________________
૨૦૫
સ્વને પણ શ્રદ્ધા ન રાખે. મારી સર્વ દ્ધિને નાશ થાઓ, મારા દેહને અંત આવે, મારું સર્વસ્વ લુંટાઈ જાઓ પણ હું શીયલવ્રત ખંડિત ન કરૂં. ક્ષણરતા સ્ત્રીઓ વિરક્ત થાય પણ સતપુરૂષ અંગીકાર કરેલી, નિશ્ચળ હોય એ લેકેદ્દઘોષણ તમે વિપરીત કરી, હે પ્રિય! તે પ્રેમપ્રતિપત્તિ-તે મધુરાલાપની ૫દ્ધતિ તમે એકદમ કેમ વિસ્મૃત થયા? હે તાત! હે માત ! હે બ્રાત! તમારા પ્રાણથી પણ વલ્લભ હું અત્રે મૃતઃપ્રાય પડી છું, તેનું કેમ રક્ષણ કરતા નથી ! હું અશરણ અવસ્થામાં પડેલી વ્યથાતુરા શું કરું ? એમ દુઃખથી વિલાપ કરતાં ઉદરને વિષે વ્યથા ઉત્પન્ન થઈ નથી. પ્રસૂતિ સમય જાણી લજજા પામી, નજીક આવેલી નદીના તીર ઉપર રહેલ ઝાડની ઘટાના મધ્ય ભાગમાં ગઈ. ત્યાં માટે દેવકુમાર સદશા પુત્રને જન્મ આપે.
અહે! કમની કેવી ગતિ છે? જેનું વચન નીકળે ત્યાં હજાર માણસો ખમા ખમા કરનાર તૈયાર હોય, જેના પ્રસવસમયે પ્રસૂતિ ક્રિયા કરવાને સેંકડો દાઈઓ હાજર હોય અને જે રાજ્ય મહેલને વિષે સુખશયાને વિષે શયન કરનારી તેણીને આવે સમયે વનમાં-ઝાડની ઘટામાં જમીન ઉપર એકલાં નિરાધાર અવસ્થામાં આ ક્રિયા બને એ કેવી વિચિત્રતા! કર્મ કરે તે કેઈ ન કરે ! કમ મનુષ્યને ન હોય ત્યાં લઈ જાય છે અને ન બને તેવા કાર્યોમાં પ્રવૃત કરે છે.
પિતાને હસ્ત નથી જેથી બાળકને લઇ લે, તેથી પગ પાસે પડેલા બાળકને જોઇ, તે હર્ષ અને શેક ધારણ કરતી બેલી હે બાળ ! તું ભલે જ ! તું દીર્ધાયુ-સુખી થજે ! અભાગ્યના ઉદયથી અત્રે હું બીજી તે શું વધામણી કરૂં? એમ બોલતી રોઇ પડી. આંખમાં આંસુ ભરાઈ ગયાં-તમસ આવી મૂ
તુર થઈ ગઈ. અહો! જે બાળકના જન્મ સમયે અનેક પ્ર