________________
* ૧૦ :
ચારિત્ર-વિચાર
‘ જે એક ભવમાં જનની હાય છે, તે બીજા ભવમાં જાયા (પત્ની) અને છે અને જે એક ભવમાં જાયા હાય છે, તે ખીજા ભવમાં જનની બને છે. તે જ રીતે જે એક ભવમાં પિતા હાય છે, તે ખીજા ભવમાં પુત્ર બને છે અને જે એક ભવમાં પુત્ર હાય છે, તે ખીજા ભવમાં પિતા બને છે. એટલે કર્મને વશ થયેલા જીવાને આ સંસારમાં વાસ્તવિક સગપણુ-સબંધ જેવુ કંઇ જ નથી, ’”
નવપુ
વળી એક જ ભવમાં સ’સારનાં સગપણુ–સ...બધા એવી રીતે શુ'ચવાઈ જાય છે કે--એક બાળકને ભાઈ, પુત્ર, દિયર, ભત્રીજો, કાકા અને પૌત્ર કહેવાના પ્રસંગ આવે છે; એક જ પુરુષને ભાઈ, પિતા, વડદાદા, ભરતાર, પુત્ર અને સસરા કહેવાને પ્રસંગ આવે છે; અને એક જ સ્ત્રીને માતા, દાદી, ભેાજાઈ, પુત્રવધૂ, સાસુ અને શાક્ય કહેવાના પ્રસ`ગ આવે છે. આ વાતની વિશેષ પ્રતીતિ કુબેરદત્તાની કથા યાને અઢાર નાતરાંને પ્રખ ધ જાણવાથી થઇ શકશે.
(૧૧) અઢાર નાતરાંના પ્રણય.
ધનધાન્યથી સમૃદ્ધ, ઋદ્ધિસિદ્ધિથી ભરપૂર અને વૈભવવિલાસથી પૂર્ણ મથુરા નામે નગરી હતી. ત્યાં વિવિધ પ્રકારના લેાકેા વસતા હતા અને વિવિધ પ્રકારના વ્યવસાય કરતા હતા. તેમાં કેટલીક સ્ત્રીઓ દુર્ભાગ્યના ચેગે પેાતાના દેહ વેચીને જીવનનિર્વાહ કરતી હતી. આ વર્ગમાં કુબેરસેના નામની એક સ્ર હતી, જે પેાતાના રૂપ-લાવણ્યને લીધે ઘણી પ્રશ’સા પામી હતી. એક વખત તેના પેટમાં પીડા ઉત્પન્ન થઈ એટલે તેની