Charitra Vichar Samyak Charitra Swarup

Author(s): Dhirajlal Tokarshi Shah
Publisher: Muktikamal Mohan Granthmala

Page 61

ધો-ગ્રંથમાળા
: ૫૪ ઃ
પુષ્પ
(૫)કુંતર-જન્યાતાપસ્થયજ્ઞનમ્-ભીંતના આંતરે સ્રી– પુરુષનું યુગલ રહેલું હાય, તેવા સ્થાનમાં રહેવું નહિ
( ૬ ) પુજાહિપ-પૂર્વનીહિતાસ્મૃતિ:—સ્ત્રી સાથે પૂર્વકાળે કરેલી ક્રીડાનું સ્મરણ કરવુ' નહિ.
(૭) નિર્–પ્રનીસાઓજ્ઞનમ્-માદક આહાર વાપરવા નહિ. અર્થાત્ અને તેટલે નીરસ આહાર વાપરવા.
( ૮ ) માયાદાર-પ્રતિમાત્રાદારામોળ:-નીરસ આહાર પણ પ્રમાણુથી વધારે લેવા નહિ, વધારે આહારથી ઇદ્રિચા ઉશ્કેરાય છે અને કામવાસના જાગૃત થાય છે.
(૯) વિમૂલળા-વિમૂળવિજ્ઞનમ્–શરીરને શેાભાવવા માટેની ટાપટીપના ત્યાગ કરવા.
જ્ઞાનત્રિક એટલે જ્ઞાન, દર્શન અને ચારિત્રની ઉપાસના કરવી. ખાર પ્રકારના તપ માટે કહ્યું છે કે—
" अणसणमुणोअरिआ, वित्तीसंखेवणं रसच्चाओ । काय किले सो संलीणआ य, बज्झो तवो होइ ॥ पायच्छितं विणओ, वेआवच्चं तहेव सज्झाओ । झाणं उस्सग्गो विअ, अभितरओ तवो होइ ॥
*
(૧) અનશન (૨) ઊનાદરિકા ( ૩ ) વૃત્તિસક્ષેપ (૪ ) રસત્યાગ ( ૫ ) કાયકલેશ અને ( ૬ ) સંલીનતા એ બાહ્ય તપ છે અને (૭) પ્રાયશ્ચિત્ત ( ૮ ) વિનય (૯) વૈયાવૃત્ય (૧૦) સ્વાધ્યાય ( ૧૧) ધ્યાન અને ( ૧૨ ) કાયાત્સગ એ અભ્યંતર તપ છે.