________________
૪૯
સાખી એક બ્રહ્માત્મજ્ઞાનને સાધનો દ્વારા પ્રાપ્ત કરવાથી સર્વ પુરુષાર્થ દેવાદિ સાધી શકાય છે. એકને સાધ્ય કર્યા વિના જે અનેક અર્થ કામાદિ સાધ્ય કરવામાં આવે છે તે સર્વ નષ્ટ થાય છે, તેનાથી તૃપ્તિ થતી નથી. તેથી તેમનાથી નિવૃત્ત થઈ જો એકનો અનુભવ સાધ્ય કરવામાં આવે તો જેમ વૃક્ષના મૂળને સિંચન કરવાથી શાખા-પત્રાદિને પણ પહોચે છે અને તેમાં ફળફૂલ લાગે છે, અને વૃક્ષના સર્વ ભાગો પુષ્ટ થાય છે તેમ અર્થાદિ સ્વયંસિદ્ધ થાય છે.
એક સમાના સકલ મેં, સકલ સમાના તાહીં, કબીર સમાના બૂઝ મેં, તહાં દૂસરે નાહીં. ૭
(બી. સા. ર૭૯) એક જ સચ્ચિદાનંદ બ્રહ્માત્મા આ સર્વ સંસાર તથા શરીરમાં સમરસ, અધિષ્ઠાન, આધારાદિરૂપથી સમાયેલો છે. અને સર્વ સંસાર તે એક આત્મામાં સમાયેલો છે. માયાથી સિદ્ધ છે. કબીર સાહેબ કહે છે કે જેઓ બ્રહ્મના અનુભવને પ્રાપ્ત કરે છે, તેઓમાં કોઈ અન્ય દ્વન્દ્રભાવ રહેતો નથી. તેથી ભાવિ દુઃખાદિની નિવૃત્તિને માટે આત્માનુભવ જ કર્તવ્ય છે.
એકહિ તે અનન્ત અનન્ત, અનન્ત એક હો આયા, પરિચય ભયા જ એક તે, એકહિ માહ સમાયા. ૮
(બી. સા. ૧૩૨) એક સત્યાત્મા જ અનનાનન્ત દેવ, મુનિ, મનુષ્યાદિ સર્વસ્વરૂપ, મન, માયા આદિ ઉપાધિઓથી પ્રતિબિમ્બાદિ દ્વારા થાય છે. તે સર્વ સ્વરૂપ પ્રલયકાળમાં એક થઈને ફરીથી તે ઉત્પન્ન-પ્રકટ થાય છે પરંતુ જે જીવને જ્યારે એક સત્યસ્વરૂપનો