Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcaparameSThi namaskArano prabhAva muni zrI naravAhanavijayajI zAstromAM paMcaparameSThi namaskArano mahimA ghaNo moTo varNavyo che. ene sarva maMtraratnonuM utpattisthAna kahyuM che. ene sarva zAstronI AdimAM uccAraNa karavAnuM mAna karyuM che. enA ekeka akSaranA uccAraNamAM anaMta karmo ane tenA rasano ghAta thAya che, ema mAvyuM che. sarvakALanA ane sarva kSetranA sarva paramarSio. ane maharSione praNAma rUpa hovAthI e mahAmaMgala svarUpa che, ema jorazorathI pratipAdana karyuM che. paMcaparameSThi namaskRtine A loka ane paralokamAM aneka prakAranA vAMchito pUrA pADanAra tarIke varNavelA che. arthane ApanAra paNa te ja che, kAmane ApanAra paNa te ja che ane Arogyane ApanAra paNa te ja che. avirati ane AnaMdane ApanAra paNa ene ja mAnela che. paralokamAM siddhigamana athavA devalokagamanA athavA zubha kuLamAM AvAgamana athavA bodhilAbhanuM kAraNa paNa ene ja kahela che. sarva sukhano prayojaka ane sarva du:khano ghAtaka paNa paMcaparameSThi namaskAra che, ema te te sthaLoe spaSTa zabdomAM zAstrakAra maharSioe kramAvyuM che. to pachI Aje ethI viparIta kema ? -e prazna saheje utpanna thAya che. eno uttara paNa bhagavAna haribhadrasUrijI Adi sUripuMgavoe spaSTa zabdomAM Apelo che. yogabindu' nAmanA grantharatnamAM teozrI kramAve che ke "kSaraddhayamathena, zrayamAdi vighAta: | gItaM pApakSayAyoccaiH, yogasiddhairmahAtmabhi / / 1 / / " siddhayogI evA tIrthakara gaNadharAdi mahApurUSoe "yoga' evA be akSara paNa vidhAna pUrvaka sAMbhaLanAra AtmAne atyaMta pApanA kSaya mATe thAya che, ema mAvela che. e ja zlokanI svoprajJa TIkAmAM teozrI mAve che ke "akSaradvayamapi kiM punaH pajhcanamaskArAdInyanekA nyakSarANInyapi zabdArtha: / etata yoga: iti zabdalakSaNaM zrUyamANamAkaryamAnam / tathA vidhArthADanavabodheDapi, 'vidhAnato vidhAnena, zraddhAsaMvegAdizuddhabhAvollAsakarakuDamalayojanA dilakSaNena / gItamuktaM, pApakSayAya, mithyAtvamohAdyakuzala karmanirmalanAyoccairatyartham / kaigItamityAha yogasidaiH yoga: siddho nipano yeSAM te tathA, jinagaNadharAdibhiH mahAtmabhiH prazastabhAcairiti //' "be akSara paNa paMcanamaskArAdi aneka akSaro mATe to kahevuM ja zuM ? "yoga' evA be akSara sAMbhaLatAM, tevA prakAranA arthanuM jJAna na hoya to paNa, vidhAnapUrvaka "zraddhA-saMvegAdi bhAvollAsapUrvaka ane be hAtha Adi joDavApUvaka' mithyAtvamohanIyAdi azubha karmanA atyaMta nirmulana mATe thAya che, ema niSpanna yogI evA zrI jinagaNadharAdi prazasta svabhAvavALA mahAtmapuruSoe kramAvela che." bhagavAna haribhadrasUri mahArAjanuM uparokta nirUpaNa mAne che ke-zrI paMcaparameSThi namaskArAdi aneka akSaro nahi, kintu zrI jinavacanAnusArI 'yoga' evA be akSaranuM zravaNa paNa atyaMta pApakSaya mATe thAya che. zarata eTalI ja ke-te vidhAnapUrvaka hovuM joie ane vidhAna eTale zraddhA-saMvegAdi mAnasika bhAva ane karakumalayojanAdi zArIrika vyApAra : upalakSaNathI zuddha uccAraNa Adi vAcika kriyA. tathA prakAranA avabodha vinA kAyika, vAcika ane mAnasika bhAvollAsapUrvaka zrI paMcaparameSThi namaskArAdi akSaronuM zravaNa paNa ati kilaSTa pAponA kSayanuM ucca kAraNa mAneluM che, to pachI tathA prakAranA avabodha Page 1 of 51
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ sahita zuddha ane spaSTazabdoccArapUrvaka tenuM uccAraNa athavA manana, cintana ane nididhyAsanAdi atyaMta azubha karmonA kSayanuM mahata kAraNa bane temAM pUchavuM ja zuM ? Aje paMcaparameSThi namaskAra LIbhUta na thato hoya ke teno prabhAva pratItigocara na banato hoya, temAM mukhya kAraNa tenA arthanuM ajJAna che ke zraddhA-saMvegAdino abhAva che, eno nizcaya uparokta nirUpaNamAMthI maLI Ave che. tathA prakAranA kSayopazamanA abhAve arthano avagama ocho-vadhato hoi zake che, parantu te teTalo bAdhaka nathI. jeTalo bAdhaka vidhAnano abhAva che-zraddhA-saMvegAdi bhAvollAsano abhAva che. kSayopazamanA yoge arthAvagama adhika paNa hoya, chatAM jo vidhAna pratye bedarakAra hoya, to te phlaprAptithI banazIla rahe che. sAmAnya arthabodhavAnuM paNa vidhAna pratye kALajIvALo AtmA pApakSayAdi ucca Lono bhoktA banI zake che. Aje navakArane gaNanArA arthajJAnahInapaNe tene gaNe che mATe tenA LathI vaMcita rahe che, ema kahevA karatAM zraddhA-saMvegazUnyapaNe tene gaNe che mATe ja LathI vaMcita rahe che, ema kahevuM e zAstradraSTie vadhAre anukULa che. zradvA eTale "tata pratyAre "A tema ja che' evo vizvAsa athavA "A ja paramArtha che' evI buddhi : ane saMvega eTale. "mokSAbhilASA" athavA "A ja ArAdhana karavA yogya che.' evo bhAva. bhAvollAsa mATe A jAtinAM zraddhA ane saMveganI parama AvazyaktA che. jyAM sudhI "paMcaparameSThi namakriyA e ja paramArtha che" evI buddhi na thAya ane "du:kha ane tenA kAraNabhUta pApathI rahita banavA. mATe e ja eka parama sAdhana che.' evuM AMtarika sparzajJAna na thAya, tyAM sudhI- "arihaMta e bAra guNa sahita che ane siddha e ATha guNa sahita che : ATha prAtihArya ane cAra mUlAtizaya maLIne bAra guNa thAya che : azokavRkSa, surapuSpavRSTi ityAdi ATha pratihAryonAM nAma che : apAyApagamAtizaya, jJAnAtizaya ityAdi cAra mUla atizayo kahevAya che : ATha karmanA kSayathI siddhaparamAtmAne ATha guNo utpanna thAya che : ATha karmanI uttara pravRtio (158), sattAmAM (148), baMdhamAM (120), udayamAM (122), udIraNAmAM (122) hoya che : baMdha, udaya, udIraNA ane sattA -e cAra prakAre karmathI rahita hoya te siddha kahevAya che." -agara AthI paNa pAMca parameSThI ane temanA guNo saMbaMdhI sUkSmAti sUkSma jJAna dharAvanAra AtmA paNa jo te pratye zraddhA ane saMvegathI zUnya che, to LaprAptino anadhikArI che. tathA prakAranA kSayopazamAdi sAmagrInA abhAve "arihaMta paramAtmA e mokSamArganA upadezaka che : siddha paramAtmA e mokSane prApta thayelA che : mokSa e anaMta sukhanuM dhAma che : janma-maraNAdi ke bhUkha-tRSAdi pIDAonuM tyAM nAmanizAna nathI. : du:khanuM sthAna cAra gati rUpa saMsAra che. Adhi, vyAdhi ane upAdhithI te bharapUra che. jyAM sudhI e saMsAraparibhramaNa maTe nahi, tyAM sudhI du:khano aMta Ave nahi. arihaMta paramAtmAoe kevaLajJAnathI te joyuM che : pote svapuruSArthathI kamarahita banyA che : bIjAone kamarahita banavAno mArga batAvI gayA che : e mArge cAlanAra pUrve du:kharahita banyA che, Aje paNa du:kharahita bana che. anaMta sukhanA bhoktA paNa teo ja thayA che ane thAya che : e mArganI zraddhAnA abhAve ja jIvo cAreya gatimAM duHkha anubhavI rahyA che : du:khanAza ane sukha prAptino paramArthika upAya arihaMto ja svayaM jANI zake che, bIjAo temanA kahevAthI ja jANI zake che : arihaMta ke sarvajJa banyA sivAya jeo sukhaprAptino mArga batAve che teo. zraddheya nathI : tevA apUrNa jJAnInA batAvelA mArge cAlavAmAM azreya che, saMpUrNa jJAnIe batAvelA mArge cAlavAmAM ja zreya che : jJAnIe batAvelo mArga kaSTapUrNa hoya to paNa AdaraNIya che, ajJAnI agara adhurA jJAnIoe batAvelo mArga sukhALo hoya to paNa anAdaraNIya che : samasta du:khano jemAM sadAkALane mATe aMta che, evA mokSane meLavavA mATeno mArga sukhALo hoi zake ja nahi : adhika kaSTathI bacavA mATe alpa kaSTa e kaSTa gaNAya ja nahi : saMsAranAM kSaNika sukho paNa kaSTa vinA maLI zakatA nathI, to mokSanA anaMta sukho vinA kaSTa, agara khAtAM-pItAM maLI jAya ema mAnavuM e bAlizatA che." -eTaluM jeo jANe Page 2 of 51
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ che, zraddhA ane saMvega bharapUra vicAro jenA aMtaramAM sthAna jamAvIne beThelA che, te AtmAo ja paMcaparameSThi namaskAra-kriyAnA yathArtha LanA upabhoktA banI zake che. arthajJAna maLyA pachI zraddhA-saMveganI zI jarUra ? -ema kahenArA tattvane samajyA ja nathI. arthajJAnanI sAthe zraddhA-saMvega ityAdi jyAM sudhI na maLe, tyAM sudhI te kriyA bhAvakriyA banI zakatI nathI. zAstrakAroe "bhAva" ne ja sarvatra LadAyI mAnyo che. "bhAva" upayoga svarUpa che. upayoga vinAnI. arthajJAna sahita ane zuddha kriyAne paNa zAstrakAroe dravyakriyA kahelI che. "pote bhUmiti tainAta "anupayoga e ja dravya che.' ema zAstronuM mAna che. upayogavALAnI azuddha agara arthajJAnahIna kriyA paNa bhAvakriyAnuM kAraNa banI zake che. ethI viparIta upayogazUnyanI zuddha ane arthajJAnavALI kriyA paNa bhAvakriyA ke tenuM sAkSAt kAraNa banI zakatI nathI. upayoganI ATalI pradhAnatA jema dharmakriyAmAM che, tema pratyeka sArI-narasI kriyAmAM che. jema anupayoga thayelo aparAdha saMsAramAM ke sarakAramAM paNa mukhya aparAdha gaNAto nathI, tema vinA upayoga thayeluM sAruM kArya paNa saMsAramAM sAruM ke prazaMsanIya gaNAtuM nathI. itara darzanakAroe paNa kahyuM che ke- 'mana PQ HTM[ @(ra jU mokSa "manuSyonuM mana e ja baMdha ane mokSanuM kAraNa che." mana jemAM bhaLatuM nathI, e kriyA jema bandhano hetu thatI nathI, tema mokSano hetu paNa thatI nathI. manazUnyapaNe ke upayogazUnyapaNe thatI paMcaparameSThi namaskAra-kriyA paNa, tenuM sAru ane yathArtha La kema ApI zake ? e kriyAnI sAthe manane meLavavA mATe arthajJAnanI jeTalI jarUra che, tethI kai guNI adhika jarUra zraddhA ane saMveganI che. zraddhA ane saMvegavALA tathA paMcaparameSThi namasjiyA pratye bhakti ane AdaravALA puNyavaMta jIvo atyabha arthajJAnane dhAraNa karavA chatAM, tenAthI je phayado Aje agara koi paNa kALe uThAvI zake che, te La, zraddhA, saMvega, bhakti ane AdarAdithI zUnya moTA tattvavettA ane paMDitAgraNI tarIke lekhAtAo paNa meLavI zake tema nathI. paMcaparameSThi namaskriyAno prabhAva e rIte atyaMta bhArI hovA chatAM paNa, tenA LathI vaMcita rahI javAnuM mukhya kAraNa kAi hoya to te zraddhAhInatAdi che. zraddhAhIna AtmAnA hAthamAM Avelo navakAra rUpI. cintAmaNi niSphaLa jAya agara nukzAna karanAro thAya, to temAM doSa navakAra ke tenA prabhAvano che ema kema kahI zakAya ? anadhikArI AtmAone sArI paNa cIja ApavAnI paropakArarata puruSo spaSTa zabdomAM nA pADe che. paramopakArI bhagavAna haribhadrasUri mahArAja ja anya sthaLe mAve che ke - jaitAddhadyogyeyo, dratyenuM tathApi tU I haribhadra idaM prAd, naitebhye deya AdarAt / / 1 / / " uttama vastunA mAhAbhyane jANanArA sapuruSo ayogyane uttama vastu ApatA ja nathI. to paNa. haribhadra' AdarapUrvaka jaNAve che ke- kRpA karIne uttama vastu ayogyane ApatA nahi. kAraNa ke-uttama vastunI karelI svalpa paNa avajJA moTA anarthane mATe thAya che. e anarthathI bacavAne mATe ja mAruM A kathana che. nahi ke-mane koinA pratye mAtsarya che. yogya ane adhikArI AtmAone to te prayatnapUrvaka ApavI joie. parantu temAM paNa vidhi jALavavAnI atyaMta jarUra che. ayogya vidhie grahaNa karanAra yogya AtmAne uttama vastu paNa ekAeka LIbhUtI thatI nathI, nukzAnA karanArI paNa thai paDe che. zrI pacaparameSThI namaskAranA sAcA adhikArI zraddhA-saMvegAdi guNothI vibhUSita puruSaratno che. pachI te sAdhu ho, sAdhvI ho, zrAvaka ho, zrAvikA ho ke bhadraka pariNAmI mithyAdraSTi ho. upadhAnAdi tapa karavApUrvaka, zrI mahAnizIthAdi sUtronA yogodvahana karanAra saMyamI, zuddha cAritranA khapI ane zAstrokta vidhi-vidhAna pratye paripUrNa Adara dharAvanArA nircantha munirAjanA mukhathI grahaNa karelo navakAra e ja Page 3 of 51
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ vidhipUrvaka grahaNa karelo gaNAya che. e rIte vidhipUrvaka agara vidhi pratye saMpUrNa Adara dhAraNa karI, avasara maLyuM e vidhine satyApita karavAnI dhAraNA rAkhI grahaNa karavAvALo AtmA, navakAra dvArA yatheSTa La Aje paNa nA meLavI zake e bane ja nahi. AjanA vipakALamAM maMgaLa mATe, vidhva-vinAza mATe, cAre bAju ane daze dizAethI moTuM phADIne DokIyAM karI rahelAM du:kha rUpI pizAconA mukhanI aMdara kSadra jantunI jema pIsAtAM bacI javA mATe zuM koi prabaLa sAdhananI jarUra nathI ? pratyeka vyakti mATe, strI-puruSa mATe, bAlaka-bAlikA sarvane mATe evA sAdhananI anivArya jarUra che : ane evuM prabaLa sAdhana, amodha sAdhana, sarva bhayonI sAme AtmAne surakSita banAvanAra ane sarvane eka sarakhuM upayogI thai paDe tevuM sAdhana zrI paMcaparameSThI namaskriyAthI caDhIyAtuM bIjuM kayuM che ? hoya to tene apanAvavAnI jarUra che ane na hoya to dhumADAmAM bAcakA bharavAnI. jarUra nathI. madhya dariyAmAM DubatI veLAe taNakhalAne vaLagavAthI bacI zakAtuM nathI. du:khasAgaramAM DubatI duniyAne bacAvI levA ane surakSita sthaLe pahoMcADI devA zrI navakAra samAna bIjI koi Life boat' jIvananAva nathI. jema nAva paNa temAM besanArane ja bacAve che-bIjAne nahi tema navakAra paNa tenA ArAdhakane bacAve-ArAdhaka ke virAdhakane na bacAve, emAM kono doSa ? zrI navakArano nahi ja. paMcaparameSThi namaskAra e sarva pApono prabhAza karanAra tathA sarva maMgalonuM mULa che ema sAkSAta zrI namaskArasUtramAM ja mAvyuM che, jethI te viSayamAM koine kAMi paNa zaMkA rahevI joie nahi. chatAM teno vizeSa vistArathI mahimA batAvavA mATe zAstromAMthI uddhata karIne nAnA prakaraNo rUpe keTalAMka prakaraNo Aje paNa maLI Ave che. temAMthI mAtra be ja prakaraNo-eka saMkSepathI Lane batAvanAra tathA bIjuM vistArathI Lane batAvanAra-mULa prAkRta uparathI sarala gujarAtImAM anuvAda karIne ahIM ApavAmAM Ave che. AzA che ke-AjanA bhISaNa kALamAM yogya AtmAone te ghaNuM AzvAsana Apaze ane navakAra pratye bhakti utpanna karAvI cittanI asamAdhine moTe bhAge maTADanAra thaze. zAstrakAroe saMkaleza vakhate, kaSTa vakhate tathA cittanI arati ane asamAdhi vakhate vAraMvAra navakArane yAda karavA kramAvyuM che. te zAstrAjJAnuM pAlana thaze. zAstrajJAnA pAlana mATe pratyeka samaye sAvadha rahenAra AtmAne arati ke asamAdhi jevuM kAMi rahetuM ja nathI. parantu Ajano jamAno zAstrAjJAothI nirapekSa banIne sukhanI zodha pAchaLa paDyo che, jethI tenA bhAgyamAM sukhanA badale du:khanA. divaso jovAno prasaMga vadhe che athavA zAMtinA badale azAMti ane samAdhinA badale asamAdhinA ja kAramAM. prasaMgo ubhA thAya che. haju paNa jo jJAnIonAM vacanone anusaravAnI vRtti utpanna thAya, to paNa ghaNAM du:kho, ghaNI. ciMtAo ane ghaNI ghaNI asamAdhio ApoApa adrazya thai jAya tema che. asamAdhio ane azAMtione adrazya karavAno siddha, zidhra ane amodha upAya jJAnIoe zrI navakAra maMtra, tenAM pado ane tenA pratyeka akSaronA avalaMbanano batAvyo che. vidhipUrvaka teno Azraya lenArane zrI navakAramaMtra apUrva zAMti Ape che, ananta karmono nAza karAve che, temaja sartama ane tenA pariNAme maLatAM anaMtA sukhonAM parama bIja svarUpa banI jAya che. jema bIjamAMthI aMkura, aMkuramAMthI vRkSa, ane vRkSamAMthI patra, puSpa ane phaLa svAbhAvika rIte ja utpanna thAya che, tema paMcaparameSThi namaskAra rUpI bhAva bIjamAMthI kALakrame saddharma ciMtA rUpI aMkurAo, saddharmazravaNa ane anuSThAnAdi rUpI vRkSa tathA tenI zAkhA-prazAkhAo, sudeva tathA manuSyonAM sukho rUpI patro ane kusumo, temaja sidvigatinAM akSaya sukho rUpI sadA amlAna ane paripakva LonI prApti svayameva (Automatic) thAya che. Page 4 of 51
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
________________ paMcaparameSThi namaskAra e bhAvadharmanuM paNa bIja che ane bhAvadharmanI siddhithI prApta thatAM svarga ane apavarganAM sukhonuM paNa bIja che. jenAthI svargApavarganAM durlabha sukho paNa sulabha ane sahaja bane che, te navakAra vaDe anya sukhonI prApti ke sAdhAraNa duHkhothI nivRtti zakaya na bane, e kalpanA ja keTalI mithyA che ? chatAM Aje sukha meLavavA ke duHkha dUra karavAnA arthI AtmAo paNa navakAra jevI vinAmUlye maLelI ke maLI zake evI asAdhAraNa cojathI paNa atyaMta dUra rahe che, e satpurUSone mana atyaMta zocanIya vAta che. jagatanA uttama AtmAone Aje e navakAranI sanmukha banAvavAnI asAdhAraNa agatya che. AjanA viSamakALamAM eka paNa AtmA jo bhAvathI e navakAranI sanmukha bane, to te kAryane mATe lAkhkho rUpiyAnuM kharca thatuM hoya to paNa alpa che H kAraNa ke-Aje ughADI AMkhe dekhI zakAya che ke-lAkhkho ane kroDo rUpiyAnA ja nahi, kintu moTA sAmrAjyonA mAliko paNa navakAranA abhAve kAramI Apattio ane duHkhothI kacaDAya che-kAramI azAnti ane asamAdhiothI rIbAya che : jyAre bhAvathI e navakArane prApta thayelA je koi satpurUSo che, teo ATalA asamAdhigrasta kALamAM paNa parama samAdhi ane zAntipUrvaka jIvI rahyA hoya che. ajJAnathI, pUrvagrahathI ke kazikSaNathI e navakAra pratye ke e navakArane ApavA mATe zAstra mAvelI parama pavitra AcaraNAo pratye virUddha bhAvavALA banelA AtmAo haju paNa samaje ane potAnA ja bhAvi sukha mATe sIdhI dizAno svIkAra kare, to paNa A kALanI viSamatA temane aniSTa mATe nahi, paNa kharekhara AzirvAda mATe banI jAya. navakAra e parama maMtra che eTaluM ja nahi, paNa parama zAstra che. parama zAstra che eTaluM ja nahi, paNa sarva zAstromAM ziromaNibhUta mahAzAstra che. zAstromAM ene 'mahAzrutaskaMdha' nAmathI saMbodhela che. lokamAM rahela paMcAstikAyanI jema zAzvata ane sahajasiddha tarIke ene mAvela che. eno mahimA abhUtapUrva che. pratyeka puNyavAna AtmA AjanA kALe te mahimAne samajato thAya, te mahimAvaMta vastunI ArAdhanAmAM rasa leto thAya ane pratyeka duHkhanA pratikAra mATe zAstrokta rIti mujaba jIvanamAM tene sthAna Apato thai jAya eTalI ja lekhaka ane anuvAdakartAnI abhilASA che. laghu navakAra-phLa ane bahat navakAra-phLa e baMne prakaraNonA anuvAdomAM buddhimAMdhanA kAraNe thayelI skhalanAone vidvAno sudhArIne vAMce evI prArthanA che. laghu navakAra-phaLa (anuvAda) dhanaghAtI karmathI mukta arihaMto, sarva siddho, pravara AcAryo, upAdhyAyo tathA sarva sAdhuo-zreSTha lakSaNone dhAraNa karanArA e pAMceya parameSThione karelo namaskAra saMsAramAM bhaTakatA bhavya jIvone parama zaraNa rUpa che. (1-2) urdhvaloka, adholoka ane tiryaMcalokamAM zrI jina-navakAra pradhAna che tathA samasta bhuvanamAM narasukha, surasukha ane zivasukhonuM parama kAraNa che. (3) te kAraNe sutAM ane uThatAM A navakArane anavarata gaNavo joie. bhavya lokane te nizcaye duHkhane daLanAro tathA sukhane utpanna karanAro che. (4) janmatI vakhate te gaNavAmAM Ave to janma pAmyA bAda bahu Rddhine ApanAro thAya che ane avasAna vakhate te gaNavAmAM Ave to maraNa thayA bAda sugatine ApanAro thAya che. (5) Apatti vakhate tene gaNavAmAM Ave to seMkaDo ApattionuM ullaMghana thAya che ane RddhinI vakhate tene gaNavAmAM Ave to te Rddhi vistArane pAme che. (6) A navakArane zvAsanI jema kaMThane viSe je sthApana kare che, ta devatAo hoya to navalakSmIne pAme che tathA naravarendro hoya to vidhAdharanA tejane prApta kare che.