________________
પેટ ઉપર બે કોણીઓ સ્થાપન કરી, બે હાથને કમળના ડોડાના આકારે કરી, બંને હાથની આંગળીઓ એકબીજામાં ભેળવવાથી આ યોગમુદ્રા થાય છે. ૪પ આગળ ચાર આંગળ, પાછળ તેનાથી કાંઈક ઓછું આ પ્રમાણે બંને પગ રાખવાથી જે મુદ્રા થાય તેને જિનમુદ્રા કહે છે. ૪૬ બે ઢીંચણની વચ્ચે રાખેલા, મોતી જેમાં પેદા થાય તે છીપ જેવા આકારવાળા અને લલાટે સ્થાપન કરેલા બે હાથ જ્યારે હોય ત્યારે તેને મુક્તાશુક્તિ મુદ્રા કહે છે ૪૭ ભગવાનને નમસ્કાર કરી, “આવસહિ' એમ કહેતો પોતાના ઘર તરફ જય. (ત્યાં) ભક્ષ્ય અને અભક્ષ્યનો વિવેક કરીને વિચક્ષણે પુરુષ પોતાના ભાઈઓ વિ. સ્વજનો સાથે બેસી જમે. ૪૮ પગ ધોયા વિના, ક્રોધથી અંધ બનીને, દુર્વચનોને બોલતો અને દક્ષિણ દિશામાં મુખ રાખી જે જમાય છે તે રાક્ષસભોજન છે. ૪૯.
શરીર શુદ્ધ કરી, શુભ સ્થાનમાં બેસી, અચળપણે, દેવ ગુરુનું સ્મરણ કર્યા બાદ ધીમે ધીમે જે જમાય છે તે માનુષભોજન છે. ૫૦
સ્નાન કર્યા બાદ, દેવપૂજા કર્યા બાદ, વડીલોને નમસ્કાર કરી અને આનંદથી સુપાત્રમાં દાન આપી જે જમાય છે તે ઉત્તમભોજન (દવભોજન) છે. ૫૧ બુદ્ધિશાળી માણસે ભોજન કરતી વખતે, ભોગ ભોગવતી વખતે, વમન કરતી વખતે, દાંતણ કરતી વખતે અને ઝાડો-પેશાબ કરતી વખતે મૌન રાખવું. પ૨ જમતી વેળાએ આગ્નેય, નેઋત્ય અને દક્ષિણ દિશા તરફ બેસવું વ્યર્થ છે. સૂર્યોદય અને સૂર્યાસ્તની સંધ્યાના સમયે, ગ્રહણ ચાલતું હોય તે સમયે અને સ્વજનાદિનું મૃતક જ્યાં સુધી પડ્યું હોય ત્યાં સુધી જમવું જોઈએ નહિ. ૫૩ ધન હોવા છતાં જે ભોજનાદિમાં પણતા કરે છે તે બુદ્ધિહીન મનાયો છે. તે અહીં જે કમાય છે તે જાણે દેવ માટે કમાય છે (અર્થાત્ પોતે ભોગવી શકતો નથી). ૫૪
૧૩
