________________
૨૧૬
જ્ઞાનાર
| દાતાશિની ભભકતી જવાલાથી વિકરાળખાતા વનમાં જેમ મૃગના બચ્ચાનું કે શરણ નથી, તેમ દુઃખરૂપી દાવાગ્નિની બળતી જવાળાથી ભયંકર આ બંસારમાં પ્રાણીનું કોઈ શરણ નથી. (૫૮)
૩ સંસાર ભાવના श्रोत्रियः श्वपचः स्वामी पत्तिब्रह्मा कृमिश्च सः। संसारनाटये नटवत् संसारी हन्त ! चेष्टते ॥ ५९ ।।
આ સંસારરૂપી રંગભૂમિ ઉપર પ્રાણી નટની જેમ કઈ વાર વેદજ્ઞ બ્રાહ્મણ થાય છે તે કઈ વાર ચંડાળ થાય છે. કોઈ વાર શેઠ થાય છે તે ઈ વાર નેકર થાય છે, કઈ વાર પ્રજાપતિ બ્રહ્મા થાય તો કેવાર શુદ્ર કીડે થાય છે, એમ વિવિધ પ્રકારે સંસારી જીવ ચેષ્ટા કરે છે. न याति कतमां योनि कतमा वा न मुञ्चति । संसारी कर्मसम्बन्धादवक्रयकुटीमिव ।। ६०॥
સંસારી જીવ કર્મના સંબધથી ભાડાની કોટડીની જેમ કઈ નિમાં નથી જતે અને કઈ યે નિમાંથી નથા નીકળત ? (૬૦) समस्तलोकाकाशेऽपि नानारूपैः स्वकर्मतः । वालाग्रमपि तन्नास्ति यन्न स्पृष्ट शरीरिभिः॥६१।।
સમસ્ત કાકાશમાં વાળના અગ્રભાગ જેટલું પણ કોઈ સ્થાન નથી કે જ્યાં જીવ પિતાના કર્મથી એ દ્રિયાદિ વિવિધ રૂપો ધારણ કરવા વડે ઉત્પન્ન ન થયું હોય. (૬૧)