(7) zuM A navakAra e mahAratna che ? athavA cintAmaNi samAna che ? ke kalpavRkSa samAna che ? nahi, nahi, paraMtu tenAthI paNa adhikatara che. cintAmaNi, ratnAdi ane kalpatarU eka janmamAM sukhanAM kAraNa cha, jyAre pravara evo Page 5 of 51
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ navakAra svargApavargane ApanAro che. (9) je kAMi parama tattva che ane je kAMi parama padanuM kAraNa che, tyAM A navakAra parama yogIo vaDe paNa dhyAna karAya che. (10) je eka lAkha navakArane gaNe ane zrI jinezvaradevane vidhipUrvaka pUje, te zrI tIrthaMkaranAmagotrane bAMdhe emAM saMdeha nathI. (11) mahAvidehanI pravara 160 vijyo, ke jyAM zAzvatakALa che, tyAM paNa A zrI jina-navakAra nirantara bhaNAya che. (12) pAMcA eravata ane pAMca bharatamAM paNa zAzvata sukhane denAra A ja navakAra bhaNAya che. (13) maratI vakhate je kRtArtha purUSe A navakAra prApta karyo, te devalokane viSe jAya che ane parama padane pAme che. (14) A kALA anAdi che, A jIva anAdi che ane A janidharma paNa anAdi che. jyArathI e che tyArathI A navakAra bhavyajIvo vaDe bhaNAya che. (15) je koi mokSe gayA che ane je koi karmamalathI rahita banIne mokSe jAya che, te sarve paNa zrI jina-navakAranA ja prabhAve che ema jANo. (16) navakAranA prabhAvathI DAkiNI, vetAla, nakSatra ane mAri vigereno bhaya kAMi karI zakato nathI tathA sakala rito nAza pAme che. (17) zrI jina-navakAranA prabhAvathI vyAdhi, jala, agni, cora, siMha, hAthI, saMgrAma, sarpa AdinA bhayo takSaNa nAza pAme che. (18) A navakAra sura, siddha, khecara vigere vaDe bhaNAyo che. tene je koi bhaktiyukta banIne bhaNe che, te parama nirvANane pAme che. (19) aTavI, parvata ke araNyanA madhyamAM smaraNa karAyelo A navakAra bhayane nAza kare che ane mAtA jema putrabhAMDonuM rakSaNa kare che, tema seMkaDo bhavyonuM rakSaNa kare che. (20) paMcanavakAra ciMtavavA mAtrathI paNa jala ane agnine thaMbhAvI de che tathA ari, mAri, cora ane rAjAonA ghora upasargone atyaMta nAza kare che. (21) je zrI jinazAsanano sAra che ane caturdaza pUrvono samyaga udvAra che, te navakAra jenA manane viSe sthira che, tene saMsAra zuM kare ? arthAta kAMi paNa karavA. samartha nathI. (23) $ti bhag navaDIR DHW navakAranuM saMkSipta phaLa pUrNa thayuM. bRhat navakAra-chULa zrI vardhamAna jinezvarane ane potAnA gurUne namaskAra karIne, jema paMca navakAranA phlane sUtramAM kahyuM che tema saMkSepathI huM kahuM chuM. (1) he bhadra ! atyaMta bhayaMkara evA bhAvazatrunA samudAya upara vijaya meLavanAra arihaMtAne, karmamalathI atyaMta zuddha thayelA siddhabhagavaMtone, AcArane pALanArA. AcAryabhagavaMtone, bhAva sUtradAyI upAdhyAyabhagavaMtone tathA zivasukhanA sAdhaka sarva sAdhubhagavaMtone namaskAra karavAne niraMtara udhukta thA-tatpara rahe. sidvisukhanA sAdhana evA te namaskArane samAhita AtmA banIne tathA kuvikalpono tyAga karIne parama Adara kara. (2-3-4) kAraNa ke-A namaskAra saMsAra-samarAMgaNamAM paDelA AtmAone asaMkhya du:khonA kSayanuM kAraNa che tathA zivapaMthano parama hetu che. (5) vaLI te kalyANa-kalpatarUnuM avadhya bIja che, saMsAra rUpI himagirinA zikharone ogALavA mATe pracaMDa mArtaDa tulya che, pApabhujaMgona vaza karavA mATe garUDa pakSI che, daridratAnA kaMdane mULathI ukheDI nAkhavA. mATe varAha-sUaranI dADhA che, samyakatva ratnane prathama utpanna thavA mATe rohaNAcalanI dharaNI che, sugatinA AyuSyabaMdha rUpI vRkSano puSpogama che ane vizuddha evA saddharmanI nirvighna sidvinuM nirmaLa upalabha cihna che. (6-7-8) vaLI jyAre vidhivihita sarva ArAdhanAno prakAra vaDe kAmita phla saMpAdana karavA mATe pradhAna muMbatulya navakArano prabhAva thAya che, tyAre zatru paNa mitra banI jAya che, tAlapuTa viSa paNa amRta banI jAya che ane bhayaMkara aTavI cittane AnaMda ApanAra vAsabhavana jevI banI jAya che. (9-10) coro paNa rakSakapaNAne pAme che, gaho anugraha karavAvALA thAya che ane apazukana paNa zubha zukanathI sAdhya Lane ApanArA banI jAya che. (11) jananIonI mAphTa DAkiNIo paNa thoDI paNa pIDAne karatI nathI, temaja Page 6 of 51
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ maMtra, taMtra ane yaMtranA prakAro paNa rUMdhAi jAya che-kAMi karI zakatA nathI. (12) paMca navakAranA sAmarthyathI agnikamalanA puMja jevo siMha, ziyALa jevo ane vanahastI mRganA baccAM jevo banI jAya che. (13) e kAraNe A navakAra sura, khecara vigere vaDe besatAM, uThatAM, alanA pAmatAM ke paDatAM parama bhakti smaraNa karAya che. (14) vaLI zraddhAbahumAna ane snehagarbhita A navakAra rUpI zreSTha dIpaka, mithyAtva rUpI timirane haranAro dhanyapurUSonA mana rUpI bhavanane viSe zobhe che. (15) jeonA mana rUpI vananikuMjamAM navakAra rUpI kesarIkisora siMhanuM baccuM rame che, teone aniSTa evA durdhaTa bhAgyanI ghaTanAo naDatI nathI. (16) nibiDa beDIonI ghaTanA ke vajapaMjarano nirodha tyAM sudhI ja che, ke jyAM sudhI yAvarjivIta paMca navakAra rUpI zreSTha maMtra japavAmAM Avyo nathI. (17) darpiSTha, duSTha, niSphara ane atyaMta rUSTha evI. bIjAonI draSTi tyAM sudhI ja pIDA kare che, ke jyAM sudhI navakAramaMtranA cintanapUrvaka jovAyuM nathI. (18) maraNatola samarAMgaNanA samAgama vakhate ke grAma-nagarAdinA gamana vakhate navakAronuM smaraNa karanArAone sanmAnanI prApti thAya che. (19) tathA jvalamAna maNiprabhA vaDe malla evI vizAla NipatinI kSAnA samUhathI prasAra pAmatA karaNonA bhArathI bhAgI gayuM che aMdhakAra jyAMnuM, evA pAtAla lokane viSe cittAnattara ghaTamAna che cittAhalAdaka viSayo jemane evA dAnavo je vilAsa kare che, te navakAranA tano eka leza che. (20-21) vaLI viziSTa padavI, vidyA, vijJAna, vinaya ane nyAyathI nipuNa, akhkhalita prasaravALa, prasAra pAmatA manohara yazathI bharAi gayuM che bhuvanatala jemAM, atyaMta anuraktA evA kalatra ane putrAdi sakala sukhI svajanavALuM, AjJAnI rAha jotAM utsAhI ane dakSa gRhakarma karanAra parijanavALa, avicchinna lakSmInA vistArayukta zreSTha svAmipaNuM, bhogIpaNuM ane dAnIpaNuM che jemAM, rAjA amAtyAdi viziSTa loka ane prajAjana vaDe bahumAna karAyeluM, yathAciMtita phlaprApti vaDe suMdara ane virodhI lokonA cittane paNa camatkAra karanAruM, evuM manuSyapaNuM je prApta thAya che, te paNa navakAranA phlana eka leza che. (22-23-24-25) vaLI sarva aMgoe pradhAna zobhAyukta cosaTha hajAra aMteurIvALuM, batrIsa hajAra moTA prabhAvazAlI sAmaMta rAjAonA AdhipatyavALuM, moTA nagara sadRza channe kroDa grAmanA vistAravALuM, devanagara samAna bahoMtera hajAra zreSTha nagarovALuM, bahusaMkhya kheDa, kambaDa, maDaMba, droNamukha vigere ghaNI vastIovALuM, dedIpyamAna, manohara ane suMdara evA rathonA samudAyathI yukta rAjamArgovALuM, duzmananA samudAyane cagadI nAkhavAne samartha evA pAyadaLanI senAnA samudAyavALuM, atyaMta madajharatA. pracaMDa gaMDasthaLanA maMDaLavALA hastIonA daLavALuM, mana ane pavanathI paNa caMcala tathA kaThora khurIo vaDe khodI nAkhyuM che. kSoNitala jemane evA tarala turaMgonI mALAvALuM, sola hajAranI saMkhyAvALA yakSonA samudAyathI surakSita, nava vidhi ane cauda ratnonA prabhAvathI prAdurbhAva pAmatA sakala arthovALuM cha khaMDa bharatakSetranuM adhipatipaNuM, bhuvanane viSe je prApta thAya che, te paNa kharekhara zraddhAsalilanA siMcanathI. parivardhita evA paMca namaskAra rUpI vRkSanA koi eka phlanA vilAsano ja vizeSa che. (26-2-28-29-30-31-32) vaLI zveta divyAMzukathI DhaMkAyela devazayyAne viSe zuktinA paDanI aMdara rahela muktAphlanI jema suMdara aMgasahita je utpanna thAya che ane utpanna thayA bAda je Ajanma ramyatanuM, Ajanma saubhAgya ane yuvAvasthAvAnuM , Ajanma roga, jarA, raja ane svadarahita zarIrayukta, AjanA ananya kAMti tathA mAMsa ane rUdhirAdi zarIranA malathI vimukta tathA Ajanma amlAna puSpamAlA ane devadUSyane dhAraNa karanAra tathA uttapta jAtyakAMcana ane tarUNa dinakara samAna che. zarIranI zobhA jenI, pAMca prakAranA ratnamaya AbharaNonA kiraNothI karbarita che. digacakra jenuM, laTakatA kaMDalonI , prabhAsita che. saMpUrNa gaMDamaMDala jenuM, ramaNIya ramaNazIla devaramaNIonA samudAyane manahara, eka helA vaDe grahacakrane pADavA ane bhUtalane jamADavA samartha, lIlApUrvaka sakala kulAcalanA samudAyane cUravA ane mAnasa pramukha mahAsarovara, saritA, draha ane sAgaronA pANIne pralayakAlanA pavananI jema ekIsAthe Page 7 of 51
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ zoSavA samartha, moTA ane ghaNA evAM vaikriya rUpo vaDe ekIsAthe traNa lokane pUravA tathA paramANu mAtra rUpane paNa karavA samartha, eka hAthanI pAMca AMgalIo upara pratyekanA agrabhAgane viSe ekIsAthe pAMcaya merUne dhAraNa karavAne samartha, bahu zuM kahevuM ? eka kSaNamAM sata vastune asat ane asat vastune sat dekhADavAne tathA karavAne nizce samartha tathA namatA evA devonA mastaka upara rahela maNio rUpI madhukarIonI cholothI zobhita che caraNo jenA, bhUbhaMga vaDe Adeza karAyelo ane harSita thayelo che. sasaMbhramapaNe uThato parivAra jeno, cintavatAnI sAthe turata ja saMghaTita thato che. anukULa viSayono samudAya jene, ratinA rasabharapUra vilAsa karavAne viSe niraMtara rakta, nirmala avadhijJAna ane animeSa draSTi vaDe joyA che. jovAlAyaka padArtho jeNe, samakAle udaya pAmelI che saghaLI zubha karmano prakRtio jene tathA RddhinA prabaMdhathI manohara evA vimAnonA samudAyonuM prApta thayuM che adhipatipaNuM jene, evo askhalita prasaravALo surendra paNa je devalokanuM pAlana kare che, te saghaLuM sadbhAvagarbhita paMca namaskAranI thayelI ArAdhanAnI lIlAno ja eka lava che-ema jANo. (33 thI 47) urdhva, adho ane tiryak loka rUpI raMgamaMDapamAM dravya, kSetra, kAla ane bhAvane AzrI je koine je kAMi Azcaryajanaka atizayavizeSa dekhAya che athavA saMbhaLAya che, te sarva paNa namaskAranA smaraNano ja eka mahimA che-ema samajo. (48-49) jaladurgane viSe, sthaladurgane viSe, parvatadurgane viSe, smazAnadurgane viSe athavA anyatra paNa durga-kaSTapadane viSe eka navakAra ja trANa ane zaraNa che. (50) vazIkaraNa, raNa, uccAraNa, kSobha ane sthaMbhana Adi kAryone viSe vidhipUrvaka prayukta thayelo navakAra ja samartha che. (51) anya maMtrothI prAraMbhelA je kAryo vaza thayAM nathI, te sarva paNa navakAranA smaraNapUrvaka prArabhelAM thAya to zighra siddha thAya che. (52) te kAraNa mATe sakala siddhio ane maMgalone icchatA AtmAe sarvatra sadA samyaktrakAre navakArane cintavavo joie. (53) jAgatAM, sutAM, chIMkatAM, besatAM, uThatAM, ubhA rahetAM, cAlatAM, skhalana pAmatAM ke nIce paDatAM A parama maMtrane ja nizce anusaravo jAie -vAraMvAra smaraNa karavo joie. (54) puNyAnubaMdhI puNyavALA je AtmAe A navakArane prApta karyo che, tenI naraka ane tiryaMca gatio avazya rokAi gai che. (55) vaLI kahyuM che ke- A navakAra jeNe bhAvathI prApta karyo che, tene kadI paNa apayaza ane nIca gotrAdinI prApti paNa durlabha thatI nathI tathA janmAMtaramAM paNa tene pharI vAra A navakAranI prApti paNa durlabha thatI nathI. (56) vaLI je manuSya eka lAkha navakArane akhaMDapaNe gaNe tathA zrI jinezvaradeva ane saMghanI pUjA kare, te tIrthaMkaranAmakarmane bAMdhe che. (57) navakAranA prabhAvathI janmAMtarane viSe paNa pradhAna jAti, kula, rUpa, Arogya ane saMpadAo prApta thAya che. (58) cittathI citaveluM, vacanathI prArtheluM ane kAyAthI prAraMbheluM kArya tyAMsudhI ja thatuM nathI, ke jyAM sudhI A navakArane smaravAmAM Avyo nathI. (59) vaLI A navakArathI manuSya saMsAramAM kadI paNa dAsa, preSya, durbhAga, nIce ke vikalendriya -apUrNa iMdriyavALo thato nathI. (60) parameSThi viSayaka bhakti-prayukta A navakAra A loka ane paralokamAM sukhane karanAro che tathA A loka ane paralokanA duHkhone daLanAro che. (61) vaLI bahu varNana karavAthI zuM ? A jagatamAM tevuM kAMi ja nathI, ke je bhaktiprayukta A navakAra vaDe jIvone prApta na thAya ! (62) parama durlabha avA parama padanA sukhone paNa jo A pamADe, to tenA anusaMgathI sAdhya anya sukhonI to gaNanA ja zI ? (63) paramapada-purane jeo pAmyA che, pAmaze ane pAme che, te sarve paMca namaskAra rUpI mahArathanA sAmarthya-yoge ja che.(64) lAMbA kALa sudhI tapane tapyo, cAritrane pALyuM ane ghaNAM zAstrane bhaNyo, paNa jo navakArane viSe rati na thai, to sarve zAstra niSphaLa gayuM (jANavuM.) (65) caturaMga senAne viSa jema senAnI dIpe che, tema darzana-jJAna-cAritra ane tapanI ArAdhanA viSe bhAva namaskAra zobhe che. (66) bhAva-namaskArarahita jIve anaMtI vAra dravyaliMgone nisklapaNe grahaNa karyA ane mUkyAM, ama samajIne he suMdara ! tuM ArAdhanAne viSe eka-manavALo banI bhAvapUrvaka tene (bhAva-namaskArane) manane viSe dhAraNa kara.(67) he devAnupriya ! hrI Page 8 of 51
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
________________ phrIne tane prArthanA karIe chIe ke-saMsArasAgaramAM setu samAna namaskAra pratye tuM leza paNa zithilA (AdaravALo) banIza nahi. (68) kAraNa ke- janma-jarA-maraNathI vadhAre bhayaMkara svarUpavALA A saMsAra-araNyane viSe maMdapuNyavALA jIvone A navakAra prApta thato nathI. (69). rAdhA-putalI spaSTapaNe viMdhavI e durlabha nathI, girine mULathI ukheDavo e durlabha nathI tathA gaganatalane viSe vuM e durlabha nathI, paNa eka navakArane pAmavo e ja durlabha che. (70) sarvatra-koi paNa kALe ane sthaLe vidhi rUpI dhanavALA purUSe "A ja eka zaraNa che.' -ema mAnIne navakArane smaravo joie, to paNa ArAdhanAkALe-maraNa samaye tene vizeSa smaravo joie. (71) A navakAra e ArAdhanA. rUpI patAkAne grahaNa karavA mATe hAtha che, svargApavargane mATe mArga che tathA durgationA dvArone rokavA mATe moTI argalA che. (72) anya kALe paNa A navakAra nitya bhaNavA lAyaka, gaNavA lAyaka, sAMbhaLavA lAyaka ane sArI rIte anuprekSA-cintana karavA lAyaka che, to pachI maraNakALa mATe to pUchavuM ja zuM ? (73) ghara saLage tyAre gharano svAmI jema zeSa vastune choDIne ApattinivAraNa mATe samartha evA eka ja mahAratnane grahaNa kare che (74) tathA bhayaMkara raNasaMkaTa vakhate subhaTa jema kArya karavAne samartha eka ja amodha zastrane dhAraNa kare che : (75) e rIte aMtakALe agara pIDA samaye tagata manavALA paNa sakalA dvAdazAMga zrutaskaMdhane savistara ciMtavavA mATe samartha thatA nathI. (76) tethI maraNa samaye dvAdazAMgane choDI. samyapha prakAre A paMcaparameSThi namaskAra ja teo vaDe karAya che, kAraNa ke-te dvAdazAMgano ja artha che. (77) saghaLuMe dvAdazAMga pariNAmavizuddhinA hetu mAtra che. navakAra paNa te ja kAraNasvarUpa hovAthI dvAdazAMgAthe kema nahi ? (78) te mATe tagatacitta ane vizuddha lezyAyukta banIne AtmAne kRtArtha mAnatA te navakAranuM ja samyaga rItie vAraMvAra smaraNa karavuM joie. (79) koNa evo sakarNa, maraNa vakhate raNamAM jayapatAkA grahaNa karanAra subhaTanI jema karNane amRtanA chaMTakAva tulya navakArano Adara na kare ? (80) prakRSTabhAvathI parameSThione karelo eka paNa namaskAra pavana jema jalana zoSavI nAkhe, tema sakala phlezajAlane chedI nAkhe che. (81) aMta samaye saMvigna mana vaDe, ammalita, spaSTa ane madhura svara vaDe tathA karabaddha yogamudrAthI yukta padmAsane beThelI kAyA vaDe samyaka prakAre saMpUrNa navakArane svayaM uccAraNa kare, e utsargavidhi che. athavA baLa ghaTavAthI jo tema karavA samartha na hoya, to parameSThionA nAmane anusaranArA "WHISHI' evA pAMca akSarone samyapha prakAre vAraMvAra parAvartana kare. jo koi kAraNe tema karavA paNa azakta hoya, to "37evA eka akSaranuM dhyAna kare : kAraNa ke-be akSara vaDe arahaMta, azarIrathI, AcArya, upAdhyAya ane sarve munivaro sahita thayelA che. e pAMceya nAmonI. AdimAM rahelA akSaronI saMdhinA prayogathI A oMkAra banelo che, ema sarvajJaparamAtmAoe kramAveluM che. enuM dhyAna karanAra nizca pAMceya parameSThione spaSTapaNe dhyAyA che athavA je e (eka akSara) nuM dhyAna karavAne paNa asamartha che, te pAse rahelA kalyANamitronA samudAya pAsethI paMca navakArane sAMbhaLe. ane sAMbhaLatI vakhate haiyAmAM A pramANe bhAvanA kare. (82 thI 89) A navakAra e sAranI gAMThaDI che, A navakAra e koi durlabha vastunI prApti che, A navakAra e mane iSTano samAgama che ane A navakAra e eka parama tatva che. (90) aho cho ! Aje huM bhavasamudranA taTane pAmyo chuM. anyathA, kyAM huM kyA A ane kyAM mAro enI sAtheno samAgama ? (91) huM dhanya chuM, ke jeNe anAdi anaMta bhavasamudramAM acitya cintAmaNi evo pAMca padavALo namaskAra prApta karyo ! (92) zuM huM Aje sarva aMgone viSe amRtapaNA vaDe pariNata thayo chuM athavA akALe ja zuM koi vaDe sakala sukhamaya karAyo chuM ? (93) e rIte parama zamarasApattipUrvaka Acarelo namaskAra, zItadhAraNa (zItopacAra) no prayoga jema viSane haNe tema kilaSTa karmone haNI nAMkhe che (94) aMtakALe jeNe A navakArane bhAvapUrva maryo che, teNe sukhane AmaMcyuM che. ane Page 9 of 51
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ duHkhane jalAMjali ApI che. (95) A navakAra e pitA che, A navakAra e mAtA che, A navakAra e akAraNa baMdhu che ane A navakAra e paramopakArI mitra che.(96) zreyone viSe parama zreya, maMgalone viSe parama maMgala, puNyone viSe parama puNya ane phlone viSe parama ramyaLa paNa A navakAra ja che.(97) tathA AlAka rUpI gharathI nIkaLIne paralokanA mArge pravartelA jIva rUpI pathikone A navakAra parama pathyAdana-bhAthA tulya che. (98) jema jema tenA varNono rasa manane viSe pariNAma pAme che, tema tema krame karIne pANIthI bharelA kAcA kuMbhanI mAphka jIvanI karmagranthI kSayane pAme che. (99) paMca namaskAra rUpI sArathIthI haMkAyelo ane jJAna rUpI ghoDAthI joDAyelo tapa, niyama ane saMyama rUpI ratha manuSyane nivRttinagarIe lai jAya che.(100) agni kadAca zItala thai jAya ane surasaritA-AkAzagaMgA kadAca sAMkaDA mArgavALI banI jAya, parantu A navakAra parama padapure na lai jAya e bane nahi. (101) ananya hRdaya ane vizuddha lezyA vaDe ArAdhAyelo A navakAra saMsAranA ucchedane karanAro che. te kAraNe tene viSe zithila na thAo tenA upara maMda Adara na karo. (102) maraNakALe karAto A navakAra nakkI saMsArano uccheda karavAne samartha che, ema zrI jinezvaro e joyeluM che. (103) paMca namaskArane karavAnuM tAtkAlika phLa akSepe-zIghra karmano kSaya ane niyamA-nizcita maMgalanuM Agamana che. (104) tenuM kAlAMtara bhAvi phla be prakAranuM che. 1-A bhava saMbaMdhI ane 2- anya bhava saMbaMdhI. A bhava saMbaMdhI phLa ubhaya bhavamAM samyak sukhane ApanArA arthakAmanI prApti rUpa che. (105) A bhavamAM sukhane ApanArA eTale akaleza ke alpa kalezathI maLanArA rogarahita ane vighnarahitapaNe upabhogamAM AvanArA sUtrokta vidhi mujaba suMdara sthAnamAM-sakSetromAM viniyoga pAmanArA ane parama sukhane ApanArA. (106-107) have anya bhava saMbaMdhI paMca namaskAranuM phLa e che ke namaskArane pAmelA ane tenI virAdhanA nahi karanArA AtmA jo koi kAraNasara te ja bhavane viSe siddhigatine na pAme, to uttama devone viSe utpanna thAya che ane tyAMthI vipula kulone viSe atula sukhathI yukta evuM manuSyapaNuM meLave che. paryaMte karmarahita thaine siddhigatine pAme che. (108-109) jJAnAvaraNIyAdi karmonA anaMta pudgalono pratikSaNa vigama thavAthI paramArthathI navakAranA prathama akSara '7' kArano lAbha thAya che. zeSa pratyeka akSarono lAbha paNa krame karIne anaMtaguNavizuddhi thavAthI thAya che.(110-111) e rIte jeno ekeka paNa akSara atyaMta karmakSayathI maLe che, te navakAra kone vAMchita phladAyI na thAya ? (112) e pramANe ubhaya lokana viSe ' sukhanuM mULa che' ema jANIne, ArAdhanAbhilASI he bhadra ! tuM ene sadA smaraNa kara : kAraNa ke-paMca padavALo A navakAra jIvane hajAro bhavothI mUkAve che tathA bhAvapUrvaka karAto te bodhilAbha mATe thAya che. (113-114) pAMceya parameSThione karelo namaskAra dhanyapurUSone bhavakSaya karAve che ane hRdayathI tene nahi mUkanArane te vizrotasikAcittanA unmArgagamanane vAranAra thAya che. (115) e rIte paMca namaskAra mahAn arthavALo che, ema zAstromAM varNana karAyelo che ane e kAraNe maraNa avasara AvI lAge tyAre tenuM niraMtara ane vAraMvAra smaraNa karAya che. (116) sAta, pAMca, sAta, sAta ane nava akSara pramANa che. pragaTa pAMca pado jenA ane tetrIsa akSarapramANa che. zreSThacUlikA jenI, evA uttama zrI navakAramaMtranuM tame niraMtara smaraNa (dhyAna) karo.(117) e rIte saMvignaziromaNi zrI jinezvarasUrinA caraNakamalane viSe bhramara samAna zrI jinacaMdrasUri dUra thayo che pApamala jenAthI evA navakAranA phlane kahe che. (118) iti jyeSTha paMcanamaskAraphalaprakaraNa samAptam / namaskAranuM prayojana ane phaLa karmano kSaya ane maMgaLanuM Agamana, e namaskAranuM prayojana che. namaskAranuM phLa be prakAranuM che A lokasaMbaMdhI ane paraloka saMbaMdhI. A lokamAM artha, kAma, Arogya ane abhiratinI prApti tathA Page 10 of 51
