Book Title: Charitra Vichar Samyak Charitra Swarup
Author(s): Dhirajlal Tokarshi Shah
Publisher: Muktikamal Mohan Granthmala

View full book text
Previous | Next

Page 72
________________ નવસુ' : : ૬૫ : પાંચ અણુવ્રતેઃ (૧) સ્થૂલ પ્રાણાતિપાતવિરમણુ-વ્રત, (૨) સ્થૂલ મૃષાવાદવિરમણ-વ્રત, (૩) સ્થૂલ અદત્તાદાનવિરમણુ-વ્રત, ( ૪ ) સ્વદારસÔાષ ( ૫) પરિગ્રહપરિમાણ વ્રત, ત્રણ ગુણવ્રતા: (૬) દિક્પરિમાણુ-વ્રત ( ૭ ) ભાગે ૫ભાગપરિમાણુ-વ્રત ( ૮ ) અનથ દ વિરમણુ-વ્રત. ચારિત્રવિશાર ચાર શિક્ષાત્રાઃ (૯) સામાયિક-વ્રત, (૧૦) દેશાવકાશિક-વ્રત, ( ૧૧ ) પૌષધેાપવાસ-વ્રત, (૧૨) અતિથિસવિભાગ-નત, " સવિરતિ ચારિત્રમાં પાંચ વ્રતે ગ્રહણ કરાય છે, તા દેશવિરતિ ચારિત્રમાં પણ પાંચ જ તેા કેમ નહિ ? ' તેને ઉત્તર એ છે કે ‘ દેશવિરતિ ચારિત્રમાં પણ મૂળ ત્રતા કે મુખ્ય ત્રતા તે પહેલાં પાંચ જ છે, પરંતુ તે ઘણી છૂટછાટવાળાં હાવાથી ખીજા સાત ત્રતાની ચાજના કરવામાં આવી છે કે જેના પાલનથી અણુવ્રતધારી આત્મા ઉત્તરાત્તર પ્રગતિ કરતા સર્વવિરતિ ચારિત્ર સુધી પહોંચી શકે. ' ‘અણુવ્રત, ગુણુવ્રત અને શિક્ષાવ્રતના અર્થ શું?? એને ઉત્તર એ છે કે ' મહાવ્રતની અપેક્ષાએ જે વ્રત અણુ એટલે નાનું છે, તે અણુવ્રત. જે વ્રતવડે ગુણુની એટલે ચારિત્રગુણની પુષ્ટિ થાય તે ગુણુવ્રત. અને જે તે વારવાર આદરવા ચેાગ્ય હાવાથી આત્માને શિક્ષારૂપ ( શિક્ષણુરૂપ ) છે, તે શિક્ષાત્રત, એક અપેક્ષાએ શિક્ષાત્રતા પણ ગુણુત્રતા જ છે, એટલે અણુત્રતા સિવાયનાં બાકીનાં સાતે તેને ગુણવતા માનવામાં

Loading...

Page Navigation
1 ... 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86