Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ | || zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH | // zrI padma-jIta-hIra-kanaka-devendra-kalApUrNa-kalAprabhasUrigurubhyo namaH // sahaja samAdhi * lekhaka * pU. AcAryadeva zrImad vijayakalApUrNasUrIzvarajI mahArAja * AlaMbana * pU. AcAryazrInA guru-maMdiranI pratiSThA vi.saM. 2062, mahA vada 6, tA. 19-02-2006, 2vivAra, zaMkhezvara * prakAzaka zrI kalApUrNasUri sAdhanA smAraka TrasTa Agama maMdiranI pAchaLa, bhaktAmara maMdiranI pAse, posTa zaMkhezvara, ji. pATaNa, pIna : 384 246.
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ nUtana AvRtti prasaMge adhyAtmayogI, sugRhItanAmadheya, puNyapuruSa, saccidAnaMdamaya pUjaya AcAryadeva zrImad vijayakalApUrNasUrIzvarajI ma.sA.nA gurumaMdiranI bhavya pratiSThA prasaMge pUjayazrInuM prastuta pustaka (sahaja samAdhi) prakAzita karatAM ame atyaMta AnaMda anubhavI rahyA chIe. A prasaMge guru-maMdira, zramaNI-vihAra, dharmazALA AdinuM nirmANa tathA bhavya pratiSThA mahotsava - ityAdino lAbha lenAra lAkaDiyA nivAsI zrIyuta dhanajIbhAi gelAbhAi gAlA parivArane zata-zata abhinaMdana ApIe chIe. * pustaka : sahaja samAdhi * lekhaka : pU.A.zrI vijayakalApUrNasUrIzvarajI ma.sA. * AvRtti : prathama : vi.saM. 2029 dvitIya : vi.saM. 2048 tRtIya : vi.saM. 2062 * nakala : 1000 - prakAzaka * kiMmata : rUA. 35/ mudraka : Tejas Printers 403, Vimal Vihar Apartment, 22, Saraswati Society, Nr. Jain Merchant society, Paldi, AHMEDABAD - 380 007. Ph. : (079) 26601045 sahaja samAdhi : 3
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ maMgalAcaraNa namo arihaMtANaM / namo siddhA nuM ! namo AyariyANaM / namo uvajjhAyANaM / namo loe savvasAhUNaM / eso paMca namukkAro, savva pAvappaNAsaNo / maMgalANaM ca savvesiM, paDhamaM havai maMgalaM // * gurusthApanA ( ) sUtra * paMcidiyasaMvaraNo, taha navaviha-baMbhacera-guttidharo / cauvihakasAyamukko, ia aThArasa-guNehi saMjutto // 1 // paMcamahavvayajutto, paMcavihAyAra-pAlaNa-samattho / paMf fsaTo, chattIsa-ju juja mA | 2 | prakAzakIyA vijJAna ane TekanolojIe Aje bahAranI duniyA badalI nAkhI che. bhautika sukha sAmagrInA adyatana sAdhana-sagavaDoe mAjhA mUkIne, mAnavIne sukhI ane samRddha karavA prayatna Adaryo che. paNa e prayatna bhrAmaka nIvaDyo che. AjanAM vikasatAM vijJAna ane TekanolojIe bhautika siddhionAM zikharo, bhale sara karyo hoya, paraMtu mAnava aMdarathI ghaNuM badhuM gumAvI beTho che. jhaDapI sAdhano, adyatana sagavaDo ane manoraMjananI anekavidha sAmagrIo meLavIne mAnava vadhune vadhu samRddhizIla ane vilAsa priya banyo che. mAnavatAne visArI pADI che. artha ane kAmanI kAramI upAsanA eNe AdarI che. yaMtranI vipulatA ane ghelachAe e yaMtravatu banyo che. badhe saMgharSa, mathAmaNa , ciMtA, tanAva dekhAya che. AjanI saMpatti lagabhaga vipattirUpa banI che. kahevAtA vikAsa pAchaLa, vinAzanuM AmaMtraNa AvakAryuM che. samRddhi bahArathI chalakAtI dekhAya, paNa aMtara to verAna thatuM rahyuM che. samasyAo moM phADIne UbhI che. nAkhI najara na pahoMce tema vyAkuLatA vAtAvaraNamAM chavAi gai che. jIvana bhayabhIta che. sukha, zAMti, cena kyAMya zodhyo jaDe tema nathI. - chatAM mAnavI mAtra - jIva mAtra, sukha, zAMti ane cena jhaMkhe che. e pUrNa zAMti, pUrNa AnaMda ane pUrNa abhaya icche che. mAnavI mana ene meLavavA mATe talase che. paraMtu AjanI cArekora patharAyelI saMpatti, samRddhi ke sAmagrI te ApavA mATe akSama che, asamartha che. A eka nagna satya che. prAcIna yugano mAnavI, Aja jeTalo bhale, bhautika sAdhana * maMtrapATha * cattAri maMgalaM, arihaMtA maMgalaM, siddhA maMgalaM, sAhU maMgalaM, vatnI-pannatto-ghammI-anaM II cattAri loguttamA, arihaMtA loguttamA, siddhA loguttamA, sAhU loguttamA, vatnI-pannatto ghammI topurama / 2 // cattArisaraNaM pavajjAmi, arihaMte saraNaM pavajjAmi siddhe saraNaM pavajjAmi, sAhU saraNaM pavajjAmi kevali-pannattaM dharma saraNaM pavajjAmi // 3 // maMgalaM bhagavAn vIro, maMgalaM gautamaprabhuH / maMgalaM sthUlabhadrAdyA, jainadharmo'stu maMgalam // sahaja samAdhi * 4 sahaja samAdhi - 5
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAmagrIthI sajaja ane samRddha na hato, ema Aja jeTalo parAdhIna, daMbhI, vizvAsaghAtI ane bhayagrasta paNa na hato, e hakIkata che. mAnava jIvana aNamola che. tenuM parama ane carama lakSya eka mAtra AtmAnuM darzana che. AtmAnI anubhUti che. potAnA sahaja svarUpanI prApti che. te tarapha saMpUrNa upekSA che. ane zarIranI sAcavaNI mATenI keTalIka takedArI che. mAnava keTalo bedarakAra che, mota mAthe che, koi sAthe nathI. chatAM tarkanI, buddhinI ane AvaDatazaktinI AMTIghUMTI laDAvIne Ajano ejyukeTeDa gaNAto mAnava, jIvananA dareka kSetramAM kAvAdAvA khelI rahyo che. mAtra paugalika sukha sAdhanonI vibhUti-anubhUtimAM ja aMjAi gayo che ane tenA dvArA maLatAM kSaNika sukha ane AnaMda meLavavAmAM, mANavAmAM mazagUla banI beTho che. saMsAramAM sarvatra Adhi, vyAdhi ane upAdhijanya azAMti, vedanA, viTaMbanA, bhaya anubhavAya che. tenuM nivAraNa karI, sAcAM sukha, zAMti ane samAdhi meLavavA mATeno saraLa ane saphaLa mArga paramajJAnI mahApuruSoe cIMdhyo che. zAstra-siddhAMtomAM gUMthyo che, aneka tyAgI saMta-mahAtmAoe apanAvyo che ane anubhavyo che. te Aje paNa ApaNI samakSa upasthita che. vartamAna jagatamAM paNa aneka tyAgI saMto, mahaMto AdhyAtmika kSetre suMdara evI pragati sAdhI potAnA jIvanamAM AtmatattvanI anubhUti-pratIti meLavI cUkyA che, meLavI rahyAM che ane preraNA-mArgadarzana ApI ApaNane sahune e rAhe cAlavA anurodha karI rahyA che. A pustaka paNa evA ja adhyAtmaniSTha mahApuruSanA haste lakhAyeluM che. temAM pIrasavAmAM AvelI sAmagrI prAcIna ane pracalita che, chatAM anubhavanI daSTrie vadhu asarakAraka ane upakAraka banI rahe tevI che. e zubha uddezathI A lakhANane prakAzita karavAno amAro maMgala abhilASa sAkAra banI rahyo che, e badala amane ati AnaMda che. pUjaya paMnyAsa pravara adhyAtmayogI zrI bhadraMkaravijaya mahArAjanA mArgadarzana ane sUcane A prakAzanane vadhu suMdara ane samRddha banAvyuM che, teozrIno paNa upakAra bhUlI zakAya ema nathI. anaMta anaMtakALathI AtmAnI aMdara kusaMskAro evA sajjaDa jaDabesalAka thai gayA che ke dharmanI ArAdhanAmAM adhyAtmanI sAdhanAmAM ane paramAtmAnI bhaktimAM manane vyAkuLa karI mUke che. caMcaLa banAvI de che. pariNAme AtmAnI ArAdhanAmAM mane coMTatuM nathI. bhItaramAM bhegA karelA A kusaMskAro, mAnavIne potAnA asalI rUpathI vaMcita rAkhe che. A saMskAro DhIlA paDe, zithila bane ane kramazaH nirmaLa thAya to ja AtmAne sAcAM sukha, zAMti ane AnaMdano anubhava thAya. te mATe manane bahAranI duniyAmAMthI, aMdara vALavuM paDe che. zAzvata sukhanA svAmI banavA bhagIratha prayatna karavo paDe che. dharmanI dharA upara cAlavA makkama mane, moha sAme moraco mAMDavo paDe che ane aMdaranA kusaMskAronuM kAsaLa kADhavA mATe satata saMgrAma khelavo paDe che. rAga-dveSAdi saMskAronuM nirmULa karavA mATe, svarUpane pAmavA mATe A pustakamAM pUjaya upAdhyAya mahodaya zrI yazovijaya mahArAja racita 'amRtavela' sajajhAya ApavAmAM AvI che. ArAdhanA mATe te atyaMta preraka ane bhAvavAhI che. temAM kusaMskArone nirmULa karavA mATenAM rAmabANa-sacoTa upAya catuH zaraNa gamana, duSkRtagaha ane sukRta anumodana ApavAmAM AvyAM che. kai rIte ane keTalIkavAra teno prayoga karavo tenuM suMdara mArgadarzana pUjaya upAdhyAyajI mahArAje ApyuM che. sahaja samAdhi : 6 sahaja samAdhi * 7
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ vizeSatA to A pustakanI e che ke emAM zrAvakajIvanamAM paNa prApta karI zakAya evI yogasAdhanAnA saraLa upAyono nirdeza che. yama-niyamanuM yathAyogya pAlana karavA dvArA dhAraNA, dhyAna ane samAdhinI amuka kakSA sudhI pahoMcI zrAvaka potAnA jIvanamAM paramAnaMdanI prApti ane apUrva AtmazAMti anubhavI zake che - evuM vidhAna karI gRhastha mAnavane paNa yoga-sAdhanAno adhikArI batAvyo che. pracAra ane prasiddhinA yugamAM kRtrimatAno rogacALo khUba ja vyApaka banyo che. dharma, adhyAtma ane yoganAM kSetre paNa e roga vadhI rahyo che. nyAya-nIti ane yama-niyamanA pAlana vinA ke jIva mAtra pratye maitrI, karuNA, mAdhyastha ane upekSAdRSTi keLavyA vinA, thoDo samaya, AMkho mIMcI palAMThI vALI, AtmA dehathI bhinna che evA popaTa pAThanuM raTaNa karI, AdhyAtmika kSetre dhyAna, samAdhi ane AtmazAMtinI ucca bhUmikAo prApta karAvI devAnA pracAro ane prayogo paNa ghaNA sthAne thai rahyA che. paNa sAcA AtmArthI sAdhako ATalI khAsa noMdha le ke paramAtmA pratyeno avihaDa zaraNAgati bhAva, svaduSkatono hArdika pazcAtApa ane sva-para satkArya-saguNonI sAcI anumodanA ane upAsanA tathA yamaniyamAdinA pAlana dvArA vAsanA ane tRSNAonuM urvIkaraNa yA niyamana karyA vinA sAdhanAnA mArge kadApi vAstavika ke cira sthAyI saphaLatA meLavI zakAtI nathI. A prakAzana ghara gharanI ane jana-jananI eka agatyanI jarUriyAta che. jIvananI amUlya paLomAM khovAi jatI svasthatA, prasannatA ane zAMtine punaH prApta karI levAnI addabhuta cAvIo A pustakamAM batAvavAmAM AvI che. roga, zoka, ciMtA ane bhayanA kAraNe AkuLa-vyAkuLa banelA cittane zAMta ane bhayamukta banAvavAnA ajaba kimiyA jANavA mATe A prakAzana vinA cAlI zake ema nathI. A bIjI AvRttimAM vivecanano vistAra karyo che. jemAM muni zrI tIrthabhadravijayajI mahArAjano prAthamika prayAsa anumodanIya che. je kahevAnuM che te "cetana' (AtmA)ne sAme rAkhIne kahyuM che. A kaheNI karaNImAM cetana vaNI le to samAdhi ApoApa sahaja bane. pUjaya gurudevanAM pravacano, pustako tathA noMdhonA AdhAre pro. ke. DI. paramAre, pUjaya gurudevanuM mArgadarzana meLavI A pustakane vadhu sugama ane hRdayaMgama banAvavA je bhaktisabhara hRdaye prayatna karyo che, te kema bhUlI zakAya ? A svAdhyAya enA vAcakane vizeSa preraNAdAyI ane upakAraka banaze. sau koi bhavI AtmAo, mahApuruSanI A amUlya bheTa apanAvI, ajamAvI ane A jIvanamAM ja Atmika AnaMdane anubhavavA sadA ujamALa bano e ja eka zubha kAmanA. presa-doSa-mupha-saMzodhana doSa vagerenA kAraNe je kAMi kSati thavA pAmI hoya to te kSamya gaNazo. zrI mahAvIra tattvajJAna pracAraka maMDaLa, | zrI vAsupUjya svAmI jinAlaya, aMjAra - kaccha. sahaja samAdhi : 8 sahaja samAdhi * 9
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAdhanAno paMtha samAdhinI divyatama ane durlabhatama avasthA prApta karavAno sugama ane sacoTa paMtha ahIM cIMdhavAmAM Ave che. je koi sAdhaka - pathika A cIMdhyA rAhe pragati sAdhavA kaTIbaddha banaze, te acUka eka dhanya divase potAnA iSTa dhyeyane pAmI zakaze. samAdhi" eTale zuM ? samAdhi eTale AtmAnI sahaja svasthatA. samAdhi eTale AtmAnI sahaja sthiratA.. samAdhi eTale Atmika AnaMdanI anubhUti. rAga-dveSa rahita, saMkalpa - vikalpa zUnya citta avasthAmAM ja e samAdhinI sukhada paLo anubhavI zakAya che. jIvanamAM AvI apUrva samAdhi prApta karavAnuM dhyeya nakkI karI ane tenI prAptinAM sAdhanono prayoga karavA satata udyamazIla banavuM joie. samAdhi, e kaMi mRtyu samaye ja meLavavAnI ke anubhavavAnI nathI, paraMtu jIvananI pratyeka paLomAM anupama Atmika AnaMdanI anubhUti karavAnI bhavyAtibhavya kaLA che. jenA jIvanamAM AvI kaLA pragaTI, yA jeNe AvI kaLA hastagata karI, te dhanyAtmAne viSayonuM viSa mAraka nathI banatuM, kaSAyonuM jora ghAtaka nathI banatuM. te na to sukhamAM lIna bane che, ke na to duHkhamAM dIna bane che. te to karmabhanita sukha-duHkhathI alipta rahI sadA Atmika sukhamAM magna rahevA prayatnazIla rahe che. paNa AvI samAdhi meLavavI te AsAna vAta nathI. tene meLavavA, tene AtmasAt karavA bhagIratha puruSArtha kheDavo paDe che ane satata abhyAsa karavo paDe che. ApaNane evI jijJAsA jAge ke samAdhi prApta karavA jIvanamAM kayA kayA upAyo ajamAvavA ? kai rIte jIvanamAM teno abhyAsa karavo ? to A rahyA enA uttara - * samAdhinAM sAdhano : (1) paugalika sukho uparathI Asaktine moLI pADavI, vairAgyabhAva keLavavo. kaSAyanA Avezo upara kAbU meLavavo; kSamA, namratA Adi guNo vikasAvavA. bAhya svajana, saMpatti ne sattA uparano prema-moha ghaTADI jIva mAtra pratye premabhAva ane sahAnubhUti pragaTAvavI, sahunAM kalyANanI bhAvanA bhAvavI. (4) paramAtmAnAM nAma, smaraNa, jApa, guNaciMtana ane dhyAnAdino abhyAsa karavo. (5) cittanI saMkliSTatA ane paugalika Asakita dUra karavA, temaja samAdhi meLavavAnA AsAna ane amogha upAyo - je zaraNAgati, duSkRtagartA ane sukRta anumodanA che - tenuM pratidina traNavAra-trisaMdhyAe mananI ekAgratApUrvaka sevana karavuM joie, te sivAya paNa jyAre jyAre cittanA adhyavasAya saMkliSTa bane, cittanA bhAvo kaluSita bane tyAre vAraMvAra A upAyone atyaMta bhAvapUrvaka ajamAvavA joie, jethI cittanA saMkliSTa adhyavasAya zAMta banI jAya, cittanI nirmaLatA ane sthiratA vadhatI jAya.. jIvana samAdhimaya haze to ja maraNa samAdhimaya banaze, maraNa veLAe samAdhi anubhavI zakAze. samAdhibharyuM maraNa anaMtA maraNanuM mAraNa bane che. samAdhivihoNuM maraNa anaMtA maraNanuM kAraNa bane che. prastuta graMthamAM "samAdhi"nuM suMdara svarUpa ane tenI prAptinAM sAdhanonuM sacoTa mArgadarzana ApavAmAM AvyuM che. sahaja samAdhi * 10 sahaja samAdhi * 11
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ "amRtavela" nAmanI A sajajhAya e ArAdhanAno rasathALa che. emAM nirdezelA upadezane AtmasAt banAvavAthI vikAronuM viSa utarI jAya che, saMtApano tApa zamI jAya che, mana prasanna ane praphulla bane che ane mokSa mATenI AtmAnI yogyatA paripakava bane che. "bindumAM siMdhu" tulya gaMbhIra artha sabhara A nAnI kRtino vistAra karavAmAM Ave to eka mahAkAya graMtha banI jAya ! prastutamAM to mukhya mukhya muddAo upara svalpa vicAraNA karavAmAM AvI che - * samyagu jJAnanuM mahattva : "cetana, jJAna aAvAlIe..." A paMkti dvArA AtmAne zrutajJAna, ciMtAjJAna ane bhAvanAjJAnano anukrame vikAsa sAdhI tenAM phaLarUpe sahaja samAdhi (svabhAva ramaNatA) prApta karavAnI prabaLa preraNA ApavAmAM AvI che. (1) zrutajJAna : pramANa ane nayanA bodha vinA vAkyono sAmAnya artha mAtra jANavo te zrutajJAna che ane te koThImAM rahelAM bIja jevuM che. te mithyAbhiniveza-kadAgraha rahita hoya che. tethI svaccha ane svAdiSTa jaLanA svAda jevuM che. ciMtAjJAna : sarvapramANa ane nayagarbhita sUkSma ciMtanayukta hoya che. temaja te jaLamAM tela-biMdunI jema vistAra pAme che. kSIrarasanA svAda tulya teno svAda hoya che. bhAvanAjJAna : A jJAna zAstranA tAtparyapUrvakanuM hoya che. dareka pravRttimAM sarvajJa AjJAne prAdhAnya Ape che. eTale ke Adara ane bahumAnapUrvaka sadanuSThAnamAM pravRtti karAve che, tethI te sva-pa2 udayane parama hitakAraka bane che, teno svAda amRtarasatulya hoya che. bhAvajJAnathI bhAvita banelo AtmA ja "anubhavaprakAza"ne prApta karI zake che. zruta ane ciMtAjJAna tenA sAdhano che. cetana, jJAna ajAvAlIe.." e paMktimAM uparyukta prayojAyela "jJAna" zabda te uparokta traNe jJAnano sUcaka che. "aAvAlIe" zabda traNe jJAnane amalamAM mUkI anukrame tenA phaLane anubhavavA preraNA Ape che. "zrutajJAna'nA abhyAsathI mohano saMtApa nAza pAme che. jema nirmala svAdu jaLanAM pAnathI tRSA zAMta thAya che, tema nirmala zrutajJAnanA abhyAsathI mithyAtvamohano saMtApa TaLI jAya che, ane citta nirmala bane che. 'ciMtAjJAnanA abhyAsathI cittanI cAlatA cAlI jAya che ane sthiratA prApta thAya che. kSIranA AsvAdathI zarIra puSTa bane che tema, ciMtAjJAnathI AtmAnA samyagudarzanAdi guNo puSTa bane che. 'bhAvanAjJAna' rUpa amRtanA pAnathI AtmA sahaja svabhAvamAM tanmayatA siddha kare che. A rIte graMthakAra maharSie prathama gAthAmAM zrutajJAnathI mohasaMtApano nAza, ciMtAjJAnathI citta cApalyanuM nivAraNa ane bhAvanA jJAnathI sahaja svabhAvamAM tanmayatA prApta karavA prayatnazIla banavAnI preraNA ApI. have te (anubhavajJAnadazA)nI prAptinA sAdhano batAve che. sAdhana vinA sAdhyanI siddhi thatI nathI. sahaja samAdhi (anubhavadazA)nI prAptimAM zaraNAgati, duSkRta gartA ane sukRtAnumodanA e traNeya ananya sAdhano che. causaraNa pannA ane paMcasUtra vagere AgamagraMthomAM "zaraNAgati" traNenuM viziSTa svarUpa, mahattva ane phaLano vicAra vistArathI karelo che. *causaraNa-gamaNa, dukkaDagarihA, sukaDANumoyaNA ceva / esa gaNo aNavarayaM, kAyavvo kusalaheutti / zaraNAgatinuM rahasya : zaraNAgati - binazaratI samarpaNabhAva e che zaraNAgati. viziSTa guNI puruSonA zaraNagrahaNathI ApaNuM rakSaNa thAya che. (2) sahaja samAdhi * 12 sahaja samAdhi * 13
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ (1) arihaMta paramAtmA, (2) siddha bhagavaMto, (3) sAdhu bhagavaMto ane (4) kevalI praNita dharma e sarvottama che, parama maMgala svarUpa che. sarva guNAdhika tattvono samAveza A cAreyamAM thayelo che. AcArya ane upAdhyAya padano samAveza sAdhupadamAM thai jAya che. kevalI praNita dharma anAdi hovAthI teno bhinna nirdeza karavAmAM Avyo che. A cArenA zaraNe, Asare AvelA zaraNAgatanI sarva prakAre rakSA thAya che. 'yogazataka'mAM kahyuM che ke - arihaMtAdi cAre guNAdhika hovAthI temanuM smaraNa, dhyAna, zaraNa vagere karanAra sAdhakanuM avazya rakSaNa thAya che. A cAre tattvono evo viziSTa svabhAva che ke je koi sAdhaka temanuM dhyAna, zaraNa, stavana kare tenA kliSTa karmo ane sakala vighno nAza pAmI jAya che ane tene parama zAMti prApta thAya che. "zrI namaskAramahAmaMtra'nI cUlikAmAM paNa A vAta spaSTapaNe kahevAmAM AvI che ke arihaMtAdine karelo namaskAra sarva prakAranA pApono nAza karanAra che ane mahAmaMgala svarUpa hovAthI sarva sukhone ApanAra che. 'namo' pada stuti ane zaraNAgatino paNa sUcaka che. namaskAramaMtranA smaraNa dvArA paNa paMca-parameSThi bhagavaMtonuM vAraMvAra zaraNa svIkAramAM Ave che. A mahAmaMtranI vyApakatA sarva zAstromAM hovAthI "catu: zaraNa'nI paNa sarvazAstra vyApakatA siddha thAya che. mahAmaMtranI jema teno paNa aciMtya prabhAva che. sAdhunI Avazyaka-kriyAmAM paNa catuHzaraNano traNavAra prayoga thAya che. 'paMcasUtra'mAM catuHzaraNAdine pApanA pratighAtanuM ane guNanA bIjAdhAnanuM pradhAna kAraNa mAnyuM che. kAraNa ke zaraNAgati bhAva - e parama bhakti-yoga che ane bhakti-yoga e sarva yogonuM sahaja samAdhi * 14 parama bIja che, sahajasamAdhinuM pradhAna sAdhana che. kahyuM paNa che ke "jinezvaradeva prati parama prItiyukta citta, namaskAra ane praNAmAdi e uttama yoganAM bIja che.' jaina darzananA pratyeka sadanuSThAnamAM zaraNAgati bhAvane prAdhAnya ApavAmAM AvyuM che. jema ke koi paNa zubha kAryanA prAraMbha samaye zrI namaskAramaMtranuM smaraNa karavAmAM Ave che. emAM deva-gurune namaskAra karavA dvArA temanuM zaraNa svIkAravAnuM hoya che ane temanA prabhAve ja mane mArA prAraMbhelA maMgalakAryamAM saphaLatA maLaze evI deDha zraddhA sAdhakanA haiye jAgRta hoya che, tethI ja kAryanI nirvighna samApti thatAM sAdhaka bolI uThe che ke - "deva-gurunI kRpAe A kArya siddha thayuM." Agama graMthomAM paNa aneka sthaLe AvA pATho jovA maLe che. jema ke - "hou mamaM tuha pabhAvao bhayavaM; bhavanivveo..." (jayavIyarAya sUtra) "he bhagavaMta...! ApanA prabhAve mane bhava nirveda Adi guNo prApta thAo." "tisthavA me pakSIyantu.." (logassa sUtra) "he tIrthaMkara paramAtmA, mArA upara prasanna thAo ane mane bhAva Arogya, bodhilAbha ane uttama samAdhi Apo." paramAtmAnA stavana, smaraNa, dhyAna ane AjJApAlanathI pragaTa thatAM jJAnAdi e paramAtmapAnuM ja phaLa che ema sAdhake mAnavuM joie. "zakrastava'mAM arihaMta paramAtmAnA adbhuta guNonI stavanA karavAmAM AvI che. jemAM - "abhayadayANaM cakkhudayANaM maggadayANaM saraNadayArNa bohIdayANaM dhammadayANaM" sahaja samAdhi 0 15
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ "arihaMta paramAtmA bhavya jIvone abhaya, viveka cakSu, mArga, zaraNa, bodhi ane dharma ApanAra che." AvA pado dvArA temanI apUrva dAnazaktine biradAvI che. 'lalitavistarA'nI vRttimAM sUripuraMdara zrI haribhadrasUrijIe uparokta padonI savistara suMdara vicAraNA karI che. jijJAsuoe vizeSa tyAMthI jANI levuM. zrI siddhasena divAkarasUrijI mahArAja potAnI "zakrastava"nI kRtimAM "namukSurNasUtra"nAM sarva vizeSaNono saMskRta bhASAmAM saMgraha karI zaraNAgati bhAvane vyakta karatAM jaNAve che - "tojottamo nipratimahtvameva, tvAmena-mardan zaraNaM prapadye..." "he prabhu ! tame ja sarvalokamAM uttama cho, ApanI tole AvI zake evo koi A duniyAmAM nathI. eTale ja Apa advitIya cho, Apa ja zAzvata maMgala svarUpa cho, siddha, sAdhu ane saddharmamaya cho. mATe huM ApanuM ja zaraNa svIkAruM chuM." A rIte aneka mahAvidvAna, gItArtha mahApuruSoe arihaMta paramAtmAnI sarvottamatA ane 52ma maMgalamayatAno apUrva mahimA gAyo che. zaraNyanuM sahRdayabhAvapUrvakanuM zaraNa zaraNAgatanuM rakSaNa kare che. zaraNAgatane zaraNya svarUpa banAve che. * zaraNArthInI prArthanA : sAcA zaraNArthIne AkhuM vizva azaraNyarUpa bhAse che. ene mana parameSThi paramAtmA ja mAtA, pitA, svAmI, deva, guru, dharma, prANa, trANa, svarga ane mokSa svarUpa lAge che. "he jinezvara paramAtmA ! Apa ja dAtA ane bhoktA cho. A sarva jagata jinamaya che, jinezvara paramAtmA sarvatra jaya pAme che ane je jina che te ja huM chuM." (zakrastava) zaraNAgata zaraNyabhUta paramAtmA pAse sadA potAnI AMtarika sahaja samAdhi * 16 vyathA, prArthanA pokArato ja rahe che, vadhune vadhu temanI nikaTatA prApta karavA prayatna karato ja rahe che. anyathA zaraNaM nAsti, tvameva zaraNaM mama / tasmAt kAruNyabhAvena, rakSa rakSa jinezvara ! // "he jinezvara paramAtmA, tamArA sivAya mAre koinuM zaraNa nathI. mAre to mAtra ApanuM ja zaraNa che, tethI he karUNAsAgara prabhu ! A zaraNAgatanI rakSA karajo, karUNA lAvI mane A bhayaMkara bhavATavIthI pAra utArajo." che ke pIno'haM pApa-paMkena, hIno'haM guNasaMpadA / dIno'haM tAvakIno'haM mIno'haM tvad-guNAmbudhau // "he prabhu...! huM hiMsAdi kIcaDathI kharaDAyelo chuM, guNasaMpattithI rahita chuM, mATe ja dIna-daridrI chuM, chatAM tamArA guNa samudramAM mIna-mAchalInI jema sadA lIna banI rahuM chuM, tethI ja huM tamAro chuM. tame mArA cho." A zlokamAM duSkRta garhA ane sutAnumodanA sAthe zaraNAgati svIkAravAnuM sUcana che. sva-pApanI garha ane sva-para sukRtanI anumodanA vinA vAstavika zaraNAgati bhAva pragaTI zakato nathI. "vItarAgastotra"mAM zrI hemacaMdrasUrijI mahArAje paNa kahyuM svakRtaM duSkRtaM garhan, sukRtaM cAnumodayan / nAtha ! tvarano yAmi, zaranuM zarojjitaH // "he svAmI ! svakRta pAponI niMdA karato ane sukRtanI anumodanA karato azaraNa evo huM ApanA caraNanuM zaraNa svIkAruM chuM." (2) duSkRta garhA : zaraNAgatinA bhAvathI bhAvita banelA AtmAne potAnA sahaja samAdhi * 17
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ duSkato vIMchInA zata zata vaMkhonI je asahya banI jAya che. jIvanamAM jANe-ajANe thayelA duSkato-pApo badala pAravAra pazcAttApa thAya che. pharIne evA pApo na thAya, koinA paNa pApa kAryamAM rasa pedA na thai jAya ene mATe zaraNAgata bhAvane pAmelo AtmA khUba ja sajAga ne sAvadha rahe che. zaraNyanuM sAnidhya prApta karI zaraNAgata AtmA sadA sva-duSkatonI niMdA ane gaha kare che. niSpApa nirmala jIvana prApti mATe satata udyamavaMta rahe che. anAdikAlIna A saMsAramAM bhrama karatAM mArA jIve jANatAM ke ajANatAM rAga, dveSa ane mohanI prabaLatAne AdhIna thai zrI arihaMta-paramAtmA, siddha, AcArya, upAdhyAya ke sAdhu bhagavaMto tathA zrAvaka-zrAvikA ke mArgAnusArI jIvo pratye je kAMi viruddha vartana karyuM hoya, dharma viruddha AcaraNa karyuM hoya ke mAtA pitA, baMdhu, mitra, upakArI, puruSo ke sarva sAmAnya jIvo pratye paNa je kAMi anucita vyavahAra karyo hoya te sarva aparAdhonI huM niMdA ane gaha karuM chuM, zrI arihaMta ane siddha paramAtmAnI sAkSIe te sarva duSkatonI niMdA ane gaha karuM chuM, mAruM te sarva pApa mithyA thAo ! A rIte zuddha AzayapUrvaka nikhAlasa haiye, parama saMvegabhAva sAthe pApane tyAya mAnI guru bhagavaMtanI sAkSIe niMdA ane gaha karavAthI te 'duSkata gartA' vidhipUrvakanI bane che, AvI gaha dvArA azubha karmanI paraMparAno viccheda thAya che. tethI AtmA mahAnu anarthanI paraMparAmAMthI AbAda bacI jAya che. pApano sAco pazcAttApa patitane pAvana banAve che. pApanA aDhaLaka pUjone kSaNavAramAM bALIne bhasma karI nAkhe che. pApa karatAM pApano pakSapAta ati bhayaMkara che. duSkRta gaha pApano ekarAra karAve che, pApanA pakSapAtane toDI nAkhe che ane pharIne koi duSkatanuM sevana na thaI jAya evI jAgRti ANe che. sAdhaka hRdayanI vedanA : kalikAlasarvajJa zrI hemacaMdrasUrijI mahArAje "vItarAgastava" nAmanI potAnI kRtimAM je bhAvavAhI AtmavedanA prabhu pAse vyakta karI che te khUba ja preraka ane mananIya che. he prabhu ! eka tarapha ApanA vacanAmRtanA pAnathI pragaTelI samatArasanI urmio mane paramAnaMda (mokSa)nI saMpatti prApta karavA prere che. tyAre bIjI bAju anAdikALanA rAga-dveSAdinA kusaMskAronI gADha mUcchathI rAgarUpa bhayaMkara viSadhara sarpanA viSano Avega mane bAhya padArthomAM sarvathA bebhAna banAve che." "he kRpAnAtha ! jANavA-samajavA chatAM rAgarUpa mahAsarpanA jherathI mUcchita banelA meM je je pApakarmo karyA che, te svamukhe kahyAM paNa jAya tema nathI. mArA e gupta pApIpaNAne dhikkAra thAo !" "he tribhuvanapati ! mohAdine AdhIna banI huM kSaNavAramAM bAhya bhAvomAM Asakta banuM chuM. to koi kSaNamAM tethI virakta paNa banuM chuM, pratikULa saMyogo sarjAtAM paLavAramAM huM krodhathI dhamadhamI uThuM chuM ane anukULa saMyogomAM kSamAmUrti paNa banI jAuM chuM. kharekhara, A mohAdi AMtarazatruo, madArI jema vAMdarAne nacAve tema, mane vAraMvAra nacAve che." "he dIna banyo ! atyaMta duHkhanI vAta to e che ke, sarvajJa, sarvadarzI ane paramakAruNika Apa jevAnuM tAraka zAsana pAmavA chatAM mana, vacana ane kAyAthI aneka duSTa ceSTAo karIne meM mArA hAthe ja potAnA mastaka upara duHkhano dAvAnaLa saLagAvyo che." "he prANAdhAra ! Apa jevA mahAna rakSaka mane maLyA chatAM, mArA jJAnAdiguNaratnone A modAdi coro lUMTI jAya che. tethI huM khUba ja hatAza ane dIna banelo chuM, jIvato chatAM marelA jevI karUNasthiti mane pajavI rahI che." sahaja samAdhi * 18 sahaja samAdhi * 19
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ he dayAsiMdhu ! huM aneka tIrthomAM bhaTakI Avyo; ghaNA ghaNA darzanakAro ane devone meM mAnyA ane pUjyA haze ! paNa Aja sudhI mAro nistAra thayo nathI. have to e badhAyamAM Apane ja meM mArA parama tArakanAtha mAnyA che, ApanA caraNomAM ja meM mAruM jIvana samarpaNa karyuM che. karUNAnidhi ! mAruM rakSaNa karo ! mane bhava pAra utAro !" "he jagata vatsala vibhu ! ApanI kRpAnA prabhAve nigodamAMthI bahAra nIkaLI ATalI UMcI bhUmikAne pAmI zakyo chuM. have Apa mArA tarapha udAsIna banI mArI upekSA karo e jarIe ucita nathI. jo ApanA jevA kRpALunI kRpA A dIna dAsa para nahIM hoya to A ghora saMsAramAM mArA jevA behAla thaze ? "he sarvajJa, sarvadarzI parama rakSaka prabhu ! Apa sivAya mArA para dayA karanAra koi nathI, A saMsAramAM ! ane mArA jevo duHkhI kRpApAtra koi nahIM hoya A saMsAramAM !" mATe he kRpAsiMdhu, kRpA karI mane evI zakti Apo jethI bhaktiniSTha banI huM Atmazreya sAdhI zakuM !" A che zaraNAgatanI AMtara vedanA ! A rIte zaraNAgatibhAvane pAmelo, sva-zaraNya pAse hRdayanA sarva pApa-zalyone pragaTa karI pazcAttApanAM pAvaka agnimAM snAna karI vizuddha banelo AtmA sukRta tarapha mITa mAMDe che. duSkatathI mukta thavA sukRtathI yukta thavuM joie. binazaratI zaraNAgatisamarpaNabhAva ane duSkRta gaha vinA sukRtanI sAcI anumodanA ke ArAdhanA thavI zakya nathI. (3) sukRta anumodanA : A anAdi anaMta saMsAramAM je koi puNyAtmAe je koi sukRta-mokSasAdhaka anuSThAna karyA hoya te badhAyanI AdarabahumAnapUrvakanI prazaMsA te che sukRta anumodanA. arihaMta paramAtmA vagere paramaguNI puruSonI bhavyAtibhavya puruSArthasiddhinI vizuddhabhAve prazaMsA-anumodanA karavAthI prabaLa puNyano saMcaya thAya che. puNyabaLa paripuSTa bane che. causaraNa ane paMcasUtra" Adi Agama graMthomAM sukRta anumodanAnuM viziSTa mahattva batAvavAmAM AvyuM che. dukRtagartA dvArA niSpApa-nirmala banelo sAdhaka sukRtanA anurAgathI romAMcita thai arihaMtAdinA arihaMtapaNA vagerenI anumodanA kare che. tema ja sarvajJa vacanasApekSa traNe kALamAM thatAM sukRtanI anumodanA kare che. anumodanA karatI veLAe sAdhakanA dilamAM aneka suMdara bhAvanAo rame che. parama guNI arihaMta paramAtmAnA prabhAvathI mArI A anumodanA samyagu vidhipUrvaka, zuddha AzayapUrvaka, zuddha pratipattipUrvaka ane nirdoSa-niraticAra bano ! parama ArAdhya zrI arihaMtAdi bhagavaMto aciMtya sAmarthyayukta che, vItarAga che, sarvajJa che, parama kalyANa svarUpa che. sarva saMsArI jIvonA parama kalyANanA puSTa heturUpa che. huM to mUDha ane pApI chuM, anAdi mohathI vAsita chuM, vizuddha bhAvathI anabhijJa-ajANa chuM, hita ane ahitane jANI zakato nathI, chatAM teozrInA Acitya prabhAvathI hita ane ahitane samajanAro banuM. ahitathI nivRtta thAuM, sarva jIvo sAthe ucita pravRtti karavA dvArA hita sAdhaka banuM. A pramANe nirmaLabhAvanAthI bhAvita banelo sAdhaka sarva jIvonA sukRtanI anumodanA karato karato svajIvanamAM sukRta sevana karavAnI zakti prApta kare che. guNAnurAga e guNa prAptino amogha upAya che. guNAnurAga vinA sukRta anumodanA jIvanamAM pragaTatI nathI ane guNAnurAgI AtmAonAM jIvanamAM sukRtanA nidhAnasamAM parameSTi bhagavaMto Adi puNyavaMtonI anumodanA sahaja rIte thatI ja rahe che. A anumodanA, sahaja samAdhi * 20 sahaja samAdhi * 21