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ paralokamAM siddhi, svarga ane uttama kuLAdinI prApti vigere phaLo che. namaskAra saMbaMdhI satata upayoga ane kriyA vaDe karmakSayAdi guNano lAbha thAya che, te anantara-prayojana' che ane tenA pariNAme kALAntare yA janmAMtare arthakAmAdikanI yA svargamokSAdikanI prApti, te "paramparaprayojana' che. namaskAra, e mRta eTale AgamarUpa che. mRtopayoga rUpa AtmapariNAma, Atmahita parijJA ane bhAvasaMvarAdi bahu prakAranA lAbhavALo che, tethI mRtAtmaka namaskAranA upayogathI karmakSaya thAya che. e rIte namaskAranA upayogathI prati samaye karmano kSaya thato hovAthI, tene sarva kAryomAM maMgaLarUpa tathA vijJavinAzanA apratima kAraNa tarIke mAnela che. zaMkA. kopa-prasAdarahita zrI jina ane zrI siddha, e pUjAnuM La ApanArA nathI : kAraNa ke-jeo pUjAnuM phaLa ApanArA che, teo hamezAM rAjA vigerenI jema kopa-prasAdasahita ja dekhAya che. samAdhAna. zrI jino ane zrI siddho pUjAnuM phaLa Ape che, evuM ame kahetA ja nathI. sarva jIvone svarganarakAdi ke sukhadu:khAdika phaLa svakRta puNya-pApanA bale ja thAya che. puNya-pApa yAne dharma-adharma, e jJAnAdikanI jema AtmAnA guNo hovAthI, koine ApI zakAya ke koinI pAsethI lai zakAya ema nathI. AtmaguNo paNa jo ApI ke lai zakAtA hoya, to kRtanAza, akRtAgama, sAMkarya, ekatvAdi aneka doSo. AvIne ubhA rahe. e kAraNe namaskAranuM mUkhya phaLa avyAbAdha-sukha rUpa mokSa che ane svargAdi phaLa e AnuSaMgika La che : temAM mokSa rUpa mukhya phaLa e cetanyAdi bhAvonI jema AtmaparyAya rUpa hovAthI koine paNa ApI zakAya ke koinI pAsethI paNa lai zakAya tema nathI. zaMkA. mUkhya La rUpa mokSa bhale AtmaparyAya hovAthI ApI ke lai zakAya nahi, kintu suMdara bhaktapAnAdi yA manohara arthakAmAdi to bIjAne ApI zakAya ke lai zakAya tevA che, to tene zrI jino ane zrI siddho kevI rIte Ape che ? samAdhAna. arthakAmAdi ke bhakta pAnAdi bIjAne ApI zakAya tevA che, paNa pUjAno prayatna bhaktAdi mATe hoto nathI. kintu mokSa mATe ja hoya che : athavA bhaktAdi paNa je prApta thAya che te svakRta karmanA udayathI ja thAya che : bIjA dAtA to temAM nimitta mAtra che : nizcayathI koine koi dAtA paNa nathI. ke apahartA paNa nathI. sukhadu:khAdino aMtaraMga hetu karma ja che. zarIra, e bAhya hetu che : zabdAdi viSayo, e ethI paNa vadhAre bAhya hetuA che : ane tene ApanAra-lenAra-apahartAdi to atizaya bAhyatara hetuo che : mATe nizcayathI karma sivAya sukha duHkhano dAtAra anya koi ja nathI. zarIra, viSayo ane tenA ApanAra-lenAra sukhadu:khanAM nimitto mAnelAM che, te karmanA lIdhe ja mAtra vyavahArathI mAnelAM che : to pachI rAgadveSa rahita zrI siddhAtmAo namaskAranA Lane ApanArA che, ema kahI ja kema zakAya ? zaMkA jo sarva zubhAzubha phaLa svakRta-karmajanita ja che, to dAna-apaharaNAdinuM dAtA-hartAne thavuM na joie. samAdhAna. karma svakRta che tethI ja tenuM La dAtA-hartAne ghaTe che. dAnAdi samaye parAnugraha pariNAma tathA haraNAdi vakhate paropaghAtAdi pariNAma, eja puNya-pApanAM kAraNa bane che. te puNya-pApa bAhya nimittanI apekSA rAkhe che, kintu bAhya nimittanI apekSA rAkhIne paNa rahe che AtmAmAM ane kALAntare bAhya nimittanI apekSA rAkhIne ja zubhAzubha phaLane Ape che : tethI te La parakRta kahevAya che. vastuta: svakRta-karma sivAya bIjAthI te prApta thatuM nathI. vaLI jo te La bIjAthI prApta thavA yogya che ema mAnIe, to jeNe grahaNa athavA haraNa karyuM, te mokSa athavA phugati pAme, te vakhate te La konAthI prApta thAya ? arthAta- kRtanAza doSa AvIne ubho rahe. jene je ApyuM hoya teNe te ApavuM joie ane jenuM haraNa karAyuM hoya tenuM te haraNa kare, e mAnyatA ayukta che. Page 11 of 51
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ ema mAnavAthI dAnAdi nahi ApanAra sAdhune janmAntaramAM bhUkhyA rahevuM paDe ane potAne ja jo bhUkhyA rahevuM paDe, to pUrva janmamAM ApanAra dAtAne to kyAMthI ja ApI zake ? eja rIte pUrva janmamAM koinuM dhanAdi haraNa karIne vartamAna janmamAM nirdhana thayela AtmA pAsethI zI rIte haraNa karAze ? zaMkA0 anya anya janmonA dAna-haraNAdithI badhuM ghaTI jaze. samAdhAna ema kahevuM paNa aghaTita che. ema mAnavAthI anavasthA (aprAmANika ananta dAna-haraNAdinI kalpanA) tathA svargamukti Adi phLono abhAva prApta thaze. A sarva carcAno mathitArtha e che ke-dAna denAra ke haraNa karanAra AtmA potAnA anugraha-upaghAta rUpa pariNAmathI ja svayaM phLa pAme che, tema ahIM paNa zrI siddho ane zrI jinonI pUjAnuM phkta pUjakanA potAnA pariNAmathI ja svayaM prApta thAya che. zrI jinapUjA pariNAmanI vizuddhino hetu hovAtho, dAnAdika dharmonI peThe nirantara karavA yogya che athavA to zrI jinapUjA e mokSamArganI prabhAvaka hovAthI, dharmakathananI mAphka haMmezAM karavA yogya che. kopa-prasAdarahita vastu phLaprada thatI nathI, ema kahevuM e paNa sarvathA asatya che. annapAnAdi vastu kopa-prasAdarahita hovA chatAM paNa phLadAyI pratyakSapaNe jaNAya che. amRta-viSa, kanaka-pASANa, temane adharma nahi thavo joie, kintu dharma thavo joie. eTaluM ja nahi, parantu paranA kopathI adharma thato hoya to mokSe gayelA AtmAonuM paNa koinA kopathI patana thavuM joie ane ema thAya to akRtAgama ane kRtanAzAdi asAdhAraNa doSo AvIne ubhA rahe. e vigere kAraNono vicAra karatAM, dharmArthI AtmAe eka svaprasAda mATe ja prayatna karavo joie. te svaprasAda zrI jina ane zrI siddhonI pUjAthI avazya prApta thAya che. svaprasAdanuM phLa aprameya che, tethI te meLavavA mATe zrI arhadAdinI pUjAno prayatna parama Avazyaka che. zaMkA. zrI arihaMta paramAtmAo ane zrI siddha paramAtmAo to vItarAga ane kRtArtha hovAthI temanI pUjA vyAjabI che, parantu zeSa AcAryAdi traNa to rAga-dveSa sahita ane akRtArtha che, tethI temanI pUjA ke emane karelo namaskAra svaprasAda yA mokSane mATe kevI rIte thAya ? dhanano arthI nirdhananI sevA kara, te kAMi phle ? samAdhAna0 vItarAga jema rAga-dveSa rahita che, tema AcAryAdi paNa vidyamAna kaSAyono nigraha karanArA che, tethI teo paNa vItarAganI samAna ja che. vItarAga jema kRtArtha che tema AcAryAdi paNa ghaNA aMze kRtakRtya thayelA che, tethI temanI pUjA paNa vItarAganI pUjAnI jema cittanI prasannatAnuM kAraNa che. vaLI pUjAno AraMbha bIjAnA upakAra mATe nathI ane bIjAnA upakArathI pUjAnuM phLa maLatuM nathI. mAtra svaprasAdathI phLa maLe che ane AcAryAdi kiMcit akRtArtha chatAM svaprasAda-svapariNAmanI vizuddhi mATe thAya pUjya che. che, tethI teo paNa vItarAganI jema zaMkA pUjya upara upakAranA abhAva chatAM pUjyanI pUjA phLadAyI kema ? samAdhAna pUjya upara upakArano abhAva chatAM, zrI jinAdikanI pUjA brahmacaryAdikanI jema zubha kriyA ane zubha pariNAmanI vRddhino hetu che, tethI te phLadAyI che. para-hRdayagata maitrI tadviSayaka jIvone zuM upakAra kare che ? ane dUrastha AtmAne aMge thayelo hiMsAdikano saMkalpa dUra rahelA AtmAne zuM apakAra kare che ? arthAt- kAMi ja nahi : chatAM te upakAra-apakArarahita maitrI-hiMsAdino saMkalpa dharmAdharmanuM kAraNa bane ja che. tevI ja rIte pUjAdino saMkalpa paNa zrI jinAdine upakAra karanAro nahi hovA chatAM paNa, dharmanuM kAraNa bane che. zaMkA. sAdhu Adine dAna ApavAmAM je rIti svapara ubhayane upakAra thAya che, te rItano upakAra zrI jinapUjAdikamAM thato nathI mATe zrI jinapUjA karatAM sAdhu AdinA dAnathI adhika phLanI prApti kema Page 12 of 51
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ nahi ? samAdhAna) sAdhu AdinA dAnamAM paNa dAnakRta upakAra-apakArathI LanI prApti thatI nathI, kintu parAnugraha rUpa saMkalpa mAtrathI ja dAtAne LanI niSpatti thAya che. anyathA, sAdhu Adie bhojana karyA bAda ajIrNAdi thavAthI mRtyu Adi thAya, teno doSa paNa dAtAne lAgavo joie. pUjya vaDe pUjAnuM grahaNa thAya to ja dharma thAya, evo niyama nathI paNa pUjyanI pUjAthI thatI pariNAmavizuddhithI dharma thAya che.pUjAnuM grahaNa na thAya toya te vizuddhi avazya thAya che. athavA zrI jinAdikanI karelI pUjAnuM grahaNa paNa teo kare che. saMpradAna traNa prakAre thAya che tethI grahaNa paNa traNa prakAre thAya che : jemake-preraka, maNi-kAca Adi vastuo kopAdirahita che, chatAM anugraha ane upaghAta mATe thAya che. zaMkA kopa vigere haraNa-pradAnAdinAM nimitta che ke nahi ? samAdhAna, nimitta hovA chatAM te bAhya kAraNa che. aMtaraMga kAraNa to svakRta-karma (puNya pApa) sivAya bIjuM koi nathI. rAjA Adino kopa ane prasannatA, e svakRta puNyapApanuM ja phaLa che : kAraNa ke-kopayukta banelo ke prasAdavAna banelo rAjA paNa sarva lokone samAna ApanAro thato nathI : viSamAM phaLa ApanAro thAya che. agara niSphaLa paNa jAya che. e ja kAraNe zrI arhadAdi-namaskAra ke zrI arhadAdi pUjAno AraMbha koine prasanna karavA mATe nathI, kintu pUjakanA ja cittanI prasannatA mATe che. bIjA prasannA thAya eTale dharma thAya ane bIjA kupita thAya eTale adharma thAya, evo niyama bAMdhI zakAya tema nathI. dharmAdharma jIvanA zubhAzubha pariNAmane anusaravAvALA che. zrI arihaMtAdi AlaMbano zubha pariNAmanAM janaka che, zubha pariNAmathI dharma thAya che ane dharmathI bhaktapAna, arthakAma, svargaapavargAdi phaLanI prApti thAya che. zaMkAne dharmAdharma bIjAnI prasannatA ke kopane anusAranArA nathI, e vAta haju spaSTatayA samajAtI nathI : kAraNa ke jo te na hoya to lokamAM bIjAnI prasannatAdi prApta karavA mATe prayatna karavAmAM Ave che, te kema bane ? samAdhAna lokamAM sukhI thavA mATe bIjAnI prasannatAdi para AdhAra rAkhavAmAM Ave che, parantu te anekAntika che : eTaluM ja nahi, kintu svakRta puNya-pApane anusAre ja phaLa denAra bane che. ema nahi mAnatAM, paranA kopa-prasAdi upara ja dharmAdharma mAnI levAmAM Ave, to rAga-dveSarahita muninI stuti Adi karavAthI puNyAtmAne dharma nahi thAya ane AkrozAdi karavAthI duSTAtmAne adharma nahi thAya : kAraNa. ke-rAga-dveSarahita munine stuti sAMbhaLavAthI prasannatA ke Akroza sAMbhaLavAthI kopa thato nathI. vaLI hiMsA, jUTha, corI, padArAgamanAdi kAryonuM koi cittamAM ja ciMtavana kare, to tenuM paNa tene kharAba LA maLavuM joie nahi. eja rIte dayA, dAna, brahmacaryAdi dharma karavAnI icchA manamAM thAya, tene zubha phaLa paNa maLavuM joie nahi : kAraNa ke-zubha agara azubha kAryona cittamAM cittavana karavA mAtrathI je je vyakti viSayaka zubha yA azubha cintavana thayuM hoya che, te te vyaktine kopa yA prasAda thavAno prasaMga banato nathI. : parantu hiMsAdi cittavanArane adharma ane dayAdi cittavanArane dharma thAya che ja, mATe paraprasAda ane parakopathIja dharmAdharma thAya che, ema mAnavuM e aghaTita che : kintu svaprasAda ane svakopathI ja dharmAdharma thAya che, ema mAnavuM e yukta che. ema nahi mAnavAthI eka trIjo doSa Ave che. te to uparyukta be doSothI paNa caDI jAya tevo che. paraprasAda ke parakopathI ja jo dharmAdharma thatA hoya, to dayA, dAna, brahmacaryAdi dharmakRtya karanAra upara paNa anArya ane durjana AtmAo kopayukta rahe che, tethI teono dharma niLa javo joie : eTaluM ja nahi Page 13 of 51
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNa ulaTo adharma thavo joie. eja rIte hiMsA, jUTha, corI, Adi adharma kAryone AcaranArAone joine paNa tevA prakAranA AtmAo Ananda pAme che : to tevAonA AnandathI anumodaka ane aniSedhaka traNe jUdI jUdI apekSAe dAnane grahaNa karanArA che, mATe zrI jinAdika aniSedhaka hovAthI, temanI pUjAnuM aMgrahaNa ja thAya che ema nathI, kintu grahaNa paNa thAya che. athavA. zrI jinAdikanI pUjAthI zraddhA, saMvega ane pariNAmanI vizuddhi thatI hoya, to te pUjA parigrahita che ke aparigrahita che, e carcA ja anAvazyaka banI jAya che. zaMkAzrI siddhAdikanI pUjAnuM hoi zake nahi. kAraNa ke-teo amUrta che, arthA-cakSu vaDe joi zakAtA nathI. to pachI teonI pUjA kevI rIte thai zake ? samAdhAna zrI siddhaparamAtmAo mUrtirahita yAne amUrta che, tethI to vizeSa karIne pUjya che. ratnatrayI amUrta che chatAM mokSamArga banI zake che : tema zrI siddhaparamAtmAonuM pUjana paNa AtmAne parama upakAraka che. mUrtimAnanI mUrti pUjAtI nathI, kintu tenA amUrta guNo ja pUjAya che. zrI siddha bhagavaMtonA guNo to vizeSe karIne amUrta che, tethI teo vizeSe pUjya che. zaMkA mUrtimAnanA guNonI pUjA targuNasaMbaMdhane lIdhe mUrtinI pUjAthI thai zake che. zrI siddha paramAtmAonA guNone to te mUrti nathI. samAdhAna pUjA, mUrti ke guNone aMge je La maLe che, temAM svagatapariNAmanI vizuddhi sivAya anya koi hetu nathI. bAhya ahaMdAdi AlaMbananA nimittathI svahRdayagata je zubha pariNAma utpanna thAya che, teja sarva Ape che. te pariNAmano saMbaMdha mUrti sAthe nathI, paNa sva-AtmA sAthe che mATe mUtamUrtano. cittA nirarthaka che. zaMkAzrI siddha paramAtmAo atizaya dUra che, mATe temanI pUjA kevIrIte LadAyI thai zake ? samAdhAna jema dUra rahelA baMdhujanane sukhI agara du:khI sAMbhaLIne Ananda ane zokAdi saMkalpathI dehapuSTi ane dehadaurbalyAdi La thAya che, tevI rIte dUrastha siddhAtmAo paNa vizuddha pariNAmathI dharma mATe ane azuddha pariNAmathI adharma mATe thAya che : arthAta AlaMbana dUra hoya ke najIka hoya, tethI LamAM kAMi bheda paDato nathI. athavA taguNabahumAna rUpa zubha pariNAma AtmasvabhAva rUpa hovAthI najIka ja che ane tenAthI anya je kAMi vastu che, te anAtma rUpa hovAthI dUra ja che. zaMkA jo svapariNAmathI ja dharmAdharma thAya che, to pachI ahaMdAdi bAhya AlaMbanonI zI jarUra che ? samAdhAna, te zubha pariNAma bAhya AlaMbanathI ja thAya che. zubhAzubha pariNAma, e cittano dharma che, tethI te vijJAnanI peThe haMmezA bAhya AlaMbanothI ja pravarte che. e kAraNe mokSamArgamAM bAhya zubha AlaMbano parama Avazyaka che. zaMkA game tevA AlaMbanathI paNa jene zubha pariNAma thai zakato hoya, tenA mATe zubhAzubha AlaMbanano bheda pADavAnuM zuM prayojana che ? samAdhAna jema AlaMbanarahita zubha pariNAma thato nathI, tema viparIta AlaMbanathI paNa prAyaH zubha pariNAma thato nathI : anyathA, nIlAdikanuM zuklAdi rUpa jJAna thavuM joie. ajJAnI ane ni:zIla AtmAne zubha AlaMbana rUpa munipaNAthI paNa zubha pariNAma jaNAtA. nathI ane azubhAlaMbana rUpa nAstikapaNAthI paNa teone zubha pariNAma thatA jaNAya che, to pachI zubhAzubha AlaMbanono vicAra karavAthI zuM ? Page 14 of 51
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ samAdhAna0 azubha AlaMbanathI zubha pariNAma ane zubha AlaMbanathI azubha pariNAma kavacit ane koika ja AtmAne thanAra hovAthI, tenI ahIM gaNanA nathI. athavA ni:zIla AtmAne azubha AlaMbanathI thanAro zubha pariNAma, unmatta AtmAnA pariNAmanI jema, zubha pariNAma ja nathI : kAraNa ke-te viparyAsathI grasta che. zaMkA muniveSathI DhaMkAyelA niHzIla munine dAna ApanAra dAtA svargAdi phLa pAme che, tevI rIte kuliMgIne dAna ApanAra dAtAne munidAnanuM phLa kema na maLe ? samAdhAna muniliMga, e guNonuM sthAna che tethI te guNothI rahita hoya to paNa guNarahita jANavAmAM na Ave tyAM sudhI pratimAnI peThe pUjya cha. kuliMga to doSanuM AzrayasthAna hovAthI, sthAnabuddhithI paNa te pUjavA yogya nathI. zaMkA kuliMgamAM paNa kevaLajJAna thAya che, to te doSanuM ja AzrayasthAna kema kahevAya ? samAdhAna kevaLajJAna bhAvaliMgathI thAya che, kuliMgathI thatuM nathI. muniliMga to bhAvaliMganI jema kevaLajJAnanuM aMga thAya che, mATe pUjya che. e vigere kAraNoe pariNAmanI vizuddhino prabaLa hetu hovAthI, zubhAlaMbanarUpa zrI jina ane zrI siddhAdikanI pUjA ane namaskAra nirantara karavA yogya che. athavA zrI jinAdikanI pUjA, e bhavyAtmAone bodhibIjanuM nimitta thAya che, e kAraNe paNa avazya AdaraNIya che. tIrthaMkara mahArAjanA janmAbhiSekane viSe eka kroDa sAThalAkha kaLazo hoya che, tenI vigata nIce mujaba che. eka abhiSekamAM cosaTha hajAra kaLazo hoya che. tene aDhI so gaNA karavAthI 1 kroDa, 60 lAkha kaLazo thAya che. te kaLazo, ATha jAtinA che- 1. suvarNamaya, 2. rajatamaya, 3. ratnamaya, 4. svarNa rUpyamaya, 5. suvarNa ratnamaya, 6. rUpya ratnamaya, 7. svarNa ratnamaya, 8. mRnmaya, (mATImaya). dareka kaLaza 25 yojana UMco hoya che. dareka kaLaza 12 yojana vistAravALo hoya che. dareka kaLaza 1 yojana nALavAvALo hoya che. te ATha kaLazomAM dareka jAtinA ATha ATha hajAra kaLazo hoya che. te AThe jAtinA kaLazo malone, kula 64000 kaLazo thAya che. aDhI so abhiSekanI vigata kahe che. 10. abhiSeko bAra vaimAnika devonA dasa iMdronA. 20. abhiSeko bhuvanapatinA iMdronA. 32. abhiSeko vyaMtaranA-batrIza iMdronA. 132. abhiSeko aDhIdvIpamAM rahela 66 caMdra ane 66 sUryanA. 8. abhiSeko saudharmedranI ATha agramahiSInA. 8. abhiSeko izAkeMdranI ATha agramahiSInA. 5. abhiSeko camareMdranI pAMca agramahiSInA. 5. abhiSeko balIMdranI pAMca agramahiSInA. 6. abhiSeko dharaNaMdranI cha paTarANInA. Page 15 of 51
