________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ૧૨ ] સુંદર રૂપ, સુંદર સંપદા ઈત્યાદિની પ્રાપ્તિ પણ ધર્મ વિના થતી નથી. જ્ઞાનીઓના આ જાતિના કથનના ભાવને જે ન સમજે, તે સીધે ઉન્માર્ગદશક બને. જ્ઞાનીઓ આમ વસ્તુસ્વરૂપને જ વર્ણવે છે. અર્થ-કામ પણ ધર્મ વિના પ્રાપ્ય નથી, માટે તે સ્વરૂપ જ્ઞાનીએાએ દર્શાવ્યું છે. આ દુનિયામાં પુરૂષાર્થ ચાર છે, એમ કહ્યું કે નહિ ? કહ્યું જ છે. એ જ રીતે વસ્તુસ્વરૂપ દર્શાવતાં જ્ઞાનીઓએ ફરમાવ્યું કે-“ધર્મ વિના અર્થ-કામની–પ્રાપ્તિ પણ થતી નથી.” આને અર્થ એ નથી જ કે-“જ્ઞાનીઓ અર્થકામને માટે પણ ધર્મ કરવું જોઈએ, એ ઉપદેશ આપે છે” સાંસારિક સુખે માટે ધર્મ કરે જોઈએ, એમ જ્ઞાનીઓ કહેતા જ નથી. શાસ્ત્રકારો એમ જરૂર કહે છે કે-“દુનિયાદારીના સુખની સિદ્ધિ પણ ધર્મ દ્વારા જ છે.” પણ યાદ રાખે કેશાસ્ત્રકારો એમ નથી જ કહેતા કે “દુનિયાદારીના સુખને માટે ધર્મ કરે જોઈએ !” દુનિયાદારીના સુખની સિદ્ધિ પણ ધર્મ દ્વારા જ છે–એમ કહેવામાં વસ્તુસ્વરૂપનું વર્ણન માત્ર છે. પણ તે માટે ધર્મ કરવો જોઈએ એવું વિધાન એમાં નથી. દુનિયાદારીના સુખ માટે ધર્મ કરવાની વાતને જ્ઞાનીઓ સ્પષ્ટ નિષેધ કરે છે અને મોક્ષના ઈરાદે અથવા તે કહે કે-નિરાશસભાવે ધર્મ કરવાનું જ જ્ઞાનીઓ વિધાન કરે છે. અર્થ કામ ધર્મથી પણ અર્થ કામ માટે ધર્મ એમ નહિ જ
આવી રીતે શાસ્ત્ર ફરમાવેલી વસ્તુના રહસ્યને તારવવા
For Private and Personal Use Only