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ anumodanA karanArane te te guNonI prApti karAvanAra bane che. AthIja guNAnurAga - pUrvaka thatI sutAnumodanA guNaprAptinuM bIja bane che. eTale ja pU. padmavijayajI mahArAje gAyuM che ke - "jina uttama guNa gAvatAM, guNa Ave nija aMga." A rIte guNAnurAgI banelo puNyAtmA, puNyanA bhaMDAra samA paMcaparameSThinA sukRtonI sau prathama anumodanA kare che. (1) sukRtanA nidhAnasamA arihaMta paramAtmAnI apUrva sAdhanA parArtharasikatA, ananya kArUNyatA, apAra vAtsalyatA, dharmacakravartItA, tIrthasthApanatA, mArgapradAnatA, dharmapradAnatA - AdithI thayela jagata upara upakAra, tripadInAM pradAna dvArA gaNadharo para karela amApa upakAra ane te dvArA karela saMgha upara upakAra, yAvat karmanA bhISaNa paMjAmAM saMpaDAyelAM ApaNane baMdhana - muktinA upAyo darzAvavA dvArA karela upakAra - Adi mahAna anuSThAno ane mahAna upakAronI anumodanA kare, kAraNa ke arihaMta paramAtmAnA sukRtonI anumodanA karanAra puNyAtmA paNa arihaMtapada prApta karI tevA ja mahAna anuSThAno AcaravAnuM adbhuta sAmarthya prApta karI zake che. (2) karmathI mukta banI potAnA taraphathI vizvanA pratyeka jIvone jeNe abhayadAna bakSya che ane jemaNe potAnA siddhigamana dvArA avyavahAra rAzimAM (nigodamAM) sabaDatA ApaNA jevA AtmAne vyavahAra rAzimAM lAvI mUkyA che - evA siddha paramAtmAnA siddhigamanatA, saccidAnaMda-dhanapUrNa zuddha svarUpanI pragaTatA Adi guNonI anumodanA kare, kAraNa ke siddha paramAtmAnA AvA udAra guNonI Adara-bahumAna bhAve anumodanA karatAM sAdhakane tevA guNo pragaTAvavAnI tIvra tAlAvelI jAge che ane tIvra tAlAvelI dvArA siddha sahaja samAdhi 0 22 paramAtmAnA dhyAnamAM tanmayatA prApta thAya che ane tenA dvArA aMte siddha svarUpanI prApti thAya che, tyAre AtmA jIva maTI ziva bane che, apUrNa maTI pUrNa bane che, saMsArI maTI siddha bane che, sadehI maTI videhI ane salezI maTI alezI bhAva prApta kare che. kahyuM paNa che ke "tAharA zuddha svabhAvane jI, Adare dharI bahumAna; tehane tehI ja nIpajejI, e koi adbhuta tAna." zrI devacaMdrajI mahArAja (3) gacchanI surakSA karanArA, saMghanA yogakSema karanArA, AcArya bhagavaMtonA suvizuddha AcAra - pAlana, zAsana - prabhAvanA Adi sukRtyonI anumodanA kare. (4) upAdhyAya bhagavaMtanA adhyayana-adhyApana Adi sukRtonI anumodanA kare. ane, (5) sAdhu bhagavaMtonI ghora saMyama sAdhanA, apramattabhAvanI ArAdhanA ane paramAtmatattvanI upAsanA Adi sukRtyonI anumodanA kare. A sivAya paNa bhUtakALamAM thayelA yA vartamAnamAM paNa dAna, zIla, tapa, bhAva vaDe jIvanane dhanya dhanya ane kRtapuNya banAvI rahelA (smRtimAM hoya tevA ane na hoya tevA paNa) puNyAtmAone yAda karI temanA sukRtonI bhUri bhUri anumodanA karavA dvArA pramoda dhAraNa kare ane tethI paNa AgaLa vadhI ApaNA svajana kuTuMba vageremAMthI je koi puNyAtmAe dAna, zIla, tapa ane bhAva dharmanA sukRto AcaryA hoya tenI anumodanA - prazaMsA dvArA tana - manane pulakita banAve ane aMtamAM potAnA jIvananI je jUja kSaNo ke jemAM paramAtmAnI pUjA, bhakti, stavano karatAM yA darzana, vaMdana, pUjana, namana, arcana, sparzana karatAM paramAnaMda anubhavyo hoya, sahaja samAdhi * 23
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ muni bhagavaMtone dAna detAM apUrva bhAvollAsa jAgyo hoya, temanI bhakti karatAM citta prasanna banyuM hoya, sAdharmika bhakti karatAM khUba ja harSa anubhavyo hoya, anya jIvone abhayadAna, ucitadAna ane anukaMpAdAna dai saMtoSa anubhavyo hoya - A rIte dAna-zIlatapa ane bhAva dharmanA je je alpa paNa nakkara sukRta karyA hoya tene yAda karI karIne "jIvanamAM phakta ATalI ja sAcI kamANI karI che" e vicArI tenI manamAM khUba ja anumodanA kare. A rIte anumodanA karanAra AtmA trikALavartI guNanidhAna guNImahAtmAonAM guNonI yAne sukRtonI anumodanA dvArA haLukarmI banI te te guNaprAptinI yogyatA khIlave che ane te guNone prApta karI svajIvanane dhanya banAve che. * anumodanAnI vizeSatA : eka ja jaina darzana evuM che ke je anumodanAne paNa ArAdhanA jaNAve, dharma jaNAve ane te dvArA pApahAni ane puNyapuSTi karatAM zIkhave. sukRtonuM Asevana eka vAra thayuM hoya to paNa tenI vAraMvAra anumodanA dvArA tenA zubhAnubaMdhane vadhune vadhu deDha-deDhatama banAvI zakAya che. are ! ekalA sukRto ja nahi, paraMtu duSkato mATe paNa A ja niyama lAgu paDe che - duSkRtanuM sevana bhale ekavAra karyuM, paraMtu jo tenI anumodanA-prazaMsA vAraMvAra karI to pApanA anubaMdhanI paraMparA cAlu raheze, e pApanA anubaMdha vadhune vadhu dRDha banatA raheze. mATe ja zAstrakAra bhagavaMtoe sukRta Asevane jeTaluM ja sukRtaanumodanAnuM ane duSkRta Asevana jeTaluM ja duSkRtaanumodanAnuM mahattva samajAvyuM che. A rIte sukRtaanumodanAthI sabhara banelo sAdhaka yathAzakti sukRta sevanamAM sadA tatpara hoya che. vItarAga praNIta sadanuSThAnanA ArAdhakanI saghaLI ArAdhanA sukRtaanumodanApUrvakanI ja hoya che. sukRtanuM Asevana ane anumodana baMne eka bIjA sAthe saMkaLAyelAM che. eka-bIjA vinA ekalAM baMne tattvo vAstavika phaLa ApavAmAM samartha banI zakatAM nathI. anumodanAthI anubaMdha-paraMparA sarjAya che. sukRtanI anumodanA sukRtanI paraMparAne vadhAre che. duSkatanI anumodanA duSkatanI paraMparAne vadhAre che. jinAjJAno ArAdhaka AtmA duSkRtanI gaha ane sukRtanI anumodanA karavA dvArA azubha anubaMdhane aTakAve che ane zubha anubaMdhane puSTa banAve che. vizuddha bhAvanI sukRta anumodanA dvArA dhyAtA, dhyeya sAthe tanmayatA paNa siddha karI zake che. zaraNAgati ane duSkRtagartApUrvakanI parama sukRtAnumodanA e AtmatattvanI anubhUtinuM pravezadvAra banI rahe che. 'yogazataka'mAM paNa kahyuM che ke - - catuHzaraNAdi sAdhanAnI prazasta bhAvajanatA mahAna gaMbhIra che, kAraNa ke vizuddhabhAva vaDe te jIvane tattvamArgamAM praveza karAvanAra che. catuH zaraNAdi e aciMtya ciMtAmaNiratna samAna adbhuta prabhAvazALI dharmasthAna che, kAraNa ke te sAdhaka-AtmAnA mumukSu bhAvane siddha karanAra che. * catuHzaraNAdi dvArA sahaja samAdhi : catu:zaraNAdimAM yoganAM AThe aMgono samAveza thayelo che ane tenA dvArA sahaja samAdhinI prApti thaI zake che. yama, niyama, Asana ane bhAvaprANayAmano sukRta sevanamAM samAveza thaI zake che. duSkRtagaha dvArA pratyAhAra siddha thai zake che. zaraNAgati vaDe dhAraNA ane sukRtaanumodanA dvArA dhyAnayoga siddha thai zake che. duSkRtagartAthI cittanI nirmalatA thAya che. zaraNAgati vaDe cittanI sahaja samAdhi * 24 sahaja samAdhi * 25
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ sthiratA thAya che ane sukRta anumodanA dvAra tanmayatA prApta thAya che. A rIte cittanI nirmalatA, sthiratA ane tanmayatA prApta thatAM dhyAtA, dhyAna ane dhyeyanI ekatArupa 'samApatti' siddha thAya che ane te abheda praNidhAnarupa hovAthI AtmAnI 'sahaja samAdhi' che. * bhAva prANAyAma : azubha bhAvonA recaka (tyAga) dvArA ane zubha bhAvonI pUrti (pUraka) dvArA AtmabhAvamAM sthira thavuM, e che bhAva prANAyAma. duSkRtagaha vaDe azubha bhAvo aTakI jAya che. sukRtaanumodanA dvArA zubha bhAvonuM sarjana thAya che ane zaraNAgati bhAvathI AtmabhAvamAM sthiratA thAya che. duSkRtagAM vaDe bahirAtmadazAno tyAga, sukRtaanumodanA vaDe aMtarAtma dazAmAM sthiratA ane zaraNAgati bhAva dvArA paramAtmadazAnuM bhAvana thatAM jyAre aMtarAtmAnuM paramAtmatattvamAM samarpaNa thAya che tyAre AnaMdaghanarasa atyaMta puSTa bane che. A rIte jinAgamomAM batAvela catuHzaraNAdi anuSThAna sAthe yogazAstra ane adhyAtmazAstrakathita prakriyAono samanvaya karI zakAya che. "yogabindu'mAM nirdezelA adhyAtmAdi pAMca yogono vikAsakrama paNa ahIM ghaTAvI zakAya che. 'amRtavela'nA zloka ekathI bAvIsa sudhImAM batAvela catuH zaraNAdi anuSThAno e 'adhyAtma-yoga' che. teno vAraMvAra abhyAsa karavAthI AtmA zaraNAgati vagere bhAvothI bhAvita bane che ane tyAre je vizuddha AtmabhAvanA pragaTe che, te 'bhAvanAyoga' che. (zloka : 23 thI 25) zaraNAgati, duSkRta gA~ ane sukRtaanumodanAnA bhAva vinA zuddhAtmabhAvanA pragaTI zakatI nathI. zuddhAtmabhAvanAnA arthI sahaja samAdhi * 26 AtmAe catuHzaraNAdi vyavahAranuM sevana avazya karavuM joie. tenA AsevanathI zuddhAtmabhAvanA bhAvavAnuM baLa pragaTa thAya che. zuddha-vyavahArane bAhyabhAva ke gauNa mAnI jo tenI upekSA karavAmAM Ave to AtmA ubhaya bhraSTa banI jAya che. arthAt nizcaya ane vyavahAra dharmanI ArAdhanAthI vaMcita banI bIjAne paNa vaMcita banAve che, eTaluM ja nahi paNa jinAjJA viparIta upadeza ApI dIrghasaMsAranuM sarjana kare che. catuHzaraNAdi ucita vyavahAranA AlaMbanathI mananA pariNAmane sthira banAvI parama pavitra pariNAma utpanna karanAra zuddha-naya-pradhAna AtmabhAvanA bhAvavI joie. 'paMcasUtra'mAM paNa kahyuM che ke - A catuHzaraNAdi azubha bhAvone rokIne zubha bhAvo utpanna karavAmAM asAdhAraNa kAraNa che, apratihatabIja che. mATe supraNidhAna (ekAgratA) pUrvaka samyag rIte teno pATha karavo joie, samyag rIte sAMbhaLavuM joie ane tenI anuprekSA karavI joie. bhAvanAyoganuM phaLa: 'yogabiMdu'mAM zrI haribhadrasUrijI mahArAje jaNAvyuM che ke "azubha abhyAsathI nivRtti, zubha abhyAsanI anukULatA ane sadvicAranI vRddhi e bhAvanAyoganuM phaLa che." dhyAnayoganuM phaLa : bhAvanAyoganA satata abhyAsathI viziSTa prakAranI nizcala "dhyAna" zaktino prAdurbhAva thAya che. cittanI sarvatra svAdhInatA ane pariNAmanI sthiratA prApta thatAM dhyAnayogIne aneka prakAranI siddhio ane labdhio pragaTe che ane azubha karmabaMdhano anubaMdha aTakI jAya che. A che dhyAnayoganuM phaLa. samatAyoga : koi paNa jaDa-padArthamAM iSTatA ke aniSTatA nathI, chatAM anAdi avidyAnA vazathI anukULa padArthamAM iSTa kalpanA ane pratikULa padArthamAM aniSTa buddhi thAya che, paraMtu samyajJAna ane dhyAnanAM abhyAsathI, padArthamAM thatI iSTAniSTapaNAnI kalpanA sahaja samAdhi * 27
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhUmabuddhi naSTa thatAM, je samatA utpanna thAya che te "samatAyoga' che. zuddha dravyArthikanayanI dRSTie sarvajIvomAM siddha samAna parama sukhano nidhAna vilasI rahyo che. tethI ja samatAyogInI divya najare sarva jIvo siddha-samAna dekhAya che. saMsArI jIvonI karmajanya avasthA tarapha paNa tene udAsInatA hoya che. samatAyogIne mana sarva bhautikapugala padArtho e paramANuono Dhagalo mAtra che. tethI ja te padArthomAM iniSTa koI kalpanA tene thatI nathI. e to sadA samatArasanA anubhavamAM ja masta hoya che. adhyAtma, yoga ke Agama prakriyAmAM paribhASAnA bhedathI bhinna bhinna anuSThAnono nirdeza jovA maLe che. paNa AMtarika sAdhanAnA vikAsamAM AgaLa vadhatAM jayAre sahajasamAdhidazAnI prApti thAya che tyAre sarva yogonI ekatA anubhavAya che. samatAyogamAM sarvayogono samAveza thAya che. 'jJAnasAra'mAM kahyuM che ke - nadIonA mArgo bhinna bhinna hovA chatAM eka ja samudramAM te saghaLI nadIo jai maLe che. tema madhyasthapuruSonA bhinna bhinna sAdhanApaMtho eka, akSaya, parabrahma svarUpane ja prApta kare che. vRttisaMkSayayoga : parama sahajasamAdhi dazAmAM jhIlato yogI rAga-dveSanI sarva vRttione mULathI ukheDI pheMke che ane sarvaghAtI karmono kSaya karI kevalajJAna ane kevaladarzana prApta kare che. temaja kAyika (halanacalana) parispaMdanono paNa zailezIkaraNa dvArA nirodha karI sarvakarmono kSaya karI siddhapadane pAme che ane AtmAnI pUrNazuddha-sahaja samAdhi avasthAmAM sadA rahe che. A adhyAtma vagere yogonI sAdhanA jIvanamAM anukrame kai rIte sAdhI zakAya che e mATe A graMthamAM je sAdhanAkrama batAvelo che te mujaba sAdhaka sAdhanAnA punitapaMthe pragati sAdhato rahe to TUMka samayamAM ja e siddhinAM maMgaladvAre jai pahoMce. A rahyo te "sAdhanApaMtha". * adhyAtmayoga : (zloka 1 thI 22), (1) jJAnadaSTi ujajavaLa banAvavI. (2) mohanA saMtApane dUra karavo. (3) cittanI cAlatA upara kAbU meLavavo. (4) kSamAdi sahaja guNonuM rakSaNa karavuM. (5) upazama amRtanuM sadA pAna karavuM. sAdhu purUSonA guNagAna karavA. durjananAM duSTa vacano saharSa sahana karavAM. (8) sajjanone sanmAna ApavuM. (9) krodhane niSphaLa banAvavo. (10) madhura ane hitakArI satyavacana bolavuM. (11) samyagudarzananI tIvra rUci jagADavI. (12) kumatino tyAga karavo. (13) arihaMtAdi cAranI zaraNAgati svIkAravI, (14) sarva jIvo sAthe maitrI bhAvanA bhAvavI. (15) guNI purUSo prati pramoda dhAraNa karavo. (16) dIna-du:khI pratye karuNA rAkhavI. (17) avinIta-nirguNI pratye udAsIna rahevuM. (18) sva-duSkatanI niMdA ane garNa karavI. (19) paraniMdAno tyAga karavo. (20) sukRtanI anumodanA-prazaMsA karavI. (21) sva-prazaMsAnI icchA na rAkhavI. (22) bIjAnA nAnAmAM nAnA paNa guNane joi - sAMbhaLI harSa anubhavavo. sahaja samAdhi * 28 sahaja samAdhi * 29
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ | || zrI zaMkhezvara pArzvanAthAya namaH | (23) potAnA alpa paNa doSanI upekSA na karavI. (24)svabhUmikAne ucita sadanuSThAnonuM Asevana karavuM. * bhAvanAyoga : (zloka 23-24-25) (25) Atma-pariNAmone sthira banAvI zuddhAtmabhAvanA bhAvavI. (26) sthira dRSTie paramAtmA ke aMtarAtmAnA sahaja svarUpane nIrakhavo. * dhyAnayoga : (zloka 26) (27) sahaja dharmanI dhAraNA karavI. (28) Atma-dhyAnamAM sthira banavuM. (29) AtmajJAnanI rucine atyaMta tIvra banAvavI. * samatAyoga : (zloka 27) (30) rAga ane dveSanI malInavRttiono kSaya karavo. (31) mahApuruSonA anubhavavacanonuM parizIlana karavuM. * vRttisaMkSaya yoga : (zloka 28). (32)parama udAsInabhAva dhAraNa karavo. A pramANe A 'amRtavela'mAM adhyAtmayoga, bhAvanAyoga, dhyAnayoga ane samatAyoga dvArA anukrame vRttisaMkSayayogane sAdhI kevalajJAnanI jyotine pragaTAvI siddhapada prApta karI sadA pUrNa sahajasamAdhimAM lIna banavA sudhIno kramika sAdhanApaMtha batAvavAmAM Avyo che. sau koi bhavyAtmA A graMthanA adhyayana, manana ane parizIlana dvArA sAdhanAmAM pragati sAdhI 'sahajasamAdhi'ne pAmo e ja eka maMgala kAmanA ! A graMthanA artha ane vivecananA lakhANamAM jinAjJA viparIta koIpaNa zabda lakhAyo hoya to te badala micchAmi dukkaDam ! amRtavela svAdhyAya cetana ! jJAna ajAvALIe, TALIe moha saMtApa re, citta DamaDoLatuM vALIe, pALIe sahaja guNa Apa re. | cetana || 1 || * artha : he cetana ! tuM tArA jJAnaprakAzano vikAsa kara, jethI tAro moharUpa aMdhakAra TaLI jaze. cittanI DAmADoLa sthiti upara kAbU Avaze ane AtmAnA potAnA sahaja guNomAM ramaNatA thaze. * vivecana : mahopAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAja racita A 'amRtavela svAdhyAya che. A svAdhyAya karatAM potAnI jAtane ja sAme rAkhavAnI che. potAnA ja AtmAne sanmukha rAkhavAno che ane tene udezIne ja vicAra karavAno che. A svAdhyAya dvArA svane, svayaMne jagADavAno che, cetanA jAgatAM ja koi dhanya paLe, iSTaphaLanI siddhi thaze. cetanAne jagADavAnA hetuthI sahu prathama "cetana' zabda prayojAyo che. cetanane, AtmAne uddezIne kareluM A saMbodhana madhura ane rahasyamaya che. cetana eTale AtmA, caitanyavAnuM, jJAnavAnuM AtmA. cetana zabda, jIvamAtrAmAM rahelA caitanya dharmanI, citu zaktinI oLakhANa karAve che. jIva ane jaDa padArtho vacce bhedanI rekhA doranAra cita zakti che. jJAnazakti che. A jJAnazakti dvArA ja AtmA sarva padArtho karatAM nokho tarI Ave che. sahaja samAdhi * 30 sahaja samAdhi * 31
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIva, jANavAnuM kAma A jJAnazakti dvArA ja kare che. vizvanA saMpUrNa padArtho, temanA guNadharmo tathA saMyojano, vibhAjano vigere tathA vizvamAM banatI badhI ja ghaTanAone jANavAnI je zakti AtmAmAM che, te bIjA koi padArthomAM nathI. "nizcaya dRSTi nihALatAM, cidAnaMda cidrUpa; cetana dravya sAdharmetA, pUraNAnaMda sarUpa." | (samAdhi vicAra 208) sakala padAratha jagatake jANaNa-dekhaNa hAra; pratyakSa bhinna zarIra zuM, jJAyaka cetana sAra." (samAdhi vicAra 282) AvI agAha sAravAna mahAmUlyavAna zaktino sUcaka zabda che cetana ! cetana jJAna aAvALIe' he cetana ! tuM tArA jJAnane ajavALa, prakAzita kara. A mArmika preraNA pAchaLanuM tAtparya e che ke AtmA svayaM anaMtajJAnano dhaNI hovA chatAM, vartamAnamAM te kevI ajJAna dazAmAM jIvI rahyo che, aMdhakAramAM athaDAi rahyo che, bhaTakI rahyo che. kevI kAramI che A jIvanI karuNatA ! 'huM koNa chuM' "mAruM sAcuM svarUpa zuM ?' enuM paNa ene jJAna ke bhAna nathI. he cetana ! anaMtakALathI tuM sukhanI zodhamAM nIkaLyo che; to bhUtakALamAM tAre bhaTakavuM che ? thoDo vicAra kara : > parvatanA zikharone tuM sara karI Avyo. > sAgaranA peTALamAM DUbakI mArI Avyo. >> vana-upavanamAM rakhaDI Avyo. chatAM tuM thAkyo nathI ! sukha meLavavA te zuM zuM karyuM ? kevAM kevAM rUpo karyA ? deva banyo, manuSya banyo, nArakImAM gayo, tiryaMcamAM pharyo. kyAreka paMcendriyapaNAmAM virATa rUpa pAmyo, to kyAreka ekendriyAdimAM vAmanarUpa thaine rakhaDyo. dareka yonimAM, dareka jAtimAM, te janmathI maraNa sudhI mAtra sukha meLavavA mATe ja mahenata karI, paNa te mAthe paDI. kastUrInI sugaMdha pAse che, chatAM te meLavavA mATe dUra dUra dizAomAM doDatA mRgalAne joi tane Azcarya thAya, hasavuM Ave, paNa AvuM tArI jAta mATe banI rahyuM che, teno tane kadI vicAra Ave che ? kSaNabhara mATe he cetana ! tuM AMkha baMdha kara. jarA vicAra kara. tuM keTaluM bhaTakyo ? keTaluM doDyo ? anaMtakALanA dIrghabhramaNa ane prayatno pachI paNa sukhanuM biMdu Aje tArA hAthamAM AvyuM ? vicAra to kara ke tArA A badhA prayatno niSphaLa kema ? bhUla kyAM thAya che? be-pAMca varSa dhaMdho karyA bAda jo hAthamAM kaMi na Ave to sAmAnya vepArI paNa potAno dhaMdho badale che. dhaMdhAnI dhaMdhAkIya nIti (Business Policy)mAM pheraphAra kare che. e batAve che ke mahenatamajurI karyA bAda jo kAMi maLatuM na hoya to prayatnomAM parivartana karavuM ja joie. prayatno choDavAnA nathI, paNa temAM parivartana karavAnuM che. cetana ! anAdikALathI tuM sukha meLavavA mathe che, chatAM tArA prayatno niSphaLa jAya che. to have tAre parivartana karavuM joie. parivartana e kudaratI kAnUna che. "Change is the Low of Nature." Radt Carl pragati zakya nathI. parivartana mATenI be zarata che : (1) tyAga ane (2) svIkAra. parivartana mATe krAnti karavI ja paDaze. je che tene mULathI badalavuM ja paDaze. anAdinI cAla choDavI ja paDaze to ja asala AvI maLaze. sahaja samAdhi * 32 sahaja samAdhi * 33
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ Aja sudhInA tArA badhA prayatno, vicAra, maMtavyo, abhilASAo, AzAo, aramAnone badalavAM paDaze. ajJAnaaMdhakArane ulecavo paDaze. atyAra sudhI ajJAnanA aMdhArAmAM ja tuM bhaTakyo, tethI sto ghAMcInA baLadanI jema hato tyAM no tyAM ja rahyo. kahenAre sAcuM ja kahyuM che; paDhe pAra kahAM pAvato, miTI na manakI Aza; tye kolake bayalako, ghara hI koza pacAsa." - ane vadhArAmAM karelAM pApa karmothI aneka du:kha yAtanAono bhAgI banyo. mATe he cetana ! A duHkhe yAtanAothI bhAgI chUTavA mATe jAga. aMdhakAra-ajJAnanAM paDaLone bheda, te bhedavA mATe tAre vajanI jarUra nathI, te mATe to samyagu-jJAnanI nAnI cinagArI paNa pUratI che. sukha zI vastu che ? sukha kyAM che ? kevI rIte te maLe ? A badhA praznonA sAcA javAba samyagu jJAna vinA zakya nathI. - cetana ! tuM cetana che. basa ATalI zraddhAne tuM deDha banAva. jaDano burakho utArI, tArI jAtanI zraddhA kara. tuM zarIra nathI. zuddha Atma dravya che. te ja paramAtmA che. tArA darzanathI hRdayanI gUDha graMthi bhedAi jAya che, sarva saMzayono uccheda thAya che, sarva karmo kSaya pAme che, te anAdi anaMta avinAzI, jJAnAdi guNa yukta, amUrta, karmathI alipta evo AtmA che, tuM ja sAdhya, sAdhaka ane siddha che. sva-pa2 zreya sAdhaka evI A zraddhAmAM tuM sthira thA. A zraddhAne sthira karavA prabaLa puruSArtha kara. jaDa mATe, pugala mATe, parivAra mATe, deha mATe thato puruSArtha vyartha che. bhavobhava-bhaTakAvanAra che. du:khanI khANa che. te zarIra nathI. svajana parivAra tArA nathI. dhana saMpatti, milakata, baMgalA, pada, pratiSThA tArA nathI. jagatamAM dekhAtuM badhuM ja para che, to tAruM zuM ? eka mAtra zuddha jJAna. je tAruM che, potAnuM che. tene bhUlI jai, kevI mahAna bhUlano bhoga banI, anaMtakALathI tuM bhaTakI rahyo che. je tAruM nathI, tene tAruM mAnIne kevAM anaMta duHkho veThI rahyo che. "eha saMsAra asArameM, bhamatAM vAra anaMta; nava nava bhava dhAraNa karyA, zarIra anaMtAnaMta-" (samAdhi vicAra 42) 84 lAkha yonimAM navAM navAM nATako karI rahyo che. cetana ! basa have baMdha kara. nathI karavAM have navAM nATako. Aja sudhI bhajavelAM nATakone bhUlI jA ane yAda kara A tArI akSaya, anaMta guNa saMpattine; "zuddha hamAro rUpa che, zobhita siddha samAna; kevala lakSmI ko ghaNI, guNa anaMta nidhAna." A tArI jJAna lakSmIne AtmAnI tijorImAMthI bahAra kADhe. anaMta kevaLajJAnano tuM svAmI che. tArA jJAnane ajavALa ajavALa prakAzita kara. jJAnanA prakAzamAM tArA svarUpane jo . je sarUpa arihaMta ko, siddha sarUpa vaLI jeha; tehavo AtmarUpa che, tiNameM nahi saMdeha. 219 cetana dravya sAdhamyatA, teNe karI eka sarUpa; bhedabhAva iNameM nahIM, ehavo cetana bhUpa. 220 cetana che tuM bAdazAha ! paNa bhoganA bhikhArInI jema bhaTakI rahyo che ane du:khI du:khI thai rahyo che. to sadA sukhanA nidhAna evA tArA Atma-svarUpane pragaTAva. te mATe jJAnane ajavALa ane kevaLa kamalAne pAma. Atma svabhAvamAM tanmayatA karAvanAra kevaLa jJAna che. * jJAnanI mahattA : jIvane duniyAnA graMthonuM jJAna, game teTaluM hoya to te teno saMgraha che, ke hakIkatono khaDakalo che, jayAre jAtanI sAcI samajamAMthI ugeluM jJAna, e alaga che, aMdarathI pragaTe che, krUre che. sahaja samAdhi * 34 sahaja samAdhi * 35
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmA, paramAtmA, cetana zabdanA arthano bodha thavo, te artha anyane samajAvavo, te eka vAta che, jyAre zabda-bodha sAthe bhAvathI jAgaraNa thavuM, bhItaramAM saMvedana thavuM, aMtaramAM anubhava thavo, zabdanI sparzanA thavI, te judI vAta che. "mATe cetana jJAna ajuvALIe..." - A paMktimAM jJAnane prakAzita karavA cetanane hAkala karI che. jagatanA sarva Astika darzanakAroe, dharmAtmAoe, mahAtmAoe, paMDitoe, vidvAnoe, jJAnanI garimA gAi che. emAM koi be mata nathI. vaLI kahyuM che ke, "na hi jJAnena sadezaH pavitramiha vidyate / '' - jJAnano mahimA apUrva che; to A jJAna zabda dvArA kayuM jJAna iSTa che ? jJAnanA aneka prakAro che. matijJAna, zrutajJAna, ciMtAjJAna, bhAvanAjJAna, anubhava jJAna AvA aneka prakAro jJAnanA che. pUjya upAdhyAyajI mahArAja cetanane jJAna ajavALavA mATe je upadeza Ape che, te kayuM jJAna che ? - thokaDA baMdha pustako vAMcI javAthI temAMthI meLavela vipula mAhitI te ? ke amuka graMtho ke zAstro kaMThastha karI levAM te ? zuM te jJAna iSTa che? koipaNa viSayo para kalAko sudhI bhASaNo karavAnI zakti ke vidvatApUrNa nibaMdha lakhavAnI ke vizALa sAhitya sarjana karavAnI viziSTa kaLA hastagata thai javI te jJAna che ? - AtmAne uddezIne thayelA je jJAnanI ahIM vAta che te koi samAja, vijJAna, khagoLa, bhUgoLa vagere viSayanA jJAnanI na ja hoi ja zake; paNa te dharmazAstronA jJAnanI ja hoya. to pachI, jeNe ghaNA dharma graMtho, adhyAtmanA pustako vAMcyA hoya, bhaNyA hoya te moTA jJAnI ane ochA vAMcyA hoya, bhaNyA hoya te alpajJAnI, tevI maryAdA bAMdhI zakAya kharI ? sahaja samAdhi 0 36 zabda - jJAna ke zAstrajJAna game teTaluM bahoLuM hoya, vizALa hoya, paNa bhItaramAM koruM hoya, verAna hoya to tevA jJAnanI koDInI kiMmata nathI. bhItaramAM, aMtaramAM, bhAva jAgaraNa thAya, anubhavanI AMkha khulI jAya. 'huM koNa ?', 'mAruM zuM ?' tenI yathArtha zraddhA ane samajaNa sAthe pratIti thAya, sva-paranI bhedarekhA barAbara oLakhAi jAya te jJAna ja lAbhadAyI che. sadgurunA samAgame sahaja rIte pUrNa zuddhatAnuM AvuM jJAna jyAre thAya, tyAre Atma-svabhAva khIlI UThe, bhedaSTi dUra thAya, aMdaranuM oLakhAya, emAM rahevA AtmA talase, e sahajAnaMdano, cidAnaMdano AnaMda lUMTavA, lUMTAvA mAge. sva-para zreya sAdhaka bane. bAkI korA lUkhA zAstrajJAnathI AtmAne zo phAyado ? jaina zAstromAM 'navapUrvI'ne paNa ajJAnI tarIke oLakhAvyA che. a-bhavi jIva buddhinA baLathI navapUrva sudhInuM virATa jJAna meLavI zake che, paNa tene samyag-darzana arthAt Atma-sAkSAtkAra thato nathI, tenuM kAraNa e ja che ke, te AtmA ane paramAtmAne buddhithI jANI zake che. paNa hRdayathI tenI zraddhA karIne, teno svIkAra karIne, tenI upAsanA karI zakato nathI. jene tattva zraddhA, AtmAnI samaja, sAcI samaja ane jaDa cetananuM bhedajJAna spardhuM na hoya, jeno dehAdhyAsa (dehamAM Atmabuddhi) dUra thayo na hoya, te kadAca zAstrajJAnI banI zake paNa AtmajJAnI na ja banI zake. AtmA-paramAtmAnI oLakha ApatAM zAstro jANI levA mAtrathI AtmajJAna thatuM nathI. ahIM jJAnano artha mAhitI nahi paNa anubhUti che. koruM zAstrajJAna ke zabdajJAna nahi paNa jAta anubhava che. Avo jAta anubhava karanAra, AtmajJAnanA anubhavakuMDamAM jhIlI rahe che. kahevAyuM che ke, sahaja samAdhi 0 37
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ "Atama sukha AnaMdamaya, zAMta sudhArasa kuMDa; tAme te jhIlI rahe, AtamavIrya udaMDa." (samAdhi vicA2 366) kerI, sapharajana, peMDA, gulAbajAMbu vagere padArtho vizenI vAto jANavA, sAMbhaLavA ke teonI mAhitI meLavavA mAtrathI temano rasAsvAda maLato nathI. paraMtu rasAsvAdano AnaMda tyAre ja maLe, jyAre tene khAvAno prayatna kare. e ja rIte AtmAnI sAcI samaja mAtra zAstrajJAnathI na maLe. zAstro preraNA Ape, mArgadarzana Ape, padArthanA svarUpano bodha Ape, chatAM AtmAnA jJAnamaya, AnaMdamaya, sahaja svarUpano anubhava to na ja thAya. te mATe to pote jAte AtmAne jANIe, joie, teno sAkSAtkAra karIe to ja khabara paDe. have prazna e thAya che ke jAte AtmAnuM jJAna ane darzana thAya zI rIte ? Atma sAkSAtkAra sudhI pahoMcavAno mArga kayo che ? sahu prathama ApaNAmAM, AtmA-paramAtmA mATenI tIvra jhaMkhanA joie. sAcI jhaMkhanA jAge e ja - Atma sAdhanAnI prathama zarata che. sAdhanAno pAyo che jhaMkhanA.' jo te sAcA dilathI jAge, to tene mATe je kAMi AkarAM tyAga, tapa ane sarva samarpaNa karavAnuM saraLa lAge. sahu prathama ApaNA aMtaramAM eka adamya AturatA jAgRta thavI joie. AvI AturatA pragaTa thayA bAda jJAnI gurunuM zaraNa svIkArI, temanA mArgadarzana anusAra jIvanamAM AtmA aMgenI yathArtha mAhitI meLavavA, tevA AdhyAtmika graMthonuM adhyayana, zravaNa, manana ane parizIlana karavuM. tattvajJAnI gurudevonI vANI sAMbhaLavI. temano saMga karavo. sevA karavI. temanA dvArA saMsAranI asAratA, jagatanI anityatA, bhautika sahaja samAdhi * 38 sukhonI tucchatA jANI, tenA taraphanA AkarSaNa ochAM karavAM. sat gurue batAvelA mArge cAlavuM. AgaLa vadhavA avirata prayatnazIla rahevuM. anaMtajJAnI bhagavaMtoe jJAnano apUrva mahimA gAyo che. AtmAnA jJAna ane darzana e be mukhya guNo che. temAM paNa jJAna pradhAna che. samyag darzananI prApti paNa jJAna dvArA ja thAya che, tethI jIvanamAM jema bane tema vadhune vadhu jJAna vikAsa sAdhavo jarUrI che. karma baMdhanamAMthI mukta thavA mATe, jJAna ane kriyA baMnenI atyaMta AvazyakatA che. A ja mokSamArga che. jJAna e mArgadarzaka che, sarva vastunuM prakAzaka che, jyAre kriyA e mukta banavAno sAco prayatna che, puruSArtha che. jJAna e cakSu che, kriyA e paga che. gAma javuM che te jJAna thayuM, paNa gAmamAM javA cAlavA mAMDavuM te kriyA thai. jJAna rasto dekhADe che, sAdhya jaNAve che, samajAve che. kriyA raste calAve che, rasto kapAve che, sAdhya sthAne pahoMcADe che. jJAna pUrvakanI kriyA saphaLa gaNAya che ane kriyApUrvakanuM jJAna sArthaka kahevAya che. AvA jJAna-kriyAnA suMdara mokSa-mArgane sAkAra ane saphaLa karavA mATe gurudeva upAya: / ' guru e ja upAya che. anubhavI guru dvArA ja AvA jJAnanI prApti sulabha bane che. te mATe vinaya, viveka, namratA, saraLatA Adi guNo jIvanamAM keLavavA joie. pAtratA keLavIne ja anubhava dazA sudhI pahoMcI zakAya che ane anubhava jJAnathI thato AtmaprakAza ja kevalajJAnanI prAptino vAstavika upAya che. kevalajJAna e sUrya samAna che ane anubhavajJAnano prakAza e sUryanA udaya pahelAM thanArA aruNodaya samAna che. kAraNa ke tyArabAda avazya kevaLajJAna pragaTa thAya che. mATe ja. "cetana ! jJAna aAvALIe..." sahaja samAdhi * 39
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmAmAM anaMtazakti che. te zaktino vyaya hiMsAdi kAryomAM thato hovAthI azubha karmonuM sarjana-baMdhana satata cAlu rahe che. - paraMtu AtmA jo viSaya-kaSAyathI vimukta bane to te azubha karmabaMdhanamAMthI AbAda ugarI jAya. jagatanA padArthone nahi pheravAya, paNa ApaNe ApaNI jAtane pheravI zakIe. mana-vacana-kAyAnI pravRttine pheravI zakAya. hiMsA, viSaya, kaSAya ityAdi azubha pravRttiono tyAga karI, ahiMsA, saMyama ane tarUpa dharmamAM tatpara banIe to mokSa jarAya dUra nathI. pAMca indriyo ane chaThuM mana e mAnavajIvananI mahAna saMpatti che. tene sadA satkArya ane savicAromAM joDI rAkhIe, to jJAnadRSTi khUlaze, pariNAme viSaya-kaSAyanI Asakti tuTaze ane mukti najIka dekhAze. jJAnadRSTine khIlavavA, jJAnano prakAza meLavavA, prAraMbhamAM ja "cetana ! jJAna aAvALIe" evA saumya saMbodhana dvArA jijJAsu AtmAne jJAnAbhimukha banAvavAnuM preraka sUcana che. A paMktimAM zrutajJAna, ciMtAjJAna ane bhAvanAjJAnano anukrame vikAsa sAdhI, tenA phaLarUpe 'sahaja samAdhi' (svabhAva ramaNatA) prApta karavAnI preraNA ApavAmAM AvI che. * jJAnathI AnaMdamaya jIvananI prApti : jJAna e amRta che. samyagu jJAnanuM amRta mAnavane amara banAve che. jayAre AtmA jJAna dazAmAM jhIle che, tyAre ja e AnaMdamaya jIvana jIve che. ajJAnatA e AnaMdamaya jIvanano nAza che. AtmAnuM 'bhAvamaraNa' che. AtmAnA jJAna, darzana, cAritra ane vIryarUpa bhAva prANono nAza e AtmAnuM bhAva maraNa che. para padAthomAM Asakta thavAthI, AtmAnA bhAvaprANono nAza thAya che. jo ApaNAmAM jJAnarUpa bhAvaprANa na hoya to zvAsozvAsa paNa lai zakAya nahIM, mATe jJAna e ja ApaNo bhAvaprANa che. jJAna e amRta che, adbhuta amRta che, kAraNa e samudramAMthI utpanna thayeluM nathI. jJAna e rasAyaNa che, anupama rasAyaNa che, kAraNa e auSadhionA mizraNathI baneluM nathI, jJAna e aizvarya che, apUrva aizvarya che, kAraNa e bIjA dhanAdi padArthanI apekSAthI rahita ane avinAzI che. bAhya jagatanAM kahevAtAM amRta, rasAyaNa ane aizvarya e parapadArtha apekSita ane nAzavaMta che, tyAre jJAnarUpa aizvarya koi paNa padArthanI apekSAthI utpanna thatuM nathI, te to svAbhAvika che, potAnuM che. jJAna e AtmAne amarapada ApanAra hovAthI parama amRta che. jJAna vaDe AtmAno anubhava thavAthI dehamAM Atmabuddhi rUpa mithyAtvano nAza thAya che. janma maraNano bhaya maTI jAya che. "aba hama amara bhaye na mareMge, yA kAraNa mithyAtva dIo taja phira na deha dhareMge." - AtmA amaratAno adhikArI bane che. jJAnarUpI amRta bAhya samudramAMthI utpanna thatuM nathI, paraMtu zrutasAgaranA maMthanathI nirmaLa AtmAmAM ja je sva-saMvedana rUpe pragaTa che, te jJAnAmRta yogIone paramAnaMdano AsvAda karAve che; te ja jIvanamuktino samAgama karAvavAmAM samartha che, jJAna e svabhAva ramaNatA-rUpa cAritrane utpanna karIne zivaramaNInuM zAzvatamilana karAvI anaMta akSaya avyAbAdha sukhano bhoktA banAve che. tethI te anupama amRta che. zrImad devacaMdrajI mahArAje kahyuM paNa che, "tIna bhuvana nAyaka zuddhAtama, tasvAmRta rasa veThuM re..." ane jayAre anubhavarasano pyAlo maLe che, tyAre - "pUrNAnaMda akSaya avicalarasa, bhakti pavitra thai pIdho re." zrI arihaMta paramAtmAnI ane siddha paramAtmAnI bhaktinA sahaja samAdhi * 40 sahaja samAdhi * 41
