Ganit Koyda

Author(s): Dhirajlal Tokarshi Shah
Publisher: Navbharat Sahitya Mandir Ahmedabad

Page 127

પુરવણી
અંકની સંજ્ઞાઓ પ્રાચીન શાસ્ત્રોમાં વપરાયેલી અંક માટેની કેટલીક સંજ્ઞાઓઃ ૦ = ખ, અમ્બર, વ્યોમ, અનન્ત, પુષ્કર આદિ. ૧ = આદિ, શશિ, ઈન્દ્ર, ચંદ્ર, ભૂ, ગ્રહ, ભાનુ આદિ. ૨ = યમ, લોચન, કર, કર્ણ, કૂચ, ઓષ્ઠ આદિ. ૩ = લોક, ભુવન, કાલ, અગ્નિ આદિ. ૪ = વેદ, શ્રુતિ, જલધિ, વર્ણ, યુગ આદિ. પ = બાણ, પર્વ, પ્રાણ, પવન, વિષય, તત્ત્વ આદિ. ૬ = રસ, અંગ, ઋતુ, રાગ, શાસ્ત્ર આદિ. ૭ = નગ, શૈલ, અચલ, ઋષિ, વાર, સ્વર આદિ. ૮ = વસુ, નાગ, ગજ, સર્પ, મંગલ આદિ. ૯ = અંક, નંદ, નિધિ, ગૃહ દ્વાર, ખેચર આદિ. ૧૦ = આશા, દિક, અંગુલી, પંક્તિ, અવતાર આદિ. ૧૧ = ઈશ, ભગ, રુદ્ર, ઈશ્વર, ભીમ આદિ. ૧૨ = રવિ, નયન, ભૂત પાસ, શશિ આદિ. ૧૩ = વિશ્વ, કામ, રત્નન્દુ આદિ. ૧૪ = ઇન્દ્ર, શુક, પુરંદર, મનુ, વિદ્યા, ભોગ આદિ. ૧૫ = તિથિ. દિન, બાણેન્દુ શરાન્જ, શરેન્દ્ર આદિ. ૧૬ = નૃપ, રસભૂ રાજા, ભૂપતિ, ચિત્રભાનુ આદિ. આ
રીતે પ૦ અંક સુધીની સંજ્ઞાઓ મળે છે.
૧૨૨