________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
એ ક્ષીણતા
હોય તે કયારે રે, ૧ળનું સામ્રાય,
50 શ્રી આનંદઘનજીનું ૬૦૦ | દિવ્ય જિનમાર્ગદર્શન
જ (૩) આમ સર્વથા નિરાધાર એવા ગુચ્છ, વાડ, નાના નાના સંપ્રદાય, કદાચ૯ આદિ કોઈને શુદ્ધ મેક્ષમાગની ગષણામાં ઊભા રહેવાનું સ્થાન રહેતું નથી. તત્તમાર્ગના જે વિચાર કરીએ તે એ બધા એક સંપાટે પાનાના મહેલની જેમ પડી જાય છે. જ્યાં ગુછ-વાડા આદિનો આગ્રહ છે ત્યાં મોક્ષમાર્ગ નથી, ને જ્યાં મોક્ષમાર્ગ છે ત્યાં તે આગ્રહ નથી; છતાં જે કઈ ગછના ભેદ આગ્રહને પકડી રાખતું હોય ને તત્ત્વજ્ઞાનની મેટી મેટી વાત કરતું હોય તે તે નિર્લ જજ લાજતે નથી એમ કહેવું પડશે, કારણ કે તે બન્નેને કોઈ કાળે મેળ ખાય એમ નથી. ગચ્છાદિના આગ્રહી તે ઉદરભરણુ આદિ પિતાનું કામ કાઢી લેવા ખાતર કે સમાજમાં પોતાના માન-પ્રતિષ્ઠા-વર્ચસ્વ જાળવવા ખાતર કે પિતાની માનેલી લૌકિક મેટાઈને–પિતાના સત્કાર–પુરસ્કારને હાનિ ન ઉપજે તેની ખાતર, તદ્દન ક્ષદ્ર મતભેદને-કદા ગ્રહોને પેપી રહ્યા છે, ને સમાજની ક્ષીણુતા કરી રહ્યા છે. અફસ [ અફસોસ ! પણ આ કલિકાળનું સામ્રાજ્ય પ્રતતી રહ્યું છે તેમાં મોહનું આવું પ્રાબલ્ય ન હોય તે કયારે હોય ? ગચ્છના ભેદ બહુ નયન નિહાળતાં, તત્વની વાત કરતાં ન લાજે; ઉદરભરણાદિ નિજ કાજ કરતાં થકા, મેહુ નડિયા કલિકાલ રાજે.
ધાર તરવારની સેહલી, દેહુલી ચૌદમા જિનતણી ચરણસેવા.”—આનંદઘનજી A પરંતુ સમ્યગદર્શન-નાન-ચારિત્રરૂપ સાધન વડે શુદ્ધ આત્મધર્મની સિદ્ધિ કરવી. શુદ્ધ આત્માને પ્રગટ કરે, એ જ ભગવાન જિનેશ્વરને સનાતન સંપ્રદાય છે, તે જ જૈનધર્મ છે, તે જ જિનમાર્ગ છે. જે વાટે ભગવાન ઋષભદેવજી તર્યા તે જ વાટે ભગવાન મહાવીર દેવ તર્યા છે, તે જ વાટે અન્ય સર્વ કઈ મોક્ષગામી જીવ તરશે. આમ ત્રણે કાળમાં મોક્ષમાર્ગ એક અખંડ ને અભેદ છે. દ્રવ્ય-ક્ષેત્ર-કાળ-ભાવ આદિને આશ્રીને બાહ્ય લિંગ વ્રત આદિમાં ભેદ પડે તે લાલે, પણ મૂળમાર્ગ–પરમાર્થમાણે તે ત્રણે કાળમાં એક જ છે, અને તે પરમાર્થને પ્રેરે–સાધ્ય કરે એવો સદ્વ્યવહાર જે સંતજનોને સંમત છે.
એવા શિષ્ટસંમત જિનમાર્ગને પરમાર્થથી એટલે જેટલે અંશે જે જે અનુસરતા હોય તે તે તેટલે અંશે જિનમાર્ગમાં છે. બાકી બીજા જે તે માર્ગે ચાલવાને દાવો કરે છે ને “અમે જિનના અનુયાયી છીએ ” એમ કહે છે. તે ભલે બાહ્યદષ્ટિથી તેમ કહેતા હોય તેવા કહેવાતા હોય, પણ અંતરંગ દષ્ટિથી જોઈએ તે ભાવથી, પરમાર્થથી, તત્વથી, જે જિનના માર્ગમાં વિચરતા હોય તે જ ખરા અર્થમાં જિનના સાચા અનુયાયી વ ભાવજોન છે. બાકી તે નામજૈન છે-સંખ્યા પૂરણ માત્ર છે, કારણ કે “જેન” એ કાંઈ મત–આગ્રહવાચક શબ્દ નથી, પણ તત્ત્વદર્શનવાચક શબ્દ છે, એવા તત્ત્વદર્શનને. અનુયાયી તે જૈન અથવા જિન-વીતરાગને અનુયાયી તે જૈન,
( ૧૧૮)મહુc
For Private And Personal Use Only