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ prabhAve ja bhaktane samyagu-jJAnarUpI amRtano anubhava thAya che. AtmasaMvedana thayA pachI, uttarottara guNonI vRddhi thAya che. jema vasaMtamAlatI, abhraka bhasmAdi rasAyaNa zarIranI zakti sauMdarya vadhAre che, tevI rIte jJAna e AtmavIryane puSTa banAvI paramatRpti pradAna kare che. AtmAnubhava prApta karanArA yogIo jayAre samAdhi samaye prazamanA parama sAmrAjaya, parama aizvaryane pAme che, tyAre harihara brahmAdi ane indrAdinI bAhya samRddhi atyaMta tuccha lAge che. cidAnaMdanI mojamAM, samatA rasanA pAnamAM tanmaya banelAne Atma anubhava - rasanI AgaLa, badhuM ja phikyuM ane nirasa lAge che. samyagu-jJAna parama amRta, bhAva rasAyaNa ane parama aizvarya hovA chatAM - mithyAjJAnamAM, ajJAna aMdhakAramAM phasAyelA cetane, zarIra, saMpatti ane svajana parivAra Adi parAyA chatAM potAnA mAnyA che. jJAnAdi guNo potAnA hovA chatAM, parAyA mAnyA che. A mAnyatA kevI bhayaMkara bhUla bharelI che ! cAra gatinI copATa ApanArI che. AtmAne ekAMtamAM pUchIe ke cetana tAruM potAnuM zuM ane pArakuM zuM ? - sAcuM aizvarya je jJAna che, te ja sukha zAMti AnaMda ApanAra che. jJAnathI samatAnI prApti thAya che. duHkha mAtra saMkalpa-vikalpathI utpanna thAya che, jJAna teno nAza kare che. mananA kuvikalpone rokavA, vivekanI jarUra che. vivekanI prApti zAstrajJAna ke zrutajJAnanA abhyAsathI thAya che. zrutabodha guru pAsethI meLavavAmAM Ave to tenAthI samyagu viveka jAgRta thAya ane te AtmajJAna prApta karavAmAM mArgadarzaka bane, preraka ane pUraka banI zake. zrutajJAnano abhyAsa gurunI sevA temanA mArgadarzana anusAra yathAzakti tapa-tyAganA anuSThAnonuM Asevana, pApapravRttino parihAra, paropakAra ane paramAtma-bhakti vagere pUrvaka aMtaranA umaLakA, AnaMda sAthe niHspRha bhAve karavAthI upara jaNAvyA mujaba kramazaH AtmAnubhava sudhI pahoMcI zakAya che. AtmasvabhAvamAM tanmayatA karAvanAra jJAna che. zrutajJAnanI vAcanA, pRcchanA, parAvartana vaDe anuprekSA karavAthI daDha saMskAro pedA thAya che. rucinI tIvratAthI vIrSollAsa vadhe che ane tethI svabhAva ramaNatArUpa bhAva cAritranI siddhi thAya che. AtmA zuddha ja che." evuM jJAna paramAtma-svarUpanI deDha zraddhA pedA kare che. te baMnenA prabhAvathI vAraMvAra sahaja svabhAvamAM lInatA thAya che. mAro AtmA eka, zAzvata, jJAnAdi guNavALo che, bAkI badhA dehAdi bhAvo saMyoga saMbaMdhathI che. teno viyoga nizcita che. tethI vinAzIno saMga choDAvI, avinAzI paramAtmA sAthe sadA tanmaya banAve tevA jJAnano satata abhyAsa karavo ane vAdavivAdathI sadA dUra rahevuM e tattvajJAnI mahAtmAonI, anubhavI saMtonI anubhUta vANI che. moha tyAga : jJAnano mahimA gAyo, mahattA vicArI, AvazyakatA samajAvI. enI ananya upakArakatA vize jANyuM - have 'TALIe moha saMtApa re" paMktino bhAva vicArIe. moha AtmAno eka mahAna kaTTara zatru che. dumana paNa mitra banI beTho che. asArane sAra samajAve che, tucchane mahAna gaNAve che, nAzavaMtane zAzvata manAve che. saMsAramAM mohano mahimA aparaMpAra che. > AdhyAtmika sAdhanAmAM rukAvaTa karanAra. pragatine rUMdhanAra. are 'huM svayaM koNa chuM ?" teno vicAra suddhAM paNa na karavA denAra, kevo che A mohano prabhAva ? sahaja samAdhi * 42 sahaja samAdhi * 43
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ - A A A samaratha eka mahAbalI, mohasubhaTa jaga jANa; savi saMsArI jIvakuM, paTake ciMhu gati khANa. / (samAdhi vicAra 185) mohanA udayathI mana caMcaLa bane che. caMcaLa baneluM mana ThekaDA mAre che. ThekaDA mAratuM mana, tyAre ja AtmAne AdhIna bane che, jayAre enA uparano mohano prabhAva, ocho thAya, moLo paDe, nirmaLa bane. manane nacAvanAra moha che. mohanA prAbalyane, jorane, jozane ghaTADavAthI ja mana vazamAM Ave che, svAdhIna bane che. svAdhIna baneluM mana sahaja sukhano - samAdhino anubhava karAve che. | mana upara vijaya prApta karavAthI AtmAnA sahaja guNo, kSamA, namratA, saraLatA, saMtoSa vagerenuM pAlana saraLa bane che. kAma krodhAdi vikAro nAbUda thaI jAya che. mana nirmaLa banatuM jAya che. jema nirmaLa svAdiSTa jaLanA pAnathI tarasa zAMta thAya che, tema nirmaLa zrutajJAnanA abhyAsathI mithyAtvamohano saMtApa TaLI jAya che ane citta nirmaLa bane che. * "TALIe moha saMtApa re..." : he cetana ! tuM ziyALa nathI, paNa siMha che. te tArI jAtane Aja di' sudhI ziyALa mAnI tethI mohamadArIe tane aneka jAtanA nAca nacAvyA, vividha saMtApo upajAvyA, ghora bhramaNAomAM bhaTakAvyA, ajJAna aMdhakAramAM athaDAvyA. A moha jagatanA sarvajIvone zArIrika, mAnasika aneka prakAranA saMtApo utpanna karI pIDI rahyo che, naDI rahyo che. tArAmAMthI ja utpanna thayelo moha, tAro ja parAbhava kare che. tArA pUrNa zuddha svabhAvanuM smaraNa paNa thavA deto nathI, ane tuM enA panAre paDI enI pAchaLa aMdha banI siMha jevuM tAruM sattva gumAvI rahyo che. "moha karamakI gahelatA, mithyASTi aMdha; mamatA zuM mAce sadA, na lahe nija guNa saMga." | (samAdhi vicAra 25). sva"no "svayaM"no saMga paNa karato nathI ! moha eTale ? > pArakAne potAnuM mAnavuM te moha. jaDamAM caitanyanI buddhi karavI te moha. anityane nitya mAnavuM te moha. avinAzIne choDI, vinAzI pAchaLa doDavuM te moha. bhogamAM sukha mAnavuM tenuM nAma moha. tyAgamAM du:kha mAnavuM tenuM nAma moha. asthiratAno AraMbha te moha. AkuLatAnuM bIjuM nAma te moha. jJAna, darzana ane cAritrane dUSita kare te moha. >> mukta AtmAne karma kavacathI bAMdhe te moha. sAruMya jagata mohAMdha che. mohAdhIna che. mohAdhIna baneluM AkhuM vizva saMtApane anubhave che. samagra saMsAramAM mohanuM sAmrAjaya che. bhava udadhi mahAbhayaMkaruM, duHkha jala agama apAra, mohe mUchita prANIyuM, sukha bhAse atisAra." | (samAdhi vicAra 90) kamAla che A mohanI kAmaNagArI kalA ! bhala bhalAne mokSadAyaka dharmakalA bhUlAvI, - mUchita banAvI, bhayaMkara bhavasAgaramAM, du:kha dariyAmAM DUbAvI rAkhe che. moha e AtmAno kaTTara zatru che. (moha mahAari) teNe AtmAnA samagra pradezomAM potAnuM jabaradasta sthAna jamAvyuM che. sahaja samAdhi * 44 sahaja samAdhi * 45
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanA ajJAnane jIvatuM rAkhyuM che. A ajJAna ja kaSTadAyaka che. cetananA hoMza uDADI daine ene sadA sarvadA behoza rAkhe che. moha eka evo sUkSma bhAva che ke je AtmAnA pradeze pradeze vyApI vaLe che, rahe che ane cetanane sadA sarvatra AMtarika niMdrAmAM rAkhe che. game tevo DAhyo, samaju, buddhizALI mANasa paNa miMdarAnA pAnathI chakI jAya che, potAnuM bhAna bhUlI jAya che, pote koNa che? kevo che ? tenuM bhAna paNa dArUDiyAne rahetuM nathI, te sArA-khoTAno, bhalAi-burAino viveka gumAvI de che. gaMdakImAM paDe to paNa sukha mAne che. mAra paDe to te khAvAmAM majhA mANe che. jyAM tyAM bakavAsa karavAmAM potAne mahAna sukhI samaje che. te rIte moha rUpI madirA pIne AkhuM jagata, bhAna bhUlyuM banI beThuM che. kahyuM paNa che kharuM - "moha madirAnA pAnathI, vikala bhayA je jIva; tinakuM ati ramaNika lage, magana rahe sadaiva." (samAdhi vicAra 69) jJAnI puruSoe mohane je madirAnI upamA ApI che, te yathArtha che. huM koNa chuM ? mAruM asalI svarUpa zuM che ? teno jarA jeTalo vicAra paNa mohAdhIna jIvane Avato nathI. 'huM koNa ?'nI sAcI oLakha na thavI, yathArtha pratIti na thavI e ja moha che, AtmasrAMti che. bhramaNAnA A vamaLamAMthI buddhi, jJAna dvArA bahAra nIkaLe to te svayaMne sahajamAM pAme. cittanA pradeza upara badhe ja chavAyelA mohanA saMtApane dUra karavAno eka mAtra upAya te AtmajJAna che, AtmAno anubhava che. jyAM bhrAMti che, tyAM duHkha che ane saMtApa che. bhrAMtijanya duHkha ane saMtApanI aganajhALamAMthI bahAra AvavA cetanane evA sahaja samAdhi = 46 samyajJAnanI jarUra che. jJAnanA ajavALAnI jarUra che, je mohanA aMdhArAne bhedI nAkhe, AtmasrAMtino paDado cIrI nAkhe. Atma-anubhavanA jJAna sivAya, korA zAstrajJAnamAM ke korA pustaka jJAnamAM, mohanA kAramA ane AkarA saMtApane khatama karavAnI tAkAta nathI. moha eTale vikAro. rAga, dveSa, mada, mAna, mAyA, kAma, krodha, irSyA, ahaMkAra - mananAM pariNAmo - A vikAro che, doSo che. A doSomAMthI aMze aMze mukti maLe to ja prApta jJAnanI saphaLatA che. saMsAramAM mohane vaza thayelA jIva vyAkuLa bane che, vikala bane che. bhavacakramAM bhamavA karmano baMdha kare che. "moha vikala ema jIvaDA, ajJAne karI aMdha; mamatAvaza gaNI mAharA' kare klezano dhaMdhAka (samAdhi vicAra 58) mohanA nazAmAM jIvo viveka bhUle che ane kleza-saMklezane kamAvAno dhamadhokAra dhaMdho kare che. saLagatA saMsAranA rAgane bAga mAne che, duHkhamaya saMsAramAM sukha mAne che. Adhi, vyAdhi, upAdhinAM TanabaMdha poTalAM upADIne doDI rahyAM che. cetana ! vAstavamAM A badho mohano saMtApa che. A saMtApathI saMtapta banelA tArA upara jJAnI puruSo karuNA varasAvI rahyA che... - tAre saMtApathI mukta banavuM che ? to teno eka ja upAya che ke mohane dUra kara. he cetana ! tuM anaMta zaktino mAlika che, sanAtana Atmadravya che. zaktinA baLe mohanI vRttine jItI le. saMsAranI badhA ja prakAranI viSamatA, vicitratA, saMtApo, saMklezo, kalahonuM mULa, moha che. mohano nAza kare, tene pAtaLo banAva to tAro saMtApa dUra thaze. sahaja samAdhi 247
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ mohanI A mahAbhUtAvaLane bhagADavA mATe jJAnanI jayota jalAvavI paDaze. mATe ja kahuM chuM : cetana ! jJAna ajavALa. agnino bhaDako thatAM bhUta bhAge, tema jJAnanI jayota pragaTatAM moha bhAgaze. A mohanA kAraNe ja cetana ! tAruM citta DAmADoLa, DahoLAyeluM rahe che, asthira rahe che, cittanI asthiratA, viSAda pedA kare che, tyAM sukha zAMti kyAMthI hoya ? jayAM azAMti che tyAM asukha che. jayAM sthiratA che, tyAM zAMti che, sukha che. sAgaramAM eka pachI eka pANInAM mojAM uDyA kare che, tenA kAraNe sAgara kSubdha rahe che, azAMta rahe che, saMkalpa-vikalpo uThyA kare che, pariNAme te asvastha rahe che. caMcaLa bane che. - cetana ! A zarIra e ja huM chuM, dhana svajanAdi e mArAM che, evA "huM" ane "mArA' (aha-mama) A mohanA maMtrano tuM tyAga kara ane huM zuddha AtmA chuM, jJAnAdi guNo mArA che. zuddha jJAna, kevaLajJAna ja mAro guNa che. huM zuddha evA jJAna, darzana, cAritra avAbAdha sukha, amUrtavAdi asaMkhya guNa paryAyamaya, nijasvabhAvamAM sadA avasthita, asaMkhya pradezI, zuddha Atmadravya chuM. evI bhAvanA kare ane te svabhAvanI pUrNatA pragaTa karavA sadA prayatnazIla bana. pUrNAnaMdI, parama jyoti - svarUpI paramAtmAnA dhyAnamAM tanmaya banI, zuddha Atma-sattAno AMzika anubhava karavA purUSArtha kara. jJAnAdi guNo mArA che, te sivAyanA anya tamAma padArtho mArA nathI, huM koino nathI. A jagatamAM mAruM jo koI hoya to nizcayathI mArAmAM ja abheda bhAve rahelI vItarAgatA, arUpIpaNuM , kevaLajJAna ane avyAbAdha sukha che. vyavahArathI mArI A vItarAgatA temaja kevaLajJAna dazAne prApta karavAmAM upakAraka bananArA deva-guru e ja mArA che. A jJAnathI manane bhAvita kara, cittane vAsita kara. te jJAna, moha, ajJAnatAne, mithyAbhramane dUra karI deze. jema jema mohanuM jora ghaTatuM jaze, tema tema jJAna jayoti khIlatI jaze. cittanI capaLatAno parihAra thaze, anAdikALathI saMsArI jIvanuM citta indriya sukhanI icchAthI bAhya padArthone prApta karavA caMcaLa baneluM che. bhautika sukha meLavavA mATe mana Ama tema bhaTake che. bAhya vastuo dhana, saMpatti svajanAdimAM gADha sneha rAkhe che. iSTa, manohara, managamatA indriyonA viSayo - rUpa, rasa, sugaMdhAdimAM atyaMta Asakta bane che. aNagamatA, aniSTa padArtho ane vyaktio pratye dveSa kare che. A rIte - "mohe mUchita prANIkuM, rAga-dveSa ati thAya; ahaMkAra-mamakAra paNa, tiNathI zudha budha jAya." (samAdhi vicAra 117) atizaya rAga-dveSa thatAM, ahaMtA-mamatA vadhatAM, jIva zudhabudha gumAve che. citta atyaMta caMcaLa rahe che. caMcaLa cittavALAne leza mAtra paNa zAMti maLatI nathI, tethI he cetana ! cittanI caMcaLatAne TALavA, vyAkuLatAne vidAravA, mohano nAza jarUrI che. jyAM sudhI jaDamAM, caitanyanI buddhi che, zarIramAM Atma-buddhi che, pudgalamAM sukhanI kalpanA che, svajana-parivAramAM mamatva che, vinAzI dhana-saMpattimAM spRhA che, tyAM sudhI tAruM citta sthira banaze nahi. A badhI ja kalpanAothI tuM mukta banIza, tyAre citta zAMta banaze. jo tuM vAstavika sukha ane zAMti meLavavA icchato hoya, to Ama tema bhaTakavAnuM choDI dai, sthira zAMta banI jA . zAstrokta sadanuSThAnonuM satata sevana kara, paramAtmAnA nAmamAM ane pratimAmAM sthira-buddhi banI jA, to ja A abhyAsanA kAraNe citta zAMta thaze. cittanI zAMta avasthAmAM ja sukhano anubhava che. paramAnaMdanI prApti che. sahaja samAdhi * 48 sahaja samAdhi * 49
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ jagatanA jIvo zAMti meLavavA mATe himAlayanI guphAmAM jAya che. koika jaMgalamAM jaI ekAMta zodhe che. koi Azrama sthAnomAM jai yogasAdhanA kare che. paNa jayAM sudhI anAtma padArthonuM mamatva, paramAM svanI kalpanA nahi TaLe, tyAM sudhI cittanI zAMtino saMbhava nathI. gamatI-aNagamatI vastunA svIkAra-tyAganA pariNAma rUpa asthiratAthI azAMti thAya che. AtmAnA anubhava jJAnano tarata nAza thAya che. paraMbhAvanA saMgathI vikSobha ane vyAkuLatA utpanna thatAM AtmasvabhAvamAM tanmaya banelA jJAna-rUpI dUdhanA kUcA thai jAya che. asthiratA e lIMbu ke AMbalI ke khATI vastu jevI che. AtmAnubhavarUpa jJAna e AtmapuSTi karanAruM dUdha che. khATA padArthanA saMparkathI jema dUdha tarata phATI jAya che, tenA kucA thai javAthI bagaDI jAya che, te rIte asthiratA, cittanI capaLatA thavAthI Atma samAdhimAM bhaMga thAya che. anukULa viSayo meLavavAnI tRSNA jAge che, tene laine cittamAM aneka saMkalpa-vikalpo utpanna thAya che, je samAdhijanya sukhanA anubhavano sarvathA nAza kare che - mArA AtmAmAM ja anaMta sukhanuM nidhAna raheluM che, A vAta sarvathA bhUlIne AtmA kAlpanika sukhane zodhavA lAge che. mane A anukULa managamatA padArtho maLavAthI sukha prApta thaze, evI bhrAMti thavAthI te iSTa padArtho tarapha AkarSita thAya che, tethI samAdhijanya vizuddha jJAna cAlyuM jAya che. vaLI pAcho mohano saMtApa zarU thAya che. jJAnadazA dUra thAya che, zAMti bhaMga thAya che. tethI he cetana ! jo tuM jJAna dazAne pragaTa karI, mohanA saMtApane dUra karIza to tuM jayAM hoiza, jaMgalamAM ke bajAramAM, guphAmAM ke gAmamAM , upAzrayamAM ke copATInA dariyA kinAre, sarvatra tAruM citta zAMta haze, svastha haze. mohanA kAraNe thatI cittanI DAmADoLa sthitine zAMta prazAMta karavI e ja sahaja samAdhinI sAdhanA che. cetana ! citta zAMta banatAM, sthira thatAM tane tArA sahaja guNonuM darzana thaze. * pALIe sahaja guNa Apa re : cetana ! tArA aMtaranA oraDAmAM anaMta guNaratno paDelAM che. Aja sudhI tenI tane khabara nathI. "apanA ghara mAMhIya che, mahA amUlya nidhAna; te saMbhALo zubha pare, ciMtana karo suvidhAna." | (samAdhi vicAra 279) tArA gharamAM rahelA gupta nidhAnanI tane jANa nathI. eka eka ratna mahAmUlyavAna che. kSamA, namratA, saraLatA, saMtoSa, vagere AtmAnA sahaja guNo che. A AtmaguNonuM rakSaNa karavuM e ja dharma che. AtmaguNono ghAta karavo e ja adharma che. - tArA cittanI vikSipta, asthira avasthAmAM tArA guNone bahAra AvavAno avakAza maLyo nathI. paNa have cittanI DAmADoLa sthitine dUra karI, tArA sahaja guNonuM pAlana, rakSaNa kara ane AtmAnA amRtano AsvAda kara. pachI tArI sukhanI zodha, ahIM ja virAma, pUrNavirAma pAmaze; je meLavavA tuM anaMtakALathI bhaTakI rahyo che, te tane tArA aMtaramAM ja maLI raheze. AtmAno amUlya khajAno lAdhaze. kastUrInI sugaMdha bahAra nathI, nAbhimAM che. tema sukha bahAra nathI, tArI ja aMdara che. e paNa tAro sahaja guNa che. "sahaja svarUpa je Apano, te che ApaNI pAsa; nahIM kisIkuM jAcanAM, nahIM para kI kIsI Aza." (samAdhi vicAra 278) cetana ! tuM sukhamaya che. AnaMdamaya che. sahaja samAdhi * 50 sahaja samAdhi * 51
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ sAnaMdamaya: nIva: I' - sukha AnaMda tArA ja dharmo che. dharma dharmIne choDIne bahAra rahetA nathI. bAhya sukha meLavavAno prayatna choDa ane have aMtara sukha meLavavAno udyama kara. parane meLavavuM paDe, svane keLavavuM paDe - ane te mATe mahenata karavI paDe. aMtaramAM je che, tene meLavavAnuM na hoya, paNa tene mANavAnuM hoya, pragaTAvavAnuM hoya. mATe he cetana, "moha tajI samatA bhajI, jANo vastu svarUpa." vastu svarUpane pAmavA mATe, tArA sahaja guNane keLava, tenA rakSaNa ane pAlana mATe sadA udyamazIla bana. guNa rakSaNanA upAyo : upazama amRtarasa pIjIe, kIjIe sAdhu guNagAna re; adhama vayaNe navi khIjIe, dIjIe sajjanane mAna re. || cetana / 2 || artha : he cetana ! sahaja guNanA rakSaNa mATe, upazamarUpa amRtarasanuM pAna kara, sAdhu-muni bhagavaMtanA guNonuM gAna kara. durjana lokonA kaTu vacano sAMbhaLIne jarA paNa roSa na kara ane sajjana puruSonAM sanmAna - satkAra kara. vivecana : zamanuM lakSaNa : vikalpaviSayottIrNaH svabhAvAlambanaH sadA / jJAnasya paripAko yaH sa zamaH parikIrtitaH // cittanA vibhramarUpa vikalpanA viSayathI nivRtta thayela ane niraMtara AtmAnA zuddha svarUpanuM AlaMbana jene che, evo jJAnano zuddha pariNAma te zama kahevAya che. jJAna vaDe AtmasvarUpanI pUrNAnaMdatA jaNAya, zraddhAthI temAM nizcalatA ane temAM ja tanmayatA siddha thAya tyAre anya saMkalpavikalpo zamI jAya ane paramazAMta rasano anubhava thAya te zama ke samAdhi kahevAya che. te 'zama'samatayoga rUpa che. te 'zama' ja sahaja zuddha svabhAvamAM satata ramaNatA karAvI parama AnaMdano anubhava karAve che. 'zama' samatA-yoga rUpa hovAthI adhyAtma, bhAvanA ane dhyAnayoganA satata sevanathI te utpanna thAya che, tethI ja samyagu jJAna ane dhyAnanI paripakava avasthAne 'zama' kahyo che. te avasthAmAM citta vikalpa rahita banIne, AtmAnA zuddha svabhAvamAM lIna bane che, tenA prabhAve avidyAjanya iSTaniSTanI kalpanAno sarvathA nAza thavAthI, sarvatra 'samabhAva' rahe che. nirvikalpa bhUmikAmAM samatAno jayAre akhalita pravAha vaheto hoya che, tyAre caMdananI suvAsanI jema samatA sahaja rIte AtmasAt bane che. tethI tene prazAMta - vAhitA, sahaja-samAdhi vagere paNa kahI zakAya che. samAdhi dazAmAM sarva jIvonI siddhatA sAthe ekatvanuM bhAvana vAraMvAra thavAthI vyavahAra dazAmAM temanI sAthe aucityanuM AcaraNa avazya thAya che. sarva jIvo pratye maitrIbhAve, du:khI jIvo pratye karuNAbhAva, guNIpuruSo pratye pramodabhAvapUrvaka vinaya, bahumAna ane avinIta jIvo pratye karuNA yukta mAdhyacya - upekSAbhAva rahe che. karmajanya vicitratA joi, jIvo pratye rAga-dveSa na thAya paNa samabhAva ja rahe e ja samAdhinuM phaLa che. kahyuM paNa che - je pariNAma kaSAyanA, te upazama jaba thAya; teha sarUpa samAdhinuM, e che parama upAya. (10) sahaja samAdhi * 52 sahaja samAdhi * 53
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAla anAdi abhyAsathI, pariNati viSaya kaSAya; tehanI zAMti jaba hue, teha samAdhi kahAya. (13) (samAdhi vicAra) upazamano artha che samatva, samatA. duniyAmAM, carAcara jagatamAM samatA samAna koi guNa nathI. kAraNa ke temAM rAga-dveSano abhAva ke upazama thayelo hovAthI, zuddha AtmasvabhAvano parama AnaMda anubhavAya che. samatA e paramAnaMdano anubhava karAve che. samatAnuM sukha e mokSa sukhanI vAnagIno namUno che. 'sahaja samAdhi' dazAmAM nimagna munionuM samatAjanya sukha niraMtara vRddhi pAmatuM hoya che. samatAnuM A sukha svAdhIna, sArabhUta ane AnaMdadAyaka hoi upAdeya che. cittamAM viSamatA pedA karanAra bhoga-tRSNA che. jIvadveSa ane Atma-ajJAna che. te heya che. tenA nivAraNa mATe jIvanamAM vairAgyano, jIva maitrIno ane samyaga jJAnano abhyAsa karavo jarUrI che, anivArya che. viSayono vairAgya ane kaSAyono tyAga jeTalA aMze jIvanamAM Ave, sthira bane teTalA aMze samatvane sthira banAvI zakAya. duniyAdArInI vastuo sAtheno ApaNo saMbaMdha jarUriyAta purato ja joie, ane te paNa tRSNA vinAno, Asakti vinAno. vyaktio sAtheno ApaNo saMbaMdha aucitya ane nyAyapUrvakano joie ane e paNa svArtha vinAno. - pudgala-padArtho AtmAthI para che. kAraNa te jaDa che, vinAzI che. ajJAnavaza AtmA zarIra, saMpatti, strI, svajanAdi para padArthomAM ahatva ane mamatvanI buddhi kare che, temAM kartAbhAva ane bhoktAbhAva rAkhe che ane anekavidha viSamatAono e bhoga bane che. jIvanamAM vyApaka banelA bhoga tRSNA, jIvaSa ane Atma ajJAnano kramazaH kSaya karavAno sAco prayatna karavo e ja samatvano abhyAsa che. cittataMtrane kSubdha ane kSudra banAvanAra viSaya-kaSAyajanya saMkalpa-vikalpo che, temanuM zamana karavAno eka mAtra upAya che, vairAgya, jIvamaitrI ane AtmajJAna. jIvanamAM A traNeno saMyukta prayoga thAya to upazama bhAva, samatva khIlI uThe che. mana ane jIvana svastha ane zAMta bane che ane AtmAnA kSamAdi sahaja guNo dIpta bane che, surakSita bane che. - jJAnanI paripakava avasthAmAM cittanA vikalpo zAMta thAya ane Atma svabhAvamAM lInatA thAya tyAre zamarasa pragaTe che. jIvanamAM eka vAra upazama rasano AsvAda maLI jAya to vAraMvAra tenA svAdane cAkhavA ane samatAnA sAgara sAdhu bhagavaMtanA guNagAna karavA dila lalacAya che. mATe, he cetana ! jJAna prakAza dvArA, mohanA saMtApane dUra karI, cittanI DAmADoLa sthiti nivArI, tArA kSamAdi sahaja guNone pragaTAvavA temaja tenuM rakSaNa ane poSaNa karavA, upazama amRtarasanuM pAna tAre karavuM joie. amRta jema amara banAve che, tema A upazama bhAva kSamAdi guNone jIvaMta rAkhe che. cetana ! guNonI prApti hajI saraLatAthI thai jAya che, paNa tene TakAvI rAkhavI duSkara che. bhavobhavanI sAdhanA pachI prApta thayelA guNone jatAM eka kSaNa jeTalI paNa vAra lAgatI nathI. kaSAyano upazama thayA vagara guNa AvatA nathI - AvI jAya to TakatA nathI. jJAna pariNata banyA vagara upazama Avato nathI. upazama AvyA vagara cittamAM saMkalpa-vikalponA taraMgo nAza pAmatA nathI. cetana ! teM sAgara joyo che ? jayAre temAMthI bharatI osarI jAya che, pavana sthira banI jAya che, tyAre sAgara kevo zAMta-gaMbhIra banI jAya che ! te ja rIte upazamabhAva AvatAM tAruM citta zAMta, gaMbhIra sahaja samAdhi * 54 sahaja samAdhi * 55
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane sthira banI jaze., cittane azAMta, kSubdha, kSudra banAvanAra saMkalpavikalpo che. temano nAza karavA tAre samyaga jJAna prakAzane ajavALavo paDaze. cetana ! kAraNamAM kAryano upacAra karIne, jJAnane amRtanI upamA ApI che. Ama to amRta samudranA maMthana pachI nIkaLyuM che, ema kahevAya che. paNa A jJAnanuM amRta to samudramAMthI utpanna thatuM nathI. paraMtu e to potAnA AtmAmAMthI ja utpanna thAya che. AtmA svayaM sAgara che - jJAnAmRtano. zuddha AtmatattvanuM maMthana-manana ane dhyAna karavAthI jJAna AvAraka karmI dUra thAya che, tyAre bhItaramAM laherAto jJAnamRta - sAgarano sAkSAtkAra thAya che. e to he cetana ! tAruM potAnuM ja svarUpa che. tArA jJAnamaya - cinmaya svarUpanA AvAraka karmone tuM dUra haTAve to A jJAnamRtano khajAno tane prApta thAya. tattvajJAna pAmyA pachI upazamabhAva avazya Avaze, mATe tuM jJAna jijJAsAne tIvra banAva. sAdhuguNa stuti : cetana ! jagatamAM je koi jJAnI, dhyAnI, zamI, damI, sAdhu, saMta, sajajana puruSo che, temanA guNagAna kara. upazamabhAvamAM jhIlanArA, AtmAnA zuddha svabhAvamAM 2maNatA karanArA sAdhu mahAtmAonI stuti temaja guNa prazaMsA karavAthI, tArAmAM guNa ane upazamabhAva avazya Avaze. guNa prAptino A ja upAya che. je guNa jenAmAM hoya tenI anumodanA karavAthI, tenA guNagAna karavAthI ApaNAmAM te guNa Ave che. kahyuM paNa che - *"jina uttama guNa gAvatAM, guNa Ave nija aMga." uttama guNa anurAgathI, lahIe uttama ThAma re..." cetana ! upazamabhAvanI prApti mATe, kSamAzramaNa, nigraMthamuni bhagavaMtane namaskAra ane temanI sevA, e asAdhAraNa kAraNa che. khaMdhakamuni, gajasukumAlamuni, metAryamuni jevA mahAtmAone yAda kara. je mahAtmAo upazamabhAva rAkhI, maraNAMta upasargone sahana karI kevaLajJAna pAmyA. cetana ! jayAre jayAre tane kaSAya utpanna thAya athavA evuM koi nimitta maLe tyAre tArA kSamAguNane TakAvI rAkhavA mATe nIce mujabanI vicAraNA karaje. (1) pUrvabhavamAM meM sAmI vyakti upara Akroza karyo haze, kalaMka ApyuM haze, gALa ApI haze, te dvArA baMdhAyeluM karma Aje udayamAM AvyuM che, mATe mArA te karmanI udIraNA karI, tenI nirjarA karavAmAM A vyakti upakArI che, tethI tenA upara mArAthI krodha kema karAya ? (2) mane kaThora zabdo saMbhaLAvavAthI jo te AnaMda pAme che, to mArI karma nirjarA thatI hovAthI, huM kema AnaMda na anubhavuM? jagatanA sarva jIvo mArA mitra che, koi zatru nathI. kharA zatru to mArA karmo che. mAruM bagADanAra koi jIva nathI ane A karmo je mane naDe che, pIDe che temAM paNa meM karelA rAga, dveSa ane mohAdi duSTa bhAvo ja kAraNabhUta che. hakIkatamAM mArAM du:kha, pIDA, bhaya ane ahitano svayaM huM ja javAbadAra chuM, bIjuM koi nahi. A pramANe maitrI bhAvanA ane karma vijJAnanuM ciMtana manana karavAthI, krodhAdi doSonuM baLa ghaTe che ane upazamabhAvanI prApti tathA vRddhi thAya che ane bIjAnA kaThora adhama vacano sAMbhaLavA chatAM, manamAM roSa utpanna thato nathI. temaja sAmI vyakti pratye dveSa-durbhAva Avato nathI. cetana ! jJAna paripakva banyuM hoya to adhama-purUSonAM adhama vacano sAMbhaLavA chatAM, cittanI sthiratA, zAMtine dhakko lAgato sahaja samAdhi * 56 sahaja samAdhi - 57
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ nathI. cetana, tuM cetana ja che; e jJAna zraddhAne sadA jIvaMta rAkhIza, to kaThora temaja adhama vacanothI tAruM mana kSobha nahi pAme. * sajjana sanmAna : cetana ! sajajana purUSo pratye tArA hRdayamAM sanmAna dhAraNa karaje. jagatamAM sajajana purUSono saMga maLavo durlabha che. durjana purUSonA saMgathI dUra raheje. "jevo saMga tevo raMga." "sobata tevI asara." A vAta yAda rAkhaje. tAre sajajana banavuM hoya, durjanatAthI bacavuM hoya to sajajana purUSone jotAM, temanA guNo sAMbhaLatAM, cittamAM pramoda dhAraNa karaje. prasanna banelA sajajana purUSo dvArA tane AtmAne hitakArI evo upadeza ane zuddhamArganI prApti thaze. cetana ! zramaNa bhagavAna mahAvIrano AtmA bIjA bhavamAM nayasAra hato, e prasaMga tane yAda che ? nayasAranA bhavamAM emaNe samyaktvanI prApti zI rIte karI ? tenA hRdayamAM sAdhu mahAtmAo pratye je bahumAna, pramoda utpanna thayo te jo i mahAtmAoe tene zAzvata sukhano mArga batAvyo. deva-guru-dharmanI oLakhANa karAvI, samyak ratnanI bheTa ApI. basa cetana ! tuM paNa have sajajano pratye sadA bahumAna-bhAva dhAraNa karI, temanA mArgane anusara, e ja tArA kalyANano mArga che. krodhanA anubaMdhano tyAga : krodha anubaMdha navi rAkhIe, bhAkhIe vayaNa mukha sAca re, samakti-ratna-ruci joDIe, choDIe kumati mati kAca re. | cetana || 3 | * artha : krodhanI paraMparA na cAle tenI kALajI rAkhaje, satya vacana bolavAno Agraha rAkhaje, samyaktvarUpa ratna meLavavAnI ruci rAkhaje ane kumatirUpa kAcanA TukaDAno tyAga karaje. * vivecana : krodha jIvananuM jhera che. krodha e agni che, je mAnava-cetanAne, jIvatI jAgatI cetanAne bhaDathuM karI nAkhe che. krodha, kAma ane lobhanI jema narakanuM dvAra che. krodha kaSAyanA prabaLa udayathI eka prakArano Aveza Ave che. krodhathI cahero bihAmaNo thai jAya che, AMkho phUlIne lAla TeTA jevI thAya che, hoTha phaphaDe che, zvAsozvAsa jorathI cAle che, amAnuSI dekhAva ane AkRti ugra thAya che. moM lAlacoLa thai jAya che. na bolavA jevA zabdo bolAi jAya che. parasparanI prItino nAza thAya che. zarIranuM sauMdarya haNAi jAya che. lohI vegathI pharavA lAge che. jJAnataMtuo nabaLA paDe che. mAnasika nabaLAi vadhI jAya che. pariNAme vAi, hisTIriyA, gAMDapaNa vagere aneka rogo pragaTa thAya che. pAcanazakti maMda paDI jAya che ane kyAreka ApadhAta ke maraNa sudhInA pariNAma krodhathI nIpaje che. krodha pedA karanAra para roSa pedA thatAM mArapITa, bhAMgaphoDa ane kyAreka khUna karavA sudhInuM mana thAya che. krodhano ukaLATa zamI jatAM, laghukarmI AtmAne pazcAttApa thAya che. bhUla badala kSamA mAgavAnuM mana thAya che. jyAre bhAre karmI AtmA, krodhanA Aveza vakhate thayelA vicAra, AcAra ane uccAranuM vAraMvAra punarAvartana kare che. he cetana ! aneka bhavonI sAdhanA pachI, puNyanI puSTi thAya che. te dvArA AtmA, jJAnAdi guNaratno, upazamAdi zubha bhAvonI prApti kare che, paNa tene TakAvI rAkhavA mATe satata jAgrata ane sAvadhAna rahevuM paDe che. zAstromAM aneka dRSTAMto ApelA che, ke karoDa varasanA cAritra dvArA je Atma-zuddhi meLavI hoya te eka kSaNanA krodhamAM nAza pAmI sahaja samAdhi * 58 sahaja samAdhi - 59