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 6. abhiSeko bhUtAnaMdanI cha paTarANInA. 4. abhiSeko vyaMtaranIcAra agramahiSInA. 4. abhiSekA jyotiSInI cAra agramahiSInA. 4. abhiSeko cAralokapAlanA. 1. abhiSeka aMgarakSakadevono. 1. abhiSeka sAmAnika devano. 1. abhiSeka kaTakAdhipa devano. 1. abhiSeka trAyazriMzaka devano. 1. abhiSeka parSadAnA devano. 1. abhiSeka prajAsthAnIya devano. e prakAre aDhIso abhiSeko thayA. snAna pachI caMdragamana zrI jinezvaramahArAjano snAtra mahotsava meruparvata upara thai rahyA pachI prabhujIne temanA maMdirane viSe padharAvI, iMdro, naMdIzvaradvIpe jAya che. (1) temAM prathama saudharmedra, devatAonA nivAsarUpa, naMdIzvara dvIpe gayA, tyAM pUrva dizAmAM rahela 84000 yojana UMcA pramANavALA, devaramaNa nAmanA aMjanagiri parvata upara utaryA. tyAM temaNe vicitramaNinI pIThikAvALA caityavRkSa ane iMdradhvajavaDe aMkita cAra dvAravALA, caityamAM praveza karyo. tyAM aSTAntikA mahotsavapUrvaka RSabhAdika cAra zAzvatapratimAjInI pUjA karI. te aMjanagirinI cAre dizAomAM cAra moTI vAvaDIyo che, tamAM ekeka A~kimaNino dadhimukhaparvata che, te cAre parvatonI uparanA caityomAM zAzvatA ahaMtonI pratimAo che, zakeMdranA cAra digpAloe, aSTAntikA mahotsavapUrvaka te pratimAjInI yathAvidhi pUjA karI. (2) izAnaiMdra, uttaradizAmAM rahelA, nitya ramaNika ramaNiya nAmanA aMjanagiri para utaryA, teNe te parvata upara rahelA caityamAM pUrva pramANe aSTAntikA mahotsavapUrvaka, zAzvatI pratimAonI pUjA karI, temanA digpALoe te parvatanI cAre bAjunI vAvaDIyomAM rahelA dadhimukha parvato uparanA caityomAMhenI zAzvatI pratimAjIonI aSTAntikA mahotsavapUrvaka pUjA karI. (3) amareMdra, dakSiNa dizAmAM rahelA nityodyota nAmanA aMjanAdri parvata upara utaryA ratnothI nitya prakAzavALA. te parvata upara rahelA caityamAMhenI zAzvata pratimAonI teNe aSTAntikA mahotsavapUrvaka moTI bhakti vaDe, pUjA karI, ane tene cAre dizAmAM pharatI vAvaDIyomAM rahelA, cAra dadhimukha parvatanA upara rahelA caityomAM, tenA cAra dipALoe acalacittathI, aSTAnTikA mahotsavapUrvaka tyAM rahelI pratimAonI pUjA karI. (4) balIMdra pazcima dizAmAM rahelA, svayaMprabha nAmanA, aMjanagiri upara, meghanA jevA prabhAvathI utaryA. teNe te parvata upara rahelA caityamAM, devatAonI draSTine pavitra karanAra, RRSabhAdika arihaMta pratimAonI aSTAntikA mahotsavapUrvaka pUjA karI, tenA cAra digpAloe, te aMjanagirinI cAre dizAomAM rahelI cAra vAvaDIyomAM rahelA dadhimukha parvata uparanI zAzvatI pratimAonI aSTAntikA mahotsavapUrvaka pUjA karI. evI rIte iMdrAdika sarve devo naMdIzvaradvIpa upara aSTAntikA mahotsava karI, jema AvyA hatA tema sva sthAne gayA. vItarAga paramAtmA Page 16 of 51
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ momArAmamamADhaMDhe, deyAddigaMma: | ete yasya na vidyate, taM devaM praNamAmyaham / / 1 / / ' bhAvArtha :- prathama padanA ATha akSarane, bIjA padanA ATha akSara sAthe anukrame joDavAthI, zlokano artha skuTa thAya che, jemake jene moha, mAyA, rAga, mada, mala, mAna, daMbha, dveSa nathI te devane huM namaskAra karuM chuM, te deva eka vItarAga ja che. vItarANa paramAtmA be prakAranA (1) bhavastha paramAtmA, (2) siddha paramAtmA. kSapazreSAmAru, gvA ghAtaQrmamAM nAza: I AtmA kevala bhUtyA, bhavastha paramAtmatAM bhajate / / 1 / / tadanubhavogrAhaka, karmasamUha samUlamunmUlya / [mayA bho, prAtoDaso siddhaparamAtmA THzA' bhAvArtha - je jIva kSapaka zreNi para ArUDha thai, ghAtikarmano nAza karI, kevalajJAnanI vibhUti vaDe AtmAne vibhUSita kare che. te bhavastha paramAtmA kahevAya. 1. tyAra bAda bhavopagrAhI karma samUhane, mULathI ukheDI nAkhI, ajugativaDe lokanA agrabhAgane pAmela AtmA, mokSamAM gayelo AtmA, siddha paramAtmA kahevAya che. (1) bhavastha paramAtmAnI sthitimAna, jaghanyathI aMtarmuhUrta, ane utkRSTathI dezonA pUrvakoTI hoya che. (2) siddhastha paramAtmAnI sthitimAna sAdi anaMta che. paramAtmA be prakAre (1) bhavastha kevalI, (2) siddhA. bhavastha valI be prakaranA (1) jinA, (2) ajinA (1) jinA :- te jinanAma karma udayinaH, tIrthaMkarA: (2) ajinA :- te sAmAnya kevalIyo. jinA nikSepathI cAra prakAre che. (1) nAma, (2) sthApanA, (3) dravya, (4) bhAva. cAra prakAre che. 'nAmajiNA jiNanAmA, ThavaNajiNA jiNaMda paDimAo | hRdhvanipAnanIvA, mAvaLiUA samaraVItthA IIkA" bhAvArtha - (1) nAmajinA :- 7SabhaajitAdi nAmajino kahevAya che, te sAkSAta jinaguNa rahita chatAM paNa, paramAtmAnA guNasmaraNAdikanA hetupaNAthI, tathA paramAtma siddhi karavAvALA hovAthI, sadraSTipaNAthI, sudraSTijIvoe niraMtara smaraNa karavA, lokane viSe maMtrAlaranA smaraNa karavAthI utpanna thayelA kAryanI siddhi dekhAya che, mATe te prathama nAmajino kahyA che. Page 17 of 51
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) sthApanAjinA :- ratna, svarNa, rajatAdimaya, kRtrima, akRtrima, jiteMdra pratimAne sthApanA jino kahevAya che. temAM paNa sAkSAt jinaguNo nathI, to paNa te tAtvika, jinasvarUpanA smaraNa karavAthI, jonArA-samyagadraSTi jIvonA cittane viSe-parama zAMta rasane utpanna karavAthI, abodha jIvone, sabodhibIjanI prAptinA hetathI, tathA kevalInA vacanathI, jinatulyapaNAthI, zuddha mArgane anusaranArA, zrAddha jIvoye, ni:zaMkapaNAthI, vAMdavA, pUjavA, stavavA, ane sAdhune stuti stavanAdika, bhAva pUjA karavA lAyaka AgamamAM kahela che, tethI te sthApanAjino kahevAya che. (3) dravyajinA :- te tIrthakara mahArAjAnA jIvo. (4) bhAvajinA :- te sAkSAta samavasaraNamAM birAjamAna thai, amodha vANIvaDe, bhavya jIvone dharmadezanA Ape che te sAkSAta bhAva jinezvaro kahevAya che. samavasaraNa je avasare tIrthakara mahArAjAne kevalajJAna utpanna thAya che, te avasare vAyukumAra devatAo mAnano tyAga karI, eka yojana bhUmine zuddha kare che, meghakumAra devatAo te zuddha bhUmine sugaMdhI pANInI vRSTivaDe siMcana kare che, te bhUmi upara vyaMtaradevo bhaktithI potAnA AtmAnI peThe suMdara kiraNovALA, suvarNa, mANikya ane ratnonA pASANathI UMcuM bhUmitala bAMdhe che. tenA upara jANe pRthvIthI ja utpanna thayela hoya ne zuM ? evA sugadhI, paMcaraMgI, nIce DIMTavALA puSponI jAnuM pramANa vRSTi kare che, tenI cAre dizAmAM AbhUSaNarUpa kaMThIyo hoya, tema ratno, mANikya ane suvarNanA toraNo bAMdhe che, tyAM goThavelI ratnonI putalInA dehanA pratibiMba eka bIjAmAM paDavAthI, sakhIyone jANe paraspara AliMgana karatI hoya tevI teA bhAsatI hatI. snigdha, iMdranIla maNiyothI ghaDelA, magharanA citro nAza pAmelA kAmadevane choDI dIdhelA, potAnA cinharUpa magharanA bhramane utpanna karanArA dekhAtA hatA. bhagavAnanA kevalajJAna kalyANikathI utpanna thayelA jANe dizAonA hAsya hoya evA zveta chatro tyAM zobhI rahe che, ati harSathI pRthvIe potAne nRtya karavA mATe, jANae potAnI bhujAo UMcI karI hoya tevI dhvajAo katI hatI, toraNonA nIce svastikAdika aSTamaMgalikanA zreSTha cihno karyA hatA, te balIpITha jevA jaNAtA hatA, samavasaraNano upalo bhAga, prathama gaDha vaimAnika devatAoye banAvela hato, tethI jANe ratnagirinI, ratnamaya mekhalA tyAM lAvyA hoya tema jaNAtuM hatuM, te gaDhanA upara jAtajAtanA maNiyonA kAMgarA banAvyA hatA, te potAnA kiraNothI AkAzane vicitra varNavALuM banAvatA hoya ema lAgatuM hatuM, madhyamAM jyotiSI devatAoe jANe piMDarUpa thayela potAnA aMganI jyoti hoya ne zuM ? evA suvarNathI bIjA gaDha karyo hato. te gaDha upara ratnamaya kAMgarAo karyA hatA. te jANe sura, asuranI strIyone mukha jovA mATe ratnonA darpaNo rAkhyA hoyane zuM ? evA jaNAtA hatA. bhaktithI vetAtya parvata jANe goLa thayo hoya ne zuM ? tevo rUpAno trIjo gaDha bAhya bhUmi upara bhuvanapatiye racelo hato, te gaDhanI upara devatAonI vAvaDIyonAM pANImAM, suvarNanA kamaLo hoya evA vizAla kAMgarAo banAvyA hatA. te traNe gaDhanI pRthvI, bhuvanapati, jyotiSi, vimAnAdhipatinI lakSmInA eka goLAkAra kuMDala vaDe zobhe tevI zobhatI hatI, patAkAnA samUhavALA mANikayamaya toraNo potAnA kiraNothI jANa bIjI patAkAo racatA hoya tema jaNAtA hatA. te dareka gaDhane cAra cAra daravAjA hatA, te jANe caturvidha dharmane krIDA karavAnA cAra gokhalA hoya ne zuM tevA dekhAtA hatA. te dareka dvAroe vyaMtaroye mUkelA, dhUpanA pAtro, iMdranIlamaNinA sthaMbhanA jevI dhUmalatAne choDatA hatA, te samavasaraNanA dareka dvAre gaDhanI jema cAra cAra bAraNAvALI, suvarNanA kamalavALI, vAvaDIyo karI hatI, ane bIjA gaDhamAM prabhune vizrAma karavA mATe devaraccheda banAvela hato. prathama gaDhanA pUrva dvAramAM aMdara, baMne tarapha suvarNanA jevA varNavALA, vaimAnika devo dvArapALa thaine rahyA hatA, dakSiNa Page 18 of 51
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvAramAM banne bAjuye jANe eka bIjAnA pratibiMba hoya tevA ujjavaLa varNavALA vyaMtara devatA dvArapALo thayA hatA, pazcima dvAramAM sAyaMkALe jema sUrya ane caMdra sAmasAmAM AvIne rahe tema rakta varNavALA, jyotiSI devatA dvArapALa thayA hatA, uttara dvAre jANe unnata megha hoya tema kRSNavarNavALA be bhuvanapati devatA, banne tarapha dvArapALa thai rahalA hatA, bIjA gaDhanA cAre dvAre, banne tarapha anukrame abhaya, pAzA aMkuza, mugarane dhAraNa karanArI, zvetamaNi, svarNamaNi ane nIlamaNinI kAMtivALI, prathama pramANe cAra nikAyanI, jayA, vijayA, ajitA, aparAjitA, nAmanI be be devIo pratihArI thai UbhI rahelI hatI. chellA dvAranA cAre gaDhane cAre dvAre tabaru, khaTvAMgadhArI, manuSya-mastakamAlAdhArI ane jaTA mukuTamaMDita, e nAmanA cAra devatAo dvArapALa thayA hatA. samavasaraNanI madhyamAM vyaMtaroe, traNa kozA UMcuM eka azoka vRkSa racyuM hatuM, te jANe jJAna, darzana, cAritrarUpI ratnatrayano udeza karatuM hoya tevuM jaNAtuM hatuM. te vRkSanI nIce vividha ratnothI eka pIThikA racI hatI te pIThikA upara apratima, maNimaya. eka chaMda racyo hato. chaMdanI madhyamAM pUrva dizA tarapha jANe sarva lakSmIno sAra hoya evuM pAdapITha sahita ratnamaya siMhAsana raceluM hatuM, ane tenI upara traNa jagatanA svAmIpaNAnA traNa cinho hoya tevA ujjavaLa traNa chatro racyA hatA. siMhAsananI be bAjue, be yakSo, jANe hRdayamAM nahi samAvAthI bahAra AvelA bhaktinA be samUha hoya tevA be ujjavaLa cAmarone lai UbhA rahyA hatA. samavasaraNanA cAre dvAranI upara, abhUta kAMtinA samUhavALuM. eka eka dharmacakra, suvarNanA kamalamAM rAkhyuM hatuM, bIjuM paNa karavA lAyaka je je kartavya hatuM. te sarva kRtya vyaMtaroe kareluM hatuM, kAraNa ke sAdhAraNa samavasaraNamAM teo adhikArI hoya che. samavasaraNanuM pramANa traNe kIllAnI pratyeka bhIMta 100 dhanuSya pahoLI hatI. pahelA ane bIjA gaDhanuM aMtara banne pAsA maLavAthI 0|| aDadho koSa thAya, ane bIjI tathA trIjA gaDhanuM aMtara maLavAthI eka koSa thAya, mAMhelI bhIMtanuM atara eka koSa ane 600 dhanuSya, bAharalA gaDha tathA mAMhelA gaDhanuM aMtara 1000 dhanuSya, bIjA gaDhanI bhIMtara 100 dhanuSya thAya, bIjA ane trIjA gaDhanuM aMtara 1500 dhanuSya thAya ane bhIMta 100 dhanuSya thAya. trIjA gaDhathI 1300 dhanuSya jaie, tyAre pIThanA madhya bhAge, sarva maLI jaine banne pAse thaine 1 yojana samavasaraNa corasa bhUmivALuM thAya, temAM pahele gaTe 10,000 pagathiyA ekeka hAtha pahoLA hoya che, tyAra bAda 50 dhanuSya pratara bhAga bhUmi, bIje gaDha 5000 pagathiyA aDadho hAtha pahoLA hoya, tyAra bAda 50 hAtha pratara bhUmi, trIje gaTe 5000 pagathiyA aDadho hAtha pahoLA hoya, te pachI pIThikA bhUmi hoya, tenA cAra daravAje traNa traNa pagathiyA hoya. samavasaraNanA madhya bhAge maNimaya pIThikA 200 dhanuSya lAMbI pahoLI jinadeha pramANa UMcI, te pRthvI talathI aDhI rAA koSa UMcI hoya che, eTale bhUmithI aDhI koSa UMcu samavasaraNa hoya che. jinezvara mahArAjanI pUjA "naureSA bhavavAridhau zivapadaprAsAdanizreNikA / mArga: svargapurasya durgatipuradvArapravezArgalA / / karmagranthI ziloca yasyadalane daMbholidhAropamA / kalyANaika niketanaM nigaditA pUjA jinAnAM vaga / / 1 / / " bhAvArtha - paramAtmAnI pUjA; bhavasamudra taravA mATe nAva samAna che, muktipadarUpI mahelamAM caDavAmAM Page 19 of 51
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ nisaraNI samAna che, svargapurImAM javAmAM sarala mArga samAna che, durgatipurImAM praveza nahi karavA mATe bAraNAnI bhogaLa samAna che, karmanI gAMTharUpI zilAne bhedavAmAM vajanI dhArA samAna che, kiMbahunA ? jinezvara mahArAjAe paramAtmAnI zreSTha pUjA, bhavya jIvone, eka kalyANanA ghara-sthAna samAna kahela che. "puSpAtpUjyapadaM jalAddhimalatAsabhUpadhUmAdviSat / vRndadhvaM savidhistamopahananaM dIpAd dhRtAt snigdhatA / / kSemaM cAkSatapAtrata: sUrabhitAvAsAtphalAdrupatA / GUaaN pUnamaMghA niterovityaRaj pbham IIzA" bhAvArtha - jinezvara mahArAjanI puSpovaDe pUjA karavAthI pUjyapada prApta thAya che, jaLa vaDe pUjA karavAthI nirmalatA prApta thAya che. zreSTha dhUpavaDe pUjA karavAthI zatravRMdano dhvaMsa karanAra thAya che, snigdha ghInA dIpakathI dIpaka pUjA karavAthI pAparUpI aMdhakArano nAza thAya che, akSata vaDe pUjA karavAthI kalyANamaMgaLa karanAra thAya che, vAsakSepa vaDe pUjavAthI sugaMdhI dehavALo thAya che, phaLavaDe pUjavAthI zreSTha rUpavALo thAya che. e prakAre zAstrakAra mahArAjAe pUjAnA judA judA kko kahelA che. vaLI sattara bhedI pUjA, tathA ekavIza prakArI pUjA paNa kahelI che. zAstrakAra kahe che ke koTI sAgaropamanuM AyuSya kadApi hoya, samagra varUpadArthanA viSayonuM yathArthajJAna hoya, koTI jItavA hoya, to paNa parva divasomAM pUjAnA phlane varNavavAmAM huM samartha nathI. jo zIghratAthI mukti meLavavI hoya, to he mahAnubhAvo ! paramAtmAnuM pUjana karavAmAM AdaravALA thAo. dravya pUjA ane bhAva pUjA jema ciMtAmaNi ratna malyA pachI vidhi sahita tenuM pUjana karavAthI saphTa thAya che, tema paramAtmAnuM vidhi sahita pUjana karavAthI mukti ApanAra thAya che. pUjA be prakAranI che; (1) dravya pUjA ane (2) bhAva pUjA (1) dravya pUjA viratA virata, zIyala satkAra, dAnAdikanuM AcaraNa vigere zrAvakane kahela che, kaSTa, cAritra anuSThAna, ghora, ugra vihAra, tapAdikanA AcaraNarUpa, bhAvapUjA, sAdhune kahela che, dravyapUjA, jina pUjana karavArUpa che, bhAvapUjA stuti stavanAdika karavArUpa che, dravyapUjA karatAM bhAvapUjA vizeSe karI prazasta kahela ce. jema koi mANasa hajAro, lAkho sthaMbhavaDe karI suzobhita suvarNanA talavALuM ane suvarNanA pagathiyAvALuM suvarNamaya jinezvara mahArAjanuM maMdira karAvI mahAna punya bAMdhe che, temanA karatAM paNa tapa saMyama kriyA anuSThAna adhika kahela hovAthI dravyapUjA karatA bhAvapUjA vizeSa phaLa Ape che, nareMdroe, devoe, devendroe pUjelA jinacaityonI, (rAgAdikane jItanArA hovAthI jina kahevAya che.) tenAM cetyo, eTale cittane pramoda karanAra jinapratimAonI gaMdha, dhUpa, puSpa vigere dravyo vaDe pUjana karanAra zrAvaka ane caityavaMdana stuti, jinAjJA pAlana, ugra vihAra, ghora brahmacaryapAlana, tapAdika vigere AcaranAra, sAdhu, bhAvapUjanathI mithyAtva mohanIya karmane jIrNa kare che jema nahi jIrNa thayeluM anna, bhasma, arka, gUTikA, cUrNAdika auSadhonA bhakSaNa karavAthI jIrNa thAya che tema karmanuM ajIrNa paNa jinezvara mahArAjanI pUjA karavAthI ja jIrNa thAya che. jinamaMdira ane ghara derAsarane viSe rahela pratyeka pratimAjInI bhakti sahita ekAgracitte vedanA, stavanA karavI ailokyapUjita, dharmatIrthane pragaTa karanAra, jagadgurunuM bahumAna sAthe dravya bhAvathI pUjana karavuM, te dravya, bhAva be prakAre pUjA kahevAya che, zrAvakone dravya, bhAva, be prakAranuM pUjana, ane sAdhuone bhAva pUjana, eka ja prakAre hoya che. zrAvaka vidhithI snAnAdikane karI pavitra thai, sugaMdhI jaLAdike jinezvara mahArAjane prakSAlana karI, gaMdhakaSAya vastrathI luMchI, zreSTha-kesara, caMdana, puSpAdi mALA vigerethI Page 20 of 51
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ pUjA kare, te dravyapUjA kahevAya che ane sAdhu, mana, vacana, kAyAnI zuddhie cAritrakaSTa anuSThAnanA sevana sAthe bAvIza pariSaho, temaja aneka jAtanA upasargane sahana kare che, te temane bhAva pUjArUpa che, tethI ja dravyapUjA karatAM bhAvapUjA prazasta che. dravyapUjA ATha prakAre che "vara gaMdha dhUva cokkha kakhaehiM, kusumehiM pavaradIvehiM / nevana la nanehiya, niLayUJA aDDA maLiyA 11911" bhAvArtha :- zreSThAgaMdha, eTale kesara, kastUrI, barAsa vigere sugaMdhI padArthothI, 1. dhUpa, 2. akhaMDa akSata, 3. kusuma, 4. zreSThadIpaka, 5. naivedha, 6. phlU, 7. jala, 8. vaDe karI jinezvara mahArAjAnI pUjA ATha prakAre kahI che, A dravyapUjA che, bhAvapUjAnuM mAhAtmya ghaNuM che, te keTaluM kahevuM. bhAvapUjA mATe AgamamAM kaheluM che ke " merussa sarisavassaya, jittiyamittaM aMtaraM hoI / davvatthaya bhAvatthaya, aMtaraM tattiMya neyaM ||1||" bhAvArtha :- meru ane sarasavanuM jeTaluM AMtaruM hoya che teTaluM AMtaru, dravyastava ane bhAvastavane viSe jANavuM. vaLI paNa kahyuM che ke "vorsa vathayuM, ArAhiya nAr3a g2avvuyaM nAva | mAvatthaLa pAva, aMtamuhoLuM nivvAnuM ||zA" bhAvArtha :- utkRSTatAthI dravyastavanA ArAdhana karavAthI bAramA devaloka sudhI, ane bhAvastavaka karanAra aMtarmuhUrtamAM muktine viSe jAya che, kAraNa ke utkRSTapaNe karelI bhAvapUjA zIghratAthI muktimAM pahoMcADe che. bhagavAna zrI mahAvIra mahArAjA kaha che ke-he gautama ! A artha teja paramArtha che, gRhasthone bheda upAsanArUpa dravyapUjA hoya che, bheda upAsanArUpa eTale AtmAthI arihaMta paramezvara jUdA che. prApta thayelA AtmAnaMdanA vilAsI che. tenI upAsanA eTale nimitta AlaMbanarUpa sevA, te rUpa dravyapUjA, gRhasthIone che, ane sAdhuone to abheda upAsanA, eTale paramAtmAthakI potAno AtmA abhinna che, evA prakAranI bhAvapUjA yogya che, yadyapi arhat bhagavAnanA guNanuM smaraNa karavuM, temanuM bahumAna karavuM, evA upayogarUpa, savikalpa bhAvapUjA gRhasthIyone paNa che, to paNa nirvikalpa upayogavALI, AtmAsvarUpanA ekatvarUpa bhAvapUjA to munimahArAjAo ne ja yogya che. dravya ane bhAva, A be prakAranI | pUjA svaparanA prANa rakSaNarUpa, dayArUpI pANIvaDe snAna karI, paudgalika sukhanI icchAnA abhAvarUpa saMtoSa vastrane dhAraNa karI, svaparavibhAganA jJAnarUpa vivekanuM tilaka karI, arihaMta bhagavAnanA guNagAnamAM, ekAgratArUpa bhAvanAvaDe pavitra aMtaHkaraNavALo thai, bhakti ane zraddhArUpa caMdanathI mizra kesaranA drave karI, nava prakAranA brahmacaryarUpa nava aMgone dhAraNa karanAra, anaMta jJAnAdiparyAyavALA, zuddha AtmArUpa devanI pUjA kara. pachI be prakAranA dharmarUpa aMgaluMchaNA AgaLa dhara, dhyAnarUpI zreSTha alaMkAro prabhunA aMgane viSe niveSana kara, ATha madasthAnanA tyAgarUpa, aSTamaMgaLa prabhu pAse Alekha, jJAnarUpI agnimAM zubha vicAra rUpa kAkatuMDa (agara) no dhUpa kara, pUrve karelA dharmarUpa lavaNa utArI dharmasaMnyAsarUpa vanhi sthApana karI, temAM kSepana kara, pachI Atma sAmarthya rUpa Arati utAra te bhAvapUjA zIghratAthI zivasukha denArI che. jinezvara mahArAjanI pUjA, snAtra, guNasamUhanI stuti, stavanAdika vigere karavAthI darzana rahita (mithyAtvI) jIvone darzana (samakita)nI prApti thAya che, jene darzana guNa prApta thayo hoya tene kSAyika Page 21 of 51
