________________
ગાથા-૪૮)“જેના ગુણોના સિંધુનાં બે બિંદુ પણ જાણું નહિ,
• પણ એક શ્રદ્ધા દિલમહીં કે નાથસમ કો છે નહિ;
જેના સહારે ક્રોડ તરિયાં મુક્તિ મુજ નિશ્ચય સહી, એવા પ્રભુ અરિહંતને પંચાંગ ભાવે હું નમું.” ૪૮
પ્રભુનું અનંતજ્ઞાન સાગર સમાન ગણાય છે. જેમ સાગર અમાપ છે. તેમ પ્રભુનું જ્ઞાન અનંત છે. કેવળજ્ઞાનને હિસાબે છદ્મસ્થનું જ્ઞાન એક બિંદુમાત્ર હોતું નથી, તેથી કેવળજ્ઞાનની પ્રરૂપેલી વાતો સામાન્ય બુદ્ધિ કે તર્ક વડે સમજી શકાય નહિ અને પ્રભુનું જ્ઞાન માપવા પણ જવાય નહિ ત્યાં ભક્તનો એક જ નિશ્ચય હોય કે આ સંસારમાં દેવાધિદેવ જેવા બીજા કોણ હોઈ શકે ? અર્થાત્ ન હોઈ શકે, એટલે તે અનંત જ્ઞાની એ જ મારો વિશ્વાસસ્તંભ છે. અને ભલે મને સમુદ્રનાં બે બિંદુ જેટલું જ્ઞાન ન હોય, પરંતુ જ્યાં મારો વિશ્વાસ દૃઢ છે, ત્યાં મારી શ્રદ્ધાની ભવટિ કરવાની જે શક્તિ છે તે ટકી રહે તેવી ઝંખના છે. ભૂતકાળમાં, વર્તમાનકાળમાં અને ભવિષ્યકાળમાં અનંત જીવો પ્રભુના જ્ઞાનના આધારે તેમનો વિશ્વાસ ઉત્પન્ન થયો છે તે જોતાં મને લાગે છે કે મારી મુક્તિ નક્કી થઈ ગઈ છે. કારણ કે મુક્તિ જો નક્કી હોય તો જ આવો વિશ્વાસ જન્મે. દૃઢ વિશ્વાસ અને મુક્તિની એક નિશ્ચિત સાંકળ છે. અરિહંતની કૃપાથી હું તે સાંકળમાં જોડાયેલો છું. અને જોડાવામાં અરિહંત ભગવંતો જ કારણભૂત છે. જેથી તેમનાં ચરણોમાં પંચાંગભાવે એવા જિનેશ્વરોને વંદન કરી હું સર્વથા નિશ્ચિંત થઈ ગયો છું.
આ આખી ગાથા માનવજાતિનો જે અપાર વિશ્વાસનો આધાર છે, તેને વ્યક્ત કરે છે. મુક્તિ તો શું ? વિશ્વાસનું તંત્ર પણ વિશ્વાસના આધારે જ ચાલે છે. જો પાપકર્મમાંથી કે બીજાં વ્યાવહારિક કાર્યોમાંથી વિશ્વાસભંગ થઈ પ્રભુના ચરણોમાં સ્થાપિત થાય તો જે વિશ્વાસપ્રાપ્તિનો આધાર હતો, કશુંક મેળવવાનો આધાર હતો, તે હવે પરિવર્તિત થવાથી છોડવાનો, ત્યાગ કરવાનો અને કશું પ્રાપ્ત ન કરવાનો અપરિગ્રહનો આધાર બને છે. જ્ઞાન તો એક બુદ્ધિનો તરંગ પણ છે, પણ વિશ્વાસ તો એક અખંડ હીરો છે અને તે હીરો પણ ચિંતામણિ જેવો છે. તેને પ્રાપ્ત થયા પછી બાહ્ય કોઈ વસ્તુની અપેક્ષા રહેતી નથી ફલતઃ મુક્તિ પ્રગટ થાય છે. આ ગાથા વિશ્વાસ
૯૨
અરિહંત વંદનાવલી