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ jAya che. jeTalo puruSArtha saMpatti meLavavAmAM karAya che, tethI adhika puruSArtha tenA rakSaNa mATe karavo joie. cetana ! krodhAdi kaSAyonA muLa AtmAmAM uMDA utarelAM che. paNa game tevA utpanna thayelA krodhAgnine, kSamAnA jaLa jaldIthI zAMta karI de che. agnine olavavAno prayAsa na thAya to te vadhato jaze. pracaMDa dAvAnaLamAM palTAi jaze. bhayaMkara nukazAna karanAro nIvaDaze. jo A utpanna thatA krodhane niSphaLa banAvavAmAM na Ave, nAza karavAmAM na Ave to tenI paraMparA, anubaMdha cAlaze. anubaMdha eTale krodha karyA bAda tenuM samarthana karIe to tenI paraMparA je cAle tene anubaMdha kahevAya. cetana ! utpanna thayelo krodha hajI bahu nukazAna karato nathI, paNa teno anubaMdha mahAna anarthanI paraMparA (peDhI) calAvanAra che. mATe krodhano anubaMdha na cAle te mATe AvelA krodhano Adara na karaje, AvakAra na Apaje, tene sAro mAnI svIkAra na karaje. AlocanA niMdA dvArA teno zIdhra nikAla karI nAkhaje. cetana ! krodhano anubaMdha kema paDe, te tuM jANe che ? krodha thayA pachI, krodha karanAra vyakti, krodhane sAro mAne che, karavA yogya mAne che. manathI ema mAne che ke jo AvA prasaMge krodha na karIe to sAmI vyakti mAthA para caDhI bese ane kAyama mATe tenAthI dabAtA rahevuM paDe ane ame paNa kAMi kAyara nathI ke bIjAnuM game tevuM vartana sahana karI laie. ame paNa kaMi kama nathI. tethI ame je kAMi karyuM che, te barAbara ja karyuM che, ene to evo paraco batAvI ja devo joie ke pharIthI te mArI sAmuM mAthuM ja na uMcake... A rIte krodhanA samarthaka, krodhane poSaka azubha vicAro karavAthI, krodhano anubaMdha paDI jAya che. anubaMdhane rokavA, thayelA krodhanI AlocanA dvArA kSamApanA karavAmAM na Ave to manamAM jIvanaparyata vera virodhanI gAMTha baMdhAi jAya che ane te krodha anaMtAnubaMdhI banI jai AtmAne narakagAmI banAve che. eTaluM ja nahIM paNa anaMtakALa sudhI bhavamAM bhramaNa karAve che. veranI paraMparA calAve che. cetana ! lamaNA sAdhvIjIno prasaMga tane yAda che ? azubha vicAranI AlocanA karavAmAM karelI mAyAnI AlocanA na karI, ethI evo anubaMdha paDI gayo ke 84 covIsI sudhIno saMsAra vadhI gayo ane karelI A mAyAnA phaLa rUpe vAraMvAra strI ane tiryaMcanA avatAra levA paDyA. cetana ! tuM cetI jA. krodhAdi kaSAyono anubaMdha bhalabhalAne paNa du:khI du:khI karI mUke che, to tArI ane mArI zI visAta? krodha thAya paNa teno anubaMdha na paDI jAya tenI kALajI rAkhaje. te mATe kSamA - prAyazcitanA jaLathI, AtmAnuM prakSAlana karato raheje. * krodha anubaMdha nivAraka upAya : > krodha Ave tyAre krodhajanaka vastu, vyakti ke vicArathI dUra thai jaje. krodhAveza vakhate mauna raheje. krodha Ave tyAre vAraMvAra arihaMta paramAtmAnuM - iSTadevanuM smaraNa karaje. apamAna sahana karavAnI Teva pADaje. nukazAna apamAna karanArane thAya che, sahana karanArane nahIM. kSamApanA e ja dharma che, tene haiyAmAM dhAraNa karaje. > je mANasa kSamA ApatA zIkhe che, tene mATe bhavabhramaNa rahetuM nathI.. je sahana karatAM zIkhe che, tene badalAmAM mokSanA anaMta sukho maLe che. A A A A A sahaja samAdhi * 60 sahaja samAdhi * 61
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMte to satyano ja vijaya thAya che, asatyano nahIM. > krodha karatAM mAyALu vartanathI dhAreluM kAma sArI rIte pAra paDe che. baLatA taNakhalAthI sAgaranuM pANI ukaLI zake nahi tema krodhathI koI puruSArtha siddha thaI zakato nathI. > namratAne kAMI asAdhya nathI. krodha upara kAbU dhIre dhIre meLavavAnA A upAyonuM tuM sadA sevana karaje. krodhanI jema mAna, mAyA ane lobha kaSAyanA anubaMdhanA bhayaMkara pariNAma jANIne he cetana ! A krodhAdi kaSAyanA anubaMdhano sarvathA tyAga karavA tatpara raheje; jethI sarjana ane saMtapuruSono samAgama sulabha bane ane saMsAranI yAtrAno aMta jaldI AvI zake. zAMta, dAMta, guNavaMta saMtonI sevA ane samAgama ja viSaya - kaSAyane nivArI, jJAna darzana guNAdine pragaTa karI, AtmAne zamarasamAM jhIlavA samartha banAve che. * satya vacana : cetana ! kSamAdi sahaja guNonI prApti mATe ane rakSA mATe bIjI mahattvanI vAta yAda rAkhaje. haMmezA hita, mita, madhura ane satya vacana bolaje. satya vacana ja sajajana puruSanuM bhUSaNa che. sajajano sadA parahitamAM tatpara hovAthI, hitakara, parimita ane madhura vacana bole che. hakIkata to e che ke jemanAmAMthI krodhAdi kaSAyonA dAha upazAMta thai gayA che, temanuM vacana madhura ane satya ja hoya. AvuM vacana bolanAra vyakti sarvane priya bane che. sarvano mitra bane che. AvI vyaktinAM vacano, sarvane AdaraNIya ane AcaraNIya bane che. cetana ! tArA zabdo tArA aMtarane kahe che. jo tArAmAM samyagu jJAna pariNata banyuM haze. mohano saMtApa dUra thayo haze, citta upazama bhAvathI bhIMjAyeluM - vAsita haze, to tArA mukhamAMthI nIkaLatAM vacano bIjAne hitakArI, madhura ane satyanA pakSapAtI haze. cetana ! kaThora, kaDavAM ane apriya vacanothI sva - paranuM keTaluM nukazAna thAya che te tuM jANe che ? dropadInAM vacano satya hatAM, chatAM kaThora ane karNane apriya banyAM. pariNAme mahAbhAratanuM bhayaMkara yuddha sarjAyuM. kaThora vacano, kauTuMbika saMbaMdhone paNa paLavAramAM chinna-bhinna karI nAkhe che. pitAputra, pati-patnI, bhAi-bhAi, mitra-mitra, guru-ziSya, zeThanokaranA varaso jUnA saMbaMdhone paLavAramAM toDavAnI tAkAta eka kaThora vacanamAM che. asatya ane karkaza bolanAra vyakti koinA paNa prema ane vizvAsanuM pAtra banI zakatI nathI. ApaNI vANI, ApaNI bhASA e ApaNI manodazAnuM, mananuM pratibiMba che. bhASAzuddhi e jIvanazuddhi che. jaina darzanamAM batAvela bhASA samiti ane vacana gupti e AdhyAtmika sAdhanAnAM aMgo che. cetana ! bolavAnI tArI rIta, paddhati evI hoya ke sAMbhaLanArane e priya, hitakArI ane AnaMda ApanArI ja bane. cetana ! jagatane vaza karavAnI kalA tAre jANavI che ? nepoliyana, hiTalara vizvayuddha khelIne lAkhono saMhAra karyo. chatAM teo vizvane vaza karI na zakyA. jayAre madhura, priya, satya vANI bolanAra samagra jagatanuM vazIkaraNa karI zake che. hita, mita ane satyavacana bolavuM e ja vazIkaraNano maMtra che. tArA jIvanamAM A maMtrane AtmasAt karI le. vicAramAM pANI le ane AcAramAM maDhI de, to samagra jagata tAruM mitra banI jaze ane te paNa jagatano mitra banI jaiza. cetana ! A badhI hita-zikSAne tuM prasannatApUrvaka ane sahaja samAdhi * 62 sahaja samAdhi * 63
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ AnaMdathI sAMbhaLI rahyo che, tethI mane lAge che ke tArAmAM guNaruci, guNAnurAga, guNa-bahumAna pragaTyAM che. ajJAna ane mithyAtvanA aMdhakAramAM Aja sudhI tane guNa-darzana thayuM nathI. ethI te potAnA doSone poSavAnuM ane pArakA doSone jovAnuM, pracAravAnuM ja kAma cAlu rAkhyuM che. parama puNyodaye tuM durlabha manuSyabhava pAmyo che, to have tuM tArA jJAnane ajavALa. manuSyajIvananA paramakartavyane samaja. amUlya evo A janma niSphaLa na jAya, bhAvinAM duHkha, ApattionuM kAraNa na bane te mATe hita-ahita, kartavya-akartavya, prAptavya-aprAptavyano viveka kara. enA bhedane samaja. cetana ! Aja sudhI te artha-kAmane ja jIvananuM sAdhya banAvI, temAM ja sukhanI kalpanA karI ane te meLavavA ane mANavA khUba macyo ane AtmAnA AvyAbAdha, akSaya, anaMta, sahaja sukhathI vaMcita rahyo. kAcanA TUkaDAmAM mohita banI ratnane gumAvyuM. cetana ! anAdinI A bhUlane sudhAravAno avasara Aje Avyo che. kSaNika sukhane choDI, zAzvata sukhane icchato hoya to tArI rucinuM parivartana kara. kAcanA TUkaDAnI rucine tyAgI, samyakatvanI ruci pragaTAva - samyaktva e jAti ratna che. anaMta sukhanA nidhAnanuM mULa che. samakita, zraddhA, samyaktva, samyagu darzana e ekAAka zabdo che. samyaktva vinAnuM jJAna, ajJAna kahevAya che. samyaktva vinAnuM cAritra paNa bAhyaveza hovAthI mokSa sAdhaka banatuM nathI. samakita ratna amUlya ane atidurlabha che. cauda pUrvadhara zrI bhadrabAhusvAmI 'uvasaggahara stotramAM pharamAve che. 'ciMtAmaNI ane kalpavRkSa karatAM paNa adhika prabhAvI evA samyaktvanI prApti thatAM jIvo nirvighnapaNe ajarAmara sthAna, mokSane prApta kare che.' cetana ! samyakatvanI prApti thatAM tane je sukhano anubhava thaze, te apUrva haze. avarNanIya haze. ekavAra te sukhano AsvAda mANyA pachI, saMsAranAM tuccha viSaya sukhomAM tane AnaMda nahi Ave. saMsAranuM sukha viSa samAna, AtmAnA bhAva prANono nAza karanAra lAgaze. cetana ! samyaktva ratnanI ruci pragaTAva. anaMta bhavomAM durlabha samyakatva-ratna tane A bhavamAM prApta thai zake tema che. cakravartI, indrane je sukha che, tenAthI anaMta guNa adhika sukha samyaktva prApti thatAM anubhavAya che. samyaktva ratnanI prApti thayA pachI, tAro saMsAra alpa banI jaze. durgati tArAthI dUra raheze, eTaluM ja nahIM, anAdinI kumati - viparIta buddhi, sumati banI jaze. tAruM ajJAna jJAna banI jaze. * kumatino tyAga : cetana ! tane Aja sudhI saMsAramAM bhaTakAvanAra tArI kumati, duSTabuddhi hatI. kumatinA saMge teM ghaNuM duHkha sahana karyuM. ghaNuM ghaNuM gumAvyuM. kumatie tane paramAtmA-guru ane sad dharmanI oLakhANa thavA na dIdhI. tenAthI dUra rAkhyo. tAruM svarupa bhUlAvyuM. Atmatulya jIvo sAthe vera karAvyAM. have kumatino tyAga kara, kumati rUpa kAcane pheMkI de. kumatine sumati banAvavAno upAya eka ja che. samyakatva. tene prApta kara. pArasamaNI loDhAne sonuM banAve tema A samyakatva kumatine sumati banAve che. cetana ! sumati AvyA bAda tane tArA sahaja svarUpano bodha ane anubhava thaze. sAra tattva sAMpaDaze. jagatanA sarva jIvomAM tane mitranI buddhi thaze. vizvamaitrI ane vasudhaivakuTuMbakamanI pavitra bhAvanA tArA hRdayamAM vahetI thaze. sahaja samAdhi * 64 sahaja samAdhi * 65
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ > sudeva-sugurU-sudharmanI oLakha thaze. > zuddha dharmanI prApti thaze. eka vAra zuddha mArge caDhyA pachI mokSanI prApti dUra nathI. mATe tane eka ja zikhAmaNa ApuM chuM, samyakatva ratnanI ruci pragaTAva - tenI tIvra tamannA utpanna kara. (1) zaraNAgati-catuH zaraNa : zuddha pariNAmane kAraNe, cAranA zaraNa dhare citta re, prathama tihAM zaraNa arihaMtanuM, jeha jagadIza jagamittare. _| cetana | 4 | je samosaraNamAM rAjatA, bhAMjatA bhavika saMdeha re, dharmanA vacana varase sadA, puSparAvarta jima meha re. || cetana | 5 || artha : he Atman ! Atma pariNAmane vadhu vizuddha banAvavA mATe arihaMtAdi cArenA zaraNane cittamAM dhAraNa karI rAkhavAM joie. temAM prathama jagatanA iza-svAmI ane jagatanA parama mitra evA arihaMta paramAtmAnuM zaraNa svIkAravuM, jeo samavasaraNamAM besIne puSparAvarta meghanI jema dharma vacana rUpa jaLavRSTi karI, bhavya jIvonA sarva saMzayone dUra kare che. * vivecana : ApaNA upara arihaMta paramAtmAno upakAra anaMta che. arihaMta paramAtmAnI ArAdhanA e zuddha Atma-svarUpanI ArAdhanA che. je arihaMtane oLakhe che, te AtmAne oLakhe che. Atma svarUpano anubhava karavAmAM arihaMta paramAtmA e puSTa nimitta che. arihaMta paramAtmAnuM dhyAna e ja dravya-guNa-paryAyathI - potAnA zuddha AtmAnuM dhyAna che. nirAdhAra evA AtmAne anaMta guNo pragaTAvavAno AdhAra arihaMta paramAtmA che. kahyuM paNa che; arihaMta siddha paramAtmA, zuddha sarUpI jeha; tehanA dhyAna-prabhAvathI, pragaTe nija guNa geha.' tethI potAnA deha-gehamAM guNasAgara evA arihaMta paramAtmAne vasAvavA joie. temanuM vAraMvAra smaraNa, dhyAna karavuM joie. zrI arihaMta paramAtmA traNa lokanA nAtha che. rAga dveSanA vijetA che, vinA mAge sukhane ApanArA che, tethI ciMtAmaNithI paNa adhika che. parArtha-pArAyaNa, niSkAraNa upakArI, bhava-bhayabhaMjaka, anaMta-karuNAnA sAgara, taraNatAraNa, patita-pAvana, du:khI-jana-vatsala, devAdhideva arihaMta paramAtmA che. duniyAmAM zubha bhAva, zuddha bhAva, zuddha dharma ApanAra eka arihaMta paramAtmA che. anya je nimittothI zubha zuddha bhAva utpanna thAya che tenA mULamAM paNa mukhya kAraNa arihaMta prabhu che. * A jagatamAM sAcuM zaraNa koNa che ? nizcaya dRSTithI je mAro zuddha bhAva che, te ja mAruM zaraNa che ane te zuddha bhAva arihaMta paramAtmA che. jevuM arihaMtanuM svarUpa che, siddhanuM che, tevuM ja AtmAnuM svarUpa che. mATe e svarUpanuM zaraNa levAthI koTi kalyANa pragaTe che, ajJAna dUra thAya che. jJAna pragaTe che. he cetana ! tuM A vAta dhyAnamAM le. jeha dhyAna arihaMtako, so hi Atama dhyAna, phera kachu iName nahIM, ehi ja parama nidhAna." mATe - vicAravA jevuM A che, te vicArI le. > karavA jevuM A che, te karI le. > sAdhavA jevuM A che, te sAdhI le. sAdhanAnI A bhUmikAmAM sahu prathama jJAna prakAza prApta thatAM, mohano saMtApa jaze ane krodhAdi azubha bhAvono uparama thaze. tethI sahaja samAdhi * 66 sahaja samAdhi * 67
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ tuM avazya zuddha pariNAmavALo banIza. tArA cittanI vizuddhi thaze, citta nirmaLa banaze. nirmaLa cittamAM - saMsAra du:khanI khANa che, viSama vyAdhithI bharelo che, bhIma bhayaMkara bhayAnaka che, asAra ane azaraNa che - A vAta tArA anubhavamAM Avaze. jagatanA saghaLA padArtho ane vyaktinI aniyatA samajAze. sukha-saMpatti-samRddhi parivAra, pada, padavI, pratiSThA badhuM ja asthira che, koI tAruM thAya tema nathI. ApattimAM tane koi zaraNa ApI rakSaNa karI zake tema nathI. vyAdhi ke maraNanI pIDAmAM paNa AzvAsana Ape tema nathI. saMkaTa samaye potAnA gaNAtA paNa parAyA banI jaze, teno tuM khyAla kara. mATe ja cetana ! tane kahuM chuM, jagatamAM zaraNa ApanAra koi hoya to te cAra ja che. arihaMta, siddha, sAdhu ane dharma. ApattimAM sahAya kare, rakSaNa kare te ja sAcA zaraNya kahevAya. je pote sarva bhaya, saMkleza Adhi, vyAdhi, upAdhithI mukta hoya te ja bIjA ne bhayamukta banAvI zake. * arihaMta zaraNa : 'abhayadayANaM cakkhudayANaM maggadayANaM saraNadayANaM bohIdayANaM dhammadayANaM' 'bhavya jIvone abhaya, vivekacakSu, mArga zaraNa, bodhi ane dharma ApanArA che." zrI arihaMta prabhunI apUrva dAnazaktine 'zakrastava'mAM biradAvI che. he cetana ! tuM vicAra to kara. arihaMtAdi cAra sivAya A jagatamAM koNa saMpUrNapaNe bhayamukta che? du:khamukta che ? jagata AkhuM duHkhathI, bhayathI bhareluM che. tenI pAse zaraNanI AzA rAkhavI asthAne che. Aja sudhI tuM jagatamAM ghaNuM bhaTakyo. ghaNA duHkha, bhaya, darda, vedanAomAMthI tuM pasAra thayo, paNa temAM zaraNabhUta koNa banyuM? koi ja nahi. have tAre surakSita banavuM hoya, nirbhaya banavuM hoya to arihaMtAdinuM zaraNa svIkArI le. yogyane, samarthane zaraNe javAthI rakSaNa thAya che. cAramAM sahu prathama zaraNadAtA arihaMta paramAtmA che. kAraNa ke teo jagatanA iza - mAlika che ane jagatanA mitra che. parama dayALu che. parama hiteSI che. bhavaroganA kuzaLa vaida che. jagatanA svAmI che. svAmInuM kartavya che ke potAnA Azrita jananuM pAlana karavuM, rakSaNa karavuM ane mitra to ApattimAM sahAya karavA sadA taiyAra hoya ja. saMsAramAM karelA svAmI, mitro kadAca vizvAsaghAta kare, kartavya cUke paNa arihaMta paramAtmA to sAcA saMrakSaka che. je koi temanuM zaraNa svIkAre che tenuM A bhavamAM to rakSaNa kare che eTaluM ja nahIM paNa bhavobhavamAM, jyAM sudhI mokSa na thAya tyAM sudhI potAnA Azritane bhUlatAM nathI. tenI badhI jarUriyAto pUrI kare che. AvatI ApattiomAMthI ugAre che. sarva prakAranI ciMtAomAMthI mukta kare che. cetana ! AvA svAmI maLyA pachI bIjA pAse javuM e to kalpavRkSane choDI dhaturAne pakaDavA jevuM che. arihaMta paramAtmA zaraNAgata-vatsala che. patitane pAvana karanArA che. vizvanA jIvo upara sarvotkRSTa upakAra karanAra jo koI hoya to te eka mAtra arihaMta paramAtmA che. A duniyAmAM temanI tole AvI zake evo koi nathI. prabhu advitIya che. nirUpama che. zAzvata maMgala svarUpa che. bhayaMkara bhava vyAdhimAM bhayabhIta banelA bhavya prANIonA sarva karma rogono mULathI nAza karI parama Arogya sukha prApta karAve che. prabhu potAnA nAma, smaraNa, darzana, pUjana, dhyAna karanAra dAsane potAnI samAna paramAnaMda pada Ape che. anaMta jJAna dhananA nidhAna pragaTAvI paramezvara banAve che. arihaMta paramAtmAno A asIma upakAra che. sahaja samAdhi * 68 sahaja samAdhi * 69
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ he cetana ! teo mArgadarzaka che. mokSa mArganA dAtAra che. mATe ja zrI namaskAra mahAmaMtramAM namo arihaMtANaM' pada dvArA sau prathama namaskAra temane karavAmAM Avyo che. zrI arihaMta paramAtmA bhava aTavImAM sArthavAha che. aTavImAM mArga bhUlelAne, sAco mArga batAvavo e mahAna upakAra che. mithyAtva ane ajJAna aMdhakAramAM mArga bhUlelA jIvo anAdikALathI caturgatirUpa saMsAramAM gherAyelA che. tethI teo Atma kalyANakArI sanmArgane jANI zakatA nathI. unmArge cAlIne aneka pApa karmo karI durgatanAM bhayaMkara duHkhothI pIDita bane che. jIvonI A durdazA joine karuNAnA sAgara paramAtmA, je mArge cAlIne pote zAzvata, anaMta, sahaja sukhane pAmyA, te mArga badhAne pamADuM evI 'savI jIva karUM zAsana rasI'nI mahAna bhAvanAthI tIrthaMkara padavI pAme che ane kevaLajJAna pAmIne dharmatIrthanI sthApanA kare che. pratidina samosaraNamAM besI teo puSkarAvartameghanI jema dharma dezanAno dhodha vahAve che. paramAtmAnI dharma dezanAnA zravaNathI aneka AtmAo bodhi pAme che. dezivarati ane sarvavarita pAmI mokSa mArganA musAphara bane che. pUrNatAnA paMthe prayANa kare che. cetana ! arihaMta paramAtmAnI dharma dezanAnuM pAna deva-manuSya to kare paNa tiryaMco paNa kare che ane teno prabhAva evo hoya che ke e dezanA dvArA bhavya jIvonA manogata saMzayo nAza pAme che. samyak bodhanI prApti thAya che. tattvano nirNaya pAme che. A rIte dezanA dvArA arihaMta paramAtmA jagatanA jIvone mokSamArganuM dAna karI mahAna upakAra kare che. mATe ja teo jagatanA dIpaka che. jagatanA jIvonA cakSu che. jIvone jJAna cakSu ApanAra che. jJAnacakSu dvArA tattvadRSTi khUle che ane tattvadRSTi dvArA zAzvata sukhanA mArgane jANI, tenI zraddhA karI tenA upara cAlI jIvo zIghra muktipadane prApta kare che. sahaja samAdhi * 70 tethI he cetana ! tuM paNa sadA arihaMta paramAtmAnuM bhAvapUrvaka zaraNa svIkArI le ane temanA cIMdhelA mArge cAlavAno nirNaya karI, temanI bhaktimAM ekAkAra banI, hRdayezvara prabhune prArthanA kara. anyathA zaraNaM nAsti, tvameva zaramaM mama / tasmAt kAruNya bhAvena, rakSa rakSa jinezvara ! // he jinezvara paramAtmA ! tamArA sivAya mAre koinuM zaraNa nathI. mAre to mAtra ApanuM ja zaraNa che. tethI he karuNAsAgara prabhu ! A zaraNAgatinI rakSA karajo, karuNA lAvI mane A bhayaMkara bhavATavIthI pAra utArajo. (2) siddhazaraNa : zaraNa bIjuM bhaje siddhanuM, je kare karma cakacUra re, bhogave rAjya zivanagaranuM, jJAna AnaMda bharapUra re. || cetana | 6 || artha : AThe karmano saMpUrNa kSaya karI, mokSanagaranA mahAna rAjyanA bhoktA, jJAna ane AnaMdathI paripUrNa evA siddha bhagavAnanuM zaraNa svIkAravuM. * vivecana : siddha paramAtmAnAM janma-maraNa sarvathA kSINa thayAM che. karmarUpI kalaMkathI teo rahita che. sarva prakAranI pIDAo, duHkhothI mukta che. saMpUrNa jJAna ane darzana teone pragaTa thayAM che. jagatanA koi sukhanI upamA na ghaTe tevA anupama, nirupAdhika sukhane teo pAmelA che ane jeo sarvathA kRtakRtya che, tevA mukta AtmAonuM dhyAna paramapada pamADanAra che. mukta-siddha paramAtmAnA guNono potAnAmAM abheda Aropa karavo te potAnA AtmAne paNa siddha svarUpa thavAnuM sAmarthya bakSe che. sahaja samAdhi * 71
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ mumuITnAmAbhidhyAropaUTm (24. dhyAna vicAra) kahyuM paNa che - 'rUpAtIta svabhAvavALA kevaLajJAna ane kevaLadarzana svarUpa, paramAnaMdamaya siddha paramAtmAnuM dhyAna karavAthI dhyAtA paNa anaMta guNamaya siddha bhagavAna bane che." dhyAtAno upayoga siddha paramAtmAnA AkAre pariName che tyAre upayogathI abhinna AtmA paNa siddha kahevAya che. saMsArI AtmA anAdikALathI dehAdi parapadArtho sAthe abhedapaNAno - ekatAno anubhava karato Avyo che, paraMtu dehAdithI bhinna ane sattAe siddha sadeza evA Atmatattvane jANI zakyo nathI. hakIkatamAM A jIve deha sAthenI ekatAno anubhava bhavobhavamAM karyo che, tethI te tene sulabha che, paraMtu dehathI bhinna siddha samAna AtmAne anubhavavAno abhyAsa kyAreya paNa karyo nahi hovAthI te bheda-jJAna tene atyaMta durlabha che. paNa prabaLa puNyodaye sadguruno suyoga thatAM jIvanAM divyacakSu UghaDe che tyAre avidyAno aMdhakAra nAza pAmI jatAM, svaAtmAmAM ja paramAtmAnuM pavitra darzana thAya che, tene ja nizcayathI Atmadarzana, samyagujJAna ane munipaNuM kahevAya che. arihaMta paramAtmAnuM AlaMbana-dhyAna siddha thayA pachI traNa lokanA nAtha, paramezvara siddha-paramAtmAnuM zaraNa svIkArI temanA guNonuM vAraMvAra manathI ciMtana, manana ane nididhyAsana karavuM joie. je paramAtmA sayogI kevaLI avasthAmAM sAkAra hatA, te siddha avasthAmAM nirAkAra akriya, paramAkSara, nivirkalpa, niSkalaMka, niSkapa, nitya ane nijAnaMda svarUpane dhAraNa kare che. teonA jJAnamAM sakaLa carAcara padArtho zeyarUpe pratibiMbita thAya che, tethI te vizvarUpa che. mithyASTi jIvone agamya hovAthI temanuM svarUpa adbhuta, amUrta kahevAya che. jeo sadA abhayasvarUpa che. kRtArtha ane kalyANarUpa che. zAMta, niSkala, azarIrI ane zokarahita che. pUrNa zuddha che. atyaMta nirlepa che. jJAna sAmrAjayamAM pratiSThita che. anaMta vIryayukta mahAparAkramI ane purAtana che. sadA jyotirmaya che. vItarAga-sarvajJa che. jemanuM svarUpa bAhya bhAvothI agrAhya chatAM aMtaraMga bhAvothI grAhya banI zake tevuM che. AvuM sahaja zuddha Atma-svarUpa siddha paramAtmAne pragaTa che. evA niSpanna, atyaMta avyAbAdha sukhamaya siddha paramAtmA sarva jagatane vaMdanIya che. sarva mumukSu AtmAoe, bhava vyAdhino nAza karanAra, siddha paramAtmAnA svarUpanuM zaraNuM levuM joie. teonA guNa-samUhanuM vAraMvAra smaraNa-dhyAna karavuM joie. jethI sva Atma-svarUpamAM sthiratA prApta thAya. sva AtmAnuM zuddha svarUpa mANI zakAya. he cetana ! arihaMta paramAtmAe cIMdhelA mArge cAlatAM cAlatAM tuM cheka arihaMtagatie pahoMcI jaiza. tuM siddha paramAtmAne oLakhe che ? apekSAe kahI zakAya ke arihaMta paramAtmA karatAM paNa siddha bhagavaMtonA upakAra adhika che. arihaMto paNa vANIthI agocara, avyakta, zabdarahita, deharahita, janma-maraNa rahita, bhava bhramaNathI mukta, evA siddhonuM dhyAna dharIne ja kevaLajJAna ane mukti pAme che. siddha paramAtmA svarUpa ramaNI che. svarUpa bhogI che. AtmAnA pUrNa-saMpUrNa ane zuddha svarUpane varelA che. jemanAM ATheya kama nirmaLa thayelAM che, kSaya pAmI gayelAM che. evA siddha bhagavaMtonuM je koi dhyAna kare che, tenAM paNa ATheya kama cakacUra banI jAya che. bhavya jIvone dhyAna avasthAmAM AlaMbana rUpa banI temanI sattAmAM rahelAM anaMta jJAna ane anaMta AnaMdane pragaTa kare che. cetana ! siddha bhagavaMto siddha zilA upara birAjamAna che ane tyAM AtmAnA anaMta jJAna, AnaMdanA sAmrAjayane bhogave che. sahaja samAdhi * 72 sahaja samAdhi * 73
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ AtmAnuM vizuddha svarUpa pragaTeluM hovAthI teo pUrNAnaMdI che. azarIrI hovAthI koi paNa prakAranI Adhi, vyAdhi, upAdhi, bhaya, zoka, ciMtA, vedanA, vyathA temane nathI. janma-maraNathI rahita hovAthI ajarAmara che. cetana ! siddhonI A avasthA zAzvata ane akhaMDa che. sAdi anaMtakALa teo AtmAnA jJAna-AnaMdanA sAmrAjayane bhogave che ane jagatane zAzvatapadanA pratIka rUpe hovAthI, temanuM zaraNa svIkAravA yogya che. je koi siddha bhagavaMtanuM zaraNa svIkAre che, tenA jIvanamAMthI anitya padArthono rAga ghaTe che ane kSAyikanityabhAvo pratye anurAga utpanna thAya che. cetana ! azAzvata, kSaNa bhaMgura saMsAramAM zAzvata akSayapadanA bhoktA siddhonuM AlaMbana ApaNA mATe dIvAdAMDI tulya che. dravyanI nityatA ane paryAyanI anityatAnuM jJAna jIvane sarva avasthAmAM samabhAvamAM rAkhe che. siddhonuM dhyAna, nitya-vizuddha Atma-dravyanuM dhyAna che. sadA kalyANamaya-niraMjana nirAkAra evA siddhonuM dhyAna karatAM, janma-maraNanA duHkha TaLe, jaba nirakhe nija rUpa, anukrame avicala pada lahe, pragaTe siddha svarUpa." | (samAdhi vicAra 280) ApaNo AtmA siddha svarUpa bane che, vizuddha - kamarahita bane che. cetana ! samartha rAjAnuM zaraNa svIkAranAra jema nirbhaya ane surakSita bane che, tema AtmAnA anaMta guNonI samRddhinA svAmI, siddhonuM zaraNa svIkAranAra ziva-sAmrAjayano svAmI bane che. temanA tulya samRddhi-saMpadAne pAmanAro bane che. cetana ! vadhu zuM kahuM ? tuM paNa dhyeyarUpe siddhanuM zaraNa svIkArI, tArA upayogane emanA dhyAnamAM ekAkAra banAvI akSayapadano, akhaMDa AnaMdano bhoktA bana. "cetana-dravya sAdhamyatA, teNe karI eka sarUpa, bheda-bhAvA iNameM nahIM, evo cetana bhUpa." (samAdhi vicAra 220) (3) sAdhu zaraNa : sAdhunuM zaraNa trIjuM dhare, jeha sAdhe zivapaMtha re, mUla-uttara guNe je varyA, bhavataryA bhAva nigraMtha re. | cetana || 7 || artha : paMcamahAvratAdi mULa guNo ane samiti, gupti Adi uttara guNone dharanAra, mokSa mArganA ArAdhaka ane jeo saMsAra sAgarane lagabhaga tarI gayA che, evA bhAva nigraMtha muni bhagavaMtonuM zaraNa svIkAro. * vivecana : cetana ! arihaMta ane siddha paramAtmAnuM zaraNa svIkAryA pachI, have trIjuM zaraNa sAdhu bhagavaMtanuM svIkAravAnuM che. siddha padane sAdhya banAvI, arihaMtoe prarUpelA mArge teo cAlI rahyA che. prazAMta ane gaMbhIra svabhAvavALA, sarva pApa (sAvadya) vyApArathI nivRtta thayelA, paMcavidha AcArane yathArtha jANanArA, paropakAra karavAmAM tatpara, svAdhyAya ane saMyamamAM satata lIna hovAthI, uttarottara jemanA bhAvo vizuddha thayA kare che, tevA sAdhuonuM zaraNa sAdhanArane siddha bhagavaMtanI bheTa dhare che. - sAdhu eTale siddha padanI sAdhanA karanArA, cetana ! A pApamaya saMsAramAM niSpApa jIvana jIvanArA sAdhu bhagavaMto che. sAdhu jIvananA AcAro niravadya che. tenA be bheda pADelA che. (1) mULa guNa ane (2) uttara guNa. ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya ane aparigraha e mULa guNa che. mULa guNonI rakSA mATe peTA niyamo rUpa uttara guNo che. sahaja samAdhi * 74 sahaja samAdhi * 75
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetana ! nigraMtha muni eTale dayAnI sAkSAt mUrti, kAraNa ke temanI pratyeka kAyika, vAcika, mAnasika kriyAmAM parapIDAnA parihArano prayatna rahelo che. AvA karuNAmUrtinuM zaraNa svIkAravuM eTale pANI pahelAM pALa bAMdhavI. sAdhu jIvanamAM koi pApa nathI, evA niSpApa muninuM zaraNa svIkAranAranA jIvanamAM pApano praveza aTake che. cetana ! vizuddha brahmacaryanuM pAlana karanArA A munibhagavaMto nizcaya dRSTine hRdayamAM dhAraNa karI, zuddha vyavahAranuM pAlana karatA pRthvItala upara vicare che. jIvo upara upakAra kare che. pudgalabhAvamAM pUrNapaNe anAsakta hoya che. indriyasukhathI nirIha hoya che. evA sAdhubhagavaMto pote bhavasAgara tare che ane bIjA jIvone saMsAranuM yathArtha svarUpa samajAvI bhavanirveda pamADI tAre che. mATe teo jahAjatulya che. cetana ! A muni bhagavaMto sadA siddhonuM dhyAna karatA hoya che. sAdhunA darzanathI siddhanAM darzana thAya che. sAdhu padanI sAdhanA vagara siddha pada maLatuM nathI. sAdhanA kare te sAdhu. sahAya kare te sAdhu. samatA rAkhe te sAdhu. sAdhu bhagavaMta cha kAya-jIvanA rakSaka che. prabhu AjJAnA dhAraka ane pAlaka che. bhAva dayAnA bhaMDAra che. rAga-dveSanI nibiDa graMthithI rahita, siddha svarUpanA dhyAnamAM sadA tanmaya,samatA-rasamAM nimagna evA sAdhu bhagavaMtanI sevA, bhaktithI ja tArA jIvanamAM samyag darzanano prakAza pragaTaze, mATe sAdhu bhagavaMtanuM zaraNa svIkArI, tArI bhavasthitine alpa banAvI de. sahaja samAdhi * 76 (4) dharma zaraNa : zaraNa cothuM dhare dharmanuM, jehamAM vara dayA bhAva re, jeha sukha hetu jinavara kahyo, pApa jaLa tAravA nAva re. || cetana || 8 || artha : du:khanA hetubhUta pAparUpa jaLapravAhamAMthI ugAravAmAM naukA samAna ane paramasukhanA sAdhana rUpa jinabhASita parama dayAmaya dharmanuM zaraNa karo. vivecana : * cetana ! arihaMtane arihaMta banAvanAra koNa ? siddhane siddha banAvanAra koNa ? sAdhune pUjya ane vaMdanIya banAvanAra koNa ? te tuM jANe che ? A badhA ja praznono uttara eka ja che - dharma'. mATe cothuM zaraNa tuM dharmanuM svIkAra. * kevalIkathita dharma, moharUpI aMdhakArano nAza karavAmAM sUryasamAna che. rAga-dveSa-mohanA jherane haNavA mATe parama maMtra che. sarva kalyANanI sAdhanAmAM hetubhUta che. AtmAnA siddha svabhAvano sAdhaka che. are, vijJAnanI zodho ane tenAthI maLatAM bhautika sukhonI siddhino Adi AdhAra paNa dharma ja che. paraMtu te dharma sthULaSTine agocara che. dharmane sAkSAt jovA ane jANavAnAM jJAna-cakSu virala vyaktione ja prApta thAya che. dharma e sukhanA kAraNanuM kAraNa che ane kAraNane sUkSmadraSTi joi zake che. kAraNanA kAraNane jovA mATe tattvanI kharI jijJAsA hovI joie. tattva-jijJAsu zAstrAbhyAsa vaDe te cakSune prApta karI sahaja samAdhi 2 77
