________________
૧૫૨
રાનસાર પ્રીતિ ઉપજે તે ઈચ્છાગ અધિક પ્રયત્નથી શુભ ઉપાયોનું પાલન કરવું તે પ્રવૃત્તિયાગ, બાધક–અતિચા१ तज्जुत्तकहापीईइ संगया विपरिणामिणी इच्छा । सव्वत्थुवसमसारं तप्पालणमो पवत्ती उ” ॥ योगविशिका गा० ५
સ્થાનાદિયોગવાળા મુનિઓની કથામાં અબૂધની ઈચ્છાથી ઉત્પન્ન થયેલ હર્ષ સહિત અને વિધિપૂર્વક અનુષ્ઠાન કરનારા પ્રતિ બહુમાનાદિ ગર્ભિત પિતાના વોર્મોલ્લાસથી કંઈક અભ્યાસરૂપ વિચિત્ર પરિણાયુક્ત ઈચ્છાયાગ કહેવાય છે. અહીં દ્રવ્ય-ક્ષેત્રાદિ સામગ્રીના અભાવે શાસ્ત્રવિહિત સ્થાનાદિ યોગની ઈચ્છાથી યથાશકિત સ્થાનાદિયેગનું આચરણ પણ ઈછાયાગરૂપ છે. સર્વ અવસ્થામાં ઉપશનપૂર્વક સ્થાનાદિયોગનું પાલન કરવું તે પ્રવૃત્તિ યોગ છે. અહીં અધિક વીર્ય હોવાથી સામગ્રીની પરિપૂર્ણતાને લીધે શાસ્ત્રવિહિત સ્થાનાદિયોગનું પાલન કરે છે માટે તે પ્રવૃત્તિ ચોગરૂપ છે.” तह चेव एयबाहकचिन्तारहियं थिरत्तगं नेयं । सव्यं परत्थसाहगरुवं पुग होइ सिद्धि त्ति ॥ योगविंशिका गा० ६
સ્થાનાદિ યોગનું પાલન બાધક દોષની ચિનારહિત હોય તે સ્થિરતા જાણવી. પ્રકૃત્તિરૂપ રોગ અનિચર સહિત હોવાથી બાધકની ચિન્તા સહિત છે અને સ્થિરતારૂપ યોગ શુદ્ધિવિશેષથી બાધક દોષની ચિરહિત છે. સર્વ સ્થાનાદિ ચાગ પોતાનામાં ઉપશમવિશેષ આદિ ફળ ઉત્પન્ન કરતાં સ્થાનાદિ ગની શુદ્ધિરહિત બીજાઓને પણ તેની શુદ્ધિ કરવા દ્વારા પિતાના જેવા ફળને સાધક થાય છે. સિદ્ધિયેગ. એ હેતુથી જેણે અહિંસાની સિદ્ધિ કરી છે એવા યોગીઓની
