________________
સંત કબીર
હિંદુ તુશક પ્રમાન, પક્ષપાત નહીં વચન, આઢ દશા હોય જગત પર, ફબીર કાનિ રાખી નહીં, સંત શ્રી ગરીબદાસજી તેમના
જોગ જગ્ય વ્રત દાન, ભજન બિનુ તુચ્છ દિખાયો, રમૈની શબ્દી, સાખી. સબહી કે હિતકી ભાખી, મુખ દેખિ નાહિન ભની, વર્ણાશ્રમ ખટ દરશની.' ગ્રંથસાહેબમાં લખે છે કે -
ગગન મંડલસે ઉ તરે, સદ્ગુરુ પુરુષ કબીર, જલજમાંહિ પૌઢન કીયો, દોઉ દીન કે પીર. કાશીપુરી કસ્ત કીયા, ઉતરે અધર અધાર, મોમીન કો મુજરા હુઆ જંગલમે દીદાર. કાશીમે પ્રકટ ભયે, ભયે, લહરતાલાવમે આન, નીરૂ જુલહા ઉઠા કર લાયે, ચિન્હ ન પુરુષ પુરાન. તે ગ્રંથ સંવત ૧૭૭૪ની આસપાસ લખાયેલો છે.
ગુરુપ્રણાલી
સદ્ગુરુ કબીર સાહેબ તથા સ્વામી રામાનંદજીનો સૌથી પ્રથમ મિલાપ કાશીમાં ગંગાકિનારે ઘણી અદ્ભુત ઘટનારૂપે થયો હતો. શ્રી કબીર સાહેબ ગંગાકિનારે એક વખત બાળક સ્વરૂપે સવારમાં ચાર વાગ્યે ઘાટના એક પગથિયા ઉપર સૂઈ ગયેલા, તે વખતે ગંગાસ્નાન કરવા જતા સ્વામી રામાનંદજીનો પગ અડકયો, અને બાળક રુદન કરવા લાગ્યું. ત્યારે સ્વામીજીએ કહ્યું: ‘બચ્ચા, રામ રામ કહો.' તે રામનો મંત્ર લઈ તે વખતની પ્રણાલિકા પ્રમાણે તેમણે રામાનંદજીને ગુરુ તરીકે સ્થાપ્યા અને રામનામનો મંત્ર લઈ સદ્ગુરુ કબીર સાહેબ પોતાના નિવાસસ્થાને આવ્યા, અને કહેવા લાગ્યા કે રામાનંદ સ્વામીએ કૃપા કરી તેમને ગુરુમંત્ર