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ zake che. zAstra e sarvajJanA vacana svarUpa che. dharmane pratyakSa karavAmAM sahAyaka bIjuM cakSu e kevaLajJAna rUpI cakSu che. - kevaLacakSu ane zrutacakSu vaDe kAraNanA kAraNane jANI zakAya che, dekhI zakAya che. zAstra-cakSu kahe che ke vijJAna ane tenI zodhothI maLatAM bhautika sukho e pApavRddhinA hetubhUta hovAthI tyAjaya che. je bhautika sukhonI utpattimAM pApa nathI, rakSaNamAM kleza nathI, vartamAnamAM du:kha nathI, anAgatakALe durgati nathI, anAyAse jenI siddhi che, anItipUrvakanA bhogomAM jeno durvyaya nathI, dharmanI unnati ane dharmanI vRddhimAM ja jeno zubha upayoga che; evAM sukhonI prApti puNyAnubaMdhI puNyarUpI dharmanA saMbaMdhathI che. te uttarottara zubha gatinI prAptimAM nimittabhUta banIne jIvane aMte mokSanA avyAbAdha sukhanI prApti karAve che. tenuM ja nAma niHzreyasa che. 'yato'bhyudayaniHzreyasasiddhiH sa dharmaH / jenAthI abhyadaya ane niHzreyasanI siddhi thAya te dharma, niHzreyasanAM sukha nirupAdhika che. paradravyanA saMyoga vinA ja thAya che. e sukhono AdhAra kevaLa AtmA che. AtmAnA svarUpamAMthI utpanna thatAM sukho e ja paramArtha sukho che. yathArtha sukho che. tenI prAptino AdhAra nirjarAlakSI dharma che. e rIte zubhAzubha karmanA kSayathI maLatAM AvyAbAdha sukho e nirjarA athavA anAgnavarUpa dharmanI nIpaja che. adharmathI nIpajatAM du:khone dUra karavAno upAya zubhAgnavarUpa ke anAgnavarUpa ubhaya prakArano nirjarAlakSI dharma che. ema zrI jinezvara bhagavaMto kahe che. jIvanamAM AvA dharmanI prApti arihaMta, siddha, sAdhunI zaraNAgatithI thAya che. cetana ! jagatamAM dharmo ghaNA che, paNa sarvadharmomAM zreSTha ane pradhAna dharma hoya to te eka mAtra dayAdharma che. je dharmanA pAyAmAM dayA nathI, te tAttvika dharma nathI. zrI jinezvara bhagavaMtoe je dharma prarUpelo che, temAM vara dayA bhAva rahelo che. sUkSma jIvanI paNa rakSA temAM samAyelI che. cetana ! jagatamAM jIvamAtra sukhane irache che. dharma vinA sukha nathI. bhautika ane AdhyAtmika baMne prakAranuM sukha maLe to, te mAtra dharmathI ja maLe. je koi AtmA dharmanuM zaraNa svIkArI tene vaphAdAra rahyA che, teo saMsAra sAgara tarI gayA che. je koi dharmanA zaraNe rahe che, tenuM rakSaNa dharma kare che. "rakSati rakSita: ' - cetana ! mayaNA-zrIpALanA jIvanamAM je zraddhA hatI tenA kAraNe teonuM badhI ApattimAM rakSaNa thayuM ane AtmasaMpattine pAmyA, te tuM nathI jANato ? dharma e bhavasAgara taravA mATe nAva tulya che. je koi dharma-nAvamAM bese che, te nirvidane pAra pAme che. cetana ! tane guhya vAta karuM ? bhagavAna jagatanA nAtha che, rakSaka che, e vAta to te sAMbhaLI che, paNa atyAre bhagavAna ApaNI pAse sAkSAta vidyamAna nathI, to teo potAnuM kArya zI rIte kare che ? tevI zaMkA thayA vagara rahe nahIM. hakIkatamAM bhagavAna, jagatane dharmanuM dAna ApI, dharma dvArA jIvonA sarva manoratha pUrA karavAnuM ane zaraNAgatanuM rakSaNa karavAnuM kArya karI rahyA che. cetana ! dharmanI tAkAta akathya che. karma kASThane bALavA dharma agni samAna che. anAdikALathI AtmA upara anaMta karmano piMDa coMTelo che, tene ukheDIne nAza karavAnuM kArya dharma kare che. jinezvara bhagavaMtoe batAvela dharmano AtmAmAM praveza thatAM ja, karmanAM paDaLo ukhaDavA mAMDe che. dhIme dhIme saMpUrNa karmono nAza karI, AtmAnI pUrNa vizuddha jayotine pragaTAve che. sahaja samAdhi * 78 sahaja samAdhi * 79
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetana ! rAga-dveSanA viSane utAravA mATe dharma gArUDI maMtra samAna che. jema maMtrano jApa viSane dUra kare, tema dharma potAnA AzritanuM viSaya-kaSAyarUpa bhayaMkara sapathI rakSaNa kare che, mATe eka kSaNa paNa dharmane vegaLo na karato, satata dharmanA pAlanamAM apramata banI udyamazIla bana e ja sAcA sukhano rAha che. cAranA zaraNa e paDivaje, vaLI bhaje bhAvanA zuddha re, durita savi ApaNA niMdIe, jema hoya saMvara vRddha re. | cetana || 9 || artha : A pramANe maMgalakArI cAra zaraNa svIkArI, zuddha maitrI ane anityAdi bhAvanA bhAvavApUrvaka potAnA saghaLA pAponI niMdA karIe, jethI saMvarabhAva vRddhi pAme. * vivecana : cetana ! durgatinA bhayAnaka du:khothI gabharAyelA ane sukha mATe talasatA jIvone dharma ja eka AdhArabhUta che, te joyuM. uttama evA jagatanA A cAra arihaMta, siddha sAdhu ane dharmanuM zaraNa svIkAravAthI tArA badhA ja azubha bhAvo dUra thai jaze ane zubha bhAvothI tAro AtmA nirmaLa banaze. paramaguNanidhAna, zrI arihaMto, zrI siddho, sAdhuo ane jinakathita dharma e cAra - zaraNyanA sAmarthyathI, prabhAvathI AtmA nirmaLa bane che. have anityAdi bAra bhAvanA ane maiyAdi cAra bhAvanA bhAvavApUrvaka jIvanamAM thayelA pAponI niMdA-gaI karI AlocanA kara. cetana ! saMsAranuM mULa pApa che, pApa sarva duHkhono mULa hetu che. pApano uccheda karavAno mukhya upAya duSkRta-gaha che. anAdikALathI A AtmAe aneka duSkato karavA dvArA anaMtAnaMta pAparAzione upArjita karI che, tenA vipAka svarUpe saMsAramAM bhaTakIne te aneka kleza-du:kho pAme che. du:khano nAza karavA mATe, tenA kAraNano nAza karavo joie, cetana ! pApa pratye tiraskAra ke dveSa utpanna thayA vagara tenI sAcA bhAve niMdA thai zake nahi. je vastuno tyAga karavo hoya, tenA pratye aruci, aNagamo pedA karavo joie. pApa AtmAnA guNono ghAtaka che, evuM jJAna thai jAya to avazya aruci utpanna thAya. je vastu pratye aruci-tiraskAra utpanna thAya te vastune grahaNa karavAnuM ke devAnuM mana na thAya. cetana ! bhUtakALamAM je pApo thai gayAM che, te nAza pAme, te mATe pazcAttApano pariNAma utpanna kara. pApanA pazcAttApathI kaThoramAM kaThora karmanA paNa bhUkkA bolI jAya che. sAta-sAta jIvonI hatyA karanAra arjuna mALI, dRDhaprahArI jevA paNa pazcAttApa baLe bhayaMkara kone khapAvIne muktisukhanA bhAgI banyA che. cetana ! pApanI niMdA-gartAmAM evI tAkAta che ke jIvane zubhaadhvayasAyamAM caDhAvI, zreNI upara AruDha kare che, AtmAmAM AvatAM navAM karmone roke che, pApanI niMdA karavAthI saMvara tattvanI vRddhi thAya che. saMvara bhAvanI vRddhi thatAM, jIvanamAM saMvega-nirveda upazamAdi bhAvo pragaTa thAya che ane zubha dhyAnanI dhArA utpanna thAya che. cetana ! je pApano pazcAttApa thAya, te pharI karavAnuM mana thatuM nathI. kadAca pharI thai jAya to tIvra bhAve to na ja thAya. sAco pazcAttApa tene ja kahevAya ke te pApa pharI karavAnuM mana na thAya. cetana ! pApano pazcAttApa jAgyA pachI, guru pAse tenI saraLabhAve AlocanA karavI. manamAM jarAya mAyA, kapaTa ke lajajA rAkhyA vagara tene sadguru pAse pragaTa karaje. rogano nAza karavo hoya to te pUrNa svarUpe DaoNkaTarane jaNAvavAmAM Ave to ja sAcI davA maLe . sahaja samAdhi * 80 sahaja samAdhi * 81
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ tema A pApa-rogano nAza karavA, saMpUrNa zalyarahita banavA nAnA bALakanI jema tArA pApone pragaTa karI tenuM prAyazcita karaje. cetana ! duSkRtanI gaha e zaraNAgatinuM phaLa che. jo zubha bhAvapUrvaka arihaMtAdi cAranI zaraNAgati jIvanamAM svIkArI hoya to duSkatagahanAM pariNAma avazya utpanna thAya ja. zaraNAgata AtmAne duSkRta, pApa khaTakyA vagara rahe nahi. duSkRta khaTake to ja tenI niMdA-goM thAya, cetana ! tuM arihaMtAdino zaraNAgata to banyo, have tArA duSkatonI niMdA karavAno prAraMbha kara. duSkRta gaha : iha bhava parabhava AcaryA, pApa adhikaraNa mithyAtva re, je jinAzAtanAdika ghaNAM, niMdIe teha guNa-ghAta re. || cetana / 10 || artha : A janma ke gata janmomAM mithyAtva adhikaraNa (pApanAM sAdhana) dvArA vItarAga paramAtmA ke sadguru AdinI je koi mahAAzAtanA ke je AtmaguNono nAza karanArI che, te mArAthI thai hoya tenI huM vAraMvAra niMdA karuM chuM. * vivecana : cetana ! A bhavamAM ke pUrvabhavomAM, pApanAM adhikaraNo AdaryA hoya tenI niMdA kara. pApanAM sAdhano dvArA hiMsAdi AraMbhonI paraMparA cAlI hoya, evAM pApanAM sAdhano banAvyAM hoya, pote prayoga karyo hoya ke bIjA pAse teno prayoga karAvyo hoya to tenI niMdA kara. gADA vagere vAhano, nAnAM moTAM yaMtro, zastro e to pApanAM sAdhano che ja paNa jenA dvArA kusaMskAro pedA thAya, puSTa bane, vikAro utpanna thAya evuM sAhitya vAMcavuM, evI bhASA bolavI ke evAM dRzya jovAM e paNa pApa adhikaraNa che, te badhAnI niMdA kara. vaLI mithyAtvanuM sevana karyuM hoya, to tenI gaha-niMdA kara. cetana ! pApanuM mULa mithyAtva che. A aDhAramuM pApa khUba ja joradAra che. saMsAramAM jIvane vadhune vadhu rakhaDAvanAra jo koI hoya to te, A mithyAtva che. mithyAtvane jJAnI puruSoe AtmAnA bhAva Arogyane haNanAra paramaroga kahyo che. viveka cakSune niSphaLa banAvanAra parama aMdhakAra gaNyo che. anaMta bhavo sudhI durgatimAM asahya vedanA ApanAra paramazatru tarIke oLakhAvyo che ane AtmAnA bhAva prANone naSTa karanAra parama viSa kahyuM che. A uparAMta mithyAtvane AtmAnuM moTAmAM moTuM durbhAgya, dAridraya, saMkaTa ane mahAna narakanI upamA ApI che. - mithyAtvanI tIvratA hoya tyAre tamAma sadguNo paNa doSarUpa banI jAya che. hiMsAdi tamAma pApono te agresara che ane saMsAranuM mULa paNa te ja che. kudeva-kuguru ane kudharmamAM, tattva jotAM zIkhave che. AtmAnA tamAma sadguNono nAza kare che. A bhavamAM ke parabhavamAM mithyAtvane vaza banI zrIjinezvara devanI AzAtanA karI hoya, jinakathita dharmanI avahelanA karI hoya, dharmanA ArAdhaka AtmAonI niMdA karI hoya, dharmakriyAmAM aMtarAya karyo hoya te saghaLAM pAponI aMtaHkaraNathI niMdA kare. cAra zaraNane pAmelo tuM arihaMta, siddha, AcArya, upAdhyAya, sAdhu, sAdhvI pratye bIjA paNa mAnanIya, pUjanIya sAdharmikAdi dharmasthAno pratye, mokSamArgane pAmelA ke mithyAtvAdi unmArgane vaza paDelA sarva jIvo pratye, nahi AcaravA yogya, nahi icchavA yogya, pApa svarUpa ane paraMparAe pApano baMdha karAvanAruM je kaMi sUkSma ke bAdara mithyA caraNa karyuM hoya, bIjA pAse karAvyuM hoya ke bIjAthI karAtuM sAruM mAnyuM hoya te paNa rAgathI, dveSathI ke mohathI A janmamAM ke anya janmomAM te badhA pAponI tuM niMdA kara. gaha kara. sahaja samAdhi * 82 sahaja samAdhi * 83
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ gurU taNAM vacana je avagaNI, guMthIyA Apa mata jALa re, bahu pare lokane bhoLavyAM, niMdIe teha jaMjALa re. // cetana || 11 || * artha : gurUjanonA vacananI avagaNanA karI ane potAnI mati kalpanAthI je zAstra racanA karI hoya athavA aneka prakAre mithyA upadeza ApI lokone avaLA mArge caDhAvyA hoya te saghaLA pAponI huM niMdA karuM chuM. vivecana : * cetana ! badhA ja pApothI caDhI jAya tevuM pApa gurunI AzAtanA che. mithyAtvanI prabaLatA hoya che, tyAre svamatino abhiniveza hoya che. sva-matinA AgrahathI gurUnAM hitakArI vacanane avagaNyuM hoya, vacana viruddha AcaraNa karyuM hoya, tenI niMdA kara. uparAMta ApamatithI navA graMtha racyA hoya ke Apatine AgaLa karI vRddha, ziSTa gurujananA vacanono virodha karyo hoya, temanAthI viruddha navAmatonI sthApanA karavA dvArA nibiDa karmo baMdhAyAM tene toDavA te te duSkRtonI niMdA kara. cetana ! eka vastu barAbara samajI leje. paMcendriya jIvanI hiMsA karavAthI vadhumAM vadhu sAtamI naraka maLaze, paNa deva-gurunI AzAtanAthI nigoda maLaze. jyAM sAtamI naraka karatAM aneka gaNuM du:kha anaMtakALa sudhI bhogavavuM paDaze. potAnA bhakta banAvavA ke potAnA matanA pracAra mATe athavA svArtha mATe bhoLA, bhadrika jIvone vAkpaTutAthI chetarI, alaukika pralobhano batAvI, sanmArgathI calita karyA hoya, guNIpuruSono saMga choDAvyo hoya, vyaktigata rAgI banAvyA hoya, potAnI tuccha svArtha jALamAM phasAvyAhoya to te saghaLAM duSkRtonI niMdA kara. sahaja samAdhi * 84 pApanI, duSkRtanI niMdA-garha karavAthI, pApanuM, duSkRtanuM baLa tUTI jAya che. pApane puSTa karanAra, duSkRtane dRDha banAvanAra tenI anumodanA che. tenI khuzI che. pApa thai gayA pachI jo pazcAttApa thAya, sAcA dilathI to e pApano baMdha ekadama zithila banI jAya che. mATe cetana ! duSkRtagarhI dvArA tuM tArA pApanA melane dhoi nAkha ane tArA dilane svaccha banAva. jeha hiMsA karI AkarI, jeha bolyA mRSAvAda re, jeha paradhana harI harakhiyA, kIdhelo kAma unmAda re. || cetana || 12 || artha : je kAMi ghora hiMsA karI hoya, asatya vacana bolAyuM hoya, paradhanAdi haraNa karI harSita banyo hoya ke kAmAMdha banI unmAda sevyA hoya ke aneka prakAranI kuceSTA karI hoya... * vivecana : cetana ! have aDhAra pApa-sthAnakonI niMdA zarU thAya che. A bhava-parabhavamAM, trasa, sthAvara jIvonI hiMsA karI hoya, tenI trividhe trividha niMdA kara. koi paNa nAnA moTA jIvane trAsa Apyo hoya, bhaya pamADyo hoya to te duSkRtonI niMdA kara. cetana ! jIvahiMsA e AtmahiMsA ja che. jene tuM mAre che, trAsa Ape che, bhaya pamADe che, te tuM pote ja che. hiMsA janya duSTa karmathI chUTavA, tenA anubaMdhane toDavA tenI Ardra hRdaye niMdA kara. cetana ! tArAthI je kAMi mRSAvAda, asatyavacananuM sevana thayuM hoya tenI niMdA kara. bIjAnA hRdayane dubhAvanAruM vacana paNa asatya bane che. kaTu-kaThora ane asatya vacano dvArA jIvone je kAMi duHkha upajAvyuM hoya tenI niMdA kara. cetana ! tArA mukhamAMthI nIkaLelA madhura zabdo, tArA mitro sahaja samAdhi * 85 *
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ ubhA karaze ane kaThora-kaTu zabdo zatru ubhA karaze. jagatamAM tuM sarvane mitra banAvavA icchato hoya, sarvanA premane saMpAdana karavA icchato hoya to priya, madhura vacana bolavAnI Teva pADa ane asatya kaTu zabdothI dUra raheje. cetana ! trIjuM pApasthAnaka che adattAdAna, eTale ke corI. para mAlikInI vastu, mAlikanI rajA lIdhA vagara chInavI levI te, corI che. AjasudhImAM para dhana, dhAnya jamIna, makAnAdi, anyAyathI grahaNa karyA hoya to te duSkRtanI niMdA kara. bIjAnI vastu pUchyA vagara levAthI, tenA hRdayamAM AghAta, zoka, bhaya utpanna thAya che. bIjAne saMkaleza upajAvavo e paNa hiMsA ja che. mATe kadI koinI vastu pUchyA vagara levI nahi, evo niyama karI Aja sudhI sevelA te duSkRtanI niMdA kara. cetana ! indriyonA unmAdane vaza banI, jIvanamAM abrahmanuM sevana karyuM hoya to tenI niMdA kara. kAmAMdha banelo mANasa kayuM pApa na kare, te prazna che. indriyonAM kSaNika sukha khAtara, maithunanA sevana dvArA lAkho paMcendriyajIvonI hiMsA thAya che. AtmAnI divyazaktione AvaranAra abrahma che. cetana ! zakti hoya to AjIvana brahmacaryano svIkAra karaje, na hoya to sva-patnImAM saMtoSa mAnI, parastrIno tyAga karavAno niyama lai ja leje. unmAdane vaza thai je kAMi kuceSTA karI hoya, parastrI para kudRSTi karI hoya, manathI paNa parastrInI icchA karI hoya to te duSkRtonI niMdA kara. jeha dhanadhAnya mUrchA dharI, seviyAM cAra kaSAya re, rAgane dveSane vaza huA, je kiyo kalaha upAya re. || cetana | 13 // artha : dhana-dhAnyAdinA parigrahamAM gADha mUrchA karI hoya, krodhAdi cAra sahaja samAdhi * 86 kaSAyanuM sevana karyuM hoya, rAga ane dveSane vaza banI je kAMi kalaha kaMkAza karyA hoya... vivecana : cetana ! A jagatamAM navagraha to jANItA che, paNa dazamo graha parigraha che te atyaMta durjAya che. samasta saMsAra parigraha saMjJAthI paravaza che. parigraha eTale dhana, dhAnya, saMpatti, parivAra, zarIrAdimAM Asakti, mUrchA. parigrahanI prApti mATe cAre kaSAyo ane aDhAra pAponuM sevana thayA vagara rahetuM nathI. anAdikALathI, parigrahanA lobhathI aneka pApo sevI, bhramaNa karyuM. have e bhramaNAmAMthI chUTavA parigrahanI mUrchAne dUra kara. cetana ! satata niMdA-garhA karato rahIza to ja tArI mUrchA ochI thaze. parigrahanI mUrchAthI mammaNa marIne sAtamI narake gayo ane parigrahano tyAga karI pUrNiyo zrAvaka bhagavAnanA mukhe caDhI gayo. e prasaMga yAda karI, parigrahanI mUrchAthI je je duSkRto karyA hoya tenI niMdA kara. * cetana ! rAga-dveSa rUpI be pizAca tane anAdikALathI vaLagelA che. tArI pAse aneka pApo karAvI rahyA che. rAga-dveSa e mohanA ja saMtAna che. saMsAramAM sukhano rAga ane duHkhano dveSa ja hiMsAdi pApo karAve che. bIjA zabdomAM kahIe to jIva-pratyeno dveSa ane pudgala pratyeno rAga jIvane aMdha banAvI, vivekano nAza karI, duSkArya karavA prere che. mATe A rAga-dveSa dvArA thayelA duSkRtonI niMdA kara. cetana ! parigraha ane rAga-dveSane vaza banelo jIva, bIjA sAthe kalaha-kaMkAza karyA vinA raheto nathI. te Aja sudhImAM je je kalaha-kajIyA karyA hoya tenI niMdA kara. sajjana mANasa kalahathI sahaja samAdhi * 87
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ dUra ja rahe che. kalaha karavAthI sva-para baMnenA cittamAM eka-bIjA prati dveSa-tiraskArano bhAva utpanna thAya, abolA thAya, manamAM veranI gAMTha baMdhAya, satata ekabIjAnAM chidro jovAnuM mana thAya, A rIte cittamAM Arta-raudra dhyAna cAlyA kare, mATe kalahanA pApathI chUTavA, karelA kalahonI niMdA kara. jUTha je ALa parane diyAM, je karyA pizunatA pApa re, rati arati niMda mAyA mRSA, vaLIya mithyAtva saMtApa re. || cetana || 14 || * artha : koine khoTA ALa dIdhAM hoya, cADI karI, rati-arita ane paraniMdA karI hoya, mAyApUrvaka jUThANAM karyA hoya ane mithyAtva sevyuM hoya... * vivecana : cetana ! hiMsAdi aDhAra pApa sthAnako che, samagra saMsAranuM sarjana A pAponA sevanathI ja thAya che. temAM bIjA para khoTo AkSepa karavo, bIjAne kalaMka lagADavuM te paNa pApa che. anya jIvane kalaMka lagADavAthI ke khoTA AkSepa dvArA tene badanAma karavAthI, tenI zuM sthiti thAya, teno vicAra kara. khoTuM ALa ApavAthI vyakti ApaghAta sudhI pahoMcI jAya che. kuTuMba, samAja, jJAti, mitra vargamAM sau koi enA tarapha zaMkA bharI najare jue che. mATe cetana ! koinA upara khoTA AkSepa ke kalaMka lagADavAnA caMDALa kAryathI dUra raheje. aNasamajamAM paNa jANe ajANe AvuM duSkRta thai gayuM hoya tenI niMdA karI tArA AtmAne pAvana kara. cetana ! iSTa padArtho maLatAM rAjI thavuM, anukULa saMyogo maLatAM harSa pAmavo, temAM rati karavI ane aniSTa padArtho maLatAM dveSa karavo, pratikULa saMyogo ubhA thatAM kheda karavo, temAM ati sahaja samAdhi * 88 karavI e paNa pApa che. bAhya padArthomAM rata-arita karIne mUDha banelo jIva AtmasvabhAvanI ArAdhanAmAM sthiratA pAmI zakato nathI. tenA manamAM sadA bhaya, dveSa ane khedanuM, harSa ane zokanuM, dInatA ane hInatAnuM cakra cAlyA ja kare che. cetana ! AtmAmAM sarva sadguNono nAza karanAra eka avaguNa che, jenuM nAma che niMdA. bIjI vyaktinA doSo, aparAdhone jAheramAM pragaTa karavA te niMdA. sAmI vyaktine utArI pADI, tenI beAbarU karavA ane potAnI jAtanI mahAnatA batAvavA niMdA karavAmAM Ave che. je jIbha prabhunA guNagAna karavA mATe maLI che, tenA dvArA bIjAnA doSone bolavA e jIbhano durUpayoga che. cetana ! eka vAtane tuM barAbara samajI le je ke bIjAnA je je doSonI tuM niMdA karI rahyo che, te te doSo tArAmAM Avaze. tuM doSarahita banavA icche che, to koinA paNa doSa na bolaje. niMdA karanArane dhobInI upamA ApI che. jJAna, dhyAna ane tapathI meLavela zakti tathA guNo niMdA dvArA nAza pAme che. niMdaka mANasa caMDALa, camAra jevA avatArane pAme che. cetana ! Aja sudhI jenI jenI niMdA karI hoya, te sarve duSkRtonI niMdA kara. A duSkRtonI niMdA e guNa che. niMdAnA doSathI bacavA niMdaka purUSono tuM saMga nA karaje. paraniMdAthI yukta evA sAhitya, lakhANo ke bhASaNothI tArI jAtane dUra rAkhaje. cetana ! sattaramuM pApa che mAyAmRSAvAda. ekalI mAyA ane ekalA mRSAvAdathI je karmabaMdha thAya che, tenA karatAM anekagaNo adhika atinibiDa karmabaMdha, be bhegA thavAthI thAya che. mAyA ane mRSA kadAca ajANatAM, ajJAnatAthI sevAi jAya paNa mAyA-mRSA pApa to jANI joine, samajaNapUrvaka thatuM hovAthI tenAthI atyaMta cIkaNAM karma baMdhAya che. sahaja samAdhi * 89
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetana ! mAyA-mRSAvAda AcaravA mATe kuzaLa buddhi jarUrI che. puNyodaye maLela tArI buddhinI kuzaLatAno upayoga A duSkatonA sevanamAM na karato. Aja sudhI teM tAro svArtha sAdhavA mAyA mRSAvAdanuM sevana karyuM hoya to te duSkatanI niMdA kara. cetana ! A sattareya pApano bApa, aDhAramuM pApa mithyAtvazalya che. mithyAtva eTale buddhino viparyAsa, viparIta dRSTi, uMdhI mAnyatA, kadAgraha. A kadAgrahanA AgrahathI jIva hitakArI mArgane joi zakato nathI. AtmAnuM ahita karanAra, du:khanI paraMparA calAvanAra A mithyAtvazalya che. enA prabaLa prabhAve kudeva, kuguru ane kudharmamAM hitanI buddhi utpanna thAya che. viparIta dRSTi ane kadAgrahane kAraNe jIva satyane oLakhI zakato nathI ane svIkArI zakato nathI. cetana ! tArI cetanAne AvaranAra A mithyAtva che. tuM cetana che, jaDa nathI; AtmA che, zarIra nathI; evI pratIti na thavA denAra A mithyAtva che. A duSkatane vaza thaI te sattara pAponuM sevana anaMtIvAra karyuM che. pApane pAparUpe mAnavA nahi denAra A mithyAtva che. mithyAtvanA kAraNe Aja sudhI anaMta karmarAziothI tArA jJAnAdiguNo avarAyelA che; jo tuM tArA sahaja jJAna - AnaMdane pragaTAvavA icchato hoya to A duSkatanI niMdA kare ane AtmahitaiSI bana. pApa je ehavA seviyAM, teha nidiye tihuM kALa re, sukRta anumodanA kIjIe, jima hoye karma visarAla re. || cetana || 15 . artha : te sarve pAponI huM TihuM kAle niMdA karuM chuM. sAthe sva-paranA sukRtanI anumodanA karavI joie, jethI puNyAnubaMdhI puNya puSTa bane che tathA kliSTa karmono kSaya thAya che. vivecana : duSkRtagaha mATe 'paMcasUtra'mAM paNa kahyuM che ke - > arihaMta paramAtmAo, siddha bhagavaMto, AcArya, upAdhyAya, sAdhu sAdhvI ke bIjA mAnanIya, pUjanIya, dharmasthAno pratye paNa viparIta AcaraNa karyuM hoya. tathA mAtA-pitA-bandha-mitra-upakArIjana ke mArgasthita yA amArgasthita sarva jIvo sAthe ucita vartana karyuM na hoya. dharma sAdhanono nAza karyo hoya ke adharmanA sAdhanono saMgraha karyo hoya evA. ane bIjA paNa aneka anicchanIya, anAcaraNIya, azubha karmanI paraMparA sarjanArA sUkSma ke bAdara pApa karyo, rAga, dveSa ke mohavaza banI A janma ke janmAMtaramAM karyA hoya, te sarve arihaMta-siddha paramAtmAnI sAkSIe huM niMdA karuM chuM. he cetana ! A duSkatanI gartA tuM samyagu bhAvapUrvaka kara ane have pachI koi duSkRta nahi karavuM evo niyama kara. A vacana bahumAna karavA yogya che. zrI arihaMta bhagavaMtonI ane teonA vacana pracAranArA kalyANamitra evA guruonI AvI hitazikSAnI vAraMvAra icchA rAkhe. deva-guru sAthe saMyoganI prArthanA kara. cetana ! A bhava-pa2 bhavamAM jANatAM, ajANatAM sevAyelA pApono, duSkatajanya duSTa karmono kSaya karavA prathama tenA anubaMdhane toDavo joie, pApano anubaMdha tUTyA vagara bhavobhava sudhI tenI paraMparA cAle che. azubha karmonA anubaMdhano nAza karyA vagara karAto dharma, dharmarUpa banato nathI. mATe pApanA anubaMdhane toDavA trikAla tenI nidA-gaha karI tArI cetanAne nirmaLa banAva. sahaja samAdhi * 90 sahaja samAdhi * 91
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetana ! zaraNAgata AtmAne potAnA pApo (duSkato) zalyanI jema khUMce che. tethI tenI niMdA-garbhA thAya che. duSkRta-niMdA thatAM, sukRta pratye anurAga utpanna thAya che. duSkRta-niMdAthI doSa hAni thAya che. tema sukRta anumodanAthI AtmaguNonI puSTi thAya che. cetana ! sukRta anumodanAthI puNyAnubaMdhI-puNyano baMdha thAya che. sukRta anumodanAthI sukRta karavAnI zakti maLe che. jenAmAM je sukRta, guNa dekhAya tenI anumodanA karavAthI te guNa ApaNAmAM Ave che. - cetana ! dharmanI prazaMsAthI dharmanuM bIja AtmAmAM paDI jAya che. jIvanamAM zuddha-dharmanI prApti dharma-prazaMsAthI ja thAya che. mATe have sukRta anumodanA mATe taiyAra thai jA. sukRta, satkAryo karavAnI zakti ane sAmagrI parimita che. chatAM jagatamAM jayAM jayAM jinAjJAnusAra satkAryo thaI rahyAM che tenI anumodanA karI sukRtano lAbha meLava. cetana ! sukRtanI anumodanAthI, sukRta karavAmAM pratibaMdhaka karmono nAza thAya che. dA.ta. jene jJAna caDhatuM nathI te jJAnAbhyAsa karanAranI anumodanA kare to tenA jJAnAvaraNIya karmanI nirjarA thAya che, tethI tenA jJAnano kSayopazama pragaTe che. A rIte tAre je guNo ke zakti meLavavI hoya to te guNo ke zakti jenAmAM che tenA prati bahumAna dhAraNa karI tenI anumodanA kara. cetana ! kSullakamunino prasaMga yAda che ? sAdhu pratye dveSa karavAthI narakAdi-durgatimAM anaMtakALa bhamyo. pachI manuSyabhava pAmI kevaLajJAnI bhagavaMtano yoga maLatAM te potAno pUrvabhava jANe che, sAdhu praSinA aparAdhanuM prAyazcita mAge che. bhagavAne zuM prAyazcita ApyuM te tAre jANavuM che ? upavAsa karavAnuM na kahyuM, paNa sAdhunuM bahumAna karavAnuM kahyuM. te ja vakhate teNe roja pa00 munine vaMdana karavAno abhigraha karyo ane je divase pa00 munine vaMdana na thAya te divase anna-pANIno tyAga. cetana ! sukRtanA bhaMDAra muninuM bahumAna karavAthI te mokSa gatine pAme che. navakAranA prathama pAMca padamAM paMcaparameSThi bhagavaMtone namaskAra karavAmAM Avyo che, tenuM kAraNa e ja che ke pAMca parameSThIo sukRtanA sAgara che. jagatamAM emanA jevA sukRto karanAra anya koi nathI. namaskAra vaDe temanA sukRtonI anumodanA thAya che ane tenA dvArA sarva pApono nAza thAya che. cetana ! apekSAe sukRtanuM sevana karavuM hajI saheluM che. paNa tenI anumodanA karavI duSkara che. sukRta anumodanA mATe guNAnurAga, guNadeSTi joie che, jJAnaprakAza vagara guNadRSTi pragaTatI nathI. mATe tane kahuM chuM cetana ! jJAna ajavALa... vizva upakAra je jina kare, sAra jina nAma saMyoga re, teha guNa tAsa anumodiye, puNya anubaMdha zubhayoga re. | cetana || 16 || artha : | sarvathI adhika upakAra karanArA arihaMta paramAtmA che, jeo pUrve trIjA bhave 'savi jIva karuM zAsanarasI'nI uttama bhAvanAthI tIrthaMkara nAmakarmanI nikAcanA kare che ane bhavya jIvone ahiMsAdi dharmano upadeza ApI, samagra vizvanA jIvonuM saMrakSaNa kare che ane karAve che. evA mahAna upakArI arihaMta paramAtmAnA guNonI anumodanA karavAthI ApaNA yogo zubha bane che, temaja puNyAnubaMdhI puNyanI paraMparA vRddhi pAme che... * vivecana : cetana ! vizvamAM sarvotkRSTa upakAra karanAra arihaMta paramAtmA che. 'savi jIva karuM zAsanarasI' bhAvanA dvArA tIrthaMkara nAmakarma nikAcita kare che. anukrame kevaLajJAna pragaTatAM tIrthaMkara padanI prApti thAya che. cotrIsa atizayo, ATha mahAprAtihAryonI adbhuta samRddhi sahaja samAdhi * 92 sahaja samAdhi * 93
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ ane vaibhava pAme che. kevaLajJAna prApta thavAthI kRtakRtya banI gayA che, chatAM eka mAtra jIvonA upakAra mATe dezanA dvArA dharmanuM dAna kare che. dharmanuM dAna e sarvotkRSTa upakAra che. cetana ! arihaMta paramAtmAne 'mahAgopa' tarIke varNavavAmAM AvyA che. govALa jema gAyonI rakSA kare che, pAlana kare che, tema arihaMta paramAtmA jagatane ahiMsA dharmano suMdara upadeza ApI SakAya jIvonuM saMrakSaNa kare che. jIvonuM svarUpa, jIvonA bhedaprabhedonuM jJAna karAvI jIva hiMsAthI aTakavAnA upAyo batAve che. A rIte teo pakAya jIva jagatanA rakSaNahAra ane pAlanahAra che. cetana ! arihaMta paramAtmA dharmAstikAyAdi cha dravyanuM sUkSma svarUpa oLakhAvavA dvArA vizvavyavasthAnuM vijJAna prakAzita karI vizva upara mahAna upakAra kare che. cha dravyanuM jevuM svarUpa batAvyuM che, te ja svarUpe te te dravyo vartI rahyAM che. AthI kahyuM che ke arihaMta paramAtmAnI AjJAnuM ullaMghana jaDa ke cetana koI paNa padArtha karatA nathI, je koi temanI AjJAnuM pAlana kare che, Adara - bahumAna kare che te avazya zIdhra bhavasAgarano pAra pAme che. cetana ! arihaMta paramAtmAne 'parArthavyasanI' evuM biruda ApavAmAM AvyuM che. nigoda avasthAthI ja teo upakAra karatA Ave che ane chellA tIrthaMkaranA bhavamAM upakAranI parAkASThA hoya che. emanuM jIvadaLa ja evuM viziSTa hoya che ke sarva avasthAmAM teo upakAra karyA vagara rahI zakatA nathI. tIrthaMkaranA bhavamAM jagatane samyagu jJAnano prakAza ApI bhavya jIvonA aMtara cakSune pragaTa kare che. cetana ! arihaMta paramAtmAnA A 'vizva upakAra' guNanI anumodanA kara. tenA dvArA puNyAnubaMdhI puNyano baMdha thAya che. anumodanA mAtra manathI nahi paNa temanI viziSTa bhakti guNagAna dvArA thavI joie. arihaMtanI bhaktimAM taraboLa banelo bhakta arihaMta banI jAya che. cetana ! bhaktimAM taraboLa banavAthI, arihaMtanA dhyAna, nAma smaraNamAM lIna banavAthI tArA traNe yogo zubha banaze. yoga zuddhi thavAthI upayoganI zuddhi thaze. upayoganI zuddhi kliSTa karmano nAza karI AtmAnA zuddha svarUpano anubhava karAvaze. nijAnaMdanI mastI Apaze. siddhanI siddhatA karmanA, kSaya thakI upanI jeha re, jeha AcAra AcAryano, caraNa vana siMcavA meha re. | cetana || 17 || artha : siddha bhagavaMtanI saMpUrNa karmakSayathI utpanna thayelI siddhatAnI tathA cAritrarUpa vanane siMcavAmAM megha samAna AcArya bhagavaMtanA paMcAcAra pAlanaguNanI vAraMvAra anumodanA karuM chuM. vivecana : - cetana ! arihaMto paNa potAnA ghAtI-aghAtI karmono kSaya siddha bhagavaMtanA dhyAnathI kare che. siddha bhagavaMto sarva karmano kSaya karI, AtmasvarUpamAM Adi anaMtakALa ramaNatA kare che. je koI paNa AtmA siddhanuM dhyAna kare che, tenA karmono kSaya thAya che. karmakSayamAM nimitta banI, siddhabhagavaMta paNa jagata upara mahAna upakAra kare che. cetana ! niraMjana-nirAkAra-arUpI-sAta rAjaloka dUra rahelA siddho zuM upakAra kare ? evI zaMkA tane ghaNIvAra thAya che. tenuM kAraNa e ja ke emanA upakArone jovAnI tArI dRSTi khUlI nathI. - cetana ! jo jagatamAM eka paNa jIve saMpUrNa karmano kSaya karI potAnI siddhatA pragaTa karI na hota, to mokSa mArga ja cAlu thayo na hota. jagata anukaraNazIla che. ekanI pragaTelI siddhatA joi-jANI aneka AtmAoe potAnI siddhatA pragaTAvI. arihaMta paramAtmA sahaja samAdhi * 94 sahaja samAdhi * 95
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ kevaLajJAna dvArA siddhonuM darzana karI, jagatane siddhino mArga batAve che. siddhonI vidyamAnatA ja na hota to mokSano mArga na hota. mokSano upadeza na hota. siddhatA pragaTAvavAnA upAya rUpa dharma na hota. cetana ! AtmA anaMta avyAbAdha akSayasukhano nidhAna che. A vAtanI pratIti siddhonA AlaMbanathI thAya che. eka siddha AtmAe e sukhano anubhava karI, jagatanA jIvone nazvara sukhane choDI, akSaya sukhanA arthI banavAno saMdezo ApatAM kahe che, jevuM mAruM svarUpa che, tevuM ja tAruM zuddha svarUpa che. mAruM dhyAna e tArA zuddha Atma svarUpanuM ja dhyAna che. je sarUpa arihaMta ko siddha sarUpa vaLI jeha, tehavo AtmarUpa che, tiNameM nahIM saMdeha." | (samAdhi vicAra 2 19) cetana ! tuM paNa siddhonI siddhatAnuM satata smaraNa kara. jethI tArA karmono kSaya thaze ane tAruM zuddha svarUpe pragaTa thaze. mATe karmakSayamAM nimitta banavArUpa teo je mahAna sukRta karI rahyA che tenI anumodanA kara. cetana ! AtmAnA zuddha svarUpane pragaTAvavAno upAya paMcAcAranuM pAlana che. AcArya bhagavaMta paMcAcAranuM svayaM vizuddha pAlana karI, paMcAcArano upadeza Ape che. AcAra pAlana e cAritrano prANa che. jema jalavRSTi karavA dvArA megha vana-udyAnane lIlochama banAve che, tema AcArya bhagavaMta paMcAcAranA pAlana ane upadeza dvArA cAritrarUpa upavanane prasannatAnA puSpothI suzobhita banAve che, suvAsita banAve che. cetana ! tIrthaMkaranI gerahAjarImAM A AcArya bhagavaMto zAsananI dhurAne vahana kare che. samagra vizvamAM jaina zAsananuM je ananya gaurava che, sarvAdhika sthAna-mAna che, tenuM kAraNa tenI suvizuddha, vizvahitakara AcAra saMhitA che. jaina zAsananI AcAra saMhitA vizvamAM ajoDa che. AcAra saMhitAne Aja sudhI TakAvI rAkhI ane jagatamAM jaina zAsananI zAnane vadhArI AcArya bhagavaMto, mahAna upakAra kare che. cetana ! AvA AcArya bhagavaMtanA sukRtanI vAraMvAra khUba khUba anumodana kara, jenAthI tArAmAM AcAra pAlananuM baLa vadhaze. jehavo uvajajhAyano guNa bhalo, sUtra sajajhAya pariNAma re, sAdhunI je vaLI sAdhutA, mULa uttara guNa dhAma re. || cetana / 18 || artha : tathA upAdhyAya bhagavaMtanA zAstrAbhyAsa paThana-pAThanaguNanI temaja mULa guNo (pAMca mahAvrato ane uttara guNo (samiti-gupti)nA bhaMDAra evA muni mahAtmAnA munipaNAnI anumodanA karuM chuM. * vivecana : - cetana ! Agama zAstromAM AcAra saMhitAno saMgraha karelo che. AcAronA hetu, svarUpa, phaLanuM jJAna Agama zAstromAM maLe che. upAdhyAya bhagavaMta, AcArya bhagavaMtanI sevA-vinaya karI temanI pAsethI Agama-jJAna meLave che ane muni bhagavaMtone te jJAnanuM dAna kare che. A rIte zAstra-adhyayana karavA ane karAvavA dvArA teo paNa upakAra kare che. cetana ! adhyayana karavA mATe vinamra banavuM paDe che ane karAvavA mATe kuzaLatA meLavavI paDe che. upAdhyAya bhagavaMtamAM evI kuzaLatA hoya che ke teo paththara jevI jaDabuddhivALA ziSyane paNa caMdana jevI zItala madhura vANI vaDe adhyayana karAvI, AgamanA gahana, sUkSma padArthono bodha karAve che. sutra-svAdhyAyamAM sadA udyamazIla rahenArA upAdhyAya bhagavaMtanA A paThana-pAThana rUpa sukRtanI anumodanA kara. sahaja samAdhi * 96 sahaja samAdhi * 97
