________________
૩૮
જેનયુગ
ભાદ્રપદ-આધિન ૧૯૮૨ બેસીને મક્તિપુરી નામના કોઈ સ્થાન વિશે પહોંચવાનું કે વિષથી કાળા પડેલા લોહીને સ્થાને શ્વેત દૂધની નથી હોતું; પગે ચાલીને પિતામાં મુક્તિ પ્રકટાવવાની ધારા જેઈ નાગ સ્તબ્ધ થઈ ગયો. પિતાની બધી હોય છે અને અંદરની મુક્તિ જ બાહ્ય જગતમાં શક્તિઓ નિષ્ફળ જવાથી હેને જબરો આઘાત પણ મુક્તિ રચે છે.
થયો હતો. એ આધાતે એને બહારને બદલે આરામપ્રિયતા જ મુક્તિની આડખીલ છે. અને અંદર ક્રિયા કરવા ધકકેલો. પુષ્કળ “મનન’ થયું, બહારની હાય ઈચ્છવામાં કે સ્વીકારવામાં જે કંગા- જાતિસ્મરણ જ્ઞાન થયું. નાગ “બુઝ.' ત્યંત સમાયેલી છે તે કંગાલ્પત આરામપ્રિયતાને જ
પછી તે નાગનું દેહાભિમાન એટલી હદ સુધી આભારી છે. સહાય માત્ર એક વિશેષ બેઠી છે અને
ટળી જાય છે કે, તે એક કાચબાની માફક સર્વ બેડીને તેડવાની લગનીવાળાને તે તે પાલવતી ચીજ
ઇન્દ્રિયેને “ગોપવી” અક્રિય બની પડયો રહે છે. તે જ ન હોય. પ્રથમ આક્રમણ સહવાનું અને પછી
પ્રસંગે વટેમાર્ગુઓ હેના ભૂતકાળના ત્રાસ યાદ આક્રમણ કરવાનું–બન્ને પ્રકારનું-હૃદયબળ કેળવ્યા
કરી કરીને હેના પર પત્થર મારે છે, જેથી હેનું સિવાય વ્યવહાર ક્ષેત્રમાં કે અધ્યાત્મક્ષેત્રમાં મુકિત
શરીર ચોતરફથી લેહલુવાણ થાય છે. ઉપરથી મળી શકતી જ નથી.*
હજારો કીડીઓ વળગે છે અને ચટકા મારે છે. દષ્ટિ વિષ સર્ષ,
પણ તે બધું શાન્તિથી સહન કરી મરણ પામી ગોવાળવાળા પ્રસંગ બાદ શ્રી મહાવીરના ચરિત્ર
સિગ બાદ અષાના ભાલ દેવ બને છે. લેખક ચંડકૌશિક નામના એક દષ્ટિવિષ
" હવે આ નાગ તે તમેપ્રધાન વ્યક્તિ-હઠયોગી સપને પ્રસંગ વર્ણવે છે. એક તામસી તાપસ કરીને
Bitter materialist છે એમ ગણુએ. જડ નાગ થયો હતો અને દૃષ્ટિમાત્ર વડે પ્રાણ હરવાની
સૃષ્ટિ, જડદેહ અને એ બે વચ્ચે દૂત કાર્ય કરનાર હેની તાકાદને લીધે એ વનખંડ પર એનું એટલી
ઇન્દ્રિય એમાં જ મમત્વ ધરાવનાર “તમોગુણી” કહેહદનું સ્વામીત્વ જામ્યું હતું કે મનુષ્ય નામે કઈ
વાય છે. પદાર્થ માત્રમાં-સ્કૂલમાં તેમજ સૂમમાં એ રસ્તે જવાની હિંમત કરતું નહિ. શ્રી મહાવીરને
અમુક પ્રકારની શક્તિ રહેલી હોય છે, જડસૃષ્ટિના લોકેએ વાર્યા છતાં તેઓ તે તે જ રસ્તે ચાલ્યા.
અંગભૂત તો પૃથ્વી, જલ, અગ્નિ, વાયુ, આકાશ (લોકેના અને લોકોત્તર પુરૂષના માર્ગ-પસંદગીઓ ભિન્ન જ હોય !)" દૂરથી દષ્ટિવિષ ફેંકવા છતાં નાગ
એમાં પણ શક્તિનો વાસ છે. હઠયોગ દ્વારા એ
શક્તિ ખેંચી પોતાની ઇન્દ્રિયોને તપ્ત કરવાના સાધન મહાવીરને ઇજા કરી શક્યો નહિ, ત્યારે નજદીક
પ્રાપ્ત કરવામાં એનો ઉપયોગ કરનારા તાપ-તપઆવી ધ્યાનસ્થ વિરના પગે ડો અને તેથીય
સ્વીઓ-હઠયોગીઓ-જડવાદીઓ-મલીન વિદ્યાના મહાવીરનું શરીર વિષથી કાળું ન થયું ત્યારે ફરી
ઉપાસકે મહાવીરના કાળમાં મહેટી સંખ્યામાં ફરીને ડો. જાણે એ પિશાચને ખાત્રી આપવા
હયાતી ધરાવતા હતા અને આજે પણ હયાતી ધરાવે માટેજ ન હોય તેમ મહાવીરના પગમાંથી ખની
છે. યુરોપમાં એક વખત એ નરપીશાને એટલો જગાએથી દૂધ જેવી રક્તધારા વહેવા લાગી! લાલ
ત્રાસ વર્તી રહ્યા હતા કે ખાસ કાનુન ઘડીને હજા૪ ભરવાડ, મહાવીર અને ઈન્દ્રના આ પ્રસંગ ઉપર રાની કલ કરવી પડી હતી. આ જડભક્ત ધર્મનું જ અસરકારક ઉપદેશ આપવાના આશયથી રચાયેલું નામ અને ધર્માત્માનો દેખાવ ધારણ કરી મલીન “મહાવીર કહેતા હતા ” (Thus Spake Mahavir
વિદ્યા વડે પાશવી વૃત્તિઓને સંતોષવામાં જ જીદગી the Superman) નામનું પૅફલેટ દરેક જૈને વાંચવા જેવું છે. ૫ નો ઢોreef -આચારાંગ સૂત્ર, અ૦ ૪
ગાળે છે અને ભોળાઓને ઠગે છે, લૂટે છે, ગુલામ ઉ૦ ૧ ૨૨૬.
બનાવે છે, ત્રાસ દે છે, ધમકાવે છે. સાપ જેમ _ ૬ શુકલ લશ્યાનું આ વર્ણન છે. શલ લેાનો રંગ વખતોવખત કાંચળી મેલે છે તેમ આ મનુષ્ય સર્વે તેમજ રસ દૂધ જેવો હોય છે.
ઘડીમાં સંતાનની અને ઘડીમાં સંતની કાંચળી ધારણ
હતું કે મને
ઉઠાવીરને
ચમક પ્રકારની શકિત
હતા આ પ્રસંગ
નામ અને ધમનિઓને સંતાન
