________________
સુશીલ
ભ્યાસી દિવસની મા.
[ શું ફેકે છે તમે?
ખાસ દિવસની મા હોય કે આખા ભવની મા હે?
હા, ભાઈ! હોય તો આખા ભવની મા, પણ આ મા–જનેતા તે માત્ર ખાસી જ દિવસની છે.
- જગતના એક મહાન સપૂતની એ જનેતા છે. જનતાએ તે તેને વિસારી દીધી છે. પણ ઈતિહાસ એને અમર રાખી છે.
એ અમર જનેતા. ખાસી દિવસની એ મા કોણ?
એ માટે તો તમે આ કથા જ વાંચી જાવ. – સંપાદક.] જૈન શાસનનાં વિરતીર્ણ આકાશ- દેહનું લાલન-પાલન કર્યું છે તે પટ ઉપર જે કેટલીક પવિત્ર સન્નારીએ દેવાનંદા માતાના પુરયને પ્રકાશ, ભલે ગ્રહ-નક્ષત્ર કે તારલિયાને પ્રકાશ પાથરી મંદમંદ પણે પણ ચમકતે જ રહેવાને. રહી છે તેમાં જે કોઈ તારલિ ચમકદાર ભ. મહાવીરના જીવનઘડતરના એક છતાં સંયમયુકા, દૂર દૂર છતાં દુન્યવી ઉપાદાનરૂપે જ ગણાવાનો. અને મને રમ છતાં સાદી-સુરેખ હોય છે. મહાવીર ત્રિશલા દેવીના ગર્ભમાં તે તે દેવાનંદા બ્રાહ્મણીની છે, એને આવ્યા તે પહેલાં ૮૨ દિવસ સુધી પિતાના પ્રકાશનું અંભમાન નથી કે દેવાનંદાના ગર્ભમાં રહ્યા હતા. પણ નથી એને પોતાના વિશિષ્ટ સ્થાન કે દેવાનંદા બ્રાહ્મણી હતી-ભિક ફળની પ્રસિદ્ધિની પરવા, ત્રિશલા માતાને સો હતી એટલે ઈંદ્ર પિતાના હરિગમેલી સંભારશે, એમને ઉદેશીને ભક્તિભીની દેવને-એક દેવદૂતને મોકલી એના અંજલિઓ અસ્પૃશે. ત્રિશલા દેવી તો ગર્ભનું હરણ કરાવ્યું. ભગવાન મહાવીર ભ. મહાવીરની જનની ગણાય. દેવાનંદ બ્રાહ્મણની કુક્ષિમાંથી ક્ષત્રિયાણીની કોણ ? એને કોઈ શા સાર સંભારે? કુક્ષિમાં આવ્યા. ત્રિશલા માતા છતિસંભારે યા ન સંભારે પણ ૮૨ દિવસ હાસમાં અમર અને આરાધ્ય બની સુધી જેણે ભ. મહાવીરના ધડાતા ગયાં- દેવાનંદા માતા એક બાજુ રહ્યાં