Aashirwad 1967 01 Varsh 01 Ank 03

Author(s): M J Gordhandas, Kanaiyalal Dave
Publisher: Aashirwad Prakashan

Page 4

मङ्ग ला य त नम्
શ્રીમદભગવતનાં કંઠસ્થ કરવા લાયક શ્રેષ્ઠ શ્લેકરને પરમ વૈષ્ણવ અથવા શ્રેષ્ઠ સત્પષ કેશુ?
सर्वभूतेषु यः पश्येद् भगवद्भावमात्मनः ।
भूतानि भगवत्यात्मन्येष भागवतोत्तमः ॥ १ ॥ જે મનુષ્ય સર્વ પ્રાણી-પદાર્થોમાં પોતાને ભગવભાવે રહેલે જુએ છે અને સર્વ પ્રાણી-પદાર્થોને ભગવસ્વરૂપ પિતાની અંદર રહેલા જુએ છે, તે ઉત્તમ ભગવદીય જન છે.
ईश्वरे तदधीनेषु बालिशेषु द्विषत्सु च ।
જેમ-મરી-પક્ષાંતિ સમયમ ૨ જે મનુષ્ય ભગવાન પ્રત્યે પ્રેમ કરે છે, ભગવાનના ભક્તો સાથે મિત્રતા કરે છે, અજ્ઞાનીઓ પ્રત્યે કૃપાભાવ રાખે છે અને દ્વેષ કરનારાઓની ઉપેક્ષા કરે છે, તે મધ્યમ પ્રકારને ભગવદીય જન છે.
अर्चायामेव हरये पूजां य श्रद्धयेहते ।
न तद्भक्तेषु चान्येषु स भकः प्राकृतः स्मृतः ॥ ३ ॥ જે મનુષ્ય ભગવાનની મૂર્તિ, છબિ વગેરેમાં શ્રદ્ધાથી પૂજા કરે છે, પરંતુ ભગવાનના ભક્તોમાં અને અન્ય પ્રાણીઓમાં જે ભગવાનને જોતો નથી, તેમનાં સેવા-સત્કાર કે આદર કરતો નથી, તેવો ભક્ત કેવળ પ્રાકૃત (જ–ભૂખ) છે. ”
गृहीत्वापीन्द्रियैरर्थान् यो न द्वेष्टि न हृष्यते ।
विष्णोर्मायामिदं पश्यन् स वै भागवतोत्तमः ॥ ४ ॥ જે મનુષ્ય ઈદ્રિયો દ્વારા વિષયોને ગ્રહણ કરે છે, વિષયને અનુભવ કરે છે, પરંતુ અમુક વિષય પોતાને અનુકૂળ છે એમ ગણીને હર્ષિત થતો નથી અને અમુક બાબતો પિતાને પ્રતિકૂળ છે એમ ગણીને તેમને દ્વેષ કરતો નથી, પરંતુ આ સર્વકંઈ ભગવાનની ભાયા છે એ દષ્ટિએ દરેક બાબતને સમતાથી જુએ છે, તે ઉત્તમ ભાગવત જન (શ્રેષ્ઠ વૈષ્ણવ) છે.
देहेन्द्रियप्राणमनोधियां यो जन्माप्ययक्षुद्भयतर्षकृच्छैः ।
संसारधमैरविमुह्यमानः स्मृत्या हरेर्भागवतप्रधानः ॥ ५ ॥ - જે મનુષ્ય સર્વ પ્રસંગમાં ભગવાનના સ્મરણ-ચિંતન--અનુભવમાં મગ્ન રહે છે અને જન્મ-મૃત્યુ, ભૂખ-તરસ, શ્રમ-કષ્ટ, ભય, તૃષ્ણ વગેરે સાંસારિક ધર્મોથી–સંસારની પરિસ્થિતિઓથી મૂઝાતો નથી, કોઈ પદાર્થોમાં મોહ પામતો નથી, તે ઉત્તમ ભગવદીય પુરુષ છે.
न कामकर्मबीजानां यस्य चेतसि संभवः ।
वासुदेवैकनिलयः स वै भागवतोत्तमः ॥ ६॥ જે મનુષ્ય આત્મસ્વરૂપે સર્વમાં વસી રહેલા એક વાસુદેવનું જ નિશ્ચિત પ્રકારે દર્શન કરે છે અને એ ભગવાનના અનુભવમાં જ લીન રહે છે, એને માટે જગતમાં આત્માથી બીજે કઈ પદાર્થ જ રહેતો ન