Jain Dharm Prakash 1944 Pustak 060 Ank 04

Author(s): Jain Dharm Prasarak Sabha
Publisher: Jain Dharm Prasarak Sabha

Page 6

અંક ૪ થે ]
થી પ્રસિદ્ધ
૧૦૧
ઉત્તર-સમ્યકત્વ ગુણુ પામ્યા બાદ તેને કાયમ ટકાવી રાખનારા ભવ્ય જીવે–વધારેમાં વધારે સાત ભવ સુધી અથવા આઠ ભલે સુધી જન્મ મરણ કરે, તે પછી જરૂર મુક્તિપદને પામે એમ શ્રી શીલાંકાચાર્ય મહારાજે શ્રીસૂત્રકૃતાંગ સૂત્રના ઐાદમાં અધ્યયનની ટીકામાં જણાવ્યું છે. ૫૫.
૫૬. પ્રશ્ન-ક્ષાયિક સમ્યગ્દષ્ટિ જીવ નિર્મલ સમ્યગ્દર્શન છતાં નરકમાં જાય, તેનું શું કારણ?
ઉત્તર–ક્ષાયિક સમ્યગ્દર્શન પામ્યા પહેલાં જેણે મિથ્યાદષ્ટિ અવસ્થામાં નરકાયુષ્યનો બંધ કર્યો હોય તે જીવે નરકમાં જાય. આ બાબતમાં કૃષ્ણ મહારાજાનું ને શ્રેણિક રાજાનું દૃષ્ટાંત સમજવું. તે બંને રાજાઓએ મિથ્યાત્વ નિમિત્તે નરકાયુષ્યને બંકર-કર્યાબાદ ક્ષાયિક સમ્યક્ત્વ મેળવ્યું -“જે ગતિનું આયુષ્ય બાંધ્યું હોય તે ગતિમાં જ તે આયુષ્ય ભેગવાય. ” આ નિયમ પ્રમાણે કૃષ્ણ મહારાજા ત્રીજી નરકે ગયા ને શ્રેણિક રાજા પહેલી નરકે ગયા. જે સમ્યગ્દર્શન પામ્યા બાદ આયુષ્યને બંધ થાય તો મનુષ્ય અને તિર્યંચ દેવાયુષ્યને જ બાંધે. નરકમાં જવાનું કારણું મિથ્યાત્વ નિમિત્તે બાંધેલ નરકાયુષ્ય છે, પણ તે સમ્યગ્દર્શન નરકમાં જવાનું કારણ નથી. નરકે જવાનું કોઈને પણ ગમે જ નહિં, પણ નરકાયુષ્યને બંધ થયા પછી એ કેઈ પણ ઉપાય છે જ નહિ કે જેથી નરકમાં જવાનું ન થાય, એમ શ્રી તીર્થકર દેવ વગેરે લેકેજર મહાપુરુષે જાણે જ છે; માટે બાલબ્રહ્મચારી પ્રભુશ્રી નેમિનાથ ભગવંતે કૃષ્ણ મહારાજાને જણાવ્યું કે-નરકાયુષ્યના બંધ કરેલ હોવાથી જો કે તમારે નરકમાં જવું પડશે, પણ ત્યાંથી નીકળીને અનુક્રમે આવતી ચોવીશીમાં તમે બરિમા અમમ નામે તીર્થકર થશે, એમ શ્રી અંતગડદશાંગાદિ અનેક ગ્રંથોમાં જણાવ્યું છે. પ્રભુશ્રી મહાવીર દેવે પણ શ્રેણિક રાજાને એ પ્રમાણે જણાવીને છેવટે કહ્યું કે તમે આવતી ચોવીશીમાં પહેલા પદ્મનાભ નામે તીર્થકર થશે. જે પુણ્યશાળી જીવોએ અંતિમ ભવની પહેલાના ત્રીજા ભવાં જિનનામકર્મનો નિકાચિત ( મજબૂત ) બંધ કર્યો હોય તેઓ ભવિષ્યમાં જરૂર તીર્થકર થાય જ. આ બાબતમાં દષ્ટાંત પ્રભુશ્રી મહાવીર દેવનું સમજવું. તે પ્રભુ પચ્ચીસમા ભવમાં નંદન મુનિ નામના શ્રમણ હતા. તેમણે વીશ સ્થાનક તપ વગેરેની આરાધના કરી જિનનામકર્મનો નિકાચિત બંધ કર્યો, તેથી તે પરમતારક શમણુ ભગવંત મહાવીરદેવ સત્યાવીશમાં લેવામાં આ ચાવીશીના છેલા તીર્થકર થયા. જિનનામકર્મનો રામાન્ય બંધ થયે હોય ત્યાં કોઈ વખત એવું પણ બને છે કે-અશુભ કારણેાન સંસર્ગને લઈને તે (જિનનામકર્મ ) સત્તામાંથી નીકળી જાય છે. આ બાબતમાં શ્રી મહાનિશીથ સૂત્રમાં કમલપ્રભાચાર્યનું દષ્ટાંત જણાવ્યું છે. પ૬,
૫૭. પ્રશ્ન-ક્ષાયિક સમ્યગ્દષ્ટિ જીવ નરકમાં જાય તો કઈ કઈ નરકમાં જાય ? ઉત્તર-૧. રત્નપ્રભા. ૨. શર્કરામભા.'3, વાલુકાપ્રભા. આ ત્રણ નરકમાં જાય.