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetana ! sarva-sattva-hitAzaya-vRttivALA sAdhunI, sAdhutAnI anumodanAno have avasara Avyo che. nigraMtha sAdhu jagatane vaMdanIya che, sevanIya che, tenuM mukhya kAraNa tenI sAdhutA che. sahana kare te sAdhu, sahAya kare te sAdhu, saMyama rAkhe te sAdhu ane sAdhanA kare te sAdhu. pratikULatAne, Apattine samabhAve sahana karavuM, sidAtAne sahAya karavI ane indriya, manano saMyama rAkhavo, ratnatrayInI apramatta paNe sAdhanA karavI e temanI sAdhutA che. cetana ! ahiMsA, satya, asteya, brahmacarya, aparigraharUpa mULa guNo ane piMDeSaNAdirUpa uttara guNonA dhAma evA sAdhu bhagavaMto jIvadayAnuM mUrtimaMta svarUpa che. ekendriyathI paMcendriya sudhInA nAnA moTA koipaNa jIvane alpa paNa pIDA na pahoMce tevuM jIvana jIvanArA sAdhu mahArAja aSTapravacana mAtAnA pAlanamAM sadA sAvadhAna hoya che. cetana ! AvA munibhagavaMtanA darzana mAtrathI pApono nAza thAya che. sAdhunA saMsargathI samyaktvAdinA pariNAmo utpanna thAya che. jIvamAtranuM sadA hita icchanArA ane sukRtanA bhaMDAra sAdhunI sAdhutAnI anumodanA karavAthI tArAmAM sAdhanAnuM baLa pragaTaze. tema ja sukRta karavAnA manoratho jAgaze. jeha virati deza zrAvaka taNI, jeha samakitI sadAcAra re, samakita dRSTi suranara taNo, teha anumodiye sAra re. | cetana || 19 | artha : deza-viratidhara zrAvakanI virati, tyAganI tema ja samyagdaSTi deva ke manuSyanA jinapUjAdi ke supAtradAnAdi sadAcAronI bhAvapUrvaka anumodanA karuM chuM. vivecana : cetana ! sarva virati dharmanuM pAlana karavAnuM sAmarthya jemanAmAM na hoya teo dezathI paNa je viratinuM pAlana kare che evA zrAvakanA dezavirati guNanI paNa anumodanA kara. virati eTale pApa-pravRttino tyAga, viratinA pariNAma atyaMta durlabha che. viratidhara zrAvakanA jIvanamAM paNa savAvIzA jeTalI dayAnuM pAlana hoya che. anarthadaMDathI te sarvathA nivRtta thayelo hoya che. zrAvaka yogya AcAronA pAlanamAM ane jinabhaktinA anuSThAnomAM vizeSa rIte tatpara rahe che. jinAjJA pratye, jinAgamo pratye te atyaMta Adara bahumAnavALo hoya che. cetana ! dezaviratinI prApti paNa krodha, mAna, mAyA, lobha kaSAyonI maMdatA vagara thatI nathI. deza-viratidhara zrAvakanA jIvananI anumodanA dvArA tuM paNa viratinAM pariNAma pragaTAvato bana. sAcI anumodanA e che ke evA viratidhara zrAvakono satsaMga kara. emanA prati Adara-bahumAna dhAraNa karI bhakti karanAro bana. cetana ! mokSanagaranA praveza-patra samAna samyagadarzana guNanI prApti ghaNo bhavasAgara tarI gayA pachI alpa saMsAra bAkI rahe che tyAre thAya che. samyagdarzana pAmelo jIva ardha pudgala parAvartakALamAM avazya mokSane pAme che. samyagu-daSTi jIvanA jIvanamAM bhava nirveda, mokSanI tIvra abhilASArUpa saMvega, anukaMpA, upazama, AstiyAdi guNo sahaja rIte jovA maLe che. cetana ! samyagu-darzananI prApti thatAM apUrva evA AtmAnA sukhano anubhava thAya che. te anubhava karyA pachI, saMsAramAM, indriyanA viSaya sukhomAM rati thatI nathI. samyagu-STi jIvane jina bhaktimAM vizeSa Adara ane AnaMda hoya che. cetana ! samyagu-daSTi manuSyo ane devonA jinapUjA , supAtradAna, tIrthayAtrA, jIvadayAnAM kAryo jinavANInuM zravaNa vagere sukRtonI anumodanA kara. sahaja samAdhi * 98 sahaja samAdhi * 99
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ anyamAM paNa dayAdika guNo, jeha jina vacana anusAra re, sarva te citta anumodiye, samakita bIja nirAdhAra re. || cetana || 20 | artha : anya darzanIomAM paNa je koi jinavacana anusAra dayA karuNA, vAtsalya, prema, paropakAra, satya, saMtoSa, dAna, nIti, sadAcAra Adi guNo dekhAtA hoya tenI paNa manomana anumodanA karavI joie. kAraNa anumodanA e nizcita samakitanuM bIja che. * vivecana : nibiDa evA karmanA mahArogano nAza karavA, jinavara girA e parama rasAyaNa che. mohanA mahAbhayaMkara viSane mAravA, jinavacana e sudhArasa che. jinavacana jayAre nija vartanamAM pariName che tyAre akhaMDa AnaMda, sukha ane jJAna-darzana-cAritranA svAmI thavAnuM sadbhAgya sAMpaDe che. cetana ! joyo A jinavacanono camatkAra ! vaLI jaina zAsananI udAratA kevI ane keTalI vizALa che, te A gAthAmAM jovA maLe che. jaina dharmane pAmelA jIvanA ja sukRtanI ke guNonI, anumodanA karAya. anyadharmI jIvanA sukRtonI anumodanA karatAM mithyAtvanuM pApa lAge tevuM nathI. anya dharmanAM dharmAtmAmAM rahelA jina vacana anusAra je dayA, dAna, karuNA, paropakAra, satya, saMtoSa, nItidharma, sadAcAra vagere saguNo jovA maLe tenI paNa manomana anumodanA kara. cetana ! guNanI anumodanA e samyakatvanuM bIja che. samyaktva e guNone rahevA mATenuM AdhArasthAna che. sadguNo samyaku-daSTi AtmAmAM AvIne vase che. mithyA-daSTi jIvathI sadguNo dUra rahe che. Urdu durguNo tenAmAM AvIne vase che. cetana ! Aja sudhImAM je koi AtmA samyaktvane pAmelA che, teoe te bhavamAM ke pUrvabhavamAM dharmI AtmAnA sukRtonI ane guNavAna AtmAonA saguNonI anumodanA karelI che. guNa anumodanAmAM evI tAkAta che ke anAdi kALanA mithyAtvanA nibiDa paDaLone zithila banAvI nAkhe che. dhIme dhIme teno kSaya kare che ane aMte nirmULa karI samyaktvanA prakAza-puMjane pragaTa kare che. cetana ! tane jyAM ane jenAmAM je koi saguNa dekhAya tenI anumodanA karI, samyaktvanA bIjanuM vapana karI le... to tAro A manuSya bhava sArthaka banaze. pApa navi tIvra bhAve kare, jehane navi bhava rAga re, ucita sthiti jeha seve sadA, teha anumodavA lAga re. | | cetana // 21 che. * artha : je tIvra saMkliSTa bhAvathI pApa Acarato nathI, jene saMsAra para prema nathI tathA jeo ucita, avasarocita sthiti, maryAdAnuM pAlana karatA hoya che - evA mAganusArI tathA apunabaMdhaka jIvanA te te guNonI paNa huM anumodanA karuM chuM. * vivecana : cetana ! samyagu-daSTi Adi jIvonA bahArathI dekhAtA guNonI anumodanA karavA sAthe tenAthI paNa hIna kakSAmAM rahelA jIvo je hajI samyakatvane pAmelA nathI, evA apunarbhadhaka, mAganusArI jIvonA guNonI anumodanA karavAnI che. kharekhara ! jaina zAsananI A mahAnatA ane vizALatA che, ke eka paNa guNI AtmA anumodananA viSayamAMthI bAkAta rahI jAya e iSTa nathI. cetana ! nAnAmAM nAnA guNanI paNa anumodanA karavAnI che. tane prazna thaze ke hajI je samyaku-darzana paNa pAmelA nathI, jenA sahaja samAdhi * 100 sahaja samAdhi * 101
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvanamAM pApa pravRttio pathAro nAkhIne paDI che, jeo bahirAtmadazAmAM rAce che, evA jIvamAM vaLI kyo guNa hoi zake ? apunabaMdhaka, mArgAnusArI jIvomAM bhale pApa-kriyA ane doSonI adhikatA che, chatAM temanA karmonI sthiti haLavI banelI hovAthI ane tathAbhavyatvano yatkiMcit paripAka thayelo hovAthI teo tIvrabhAve pApa karatA nathI. pApa karavA chatAM tIvrabhAve pApa na karavuM e emano guNa che. cetana ! A jIvomAM bIjo guNa e che ke temane bhava-saMsAra pratye bahumAna hotuM nathI. saMsAramAM rahevA chatAM, temAM rahevA jevuM nathI, eTalI aMtaramAM pratIti thayelI hoya che. apunabaMdhaka avasthAne pAmelA jIvanuM sarvatra aucityavartana sahaja rIte thAya che, aucityanuM pAlana e paNa AtmavikAsa mATe jarUrI che. cetana ! A traNe guNo jenAmAM hoya te jainadarzanamAM hoya ke anya darzanamAM hoya tenI anumodanA karaje. sAdhanAnA pAyAnA A mULabhUta guNo che. jene yoganuM bIja paNa kahI zakAya. A traNe guNonI anumodanA kara jenAthI tAruM hRdaya komaLa banaze. thoDalo paNa guNa para taNo, sAMbhaLI harSa mana ANa re, doSa lava paNa nija dekhatAM, nirguNa nijaAtamAM jANa re. || cetana || 22 che. artha : A pramANe anya guNIjanono nAno paNa guNa joi manamAM harSita thavuM joie ane potAno alpa paNa doSa joi potAne avaguNI mAnavo joie. * vivecana : cetana ! guNa nAno hoya ke moTo paNa te anumodavA lAyaka che. potAnA guNanI prazaMsA to hajI thai zake che, paNa bIjAmAM, nAno paNa guNa dekhAya to te joine manamAM pramoda dhAraNa kara. harSa utpanna kare ane nAnAmAM nAno paNa avaguNa ke doSa hoya to potAnI jAtane nirguNa ziromaNI mAnaje. cetana ! guNadRSTi keTalI khIlelI che, tenI A pArAzIzI che. sAthe sAthe durguNo pratye durgacchA utpanna thai che ke kema teno nirNaya thAya che. bIjAno moTo guNa paNa dekhAto nathI, dekhAya to harSa utpanna thato nathI ane potAno nAno guNa paNa jagatamAM pradarzita karyA vagara rahI zakAtuM nathI. bIjAno nAno paNa doSa jaNAI AvatAM tenI niMdA jagajAhera karyA vagara cena paDatuM nathI ane potAnA moTAmAM moTA doSo pratye upekSA-maunanuM sevana thAya che. cetana ! guNano pramoda e guNa prAptinuM bIja che. jagatamAM je arihaMtadeva ke siddha bhagavaMta thayA che te sarve guNI janonA guNono Adara, bahumAna karavAthI te padane pAmyA che. guNanA arthI pratyeka AtmAe te te guNanI prApti mATe te mahApuruSonI stuti, namaskArAdi bhAvapUrvaka karavAM joie. guNInI prazaMsA AtmAne guNI banAve che. sukRta anumodanA e bhakti yoga che. 'eka ja jinabhakti paNa sarva duHkhone dUra karI, svarga apavarganAM saghaLAM sukho ApavAmAM samartha che.' (bhattapannA) bhaktirasamAM lIna rahenAra bhaktane muktithI paNa bhakti adhika priya hoya che. bhakti sarva yogonuM bIja che; sarva sAdhanAnuM mULa che. sAdhya je che teno sAra che. potAne laghu mAnanAra vyakti ja guNIjananI bhakti karI zake che. cetana ! guNIjananI bhakti AtmAne guNiyala banAve che. sukRta anumodanA ane duSkRtagaha e bhakti-yogane vikasAvavA mATe atyaMta upayogI che. bhaktiyoga sarvayogonuM, sarvasAdhanAnuM sahaja samAdhi * 102 sahaja samAdhi * 103
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ mULa che. bhaktiyogamAM sthira banyA pachI, karmayoga ane jJAnayoganI upAsanA karavAmAM Ave to te phaLadAyI bane che. cetana ! bhakti AtmasamarpaNa, AtmaniMdA ane guNadiSTa vinA pragaTatI nathI. zaraNAgati-cAranI, duSkRtagahaM duSkRtyonI ane sukRta anumodanA satkarmonI e prabhubhaktine pragaTAvanAra che. bhaktiyogano vikAsa thatAM AtmA adhyAtmayoganI sanmukha bane che. e sanmukhatA AtmAne paramAtma-pada para sthApavA sakriya kArya kare che ane paramapade pahoMcADIne ja jaMpe che. bhaktiyogamAM mukhya AlaMbana paramAtmAnuM che. paramAtmAnAM stavano, stotromAM mukhyatayA prabhunA guNonI stuti ane AtmAnA doSonI niMdA-garhA gUMthavAmAM AvelI hoya che. agocara evA paramAtma-svarUpane gocara karavA mATe paramAtmaguNonuM kathana e eka amogha upAya che. * artha : A pramANe ucita vyavahAranA pAlana dvArA manane sthira banAvI have pachI kahevAmAM Ave che te nirmaLa pavitra Azaya utpanna karanArI zuddhanayanI bhAvanAthI AtmAne bhAvita banAvavo. ucita vyavahAra avalaMbane, ema karI sthira pariNAma re, bhAviye zuddha naya bhAvanA, pA nAzaya taNuM ThAma re. || cetana // 23 || * vivecana : cetana ! bhaktiyoga e vyavahAra mArga che. vyavahAra ane nizcaya ubhaya maLIne mokSamArga bane che ane te baMnenI ArAdhanAthI ja mokSanI prApti thAya che. nizcayanaya e sAdhya che. vyavahAranaya sAdhana che. nizcayanayanI yogyatA zuddha vyavahAranA pAlanathI ja pragaTe che. vyavahAranuM pAlana nizcayane lakSamAM rAkhIne karavAnuM che. nizcayane bhUlIne karAtuM vyavahAranuM pAlana mAtra kaSTa kriyArUpa bane sahaja samAdhi * 104 che, eTaluM ja nahIM paNa te ahaMkAra utpanna kare che. arihaMtAdinuM zaraNa, duSkRtagahaM ane sukRta anumodanAnA satata sevanathI AtmAnAM pariNAma vizuddha bane che. azubha bhAvo cAlyA jAya che. zuddha vyavahAra e zuddha nizcaya arthAt zuddhAtmasvarUpane prApta karAve che. cetana ! bhUmikAbheda anusAra vyavahAra ane nizcayanI pradhAnatA ane gauNatAno nirNaya thAya che. ApaNI sAdhanA, ArAdhanAnuM mukhya lakSya to vItarAgatA che. tethI zuddha AtmasvarUpanA anubhavanuM lakSya bAMdhI, potAnI bhUmikA anusAra ucita vyavahAranuM AcaraNa karavuM e ja sarvazAstronuM rahasya che. cetana ! nizcayathI AtmAnuM jJAna ane AnaMdamaya je zuddha svarUpa che, te tane hajI sudhI batAvyuM nathI paNa have batAvavuM che. atyAra sudhI tArI pAse zaraNAgati, duSkRtaniMdA, sukRta anumodanA dvArA ucita vyavaharanuM pAlana kai rIte karavuM tenuM mArgadarzana karAvyuM. ucita vyavahAranA pAlanathI cittanI malinatA dUra thAya che. rAga-dveSAdi doSonI maMdatA thAya che ane vizuddha bhAvonI puSTi thAya che. mohanI maMdatA ane AtmapariNAmonI vizuddhi thavAthI sthiratA prApta thAya che. cetana ! pariNAmonI sthiratA vagara zuddha AtmasvarUpanI vicAraNA thai zakatI nathI. vikSipta-citta aMtaranA nidhAnane joi zakatuM nathI. ucita vyavaharanuM pAlana thAya to pariNAmonI sthiratA thAya che, te samaye citta prazAMta sAgara jevuM atyaMta gaMbhIra ane sthira banI jAya che. jyAM tyAM bhaTakatuM nathI. rAgAdi bhAvothI te alipta bane che ane paraspRhAthI mukta bane che; tyAre ema lAge che ke - vinAzika pudgala dazA, kSaNa bhaMgura sabhAva, meM avinAzI anaMta huM, zuddha sadA thira bhAva.' (samAdhi vicAra 32) sahaja samAdhi * 105
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetana ! ATalI bhUmikA, ATalI pAtratA taiyAra thayA bAda nizcayanayanuM jJAna ApavAmAM Ave to te grAhya bane che ane iSTa siddhinuM kAraNa bane che. nizcayanayanuM jJAna e siMhaNanA dUdha jevuM che. sihaNanuM dUdha sonAnA pAtramAM ja Take che. anya pAtramAM rAkhavAmAM Ave to te pAtrane phoDI nAkhe che; tema A nizcayanayanuM jJAna paNa jo apAtrane ApavAmAM Ave, vyavahAradharmanA pAlanamAM niSNAta nahIM banelI vyaktine ApavAmAM Ave, to te upakAraka banavAne badale apakAraka bane. cetana ! tane tArA zuddhAtmasvarUpano anubhava karavAnI tIvra jhaMkhanA utpanna thai che ? thai hoya to have tuM karmano kSaya karavAmAM prayatnazIla bana. zuddhabhAvanAthI karmakSaya thAya che. zuddhabhAvonI puSTi zuddhanayanI bhAvanAthI thAya che. nizcayathI AtmAnuM svarUpa jANI tenI zraddhA karavAthI zoka, bhaya, ciMtA, dInatA krodhAdi azubha bhAvo dUra thAya che ane kSamA-prasannatAdi bhAvo puSTa bane che. zubha - zuddha bhAvo karma velaDIone kApavA mATe tIkSNa khaDaga samAna che. zuddhAtma bhAvanA : deha mana vacana pudgala thakI, karmathI bhinna tuja rUpa re, akSaya akalaMka che jIvanuM jJAna AnaMda svarUpa re. || cetana || 24 ||. artha : tAruM svarUpa A zarIra, vANI, mana, karma ane sarva pudgala padArthothI bhinna che, jIvanuM mULa svarUpa to akSaya, akalaMka jJAna ane AnaMdamaya che. * vivecana : cetana ! tuM koNa che ? dekhAtuM zarIra e tuM che ? phaibAe ApelA nAma anusAra tuM nAthAlAla che? nA, koino pitA che ? nA. bhAi che ? nA. mitra che ? nA. putra che ? nA. kAkA, mAmA vageremAMthI tuM koI svarUpa nathI. cetana ! Aja sudhI zarIra e ja huM chuM evA dehAdhyAsathI para kartutvabhAvamAM Asakta banI saMsAramAM rakhaDyo. bhavobhava bhaTakyo. tAruM ThekANuM paDyuM nahi, to have tArI daSTi khola, bhrAntine dUra kara, dhyAna daIne sAMbhaLa. dekhAtuM zarIra e tuM nathI. tuM manarUpa nathI, ke vacanarUpa nathI. jagatamAM pudgalanI je kAMi mAyA-jALa dekhAya che, te paNa tuM nathI. eTaluM ja nahIM, karma svarUpa paNa tuM nathI. cetana ! deha-mana-vacana-karma e badhuM pudgalamaya che. jaDa che. jayAre tuM to caitanyamaya che. thoDo vicAra karIza to dhyAnamAM Avaze; pudgalapiMDa zarIra e, meM huM cetanarAya, meM avinAzI eha to, khiNameM viNasI jAya. | (samAdhi vicAra 112) saDana-paDana-vidhvaMsa e pudgalano svabhAva che. eno samaya thAya to rAkhyuM e rahe tema nathI. eno vinAza thai jatAM vAra lAgatI nathI. e kAmacalAu racanA che. pugala tAruM svarUpa nathI. tuM enAthI bhinna evuM zuddhAtmacetana dravya che. bhale pugalanA saMyogo vacce gherAyelo che. pudgalamaya karmathI tAruM svarUpa DhaMkAyeluM che, jema vAdaLonA AvaraNathI ATalo moTo sUrya paNa DhaMkAi jAya che, tema chatAM suryano nAza ke abhAva thato nathI. tema karmarUpI vAdaLothI tAruM cidAnaMda svarUpa avarAyuM hovA chatAM, teno nAza ke abhAva nathI thayo. jaDa-pudgalanA yoge tuM jaDa banyo nathI. cetana tAruM zuddha sahaja svarUpa to abAdhita ja che. anaMta karmonAM AvaraNo hovA chatAM tAruM jJAna-AnaMdamaya svarUpa to akSaya ane akalaMkIta ja che. jema AkAza upara game teTalo kAdava uchALavAmAM Ave to paNa sahaja samAdhi * 106 sahaja samAdhi * 107
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ AkAza kAdavathI milana thatuM nathI, tema AtmapradezomAM anaMtAnaMta karma pudgalo pravezatA hovA chatAM, AtmAnA kevaLajJAna, avyAbAdha sukha vagere guNono nAza karI zakatA nathI mAtra AcchAdita kare che. cetana ! eka sanAtana siddhAMta jagatamAM che ke jagatamAM je cha dravyo rahelAM che te paraspara eka bIjAnA svarUpamAM praveza karatAM nathI. karma pudgalo ane Atmadravyano paraspara saMyoga saMbaMdha thayo che paNa tAdAtmya saMbaMdha nathI. ekameka banI gayAM nathI. jema zarIra upara vastrano saMyoga thavAthI zarIranA avayavo DhaMkAi jAya che paNa vajra dUra thatAM pragaTa thAya che, tema karma pudgalothI AtmaguNo avarAi gayA che paNa te dUra thatAM pragaTa thAya che. dRSTi divya bane che. anupama sthiratA prApta thAya che. tenAthI sahaja svarUpanI anubhUti karI zakAya che. cetana ! tArA akSaya akalaMka jJAnaAnaMdamaya svarUpane oLakhI tuM tArI jAtane hIna na mAnato, kharekhara tuM mahAna che. AkAza karatAM paNa tArA guNonI mahAnatA che. anaMta guNa saMpattino tuM svAmI che. tArI guNa lakSmIne koi corI zake ema nathI ke koi nAza karI zake tema nathI. temaja kadI te khUTe tema nathI pachI phogaTa zA mATe bhaya, zoka, ciMtA, dIna-bhAvane dhAraNa kare che ? cetana ! paramAtmAnuM ane tAruM Atmadravya samAna che. sattAe tuM paNa paramAtmA ja che. nizcayathI caitanyajAtinI apekSAe badhA ja jIvo eka che. samAna che. AtmAnA ATha rucaka pradezo sadA nirAvaraNa ja rahe che, te paNa jo karmathI AvRtta banI jAya to jIva, ajIva banI jAya paNa evuM kadI banatuM nathI. cetana ! zuddha naya muktimArganI dIpikA che. AtmAnA zuddha svarUpanI jyotine prakAzita kare che. vartamAna avasthAmAM e jyoti karmamaLathI AvRtta thayelI che. samyak prayoga dvArA te karmamaLane dUra sahaja samAdhi * 108 karI zakAya che. khANamAM raheluM sonuM mATIthI mizrita hoya che, paNa agninA prayogathI maLa dUra thatAM zuddha banI svayaM camakI uThe che, tema ahiMsA-saMyama-tapa rUpa dharmanA samyak pAlanathI karmamaLa dUra thai jAya che ane AtmAnI parama jyoti prakAzita bane che. cetana ! zuddha Atma svarUpanA ajJAnane kAraNe jIva rAga-dveSAdi milana bhAvothI kharaDAya che ane bhava du:khane pAme che. zuddha nayathI Atma-svarUpanuM jJAna thayA vinA duHkhano nAza zakya nathI. tethI zuddha nizcayanayathI tuM tArA akSaya, akalaMka, jJAnaAnaMdamaya svarUpane oLakha. temAM upayoga zuddha rAkha ane AtmaguNano anurAga karI, AtmAnA dhyAnamAM lIna bana. jJAna ane zraddhA vinA dhyAnayogamAM praveza thato nathI. AtmadhyAnamAM praveza karavA ane sthiratA pAmavA paramAtmAne dhyeya banAvI, paramAtmAnuM dhyAna kara. paramAtmAnuM dhyAna e Atma-dhyAna ja che, kAraNa ke sattAthI baMnenuM svarUpa sarakhuM che. dhyAtA dhyeyanI ekatA, dhyAna karatAM hoya, Atama hoya paramAtmA, ema jANe te soya.' (samAdhi vicAra 362) zuddha nayanI apekSAe Atma-svarUpanA dhyAnamAM magna banelA AtmAne, paramAtmA sAthe evI apUrva tanmayatA siddha thAya che ke dvaitabhAva TakI zakato nathI. advaitamAM ja ramaNatA-ekatA hoya che. 'zuddhAtmacetanA e mokSamArgane batAvanArI jhaLahaLatI ratnadIpikA che. sAdhuono akSayanidhi che.' (batrIsI) AvA akSaya-nidhine oLakhavA cetana ! tuM jJAnadaSTino prayoga kara. paMca-parameSThInuM smaraNa-ciMtana-manana-dhyAna kara. arihaMtAdi paMcaparameSThi e dhyeya rUpa che. temanuM smaraNa sadA sukhadAyI che. AtmA e dhyAtA che. chatAM 'jJAnaguNa' baMnemAM samAna hovAthI, apekSAe dhyeya sAtheno abheda kAryakara bane che. sahaja samAdhi - 109
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetana ! tArI sattAmAM paNa nitya avinAzI sahaja kevaLajJAna guNa rahelo che, nizcaya-naye tAro AtmA sahaja zuddha svarUpI che. anaMta catuSTayano dhAraka che. Aje tane suMdara avasara maLyo che. saddagurunA sahayogathI suMdara samaja maLI che to samajanA A prakAzamAM manane sthira karI AnaMdamaya AtmasvarUpamAM tanmaya banI jA . cetana ! paramAtmAnA dhyAnamAM lIna banI zuddha bhAvanAnuM zaraNa le. AtmA sarva karmarahita che. sarvajJa, ziva, bhagavAna che. temaja paramezvara paramAtmA jinezvara jinarAja arUpI deva che. dravyArthikanaye AtmA ane paramAtmA eka ane zAzvata che. tethI AtmA paNa jJAna ane AnaMdamaya, akSara, avikAra, atIndriya, niSkala, zAMta ane akSayaguNI che. parapadArtha mAtrathI bhinna che. jenI nirmaLa jyotimAM sarva jagata pratibiMbita thAya che, je zuddha aSTaguNayukta che, aNuthI paNa sUkSma ane AkAzathI paNa mahAna che, evA sarva jagatane pUjaya, nirbhaya, ajara, amara, siddha svarUpanA dhyAnathI sarvakarmamala dhovAi jAya che ane potAnA AtmatattvanI anubhUti thAya che ane ekavAra paNa AtmAnI anubhUti thatAM tattvadeSTi atyaMta sthira banI jAya che. aMtarAtmA ja dhyeya, zeya ane upAdayarUpe jaNAya che. vANIthI agocara, manathI paNa agamya evA AtmAne jANavAthI tema ja temAM tanmaya thavAthI anukrame AtmAno pUrNa zuddha svabhAva pragaTe che. cetana ! dhanya dhanya che te puruSane je nijasvabhAvamAM, nijAtmAmAM rame che. "dhanya jagatameM teha nara, je rame AtmasvarUpa, nija svarUpa jeNe navi lahyuM, te paDIyA bhavabhUpa." (samAdhi vicAra 221) to have pramAda zAno ? jagatano guru, paramAtma-zaktino dhAraka evo tuM, aMdara DUbakI lagAve. karmathI kalpanA upaje, pavanathI jema jaladhi vela re, rUpa pragaTe sahaja ApaNuM, dekhatAM daSTi sthira mela re. | | cetana // 25 || artha : jema dariyAmAM pavananA jorathI bharatI Ave che, paNa pavana zAMta thatAM samudra sthira banI jAya che, tema karmanA udayathI jIvamAM saMkalpa - vikalpo utpanna thAya che, paNa karmanuM jora ghaTatAM (divya dRSTi) anupama sthiratA prApta thAya che ane tenAthI sahaja svarUpanI anubhUti karI zakAya che. vivecana : cetana ! teM sAgara joyo che ? pavanathI temAM taraMgo, lahero utpanna thAya che ane tenA kAraNe te kSubdha banI jAya che. jyAre pavana sthira banI jAya che, tyAre sAgara paNa zAMta banI jAya che. A ja rIte sAdhaka jayAre paramAtmAnA dhyAnamAM ekAgra banavAno prayatna kare che tyAre saMkalpa vikalpanA aneka taraMgo manarUpI mahAsAgaramAM utpanna thAya che, jethI mana atyaMta kSubdha ane azAMta bane che. - cetana ! saMkalpa-vikalpanA taraMgonA pravAha cAlavAnuM kAraNa rAga-dveSa rUpa bhAvakarma che. rAga-dveSano pavana phUMkAtAM ja vicAronAM mojAM uchaLe che. pariNAme citta asthira bane che. asthira baneluM citta dhyAnamAM sthira banI zakatuM nathI. prathama gAthAmAM ja tane je vAta karI hatI, te tuM ahIM yAda kara. cetana ! tArA zuddha svarUpanuM jJAna ajavALa, jenAthI mohano saMtApa zamI jaze. vikalponI hAramALA e ja mohano saMtApa che. sahaja samAdhi * 110 sahaja samAdhi * 111
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ jenAthI citta DAmADoLa banI jAya che. jema kAdavavALA DahoLAyelA pANImAM pratibiMba paDatuM nathI, tema DAmADoLa cittamAM paramAtmAnuM pratibiMba paDatuM nathI. pANI sthira banatAM jayAre kAdava nIce besI jAya che, tyAre nirmaLa pANImAM pratibiMba paDe che. tema rAga-dveSanI maMdatA thavAthI, citta zAMta-nirmaLa ane sthira bane che. tyAre temAM paramAtmAnuM pratibiMba paDe che ane paramAtma-svarUpanuM darzana thAya che, te samaye jIvane apUrva, adbhuta AnaMdano anubhava thAya che. - cetana ! anAdikALathI moharAjAe jagatanA jIvone eka maMtra zIkhavADI dIdho che. 'haMmaH' zarIra e huM chuM ane svajana, saMpatti, patnI, dukAna-makAna vagere mArA che. A maMtranA satata raTaNathI AkhuM jagata aMdha baneluM che. kahyuM paNa che - 'huM ehano eha mAharo, e huM eNI buddhi, cetana jaDatA anubhave, na vimAse zuddhi.' have herAna-parezAna karanArA, AtmAne saMtapta karanArA ane bhavamAM bhaTakAvanArA A maMtrane bhUlAvavA mATe tane eka navo maMtra ApavAmAM Ave che. zuddhAtma-dravyavAduM zuddha jJAne jo mama ' huM zuddhAtmadravyarUpa chuM - ane jJAnAdi guNo mArA che, te sivAyanuM badhuM para che. rAga-dveSamAM ragadoLanAra che. karmabaMdha karAvanAra che. janma-maraNa denAra che. sva-svarUpathI, zuddha svarUpathI vimukha rAkhanAra che. mATe cetana ! have tuM cetI jA . A maMtranuM satata raTaNa karI evo AtmasAtu banAvI le ke zarIra-svajana-saMpatti vagere bhUlAi jAya ane tArA cidAnaMda-cirUpa-zuddha svarUpamAM sthiratA thAya. dhAratAM dharmanI dhAraNA, mAratAM moha vaDa cora re, jJAna ruci vela vistAratAM, vAratAM karmanuM jora re. | cetana // 26 / * artha : AtmAnA sahaja svabhAva dharmanI dhAraNA karavAthI moharUpa bhayaMkara cora paNa mRtaprAya banI jAya che. jJAnarucirUpa vela vistAra pAme che ane tethI karmanuM jora ghaTI jAya che. * vivecana : cetana ! tArA anaMta jJAna, AnaMda, kSamAdi guNo rUpa AtmalakSmIne chInavI lenAra moharUpI cora che. A core tane mithyAtva, aviratino dArU pIvaDAvI, tArI jJAnacetanAne mUcchita banAvI, tArI badhI Atma-saMpattine kabaje karI lIdhI che, jethI Aje tuM daridra banI gayo che. potAnI jAtane daridra, adhama ane nirAdhAra samajI, tuM durbAna karI duHkhI banI rahyo che. cetana ! AtmasaMpattine pAchI meLavavA tAre dharmanI dhAraNA karavI paDaze. eka ja viSayamAM manane sthira banAvavAno satata prayatna karavo tene dhAraNA kahevAya che. dhAraNA dvArA ekAgratA keLavAya che. ekAgratA AtmasaMpatti tarapha lai jAya che. mohano nAza thAya che. mohano nAza karavAnI tAkAta eka mAtra dharma mahArAjAmAM che. dharma, mohazatrunA nAzamAM vaja samAna che. jinabhASita dharmathI jyAre buddhi nirmaLa bane che, tyAre AtmA enI meLe oLakhAya che. cetana ! AtmAne oLakhAvanAra dharma e samyaga-darzana-jJAnacAritra-tapa rUpa che. dharmanI dhAraNA karavI eTale samyagu-darzanAdimAM manane sthira banAvavA prayatna karavo. dhAraNAno vAraMvAra abhyAsa karavAthI mananI ekAgratA sadhAya che. tethI moha (arthAtu viparIta buddhi, dehAdhyAsa) rUpI cora dUra bhAgavA mAMDe che. cetana ! jema mora pAse sarpa rahI zakato nathI, agni pAse zItaLatA TakI zakatI nathI, prakAza sAme aMdhAruM UbhuM rahetuM nathI, amRta sAme jhera jaNAtuM nathI, tema dharma pAse moha rahI zakato nathI. sahaja samAdhi * 112 sahaja samAdhi * 113
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ jemanAmAM samyagu-darzanAdi dharmonI saMpUrNa siddhi thai gai che, evA anaMta catuSTayanA svAmI paramAtmAne hRdayamAM birAjamAna karavAthI, temanuM satata smaraNa karavAthI, moha-corane AtmamaMdiramAMthI nIkaLavuM ja paDe che. jema guphAmAM siMhanI hAjarI hoya to tyAM ziyALavAM praveza karatAM nathI, tema hRdayarUpI guphAmAM paramAtmAnI hAjarI hoya to tyAM rAga-dveSa-moha rUpI ziyALavAM praveza karatAM nathI. cetana ! samyagadarzanAdi dharmo AtmAthI alaga nathI. AtmAnA svabhAvarUpa hovAthI abhinna che. jayAre mohajanya krodhAdi bhAvo AtmAthI bhinna che. kAraNa ke te AtmAnA svabhAvarUpa nathI. zuddha AtmasvabhAvamAM sthira banavA dharmanI dhAraNA karavA AtmajJAnanI rucine vistAra. jJAnavRddhithI sva-parano viveka pragaTaze. kSamAdi guNo temaja jJAnasaMpatti potAnI che, krodhAdi kaSAyo para che. sphaTika maNi niramala jisyo, cetana ko je svabhAva, dharma vastugata teha che, avara savI parabhAva." (samAdhi vicAra 246) AvA parano tyAga karI svanI dhAraNA karavAthI karmanuM jora ghaTe che. cetana ! yoga sAdhanAmAM kramika vikAsa hoya che. samAdhinA zikhara upara caDhavA mATe ATha sopAno che. jene aSTAMgayoga kahevAmAM Ave che. tenA nAma nIce pramANe che. yama, niyama, Asana, prANAyama, pratyAhAra, dhAraNA, dhyAna ane samAdhi. dhAraNAnA abhyAsa pachI dhyAnanI siddhi thAya che ane dhyAnanA phaLarUpe samAdhinI prApti thAya che. dhAraNAno abhyAsa karavA mATe cokkasa AlaMbana rAkhavuM paDe che. yogazAstramAM varNamAtRkA ane paramAtmAnI pratimAne AlaMbana tarIke goThavI aneka prakAranI dhyAnanI prakriyAo batAvI che. dhyAnanI pUrvabhUmikA rUpe dhAraNA che. dhAraNAno abhyAsa karavAthI dhyAnanuM baLa pragaTe che. jema jema dhyAnanI dhArA AgaLa cAle che, tema tema karyo zithila banatAM jAya che. rAga - viSa doSa utAratAM, jhAratAM Sa 2sa zeSa re, pUrva muni vacana saMbhAratAM, vAratAM karma niHzeSa re. | cetana // 27 || artha : temaja rAga rUpa jhera utarI jAya che. dveSa rasa zoSAI jAya che ane pUrvAcAryonA anubhava vacanonuM vAraMvAra smaraNa karavAthI ane te pramANe dhyAnAdi kriyAmAM pravRtta thavAthI karmaja kharI jAya che. * vivecana : cetana ! tane khabara che, AtmAnI vItarAga avasthAne aTakAvanAra rAga-dveSa che. samagra saMsAranuM cakra calAvanAra viSayakaSAya che. viSaya-kaSAyane paravaza jIva du:kha upArjananA ja dhaMdhA kare che. temAM rAga-dveSanuM to pUchavuM ja zuM ? enA pariNAmo khUba ja khataranAka che. cAra gatimAM bhramaNa karAvanAra, durgatinA denAra, nibiDa karma baMdhAvanAra, ATha karmanI jaDa samA, sadA duHkhadAyaka, saMsAravardhaka evA A rAga ane dveSa che. AtmAnA bhAva prANono nAza karanAra kAtila jhera che. jyAM sudhI vItarAga avasthA prApta thatI nathI, tyAM sudhI A jhera (viSa) AtmaguNono ghAta kare che. dhyAnanuM baLa vadhatAM rAgarUpa viSenI mArakazakti ghaTatI jAya che ane dhIme dhIme nirmULa banI jAya che. dveSano rasa sUkAi jAya che arthAt dhyAna dvArA samAdhinA sukhano anubhava thAya che. tyAra bAda aniSTa padArtho prati ke pratikULa saMyogo prati dveSanI utkaTatA rahetI nathI. cetana hAthI jayAre rAjamArga parathI pasAra thato hoya che; sahaja samAdhi * 114 sahaja samAdhi * 115
