________________
મહામોહ-નિવારક તીસાયંત્ર રૂપ
૩૯
અનાયાસે જ સુખી થઈ મુક્ત થઈ જાય છે. ધર્મની રક્ષા માટે ત્યાગની આવશ્યકતા છે. ૧૨
ત્યાગ તો ઐસા કીજિયે, સબ કછુ ઍકૈ બાર,
સબ પ્રભુકા મેરા નહીં, નિશ્ચય કિયા વિચાર. ૧૩ ત્યાગ વિના કોઈ સુખ પ્રાપ્ત કરી શકતું નથી તેમ જ પરતત્ત્વની પ્રાપ્તિ પણ થતી નથી. તેમ નિર્ભયતારૂપ શાંતિ પણ મળતી નથી. તેથી સર્વ વસ્તુઓનો એકીસાથે ત્યાગ કરો, સર્વ કાંઈ પ્રભુનું જ છે, મારું કાંઈ નથી, તેવા નિશ્ચયરૂપ ત્યાગને જ મહાત્માઓએ વિચાર કરીને ખરો ત્યાગ કહેલો છે. તેની પૂર્ણતા માટે અભિમાનને પણ છોડવું જોઈએ. ૧૩
છોડા જબ અભિમાન કો, સુખી ભયા તબ જીવ,
ભાવૈ કોઈ કછુ કહૈ, મેરે હિય નિજ પીવ. ૧૪ જ્યારે મનુષ્ય અભિમાનને છોડે છે, ત્યારે જ સુખી થાય છે. દેહાદિનો અહંકાર, ગુણ, વિદ્યાદિનું અભિમાન મનને મોહિત કરે છે. તેથી તેના નિવારણ વિના પરમાર્થનું અપરોક્ષ જ્ઞાન થતું નથી. અભિમાનરહિત મનુષ્ય સમજે છે કે સર્વ વ્યવહાર દેહાદિમય છે. દેહ મિથ્યા છે, સત્ય પીવ સર્વાત્મા પ્રભુ તેના હૃદયમાં વસે છે તેને કોઈ કાંઈ કરી શકતું નથી તેથી તેની તેને ચિંતા રહેતી નથી. તેથી તે સુખી રહે છે. અભિમાન છોડવાથી પરમ સુખ-આનંદની પ્રાપ્તિ થાય છે. ૧૪
સુખ પાવું ગુરુ ધ્યાન સે, થીર ભયા મન મોર,
નીરખો આપા સબન મેં, કેવલ નન્દકિશોર. ૧૫ મનને કલ્યાણવિષયમાં લગાવી, તૃષ્ણાને જીતીને ગુરુના ધ્યાનથી, અનેકમાં મમતા કરનાર, કામવશ મયૂર તુલ્ય નાચનાર