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAvanI utpatti thAya che. gautamasvAmIe bhagavAnane pUchayuM ke- he bhagavan jinezvaranI stuti, stavana, maMgaLa vigere bhaNavAthI zuM thAya ? mahAvIra mahArAjAe kahyuM ke-he gautama ! stuti stavana maMgaLathI, jIvone jJAna, darzana, cAritrarUpa ratnatrayIno lAbha thAya, jinezvaranI pUjA karavAthI pogalika sukha paNa prApta thAya che, dhana, dhAnya, rAjya, cakravartI, iMdrAdikanI saMpatti, chevaTa cidAnaMdapada mukti paNa maLe che. e prakAre jinezvaranI pUjA banne prakAranI lakSmI prAptinA kAraNabhUta che, mATe pramAda choDI bhavya jIvoe, dravya, tathA bhAva, banne prakAranI pUjA avazya karavI. "ramyaMyenajinAlayaM nijabhUjopAtena kArApitaM, mokSArthasvadhane na zuddhamanasA puMsAsadAcAriNariNA, vedyaMtena narAmahendramahitaM tIrthezvarANAMpadaM, prAptaMjanmaphalaMkRtaMjinamataM gotraMsamudyotitam / / 1 / / " bhAvArtha :- je punyazALI mANase potAnA bhujabaLathI upArjana karela dhanavaDe karI zuddha ane sadAcArathI mokSane mATe manohara jainamaMdira karAvela che te mANasa devoe, iMdroe pUrjita evuM tIrthakara mahArAjanuM pada bhogavavAvALo thAya che. kiMbahunA ? teNe manuSyajanmanuM phaLa prApta karyuM, jinezvara mahArAjanA matanuM ArAdhana karyuM ane potAnA gotrane paNa ujjavaLa karyuM ema jANavuM. je manuSyo A mRtyulokamAM zrI jinezvara bhagavAnanuM pUjana kare che teo ja dhanyavAdane pAtra che, teo ja kRtakRtya che ane teonAthI ja A pRthvI zobhAyamAna che. vegavaMta ghoDA, madonmatta hAthIyo, samagra jAtanI saMpadA, prItivALA nokaracAkaro, dhoLA chatro, cAmaro, siMhAsana, moTI zayyAA, pavitra AcaraNavALI aMtaHpuranI strIo, saMgIta, sugaMdhI cIjo, vArAMganAnA hAvabhAvAdi vilAso, chatrIsa kuLanA rAjaputro temanAthI utpanna thatAM vinodo, ane apAra ramya padArtho jenA vaDe maLe che evuM rAjya paNa prabhu-pUjAnA pratApathI maLe che, je manuSya, dUdha, dahIM, ghI, sAkara ane caMdana-sukhaDa e paMcAmRta vaDe zrI arihaMta paramAtmAne snAtrAbhiSeka kare che te paMcAmRta bhojana karanAro deva thAya che, je manuSyo. jinAdhIzane haMmezA hAthathI pUje che-seve che te manuSyo tamAma jagatanA manuSyo karatAM vizeSa vaibhavavaMta thAya che. je manuSya eka divasamAM eka vakhata zrI jinezvaranuM pUjana kare che te kSaNavAramAM aneka bhavanA saMcelA pApano nAza kare che. prabhAte jinezvara bhagavAnanuM darzana kareluM rAtrinA pApano nAza kare che, bapore darzana kareluM divasanuM pApa nAza kare che ane rAtrie kareluM eka janmamAM upArjana kareluM pApa nAza kare che. je catura manuSya zrI jinacaraNamAM cAra vakhata kasamAMjalI mUkI tIrthanA kuMDa, nadI, draha vigerenA pANIvaDe snAna kare che te manuSya deva, manuSya, tiryaMca ane naraka e cAra gatimAM phrA to nathI, cAra gatinA phrAne baMdha karI mokSasukhane vare che. pANI, La, akhaMDa cokhA, dhUpa, dIpa, naivedha, kla, tathA pAMdaDI vigerenAM patra vaDe paNa zrI jinezvara bhagavAnanuM bhakti sahita pUjana karavuM. je manuSya niraMtara jinezvara bhagavAnanI AjJA pramANe aSTaprakArI pUjAne kare che te manuSyanI pAse haMmezA AThe siddhio pratyakSapaNe hAjara rahe che. je manuSya uttama AzayathI sAte kSetramAM sadravyarUpI bIja vAvI vakhatovakhata bhAvanArUpI pANIvaDe Adara sahita siMcyA kare che te prANi samAdhivaDe cauda rAjalokane pAra thai, atula jJAnane prApta karI lokAgrane hAtha kare che, je sAta kSetra eTale ke jinamaMdira, jinabiMba, jJAna, sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA ane e sAta kSetra che, temAM pahelA maNiratna vigerethI, sonArUpAthI, patthara ke lAkaDAthI zrI jinezvara mahArAjanuM derAsara baMdhAvavuM, jeo kta jinabhagavAnane mATe ghAsanuM jhuMpaDuM baMdhAve che teo devapaNuM pAmI akhaMDa vimAnane prApta kare che, to jeo uttama manohara, suvarNa ratna vigerenAM jainamaMdiro. baMdhAve che te puNyapradhAna manuSyone je uttama La maLe, tene koNa jANI zake ? je manuSya lAkaDA vigerenuM derAsara baMdhAve che te baMdhAvanAra manuSya lAkaDA vigeremAM jeTalA paramANuo hoya che teTalA lAkha palyopama sudhI svargamAM vAsa kare che. navuM derAsara baMdhAvavAthI jeTaluM La maLe che te karatAM vivekI manuSyone AThagaNuM Page 22 of 51
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ phLa jUnA-jIrNa thai gayelA derAsarane samarAvI durasta karAvavAtho maLe che. zatruMjaya vigere tIrthomAM je jinamaMdira baMdhAve ane pratimAjI sthApana karAve che tenuM phLa to jo jJAnI hoya to ja jANavA pAme che. zrI arihaMta prabhunI pratimAjIo vidhisahita maNimaya, ratnamaya, suvarNamaya, rUNyamaya, Arasamaya, pattharamaya, kASTamaya ane mATInI karAvI je eka aMguThAthI mAMDI sAtaso aMguThA sudhInA mApanI jinapratimAo karAve che tene mukti lakSmI AdhIna thaine rahe che. je eka aMguThA pramANavALI paNa jinapratimA karAve che te bIjA bhavane viSe eka chatra sAmrAjya prApta kare che, jema merU parvatathI bIjo zreSTha parvata nathI, kalpavRkSathI bIjuM uttama vRkSa nathI tema jinapratimA karAvavA jevo bIjo adbhUta dharma nathI. zrI jinezvaranI pratimA karAvyA pachI kharAba gatiothI koNa bhaya pAme ? siMhanI pITha upara besanArane ziyALa zuM karI zake ? je manuSyo gurukathana mujaba jinabiMba taiyAra karAve che tenA gharanA AMgaNAmAM svarga, mRtyu ane pAtALa e traNa lokanI saMpadAo dAsIo thaine hAjara rahe che. je sUrimaMtra vaDe zrI arahaMta prabhunI pratiSThA karAve che te tIrthaMkarapaNAne prApta kare che, kemake jevuM bIja vAve tevuM phLa maLe che. jeTalA hajAra varSa sudhI bIjA loko je pratimAjInI pUjA kare che teTalA hajAra varSa sudhI te pratimAjInA karAvanArane pUjAnA phLano hisso maLyA kare cha, pratiSThA karelAM pahelavahelA jinabiMbonA darzana karavAthI je Aloka tathA paraloka hita karanArA phLa thAya che te phLonI gaNatrI phkta kevalI mahArAja jANe che. sAruM ke naThAruM koipaNa kAma karanAra, karAvanAra ane madada karanAra ane anumodana karanAra ane madada karanAra e badhAne sAruM ke bUruM phLa barobara hisseja maLe che, ema jinezvaradeve mAveluM che. je dezamAM ke zaheramAM zrI arihaMtaprabhunI pratiSThA thAya che te te ThekANe roga, duSkALa, ke duzmanAi pedA thatAM ja nathI. je strI jinezvara mahArAjane pakhALa karavA mATe mAthe pANInI gAgara-beDhuM bharIne lAve che te strI sArA cittane tAbe thavAna lIdhe cakravartInI strInuM pada meLavI chevaTe muktine meLave che. jema jIva vinAno deha, vidhA vinAno sapUta putra, AMkha vinAnuM mukha, dikarA vinAnuM sAruM kuLa, pANI vinAnuM sarovara ane sUrya vinAnuM AkAza manohara lAgatuM nathI. tema pratiSThA vinAnA pratimAjI manoharapaNAne lAyaka thatAM ja nathI. have sAta kSetramAM bIjuM kSetra jIrNodvAra che, tenuM phLa nIce mujaba che. " jiNabhavaNAI je uddharaMti, bhattIisaDiyapaDiyANaM / te dvarati appa, mInAo mavasamuddALo ||9|| appA uddhariucciya, uddhario tahaya tehiM niyavaMso / anneya bhavyasattA, aNumodaMtA u jiNabhavaNaM ||2|| khaviyaM nIyAgoyaM, uccAgoyaM ca baMdhiyaMtehiM / kugaipaho niThThavio, sugaipaho ajio ya tahA ||3|| ihalogaMmi sukiMttI, supurisamaggo ya desio hoi / Unnati sattALa, ninamavaLa dvataei / / 4 / / sijhaMti kei teNavi, bhaveNa iMdattaNaM ca pAvaMti / iMda samAkei puNo, surasukkhaM aNu bhaveUNaM ||5|| mayatte saMpattA, ikkhAgukulesu taha yaha khise / seNAvaI amaccA, ibbhasuyA teNa jAyaMti ||6|| kalAkalAve kusalA, kulINA sayADaNukUlA maralA susIlA / sadeva maccAsurasuMdarINaM, ANaMdayArI maNaloyaNANaM ||7| caMdovva sommayAe, sUrovA teyavaMtayA | rahanA hovvaruveNaM, bharaho vAjaNaiThThayA ||8|| kappadumotva ciMtAmaNi vvacakkAya vAsudevAya / pUijjaMti jaNeNaM, niNNudvArarasakattAro || Page 23 of 51
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhottUNa vare bhoe, kAuNaM saMjamaM ca akalaMkaM / khaviuNa kammarAsiM, siddhipayaMjhatti pAvitti ||10||" bhAvArtha - je mANaso zaTana paTana vidhvaMsabhAvane pAmelA, jinezvara mahArAjanA maMdirono kIrtinI icchAthI nahi, kiMtu bhakti bahumAna karI uddhAra kare che, te mANaso janma, jarA, maraNAdi du:khanA samUharUpa bhayaMkara bhavasamudrathI tathA deva, manuSya, tiryaMca, narakarUpa saMsArasAgarathI potAnA AtmAno uddhAra kare che. (1) teoe jIrNodvArAdi sukRta karaNI karavAthI potAnA AtmAno uddhAra kayo, eTaluM ja nahi paraMtu potAnA bApadAdAdika pUrvajono paNa uddhAra karyo, kAraNa ke kadAca temanA pitRo devagatimAM gayA hoya. ane tyAMthI avadhijJAna vaDe jovAthI; teo paNa anumodana karavAthI potAnA AtmAno uddhAra kare, potAnA putra, pautro, sagA saMbaMdhIo, jIrNoddhAra karela dekhI anumodana karI, potAnA AtmAno uddhAra kare, temaja najIkamAM siddhi pAmanArA bIjA jIvo paNa jIrNoddhAranuM anumodana karI potAnA AtmAno uddhAra karavA bhAgyazALI thAya. (2) zubha pariNAma vaDe karI teoe kharAba kULane viSe utpanna thavA rUpa nIca gotrane naSTa karyuM ane bahu lokone pUjavArUpa tathA sArA kulane viSe janmane dhAraNa karavA rUpa UMcagotra bALyuM. teoe narakAdika kugatimArgano rodha karyo ane devagatirUpa tathA sumanuSyagatirUpa sAro mArga upArjana karyo. (3) ihalokane viSe A bhave, bhUtakALamAM sagaracakrI, bharatacakrI Adi mahAtmAo tIrthano uddhAra karavAvALA thai gayA che. teoe yazakarma punya upArjana karela che. te puruSoe je mArgane pragaTa karela che te mArga jIrNodvAranA karanArA bIjA bhavyaprANiyonAM pAse pragaTa karela che. (4) jainamaMdirano uddhAra karavAvALA samagra karmane kSINa karI keTalA eka, te ja bhavamAM mukti meLave che, karmAzo kAMika bAkI rahyA hoya to tene bhogavavA mATe keTalAeka iMdrapaNAne pAme che, keTalAeka iMdranI samAna mukhavALA sAmAnika devatAo thAya che, keTalAeka mahartika devatAo thAya che ane tyAM devatAnAsukhane anubhavIne. (5) manuSyapaNuM pAme che. isyAku, harivaMzAdika uttama kuLamAM utpanna thAya che. hAthI, ghoDA, ratha, pAyadaLanA nAyaka thAya che. rAjA-mahArAjA, maMtrIo, mahAmaMtrIo, dhanADhayo, sArthavAho, sArthavAhanA zreSTha putro thAya che. (6) tyAM paNa tamAma prakAranI kalAnA samUhane viSe kuzaLa thAya che. boMtera kaLAnA jANakAra thAya che. zuddha mAtApitAnA vaMzavALA kulIna thAya che. sarva jIvone sadA anukULa thAya che, sadA hitakArI, saralA AzayavALA, pavitra zIlAdika AcAravALA tathA apakArInA upara paNa upakAra karavAvALA thAya che. deva, manuSya, asuranI strIonA manane ane netrone AnaMda karavAvALA thAya che. (7) caMdramAnA samAna saumya thAya che, sUryanA samAna tejasvI thAya che, kAmadevanA samAna rUpavAna thAya che, bharatanI peThe lokone iSTa thAya che. (8) kiM bahunA ? jIrNoddhAra karanArane, loko, kalpavRkSanI peThe, ciMtAmaNinI peThe, cakravartInI peThe, vAsudevanI peThe pUjana karanArA thAya che. (9) manuSya gatimAM paNa zreSTha bhogone bhogavI, kaSAyakAluSya rahita saMyama aMgikAra karI, karmarAzIne kSINa karI zIvratAthI sidvipadane pAmanArA thAya che. (10) have trIje kSetra jJAna che, tenuM mAhAtya kahe che. "jJAnaMmo 9matAMghA2taraLijJanuM nAbhovanuM ! jJAnaM nItitaraMgiNIkulagirirjJAnaM kaSAyApahaM / / jJAnaM nirvRttivazyamaMtramamalaM jJAnaM mana:pAvanaM / jJAnaM svargagatiprayANapaTaha: jJAnaM nidAnaM zriyaH / / " bhAvArtha - he mahAnubhAva ! kumatarUpI aMdhakArane nAza karavAmAM jJAna sUrya samAna che, jJAna jagatanA netra samAna che, jJAna nItirUpa nadIne nIkaLavAmAM mahAnuM parvata samAna che, jJAna kaSAyone nAza karanAra che, jJAna muktine vaza karavAmAM nirmaLa maMtra samAna che, jJAna manane pavitra karanAra che, jJAnA svargagatimAM prayANa karavAmAM Dhola samAna che, jJAna muktirUpI lakSmInuM nidAna kAraNa che. jJAna karmarUpI parvatane chedavAmAM vaja samAna che, jJAna prANiyonA zreSTha bhUSaNa samAna che, jJAna jIvone uttama dhana samAnA Page 24 of 51
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ che, jJAna jagatane viSe dIpaka samAna che, jJAna tatva, ane atattvanA bhedane jaNAvanAra che. kiM bahunA ? jJAna lokAlokanA padArthane spaSTa dekhADavAmAM akhaMDa, advitIya, parama, avinAzI, jyoti samAna che. jJAna samAna bIjI koi paNa vastu AtmAne prakAzita karanAra nathI, mATe jIvoe satya jJAna meLavavA prayatna karavo ke jaldIthI saMsArano aMta Ave. jJAna vagara A kSetramAM bhaTakavAnuM thAya che ane jJAnathI mokSa prApta thAya che, te jJAna siddhAMtanA ArAdhana vaDe ja maLe che. te ArAdhana dravya tathA bhAva, ema be. prakAre thAya che. temAM suMdara pothIbaMdhana, manahara pAThA, uttama dorI, pAna sacavAya tevI kavaLI, jJAnanI pAse dIpakano prakAza, dhUpa, caMdananAM chAMTaNa saMgIta gAvuM, bajAvavuM, aSTa maMgaLa, phlala ane akhaMDa cokhA dharavA vigerethI pustakonI pUjA karavI. te dravyathI jJAna ArAdhana kahevAya che ane jJAnane saMbhALavuM, tenA upara vizvAsa rAkhavo, bhaNavuM, bhaNAvavuM, jJAna bhaNanAranI sevA, cAkarI karavI te bhAvathI ArAdhana kahevAya che. AvI rIte karelI jJAnanI ArAdhanA saMsArano ghAta karanArI ane kevaLajJAnane pedA karanArI thAya che. jJAnanI ArAdhanA karavAthI prANI cakravartI, iMdra vigerenA uttama bhavo prApta karI, prAMte tIrthaMkarapada pAmI kevaLI thai mokSapadavI pAme che. sAdhu, sAdhvI, zrAvaka, zrAvikA e cArenI pUjA, upAsanA karavI. te cAre kSetro lokottara sukhane ApanArA kahevAya che. jene ghare e cAremAMthI koi saMgha Ave tenA hAthamAM ciMtAmaNi rana AvyuM che, tene AMgaNe kalpavRkSa Lela che, ane tenI AgaLa kAmadhenu vidhamAna che ema ja jANavuM. jenA AMgaNAmAM caturvidha saMgha padhAre tenuM kuLa kalaMka rahita che, tenI mAtA bhAgyanI bhUmi che, ane lakSmI tenA hAthamAM vaselI che ema samajavuM. jenA mAthA upara saMghanA paganI raja paDe che, te pavitra manuSyane tIrtha sevAnuM phlA maLe che. pApanA samUharUpa unhALAmAM zAMti ApavA varasAda samAna, dAridrarUpa rAtrI dUra karavA sUrya samAna, karmarUpa hAthIono nAza karavAmAM kesarIsiMha samAna, caturvidha saMgha jayavaMta ho, dhana, dhAnya ! La, pAna, bIDAM, kapaDAM, AhAra, caMdana ane phlovaDe jeoe saMghanuM pUjana karela che. teoe mAnavabhava saLa karelA che. A sAta kSetra jena rAjyamAM haMmezA La denArAM che. temAM paNa jo dhanarUpI bIja vAveluM hoya to tenI. aMdara vijJavirahitapaNe udayakAraka prApta thAya che. tIthadara gaNadhara pAdi tIrthaMkara mahArAjanA rUpathI gaNadharanuM rUpa anaMtagaNuM hIna hoya che. gaNadharanA rUpathI AhAraka zarIranuM rUpa anaMtagaNuM hIna hoya che. AhAraka zarIrathI anuttara vemAnanA devonuM rUpa anaMtagaNuM hIna hoya che. anuttara vemAnanA devothI greveyakanA devonuM rUpa anukrame anaMtagaNuM hIna hoya che. greveyakanA devothI bAramA devalokanA devonuM rUpa anaMtagaNuM hIna hoya che. bAramA thI agyAramAnuM anaMtagaNuM hIna. agyAramAMthI dasamAnuM anaMtagaNuM hIna. dazamAthI navamAMnuM anaMtagaNuM hIna. navamAthI AMThamAnuM anaMtagaNuM hIna. AThamAMthI sAtamAnuM anaMtagaNuM hIna. sAtamAMthI chaThThAnuM anaMtagaNuM hIna. chaThThAthI pAMcamAnuM anaMtagaNuM hIna. pAMcamAMthI cothAnuM anaMtagaNuM hIna. cothAthI trIjAnuM anaMtagaNuM hIna. trIjAthI bIjAnuM anaMtagaNuM hIna, bIjAthI pahelA devalokanuM anaMtagaNuM hIna, pahelA devalokanA devothI bhuvanapati devonuM rUpa anaMtagaNuM hIna. bhuvanapatithI jyotiSI devonuM rUpa anaMtagaNuM hIna. jyotiSIthI vyaMtaranuM anaMtagaNuM hIna. vyaMtarathI cakravartInuM rUpa anaMtagaNuM hIna cakravartIthI vAsudevanuM anaMtagaNuM hIna. vAsudevathI baLadevanuM anaMtagaNuM hIna. utaratuM utaratuM jANavuM. bAkInA rAjAo tathA loko che bhAge hIna jANavA. (1) anaMta bhAgahInA, (2) asaMkhya bhAgahInA, (3) saMkhya bhAgahInA, (4) saMkhya guNahInA, (5) asaMkhya guNahInA, (6) anaMta guNahInA. Page 25 of 51
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ pugalonI sUkSmatA dArikathI sUkSma pudagalothI vekriya bAMdheluM hoya che. vekriya zarIrathI sUkSma pudgalothI AhAraka zarIra bAMdhaluM hoya che. AhAra sUkSma pudgalothI tejasa bAMdheluM hoya che. tejasa sUkSma pudgalothI kArpaNa zarIra bAMdheluM hoya che. pAMca zarIranA pradezo dArike anaMtA pradezo, eTale sarvathI thoDA. vaikriye tenAthI asaMkhyaguNA vadhAre. AhArake tenAthI asaMkhyaguNA vadhAre. tejase tenAthI anaMtaguNA vadhAre. kArmaNe tenAthI anaMtaguNA vadhAre. mAnuSyo ane tiryaMcone dArika zarIra hoya che. devatA nArakIyone vaikriya zarIra hoya tathA manuSya tiryaMca koi labdhidhArIne, vekriya zarIra hoya. AhAraka zarIra cauda pUrvadharane hoya, bIjAne nahi. teonI gatino viSaya dArikano viSaya vidyAdharone Azritya. naMdIzvara dvIpa sudhIno hoya che; jaMghAcAraNane Azritya meru paMDakavana naMdIzvara dvIpa ane rUcakadvIpa sudhI hoya che, vidyAcAraNone Azritya mAnuSyotara parvata, meru naMdana vana ane naMdIzvara dvIpa sudhI hoya che. AhArakano viSaya mahAvideha sudhI hoya che. tejasa kArpaNano viSaya sarva loka sudhI hoya che kevalI samudyAta vakhate sarvalokavyApakatvA. tenA prayojano dArikanuM prayojana sukha, du:kha, dharma, kevalajJAna ityAdi hoya che. vaikriyanuM prayojana, pUla, sUkSma, eka, aneka, kArya karavApaNuM hoya che. AMhArakanuM prayojana, sUkSmArtha saMzayachedAdika hoya che. tejasanuM prayojana, zrApa, anugraha, AhArapAcanAdika karavo vigere. kArpaNanuM prayojana, bhavAMtare gati karavArUpa hoya che. tenA pramANo dArika zarIranuM pramANa eka hajAra yojanathI adhika hoya che. vekriya zarIranuM pramANa sAtireka lakSa yojananuM hoya che. AhAraka zarIranuM pramANa eka hAthanuM hoya che. tejasa kArpaNanuM pramANa sadA utkRSTa-lokapramANa hoya che. vartamAna kALamAM utpanna thayelA covIza tIrthaMkara mahArAjAonA nAma pramANe nIcenA guNo kahelA. che. Page 26 of 51
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3rod vRSabha: iti samagra saMyamabhArane vahana karavAthI vRSabha nAma thayuM. zaMkA bIjA tamAma tIrthaMkara mahArAjAo paNa vRSabha kahevAya che, to prathama jinamAM vizeSapaNuM zuM hatI tethI rALI hovAthI paNa tyAre temanI karavAnI samAdhAna, bhagavAnanA sAthalamAM vRSabhanuM lAMchana hovAthI temaja mAtAe cauda svaprone viSe prathama vRSabha dekhavAthI RSabhaH 1 pariSahAdike jene nahi jItavAthI ajita temaja bhagavAna mAtAnA garbhamAM hatA te vakhate jitazatru rAjA sAthe vijayArANI pAsAkrIDA karatA rAjA rANIne nahi jItI zakavAthI ajita: 2 jene viSe cotrIza atizayonI saMbhAvanA hovAthI saMbhava tathA A bhagavAnanI stuti karavAthI sa-sukha thAya tethI saMbhava temaja bhagavAna mAtAnA garbhamAM AvavAthI ghaNA prakAranA dhAnyanI utpatti thai temaja bhagavAnanA janmathI prathama paDelo duSkALano nAza thayo tethI saMbhavaH 3 devonA iMdroe vAraMvAra vaMdana, namana, stavana, kIrtana karavAthI abhinaMdana athavA bhagavAna garbhamAM AvyA tyArathI ja iMdra mahArAjAe vAraMvAra vaMdana stavana karavAthI abhinaMdanaH 4 bhagavAnanI uttama prakAranI mati hovAthI sumati athavA bhagavAna garbhamAM AvyA hatA tyAre temanI mAtAnI buddhi be zokyono vyavahArika jhaghaDo chedavAne mATe sArA nizcayavALI hovAthI sumati: 5 zarIranI kAMtine Azritya kamalanA samAna jenI kAMti hatI tethI padmaprabha athavA bhagavAna jyAre mAtAnA garbhamAM AvyA tyAre padmane viSe zayana karavAno Dohalo utpanna thayo te devatAe pUrNa kayo tethI padmaprabha temaja padmanA samAna varNa hovAthI padma prabha. 6 jenA paDakhA mahAzobhAyukta hatA tethI supArzva, athavA prabhu garbhane viSe AvyA tyAre mAtAnA banne paDakhA mahA zobhanIka uttama thayA tethI supArtha. 7 - candranA samAna somya manorama jenI kAnti che. iti candraprabha tathA bhagavAna mAtAnA garbhamAM AvyA tyAre candramAnuM pAna karavAno Dohalo utpanna thayo tethI candraprabha: 8 jene uttama prakArano vidhi che. tethI suvidhi: tathA prabhu garbhamAM AvyA pachI bhagavAnanI mAtA sarva vidhividhAnamAM kuzala thayA. tethI suvidhiH 9 prANiyone utpanna thayelA samagra saMtApane upazAnta karavAthI zItala, temaja prabhu jyAre garbhavAsamAM AvyA tyAre prathamathI eTale garbhamAM AvyA pahelA pitAne utpanna thayelo ane koipaNa prakAre cikitsA nahi karI zakAya evo pittajavara utpanna thayelo hato te bhagavAnanI mAtAnA hAthanA sparza karavAthI ja turata ja zAnta thai gayo tethI zItala : 10 1 vizvane hita karanArA tethI zreyAMsa tathA bhagavAna jyAre mAtAnA garbhamAM AvyA tyAre prathama koie nahi AkramaNa karelI devatAdhiSThita zayyA mAtAe AkramaNa karavAthI kalyANa thayuM tethI zreyAMsaH 11 dezavizeSone pUjavAlAyaka thayA tethI vAsupUjya tathA bhagavAna jyAre garbhamAM AvyA tyAre iMdramahArAjAo ratno vaDe niraMtara tenuM ghara bharavA lAgyA tethI vAsupUjya. temaja vasu rAjAnA putra hatA. tethI paNa vAsupUjya: 12 jenA jJAnAdika vimala nirmala che tethI vimala agara bhagavAna karmarUpI melathI rahita thayelA che tethI vimala temaja bhagavAna mAtAnA garbhamAM AvyA pachI mAtAnuM zarIra atyaMta vimala nirmala thayuM tethI vimalaH temaja mAtAnI mati atyaMta vimala thavAthI vimalaH 13 anaMtA karmone jItI jaya meLavavAthI anaMta, agara anaMta jJAnAdika jene prApta thayela tethI anaMtaH tathA bhagavAna jyAre mAtAnA garbhamAM AvyA tyAre mAtAe moTA pramANavALI ratnanI mALAne svapnamAM Page 27 of 51
