________________
(૧) તત્સદેશપર્યદાસનમ્ - તત્ = નમ્ - સદશ = સરખો નથી
પ્રતિષેધ કરાયો હોય એનો નિષેધ કરી એના જેવા બીજા (એની જાતિમાં ગણાતાં) ને ગ્રહણ કરે તેને તત્સદશપથુદાસનનું કહેવાય.
દા.ત. વ્રHિM: - ત્રી: - બ્રાહ્મણ સિવાય ક્ષત્રિયાદિ. ક્ષત્રિય વૈશ્ય વિ. ને લઈ શકાય. આજ રીતે...
ન ઋપિક – ' મwfપ: - વાંદરા સિવાયનું પ્રાણી ન સુતા: – મસુતા: – પુત્રો સિવાયના સ્વજનો તદ્વિરોધી પર્યુદાસનમ્ - નન્ જે શબ્દ સાથે જોડાયો હોય તે શબ્દ દ્વારા બતાવાતી વસ્તુ/વ્યક્તિથી તદન વિરોધી વસ્તુને ગ્રહણ કરે તેને તદ્વિરોધી પર્યુ. નન્ કહેવાય. દા.ત. (૧) ન ધર્મ - અધર્મ - ધર્મ નહી તે - અધર્મ - પાપ
| (૨) સત્યમ્ - અસત્યમ્ – સાચુ નહીં તે - જુદું
(૩) શ્વેતઃ – શ્વેત: – ધોળો નહીં તે - કાળો. (૩) તદન્યપર્યદાસનમ્ - નમ્ જે શબ્દ સાથે જોડાયો હોય તે શબ્દથી
બતાવાતી વસ્તુ-વ્યક્તિ સિવાયની કોઈપણ વસ્તુ-વ્યક્તિ ગ્રહણ કરી • શકાય તેને તદન્યપક્દાસનનું કહેવાય છે. દા.ત. (૧) વેતનમ્ – ૩ વેતનમ્ – ચેતન = જીવ સિવાયની
કોઈપણ પૌદગલિક વસ્તુ લઈ શકાય.. . (૨) ને ગૃહમ્ – મદમ્ - ઘર સિવાયનું.
. (૩) ર ગામ: - અનામ: - આગમ સિવાયનું. (૪) તદભાવપઠુદાસનમ્ - નમ્ જે શબ્દ સાથે જોડાયો હોય તેની માત્ર
અભાવ જ બતાવાતો હોય.. બીજું કાંઈ ગ્રહણ ન થતું હોય તેને તદભાવપથુદાસ નન્ કહેવાય. દા.ત. (૧) ને વનમ્ - અવવનમ્ - વચનનો અભાવ
(૨) ન શક્યમ્ - અશક્યમ્ – ન થઈ શકે એવું. " (૩) ન શાન્તિ: – અશાન્તિ: – શાંતિનો અભાવ વિ....
૧પ૧
