________________
માટે જ ઉદાહરણ છે. આપણા કવિશ્રી મોક્ષ તરફ ગતિ કરેલા અરિહંતોને વાંદવાનું ચૂક્યા નથી. જાણે બોલે છે કે - “જાય છે, જાય છે, જાય છે. અરિહંતોને આત્મા ઊર્ધ્વલોકમાં જાય છે. તો આવા મોક્ષ તરફ જનાર જીવને વાંદું છું, વાંદું છું, વાંદું છું.” અને કવિશ્રી અહીં હવે વંદનામાં પણ પંચાંગભાવ પણ અધૂરા પડે છે તેવું લાગે છે, છતાં ન છૂટકે બોલે છે કે પંચાંગભાવે વાંદું છું.
(૨) કવિશ્રીએ પરોક્ષભાવે મુક્ત આત્માના કેટલાક ભાવોનો ઉલ્લેખ કર્યો છે. જેને આપણે સ્પષ્ટ કરીશું કે જે જીવ આકાર પામ્યો છે, તે દ્રવ્ય આત્મા હવે બીજો કશો પ્રયાસ કરતો નથી, તેમ તેને પ્રયાસ કરવાપણું રહેતું નથી. ઘનીભૂત થાય એટલો જ પ્રયાસ હતો.
(૩) પંચભૂતથી નિરાળો થયા પછી પાંચેય ભૂત પોતપોતાનાં ક્ષેત્રમાં ચાલ્યા જાય છે. અને જીવાત્મા છૂટો પડીને સિદ્ધાત્મામાં ભળી જાય છે. તેમનું એક અસ્તિત્વ હોવા છતાં તે અનંત સિદ્ધો સાથે સમાઈ જાય છે અને એકમાં અનેક અને અનેકમાં એક તેવું દિવ્ય શુદ્ધ સ્વરૂપે પ્રગટ થાય છે.
(૪) જેનગણના પ્રમાણે લોકના અગ્રભાગે સિદ્ધોનું ક્ષેત્ર છે. આ ક્ષેત્રને અઢીદ્વિીપ પ્રમાણવાળું છે, અર્થાત્ મૃત્યુલોકનું જેટલું ક્ષેત્ર છે તેટલું જ સિદ્ધનું ક્ષેત્ર છે. આમ મધ્યલોક અને સિદ્ધલોક બંનેમાં સમાનતા વર્તે છે. મૃત્યુલોકમાંથી છૂટા પડેલા અરિહંત ભગવાન સિદ્ધગતિએ ઉપર જઈને જ્યાં તેને અનંત આત્માનો સ્પર્શ થાય છે ત્યાં જ સ્થિર થઈ જાય છે. અર્થાત્ મુક્ત થવાનું ક્ષેત્ર અને સ્થિર થવાનું ક્ષેત્ર એક શુદ્ધ રેખામાં છે. જેને સામાન્ય લૌકિક ભાષામાં એક સાડૂલમાં (સીધી ગતિ) છે એમ કહી શકાય.
આવા મુક્ત આત્મા અરિહંતોને કવિશ્રી વાંધા પછી ૪૫ પદમાં હવે અરિહંતોને દ્વિરૂપે જોઈ સિદ્ધ ભગવંતોને અરિહંત રૂપે વાંદે છે. કારણ કે સિદ્ધ ભગવંતો પણ અરિહંતો જ હતા અને એ ઝાંખી કરાવે છે કે આ અરિહંતો હવે કેવું સિદ્ધ સ્વરૂપ પામ્યા છે અને કેવી અનંત સુખની લહેરમાં બિરાજ્યા છે.
(અરિહંત વંદનાવલી 0262250
wwwwww ૮૦ ]