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ dekhavAthI anaMtaH 14 durgatine viSe paDatA prANIyonA samUhane bacAve ane sagatimAM sthApana kare tethI dharma tathA prabhu garbhamAM AvyA pachI mAtA dAnAdika dharmakarmamAM tatpara thayA tethI dharma: 15 potAno AtmA zAntimaya hovAthI zAMti; tathA bIjAne paNa zAnti utpanna karavAthI paNa zAnti, tathA prabhu garbhamAM AvyA agAu Utpanna thayelo ane aneka upacArothI paNa prazAnta nahi thayelo marakIno roga prabhu garbhamAM AvyA pachI prabhunI mAtAne snAna karAvI te pANI nagaramAM chAMTavAthI turata marakIno roga zAnta thayo tethI zAntiH 16 kI-pRthvIne viSe rahyA tethI kaMtha, agara bhagavAna jyAre mAtAnA garbhamAM AvyA tyAre mAtAe svamamAM vicitra ratnano sUpa dekhyo tethI kuMthuH 17 mahAbhAgyavAna tIrthaMkara mahArAjAnA jIvo sarve mahA satvavaMta kulone viSe utpanna thAya che tethI tenI abhivRddhi thAya che. mATe vRdhdhoe bhagavAnanuM nAma ara pADyuM tethI ara:, agara prabhu garbhamAM AvyA pachI mAtAe svaprane viSe sarva ratnamaya ara dekhyo tethI ara: 18 pariSahAdika mallone jItyA tethI malli, agara bhagavAna garbhamAM AvyA pachI mAtAne sarva badatuonA puSponI zayyAmAM zayana karavAno Dohalo utpanna thavAthI ane te devatAe pUrNa karavAthI malliH 19 jagatanA jIvonI trikAla avasthAne jANe tethI muni ane jenA sArA vrato che tethI suvrata eTale munisuvrata agara prabhu garbhamAM AvyA pachI mAtA sArA vratavALA thayA tethI munisuvrata. 20 pariSahAdika vargane namAvI devAthI nami, agara bhagavAna garbhamAM AvyA pachI zatru rAjAoe nagarane ghero ghAlavAthI bhagavAnanI pUnya zaktie prerelA bhagavAnanI mAtAne killAnA upara besAryA tethI tene dekhIne zatruo bhagavAnanI mAtAne namaskAra karI ghero uThAvI potAne sthAne cAlyA gayA tethI nami. 21 ariSTa duritanI nemi-cakradhArA iva iti nemi, agara prabhu garbhamAM AvyA tyAre mAtAe svapramAM mahAna ripTa ratnamaya nemi cakradhArAne dekhela tethI nemi. 22 sarva bhAvone jANe tethI pArtha, agara prabhu garbhamAM AvyA pachI zayAne viSe rahelA mAtAe pAse jato sarpa gADha aMdhakAramAM dekhyo tethI pArtha. 23 utpattithI AraMbhIne jJAnAdikanI vRddhithI niraMtara vRddhine pAme te vardhamAnaH, agara prabhu garbhamAM AvyA pachI jJAtakula dhanadhAnyAdika vigerethI pratidina atyaMta vRddhi pAmavA mAMDyuM tethI vardhamAnaH 24 iti zrAddhadinakRtye. jinezvara mahArAjAnI bhakti pAMca prakAre kahI che "puSpAdharcA tadAjhAca, tadravyaparirakSaNam / utsavAstIrthayAtrA ca, bhakti: paMcavidhA jine ||1||" bhAvArtha :- vividha prakAranA sugaMdhI puSpothI, temaja caMdana, kesara, dhUpa, dIpa vigerethI paramAtmAnI bhakti karavI te pUSpAdi arcA-bhakti kahevAya. 1, jinezvara mahArAjanI AjJAnuM samyapha prakAre pA karavuM te tadAjJAbhakti kahevAya, kAraNa ke AjJA vinAnI bhakti sarvathA nakAmI che. 2, devadravyAdikanuM rakSaNa karavuM, te devadravyarakSaNabhakti kahevAya. 3, navIna jaina maMdira baMdhAvavuM temAM prabhujIne sthApanA karavA, aSTAlikA utsavAdika karavA, paryuSaNAdikamAM jaina maMdiramAM utsavAdika karI jena zAsananI prabhAvanA karavI te utsavabhakti kahevAya. ane 4, zatruMjayAdika tIrthonI bhakti karavI te tIrthabhakti Page 28 of 51
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ kahevAya che. 5 pAMca prakAranAM cetyo (1) bhakti caitya, (2) maMgaLacetya, (3) nizrAkRtacetya, (4) anizrAkRtatya ane (5) zAzvata cetya. (1) je gharane viSe yathokta lakSaNAdi upeta jinapratimAnI vaMdana pUjAdi bhakti karavAmAM Ave che, te bhakticetya kahevAya che. (2) gharanA bAraNA upara madhyama bhAge kASThane viSe banAvela jinabiMba hoya che te maMgala cetya. kahevAya che. mathurAnagarImAM maMgala mATe tamAma ghare lAkaDAmAM prathama jinapratimAjI banAvI ne sthApana kare che, anyathA te ghara paDI jAya che. kahyuM che ke "jammi siripAsapaDimaM, sAMtikae paDigihavAre / 3Mvi MUMI pUri tuM, madhuramathannA na padhRti IIchI" bhAvArtha :- je mathurAnagarIne viSe jyAre ghara karAve tyAre dareka gharanA bAraNAnA madhya bhAgane viSe kASThanI zrI pArzvanAthajI mahArAjanI mUrti karAvI, zAMti nimitte sthApana kare che, te mathurAnagarIne hAlamAM paNa anya loko dekhI zakatA nathI ema siddhasena AcArye kahela che. (3) koi gacchanI nizrAye karela caitya hoya te nizrAkRta cetya kahevAya che. temAM te garacchanA AcAryAdika pratiSThAdika karavA lAyaka gaNAya. tyAM pratiSThAdika karavAno bIjAno adhikAra nathI. (4) tenAthI viparIta eTale sarva gaNanA nAyako, padavIdharo, pratiSThAdika tathA mAlAropaNAdika vidhine kare che, jemake zatruMjaya mUlacetyam, temAM sarve AcAryAdikone pratiSThA, dhvajAropaNa, mAlAropaNa vigere karAvavAno adhikAra che. (5) sidvAyatanam, zAzvata cetyam. bIjA paNa pAMca prakAre cetyo vhela che. (1) nitya, (2) dvividha, (3) bhaktikRta, (4) maMgalakRta ane (5) sAdharmika -e pAca prakAre kahelA che. (1) nityAni zAzvata jinacetyAni. devalokAdikane viSe che te. (2) nizrAkRtAni 1 anizrAkRtAni 2 uparokta kahela che. te. (3) bhaktikRtAni-bharata mahArAjAdike karAvelA cetyo. (4) maMgalAkRtAni-mathurAnagarImAM maMgala nimitte bAraNAnA uttaraMgane viSe sthApela che te. (5) sAdharmika. vAratraka muninA putra manohara devagaNane viSe potAnA pitA muninI mUrti sthApanA karelI hatI te sAdharmika cetya kahevAya kvA biMbonuM pUjana kravuM yathokta biMba prathama so varSanuM hoya, ane aMgopAMgothI dUSita hoya to paNa pUjavuM nahi, paraMtu mahApurUSoye vidhividhAna anuSThAnathI te biMbane cetyAdikane viSe sthApana karela hoya ane so varSa uparanuM hoya temaja aMgopAMgomAM kAMi dUSita hoya topaNa pUjavAmAM koipaNa prakArano bAda nathI. zrI siddhasenA AcArya mahArAje kahyuM che ke "varisa sayAo uDhda, jaM viMbaM uttamehiM saMThaviyaM / Page 29 of 51
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ viyalaMgavi pUijjai, taM biMbaM na niSphalaM jaoti / / 1 / / " bhAvArtha :- so varSa prathamanuM hoya tathA je biMbane uttama mahApuruSoe vidhi anuSThAnathI sthApanA karela hoya ane te aMgopAMgomAM dUSita hoya, to paNa tene pUjavuM, kAraNa ke te biMbane niphla kahela nathI. AnA aMdara eTaluM vizeSa che ke-mukha, nayana, nAsikA, Doka, kammara ityAdi pradezomAM khaMDita thayeluM biMba sarvathA apUjanika che. paraMtu mUlanAyakajInuM biMba, AdhAra, parikara, lAMchanAdika pradezothI khaMDita thayela hoya to paNa pUjavA lAyaka che. utItAbdazataM ya rathApitamuttamai: | yavyaMgamapi pUjyaM, syAdvimbaM taM niSphala nahi ||1||" bhAvArtha :- je biMba so varSa prathamanuM hoya, tathA je biMbane uttama puruSoye sthApana karela hoya, te biMbaaMgopAMgamAM dUSita hoya to paNa pUjavA lAyaka che, paraMtu te biMba niphTa nathI. iti AcAradinakara graMtha vaLI dhAtu lepAdika biMba aMgarahita hoya, to phrIthI sajja karI zakAya che, paraMtu pASANamaya, ratnamaya, kASThamaya biMbo phrIthI sajja karI zakAya nahi mATe tevA biMbo pUjavAlAyaka gaNI zakAya nahi. "nakhAMgalI vAhUnAsAM dhrINAM bhaMgeSvanukramAt / zatrubhIrdezamaMgazca, dhanabaMdhukulakSayaH ||1||" bhAvArtha :- nakha, AMgulI, bAhu, nAsikA, paga vigereno bhaMga thavAthI anukrame zatruno bhaya, dezabhaMga, dhana, baMdhu ane kulano kSaya thAya che. "pIThayAnaparivAradhvaMse sati yathAkramam / zaiMvAhanamaMtyAnAM, nAzomavati niravatam IIzA" bhAvArtha - pITha, vAhana, parivArano dhvaMsa thavAthI anukrame potAnA vAhana tathA nokarono nizcayA nAza thAya che. arihaMtanA biMbane kyo mANasa banAvI zake ? "caityagRhe navaM vivaM, kArayan snAtaka: kRtI / saptadhA nijanAmAhaM, jainabiMba vidhApayet / / 1 / / " bhAvArtha - jinacaitya tathA ghara derAsarane viSe navina biMbakarAvanAra snAtaka tathA kRtajJaH sAta prakAre potAnA nAmane yogya arihaMtanA biMbane bharAve, banAve, karAvI zake. nI hovI joie. "raudrI nihanti kAra-madhikAMgI tU zilpinam / hInAMgI dravyanAzAya, durbhikSAya kRzodarI / / 1 / / vakranAsAtiduHkhAya, hRsvAMgI kSayakAriNI / anetrAnetranAzAya, svalpA syAd bhogavarjitA ||2|| jAyate pratimAhInakaTIrAcAryadhAtinI / jaMghAhInA bhaved bhrAtRputramitravinAzinI / / 3 / / pANipAdavihinA tU, dhanakSayavidhAyinI / virapavitAUM tu, pArvatavA yatatata: I4ll urtha hatpatimottAnI, viMtA detuthomuvI | AdhipradAtirazcInA, nIcoccasthA videzadA / / 7 / / Page 30 of 51
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31nyAyadravyanaSpannA, paravAraturabhAmavA | hInAdhikAMgI pratimA, svaparokSattinAzinI / / 6 / / urdhvadragadravyanAzAya, tiryagRtabhogahAnaye / duHkhadA stabdha dRSTizcA-dhomukhI kulanAzinI ||7||" bhAvArtha - raudra AkAravALI mUrti, ghaDanArane mAre che, adhika aMgopAMgavALI mUrti-zilpanA jANakArane haNe che, hIna aMgo pAMgavALI mUrti dravyano nAza kare che, durbala udaravALI mUrti duSkALane karavAvALI thAya che, (1) vakra nAsikAvALI ati duHkha ApanArI thAya che, alpaaMgopAMga vALI kSaya karavAvALI thAya che, netra vinAnI netrano nAza kare che ane sarvathA nAnI mUrti bho vega rahita karanArI che, (2) hIna kammaravALI mUrti AcAryano ghAta karanArI che, jaMghAhIna mUrti, bhAi, putra, mitrano vinAza. karanArI thAya che, (3) hAtha, paga vinAnI mUrti dhanano kSaya kare che, lAMbA kALathI nahi pUjAyelI mUrti jyAM tyAM Adara karavA lAyaka gaNAya nahi (4) uttAna pratimA lakSmIne haraNa kare che, adhomukhI pratimA ciMtAnA. hetubhUta thAya che, tiraracchI pratimA Adhi, mAnasika pIDAne utpanna kare che, UMcI nIcI mUrti videzamAM rakhaDAvanArI thAya che, (5) anyAyanA dravyathI niSpanna thayelI, ane paranA gharanA bhAMgelA pattharanA TukaDAthI utpanna thayelI tathA hInAdhika aMgopAMgavALI pratimA svaparanI unnatino nAza karanArI thAya che, (6) UMcI draSTivALI mUrti dravyano nAza kare che, tiraracchI draSTivALI bhoganI hAni karanArI che, stabdha draSTivALI du:khane ApanArI che ane adhomukhI mUrti kulano nAza kare che. (7) "viSamairaMgulairhastai:, kArya biMba na tatsamaiH / dvAdazAMgulato hInaM, biMbaM caitye na dhArayet / / 1 / / tatastvaDadhikAgAre, sukhAkAMkSI na pUjayet / lohAzmadaMtakASThamRd, citragoviDmayAni ca ||2|| biMbAni kuzalAkAMkSI, na gRhe pUjayet kvacit / khaMDitAMgAni vakrANi, parivArojjhitAni ca / / 3 / / pramANAdhikahInAni, viSamAMgasthitAni ca / apratiSThAni duSTAni, biMbAni galinAni ca / / 4 / / caitye gRhena dhAryANi, biMbAni suvicakSaNaiH / dhAtulepyamayaM sarva, vyaMgaM saMskAramarhati ||7|| kASThapASANa niSpannaM, saMskArArha punarnahi / yacca varSazatAtItaM, yacca sthApitamuttamaiH ||6|| tadvyaMgamapi pUjyasyAd biMbaM taniSphalaM nahi / tacca dhAryaM paraM cainye, gehe pUjyaM na paMDitaiH ||7|| pratiSThite punarbibe, saMskAra: syAnna karhicit / saMskAre ca kRte kAryA, pratiSThA tAdazI pUnaH ||8|| __ saMskRte tu lite cai va, duSTaspRSTe parIkSite / hIte biMbe ca liMge ca, pratiSThA pUnareva hi ||9||" bhAvArtha :- viSama, vAMkAcUMkA, hAtha ane AMgaLA hoya, evuM biMba tenA samAna vAMkuMcUkuM karavuM nahi, paraMtu samAna aMgopAMgavALuM biMba karavuM, bAra AMgulathI hIna biMba jaina maMdiramAM sthApana karavuM nahi (1) sukhanI icchA karanAra mANase agyAra AMgulathI adhika AMgalavALuM biMba, gharaderAsarajIne viSe pUjavuM nahi, tathA loDhAnuM, pattharanuM, dAMtanuM, kASThanuM, mATInuM, citranuM, chANanuM A tamAma biMbo ghara derAsarajIne viSe pUjavA nahi (2) kuzalanI AkAMkSA karanArAe, kadApi kAle potAnA gharane viSe aMgopAMga khaMDita thayelA, vakra aMgopAMgavALA tathA parivAra vaDe karI rahita biMbone pUjavA nahi, (3) Page 31 of 51
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ pramANa vaDe karI adhika ane hIna biMbo hoya, jenA aMgopAMgo viSama rahelA hoya, je biMbo pratiSThA nahi karela hoya, duSTa temaja malina biMbo hoya, (4) evA biMbo derAsarajImAM, gharaderAsarajImAM, vicakSaNa. puruSoe dhAraNa karavA nahi, rAkhavA nahi, tathA dhAtumaya, lepamaya, biMbo jo aMgopAMgothI dUSita hoya, to tene phrIthI sudhAravA joie, (5) kASThamaya, pASANamaya, biMbo aMgopAMgamAM dUSita thayelA hoya to te sudhAravA yogya nathI, paNa je biMba so varSa vyatIta thayeluM hoya, je biMbane uttama purUSoe sthApana karela hoya, (6) te biMba, aMgopAMgathI dUSita hoya, to paNa pUjavA lAyaka che, paraMtu te biMba niphTa nathI, te biMba jena maMdirane viSe sthApana karavuM, paNa te biMbane paMDita purUSoe gharaderAsarajImAM pUjavuM nahi, (7) pratiSThA karela biMbano sudhAro phrIthI kadApi kAle thato nathI, ane jo sudhAro karavAmAM Ave to tenA pramANamAM phrIthI pratiSThA karavI joie, (8) kahyuM che ke-je biMbane sudhArela hoya, toLela hoya, tathA duSTa jIvoe sparza karela hoya, bagADo agara nAza karela hoya, tathA je biMba corAi gayuM hoya, liMge dUSita thayela hoya, tenI pratiSThA nizcaya phrIthI karavI joie (9) atiaMgA 1. hInAMgA 2. kRzodarI 3. vRddhodarI 4. adhomukhI 5. rIdramukhI 6. pratimAM iSTazAnti nahi utpanna karanArI hovAthI, tathA rAjAno bhaya, svAmIno nAza, lakSmIno vinAza, Apatti, saMtApa, vigere azubha sUcavanArI hovAthI, te pratimA sajjana purUSone pUjavA lAyaka nathI, paNa yathocita aMgopAMgane dhAraNa karanArI, zAnta draSTivALI, jinapratimA sabhAvane utpanna karanArI hovAthI tathA zAnti sobhAgyavRdhyAdikane sUcavanArI hovAthI, AdeyapaNAthI, sadeva pUjavA lAyaka che. gRhasthoe upara batAvelo doSo rahita, eka AMgulathI agyAra AMgula mAnavALI, paraghara saMyukta, svarNamayI, rUpyamayI, pittalamayI, sarvAge suMdara je pratimAM hoya, te jinapratimAnuM svagRhe pUjanA karavuM. paraghara temaja uparokta mAnavaDe karI varjita, tathA pASANamayI, dAMtamayI, lepamayI, kASThamayI, citralikhita, jinapratimAM potAnA gharamAM pUjavI nahi, gharamAM rahelI pratimAjI pAse balI vistAra karavo nahi, paraMtu niraMtara bhAvathI trisaMdhya pUjana vigere karavuM, agyAra AMgaluthI vadhAre AMgulavALI pratimA jinamaMdiramAM pUjavI, paNa potAnA gharaderAsarajImAM pUjavI nahi, agyAra AMgulathI hIna pratimA, jenA maMdiramAM mULanAyakapaNe sthApana karavI nahi, vidhithI jina biMbane sthApana karanArane Rddhi, vRddhi, sidvinI sarvadA prApti thAya che, tathA du:kha, dAridra, dorbhAgya, kugati, kumati, kuzarIra, roga, zoka, saMtApa, bhaya, apamAnAdika, kadApi kAle tene thatA nathI. gharaderAsarajIne viSe kevA biMba joie navAMgu "athAta: saMpravakSyAmi gRhe vivasya lakSaNam / ekAMgulaM bhavecchreSThaM, dayaMgulaM dhananAzanam / / 1 / / vyaMgule jAyate siddhiH, pIDA syAccaturaMgule / raMvAMgu tu vRddhi:, cAlaeNmaratu paDaMbha ||zA saptAMgule gavAM vRddhi, rhAniraSTAMgule matA / / pUtravRddhi, rdhananAzo dazAMgale ||3|| ekAdazAMgulaM biMbaM, sarvakAmArthakArakaM / etatapramANamAkhyAtaM, tata urdhvana kArayet / / 4 / / " bhAvArtha :- gharaderAsarajIne viSe kevA biMba joie, tenA lakSaNane zAstrakAra mahArAjA kahe che ke huM kahIza e ka AMgulanuM biMba hoya to te zreSTha kahevAya che, be AMgulanuM biMba hoya to dhanano nAza kare che, (1) traNa AMgulanuM hoya to siddhi thAya che, cAra AMgulanuM hoya to pIDA thAya che, pAMca AMgulanuM hoya to vRddhi thAya che, cha AMgulanuM biMba hoya to udvega karanAra thAya che. (2) sAta AMgulanuM hoya to gAyonI Page 32 of 51
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ vRddhi thAya che, ATha AMgulanuM hoya to hAni thAya che, nava AMgulanuM hoya to putranI vRddhi thAya che, dasa AMgulanuM hoya to dhanano nAza thAya che, (3) agiyAra aMgulanuM biMba hoya to sarva kAmArthane karavAvALuM thAya che. gharaderAsarajIne viSe biMbone sthApana karavAnuM pramANa e prakAre kahyuM che, agiyAra AMgulathI vadhAre AMgulanuM biMba gharaderAsarajImAM sthApana karI zakAya nahi, chatAM sthApana kare to mahAanarthanI paraMparA vRddhi thAya che. "mArape chaiybhAMddhivAd, yAdevAdazAMgulam | gRheSu pUjayeddhiMba-mUrdhva prAsAdagaM puna: / / 1 / / " bhAvArtha :- eka AMgulathI AraMbhIne yAvat agiyAra AMgula sudhInuM biMba, gharaderAsarajIne viSe pUjavuM ane tenA pachI bAra AMgulathI lai vizeSa AMgula pramANavALuM biMba jaina prAsAdane viSe pUjavuM. "pratimAkASThalepyAzmadantacitrAyasAM gahe | mAnAdhiparivAra-rIdatA jaiva pUjyate ||zA" bhAvArtha :- kASThamaya, lepamaya, pattharanI, dAMtanI, citramaya, lokhaMDanI pratimA tathA mAnavaDe karI adhika parivAra rahita pratimA, gharaderAsarajIne viSe pUjavI nahi. laMbdhicArI manimahArAjAo atizaya labdhicArI be prakAranA che. (1) jaMghAcAraNa, vidyAcAraNa. (1) je cAritra tathA tapavizeSanA prabhAvathI gamanAgamana saMbaMdhI utpanna thayelI labdhisaMpanna hoya che te jaMghAcAraNa kahevAya che. (2) je vidhAnA vazavartIpaNAthI, gamanAgamana saMbaMdhI utpanna thayelI labdhisaMpanna hoya che te vidhAcAraNa kahevAya che. (3) jaMghAcAraNa, rUcakadvIpa sudhI javAnI zaktivALA hoya che. (4) vidhAcAraNa naMdIzvara dvIpa sudhI javAthI zaktivALA hoya che. jaMghAcAraNa potAnI icchA mujaba, jyAM javuM hoya tyAM sUryanA kiraNane AzrIne tatakALa. jAya che. (6) vidyAcAraNa paNa evI ja rIte jAya che. (7) jaghAcAraNa rUcaka dvIpa pratye gamana karatA, eka ja utpAte tyAM jAya che, pAchA phretAM eka utpAte naMdIzvara dvIpe Ave che ane bIje utpAte potAne mULa sthAne Ave che. (8) jaMghAcAraNA cAritra atizayanA prabhAvathI thAya che, tethI labdhinA upajIvanathI, utsuka bhAvanAthI, agara pramAdanA saMbhavathI, cAritra atizaya nibaMdhanathI, labdhinI hAni thavAthI pAchA phratA, be utpAte potAne sthAne Ave che. (9) jo meruparvata upara javAnI icchA hoya to, prathama utpAte paMDaka vane jAya che, pAchA kratA eka utpAtane naMdana vane jAya che, bIje utpAte potAne mULasthAne Ave che. (10) vidhAcAraNA, prathama utpAte mAnuSyottara parvate jAya che, bIja utpAte naMdIzvara dvIpe jAya che, tyAM cetyone vAMde che, tyAMthI pAchA phratA eka utpAte potAne sthAne Ave che. (11) jo meruparvata upara gamana kare to eka utpAte naMdana vane jAya che, bIje utpAte meruparvata jAya che, tyAM cetyone vAMde che, tyAMthI pAchA phratA eka utpAte potAnA sthAne Ave che. (12) vidhAcAraNA, vidhAnA vazavartIpaNAthI thAya che, vidhAnA parizIlanathI skuTa-kudatara thAya. Page 33 of 51
