________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[૯] સમજવું જોઈએ કે-“જગતમાં ચાર પ્રકારના પુરૂષાર્થ છે, માટે ભગવાને ચાર પુરૂષાર્થ છે એમ કહ્યું છે. ભગવાન વસ્તુ સ્વરૂપ વર્ણવે, ત્યારે જે જેમ હોય તે તેમ કહેઃ પણ બરાબર વિચારશે તે સમજાશે કે–પ્રતિપાદનમાં અહીં હે પાદેયાદિને ઘણું જ સ્પષ્ટ વિવેક કરવામાં આવ્યું છે.
વર્ણન બધાનું સ્વીકાર ઉપાદેયને : અહીં જે વિવેક કરવામાં આવ્યું છે, તે કલ્યાણના અર્થી દરેકે બરાબર સમજી ખ્યાલમાં રાખી લેવા જેવો છે. “ભગવાને જેમ ધમાક્ષને પુરૂષાર્થ કહ્યા છે, તેમ અર્થ– કામને પણ પુરૂષાર્થ તરીકે જણાવ્યા જ છે? આ ચારમાંથી જેને જે ગમે તે સાધે કારણ કે-ભગવાન તે કહે છે કેધર્મ, અર્થ, કામ અને મોક્ષ એ ચારેય પુરૂષાર્થો છે. ભગવાને ચાર પુરૂષાર્થો બતાવ્યા, માટે જેને ફાવે તેમ કરે, એમાં વાંધે છે? આવી રીતે કેઈ કહે, તો તેથી જરાય મુંઝાવું નહિ. એવાને કહી દેવું કે-“ભાઈ! ભગવાને શાનું વર્ણન નથી કર્યું? ભગવાને માત્ર સારાનું જ વર્ણન કર્યું છે અને ખાટાનું વર્ણન કર્યું જ નથી—એમ છે જ નહિઃ ભગવાને તે સારી ને બેટી, હિતકર ને અહિતકર, હેય ને ઉપાદેય એમ સઘળી જ વસ્તુઓનું જેવું જેવું સ્વરૂપ છે, તેવું તેવું સ્વરૂપ દર્શાવ્યું છે. ભગવાને જેમ સમ્યક્ત્વ આદિનું વર્ણન સુવિસ્તારથી કર્યું છે, તેમ મિથ્યાત્વ આદિનું વર્ણન પણ સુવિસ્તારથી કર્યું છે. ભગવાને જેમ અહિંસાનું તેમ હિંસાનું
For Private and Personal Use Only
