________________
તા. ૧૦-૧૧-૧૯૬] જૈન ડાયજેસ્ટ તરીકે ઈશ્વરને માનીએ તે પછી ઈશ્વર કરે છે. તેમનામાં ઇશ્વર પ્રત્યેની શ્રદ્ધા જેવી લોકાત્તર, પવિત્ર, દૂરદર્શી ને અનન્ય જોવા મળે છે. આમ છતાં મહાન વ્યક જગતમાં હિંસક, જેને ઇશ્વરને માનતા નથી એમ કહેવું. પાપીઓ વગેરેને શા માટે ઉપજ તે તેમને ખરી રીતે વગેવવા બરાબર કરે ? મહાન વ્યકિતબ તે દરેક જીવોને છે. હા, એ વાત ખરી છે કે તેઓ પવિત્ર, ઉત્તમ અને એક ટીના જ જગતના કર્તા તરીકે ઈશ્વરને મનવા પ્રાણીઓ બનાવવા જોઈએ પરંતુ હરગીઝ ઢિયાર નથી. પણ એટલા વસ્તુસ્થિતિ જોઈએ તે આપણને એ માટે જ તેમને અનીશ્વરવાદી કહેવા એ રીત જોવા મળતું નથી ત્યારે ઈશ્વરને નરી મૂર્ખતા છે. મંટમાં મોટો ગુનેગાર બનવાનો દોષ વળી, બીજી વાત એ પણ સમઉપરત થશે. વળી, જગતની તમામ જવા જેવી છે કે વેદિક ધર્મમાં અથવા ઉપાધિઓથી વિરકત થઈને ઈશ્વરપદ હિંદુ ધર્મમાં, ઈશ્વર થવાનો અધિકાર પ્રાપ્ત કરનારને જગત બનાવવાની, એકને એક જ વ્યક્તિને આપવામાં ચલાવવાની વગેરે વિવિઓ પણ શા આવે છે. જેનો અર્થ એમ થાય છે માટે હાઇ શકે ? તે અનેક આપત્તિઓ કે ઈશ્વરપદની પ્રાપ્તિ માટે બીજા
૫eી સમક્ષ ખડી થશે. માટે કોઈનો અધિકાર રહેતા નથી. જ્યારે ઇશ્વરને સુછ નહિં પણ દાદા તરીકે જૈન ધર્મની અંદર ઇશ્વર થવાને સ્વીકાર એજ યુકિતયુ છે. આજે અધિકાર હરકોઈ વ્યકિતને આપવામાં પિણી પણ વિદ્વાનો, લેખકો, દેશ આળ્યા છે. એમને ત્યાં એકને એક જ નેતાઓ જેન ધર્મને અનીશ્વરવાદી માને વ્યકિત અવતાર ધારણ કરે છે એમ છે, જેને ઈશ્વરને માનતા નથી. એવું માનવામાં આવતું નથી પરંતુ પ્રત્યેક લખે છે અને બોલે છે અને આમ યુગના વીશે એશ ઈકવર ભિન કરી જૈન ધર્મને ભારેભાર અન્યાય જિને વ્યક્તિરૂપે હોય છે. આ છે કરે છે. પણ જેના પહાડે ઉપર જેન ધર્મને ઉદારતાભર્યો સિદ્ધાંત. થતાં અનેક શહેરો અને નગરમાં આથી જૈન ધર્મમાં પુરુષાર્થ કરી ઠેર ઠેર જેન મંદિરની વિશાળ સંખ્યા જીવનમાં આગળ વધવાને બધાને જેવા મળે છે એજ સપષ્ટ સુચવે છે કે હક અને અધિકાર મળે છે. અને જેને ઈશ્વરમાં તથા ઈશ્વરભકિતમાં એથી જ સૌ કોઈ આધ્યાત્મિક માર્ગમાં સંપૂર્ણ રીતે માને છે અને વધુ કહુ ઉત્સાહપૂર્વક પુરુષાર્થ કરવા માટે તે જેને ઇશ્વર પ્રત્યેની ભક્તિ નિર્દોષ, હમેશા ગાયત્નશીલ થાય છે. જૈન ધર્મ સાવિક રીતે અને અસાધારણ પ્રકારે કેવા પ્રારબ્ધવાદી નથી પણ પ્રખર