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAre zerInA bhasatAM kUtarAnI avagaNanA karIne, upekSA karIne te AgaLane AgaLa cAlato rahe che. kAraNa ke tene mana A atyaMta tuccha che. samAdhi sukhano divya svAda-AsvAda mANyA pachI, jema paugalika sukhamAM rati thatI nathI, tema aniSTa - pratikULa saMyogomAM a-rati-dveSa paNa thato nathI. cetana ! pUrvanA muni mahAtmAonA anubhava vacanone yAda karavAthI dhyAnanI puSTi thAya che. rAga-dveSamAM samabhAva utpanna thAya che. zAlIbhadra ke sanatakumAra, khaMdhakamuni ke gajasukumAra muninA jIvana prasaMgo ane temanA preraka vacanonuM smaraNa samatAne TakAvavAmAM upayogI bane che. gItArtha pUrvAcAryonA vacana Agamatulya che. temanA vacana anusAra vRtti ane pravRtti keLavavAthI dhyAnamAM nizcalatA prApta thAya che. dhyAnAgni tIvra bane che ane temAM karoDo bhavanAM saMcita kamoM baLIne khAkha thai jAya che. pariNAme dhyAnanA prabhAvathI, janma-maraNanA duHkha TaLe, jaba nirakhe nijarUpa; anukrame avicala pada lahe, pragaTe siddha svarUpa." (samAdhi vicAra 280) zuddha svarUpamAM lInatA thAya che, tyAre mana rahetuM nathI. citta rahetuM nathI. viSamatA rahetI nathI. rahe che mAtra zAMti, sthiratA ane samatA. sva-deha-gehamAM AtmAnA amUlya khajAnAnuM darzana thAya che. karmano saMpUrNa kSaya thatAM, AtmAnA pUrNAnaMdamaya, vizuddhasvarUpamaya mokSapadanI prApti thAya che. te ja avicaLa pada , te ja siddha svarUpa che. sahaja samAdhino sAkSAtkAra che. dekhiye mArga zivanagarano, je udAsIna pariNAma re, te aNachoDatA cAliye, pAmIe jema paramadhAma re. || cetana // 28 ||. * artha : parama audAsIcu pariNAma e mokSano saraLa rAjamArga che. te udAsInabhAvane kSaNamAtra paNa choDyA vagara niraMtara dharmasAdhanA karatAM rahIzuM to mokSanagaramAM jaldIthI pahoMcI zakIzuM. | vivecana : cittamAM pedA thatI rAga-dveSanI vRttimAM bhaLavuM nahi paNa tenAthI nyArA rahI tene paNa jJAtA-draSTA bhAve jovuM-jANavuM tenuM nAma udAsInabhAva che. arthAtu karmajanya bhAvonI asaramAM na AvatAM karma upara AtmAno adhikAra jamAvavo. rAga-dveSanI ('udu' eTale) upara ('AsIna eTale) besavuM. tenuM nAma udAsInabhAva che. A udAsInabhAva e kyAMye na aTake tevo mokSano sIdho ane saraLa mArga che. cetana ! zivanagaramAM pahoMcavAnA mArga aneka che. judA judA dharmo, saMpradAyo bhinna bhinna upAyo dvArA mokSanI prApti mATe prayatna kare che. jainadarzanamAM samyagu-darzana-jJAna-cAritra rUpa ratnatrayIne mokSamArga kahyo che. jaMgalamAM cAlatAM jayAre judA judA be-cAra mArga bhegA thai jAya tyAre mUMjhavaNa thai jAya che ke kayA mArge javuM ? tema tane paNa aneka mArgo joine mUMjhavaNa thai Ave che ke kayo mArga mane zivanagaramAM pahoMcADaze ? cetana ! mokSano rAjamArga che - "udAsIna pariNAma'. bhava pratye udAsInabhAva utpanna thayA pachI sAdhanAmAM vega Ave che. AvatA vidgono pratikAra karavAnuM sAmarthya utpanna thAya che. bhava pratye udAsIna pariNAma AvyA pachI saMsArano rAga khatama thai jAya che. indriyonA viSayo prati vairAgya utpanna thAya che, eTaluM ja nahIM paNa sukha ane du:khamAM, mAna apamAnamAM samabhAva rahe che. vaMdaka ane niMdaka, suvarNa ane mATInA DhephA pratye samAna dRSTi rahe che. AgaLa vadhIne mukti ane saMsAra prati paNa sama pariNAma rahe che. sahaja samAdhi * 116 sahaja samAdhi * 117
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ cetana ! dhyAna dvArA samAdhisukhano AsvAda mANyA bAda jIvane sarvatra udAsIna pariNAma rahe che. sarva saMyogomAM te jJAtAdraSTA tarIke rahI AtmasvabhAvamAM sthira rahe che. jethI karIne te rAgadveSathI lapAto nathI. cetana ! A udAsIna pariNAma cAritrarUpa ja che. AtmaguNomAM carcA karavAthI ja audayikabhAvomAM udAsa rahI zakAya che. A rAjamArgane eka kSaNa paNa choDato nahi. jayAM sudhI mokSanI prApti na thAya tyAM sudhI A ja mArga upara cAlato raheje. jo mArga cUkyo to ghaNuM bhaTakavuM paDaze. cetana ! A mArga upara cAlIne anaMta AtmAo mokSa pAmyA che. bhAvimAM paNa je koi mokSa pAmaze, te A mArge ja pAmaze. tuM paNa jo zIdhra mokSanagaramAM pahoMcavA icchato hoya to sarvatra udAsIna bhAva dhAraNa kara. zrI nayavijaya guru ziSyanI, zikhaDI amRtavela re, eha je catura nara Adare, te lahe sujasa raMgarela re. | | cetana || 29 | artha : A pramANe upAdhyAya zrI navijayajI mahArAjanA ziSya upAdhyAya zrI yazovijayajI mahArAjanI amRtavela samI hitazikSAne je koi catura purUSa grahaNa karaze teno suyaza cAre dizAmAM vistAra pAmaze. * vivecana : cetana ! amRta tulya madhura tane hita-zikSA ApavAmAM AvI che. amRtanuM pAna karanAra amara banI jAya che, tema catu:zaraNAgati, duSkatagaha ane sukRta anumodanA dvArA tArA tathAbhavyatvano paripAka karI, zuddhanayanI bhAvanAthI AtmAne bhAvita banAvI, AtmadhyAnamAM nizcalatA prApta karI, karmajanya ane pugalajanya bhAvomAM udAsIna rahI, AtmAnI sahaja samAdhine pAmIza. tenA dvArA tuM paNa zAzvata padano bhoktA banIza, amaratAno adhikArI thaiza. cetana ! zuddhanaya dvArA AtmabhAvanAno niraMtara abhyAsa karanAra, AtmAnA sahaja svarUpanuM darzana pAmI, te svarUpanI satata dhAraNA, vicAraNA kare che. tethI mithyA-mohano nAza thAya che. AtmajJAnanI ruci tIvra banatAM jJAnAvaraNIya karmonuM baLa ghaTatuM jAya che. rAga-dveSa moLA paDI jAya che. zAstronA svAdhyAya dvArA pUrvasaMcita azubha karma zIrNa-vizIrNa thai jAya che, tenI sthiti ane rasane ghaTADI de che. pariNAme mAdhyastha bhAvane - parama audAsInya bhAvane pAmI, parama sukha, zAMti ane AnaMdano anubhava kare che. anukrame anaMta jJAna-jayotine pragaTAvI zAzvata sukhano bhoktA bane che. cetana ! upAdhyAya mahArAjanI A hitazikSAmAM samagra Agamono sAra samAyelo che. tene hRdayamAM sadA dhAraNa karI, jIvanamAM teno Adara karaje. jethI sarvalokamAM tAro yaza prasaraze ane kSAyika anaMta AnaMdanI raMgarelImAM tArI cetanA taraboLa banI jaze, ane sarvatra AnaMda AnaMda vyApI jaze. zivamastu sarvajagataH, parahitaniratA bhavantu bhUtagaNAH doSAH prayAju nAza, sarvatra sukhI bhavatu lokaH | sahaja samAdhi * 118 sahaja samAdhi * 119
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ sahaja samAdhi AtmAnI parama AnaMdamaya avasthA enuM nAma che sahaja samAdhi. vizvano pratyeka prANI samAdhi (sukha ane zAMti) icche che. eTaluM ja nahIM paNa te meLavavA mATe sahu potAnI rIte athAga prayatno paNa kare che. chatAM enA du:kha ane azAMtino haju sudhI paNa aMta nathI Avyo e hakIkata che. enI pAchaLa zA kAraNo hoi zake ? e khUba ja vicAraNIya ane gaMbhIra savAla che. - vAstavamAM to saMsArI AtmAne sAcA sukhanA svarUpanI oLakha ja prAyaH nathI hotI ane tenI prAptinA sAdhanonI yathArtha mAhitI paNa nathI hotI. ethI ja enA sukhaprAptinA badhA ja prayatno avaLA paDe che. sukhane badale vaNamAgyA pArAvAra du:kha AvI paDe che ane emAM e sadA rilAyA kare che. prastuta graMthamAM samAdhi'nuM svarUpa ane tenI prAptinA sAdhanonuM vizada varNana che. * samAdhinuM svarUpa : sahaja svabhAvamAM AtmAnI sthiratA e "samAdhi' che. jayAM sudhI viSaya-kaSAya (rAga-dveSa)nI prabaLatA hoya che, tyAM sudhI citta saMkalpa - vikalpathI vyagra hoya che. cittanI vyagra avasthA e ja asamAdhi che, azAMti che. rAga-dveSanI malina vRttione zamAvavA, anityAdi bhAvanAomAM tathA sadanuSThAnanA sevanamAM cittane otaprota banAvavuM joie. zubha bhAvanA ane saMdanuSThAnamAM otaprota banavAthI cittanI nirmaLatA vadhe che ane tethI apUrva prasannatAno anubhava thAya che. prasanna baneluM citta paramAtmasvarUpanA ciMtanamAM sthira banI zake che. paramAtmadhyAnamAM sthiratA AvatAM tanmayatA prApta thAya che ane tanmayatA siddha thatAM 'sahaja samAdhi" pragaTe che. sahaja samAdhimAM advitIya, atIndriya Atmika AnaMdano AsvAda maLe che. samAdhinAM sAdhano : (1) yoga prakriyA : samAdhi e yoganuM AThamuM aMga che ane yamAdi sAta aMgonuM e phaLa che. yama, niyamanA pAlanathI cittanI nirmaLatA thAya che. Asana, prANAyAma ane pratyAhAranA abhyAsathI cittanI koi viSayamAM sthiratA thAya che ane tyAra pachI dhyAnamAM satata abhyAsathI dhyeyamAM tanmayatA prApta thatAM samAdhi' siddha thAya che. yoganA ATha aMgonuM vistRta vivecana 'yogazAstra' Adi graMthomAM thayeluM che. (2) adhyAtma-prakriyA : AtmasvarUpanA anubhava mATe je sadanuSThAnonuM sevana karavAmAM Ave che te "adhyAtma' che ane te sarvayogomAM vyApaka che. ucita pravRttivALo vratadhArI AtmA maithyAdi bhAvanAothI bhAvita banI je tattvaciMtana kare che, te paNa 'adhyAtma' che. vAraMvAranA abhyAsathI jayAre te tattvaciMtana sUkSma bane che, tyAre dhyAnazakti pragaTe che. dhyAnanuM phaLa samatA" che. AgamagraMthomAM tene samAdhi, sAmAyika ane cAritra paNa kahe che. samatAnA uttarottara vikAsathI rAga-dveSanI sUkSma vRttiono saMkSaya thatA kevaLajJAna pragaTe che temaja parispaMdarUpa vRttiono paNa kSaya thatAM mokSapadanI prApti thAya che. adhyAtma ane yoga - baMne AtmAnA pUrNa - zuddha svarUpane siddha karavAnA ananya sAdhano che, paribhASA bhinna hovA chatAM baMnenuM kArya eka hovAthI vastutaH eka che. (3) zAstrakriyA : samyagu-darzana, samyagu-jJAna ane samyaku-cAritra e mokSanA mukhya sAdhano che. te traNenI pUrNatA e ja mokSa che. sahaja samAdhi * 120 sahaja samAdhi * 121
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ samyag-darzanAdi mokSa sAthe saMbaMdha karAvanArA hovAthI tene 'yoga' paNa kahevAya che. samyag-darzananI prApti thavAthI AtmAne svasattAmAM rahelA paramasukhanI pratIti ane AMzika anubhUti thAya che, tethI tene 'darzana samAdhi' paNa kahe che, e ja rIte 'jJAna samAdhi' ane 'cAritra samAdhi' paNa jANavI. cAritra samAdhinA be prakAra che. 'dezivarita samAdhi' ane 'sarvavirati samAdhi', 'dazavaikAlikasUtra'mAM samAdhinA cAra prakAra batAvyA che - vinayasamAdhi, zrutasamAdhi, tapasamAdhi ane AcArasamAdhi. temAM vinayasamAdhi e samyag-darzanarUpa che. zrutasamAdhi e samyag jJAnarUpa che ane tapasamAdhi tathA AcArasamAdhi e samyag cAritrarUpa che. A rIte samAdhine siddha karavAmAM yoga, adhyAtma ane zAstranI prakriyA bhinna bhinna hovA chatAM vastutaH te traNenI ekatA che. 'samAdhivicAra'mAM zAstraprakriyA pramANe samAdhi ane tenA sAdhanonuM varNana karavAmAM AvyuM che. te A pramANe che. * samAdhinuM lakSaNa : krodhAdi kaSAyo (rAga-dveSa)no kSaya, upazama ke kSayopazama thavAthI kSAyika bhAvasamAdhi, upazama bhAvasamAdhi ane kSayopazama bhAvasamAdhi pragaTe che. sarva prakAranI samAdhino samAveza A traNa samAdhimAM thai jAya che. * bhAvanAyoga dvArA samAdhi : krodha, mAna e dveSarUpa che. mAyA, lobha e rAgarUpa che. tIvra rAga-dveSanI vRttione zamAvavA kSamAdi dharmonuM pAlana karavApUrvaka anityAdi bhAvanAothI AtmAne bhAvita banAvavo joie, jethI citta nirmala banatAM paramAtmadhyAnamAM ekAgratA prApta thai zake. sahaja samAdhi * 122 (1) anitya bhAvanA : A jagatanA tamAma padArtho paryAyathI kSaNabhaMgura che, asthira che. pudgala padArthamAtra vinazvara che, to A zarIra avinazvara hoi zake kharuM ? kAcI mATInA ghaDA jevI A kAyA upara mamatva - prema karavo jarIe yogya nathI. kSaNe kSaNe jenI zaktio kSINa thatI jAya che, paLe paLe jenA rUparaMgamAM bharatI ne oTa AvyA kare che, evA A zarIranA raMgarAgamAM ne bhoga - upabhogamAM zuM malakAvA jevuM che ? A saMsAramAM anaMtakALathI paribhramaNa karatAM karatAM to A jIva AvA AvA karoDo zarIra dhAraNa karI karIne choDI Avyo che. janma pachI maraNa anivArya che. kSaNe kSaNe mRtyusamaya najadIka Avato jAya che, bhAvamRtyu thatuM jAya che, paNa mohAdhIna AtmA te kazuM ja vicArI zakato nathI. potAnA svabhAva mujaba utpanna thatA tana, dhanAdi pudgala padArtho samaya pUro thatAM nAza pAmI jAya che. vastutaH A jIva koi paNa pudgala padArthono kartA - bhoktA nathI, paNa kartA - bhoktAno vyavahAra thAya che. (2) azaraNa bhAvanA : A saMsAramAM mAtA, pitA, baMdhu ke snehI-svajano koi paNa A AtmAne janma, maraNa ane jarA - vyAdhinA bhayaMkara duHkhomAMthI bacAvI zakatA nathI, koi koino sAthI banato nathI, temanI sAtheno saMyoga tUTI jatAM viyoganI kAramI vedanA bhogavavI paDe che. paMkhImeLAnI jema bhegA thayelA snehI - svajano potapotAnuM AyuSya pUruM thatAM paraloka bhaNI upaDI jAya che. pitA-putra, bhAi-bahena ke pati-patnI AdinA saghaLA saMbaMdho ane vaibhava-vilAsanA vipula sAdhano badhA ja vinAzI che, indrajAla jevA che. mohamUDha prANIo tene sukhanA sAdhana mAnI temAM mamatA kare che, Asakta bane che ane enA kAraNe e evA aDhaLaka azubha karmonuM upArjana kare che, jethI janma - janmAMtaramAM bhayaMkara duHkho sahaja samAdhi - 123
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrAvaka potAnI aMtima ghaDIomAM snehIM - svajanone hitazikSA ane preraNAmAM sthira ane sAcA sukhanA rAhI banAve che. pote paNa sarva jIvarAzi sAthe kSamApanA karI sAgArI anazana svIkArI ane arihaMtAdinuM zaraNa grahe che. dehAdinuM sarvathA mamatva choDI AtmasvarUpamAM lIna banelo zrAvaka samAdhibhAvanA sudhAkuMDamAM jhIlato jhIlato potAnA prANa choDe che - ane paralokamAM sadgati - sanmatine vare che. ane sItamagAra yAtanAonA bhoga bane che, trAsa ane vedanAthI Akula - vyAkula bane che. bAre bhAvanAonA ciMtana - manana dvArA citta nirmala banatAM e sAdhaka paramAtmadhyAnamAM tanmaya banI zake che. * zuddhAtma bhAvanA : paramAtmazaraNa svIkAryA pachI temanA dhyAnamAM tatpara banavuM jo ie ane dhyAnamAM tanmayatA siddha thayA pachI zuddhAtmabhAvanA bhAvavI joie, te A rIte - zarIra e huM nathI. huM to saccidAnaMdamaya, avinAzI, akala, arUpa, paramAnaMdamaya AtmA chuM. huM zAMtasudhArasano sAgara chuM, jJAnAdi anaMtaguNaratnono mahAnidhi chuM. nizcayathI AtmA ja paramadeva che, paramaguru che, paramadharma ane paramatattva svarUpa che. ziva, zaMkara, svayaMbhU ane parama brahma paNa AtmA ja che. A pramANe bhAvanA bhAvatAM, nizcayathI AtmAnuM svarUpa vicAratAM nirvikalpa avasthAmAM 'sahaja samAdhi' pragaTe che. samyagu dRSTi ane dezavirati zrAvaka paNa svabhUmikAne yogya sadanuSThAnanuM sevana karavA dvArA sahaja samAdhino abhyAsa karato rahe to aMta samaye paNa avazya 'sahaja samAdhi' prApta karI zake che. samAdhi vicArasAra" graMthamAM maraNa samaye paNa samAdhi kaI rIte TakAvI zakAya ? samAdhinA bhAvapravAhane kai rIte vistArI zakAya ? te aMge suMdara bhAvanAo kai rIte bhAvI zakAya ? tenuM suMdara mArgadarzana ApavAmAM AvyuM che. zuddhAtma bhAvanA vaDe AtmAne bhAvita banAvI paramAtmadhyAnamAM tanmaya banI sahaja samAdhinI sukhada paLono anubhava A jIvanamAM ja karI zakAya che. A che, A graMthanI prabaLa preraNA ! sahaja samAdhi * 124 sahaja samAdhi * 125
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ samAdhi vicAra sAra anaMta saMsAra : A saMsAra apAra, asAra ane anaMta che. temAM paribhramaNa karatAM saMsArI AtmAono anaMtakALa (anaMta pudgala parAvarta) pasAra thai gayo chatAM haju temanI saMsArayAtrAno aMta nathI Avyo. durgatinA duHsahya duHkhomAMthI chUTakAro nathI thayo. enI pAchaLa zuM kAraNa haze ? Avo prazna vicAraka jijJAsune saheje thai Ave. enA samAdhAnamAM uttara ApatA mahAjJAnI puruSo jaNAve che ke - paribhramaNanuM kAraNa : viSaya - kaSAyajanya asamAdhi bhAva, eTale ke paudUgalika viSayonI ane krodhAdi kaSAyonI pariNatI - Asakti ane AtmatattvanI ajJAnatAnA kAraNe ja janma-maraNanuM cakkara satata ghUmI rahyuM che, saMyoga - viyoganI ghaTamALa ekadhArI pharatI rahI che ane tenA pariNAme cAre gatimAM ane corAzI lAkha jIvayonimAM bhramaNa karatAM A jIve anaMtAnaMta janma, jarA, maraNa ane upAdhijanya asahya vedanAo bhogavI che, je du:khono vAstavika khyAla to phakta sarvajJa bhagavaMto ja ApI zake ema che. sAcA sukhanI zodha : A rIte bhavATavImAM bhaTakatA AtmAne joi apUrva puNyanA yoge manuSyabhava, Aryadeza, uttamakuLa, saddaguruno yoga ane jinavANInuM zravaNa Adi uttamottama dharmasAmagrI maLatA tathA-bhavyatvanA paripAkanAM vazathI ladhukarmI AtmAne zubhabhAvanI utpatti ane azubhabhAvanI nivRtti thAya che tyAre saMsAranA paugalika sukho kSaNika che ane pariNAme, duHkhanI paraMparA sarjanArA che evuM vAstavika bhAna thAya che. te sukho bhayaMkara ane du:khakara lAge che ane sAcA sukhanI zodha karavA puruSArthI bane che. sAcA sukha, AnaMda ane zAMtinI tIvra jhaMkhanAmAM jharI rahelA AtmAne saMsAranuM vAstavika bhAna thatAM te paugalika duniyAnA sukhothI para, AtmAnI sahaja avasthA, je pUrNa AnaMdamaya ane sukhamaya che tene prApta karavA, anubhavavA, potAnA sattva ane sAmarthyane keLave che, sAcA sadguruo pAsethI yogya mArgadarzana ane emanI kRpA meLavI taddanusAra puruSArtha kare che. saMsAranA kahevAtA vaibhava-vilAsanAM sohAmaNA sukhonAM ane snehI-svajanonI apAra moha-mamatAnA AkarSaNo bhalabhalAne aMjAvI de che, sAdhanAmAM avarodha ubho karI de che, mATe enAthI alipta-anAsakta banyA sivAya sAcI zAMti ane samAdhinA punita paMthe vikAsa sAdhavo azakya che. sattvazIla puNyAtmA ja AtmAnI sahajAvasthA yAne samAdhidazAnA sAcA AsvAdane jANI-mANI zake che. rojanA satata abhyAsa pachI sAdhanAmArge kaMika pragati sAdhI cUkelA AtmAne paNa aMtima samaye, maraNanI vipula vedanA, svajanono apAra sneha ane dhanAdi mUccha Adi asamAdhinA kAraNa banI javA saMbhAvanA rahe che ane jo maraNa asamAdhimaya banI jAya to e maraNa anaMtAjanmanuM kAraNa banI jAya che. A kAraNathI ja jIvananI aMtima avasthA-caramapaLo parama samAdhibhAvathI sabhara-ekarasa rahe e hetuthI 'maraNa samAdhi' aMge upayogI bAbatono TuMkasAra ahIM batAvavAmAM Ave che. (1) samAdhinI pUrvabhUmikA : samAdhinuM lakSaNa : AtmAmAM jyAre krodha, mAna, mAyA ane lobha A kaSAya-rUpa mohanIya karmano upazama-kSaya ke kSayopazama thAya, tyAre te te prakAranI pragaTatI Atma-pariNatine te prakAranI samAdhi kahevAya che. jema ke kaSAyano kSayopazama thAya tyAre e kSayopazama bhAvanI samAdhi kahevAya. te ja rIte kaSAyano kSaya ane upazamathI anukrame kSAyikabhAvanI ane upazamabhAvanI samAdhi pragaTI kahevAya. sahaja samAdhi * 126 sahaja samAdhi * 127
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ (3) anAdikALanAM asadu abhyAsathI jIva niraMtara viSayakaSAyanI pariNatimAM pravarte che. paraMtu jayAre te pariNati zAMta thAya che tyAre "samAdhi pragaTe che. adhikArI : have vicArIe AvI samAdhi meLavavAno adhikArI koNa ? samyagudRSTi AtmAne viSaya-kaSAyajanya asamAdhi pratye bhAre arUci hoya che ane tethI ja tene sahajasamAdhinI atyaMta jhaMkhanA jAge che e tene jIvanamAM AtmasAt karavA udyamazIla bane che. A ja kAraNe samAdhinI tIvra jhaMkhanAvALo samyagudRSTi AtmA ja sAcA arthamAM samAdhino adhikArI banI zake che. Atma jAgRti : Avo samyagudRSTi jAgRta AtmA potAno maraNa samaya najIka jANI vizeSa AtmasAdhanA karavA mATe atyaMta prayatnazIla bane che. samyagRSTi jIva sadA ATha karmarUpa zatrune du:khadAyaka jANe che, paraMtu maraNa samaye tene mahAduHkhadAyaka jANI, kAyaratA dUra karI, kezarI siMhanI jema dhIratApUrvaka teno sAmano kare che. tene sadA AtmAnA anaMta zaktizALI svarUpanuM bhAna hoya che. tethI ja te prabaLa karmazatruothI saheja paNa kSobha pAmyA vinA vIratAthI teno sAmano karI, udayagata kamane niSphaLa banAvI zake che. Avo AtmA vicAre che ke - (1) nizcayanayanI dRSTie mAro AtmA zuddha, buddha, pUrNa, akhaMDa, alipta, paramAnaMdamaya, paramasukhamaya ane sarva karmakAMkathI mukta anaMtaguNaparyAyanA piMDa che. tene paugalika padArthono je saMsarga che te karmakRta che, karmakRta pariNati te vibhAva che ane svAtmAnA jJAnAdi guNomAM ramaNatA e svabhAva che. jayAre AtmA vibhAvathI viramI svabhAvamAM sthira bane che tyAre te paramAnaMdano anupama AsvAda mANI zake che. (2) amUrta caitanyadravya atIndriya che tethI tenA zuddha svarUpano anubhava phakta svAnubhavagamya ja bane che. jJAnadazA pragaTatAM mithyAbhrama dUra thAya che ane zuddhAtma svarUpano anubhava thAya che ane tyAre te avarNanIya nirUpAdhika sukhanI moja mANI zake che. pudgaladazA kSaNabhaMgura che. deha vinAzI che, jyAre huM avinAzI caitanyasvarUpa chuM. vinAzI deha dvArA ja avinAzInI upAsanA karavAnI che. zuddha-zAzvata ane sthira svarUpanI prApti karavAnI che. (4) AtmajJAna ane dhyAnamAM magna (tanmaya) banelo AtmA para dravyamAM rAcato nathI, paraMtu AtmasvarUpamAM ramaNatA dvArA potAnA jJAnAdi guNone puSTa kare che. A pramANe samyapha ciMtana dvArA nijAtma svarUpane jeNe pIchANI lIdhuM che, evA samyagu-daSTi AtmAne mRtyuno bhaya lAgato nathI, paraMtu nirbhayatAthI te mRtyune paDakArI zake che. Avo sattvazALI AtmA mRtyu samayane nikaTa Avelo jANI sthira citte zubha bhAvanAo bhAve che ke "A saMsAra asthira che, mahAbhayaMkara che.' kharekhara ! zarIra upara prema karavA jevo nathI. kema ke te saDanapaDana-vidhvaMsana svabhAvavALuM che. tenI zakti divase divase kSINa thatI jAya che, gAtro paNa zithila banI gayA che. AMkhanA teja jhAMkhA thai gayA che. tema ja anya indriyo paNa pUruM kAma ApI zakatI nathI. A badhA lakSaNothI maraNa najIka jaNAya che; mATe dInatA choDI, sAvadhAna banI, AtmasAdhanAmAM tatpara banI jAuM, jema raNabherIno dhvani sAMbhaLIne sainika zIdhra raNamedAnamAM jai zatrane parAjIta karI, vijayalakSmIne varavA kaTIbaddha bane che tema mAre paNa kALarUpI yamarAjAne parAjita karI zIdhra zivapuranuM sAmrAjaya prApta karavA puruSArthI banavuM joie. sahaja samAdhi * 128 sahaja samAdhi * 129
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ A rIte vicAraNA karI potAnA kuTuMba-parivArane A pramANe samajAve che. * parivArane hitazikSA : mArA hitaiSI, snehI svajano ! A pugalajanya zarIranuM vicitra caritra sAMbhaLo. A zarIra pratipaLe parivartanazIla che. kSaNa pahelA dekhAtA rUparaMgo kSaNavAramAM ja vilaya pAme che, mATe sarAsara-nAzavaMta evA A zarIra para mamatva rAkhavuM jarAye ucita nathI. A apAra-asAra saMsAramAM paribhramaNa karatA mArA jIve anaMtavAra-anaMtAnaMta navA navA zarIro dhAraNa karyA ane choDyA che. janma pachI maraNa to anivArya che. kSaNe kSaNe maraNa to thayA ja kare che; paraMtu mohAsakta jIvane tenI khabara paDatI nathI. gurukRpAe jJAnadRSTi prApta thatAM mane sva-parano sAco viveka pragaTyo che. zarIra e mAruM svarUpa nathI, huM to teno pADozI mAtra chuM kema ke huM cidAnaMdamaya cetana (Atma) dravya chuM. jyAre A zarIra jaDa-acetana pudgalano piMDa mAtra che. pudgala dravya pUraNa-galana svabhAvavALuM tema ja saDana-paDana-vidhvaMsana svabhAvavALuM che. tenI sthiti paripakva thatAM te kSaNavAra paNa TakI zakatuM nathI. anaMta paramANuonA puMjathI baneluM zarIra arthAtu zarIrarUpI paryAya kSaNavAramAM palaTAi jAya che, vikharAi jAya che. pudgalAsakta rAgI AtmAne deha para prema ane mamatva hoya che, jyAre svAbhAvAsakta vairAgI AtmAne tenA prati leza paNa mamatva ke sneha hoto nathI. jJAnI puruSone nAzavaMta pudgala padArtho kAramAM ane du:khadAyI lAge che, tethI teo asthira padArthomAM Asakta thatA nathI. mATe tamo paNa mohano tyAga karI, samatA dhAraNa karI, vastunA mULa svarUpano vicAra karI, pugala upara rAga karazo nahi, jethI bhavakUpamAM paDatAM bacI javAya. pudgala vastu potAnA svabhAvathI utpanna thAya che ane kALa pUro thatAM nAza pAmI jAya che. tethI te vastuno vastutaH koi kartA nathI, temaja bhoktA paNa nathI. paraMtu upacAra (kalpanA)thI kartAbhoktAno vyavahAra mAtra thAya che. A zarIra sAthe mAre koi saMbaMdha nathI. huM enAthI bhinna chuM ane e mArAthI bhinna che. mohadhelA prANIo kAyAne potAnI mAnIne mamatva kare che ane AyuSya pUruM thatAM kAyA nAza pAme che tyAre du:khapUrNa karUNa vilApa kare che - 'hA... putra ! sahune choDI tuM kyAM cAlyo gayo ?' hA... svAmI ! mujane anAtha banAvI kyAM cAlyA gayA ?" hA... pitA-mAtA-baMdhu-bahena ! tamo amane raDatA choDI kyAM cAlyA gayA ?" A pramANe ajJAnI jIvo zoka-saMtApa dvArA ati saMkliSTa pariNAmavALA banIne azubha karmonA peja upArje che, paraMtu tattvajJAnI uttama puruSo to A pramANe anityAdi bhAvanAo bhAve che. jagatanI aniyatA : bhavAraNyamAM bhamatA prANIo aneka jIvonI sAthe judA judA saMbaMdha kare che, paNa A saMbaMdhomAMthI eka paNa saMbaMdha zAzvata nathI, pachI cAhe te saMbaMdha vyaktino hoya ke vastuno hoya, paNa te vinazvara ja che. kAraNa ke A badhA saMbaMdho saMyogajanya che ane jyAM saMyoga tyAM avazya viyoga rahevAno ja. - pUrvakRta karmanA vazathI jIvane tevA tevA saMyogo AvI maLe che. jemAMnA koi saMyogo rAganI lAgaNIne tIvra banAve che, jayAre keTalAka dveSanI lAgaNIne gherI banAve che, pariNAme jIva rAga-dveSanA vamaLamAM vadhune vadhu aTavAto jAya che ane aDhaLaka kamoMne upArjI bhavabhramaNa vadhArI mUke che. sahaja samAdhi * 130 sahaja samAdhi * 131
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ A rIte anAdikALathI saMyoga-viyoganuM cakra ekasarakhuM gatizIla che. svajana-kuTuMbIono saMbadha paNa paMkhImeLA jevo che. jema saMdhyA samaye daze dizAmAMthI AvelA paMkhIo eka vRkSa para rAtrie vAsa kare che, paraMtu prabhAta thatAM sau potapotAnA sthAne cAlyA jAya che, tema eka ja kuTuMba - parivAramAM judI judI gati ane judI judI jAtiomAMthI AvelA jIvono meLApa thAya che. jemAM teo mamatvanA pAzathI baMdhAya che. paraMtu aMte to teone svAyuSyamaryAdA pUrNa thatAM paraloka bhaNI prayANa karavuM ja paDe che. je mAnI lIdhelo saMyogano AnaMda che te vilIna banI jAya che ane A deha choDI jyAM utpanna thAya che tyAM pharI navA saMbaMdho bAMdhavAnI zarUAta kare che. A rIte anaMtakALamAM ekeka jIvanI sAthe anaMtAsaMbaMdho jIve bAMdhyA. te saMbaMdha daDha-deDhatara-daDhatama banAvavA kAryAkArya ke hitAhitano paNa vicAra na karyo. chatAM niHsahAya banI bhavAMtaramAM saMcaratA prANInuM koi sAthI na thayuM ke saMgAthI na thayuM. mAtA-pitA, putra-putrI, bhAI-bahena ke pati-patnInA saMbaMdho paNa vinazvara che. karmanI vicitratAnA vazathI mAtA marIne patnI ane pitA marIne putra paNa thAya che. are ! zatru marI mitra ane mitra marI zatru paNa bane che. rAjaRddhi-mahela-mahelAto, baMgalA ane bagIcA tathA vaibhavavilAsa ane AnaMda-pramodanA pratyeka sAdhanono saMyoga paNa vinAzI che, kSaNika che. kyAre karmasattA ApaNA hAthamAMthI tene jhUMTavI leze tenI khabara nathI. chatAM mohamUDhaAtmA tattvadRSTie indrajALa ane svamatulya saMyogomAM bhAna bhUle che. paugalika padArthomAM Asakta banI nazvarane zAzvata mAnI levAnI bhUla bharelI bhramaNAno bhoga bane che. paraMtu te samajI zakato nathI ke A saMyogo ja rAga karAvanAra ane rovaDAvanAra che. A bhramaNA ja bhavanuM bhramaNa vadhAranAra che. * mArI zubha bhAvanA : pudgala padArthonI kSaNabhaMguratA, vinazvaratA jANI, tenI mamatA choDI samatA bhAvamAM jhIlavA prayatna karuM chuM. A zarIra mAruM nathI, huM saccidAnaMdaghana cetana dravya chuM. avinAzI, avicala, akala svarUpI AtmAne zarIranA nAzathI jarA paNa kheda thato nathI - zarIra paDI jAya, saDI jAya, baLI jAya, gaLI jAya, yAvatu nAza pAmI jAya ke sthira rahe to paNa mane tenA upara prema thato nathI. kAraNa ke mArI jJAnadaSTi ughaDI gai che, mohatimira nAza pAmyuM che, kALamRtyuno bhaya paNa bhAMgI gayo che, tenuM jora vinazvara zarIra para cAlI zake paraMtu mArA avinazvara AtmA para to nahi ja ! have huM AtmajJAna vaDe mArA sahaja sukhamaya svabhAvane oLakhI, abhinava anubhavanA amRtakuMDamAM ramaNatA karuM chuM. anubhava dazAmAM magna banavAthI, nirvikalpa rasano AsvAda malyo, sarva jIvonI AtmasattA siddha samAna che. ema nizcayanayanI apekSAe sarvAtmAonA svarUpanI ekatAno anubhava thayo. AtmAnA sahaja sukha-sahajAnaMdamAM magna thayelAne traNe bhuvananuM sukha-sAmrAjaya tuccha lAge che. jJAna rasAyaNanA sevanathI pugala-sukhanI tRSNA marI paravArI che. svAdhIna evA Atmika sukhane choDI parAdhIna sukhanI abhilASA koNa seve ? jema kAMcaLInA tyAgathI sarpano nAza thato nathI, tema zarIranA nAzathI AtmAno nAza thato nathI, ema jANI acala-akhaMDa-nija sukhamAM lIna banuM chuM. temAM ja niraMtara ramaNatA karuM chuM. huM paramasukha-AnaMdamaya cetana dravya chuM. tethI sadA samAdhisukhamAM ja nimagna banI kSaNe kSaNe nija nirmaLatA nirakhI nirakhI harSita banuM chuM. jema nirmaLa AkAza vividha raMgothI raMgAtuM sahaja samAdhi * 132 sahaja samAdhi * 133
