________________
૧૪૨ કરે છેજંબૂએ કહ્યું-પ્રભવ? આ ભેગ સુખ થડા કાળ રહેવા વાળા અને પરિણામે કિપાકવૃક્ષના ફલની પેઠે અનિષ્ટ કરવાવાળ છે. જ્યાં સુધી હદયમાં મૂઢતા રહેલી છે, ત્યાં સુધી જ આ વિપ પ્રાણીને સુખ આપે છે, પણ તત્વવિદ્ પુરૂષે તે તેને દુઃખ રૂપે જ માને છે. તે સાંભળી પ્રભવે કહ્યું. પુત્ર વિનાના એવા તને શુભગતિ કયાંથી પ્રાપ્ત થશે? કહ્યું છે કે
अपुत्रस्य गतिनास्ति, स्वर्गे नैव च नैव च ।
तस्मात् पुत्रमुखं दृष्ट्वा, स्वगै गच्छन्ति मानवाः॥ ' અર્થ—અપુત્રીયાને સારી ગતિ થતી નથી, તે સ્વર્ગ ગતિ નહિંજ તે માટે મનુષ્યો પુત્રના મુખ જોઈને સ્વર્ગ જાય છે. *
ત્યારે જંબૂકુમારે કહ્યું કે હજારે બ્રહ્મચારી કુમારે પુત્ર વિનાના છતાં સ્વર્ગ ગયા છે અને પુત્ર છતાં પણ ઘણુ માણસે દુર્ગતિ જાય છે. એ પ્રકારે ઉપદેશ વડે કરીને પ્રતિબોધ પામી પ્રભાવ પાંચશે ચેરેએ કરી સહિત - વૈરાગ્યવાસિત ચિત્તવાળે થયો. ત્યાર પછી જકુમારની સ્ત્રી સમુદ્રશ્રી બેલી, હે સ્વામી! તમે બક નામના ખેડુતની પેઠે પ્રાપ્ત ભેગને તજી પશ્ચાતાપના ભાગી થશે. '
સુસીમ નામના ગામમાં એક બક નામે ખેડુત રહેતું હતું તેણે ચોમાસાની ઋતુ આવી ત્યારે પિતાના ક્ષેત્રમાં ચેળા મગ બંદી પ્રમુખ ધાન્ય વાવ્યું. પછી પિતાની પુત્રીને મળવા માટે માલવાદેશ ગમે ત્યાં તેની પુત્રીએ તેને ઘઉને ગેળના પુદ્ધા કરી જમાડશે. પછી તેણે પોતાની પુત્રીને પુછયું કે ઘઉને ગોળ કેમ થાય છે? પુત્રીએ કહ્યું કે ખેતરમાં ઘઉને શેરડી વાવવાથી થાય છે. પછી પોતાને ઘેર આવી તેણે મગ, ચેળા પ્રમુખ જે ધાન્ય વાવ્યું હતું તે સર્વે ખેતરમાંથી ઉખેડી નાંખી ગેધમ ને શેરડી વાવી; પણ પાણી નહિં મળવાથી કાંઇ ઉગ્યું નહિ અને ચાળા