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ che, tethI pAchA phratA, zakti atizayanA saMbhavathI eka ja utpAte potAne sthAne Ave che. e prakAre jaMghAcAraNa, vidyAcAraNanuM svarUpa kahyuM. bIjA paNa ghaNA prakAranA cAraNo che. (1) keTaloka AkAzagAminA, paloMThI vALI beThelA:, kAryotsarge rahelA, pagane calAvyA vinA AkAzamAM gamana kare che, te AkAzagAmI AkAzacAraNA kahevAya che. (2) keTalAeka sarovara, nadI, samudrAdikanA jaLanA upara, bhUminA peThe pagalA sthApanA karavAmAM kuzaLa, ane apakAyanI virAdhanA nahi karatA pANI upara cAle che, te jaLacAraNa kahevAya che. (3) keTalAeka bhUminA upara, cAra AMgula jaMghAne dhAraNa karavAmAM kuzaLa hoya che, te jaMghAcAraNA kahevAya che. (4) keTalAeka nAnA prakAranA vRkSonA, gulma, lattA, puSpone letA chatAM, ane puSponA jIvone nahi virAdhatA, puSpa, pAMdaDAne AlaMbana karI gamana karanArA hoya che, te puSpacAraNA kahevAya che. (5) keTalAeka 400 yojana UMcA niSadha, nIla parvatanI TaMka chinna zreNine aMgIkAra karI, upara nIce caDavA utaravAmAM, pagalA mukavAmAM nipuNa hoya che, te zreNicAraNA kahevAya che. (6) keTalAeka agnizikhAne grahaNa karI, agnikAyanA jIvonI virAdhanA nahi karatA, ane pote paNa nahi baLatA, paga vihArane viSe nipuNa hoya, te agnizikhAcAraNA kahevAya che. (7) keTalAeka UMcI tathA tiracheM jatI dhUmazreNine AlaMbana karI, akhkhalita rIte gamana karanArA hoya che te dhUmacAraNA kahevAya che. (8) keTalAeka nAnA nAnA vRkSonA aMtaranA madhya bhAganA pradezane viSe baMdhAyela, markaTataMtuone vizeSa AlaMbana karI, pagalAne upADatA-mUktA, markaTataMtune nahi chedatAM akhkhalita rIte gamana karanArA hoya che te markaTataMtucAraNA kahevAya che. (9) keTalAeka caMdra, sUrya, graha, nakSatrAdika, anyatama jyotiSInA razminA saMbaMdhavaDe karI pRthvI uparanA ja peThe cAlavAmAM pravINa hoya che, jyotiSacAraNA kahevAya che. (10) keTalAeka pratiloma, anuloma, nAnA prakAranI dizAne viSe gamana karatA, pavananA cAlavAnA pramANamAM, te te dizA viSe mukha karI, pavananA pradezane agIkAra karI, akhkhalita gativaDe pagalAne mUtA-upADatA, gamana karanArA hoya che te vAyucaraNA kahevAya che. (11) keTalAeka nIhArane AlaMbana karI, apakAyanA jIvone pIDA nahi karatA asaMga gatine karatA cAlanArA hoya che, te nIhAracAraNA kahevAya che. (12) e prakAre meghacAraNA, vazyAyacAraNA , icAraNA vigere ghaNA prakAranA cAraNA hoya che. labdhivaMta munimahArAjAo AryarakSitasUrIzvarajI mahArAjanA samudAyamAM traNa munimahArAjAo labdhivaMta hatA, (1) vastrapuSpamitra, (2) dhRtapuSpamitra, (3) durbalikApuSpamitra. (1) vastrapuSpamitra :- dravyathI garacchane jeTalA vastro joie teTalA lAve, kSetrathI mathurA nagarInA hoya, kALathI zItaRtu agara varSAbadatuM hoya, bhAvathI kAyAthI durbala strI hoya, du:khI hoya, sudhAthI maratI hoya, ghaNo kaleza dhAraNa karI, sutara kAMtI vaNAvela hoya, ane kAle sAro divasa che tethI paherIza evI bhAvanAthI rAkhI mUkela hoya, evA vakhatamAM uparokta labdhidhArI sAdhu AvIne, jo vastra mAge, to harSathI, tuSTithI turata te vastra ApI de che. Page 34 of 51
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ (2) dhRtapuSpamitra :- dravyathI gacchane jeTaluM ghI joie teTaluM lAvI Ape che, kSetrathI ujjayinI nagarInuM hoya, kALathI jeTha azADa mAsa hoya, bhAvathI eka brAhmaNI sagarbhA hoya, jAtithI ja potAno bhattara raurava hoya, tene kahe ke mAre prasava samaye ghI joze mATe bhIkha mAgIne thADuM thoDuM bheguM kara, berInA kahevAthI teNe paNa divase divase, paLI paLI bhIkha mAgI cha mAse ghaDo bharI dai, te brAhmaNIne Apyo hoya te vakhate uparokta labdhivaMta muni AvIne mAge to harSathI, tuSTithI tamAma ghI ApI de che. (3) durbalikApuSpamitra :- nava pUrvathI adhika bhaNelA hatA, tane niraMtara navIna jJAna meLavavAnI ciMtAthI ane bhaNeluM parAvartana na kare to bhUlI javAnI ciMtAthI ghaNo sabaLa AhAra karavA chatAM paNa taddana durbala dekhI, temanA sagA saMbaMdhIyo AvIne gurujIne kahevA lAgyA ke, zuM duniyAmAM anna nathI ? zuM tamone koi anna ApatuM nathI ke tamoye amArA sagAne durbala banAvI dIdhA ? gurujIe vAta karyA chatAM nahi mAnavAthI keTalAyeka divasa temanA ja sagA saMbaMdhIe Apela AhAra karAvyo chatAM durbala ja rahevAthI tenA saMsAra pakSanA sagAsaMbaMdhIno vahema gayo, ane sabaLa AhAra karAvyA chatAM paNa navIna bhaNavAnI ciMtAthI, ane jUnuM bhaNeluM saMbhAravAnI ciMtAthI ja teo atyaMta durbala rahe che tema mAnya karyuM. guru -guNo guru dravya, kSetra, kALa, bhAvanA jANakAra hoya che. guru vyavahAra nizcaya, utsarga apavAda mArganA jANakAra hoya che. guru paMcamahAvratAdikanuM pratipAlana karanArA hoya che. guru paMca zuddha samitinA dhAraNa karanArA hoya che. guru pAMca prakAranA nirmala AcArane pAlana karanArA hoya che. guru traNa prakAranI guptivaDe suzobhita hoya che. guru sthiratAne AlaMbana karanArA hoya che. guru kapAyathI mukta thayela hoya che. guru rAga dveSathI rahita hoya che. guru niraMtara upadeza ApavAmAM rakta hoya che. guru parazAstranA jANakAra hoya che. guru Adeya vacana yukta hoya che. guru eka vAra dekhelane pharIthI ovakhI zakanAra hoya che. guru smaraNAdika yukta hoya che. guru paTu paMceMdriya yukta hoya che. guru bAhya saMsargavarjita hoya che. guru roga rahita hoya che. guru kRtajJa vicArazIla hoya che. guru mRdu vANI yukta paMDita hoya che. guru abhigrahane dhAraNa karanArA hoya che. guru guruguNa Azrita hoya che. guru siddhAMtanAM pAragAmI hoya che. guru buddhi-vRddhi samanvita hoya che. guru sarva kadAgraha mukta hoya che. Page 35 of 51
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ guru viSayathI virakta hoya che. guru gaMbhIra, dhIra tathA janahitakArI hoya che. guru pramAda rahita tathA dayALu hoya che. guru tatvajJa tathA graMtha karanArA hoya che. guru saumya smRti yukta hoya che. guru apratizrAvi tathA sarvaguNasaMpanna hoya che. krodharUpI aMdhakArane nAza karavAmAM guru sUrya samAna, mAnarUpI parvatane toDI nAkhavAmAM vaja samAna, mAyArUpI velaDIne bALavAmAM himasamAna, lobharUpI samudrane zoSaNa karavAmAM agasti kaSi samAna, sAmyatArUpI velaDIne puSTa karavAmAM bagIcA samAna, mahAvrato vaDe manohara labdhinA bhaMDAra, mUrtimAn zrI. jaina dharma samAna, mahAsAttvika AtmArAmI, saMsArasAgaramAM jahAja, zivamArgasAdhaka, karyabAdhaka, bhavanAtha, jagata jIvanAtha, sanAtha hoya che. koika padmAsanavALA, koika vajAsanavALA, koi vorAsanavALA, koika mayUrAsanavALA, koika bhadrAsanavALA, koika daMDAsanavALA, koika haMsAsanavALA, koika kAussagga dhyAnamAM rahelA, koika zIlAMga ratha parAvartana karanArA, koika kAla anuSThAna kriyA karanArA, koika dakSa mahAtmAe batAvelA. bhAMgAone gaNavAvALA, koi siddhAMtane vAMcanArA, koika pAtrAne lepa karanArA, koika mInapaNuM dhAraNa karanArA, koika sAdhuone bhaNAvanArA, koika karmagraMthasthita karmaprakRtine vicAranArA, koika svAdhyAya dhyAna karanArA, koika dhyAnamAM masta banelA, koika siddhAMtane bhaNanArA, koika bhASya, koika cUrNa Adi padonA vyAkhyAna karanArA, koika prazna karanArA, koika bhavya jIvonA saMzaya chedanArA, koika prakaraNone vanArA, koika tIvra tapane tapanArA, koika karmazatruone jItavA kaTibaddha thaelA, evA munirAjAo hoya che. "guzabdastvaMdhakArAkhyo, ruzabdastanirodhaka: / 3mayo: saMminiqq, gururityamighIyate IIjhI" bhAvArtha - gu zabda aMdhakAravAcI che ane ru zabda aMdhakArano nAza karanAra che. A banne dattaka maLIne guru zabda kahevAya che. A zabdamAM ghaNo guNa che, kAraNa ke mithyAtva temaja pAparUpI aMdhakArane je roke teja guru kahevAya che. "gururvinA ko nahi muktidAtA, gururvinA ko nahi mArgagatA / gururvinA ko nahi jADyahartA, gururvinA ko nahi saukhyakartA ||1||" bhAvArtha - anAdi kALathI saMsAramAM rajhaLatA jIvone paribhramaNanuM duHkha TALI mukti ApanAra guru vinA bIjo koi nathI tathA vItarAga mahArAjanA uttamottama mArgane gurumukhathI jANyA vinA garu vinA koi muktimArga pratye cAlanAra nathI, mithyAtvarUpI jaDatAthI jaDAyela jIvonI jaDatAne guru vinA koi haraNa karanAra nathI, ane ihaloka paraloka temaja muktinA parama sukhane karanAra guru vinA A jagatamAM koi che ja nahi. "sarveSu jIveSu dayAlavo ye, te sAdhavo me guravo na cAnye / pArasvaniraMjUrapUrasthA, prANAtipAtana vadaMti gharma: III" bhAvArtha :- je sarva jIvone viSe dayAlupaNuM dhAraNa karanArA hoya te sAdhuoja mArA guruo che, paraMtu te sivAya bIjA nathI je jIvaghAtavaDe karI dharmane kahe che te udarapoSaNa karanArA pAkhaMDIyo che, mATe te gurUpadane lAyaka nathI. "kASThe ca kASThAMtaratA yathAsti, dugdhe ca dugdhAMtaratA yathAsti / Page 36 of 51
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ jale jale cAMtaratA yathAsti, gurI gurI cAMtaratA tathArita ||1||" bhAvArtha :- jema kASTha kASThamAM aMtara hoya che, jema dUdha dUdhamAM aMtara hoya che, jema pANI pANImAM aMtara hoya che, tema tema guru garumAM aMtara (phAra) hoya che, AthI samajavuM ke gurugurumAM paNa uttama, madhyama, jaghanya, guNa, nirguNa sAmAnya, pragabhapaNuM vigere tAratamyapaNuM hoya che. tamAma prakArano upadeza karavAthI jaMgama tIrtharUpa, ane dharmarUpI cakSane khullI karavAthI gRhasthAzramI. jIvone guru pUjavA lAyaka che, kAraNa ke gurunA upadeza vinA paMDitapuruSo paNa dharmanA rahasyane jANI zakatA nathI. vidhA, kaLAo, rasa, siddhio, dharmanuM tattva, dhana saMpAdana karavuM -e sarva DAhyA manuSyone paNa, guru upadeza vinA prApta thatAM nathI. mAtA, pitA, bhAi vigere sarvanA haNamAMthI manuSya mukta thai zake che, paraMtu gurunA devAmAMthI seMkaDo upAyothI mukta thai zakato nathI. mAtA, pitA vagere sagA vahAlA jyAM jyAM janma thAya tyAM tyAM maLe che paNa dharmopadezaka sadguru to mahAna punyodayathI kavacit jagyAe ja maLe. che, sagururUpa ciMtAmaNiratna prApta thavuM bahu ja muzIbata che. ATha pradAranA garUo (1) nIlacAsa pakSI samAna guru jema nIlacAsa pakSImAM pAMca varSo suMdara hovAthI, te zakunamAM jovA lAyaka che, paNa upadeza vacana suMdara nathI ane kIDA AdinA bhakSaNa karavAthI kriyA paNa sArI nathI, tevI rIte keTalAka nAmadhArI guruono veSa dekhAvamAM to suvihita sAdhu jevo hoya che, paNa utsukanI prarUpaNA karavAthI upadeza zuddha nathI, tathA kriyA paNa mUla guNa uttaraguNarUpa nathI. pramAdathI zuddha AhArAdikanI gaveSaNA paNa nathI temaja SakAyanI virAdhanA karavAthI gRhastha samAna che, hAlamAM teo bahu ja che, bhUtakALamAM kulavAlukAdI jANavA, temAM veSa suvihita nahoto, paNa mAgadhikA vezyAmAM lubdha thavAthI, kriyA sArI nahotI, tathA vizAlA nagarInA bhaMganuM kAraNabhUta pote thai, mahA AraMbhAdikathI vratonuM khaMDana karavAvAlo thayelo che. (2) kauca pakSInA samAna guru krauMca pakSInuM rUpa sArUM nathI. tathA kIDA Adikane khAvAthI kevala kriyA paNa sArI nathI, kta upadeza (vacana) mIThA dhvanivAlo che tevA prakAre keTalAka guruone, cAritradhArI sAdhuonA samAna veSano. abhAva hovAthI rUpa nathI, tathA pramAda AcaraNathI kriyA paNa sArI nathI, paNa zuddha mArganI prarUpaNA karavAno upadeza sAro che. marIcI Adi veSadhArI parivrAjakanA peThe, eka yathAjIMdI sivAya, pAsatyo, osanno kuzIla, saMsakta, AcAra zuddha prarUpaNA karanArA hoi zake che. (3) bhamarAnA samAna guru kALo varNa hovAthI bhamarAmAM rUpa sArUM nathI, madhura vacana paNa nathI, paraMtu puSpone pIDA karyA sivAya puSpothI rasa grahaNa karavAthI kevala kriyA ja sArI che, tevI ja rIte keTalAka guruomAM sAdhuno veSa teo upadeza ApavA lAyaka paNa nathI, paraMtu kriyAyukta che, jema pratyeka baddhAdikomAM, pratyekabuddha, svayaMbuddha, tIrthakarAdIka jo ke sAdhu che, paraMtu tIrthagata sAdhuonI sAthe pravacanaliMgathI sAdharmika nathI, sAdhaveSa paNa nathI, upadeza paNa nathI, dezanAnA sevaka pratye kabudvAdiri tyAgamAta te ja Page 37 of 51
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavamAM mokSagAmI hovAthI kriyA to sArI ja che. (4) mora samAna guru jema moramAM pAMca varNo suMdara hovAthI tenuM rUpa sAru che, upadeza zabda paNa suMdara che, madhura che; paNa sarpAdikanA bhakSaNa karavAthI kriyA sArI nathI, tema keTaloka guruomAM veSa ane upadeza sArA che, paNa kriyA sArI nathI. maMgu AcAryAdikanuM draSTAMta A bAbAtamAM jANavuM. (5) koyala samAna guru koyalamAM rUpa sAru nathI, vacana paMcama svara gAvAthI madhura che, AMbAnI zuddha mAMjara bhakSaNa rUpa kriyA paNa sArI che, tema ja keTalAyeka guruono veSa sAro nathI, sarasvatI sAdhvIne vALavA gayela garda bhollauchedI kAlikAcAryanA peThe, sivAya upadeza kriyA sArA hatA. (6) haMsa samAna guru haMsanuM rUpa sAruM che, kriyA kamalanA bIsataMtuone bhakSaNa karavAthI sArI che, paNa upadeza (vacana) madhura dhvani nathI, tevA prakAre keTalAyeka gurUomAM sAdhupaNAno veSa sAro che, tathA kriyA paNa sArI che, paraMtu vacana sArU nathI, upadeza nathI, gurU mahArAjAe AjJA nahI ApavAthI dhannAzAlibhadrAdikanI peThe upadeza ApI zakatA nathI. (7) popaTa samAna guru popaTanuM rUpa suMdara che, tathA sUktAdIkanA bolavAthI zabda paNa sAro che, suMdara drAkSa dADImAdikanA phLo bhakSaNa karavAthI kriyA paNa sArI che, tevI ja rIte keTalAyeka guruonA veSa, upadeza ane kriyA vigere guNo sArA hoya che. zrImAn jaMbusvAmIjI mahArAjanI peThe. (8) kAgaDAnA samAna guru jema kAgaDAmAM rUpa nathI, zabdo kaThora hovAthI upadeza paNa sAro nathI, bALaka, buDhA, rogI, jAnavaro AdinI AMkho phoDI nAkhavAthI kriyA paNa sArI nathI, mAMsAdikanA bhakSaNa karavAthI kriyA sArI nathI, tevI ja rIte keTalAyeka sAdhuomAM veSa, upadeza, kriyA sArI nahI hovAthI A traNe azuddhI hovAthI, pAsatyAdika tathA paratirthIyone kAgaDA samAna guru kahelA che. susAdhu guNo "gayAMvanirAlaMvo, hu~na gharAmaMDalaM va savvasaho | merutva nivaOpo, maMmIro nIra nAhuva ||9|| caMdutva somale so, suruvvaphuraMta uggatavateo / sIhuvva asaMkho bho, susIyalo caMdaNavaMNaM va ||2|| pavaNuvva apaDibadhdho, bhAraMDavihaMgamuvvaappamatto / muddhavartuLa viyAro, sAyarasalinaM 5 suddhamaLo / / / / " bhAvArtha :- susAdhu AkAzanA peThe AlaMbana rahita hoya che. pRthvInA peThe sarvane sahana karanAra hoya Page 38 of 51
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ che. merunA peThe sthira hoya che. samudranA peThe gaMbhIra hoya che. (1) caMdramAnI peThe saumya lezAyukta hoya che. sUryanA peThe ugra tapa tejadhArI hoya che. siMhanA peThe akSubdha hoya che. caMdanavananA peThe sArI rIte zItala hoya che. (2) pavananA peThe apratibaddha hoya che. bhAraMDa pakSInA peThe apramatta hoya che. nAnI bALakanyAnA peThe vikAra rahita hoya che. zaradaRtunA pANInA peThe nirmala manavALo hoya che. (3) sAdhusevAnuM phala "mimamaLavaMdLa namaMsoLa, paDivucchoLa sAhUNaM | virasaMpiyaMpi jnma, coLa viralattaLanuve ||9||" bhAvArtha :- sAdhuonA sanmukha javAthI tathA vaMdana, namana temaja zarIra saMbaMdhI nirAbAdhatAnA samAcAra pUchavAthI ghaNA kALanuM saMcita kareluM pApakarma kSaNavAramAM svalpapaNAne pAme che. arthAt uparokta pramANe karavAthI sAdhusevaka ghaNA ja karmane chedI nAkhe che. sAdhuonI sevAmAM phLa che, eTaluM ja nahi paNa glAna sAdhunI sevA karavAnuM phla paNa ati prabala kahyuM che. juo. kiM maMte ! je gilANaM paDiyaraise dhanne, uyAhu je tumaM daMsaNeNa paDiyaraha se dhanne ! goyamA ? je gilANaM paDiyaraha se dhanne sekeNa deNaM bhaMte ? ivaM vuccai ! goyamA ! je gilANaM paDiyaraha semaM daMsaNeNa paDivajjai, jemaM daMsaNeNa paDivajjaha se gilANaM paDiyaraha, ANAkaraNasAraM khu arahaMtANaM daMsaNaM, eeNa deNaM goyamA ! evaM vuccai, je gilANaM paDiyaraha semaM paDivajjai, jemaM paDivajjai se gilANaM paDiyarai iti / bhAvArtha :- he bhagavan ! je glAnanI sevA kare te dhanyavAdane yogya che ? ke je tamArA darzanane aMgIkAra kare che te dhanyavAdane yogya che ? he gautama ! je glAnanI vaiyAvacca kare che tene dhanyavAda che. he bhagavan ! je glAnanI vaiyAvacca kare che tene dhanyavAda zA kAraNathI Apela che ? he gautama ! je glAnanI vaiyAvacca kare che, te mahArA darzanane pAmelA che, te glAnanI vaiyAvaccane karanArA che, kAraNa ke bhagavAnanI AjJAne mAnavAnuM je sArabhUta che teja nizcaya arihaMta bhagavAnanuM darzana kahela che. te kAraNa mATe ema kahyuM che ke he gautama ! je glAnanI sAravAra vaiyAvacca kare te mArA darzanane pAmelA che. ane je mahArA darzanane pAmelA che, te glAnanI vaiyAvacca sAravAra kare che. A uparathI e samajavAnuM che ke glAnInI vaicAvacca karanArA bhagavAnanA vacanane mAnanArA che, ane nahi vaiyAvacca karanArA bhagavAnanA darzanane mAnanArA nathI ema sacoTa jaNAve che; mATe uttama jIvoe glAnInI vaiyAvacca karavA cUkavuM nahi eTaluM ja nahi paraMtu draDhabhAvathI vaiyAvacca karavI. upadeza ekvIzamo ye vyApAraparAyaNAH praNayinI premapravINAzca ye / ye dhAnyAdipadigrahAgrahagRhaM sarvAbhilASAzca ye / / ye mithyAvacanaprapaMcacaturA yeDaharnizaM bhojina / ste sevyA na bhavodadhau kuguravaH sacchidrapotA iva / / bhAvArtha :- je vyApAra karavAmAM tatpara hoya, je strIyonA sAthe prema karavAmAM pravINa hoya, je dhAnyAdika parigrahane grahaNa karavAnA AgrahanA ghara jevA hoya arthAt atyaMta parigrahadhArI hoya je sarva vastu padArthAdikanA abhilASI hoya, je mithyAvacano bolavAnA prapaMcomAM catura hoya, je niraMtara bhojana karanAra hoya. te kuguruone bhavarUpI samudramAM baDADavAvALA mAnI sevavA nahi. jema samudranA pArane pAmavAnI icchA karanArA jIvo samudramAM chidravALA vahANamAM nahi besatA teno tyAga kare che tema uttama Page 39 of 51
