________________
છે; પણ જો સત્ય વચન હોવા છતાં સાવદ્ય (પાપકારી) હોય, બીજાને નુકશાન થાય તેવું હોય તો, સાધુને તે બોલવા લાયક નથી, (૧) તથા મિશ્ર ભાષા અને અસત્ય ભાષા આ બે ભાષાઓ તો સર્વથા બોલવા લાયક નથી. કેમકે તીર્થંકર મહારાજે તે ભાષા આદરી નથી; તેમ ચોથી જે વ્યવહાર ભાષા, તે પણ અયોગ્ય રીતે બુદ્ધિમાન્ સાધુએ બોલવી નહિ. ૨ (સાધુઓને બોલવા લાયક ભાષા) નિર્દોષ, પાપ વિનાની, કઠોરતા રહિત, સ્વપર ઉપગારી અને સંદેહ વિનાની, એવી વ્યવહાર ભાષા તથા સત્ય ભાષા આ બે પ્રકારની ભાષા બુદ્ધિમાનૢ સાધુએ બોલવી. ૩ પૂર્વેનિષેધ કરેલી સાવઘ તથા કઠોર ભાષા અને તેના જેવી બીજી પણ ભાષા કે જે ભાષા મોક્ષને પ્રતિકૂળ છે તેવી વ્યવહાર ભાષા તથા સત્ય ભાષા બુદ્ધિમાન્ સાધુએ (ત્યાગ કરવી) બોલવી નહિ. ૪ અસત્ય છતાં સત્ય વસ્તુના જેવા સ્વરૂપને પામેલ તેનો આશ્રય લઈને તેવું વચન બોલતાં, તે બોલનાર પુરુષ પાપથી સ્પર્શાય છે. (પાપ બાંધે છે) તો જે માણસ અસત્ય બોલે છે તે પાપથી લેપાય તેમાં તો શું કહેવું ? ૫
તમ્હા ગચ્છામો વામો, અમુગં વા ણે ભવિસઇ I અહં વા ણં કરિસ્સામિ, એસો વા ણં કરિસ્સઇ 1911 એવમાઇ ઉ જા ભાસા, એસકાલંમિ સંકિયા 1 સંપયાઇઅમઢે વા, તં પિ ધીરો વિવજ્જએ ગા અઇઅંમિ અ કાલંમિ, પચ્ચુપણમણાગએ 1 જમરું તુ ન જાણિજ્જા, એવમેઅં તિ નો વએ તા અઇઅંમિ- અ કાલંમિ, પથ્થુપ્પણમણાગએ I જત્થ સંકા ભલે તં તુ, એવમેઅં તિ નો વએ મા અઇઅમિ અ કાલંમિ, પચ્ચુપ્પણમણાગએ । નિસ્યંકિઅં ભવે જં તુ, એવમેઅં તિ નિદ્દિસે ॥૧૦॥
અધય્યન ૭ની ગાથા ૬ થી ૧૦ સુઘીના છુટા શબ્દના અર્થ
ગચ્છામો-જઈશું ણે-અમારું એસો-એ સાધુ વ...ામો-કહીશું ભવિસ્તઇ-થશે | કરિસ્સઇ-કરશે અમુગં-અમુક ગં-આ, અમારું એવમાઇઉ-ઇત્યાદિક સંપયાઇઅમà–વર્તમાન
એસકાલ સંકિયા-શંકિત
૧૦૨
કાળમાં
દશવૈકાલિકસૂત્ર