Book Title: Haim Sanskrit Dhatu Rupavali Part 01
Author(s): Dineshchandra Kantilal Mehta
Publisher: Ramsurishwarji Jain Sanskrit Pathshala
________________
પહેલા ગણના ધાતુકોશ
૨૪૯
(૧૬) ક્ષર્ (૧ ૫. સે) ઝરવું, ટપકવું, ચુવું, વહેવું, ખરવું, ગળવું, પાડવું, ઝરાવવું, પાડવું, હાલવું, કંપવું, હલાવવું, અનુપયોગી થવું, નષ્ટ થવું. આ+ક્ષર્ આરોપ મૂકવો, કલંક દેવું, નિંદા કરવી.
(૧૭) ર્ (૧ ૫. સે) ૧-૨મવું, ખેલવું, ક્રીડા કરવી, ૨વિલાસ કરવો, ૩-ટોળ-ટીખળ કરવું, આનંદ ખાતર મશ્કરી કરવી, ૪મનને ખીલવવું. (અનુ, આ, પર્ ઉપસર્ગ સાથે શ્રીફ્ ધાતુ આ. પદી. છે.)
(૧૮) પ્ (૧ ૫. સે) ૧-બોલવું, કહેવું, ૨-જપવું, જાપ કરવો, ૩-ઈષ્ટદેવના નામનું મનમાં વારંવાર સ્મરણ કરવું, ૪-કોઈ ન સાંભળે એવું મનમાં જ બોલવું, પ-ધીમે સાદે બોલવું, ૬-પુનઃ પુનઃ મન્ત્રોચાર કરવો. પરિ+પ્ ૧-બોલબોલ કરવું, બકવાદ કરવો, ૨-જાપ કરવો.
(૩).
(૧૯) નિમ્ (૧ ૫. સે) જમવું, ખાવું ().
(૨૦) (નિન્દ્ર) (૧ ૫. સે) નિંદવું, નિંદા કરવી, (બિન્દુ, નિન્દ્)
(૨૧) (વૃષુ) (૧ પ. સે) ૧-વરસવું, ૨-વરસાદ થવો, વરસાવું, ૩–રેડવું, ધાર કરવી, ૪-ભીનું કરવું, પલાળવું, પ-છાંટવું, છંટકોરવું, ૬બલવાન હોવું, ૭-પરાક્રમી હોવું, ૮-પરાક્રમ કરવું, શૂરાતન ફોરવવું, ૯સંતતિ ઉત્પન્ન કરવાને સમર્થ હોવું, ૧૦-ગર્ભ ધારણ કરવાને સશક્ત હોવું, ૧૧-ગર્ભ ધારણ કરવો, સગર્ભા થવું, ૧૨-સંતતિ ઉત્પન્ન કરવાને અસમર્થ હોવું, ૧૩-દાન દેવું, આપવું, ૧૪-એકઠું થવું, ૧૫-એકઠું કરવું, ૧૬-હણવું, ૧૭-ઈજા ક૨વી, જખમી કરવું, ૧૮-કંકાસ કરવો, ૧૯-દુઃખ દેવું ().
(૨૨) સુવ્ (૧ ૫. સે) ૧-શોક કરવો, ૨-ચિંતા કરવી.
(૨૩) નિ (૧ ૫. અનિટ) ૧-જીતવું, પરાભવ કરવો, હરાવવું, ૨-વશ કરવું, ૩-કાબૂમાં રાખવું, ૪-જયવંત હોવું, સર્વથી ઉત્કર્ષયુક્ત
Page Navigation
1 ... 266 267 268 269 270 271 272 273 274 275 276 277 278 279 280 281 282 283 284 285 286 287 288 289 290 291 292 293 294 295 296 297 298 299 300 301 302 303 304 305 306 307 308