________________
આત્મજ્ઞાનનાં સાધન આ પ્રમાણે તૃષ્ણારૂપી કાળી નાગણને વશ કરનાર મંત્રસમાન નિર્મમત્વની પ્રાપ્તિ માટે જગતના અનિત્ય સ્વરૂપને સ્થિરચિત્તે પ્રતિક્ષણ વિચાર કરવો. (૫૪)
૨ અશરણ ભાવના, इन्द्रोपेन्द्रादयोऽप्येते यन्मृत्योर्यान्ति गोचरम् । ગો! તવાતિ : શરણઃ શારીરિબાપ I
ઈદ્રો, ઉપેન્દ્રો વગેરે પણ જે મૃત્યુને આધીન થયા, તે મરણના ભયથી પ્રાણને કણ શરણું આપી શકે એમ છે? (૫૫) पितुर्मातुःस्वसुर्धातुस्तनयानां च पश्यताम् । ત્રા નીતે નતુઃ મમિર્યમરિ | પદ્દા.
પિતા, માતા, બહેન, ભાઈ અને પુત્ર જોઈ રહે છે અને અસહાય જીવને કર્મો યમને ઘેર લઈ જાય છે. (૫૬) शोचन्ति स्वजनानन्तं नीयमानान् स्वकर्मभिः। नेष्यमाणं तु शोचन्ति नात्मानं मूढबुद्धयः ॥ ५७॥
મૂદ બુધ્ધિવાળા કે પિતાના કર્મોએ મૃત્યુ પામના સ્વજનોને શોક કરે છે, પણ રવકમ વડે મૃત્યુ પામનાર પોતાના આત્માને શેક કરતા નથી. પોતાની નજીક રહેલા મૃત્યુને શોક નહિ કરતાં દૂર રવજનાદિના મૃત્યુને શેક કરે તે બુદ્ધિની મૂઢતા જ છે (૫૭) संसारे दुःखदावाग्निज्वलज्ज्वालाकरालिते। वने मृगार्भकस्येव शरणं नास्ति देहिनः ॥ ५८ ॥
