Gyansara Ashtak

Author(s): Bhagwandas Harakhchand
Publisher: Jain Prachya Vidyabhavan

Page 272

આત્મજ્ઞાનનાં જાધન ૨૩૭: पाणायामप्रभृतिक्लेशपरित्यागतस्ततो योगी। उपदेशं प्राप्य गुरोरात्माभ्यासे रतिं कुर्यात् ॥ १७॥
માટે યેગીએ પ્રાણાયામ વગેરેના કલેક્ષનો ત્યાગ કરી ગુરુને ઉપદેય પામી આત્માના અભ્યાસમાં પ્રીતિ કરવી. ૧૭ वचनमनःकायानां क्षोभं यत्नेन वर्जयेच्छान्तः । रसभाण्डमिवात्मानं मुनिश्चलं धारयेनित्यम् ॥१८॥
સાધક સંત થઈ મન, વચન અને કાયાના ક્ષોભને પ્રયત્ન વડે ત્યાગ કરી રસથી ભરેલાં પાત્રની પેઠે આત્માને હમેશાં નિશ્ચલ [સ્થિર] રાખે. ૧૮ औदासीन्यपरायणवृत्तिः किश्चिदपि चिन्तयेन्नैव । यत्संकल्पाकुलितं चित्तं नासादयेत् स्थैर्यम् ॥ १९॥ - ઉદાસીનતામાં તત્પર થયેલ તે કઈ પણ વસ્તુનું ચિન્તન ન કરે. કારણ કે સંકલ્પથી વ્યાકુલ થયેલું ચિત્ત સ્થિર થતું નથી. ૧૯ यावत्प्रयत्नलेशो यावत्सङ्कल्पकल्पना काऽपि । तावा लयस्यापि प्राप्तिस्तत्त्वस्य का नु कथा ॥२०॥
જ્યાં સુધી સાધકના પ્રયત્નની ન્યૂનતા છે અને સંકલ્પ વિકલ્પ થયા કરે છે ત્યાં સુધી ચિત્તની લીનતા પણ થતી નથી, તે પછી આત્મજ્ઞાનની વાત જ શી કરવી. यदिदं तदितिन वक्तुं साक्षाद गुरुणाऽपि हन्त शक्येत। औदासीन्यपरस्य प्रकाशते तत्स्वयं तत्त्वम् ॥२१॥