________________
૧૩૧
અને પછી કારાગારની પેઠે પાંજરામાં નાંખ્યા. પેપર પણ મનમાં વિચારવા લાગ્યા કે અહા ધિક્કાર છે આ પરાધીનતાને કહ્યું છે કેઃहठानीचतरं कार्य, कार्यते मार्यतेऽपि च । नरकावासदेशीयां, तत् प्राहुः पारवश्यतां ॥
હુથી અતિ નીચ કાર્ય કરવું પડે છે, માર ખાવા તેથી પરાધીનતા નરકાવાસ સરખી કહી છે.
પડે છે
"
પૂર્વ ભવે મુનિપણાને વિષે સ્વાધિનપણે પ્રમાદથી ક્રિયાઅનુષ્ટાન ન કર્યાં તેનું આ ફળ છે. અથવા આ તે શું દુ:ખ છે પરંતુ ભવાંતરને વિષે અનેક પ્રકારની વિટમના સહુન કરવી પડશે. આ ભવને વિષે વીતરાગના વદન કમળનું અવલેાકન કરવા નહિ પામું: ' એમ ચિંતા કરતા અત્યંત દુઃખિત થયા. પુનઃ પેાતાના મન સાથે વિચારવા લાગ્યા હું આત્મા ! હવે શાકને છેાડી દે, કારણ કે શાકથી નિવિટ ક`ના અધ થાય છે. વળી મારે જિન દન વિના ભાજન કરવાને નિયમ છે; માટે હવે અનશન કરૂં, ' એમ વિચારી અનશન કરી પંચપરમેથ્રીનું સ્મરણ કરવા લાગ્યા. એ પ્રમાણે કરતા પાંચમે દિવસે મૃત્યુ પામી સૌધમ દેવલાકે મહાન્ ઋદ્ધિવાળા દેવ થયા. સુલેચના પણ તેના દુ:ખથી દુ:ખિત થઇ–અનશન કરી–સમાધિમાં મૃત્યુ પામી તેજ ઢળની દેવાંગના થઇ. ત્યાં વૈષયિક સુખ ભાગવિ અનુક્રમે ચવી પેટના જીવ તુ શખરાજા થયા અને સુલેાચના તારી અગ્રાહી કલાવતી થઇ. માટે હે રાજા ! પરમા થી તા પ્રાણિ સ્વકૃત શુભાશુભ કર્મના ફળ ભાગવે છે. કોઇ કોઇને સુખ દુઃખના કર્યાં નથી. પૂર્વ ભવે સુલેાચનાએ પોપટની પાંખા છેઠી તે વૈરી આ ભવમાં તે લાવતીના હસ્ત છેદાવ્યા. કહ્યું છે કે— कृतकर्मक्षयो नास्ति, कल्पकोटिशतैरपि ।
अवश्यमेव भोक्तव्यं कृतं कर्म शुभाशुभम् ॥ १ ॥