Book Title: Jivsamas
Author(s): Amityashsuri
Publisher: Jinshasan Aradhana Trust

Previous | Next

Page 310
________________ ઉપપાતસ્થાન ર૮૩ પ્ર. ? આમ તિર્યંચે અને મનુષ્યના ઉત્પત્તિસ્થાન જણાવ્યા પણ નારક અને દેવે કયાં ઉત્પન્ન થાય છે? ઉ. : સકલ શબ્દ વડે અહીં ઇંદ્રિયોને આશ્રયી પરિપૂર્ણ અર્થમાં લે તે સંપૂર્ણ ઈદ્રિયે પાંચ જ છે. પશુ એટલે તિર્યંચ સમસ્તમપ્રભા નામની સાતમી પૃથ્વીને નારકે ત્યાંથી નીકળી પંચેન્દ્રિય તિર્યંચે જ થાય છે. મનુષ્ય વગેરે રૂપે નથી થતા. નવમા દેવકથી લઈને ઉપરના દેવલો કે પ્રાણુત, આરણ, અમૃત, ચૈવેયક, અનુત્તર વિમાનવાસી દે તે આનત વગેરે દેવે ફક્ત મનુષ્યગતિમાં ઉત્પન્ન થાય છે. મનુષ્યમાં જ ઉત્પન્ન થાય છે પણ તિર્યંચ વગેરેમાં નહીં.(૨૪૫) બાકી નારક અને દેવે કયાં ઉત્પન્ન થાય છે ? पंचेदिय तिरियनरे सुरनेरइया य सेसया जंति । अह पुढवी उरय हरिए ईसाणंता सुरा जंति ॥२४६॥ ગાથાર્થ ? બાકીના દેવ, નારકે પંચંદ્રિય તિય અને મનુષ્યમાં ઉત્પન્ન થાય છે. તથા ઈશાન સુધીના દેવ પૃથ્વીકાય, અપકાય અને વનસ્પતિકાયમાં જાય છે. (ર૪૬) ટીકાર્થ : કહ્યા સિવાય બાકી રહેલ ભવનપતિ, વ્યંતર, તિષી તથા સૌધર્મ, ઈશાન, સનત્કુમાર, મહેન્દ્ર, બ્રહ્મલેક, લાંતક, મહાશુક અને હસાર દેવલેકવાસી દે તથા રત્નપ્રભા વગેરે છ નરકના નારકે પંચંદ્રિય તિર્યંચે અને મનુષ્યમાં જાય છે. પ્ર. : આ ભવનપતિ વગેરે દેવ તિર્યમાં શું પચેંદ્રિમાં ઉત્પન થાય છે કે બીજા એકેન્દ્રિય વગેરેમાં પણ ઉત્પન થાય છે. એમ બીજા ગ્રંથમાંથી સાંભળ્યું છે તે બરાબર છે? ઉ. ? અથ શબ્દ વિશેષતા બતાવવા માટે છે. ભવનપતિથી લઈ, ઈશાન સુધીના દેવે વિશેષથી વિચારતા બાદર પર્યાપ્ત પૃથ્વીકાય અપૂકાય અને પર્યાપ્ત પ્રત્યેક વનસ્પતિકાયમાં જ ઉત્પન્ન થાય છે પણ બાકીના એકેંદ્રિય કે વિકસેંદ્રિમાં ઉત્પન્ન નથી થતા. સનત્કુમાર વગેરે દેવલોકના દે તે પચેંદ્રિય તિર્યંચ અને મનુષ્યમાં જ ઉત્પન્ન થાય છે પણ બીજા સ્થાને થતા નથી. (૨૪૬)

Loading...

Page Navigation
1 ... 308 309 310 311 312 313 314 315 316 317 318 319 320 321 322 323 324 325 326 327 328 329 330 331 332 333 334 335 336 337 338 339 340 341 342 343 344 345 346 347 348 349 350 351 352 353 354 355 356