________________
જેની સંગતથી પાપ કરવાની બુદ્ધિ ઉત્પન્ન થતી હોય તેની સંગત ત્યજવી જોઈએ. કોઈના ક્રોધપૂર્ણ વચનથી પણ ન્યાયમાર્ગને ક્યારેપણ ન મૂકવો. ૧૧ ઉત્તમ પુરુષોમાં અગ્રણી એવાએ કોઈની પણ નિંદા ન કરવી, એમાં પણ માતા-પિતા, ગુરુ, સ્વામી (માલિક) અને રાજા વિ. મોટા પુરુષોની તો વિશેષે કરીને નહિં કરવી. ૧૨ મૂર્ખ, દુષ્ટ, અનાચારી, મલિન, ધર્મનિંદક, દુરાચારી, લોભી, અને ચોર : આટલા લોકોની સંગતિ છોડી દેવી જોઈએ. ૧૩
અજાણ્યાની પ્રશંસા કરવી-૧, અજાણ્યાને રહેવા સ્થાન આપવું-૨, અજાણ્યા કુળમાં સંબંધ બાંધવો-૩, અજાણ્યા નોકરને રાખવા-૪, મોટા ઉપર ગુસ્સો કરવો-૧, મોટા જોડે ઝગડો કરવો-૬, ગુણવાન જોડે વાદવિવાદ કરવો-૭, મોટા નોકરને રાખવો-૮, દેવું કરીને ધર્મ કરવો-૯, લેણાની ઉઘરાણી નહિ કરવી-૧૦, સ્વજનો જોડે વૈર-વિરોધ કરવો-૧૧, બીજાઓ જોડે મૈત્રી કરવી-૧૨, મોક્ષ મેળવવા ઊંચે ચડવું-૧૩, નોકરોને દંડ આપી ભોગવવું-૧૪, દુઃખમાં ભાઈઓનો આશ્રય કરવો-૧૫, પોતે પોતાના ગુણો ગાવા-૧૬, પોતે બોલીને હસવું-૧૭, જે તે ખાવું-૧૮ આટલા આ લોક અને પરલોક વિરૂદ્ધ એવા મૂર્ખના લક્ષણોનો ત્યાગ કરવો. ૧૪-૧પ-૧૬-૧૭-૧૮
ન્યાયનીતિથી ધન મેળવે, દેશ અને કાળવિરૂદ્ધ કાર્યનો ત્યાગ કરે. રાજાના શત્રુઓનો સંગ ત્યજે અને ટોળા સાથે વિરોધ ન કરે. ૧૯ રહેણીકરણી અને કુળ જેના સરખા હોય અને ગોત્ર જુદું હોય તેની સાથે જ વિવાહ કરે. સારા પાડોશી રહેતા હોય ત્યાં પોતાના સ્વજનો જોડે ઘર બનાવીને રહે. ૨૦ દંગો-ફસાદ, કોમી રમખાણ કે નૈસર્ગિક વાવાઝોડું-પૂર વિ. ઉપદ્રવો થતા હોય એવા સ્થાને રહેવું ન જોઈએ. પોતાની આવક મુજબ જાવક કરવી. પોતાના વૈભવને અનુસાર પહેરવેષ રાખવો અને લોકો નિંદા કરે એવા કાર્યમાં પ્રવર્તવું નહિ. ૨૧
૧૬
