Gyansara Ashtak

Author(s): Bhagwandas Harakhchand
Publisher: Jain Prachya Vidyabhavan

Page 266

આત્મજ્ઞાનના સાધન आत्मानं भावयनाभिर्भावनाभिर्महामतिः । त्रुटितामपि संधत्ते विशुद्धध्यानसंततिम् ॥१०६॥
આ ભાવનાઓ વડે આત્માને ભાવિત કરે તે બુદ્ધિમાન પુરુષ તૂટેલ વિશુદ્ધ ધ્યાનના પ્રવાહને પણ સાંધી શકે છે. तीर्थ वा स्वस्थताहेतु यत्तद्वा ध्यानसिद्धये। कृतासनजयो योगी विविक्तं स्थानमाश्रयेत् ॥१०७॥
ધ્યાનની સિદ્ધિ માટે જેણે આસનનો અભ્યાસ કર્યો છે એ તીર્થકરોનાં જન્મસ્થાન, દીક્ષાસ્થાન, જ્ઞાનસ્થાન કે નિર્વાણષાનમનુિં કે તીર્થસ્થાન અથવા ચિત્તની સ્વસ્થતાનું કારણુ પર્વતની ગુફા વગેરે કોઈ એકાંત સ્થાનનો આશ્રય કરે. जायते येन येनेह विहितेन स्थिरं मनः । तत्तदेव विधातव्यमासनं ध्यानसाधनम् ॥१०८॥
જે જે આસન કરવાથી મન સ્થિર થાય તે તે આસનને જ ધ્યાનનું સાધન ગણી કરવું. (૧૦૮) सुखासनसमासीनः मुश्लिष्टाधरपल्लवः । नासाग्रन्यस्तदृग्द्वन्द्वो दन्तैर्दन्तानसंस्पृशन् ॥१०९॥ प्रसन्नवदनः पूर्वाभिमुखो वाप्युदङ्मुखः । अप्रमत्तः सुसंस्थानो ध्याता ध्यानोद्यतो भवेत्॥११०॥
સુખકર આસન કરી બેઠેલે છેઠ બીડી, નાસિકાના અગ્રભાગ ઉપર બન્ને આંખે સ્થિર કરી, દાંતને દાંત સાથે અડકવા નહિ દેતે, પ્રસન્ન મુખવાળે પૂર્વ કે ઉત્તર દિશામાં મોટું રાખી સારી રીતે ટટાર બેસનાર અપ્રમાદી ધ્યાની ધ્યાન કરવાનો પ્રયત્ન કરે. (૧૦૯–૧૧૦)