________________
નવ
: ૫૭ :
ચારિત્રવિયાર
એ ખાર ભાવનાઓ છે. તેમાં સર્વ પદાર્થા અનિત્ય છે, એ ચિ'તવુ' તે અનિત્ય ભાવના છે; સંસારમાં પ્રાણીને કાઈનું શરણુ નથી, એમ ચિંતવું તે અશરણુ ભાવના છે; જન્મ, જરા અને મરણથી આ સંસાર ભરેલા છે તથા અનાદિ પરિભ્રમણનુ કારણુ છે, એમ ચિંતવવું એ સંસાર ભાવના છે; હું એકલા જ છું, એકલા આવ્યા છું ને એકલે જવાના છું, એસ ચિતવવું એ એકત્વ ભાવના છે; આ આત્મા ધન, બંધુ તથા શરીરથી જુદો છે, એમ ચિંતવવું એ અન્યત્વ ભાવના છે; શરીરનું અપવિત્રપણું ચિંતવવુ એ અશુચિ ભાવના છે; કર્મના હેતુઓને ચિંતવવા એ આસ્રવ ભાવના છે; સંયમનું સ્વરૂપ ચિંતવવું એ સંવર ભાવના છે; તપના મહિમા ચિંતવવા એ નિર્જરા ભાવના છે; જિનેશ્વરાએ કહેલા ધમ મહાપ્રભાવશાળી છે, એમ ચિંતવવુ. એ ધર્મસ્વાખ્યાત ભાવના છે; ચૌદ રાજલેાકનું સ્વરૂપ ચિતવવુ એ લોક ભાવના છે અને સમ્યક્ત્વની દુર્લભતા ચિંતવવી એ ધિદુભ ભાવના છે.
59
બાર પ્રકારની ભિક્ષુપહિમા-ભિક્ષુપ્રતિમા માટે કહ્યું છે કે— " मासाई संतता पढमा बिइतइअसत्तरायदिणा । अहराह एगराई भिक्खुपडिमाण बारसंग || (૧) માસિકી, ( ૨ ) ત્રૈમાસિકી, ( ૩ ) ત્રૈમાસિકી, (૪) ચાતુર્માસિકી, (૫) પંચમાસિકી, (૬) ષામાસિકી, (૭) સપ્તમાસિકી, ( ૮) પ્રથમ સમરાત્રિ'દ્દિવા, (૯) દ્વિતીય સમરાત્રિદિવા (૧૦) તૃતીય સપ્તરાત્રિઢિવા, (૧૧) અહેારાત્રિકી અને (૧૨) એકરાત્રિકી—એ ખાર ભિક્ષુપ્રતિમાઓ છે.
પાંચ ઇંદ્રિયાના નિરાધ પ્રસિદ્ધ છે,