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ nathI ke tIkSNa talavArathI bhedAtuM-chedAtuM nathI, tema jJAnAnaMdamaya mAro AtmA karma vaDe lepAto nathI ke vividha zastrothI chedAto nathI ke bhedAto nathI, paNa sadA nirlepa-akhaMDa-abhaMga svarUpamAM ja rahe che. nirmaLa arIsAnI jema nirmaLa cetanAmAM sarva padArthonuM pratibiMba paDe che. traNe lokanA padArtho je nirmaLatAmAM pratibhASita thAya che tenuM varNana kai rIte thai zake ? jinAgama dvArA mArA AtmAnuM adbhuta-apUrva svarUpa jANIne AtmAnubhavamAM layalIna banavA huM prayatnazIla banuM chuM. AtmAnubhava e ja mokSanuM pradhAna sAdhana che. anubhavajJAnanA prabhAve saghaLI duvidhA palAyana thai jAya che ane nija svabhAvamAM apUrva sthiratA prApta thAya che. mATe nizcayanayathI mArA AtmAnA zuddha svarUpano vicAra karI temAM ja tanmaya banavA prayAsa karuM chuM. AtmAnuM svarUpa : * AtmA zAMtasudhA2sano kuMDa che, jJAnAdi guNaratnonI khANa che, anaMta samRddhinuM ghara ane zivamaMdiranuM sopAna che, AtmA ja paramadeva che. parama guru che. paramadharma ane paramatattva paNa AtmA ja che, AtmA anaMta guNono bhaMDAra, sadA svarUpamAM sthita, cipa (cinmaya), cidAnaMda svarUpI che, ziva, zaMkara, svayaMbhU, paramabrahma paNa AtmA ja kahevAya che. anaMtaguNa ane jJAnataraMgothI yukta AtmA sAgaranI jema maryAdA mUkato nathI. A pramANe Agamakathita AtmasvarUpano adbhuta mahimA jANI, pudgalano raMga tajI, nijasvarUpamAM magna thAuM chuM, eTale para pariNatine choDI AtmapariNatimAM ramaNa karuM chuM. A zarIra vinAzI pudgalano piMDa che ane huM avinAzI cetanarAja chuM. zarIrane anyarUpe pariNamatAM ke vikharAi jatAM vAra sahaja samAdhi * 134 lAgatI nathI. evA zarIra upara mamatA koNa kare ? have to A dehamAMthI sarva varNAdi ghaTavA lAgyA che, tenI sthiti pUrI thai gai hoya evuM lAge che, mATe have te TakI raheze evI AzA rAkhavI nakAmI che. have A zarIra upara mane rAga paNa nathI ane dveSa paNa nathI. rAga-dveSanA pariNAmathI atizaya bhayaMkara koTInA azubha karmonuM sarjana thAya che, tenA udayathI atyaMta duHkhadAyaka narakAdi durgatimAM vAraMvAra bhaTakavuM paDe che. * mohano maMtra : mohAsakta jIvane tIvra rAga-dveSa utpanna thAya che. huM ane mAruM (duM ane mama) e mohano mahAmaMtra che. ahaMkAra ane mamakAra karavAthI AtmajJAna bhulAya che. mahAmohane vaza thaI AtmabhAna bhUlelA jIvo bhautika padArthone potAnA mAnI atyaMta mamatva dhAraNa kare che. para vastune potAnI mAnavAthI pArAvAra saMkalpa-vikalpo utpanna thAya che. vastunI icchA karavAmAtrathI vastu maLI jatI nathI ke ciMtA-zoka karavAthI vipatti TaLI jatI nathI. chatAM ajJAnI jIva vyartha vikalpa-ciMtA karyA kare che. jinavANInA prabhAve mane sva-parano viveka prApta thayo che. tethI bAhyabhAva-parabhAvathI udAsIna banI sukha-nidhAna nijasvarUpamAM magna banuM chuM. zarIranI sArthakatA : A zarIra zuddha svarUpanI prAptimAM sAdhanarUpa che. tenA dvArA mAnavabhavamAM tyAga-vairAgya-jJAnAbhyAsa AdinI vRddhi thai zake che. tenA dvArA AtmaguNonI prApti thatI hovAthI tenuM rakSaNa karavuM jarUrI che. mATe mane zarIra upara vairabhAva nathI, paraMtu jyAre aneka upAyo karavA chatAM te nAza pAmavAnI taiyArImAM hoya tyAre zarIra uparanA snehane choDI AtmaguNonA rakSaNa mATe tatpara banavuM joie ! sahaja samAdhi * 135
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhedajJAnI-vivekI purUSo A zarIra mATe doSa sevatA nathI, paNa jJAnAdi guNonA rakSaNa mATe atyaMta deDhatA keLavI zuddha saMyamanI sAdhanA kare che ane e saMyamanA prabhAvathI koika bhavi jIva bhavitavyatAnA yoge mahAvideha kSetramAM avatare che. * samyagRSTinI bhAvanA : mahAvideha kSetramAM hAla tribhuvananAyaka zrI sImaMdharasvAmI Adi vIza tIrthaMkaro tathA be karoDa kevalajJAnI munivaro ane be abaja zuddha saMyamasAdhaka sAdhubhagavaMto vicarI rahyA che. parama puNyodaye jo te uttama kSetramAM mAro janma thAya to arihaMtaprabhunA caraNakamalamAM nizadina nivAsa karIza. atyaMta Adara-bahumAnathI, vaMdana pUjana karI, rAga-dveSa-pramAdano tyAga karI, sajAga banI temanI amRtavANInuM zravaNa karIza ! devaracita samavasaraNamAM svarNamaya siMhAsana upara birAjamAna cotrIsa atizayathI zobhatA zrI jinezvara paramAtmAnI pAMtrIza guNayukta vANI sAMbhaLI bhavasAgarano pAra pAmIza ! nibiDa karmarogone nAbUda karavAmAM parama rasAyaNatulya jinavacanAmRtanuM premapUrvaka pAna karIza ! tattva saMbaMdhI aneka prazno pUchIne mArA saghaLA saMzayono uccheda karI yathArtha anubhavajJAnane prApta karIza ! parama karUNAnA bhaMDAra, paramAnaMdI, sUryasamAna kevalajJAnarUpa prakAzathI traNe bhuvananA ajJAna-aMdhakArane haranArA, paramAtmAnI, saumya mudrAnA darzanamAtrathI mArI samagra romarAjI vikasvara banaze ! jinavANInA prabhAvathI pApamala dura thatAM, parama pavitra banI, adamya utsAhapUrvaka zrI jinezvaradeva pAse cAritra aMgIkAra karI, duSkara tapa tapI, grahaNazikSA ane AsevanazikSAno abhyAsa karIza ! zuddha saMyamanA prabhAvathI zuddha svarUpano upayoga ane zuddha AtmatattvanI ramaNatA prApta thatAM apUrvaanubhavadazA pragaTaze. jayAre AtmA anubhavaamRtanA pAnamAM layalIna banaze, tyAre kSapaka zreNI mAMDI, sarva ghAtI karmono kSaya karI kevalajJAna pAmI, e ja samaye traNe kALanA sarva bhAvone jANaze ane joze. pachI ayogI avasthAmAM zeSa aghAtI karmono kSaya karI paramapadane pAmaze, jayAM sadA nijAnaMdanI mastIno AsvAda mANavA maLaze. mATe avinAzI jJAnAdi - guNa saMpattinA svAmIne vinAzI evA zarIranI mamatA karavI yogya nathI. AvA prakAranI bhAvanAthI bhAvita banelo samyagudRSTi AtmA, para pariNatine tajI, nija svabhAvamAM sthira bane che. jIvana ke maraNamAM tene samAna (AnaMda) bhAva hoya che. te vicAre che ke jo A zarIra haju TakI raheze to zuddha svabhAvamAM sthira thavAno - vizeSa vizeSa abhyAsa karIza ane kadAca zarIra nAza pAmI jaze to parabhavamAM zuddha svarUpano abhyAsa karIza. A rIte mane have zuddha (Atma) svarUpamAM magna banavAnI tIvra tAlAvelI jAgI che, tenI ja niraMtara Asakti hovAthI temAMthI calita banAvavA koi samartha nathI. mane have deva ke devendrano paNa bhaya nathI. mohano parAjaya : mahA baLavAna moha saMsArI jIvone cAra gatimAM bhaTakAve che. saMyamI sAdhubhagavaMtone paNa upazamazreNI sudhI caDAvIne paNa bhavasAgaramAM paTakI de che. evA mahAduSTa moharAjAne jinavacanarUpa vajadaMDa vaDe atizaya mAra mArI, jarjarita karyo che. tethI mArAthI have te nAsabhAga karato dUra rahe che. najadIka AvavAnI hiMmata karI zakato nathI, mATe mane teno paNa bhaya nathI. sarva jIvo upara mane parama maitrIbhAva utpanna thayo che tethI maraNano bhaya paNa TaLI gayo che. A rIte huM sarva prakAre nizcita, nirbhaya, nirAkula banIne tapa, japa, saMyama ane dhyAna-kriyAmAM tanmaya thai siddha-buddha mahodayI paramAtmA; susAdhu ane jinavANInuM sahaja samAdhi * 136 sahaja samAdhi * 137
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ zaraNa svIkArI, temanA zuddha svarUpanA AlaMbane mArA zuddha svarUpane oLakhI tenA dhyAnamAM tanmaya banuM chuM. (2) samAdhimAM praveza : zuddha AtmasvarUpanuM dhyAna : nizcayanaye zuddha evA AtmasvarUpanuM vAraMvAra ciMtana, manana, dhyAna ane avalokana karavAthI AtmAnI anubhUti thAya che. zuddha svarUpamAM atyaMta sthira upayoga thavAthI atizaya nirmaLatA prApta thAya che. huM anaMtaguNa paryAyano piMDa, sahajAnaMda svarUpI, acala, akhaMDa, anu5 chuM. mArI nirmaLa cetanAmAM (sthira upayoge) layalIna banI nirvikalpa rasano anubhava karuM chuM. sAlaMbana dhyAna: A rIte jayAM sudhI upayoganI sthiratA Take tyAM sudhI Atma-svabhAvamAM ramaNatA karatA rahevuM, paNa jyAre temAMthI citta calita thatuM jaNAya tyAre anityAdi bhAvanAo vaDe du:khamaya saMsAranuM svarUpa ciMtavavuM. jemake A saMsAra janma, jarA, maraNa ane Adhi, vyAdhi, upAdhithI bharapUra che. anaMta du:khanI khANa che. temaja tIrthaMkara paramAtmAnuM dhyAna karavuM - jemake teo traNa jJAnanA svAmI che, potAnI taddabhava muktine nizcitapaNe jANe che chatAM saMsAranA zIdhra uccheda mATe sakala rAjayasaMpattine ane vaibhava-vilAsanA sukhane Thokara mArI muktipaMthanA pathika banyA ane saMyama svIkArI tapa-tyAganI ghora sAdhanA AraMbhI ghAtakarmonA bhUkkA bolAvI anaMta-kevaLajJAna ane kevaLadarzanarUpa saMpattine hastagata karI, eTaluM ja nahi jagatanA saghaLA jIvo paNa e ja maMgaLamaya mArganA pathika banI AtmaguNa-saMpatti hastagata karI mukti-maMjhIlane prApta kare e AzayathI parama karUNAnidhAna teozrIe dharmatIrthanI sthApanA karI, aneka bhavyAtmAone mokSamArga batAvI, prAMta aghAtI karmono nAza karI, yoga rUMdhI ayogI banI, zaileSI avasthAne prApta karI zuddha-buddha-mukta banI pUrNAnaMdanA bhoktA banyA che. evA pUrNa siddhatAne varelA te paramAtmAnuM zaraNa svIkArI. temanA sAlaMbana dhyAna dvArA vAraMvAra AtmasvarUpamAM magna banavuM joie. kahyuM paNa che ke - nija svarUpa upayogathI, pharI calita jo thAya | to arihaMta paramAtmA, siddha prabhu sukhadAya || 216 ||. tinakA Atma svarUpakA, avalokana karo sAra | dravya guNa parjava tehanA, ciMtavo citta-majhAra | 217 || nirmala guNa ciMtana karata, nirmala hoya upayoga | taba phira nija svarUpakA, dhyAna karo thira joga || 218 || je svarUpa arihaMtako, siddha svarUpa valI jeha | tehavo Atama rUpa che, tiName nahi saMdeha || 219 || cetana dravya sAdhamyatA, teNe karI eka svarUpa | bhedabhAva iName nahi, ehavo cetana bhUpa // 220 || bhAvArtha : zuddha AtmasvarUpanA dhyAnamAM sthira na rahevAya tyAre pharI arihaMtaparamAtmA athavA siddhaparamAtmAnA anaMta sukhamaya svarUpanuM dhyAna karavuM, temanA nirmaLa dravya, guNa, paryAyanAM ciMtanamAM cittane ekAgra banAvavuM. paramAtmAnA nirmaLa guNaparyAyanuM ciMtana karavAthI jyAre upayoga nirmaLa bane tyAre pharI nija svarUpanuM sthiratApUrvaka dhyAna karavuM. arihaMta ane siddha paramAtmAnuM jevuM svarUpa che tevuM ja nija AtmAnuM svarUpa che, emAM lezamAtra paNa zaMkAne sthAna nathI. kAraNa ke cetana dravyanI samAnatA hovAthI sarva jIvonuM svarUpa eka sarakhuM che. nizcayathI bheda-bhAvarahita eka ja cetana bhUpa che. zuddha saMgrahanayanI apekSAe AtmA siddha samAna che. paryAyathI sahaja samAdhi : 138 sahaja samAdhi * 139
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ je bhinnatA bhAse che te karmakRta avasthAnuM pariNAma samajavuM. mATe ja zrI arihaMta paramAtmAnA dravya-guNa-paryAyanuM dhyAna karavAthI AtmA nirmaLa bane che. paramaguNI paramAtmAnA dhyAnaprabhAve bhedabhAva haTI jAya che. vastutaH arihaMta paramAtmAnuM dhyAna e ja AtmAnuM dhyAna che. e bemAM koi paNa bheda nathI. e ja parama nidhAna che. A pramANe sadbhAvanA bhAvI samyagdiSTa AtmA sadA nijasvarUpamAM magna rahe che. AtmAnuM svarUpa nihALI tenA ciMtanamAM lIna banavAthI sarvakarmano kSaya thatAM paramAnaMdapadanI prApti thAya che. AtmaciMtana e ja paramajJAna che. e ja parama dhyAna che. e ja parama jyoti che. e ja paramabrahmane pragaTa karavAnuM uttama sAdhana che. bhavabhramaNanA nivAraNa mATe enA jevuM anya koi sAdhana nathI. mATe vAraMvAra AtmasvarUpanA dhyAnamAM tanmaya banavuM joie. (3) svajana yogya hitazikSA : samyagdaSTi zrAvaka potAnA mAtA-pitAdine moha-mamatva ghaTADavA A pramANe hitopadeza Ape che - A zarIranuM baLa ane tenI sthiti vagere pUrI thavA AvI che, AyuSya have ochuM rahyuM che. mATe have tenI mamatA choDavI joie. jo haju paNa tenI mamatA rAkhazo to te ati duHkhadAyaka nIvaDaze. sura-asura, deva-devendra ane cakravartIo mahAna Rddhi, samRddhi ane zaktivALA hoya che, chatAM kALapizAca AgaLa koinuM jora cAlI zakatuM nathI. AyuSyanI sthiti pUrNa thatAM teone koi rAkhI zakatuM nathI. mohAdhIna prANIo hAya-voya vilApa karI phogaTa karma bAMdhe che. deha mAtra pudgalanI racanA che. dhULa (mATI)nA gharanI jema tene nAza pAmatAM vAra lAgatI nathI. mATe tenA parathI mArApaNAnI mamatA choDI parama sArabhUta dharmanA pAlanamAM tatpara bano ! sahaja samAdhi * 140 saMsAra asAra che, asatya che, paraMtu anAdikAlIna ajJAna ane mohavaza jIva tene satya ane sArabhUta mAnI le che. samAgamo (bhoga) svapnatulya che, saMpatti vIjaLInA jhabakArA jevI capaLa che. AyuSya DAbha upara rahelA jaLabiMdu jevuM asthira che, karmanA saMyoge sAthe rahelA prANIo, AyuSya samApta thatAM, paMkhIonI jema bhinna bhinna sthAne cAlyA jAya che. karmanA saMbaMdhathI tamAro huM putra thayo chuM. A hakIkata tamo paNa sArI rIte jANo cho mATe moha mamatAne mUkI AtmahitamAM tatpara banI jAo; rAgadazAthI jIvane kAramA karmabaMdha thAya che. durgatimAM jai bhayaMkara duHkhonI paraMparA bhogavavI paDe che. e rIte mArA paranuM mamatva tamane duHkhadAyI na bane mATe huM vAraMvAra eka ja bhalAmaNa karuM chuM ke mamatAno tyAga karI, puNyayoge maLelA mAnavajIvanane zrI jinadharmanI ArAdhanA karIne saphaLa banAvo, samatAsAgaramAM jhIlIne sAcA sukhano AsvAda cAkho. zuddha dharmanuM lakSaNa : * jagatamAM dharma dharma karatAM sarva koi phare che. paraMtu dharmano marma (rahasya) virala jIvone ja prApta thAya che. zuddha dharmane pAmyA vinA bhavano bhrama bhAMgato nathI. nirmaLa sphaTika jevo AtmAno zuddha svabhAva e (nizcayathI) 'vAstavika dharma' che, tathA paMca parameSThinuM smaraNa, vaMdana, pUjana, dhyAna vagere temaja ahiMsA, saMyama, tapa, Adi anuSThAna e zuddha dharmane pragaTAvavAnA pradhAna sAdhana hovAthI 'vyavahAra dharma' kahavAya che. vyavahAra dharmanA pAlanathI nizcaya dharma avazya pragaTe che. zuddha svarUpI zrI arihaMta paramAtmAnA dhyAnathI AtmAnA nirmaLa svarUpano anubhava thAya che. parabhAvano prapaMca : e sivAya rAga-dveSanI pariNati, viSaya-kaSAyanI pravRtti, sahaja samAdhi - 141 *
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ vagere sarva parabhAvanI bhramajALa che. temAM phasAyelo jIva mahAna duHkhI bane che. dareka bhavamAM deha, kuTuMba ane dhanAdino saMyoga meLavI maraNa samaye badhu choDIne bIjA bhavamAM cAlyo jAya che. ema anaMtavAra anaMta mAtA-pitAdino saMyoga ane viyoga prApta thayo che. paNa moha-mamatvane lai jIva phogaTa zokAkula banI janma, jarA ane maraNAdi anaMta du:khonI paraMparA sarje che. bhedajJAna vaDe je jIvano mithyAtva moha nAza pAme che te para pudgala padArthomAM rAcato nathI. jene AtmAthI zarIrAdi (pudagala paryAya) sarva padArtho bhinna jaNAya che, te nijasvarUpathI calita thayo nathI ke koinAthI (mohathI) chetarAto nathI. jayAre jIvane sva-paranuM yathArtha jJAna thAya che tyAre te nijasvarUpamAM sthira thai zake che. he mAtA-pitA-baMdhuo ! tamArI sAthe mAro ATalA divasano je saMbaMdha hato te have pUro thAya che. mATe tamo ciMtAne tajI, dharmamAM manane sthira banAvI AtmakalyANa sAdho. ApaNuM sahajasvarUpa ApaNI ja pAse che. ApaNA AtmamaMdiramAM mahA amUlya nidhAna raheluM che, tethI paranI AzA ke yAcanA karavAnI jarUra nathI. AtmAnA sahaja svarUpanA darzanathI janma-maraNanA duHkho maTI jAya che ane anukrame pUrNa zuddha svarUpa pragaTe che. te nija svarUpane jANyA vinA jIva saMsAramAM bhame che ane je nijasvarUpane jANI le che te bhavasAgarano pAra pAme che. kAraNa ke te eka kautukI devanI jema sarva bAhya bhAvone pudgalanI racanA mAnI tethI udAsIna rahI nija svarUpanuM satata smaraNa kare che. kautukI devanuM dRSTAMta : - bAramA devalokano eka deva manuSyalokamAM Avyo ane eka daridra puruSanA zarIramAM praveza karI navA navA veza dhAraNa karI krIDAkhela karavA lAgyo. kyAreka jaMgalamAMthI lAkaDAno bhAro mAthA para uMcakI lAvI nagaramAM vecavA jAya che, kyAreka majUrI kare che, kyAreka bhIkha mAMgato phare che, kyAreka zeTha zAhukAronI sevA cAkarI kare che, koikavAra naTa banI aneka prakAranA khela karI lokone khuza kare che, koika veLA vaNikano dekhAva karI moTA moTA vyApAra kare che. temAM jayAre puSkaLa arthaprApti thAya che tyAre harSita banI jAya che, nukazAnI Ave che tyAre zokAkuLa banI azru sAre che. vaLI koi samaye strI-putra-putrInA parivAra sAthe koi moTA nagaramAM vase che. teTalAmAM tyAM zatru rAjAnuM vizALa sainya AvI paDatAM nagaranA loko nAsabhAga karavA lAgyA. te joi A paNa madhyarAtrie eka putrane potAnA khAMdhA para besADI, ekano hAtha pakaDI, phATelA kapaDA vagerenI gAMThaDI mAthA para mUkI tyAMthI bhAgI chUTe che. tenI strI paNa thoDI ghaNI gharanI upayogI sAmagrInI poTalI bAMdhI putrI sAthe cAlI nIkaLe che. rastAmAM maLatAM musApharo tenI AvI hAlata joI tene pUche che tyAre te A pramANe uttara Ape che - "amAruM nagara zatrusainyathI gherAi jatAM ame saparivAra nAsI chUTyA chIe. have koi gAmamAM jai jematema jIvananirvAha karI gujarAna calAvazuM. karmanA mAThA phaLa bhogavyA vinA chUTako nathI. khUba ja herAna parezAna banI gayA chIe. paNa have bIjo koi upAya nathI.' A rIte aneka prakAranI krIDA-ceSTA karato te deva manamAM to ema samaje che ke huM to bAramAM devalokano deva chuM, divya sukhono bhoktA chuM, mahAna Rddhi-samRddhi mArI pAse che, A badhI ceSTAo to mAtra kautuka jovAnI khAtara ja karuM chuM, te kaMi sAcI nathI. A pramANe A deva vicitra prakAranA prasaMgomAM paNa dInatA ke mamatA dhAraNa karato nathI. tevI ja rIte mAro AtmA karmasaMyoge parapugala paryAyomAM vividha prakAranI ceSTAo karI rahyo che. tethI mAre leza paNa mamatA sahaja samAdhi * 142 sahaja samAdhi * 143
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ ke dInatA karavAnI jarUra nathI. kAraNa ke 'mAruM siddhasamAna pUrNa, zuddha svarUpa che, huM kevalajJAnarUpa lakSmIno svAmI chuM, anaMta guNono nidhAna chuM.' A rIte mane paNa aneka vAra nija svarUpano anubhava thayo hovAthI koi paNa prakArano bhaya mane satAvato nathI. * strI yogya hitazikSA : samyagudRSTi AtmA potAnI dharmapatnIne hitazikSA A pramANe Ape che - A kSaNabhaMgura zarIra upara have mamatA karazo nahi. pudgalanI prIti bhavanI bhIti utpanna kare che, ane AtmAnI prIti bhavane nAbUda kare che. A dehanI sthiti pUrI thai che. te have TakI zakavAno to nathI ja. to pachI tenA upara moha karI dilane zA mATe dubhAvavuM ? tArone mAro ATalA divasano ja saMbaMdha hato. temAM koi vadhaghaTa karI zake tema nathI. A asAra asthira zarIrane nAza pAmatAM vAra lAgatI nathI, kSaNavAramAM baLIne rAkha thai jaze. enAthI tAro koi svArtha saravAno nathI. AzA phaLavAnI nathI. mATe enI mamatA choDI ane dharmanI ArAdhanAmAM tatpara bano. jethI Atmasukha-saMpatti prApta thaze. vikarALa kALanI talavAra sahunA mastaka upara jhajhUme che. mATe tAre paNa jarAye gaphalata-bedarakAra rahevuM nahi. kyAreka tane paNa e jhapATAmAM leze e nizcita vAta che tuM mArI pyArI nArI che ke huM tAro pyAro pritama chuM e sarva mohano vilAsa che. bhoganI viTaMbaNA AtmaguNono nAza kare che. pati patnIno saMbaMdha e bhavanATakano ja eka bhAga che. tAro mAro cetana eka samAna che. karmanI vicitratAne laine vividha rUpa dhAraNa karavA paDe che. mATe tattvanI vicAraNA karI, mamatA mUkI, Atmahita sAdhavA dharmakriyAmAM ughukta bano. mArA upara sAcI prIta hoya to mane dharma karavAmAM sahAyaka bano. kheda, zoka, ciMtA karavAthI phogaTa cIkaNAM karma baMdhAze, bIjuM kazuM ja vaLavAnuM nathI. A pramANe bhAvakarUNAthI prerAine avasarocita hitazikSA ApI che. tene grahaNa karI, mamatA tajI, samatA dharmamAM prayatnazIla banajo . anya kuTuMbIjanone paNa avasarocita suMdara hitazikSA A pramANe ApavI - A saMsAranI sthiti paMkhInA mALA jevI che. Aja sudhI aneka rAjA-mahArAjAo ke ApaNA pUrvajomAMthI koipaNa sthira rahI zakyA nahi ane rahI zake tema paNa nathI. AyuSya pUruM thatAM sahune paraloka tarapha prayANa karavuM paDe che. A vAta tamo paNa pratyakSa rIte jANo cho. mATe tamAre paNa cittamAM jarAye saMtApa karavo nahi, huM tamArI sAthe kSamApanA karuM chuM. tamo badhA dharma upara deDha zraddhA dhAraNa karajo . kevaLI prarUpita dharma ja bhavasAgarathI pAra utAravAmAM pravahaNa-jahAja tulya che. mATe tenI ArAdhanA karajo. jethI durgatinAM duHkha chedAI jAya ane anukrame zivasukhanI prApti thAya ! * putrayogya hitazikSA : he putra ! mArA upara tamAre moha rAkhavo nahi, A esAraasthira saMsAramAM mAtra jinadharmane ja sArabhUta ane sukhadAyaka jANI, zraddhA, premapUrvaka tenI ArAdhanAmAM tatpara banI javuM. pitA-putranA vyavahArika saMbaMdhathI paNa tamo mArI AjJA mAno cho. eTale mArI A aMtima hitazikSAne dhyAnamAM lejo . (1) sudeva, suguru ane sudharma upara gADha prIti dhAraNa karavI. (2) sajajana puruSo sAthe mitratA karavI. (3) dharmIjana upara prIti rAkhavI. (4) dAna, zIla, tapa ane bhAva e dharmanA cAra prakAronuM sadA yathAzakti pAlana karavuM. (5) saMta, sajajana purUSono samAgama karavo. sahaja samAdhi * 144 sahaja samAdhi * 145
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ * sajjana parIkSA : saMsAra (viSaya-kaSAya)mAM ja Asakta thayelA prANIonI sobata karavI nahi. rAgI sAthe rAga-mamatA karavAthI rAgadazA vadhe che, viSaya-vikAra vRddhi pAme che ane viSaya-rAga e durgatino dAtAra che, mATe saMsArarasika jIvono saMga choDI tattvajJAnI puruSonI sobata karavI. dharmajanonA saMgathI sadaguNonI vRddhi thAya che. duniyAmAM yazakIrti phelAya che ane AtmapariNati sudhare che. paralokamAM svarga ane anukrame zivasukhanI prApti thAya che. mATe uttama puruSonI sAthe rahI dharmanuM sadA ArAdhana karatA rahezo, to paramasukhI banazo. * aMtima AlocanA anazana : A pramANe sarva svajanone hitazikSA ApI, potAnA hAthe dAna-puNya karI, sAta kSetramAM yathAzakti lakSmIno sadupayoga karI, saddaguruno suyoga male to temanI pAse ekAMtamAM aMtara kholI pAponI AlocanA karI zalyarahita banavuM joie. saguruno yoga prApta na thAya to atigaMbhIra samyagdaSTi uttamapuruSa samakSa hRdaya kholIne sarva vAto kahI devI. uttama paruSanA abhAvamAM potAnA manamAM pApono pazcAttApa karavo - duSTa karmanA vazathI mArAthI A bhayaMkara pApo thai gayelA che ema arihaMtaparamAtmA, siddhabhagavaMta, mahAmunivaro, samyagudRSTi deva ane potAnA AtmAnI sAkSIe sarva pAponI AlocanA, niMdA ane gaha karavI. trikaraNa zuddha micchAmi dukkaDe ApI hRdaya ane manane nirmaLa banAvavuM. | nikaTa samayamAM ja maraNanI saMbhAvanA jaNAya to sarva AraMbhaparigrahAdi ane cAreya AhArano paNa tyAga karavo. paNa cokkasa khabara na paDe to amuka kALanI maryAdA bAMdhI sarva AraMbha-parigrahAdi ane cAre AhArano tyAga karavo eTale ke sAgArika anazana svIkAravuM. * samAdhi maraNanuM lakSaNa : tyArabAda samyagadaSTi AtmA, palaMgathI nIce utarI mana, vacana ane kAyAne atyaMta sthira banAvI, siMha samAna nirbhaya banI mohalakSmIne varavA, zivapuranuM sAmrAjaya prApta karavA, raNasaMgrAmamAM mohabairIne jItavA mahAsubhaTanI jema dhyAnarUpa (siMhanAda) garjanA kare che. sarva prakAranI AturatA tajI, parama vairya dhAraNa karI AtmAnI prIti jagADI, paramAtmAnA dhyAnamAM lIna bane che. tethI mokSa sivAyanA sarva padArthonI spRhA-vAMchA tUTI jAya che. paramAtmadhyAnanA prabhAve dhyAtAnI dhyeya sAthe ekatA-tanmayatA thatAM samApatti-samAdhi siddha thAya che. te vakhate vIyallAsa vadhavAthI AtmA AnaMdamayasukhamaya, zAMta-sudhArasanA kuMDamAM jhIle che. Atmika sukha svAdhIna, anupama ane anaMta che ema jANI, nija svarUpamAM parama zraddhA-bahumAnapUrvaka ramaNatA karato paramAnaMdaprazAMta pariNAmayukta banelo samyagRSTi AtmA sva-AyuSya pUruM thatAM samAdhipUrvaka maraNa pAme che. * samAdhinuM phaLa : samAdhinA prabhAvathI samyaguSTi AtmA paralokamAM indrAdinI ucca padavI prApta kare che. devalokamAM rahelI zAzvata pratimAonI nitya pUjA kare che. viharamAna bhagavAna ane kevaLajJAnI munibhagavaMto Adine vaMdana-pUjana-stavana karI, dharmadezanA sAMbhaLe che. zrI jinezvaranA kalyANako atiullAsapUrvaka ujave che. tema ja naMdIzvaradvIpanI tIrthayAtrA karI, samyagadarzanane nirmaLa banAvI, devabhavane saphala-sArthaka kare che. devAyu pUrNa thatAM tyAMthI cyavI manuSyagatimAM janma dhAraNa kare che, yauvana vaye rAjaya-Rddhi pAmI sadgurunI dezanA sAMbhaLI, sahaja samAdhi * 146 sahaja samAdhi * 147
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ vairAgya pAmI, saMyama svIkArI, gurunI sevAbhaktipUrvaka zAstrAbhyAsa karI, zuddha svabhAvamAM sthiratArUpa cAritranI anukrame vizuddhi sAdhI, kSapaka zreNi upara caDhI, ghAtI karmono kSaya karI, kevaLajJAna ane kevaLadarzana pAme che. sarvajJa-sarvadarzI eka samayamAM traNe kALanA bhAvone pratyakSa jANatAM-jotAM bhavya jIvone dhamapadeza ApI, parama upakAra karI, aMte aghAtI karmono paNa kSaya karI, anaMta akSaya, avyAbAdha, zAzvata-sukhamaya mokSane prApta kare che. sAdi-anaMta sthitie siddhazilA upara birAjamAna thai zuddha svabhAvamAM ja ramaNatA karI, anaMta sukhono bhoktA bane che. A pramANe samAdhimaraNano mahimA jANI sarva mumukSu AtmAo samAdhi prApta karavA prayatnazIla bano e ja eka zubhAbhilASA. * sarva jIvo sAthe kSamApanA : huM mahAna puNyazALI chuM, kAraNa ke anAdi-anaMtakALathI A apAra bhavasAgaramAM bhramaNa karatA mane Aje ciMtAmaNiratnasamAna 'jinadharma'nI prApti thai che. deva, manuSya, tiryaMca ane nAraka gatirUpa bhavacakramAM rajhaLatA meM mohavaza banI koipaNa jIvane vedanA-pIDA upajAvI hoya tene huM mana, vacana ane kAyAthI khamAvuM chuM. (1) naraka gati : sAte nArakIomAM nArakapaNe utpanna thaine tyAM rahelA bIjA koipaNa nAraka jIvane meM du:kha dIdhuM hoya ke e jIvone paraspara ghasavA dvArA, emanA aMgacheda karavA dvArA ke tADana-tarjana karavA dvArA je koi prakAre trAsa upajAvyo hoya tene khamAvuM . nirdaya paramAdhAmInA avatAramAM mUDha ane ajJAnI evA mArA jIve nArakInA jIvone je kAMi duHkha dIdhuM hoya tene paNa khamAvuM chuM. ahA... hA...! e paramAdhAmInA bhavamAM mUDha evA mArA jIve krIDAvaza banI karavata, talavAra, bhAlAdithI chedana, bhedana, tADana, mAraNa ke yaMtra-pIlaNa, vaitaraNItAraNa, kuMbhIpAcana vagere ghaNAM duHkho nArakI jIvone dIdhAM haze, jenI mane khabara paNa nahIM hoya ! tathA tAmasabhAvamAM AvIne meM je kAMi vedanA upajAvI hoya tene huM trividha khamAvuM chuM. (2) tiryaMca gati : tiryaMcagatimAM pRthvI, pANI, agni, vAyu, pratyeka ane sAdhAraNa vanaspatikAyanA bhavomAM meM sva-para ane paraspara zastrAdithI pRthvIkAyAdika jIvono vinAza karyo hoya tene huM khamAvuM chuM. zaMkha vagere beindriya, jU vagere te indriya, mAkhI vagere caurindriyanA bhavomAM meM je je jIvonuM bhakSaNa karyuM hoya ene du:kha dIdhuM hoya tene huM khamAvuM chuM. garbhaja, samUcchima, jalacara paMcendriyanA bhAvomAM maccha, kAcabA, susumAra Adi aneka prakAranA rUpane dhAraNa karI meM AhAra mATe je jIvono vinAza karyo hoya tene huM khamAvuM chuM tathA aneka prakAranA jIvone joine ghaNIvAra meM temanA chedana-bhedana karyA haze, te sarvene huM khamAvuM . garbhaja, samUcchima sarpa vagere uraparisarpa, gho, vAnara vagere bhUjaparisarSa; kUtarA, bilADA vagere sthaLacara paMcendriya tiryaMcanA bhavomAM meM je koI jIvone chedana-bhedana karI du:khI karyA hoya ke temanuM bhakSaNa karyuM hoya tene huM khamAvuM chuM. hiMsA, mahAraMbhAdi azubhakarmanA udayathI siMha, vAgha, cittA, geMDA, rIMcha Adi hiMsaka zvApada jAtimAM utpanna thaine mArA jIve je koI jIvonI katala karI hoya, saMtApa upajAvyA hoya tene huM khamAvuM chuM. sahaja samAdhi * 148 sahaja samAdhi * 149
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ holA, gIdha, kUkaDA, haMsa, bagalA, sArasa, kAgaDA, bAja, kabarI, cakalI Adi garbhaja, samUcchima khecara paMcendriya bhavomAM sudhAvaza thai kIDI, makoDA, iyaLa vagere jIvonA bhakSaNa karyA tene huM khamAvuM chuM. (3) manuSya gati : manuSya bhavomAM rasanendriya laMpaTa banI zikAra karavA dvArA je jIvonA prANaharaNa karyA hoya tene paNa huM khamAvuM chuM. rasa lAlacu mArA jIve zarIranI puSTine mATe madya, mAMsa, madha, mAkhaNa, athANA ke vAsI odana Adi abhakSya vastunuM bhakSaNa karI temAM rahelA beindriyAdika jIvono ghAta karyo hoya tene huM khamAvuM chuM. sparza-sukhanA rAge laMpaTa banI meM kanyA, sadhavA, vidhavA Adi parastrI ke vezyAdikane viSe gamana karavAthI je jIvone duHkhI karyA hoya, nAza karyA hoya tene huM khamAvuM . AMkha, nAka ane kAnanA viSayomAM Asakta banI meM je koi jIvone du:khamAM pADyA hoya ke saMtApa upajAvyA hoya te sarvene huM trividha khamAvuM chuM. mAnabhaMganA kAraNe tathA krodhanA AvezamAM AvIne meM je koi jIvone mArI AjJA mAnavAnI pharaja pADI hoya tene paNa huM khamAvuM chuM. sattAnA siMhAsana para ArUDha thaine meM aparAdhI ane niraparAdhI jIvone bAMdhyA hoya, ghAyala karyA hoya ke mAryA hoya te sarvene huM khamAvuM chuM. duSTa evA meM krodha athavA lobhane paravaza thai koipaNa prakAranA khoTA ALa ke kalaMka dIdhA hoya tene huM khamAvuM chuM. - IrSA, asUyA bhAvathI meM koipaNa jIva sAthe paraMparivAda (niMdA) vagere karyA hoya, koinI cADI-cugala karI hoya tene huM khamAvuM . aneka pleccha jAtiomAM raudra ane zudra svabhAvavALA meM jayAM dharmazabda kAne paNa sAMbhaLavA nathI malyo tyAM paralokanI paravA karyA vinA viSayAsaktivaza aneka jIvono ghAta karyo hoya ke huM aneka jIvonA du:khano hetu banyo houM te sarvene huM khamAvuM chuM. Arya bhUmimAM janmavA chatAM kasAi, pAradhI, DuMba ke dhIvarAdi hiMsaka jAtimAM utpanna thayelA meM je je jIvonI hiMsA karI hoya tene huM khAvuM chuM. mithyAtvathI mohita adhikaraNanA hetubhUta meM dharmanI buddhithI je jIvonA vadha karAvyA hoya tene paNa huM khamAvuM chuM. - phaLa, phUla, vela, latA vagerenA vanane dAvAgni daIne je jIvone meM bALyA hoya, sarovara, talAva Adi jalasthAnone zoSAvIne je jIvono vinAza karyo hoya tene huM khamAvuM chuM. karmabhUmi ane aMtaradvIpAdi kSetrone viSe meM uddhatapaNAthI ke unmatapaNAthI je koI jIvono ghAta karyo hoya tene huM khamAvuM chuM. (4) deva gati : devanA bhavomAM meM krIDA ke lobhanI buddhithI je jIvone duHkhI karyA hoya tene huM khamAvuM . trividha khamAvuM chuM. bhavanapatine viSe tAmasabhAvamAM vartatA nirdayapaNAthI je koi jIvone duHkhI karyA hoya tene huM khamAvuM . | vyaMtaranA bhAvamAM paNa krIDA AdinA prayogathI je koI jIvone duHkhI karyA hoya tene huM khamAvuM chuM. jayotiSa bhavamAM paNa viSayamohitananI mUDha evA meM je koi jIvone satAvyA hoya tene huM khamAvuM . abhiyogika devapaNAmAM bIjAnI riddhi-siddhi joi matsarabhAvane pAmatA lobha ane mohavaza meM je jIvone du:khI karyA hoya tene huM khamAvuM . A cAre gatimAM bhramaNa karatAM meM je koI jIvane prANarahita banAvyA hoya, du:khamAM pADyA hoya te badhAne huM vAraMvAra khamAvuM chuM. sahaja samAdhi * 150 sahaja samAdhi * 151
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ jANatAM ke ajANatA mArAthI je je aparAdha thayA hoya te badhAja mArA aparAdhone, he jIvo ! madhyastha thai, vera-virodha choDI kSamA Apo. huM paNa kSamA ApuM chuM. A samagra jIvalokamAM mAro koi doSa nathI. huM jJAna, darzana svabhAvavALo chuM, eka chuM, nitya chuM, mamatvabhAvarahita chuM. (A vAta nizcayanayanI apekSAe samajavI.) arihaMta ane siddhabhagavaMtonuM mane zaraNa thAo. sAdhu ane kevali prarUpita dharma ane parama maMgalarupa bano. karmakSayanA ananya hetu evA paMca parameSThInuM mane zaraNa thAo. zuddha bhAvapUrvaka karelA A cAre gatinA jIvo sAthenA khAmaNA Atmavizuddha ane mahAkarmakSayanuM kAraNa bane che. huM mitra chuM sahu jIvano, sahu jIva mArA mitra che. nathI vera ke virodha mAre; prema bhAva pavitra che. yAcuM kSamA sahu jIvathI, sahu jIvane ApuM kSamA. huM bhinna tana-mana-karmathI, cighana-svarUpI AtamA // sahaja samAdhi * 152