________________
हैमलघु प्रक्रियाव्याकरणे
समासे क्वचित्स्यादीनामलुप् स्यात् ।
પરસ્પર, ન્યુડન્ય, ફતરેતર–આ ત્રણે શબ્દાને લાગેલી તમામ સ્યાદિ વિભક્તિને બદલે ગામ્ વિકલ્પે ખેલવા. જો આ ત્રણે શબ્દો નરજાતિવાળા નામ સાથે સ ંબંધ ન રાખતા હાય તા એટલે નારીજાતિવાળા અને નાન્યતર જાતિવાળા નામ સાથે સંબધ રાખતા હોય તા.
४४२
રૂમે હ્રિૌ જે વા પરરણામ્, પરવરમ્ મેલયત:-આ બે ત્રિએ અથવા આ બે કુળા એકખીજાને પરસ્પર ખવરાવે છે. आभिः स्त्रीभिः कुलैर्वा परस्पराम् परस्परेण वा भाज्यते - 1-આ સ્ત્રીએ અથવા કુળા પરસ્પર જમાડે છે. મે વ્રુત્તિ તુ નાઃ પરસ્પર' વન્તિ-આ પુરૂષો એકબીજાને જુએ છે.
(૧) “ન નાર્યેસ્વરાત્થિત્યુત્તરવàડમ'' રૂારાયું । स्त्रियं वात्मानं मन्यते स्त्रीम्मन्यः स्त्रियम्मन्यः ।
स्त्रीं
એક જ સ્વરવાળા અને નામ્ય'ત-છેડે નામી સ્વરવાળા પૂર્વ પદ પછી વિદ્ પ્રત્યયવાળુ. ઉત્તરપદ આવેલું હાય તેા તે પૂર્વપદને લાગેલી સ્થતિ વિભક્તિના ર્ ના સમાસ લેાપ ન થાય એટલે આ સમાસ અજીર્ સમાસ કહેવાય.
જે સમાસમાં વિભક્તિઓને લેાપ થાય છે તેનું નામ જીવ સમાસ છે અને જે સમાસમાં વિભકિતના લેપ થતા નથી તે જીન્ સમાસ છે. ગામાન શ્રિયં મન્યતેઽતિ=હ્રિય+મન્યા=ાિયમન્યા પેાતાને સ્ત્રી માનનારા