________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
મ
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ૮ ]
'
पुमर्था इह चत्वारः कामार्थौ तत्र जन्मिनाम् ।
'
અર્થપૂતો નામધેયા, – વના પરમાર્થત:।। ? ।। ‘ગર્ભસ્તુ મોક્ષ જૈનો, ધર્મસ્તસ્ય નારણમ્ । સંયમાવિવંશવિધ:, સંસારાંમોષિતારળ: ર્।। ‘અનન્તવું:લ: સંસારો, મોક્ષોનન્તમુલ: પુન:। तयोस्त्यागपरिप्राप्ति हेतुर्धर्मं विना नहि ॥ ३ ॥
मार्गं श्रितो यथा दूरं क्रमात् पंगुरपि व्रजेत् । धर्मस्थो धनकर्मापि, तथा मोक्षमवाप्नुयात् ॥ ४ ॥
'
આમાં સૌથી પહેલી વાત એ કહેવામાં આવી છે કેઆ જગતમાં પુરૂષાર્થી ચાર છે. ’ પુરૂષાના અને પુરૂષા કહેવાય છે. પણ એ પુરૂષાર્થ સાધે કાણુ ? જગતમાં જન્મેલા જીવા. પુરૂષા એટલે શુ? પ્રયત્ન વડે જે સાધ્ય તે પુરૂષા જગતના જીવા પ્રયત્ન દ્વારા જે સાધે તે પુરૂષાથ કહેવાય. જગતના જીવા પ્રયત્ન દ્વારા સાધે તેવા પુરૂષાથ કેટલા છે ? એ છે ચાર ધર્મ, અર્થ, કામ અને મેાક્ષ. આ ઉપરથી આજે ઘણાઓ કહે છે કે- ‘ભગવાને માત્ર એ જ પુરૂષાર્થ કહ્યા નથી. ભગવાને કાંઈ ધમ અને માક્ષ એમ બે જ પુરૂષા બતાવ્યા નથી. ધર્મ, અર્થ, કામ અને મેાક્ષ-એમ ચાર પુરૂષાર્થા છે, એમ ભગવાને જ કહ્યું છે ' આ જાતની વાતા કરનારાએ, એ વિચાર કરતા નથી કે-‘ ભગવાને ધર્મ, અર્થ, કામ અને માક્ષ એમ ચાર પુરૂષાર્થ છે-એવુ* કહ્યુ કેમ ? ’
For Private and Personal Use Only