________________
૩૪
સંત કબીર સ્વપ્નથી રહિત સત્ય સ્વરૂપની સ્થિતિમાં પીવ તથા જીવમાં ભિન્નતા રહેતી નથી. બંનેનાં સ્વરૂપ અભિન્ન બને છે. ધ્રુવને પ્રભુપ્રેમની ઉત્કટ ઇચ્છાથી ગુરુ નારદજીના ઉપદેશ દ્વારા પ્રભુપ્રાપ્તિ માટે વિરહ જાગ્રત થયો, અને તેથી પ્રભુનાં પ્રત્યક્ષ દર્શન કર્યા અને પ્રભુએ પ્રસન્ન થઈ તેને જ્ઞાન આપ્યું. તેવી જ રીતે પરમ સંત શ્રી તાજી તથા જીવાજી કે જેમના નિમિત્તથી ગુજરાતમાં શુક્લતીર્થ પાસે પ્રસિદ્ધ કબીરવડની સ્થાપના થઈ તેમને ગુરુપ્રાપ્તિની ઉત્કટ વિરહ વેદના જાગ્રત થવાથી પરમ સંત શ્રી રામાનંદ સ્વામીની જમાતમાં શ્રી કબીર સાહેબ સારુ રૂપે પ્રા ત થયા અને તેમના પાવન ચરણોદકથી વડની સૂકી નળીમાં કૂંપળ ફૂટી અને સમય જતાં તે વિશ્વવિખ્યાત કબીરવડ થયો. તેમને શ્રી કબીર સાહેબે બીજક જ્ઞાનનો ઉપદેશ આપી જીવનમુક્ત સ્થિતિ પ્રાપ્ત કરાવી. તેનો ઉ૯લે પરમ સંત શ્રી નાભાદાસજી ગોસ્વામીજીની ભક માળા કે જે સન ૧,૬૦૦ની આસપાસ લખાયેલી છે, તેમાં પણ મળે છે. ૧
પૂજા ગુરુ કી કીજિએ, સબ પૂજા જિહિ માંહિ,
જબ જલ સીંચે મૂલ તરુ, સાખા પત્ર અધાહિ. ૨ ઉત્કટ વૈરાગ્ય અને પ્રબળ મોક્ષની ઈચ્છા થયા પછી ગુરુની પૂજા કરવી જોઈએ. તે પૂજામાં સર્વ દેવોની પૂજા સમાયેલી છે. સ્કંદપુરાણમાં કહ્યું છે કે “સર્વપામેવ ધમાં ગુરુપૂના પ૨ા મતા' | શિવપુરાણમાં કહ્યું છે કે
ગુરુ પૂજૈવ પૂજા સ્થાચ્છિવચ્ચે પરમાત્મનઃ,
ગુરુ શેષ ચ યત સર્વમાત્મશુદ્ધિકર ભવેત્. જેમ વૃક્ષના મૂળમાં જળના સિંચનથી વૃક્ષની શાખાઓ તથા