________________
બીજો વર્ગ
હવે બીજા પ્રહરમાં પોતાના ઘરે જઈ બુદ્ધિમાન પુરુષ જીવરહિત સ્થાનમાં પૂર્વદિશા તરફ મુખ કરી, બેસીને સ્નાન કરે. ૧
નાળચા (પરનાળું) વાળું, પોતાના શરીરને યોગ્ય પ્રમાણવાળું, બાજોઠ (ચતુષ્પાદ) કરાવે. જેથી તેમાંથી પાણી લઈ લેવાતું હોવાથી જીવોની વિરાધના ન થાય. ૨
રજસ્વલા સ્ત્રીનો સ્પર્શ થયેલો હોય, ચંડાળ આદિ ક્ષુદ્ર પુરુષોનો સ્પર્શ થયો હોય, ઘરમાં પુત્ર-પુત્રીનો જન્મ થયો હોય અને સ્વજનાદિકનું મૃત્યુ થયું હોય ત્યારે મસ્તકસહિત સર્વાગનું સ્નાન કરવું. ૩
પુણ્યશાળી જીવે કાંઈક ઉષ્ણ એવા અલ્પ જળથી દેવપૂજા માટે ઉપર બતાવેલ અવસરો સિવાયના અવસરે મસ્તકનું સ્નાન નહિ કરતા બાકીના શરીરનું સ્નાન કરવું. ૪
ચન્દ્ર અને સૂર્યના કિરણોનો સ્પર્શ થતો હોવાથી આખું જગત પવિત્ર થાય છે. તે જગતનો આધાર મસ્તક છે માટે યોગિઓ તેને હંમેશ માટે પવિત્ર કહે છે. પ
સઘળા સદાચારો જે દયામય હોય તો ધર્મ કહેવાય, હંમેશા મસ્તક ધોવાથી તો તેમાં રહેલા જીવોને ઉપદ્રવ-પીડા થાય છે. ૬
હંમેશા વસ્ત્રથી વીંટળાયેલ હોવાથી અને શાશ્વત નિર્મળ તેજને ધારણ કરનાર આત્માનો તેમાં વાસ હોવાથી મસ્તક અપવિત્ર બનતું નથી. ૭
મિથ્યાત્વીઓ સ્નાનને માટે પાણી ઢોળી, જીવોને હણી નાંખે છે. ખરેખર તેઓ આત્માને મલિન કરીને શરીરને શુદ્ધ કરે છે. ૮