________________
ગાથા-૩૨) “મહાસૂર્ય સમ તેજસ્વી શોભે, ધર્મચક્ર સમીપમાં, ભામંડળે પ્રભુપીછથી આભા પ્રસારી દિગંતમાં;
·
ચોમેર જાનુ પ્રમાણ પુષ્પો અર્ધ્ય જિનને અર્પતા, એવા પ્રભુ અરિહંતને પંચાંગ ભાવે હું નમું.” ૩૨
આ પદ કવિ પુનઃ પ્રભુના વિશેષ પ્રતિહાર્ય સમ ભવ્ય તીર્થંકર નામભૂત એવા ધર્મચક્ર, આભામંડળ અને સૂર પુષ્ટ વૃષ્ટિનો ઉલ્લેખ કરીને દેવાધિદેવની જે અચિંત્ય પરોક્ષ શક્તિ છે તેનો આભાસ આપે છે. પ્રભુને ધર્મચક્રવર્તી કહેવામાં આવ્યા છે. જેમ ચક્રવર્તીને વિશેષ ચક્રધારી હોવાથી ચક્રવર્તી કહેવામાં આવે છે. તે જ રીતે દેવાધિદેવની શાસન સેવામાં ધર્મચક્ર સ્વયં ઉદ્ભુત થઈને સિંહાસનની પાસે ગોઠવાયને રહે છે. આ ધર્મચક્ર તે સાધારણ કોઈ ધર્મચક્ર નથી, પરંતુ અસાધારણ જ્યોતિષપુંજને વિખેરતું જાણે કોઈ મહાસૂર્ય હોય તેવું તેજસ્વી હોય છે. ધર્મચક્રની કોઈપણ પ્રકારનાં ધર્મવિરોધી તત્ત્વોને સંહાર કરી ધર્મમાં સ્થાપિત કરી શકે છે. એટલે પ્રભુને પણ અરિહંત કહેવામાં આવ્યા છે. આ ચક્રની પ્રભામાં કોઈપણ વિરોધી ઊભો રહી શકતો નથી. દશ આશ્ચર્યમાં એવી ઘટના છે કે ધર્મચક્ર પણ પોતાનો પ્રભાવ હોવા છતાં તે ઘટનાને ટાળી શક્યો નથી. પરંતુ આવી ઘટના તો વિરલ હોય છે. ધર્મચક્ર તે ધર્મશાસનની સાર્વભૌમ સત્તાને પ્રગટ કરે છે. અને એ જ રીતે પ્રભુની પીઠ પાછળ રહેલું ભામંડળ ‘ભા’ એટલે પ્રકાશ મંડળ (ઓરા) આભા એટલે ગોળાકાર કોઈ મહાપ્રકાશનું વર્તુળ, તેને ભામંડળ કહેવામાં આવે છે. આ ભામંડળ પણ દેવાધિદેવના અચિંત્ય પ્રભાવને પ્રગટ કરે છે. આધ્યાત્મિક ચેતનારૂપી પ્રભા જાણે ભામંડળની પ્રભા ઉપર સમાશ્રિત થઈને તીવ્ર ગતિથી ચારે તરફના તિમિરને છેદીને અદ્ભુત પ્રકાશ પાથરે છે.
ઉપર્યુક્ત દેવાધિદેવના પ્રકાશમાન શાસન વખતે દેવતાઓ જરા પણ પ્રમાદનું સેવન કર્યા વિના સુર પુષ્પવૃષ્ટિ અર્થાત્ દેવતાઓ દ્વારા અર્પિત કરેલી પુષ્પવૃષ્ટિ થતી રહે છે. જાણે ફૂલો મધુર-મધુર ભાવે વર્ષતા હોય તે રીતે ચારે તરફ સૌરભ ફેલાવી એક અદ્ભુત નિર્દોષ આનંદ લહેરીને જન્મ આપે છે. પ્રભુની આ શોભા અને શાસનની આ વ્યવસ્થા અસાધારણ છે, જે તીર્થંકર નામ કર્મના ઉદયથી જ સંભવિત છે. પ્રબળ પુણ્યના ઉદય કેવા અદ્ભુત હોય છે. તેનો નમૂનો તે દેવાધિદેવનાં ચરણોમાં નિહાળી શકાય છે. અને આવા મહાપુણ્યના ધારક તો સ્વયં અરિહંત પ્રભુ જ છે. એટલે કવિશ્રી આ બધા વિશેષ ગુણોના અરિહંત વંદનાવલી
७०
