________________
Shri Mahavir Jain Aradhana Kendra
www.kobatirth.org
Acharya Shri Kailassagarsuri Gyanmandir
[ ૨૧ ] શાસ્ત્રકાર પરમર્ષિઓને શાની જ ઈષ્ટ હોય? વળી અર્થ કામના ઈરાદે ધર્મ કરે તે અનર્થનું કારણ છે, એમ પણ શાસ્ત્રકાર પરમર્ષિઓએ, વિષાદિ અનુષ્ઠાનને વિચિત્ર અન. ર્થોને દેનાર તરીકે વર્ણવી જણાવી દીધું છે. એટલે અર્થકામના ઈરાદે ધર્મ કરવો તે સારું છે, એમ પણ કહેવાય જ નહિ.
અર્થકામ નામથી અર્થભૂત, પણ પરમાર્થ
દષ્ટિએ અનર્થભૂત : મૂળ વાત તે એ હતી કે ભગવાન કહે છે કે પુરૂષાર્થ ચાર છે, તે પછી જેને જે પુરૂષાર્થ ફાવે તે પુરૂષાર્થને સેવે એમાં વાંધો છે?” એને અંગે આપણે વિચારી ગયા કે-ચાર પુરૂષાર્થ છે એમ જે કહ્યું છે, તે તે વસ્તુસ્વરૂપનું વર્ણન માત્ર છે. પુરૂષાર્થે ચાર છે માટે ચાર કહ્યા. એથી ચારેય પુરૂષાર્થ સાધવા જેવા જ છે અને ચારેય પુરૂષાર્થોને સાધવાની ભગવાનની આજ્ઞા છે, એમ નથી જ !” અહી એનું સ્પષ્ટીકરણ કર્યું છે. પહેલા એમ કહ્યું કે
પુમથ ત્યાર: ' અને પછી તરત જ કહ્યું કે
‘कामार्थी तत्र जन्मिनाम् । अर्थभूतौ नामधेया-दनों परमार्थतः ॥
ચાર પુરૂષાર્થો છે, તેમાં અર્થ અને કામ એ બે
For Private and Personal Use Only