________________
ગણિત કોયડા
( ૧૭)
ઘડિયાળનો સમય એક વખત એક માણસ પ્રાતઃકાળના ૮ અને ૯ની વચ્ચે મુંબઈના રાજાબાઈ ટાવર પાસેથી પસાર થયો. તે વખતે તેણે કેટલો સમય થયો છે તે જોઈ લીધું. હવે સાંજના ૪થી પની અંદર જ્યારે ફરીને તે જ સ્થળ પાસે આવ્યો ત્યારે જોયું તો બંને કાંટા સવાર કરતાં બરાબર ઊલટા જ થઈ ગયા હતા. તો સવારે અને સાંજે તે માણસ કયા કયા સમયે પસાર થયો હશે ?
(૧૮)
લેમ્પ અને ટોપીનો બદલો એક વેપારી લેમ્પનો વેપાર કરતો હતો અને બીજો ટોપીનો વેપાર કરતો હતો. હવે એક વખત બંનેએ વિચાર કર્યો કે આપણે માલનો બદલો કરીએ. મતલબ કે માલને બદલે માલ આપવો, રોકડ કંઈ લેવું દેવું નહિ. એ વખતે લેમ્પનો ભાવ દર અંગે ૧-૨-૩ એક રૂપિયો બે આના, ત્રણ પાઈ ચાલતો હતો અને ટોપીનો ભાવ ૦–૧૪-૬ ચૌદ આના, છ પાઈ ચાલતો હતો. તો ઓછામાં ઓછા કેટલા લેમ્પ દેવાથી કેટલી ટોપીઓ આવે? આ ચલણમાં ૧૨ પાઈનો આનો અને ૧૬ આનાનો રૂપિયો ગણાતો, એ રીતે હિસાબ ગણવાનો છે.
(૧૬૯)
ચોરનો દરોડો એક વખત સાંજના એક કાછિયણ પોતાના ટોપલામાં કેટલીક નારંગીઓ લઈને પાસેના ગામમાં જતી હતી. તેવામાં
Jain Educationa International
For Personal and Private Use Only
www.jainelibrary.org