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvoe bhavasamudrane tAravAvALA sugurunuM sevana karI uparokta kuguruono tyAga karavo. pAMca prakAranA zurUo (1) pAsaFo, (2) usanno, (3) kuzIla, (4) saMsakta, ane (5) yathAzkedI e pAMce kuguruo kahela che. (1) pAso be prakAre che. (1) sarvathI pAsabhyo ane (2) dezathI pAsaFo. temAM potAnA rAgI zrAvakane saMbhALIne rAkhe, ane sArA sAdhuonI sobata karatA aTakAve, bhoLA lokone bharamAve, potAnA avaguNone DhAMke, pArakA avaguNane dekhe, mokSamArga pUchanArA bhavya jIvone avaLo mArga batAve ane sArA sAdhuonI niMdA kare. ema aneka avaguNathI bharelo hoya te sarvathI pAsatyo kahevAya. dezapAsatyo-zayyAtarano tathA rAjAno piMDa kAraNa vinA grahaNa kare, tathA sanmukha lAvelo AhAra le, deza, nagara, kula vigeremAM mamatAvALo, zuddha kuLamaryAdAne utthApanAro, vivAha mahotsavane jonAro, jevA tevA mANasono piracaya karanAro ane mahAvratano tyAga karI pramAdamAM paDelo te dezathI pAsatyo kahevAya che. (2) usatro gaLIyA baLadanI jema mahAvratAdikanA bhArane upADe te osanno jANavo. te paNa dezathI ane sarvathI ema be prakAre hoya che. temAM roSakALe kAraNa vinA pATa pATalA vApare, amuka zrAvakanA gharanuM ja lAveluM mAre bhojana levuM ityAdi doSayukta piMDa levAvALo ja hoya che te sarvathI osanno kahevAya che. dezathI to. pratikramaNAdika ThekANA ochA vadhAre kare, ane sugurunuM vacana jALave nahi, rAja veThI kAma karanAra ane upayoga vinA kAma karanAra ema karavAthI AgAmI bhave jene cAritra maLavuM mahAdurlabha che tevo ane potAnA ziSyone paNa kriyAmAM zithila karanAra hoya te dezathI osanno kahevAya che. (3) kuzIla jJAna, darzana, cAritranA bhedathI traNa prakAre kuzIla hoya che eTale traNa ratnonI ArAdhanA na kare to kuzIla jANavo jemake jJAnathI kAle viNaye bahumANe ityAdi jJAnAcArano bhaMga kare, darzanathI nisaMkiyA nirkakhiya ityAdi darzanAcArano bhaMga kare, cAritrAthI paNihANa jogajutto, paMcahisamadahiM tihiM guttihiM, ityAdi cAritracArano bhaMga kare, zobhA mATe snAna kare, auSadha ApavA vaidaka vigerenA kAmo kare, ane prazna vidhApramukhanA baLathI kAraNa vinA potAne manAvavA, pUjAvavA nimittAdikane kahe, temaja jAtila pramukhathI AjIvikA kare, ane kapaTano bhaMDAra strI pramukhanA aMgalakSaNa kahe, nIcamArge maMtrAdikanA kAma kare-ityAdi cAritrane dUSaNa lagADavAnA kAryo karavAthI cAritra kuzIla gaNavo. (4) saMsakta je ThekANe jAya tyAM tenA jevo thai jAya ane nATakIyAnI jema bahurUpI thaine , zrI tIrthakara mahArAjanA veSane vagove te azubha saMkta kahevAya che. kemake AgamanA artho be prakAre che. zubha ane azubha temAM jo mahAvratAdi mULa guNamAM tathA piMDavizudvi pramukha uttaraguNamAM thatAM doSone nivAranAra zuddhayogI puruSonI sAthe eTale saMvegI puruSonI sAthe Agamano artha maLyo hoya to zubha rIte pariNama zubha kahevAya che, ane te ja Agamano artha jo pAsatyAdi sAthe maLyo hoya to prAyaH karI Page 40 of 51
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ azubha rIte pariNamavAthI azubha kahevAya che. kemake lIMbaDAnA samAgamathI mIThA AMbAmAM paNa kaDavAza. Ave che, to A ThekANe AMbAnA jevA Agamo jANavA ane lIMbaDAnA samAna pAsatyAdi jANavA. ahIM azubha saMsakto eTale prANAtipAtAdi pAMca AzravamAM ane dvigAravAdikamAM Asakta hoya, bahukAmI hoya, mAhathI gherAyela hoya te azubha saMsakto jANavo, ane AgamanA jANa zuddha mArge cAlanArA gItArtha pramukha je saMvegI puruSo hoya, te zubha saMsakatA jANavA, paNa ahIM kugurunA saMbaMdhamAM azubha saMsakto grahaNa karavo. (5) yathAzcaMdI jenasUtrathI virudvAcAre cAlato hoya, anesUtra viruddha bolIne usUtranI prarUpaNA karanAra, ane svecchAe vartanAra hoya te yathArajIMdI kahevAya che. temAM je vacano sUtra ane paraMparAthI maLatAM na hoya te vacana usUtra kahevAya che. gAravamAM macyo rahe ane gRhastha karatAM paNa nIca kArya kare, bhoLA lokone bharamAvavA mATe potAnI matikalpita vacano bole-jemaka he bhAio ! ApaNe ekalI muhapattithI paDilehaNa karIzuM, mATe caravaLAnuM zuM kAma che ? ane ApaNe pAtrAmAM mAthuM karIzuM mATe phaMDInuM zuM kAma che ? athavA colapaTTAnA ApaNe pagalA karIzuM mATe judA paDalA rAkhavAnI kAMi jarUra nathI, ane comAsAmAM jo varasAda na Avato hoya to sAdhuone vihAra karavAmAM zuM doSa che ? athavA comAsAmAM sAdhuone vastra vahoravAthI zuM doSa che ? vahore to kAMi harakta nathI, ema kubhASaNa kare athavA potAne gamatuM na lAge to aho tIrthaMkare A pramANe kyAM kahyuM? ityAdi svamatikalpanAthI bhUta grasita athavA gAMDA mANasanI paThe bole ane tenuM mana paNa zudhdha hoya nahi te mithyAdraSTi yathAjIMdI jANavo. e pAMce kuguruonuM vizeSa svarUpa zrI. vyavahAra bhASya Avazyaka sUtra tathA yogabiMdu vigeremAM che. zrImAna tIrthaMkara mahArAjano avatAra lokonA kalyANane mATe ja thAya che, te dharmathI ja thAya che. zrImAna tIrthaMkara mahArAjAnI mAtA coda svapnone dekhe che te dharmathI ja dekhe che. zrImAna tIrthakara mahArAjA mAtAnI kukSImAM Ave che tyAre traNa jJAna sahita hoya che, te dharmanA ja pratApe. zrImAna tIrthaMkara mahArAjA mAtAnA garbhamAM Ave che ke turata he ratnakukSidhAriNi ! he jaganmAta ! tubhya namaH ema bolI iMdra mahArAjA strIne paNa namaskAra kare che te dharmanA ja pratApe. " zrImAna tIrthakara mahArAjAnA gharane viSe, iMdra mahArAjA suvarNaratnonI vRSTi kare che, te dharmanA ja pratApe. zrImAna tIrthaMkara mahArAjanA avatAra samaye, traNe lokanA jIvo AnaMda pAme che, eTaluM ja nahi paNa, nArakInA jIvA paNa kSaNa mAtra sukha pAme che, te dharmanA pratApe. zrImAna tIrthakara mahArAjanA avatAra samaye, hariNagameSI deva, pAMcaso devatAnA sAthe, sughoSA ghaMTa vagADI devone bhagavAnano avatAra jaNAve che, te dharmanA pratApe. zrImAna tIrthakara mahArAjAnA janmasamaye, acala evuM iMdra mahArAjanuM siMhAsana calAyamAna thAya che, te dharmanA pratApe. zrImAn tIrthakara mahArAjAnA janmasamaye, chappana dikumArikA AvI sUtikarma kare che, te dharmanA pratApe. zrImAn tIrthaMkara mahArAjAno janmamahotsava karavA, cosaTha iMdro prabhune meru parvata upara lai jai, Page 41 of 51
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ deva devAMganA sAthe snAtra mahotsava kare che te dharmanA pratApe. zromAn tIrthakara mahArAjAnA aMgUThAmAM, iMdramahArAja amRtane sthApana kare che, te dharmanA pratApe. zrImAnuM tIrthakara mahArAjAnA, AhAra nihArane carmacakSu vALA dekhatA nathI, te dharmanA pratApe. zrImAna tIrthakara mahArAjA anaMta, rUpa, bala, vIryanA dhaNI hoya che, te dharmanA pratApe. zrImAna tIrthaMkara mahArAjAnA kalyANika divase, iMdramahArAjAdika mahotsava kare che, te dharmanA pratApe. zrImAna tIrthaMkara mahArAjA, dIkSA letI vakhate, bAra mAsa pahelA vArSika dAnamAM 388 kroDa, 80 lAkha sonAmahoronuM dAna Ape che te dharmanA pratApe. zrImAn tIrthaMkara mahArAjA potAnA hAthathI dAna lenArA bhavya jIvone muktinI chApa Ape che, te dharmanA ja pratApe. zrImAna tIrthaMkara mahArAjA dIkSA lIdhA pachI jene ghare vahoravA jAya che te jIvone sADAbAra kroDa sonaiyAnI vRSTi sAthe bhavyapaNAnI chApa Ape che, te dharmanA pratApe. zrImAna tIrthaMkara mahArAjAnA bAra guNo, cotrIza atizaya, pAMtriza vacanavANI hoya che, te dharmanA ja pratApe. zrImAna tIrthaMkara mahArAjA, surasaMcArita nava suvarNakamalo para paga mUkIne vicaranArA, tathA rUthya, suvarNa, maNimaya, samavasaraNane viSe besI, dharmadezanA Ape che, te dharmanA pratApe. | zrImAn kaSabhadevasvAmIne, corAzI lAkha pUrva varSanA AyuSyamAM koi divasa mAthuM sarikhuM paNa du:khyuM nathI tathA varSItapane pAraNe sabaLa zeraDInA rasanuM pAraNuM karyA chatAM paNa te rasa jharI gayo, te dharmanA ja pratApe. zrImAna ajitanAtha mahArAjA mAtAnA garbhamAM AvyA pachI, jitazatru rAjA vijayArANI sAthe sogaThAbAjI ramatAM, eka paNa dAvamAM jItI zakyA nahi, te dharmanA pratApe. zrImAna zAMtinAtha mahArAjA mAtAnA garbhamAM AvyA bAda, acirAmAtAne, snAna karAvI, pANI. chAMTavAthI, prathama hajAro upAyo zAMta karavA karyA chatAM paNa nahi zAnta thayela marakIno upadrava turata zAMta thayo, te dharmanA pratApe. zrImAna zAMtinAtha, phaEnAtha, aranAtha -A traNe tIrthakaro eka bhavamAM alabhya cakravartIpada ane tIrthaMkarapada samakALe be pada pAmyA, te sarva dharmanA pratApe. zrImAna vardhamAnasvAmInA avatAre, siddhArtha rAjAnA gharamAM sarvathA prakAre dinapratidina tamAma prakAre vRddhi thai te dharmanA pratApe. cakravartIyo, adbhuta sukhanA bhoktA thAya che te dharmanA pratApe. bAhubalI cakravartI nahi chatAM, tamAma bAbatamAM bharata cakravartIne jItyA te dharmanA pratApe. sanakumArane vividha prakAranI labdhiyo utpanna thai, te dharmanA pratApe. aMbucIca rAjA thayo, te dharmanA pratApe. naMdanA lepamaya puruSo laDyA, te dharmanA pratApe. subhUmacakravartIne thAla cakra thayuM, te dharmanA pratApe. karakaMDurAjAne lAkaDI vIjaLI thai, te dharmanA pratApe. puNyAkya rAjAne tRNavaja thayuM, te dharmanA pratApe. pAMce pAMDavone suraMga rAkha thai gai te dharmanA pratApe. dhanno, zAlibhadra, kayavanno, haddhi-siddhinA bhoktA thayA, te dharmanA ja pratApe. Page 42 of 51
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ vastupALane svapna ApI, dakSiNAvarta zaMkha maLyo, tathA kRSNa citrAvelI malI tathA uttama prakAranA lAbho maLyA, te dharmanA pratApe. kumArapAle aDhAra dezamAM, amArIno paDaha vagaDAvyo, te dharmanA pratApe. vAsudevone cakravartInA rAjyathI, ardhI badvi hoya che, te dharmanA pratApe. vasudevanuM adbhuta rUpa ane 72 hajAra strIyonuM svAmIpaNuM thayuM, te dharmanA pratApe. vasudevanI 72 hajAra strIyo muktimAM gai, te dharmanA pratApe. rohiNInA putrane gokhathI nIce nAkhyA chatAM paNa azokIpaNuM, te sarva dharmanA pratApe. dhammilakumArane cAre taraphlI sukhasaMpatti maLI, te dharmanA pratApe. vikramarAjAne agnivetAla deva vaza, be suvarNa puruSanI prApti, bhaTTa Adi mitro, paropakArarasikatA, parastrIsahodaratA, caMdra, sUrya sudhI kIrti utpanna thai, te dharmanA pratApe. abhayakumArane otpAtikI, veneyikI, kArmikI, pAriNAmIkI cAra prakAranI buddhi utpanna thai, te dharmanA pratApe. rohAnI zIdhra buddhi, te paNa dharmanA pratApe. DAmaradUtanI zIdhra buddhi, te paNa dharmanA pratApe. be lAkha yojananA lavaNasamudranI zIkhA, soLa hajAra yojana UMcI caDe che, velaMdhara devatA pANInA samUhane dhAraNa karI rAkhe che, Avo lavaNasamudra maryAdA mUkI jaMbudvIpane boLI deto nathI, te dharmanA pratApe. agni tiryaMganathI baLato, te dharmanA pratApe. pavana sarva jagyAye vAya che, te dharmanA pratApe. megha samagra duniyAmAM varSI, anna, pANI, ghAsanI vRddhi kare che, te dharmanA pratApe. ciMtAmaNi, kAmakuMbha, kAmadhenu, kalpavRkSa, citravelI, dakSiNAvarta zaMkha, pArasamaNi, vigere devatAdhiSThita padArthonI prApti thAya che, te dharmanA pratApe. saudharmedrane 32 lAkha vemAna, 84 hajAra pratyeka dizAmAM rakSaNa karanArA devo, 8 iMdrANiyo vigerenuM prabhutvapaNuM te dharmanA pratApe. cakravartIne 96 koTI gAma, 96 koTI pAyadaLa, 84 lAkha hAthI, 84 lAkha ghoDA, 84 lAkha ratha, 1 lAkha bANuM hajAra vArAMganA, 32 hajAra deza, 32 hajAra mukuTabadhdha rAjA, 25 hajAra yakSa, 14 ratno, 9 nidhiyo vigerenuM nAyakapaNuM te dharmanA pratApe. lokonA gharamAM mada jharanArA madonmatta hAthIo, jAtivaMta uttama ghoDAo vigere sAmagrI maLe che, te dharmanA pratApe. zreNika, vikrama, saMprati, Ama, kumArapALa vigere mahAna rAjAo dharmiSTa thayA, te dharmanA ja pratApe. sAdhusiMha, muhaNasiMha, gajasiMha, jagatasiMha, samararAja, jagaDuzAha, ratnAzAha, vastupALa, tejapALa, vimaLa, Abhu, bAhaDa, udAyana, sAjana, jhAMjhaNa, pethaDa, dedAzA Adi, mahAmaMtriyo, ane zrImaMto jaina zAsananA zaNagAra, koTAkoTI lakSmInA adhipati thayA, te dharmanA pratApe. zrI bhoja tathA karNAdikane dAna karavAnI zakti thai, te dharmanA pratApe. zrI bappabhaTTasUri niraMtara sAtaso zlokone kaMThe karatA te dharmanA pratApe. zrI vajasvAmI mahArAjAe pAraNAmAM sUtA sUtA 11 aMganuM jJAna meLavyuM, te dharmanA pratApe. durbalikA puSpamitrane sabaLa AhArathI paNa durbalatA te dharmanA pratApe. rine dareka gAthA zlokanA so so artha karavAnI zakti hatI, te dharmanA pratApe. Page 43 of 51
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ devasUri mahArAjAye 84 vAdamAM jayapatAkA meLavI, te dharmanA pratApe. hemacaMdra mahArAjAne zrI sarasvatI devIne siddha karavAnI zakti tathA kumArapALane bodha karavAnuM sAmarthya hatuM, te sarva dharmanA pratApanuM ja kAraNa che. malayagiri mahArAjAne tathA abhayadevasUri mahArAjAne sakala siddhAMtanI TIkA karavAnuM sAmarthya utpanna thayuM hatuM te dharmanA pratApe. kiMbahunA sAro deza, sAro veza, sArUM rupa, nirogI zarIra, yazamAnavRddhi, dAnazakti, bhojanazakti, ratizakti, gItazakti vividha prakAranI samRddhi vigere jIvone dharmanA pratApe ja prApta thAya che. "yato satyaM tato lakSmI, yato lakSmIstata: suvuM / yata: suvuM tatA dharma:, yato dharmastato naya: ||9||" bhAvArtha :- jyAM satya che tyAM lakSmI che, ane jyAM lakSmI che tyAM sukha che. jyAM ane jyAM dharma che tyAM jaya che. "AyurvedviryazovRddhi:, vRddhi: prajJAsuzriyAn / dharmasaMtAnavRdvizya, dharmAt saptApivRddhaya: [19]]" bhAvArtha :- AyuSyanI vRddhi 1, yazanI vRddhi 2, buddhinI vRddhi 3, sukhanI vRddhi 4, lakSmInI vRddhi 5, dharmanI vRddhi 6, saMtAnanI vRddhi 7, e sAte vRddhiyo dharmathI prApta thAya che. "zAvArapramavo dharmo, dRLAM zreyaro mahAn / ihaloke parA kIrtiH paratra paramaM sukham ||1|| " sukha che tyAM dharma che bhAvArtha :- zubha AcArathI utpanna thayelo dharma manuSyone mahAkalyANa karanAra thAya che. ihalokane viSe utkRSTa kIrti maLe che ane paraloke parama sukha prApta thAya che. "sarvAgamAnAmAcAraH prathamaM parikalpate / zAvArapramavodharmo, dharmasya pramudyutaH ||zA" bhAvArtha :- sarva Agamone viSe mukhya sAro AcAra kahelo che, kAraNa ke sArA AcAra thakI utpanna thayela dharma kadApi kAle bhraSTatA nahi pAmanAra dharmano prabhu che, arthAt sadbhacArathI koi divasa koi mANasa bhraSTa thato nathI. sacAra vinAnA karelA tamAma kAryo nirarthaka kahelA che. "tAva--ndravAM hato grahavAM tArAvalaM mUvalaM, tAvata sidhyati vAMchitArthamakhilaM tAvajjanaH sajjanaH / vidyArAdhanamaMtrayaMtra mahimA tAvat kRtaM pauruSaM, yAvat puNyamidaM sadA vijayate puNyakSaye kSiyate ||1|| " bhAvArtha :- jyAM sudhI prANiyone potAnA punyakarmano udaya hoya tyAM sudhI ja candramAnuM bala hoya che, grahabala paNa tyAM sudhI ja hoya che, tArAbala ane bhUmibala paNa tyAM sudhI ja hoya che. tyAM sudhI ja tamAma icchita kAryo sidvibhAvane pAme che tyAM sudhI ja loko sajjanatA dhAraNa kare che. vidhAnuM ArAdhana ane maMtra, yaMtrano mahimA temaja karela purUSArtha tyAM sudhI phlIbhUta thAya che. sadA vijaya meLavAve che, paraMtu puNyanA kSaya thavAthI uparokta tamAma nAza pAme che. a "gauSadha, maMtravAvuM gha, nakSatra grahavevatA / mAnyaNane prasIvaMti, amAnye yAnti viAim 11911" bhAvArtha :- auSadha, maMtrajApa, nakSatra, graho, devatA, A sarve bhAgyanA samaye prasanna thAya che ane abhAgyanA udayathI vikriyAne pAme che. vaLI vicArasaMgrahane viSe paNa kevalajJAnI mahArAjAye kaheluM che. Page 44 of 51
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 purUSa jeTaluM baLa, 1 baLadanuM hoya che. 10 baLada jeTaluM baLa 1 ghoDAnuM hoya che. 12 ghoDA jeTaluM baLa. 1 pADAnuM hoya che. 500 pADA jeTaluM baLa 1 hAthInuM hoya che. 500 hAthI jeTaluM baLA 1 siMhanuM hoya che. 2000 siMha jeTaluM baLa 1 aSTApadanuM hoya che. 10 lAkha aSTApada jeTaluM baLa 1 baLadevanuM hoya che. 2 baLadeva jeTaluM baLa 1 vAsudevanuM hoya che. 2 vAsudeva jeTaluM baLa 1 cakravartInuM hoya che. 1 koTI cakravartI jeTaluM baLa 1 devatAnuM hoya che. 1 koTI deva jeTaluM baLa 1 iMdranuM hoya che. anaMta iMdra jeTaluM baLa 1 tIrthaMkara mahArAjanI TacalI AMgaLInA agrabhAgamAM hoya che. sarve jinezvaro, anaMta baLavALA hoya che. sarve jinezvaro, anaMta jJAnadarzanavALA hoya che. sarve sureMdrone vaMdana karavA lAyaka hoya che. evI rIte pAMca gAthAne viSe tIrthaMkarAdikanuM varNana karela che. kalpasUtrabAlAvabodhe, neminAthAdhikAre, aMtaravAcanAmAM kahela che. jinezvara bhagavAnanI vANI zrI arihaMta bhagavaMta anaMtajJAnI, kevaLajJAnabhAskara, kumataaMdhakAra vinAzaka, amRtasama locana, paropakArI azaraNazaraNa, bhavabhayaharaNa, taraNatAraNa, SakAyarakSaka, cosaTha iMdra pUjita, bhavya jIvanA bhavasamudratAraka, aDhAra dUSaNa rahita, ATha mahApratihArya zobhita, coTIza atizaya , pAMtrIza vANIguNabhUSita, traNa lokanA niSkAraNa baMdhava, jagajIvasamUhanA hitAvaha, anaMtajJAnamaya, anaMtadarzanamaya, anaMtacAritramaya, anaMtalAbhamaya, anaMtabhogamaya, anaMtaupabhogamaya, anaMtabalamaya, anaMtavIryamaya, anaMtatejomaya, anaMta agurulaghumaya, anaMtasvasvarUpa, AnaMdamaya, anaMbhAvacAritramaya, akhaMDa, arUpI, azarIrI, abhyAsI, aNAhArI, alezI, anupAdhi, arAgI, adveSI, akrodhI, amAnI, amArI, alobhI, amohI, ajogI, abhogI, abhedI, avedI, alezI, anaMdri, asaMsArI, avyAbAdha, agurulaghu, apariNAmI, mithyAtvarahita, kaSAyarahita, jogarahita, bhogarahita, sidvasvarUpI, svasvabhAvano kartA, parabhAvano abhoktA, trijagavaMdana, sakalaritanikaMdana, pUrNAnaMdana, bhavabhayabhaMjana, jagataAnaMdana, parama puruSottama, trikALa jJAni, sakaLa padArtha nitya anityapaNe prakAzaka, lokAlokajJAyaka, sakaLa karmamaLa kSaya karI muktipadane pAmelA, trizalAnaMdana bhagavAna mahAvIra mahArAjAnuM zAsana pAMcamA ArAmAM vartamAnakALe cAle che tenuM nAma letAM parama mAMgalikane vare, utkRSTatAthI mokSasukha pAme, evA sAcA deva tIrthakara tribhuvana upakArI, paramezvara jinarAja vItarAga saMsAratAraka, bhavabhayavAraka, trijagavAtsalya karanAra, jagajIvajaMturakSaka evA uttamottama prabhujI che, te trilokI nAthanI vANI, amRtasamAna AtmAne mahAzItalatA karanArI che tathA ihalokane viSe dharmanA rAgI bhavyaprANIne mokSa ApanArI che. pUrve punya karyA hoya tyAre ja e prabhujInI vANI zravaNa karI zakAya che, anyathA tIrthaMkaranI vANI sAMbhaLavI durlabha che mATe he mahAnubhAvo ! be ghaDI samatA dhAraNa karI, pramAda choDI, cAra prakAranI vikathA choDI, anAdikALathI dharmanA lUMTArA ane mahAzatru evA tera kAThIAne Page 45 of 51
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ tyAgI, AtmAne samAdhimAM rAkhavA (1) dravyAnuyoga, (2) gaNitAnuyoga, (3) dharmakathAnuyoga, (4) caraNakaraNAnuyogane viSe, agyAra aMga, bAra upAMga, cha cheda, dasa payannA, cAra mULa sUtra evA. pIstAlIza Agama sAMbhaLa ane tene viSe bahu ja prema dhAraNa karI, dharmakaraNI sahita, zrAvakavarga ujamALa rahevAthI bhavano aMta jaldIthI thAya che, cAlu kALamAM prabhunA vacana sAMbhaLavAmAM badhIrA (baherA), azraddhAvALA, udAsInatA dhAraNa karanArA ane pramAdanA poTalA evA jIvo ghaNo kALa rakhaDaze, mATe saMsAra paribhramaNanA du:khathI kaMTALelA mANasone ghevaranA bhojana ane amRtanAM pAnanI peThe tIrthakara devanI vANI zravaNa karavAthI bhavadavano tApa zamI jai, muktipurInI zItaLatA ekAMtatAthI meLavI levA cUkavuM nahi. prabhu dezanA Ape che ke he AtmA ! tuM mohanI nidrAmAM sUto hovAthI deva, manuSya, tiryaMca, narka, nigodamAM anaMtakALa rajhaLyo. jema tAvanA jorathI bhojananI ruci jAya che tema karmanA yoge jIvane dharmanuM vacana rucatuM nathI, tAvanA javAthakI ruci thavAthI jema AhAra levAya che tema azubha karmanA nAzathI dharmano vicAra jANI zakAya che. jema pracaMDa pavananAM yoge pANImAM kallola uThe che tema parigrahanA saMgathI manA atyaMta caMcaLa thAya che. jyAM pavana nathI tyAM pANInA kallolA uThatA nathI tema parigrahanA tyAgathI mananuM DAmADoLapaNuM thatuM nathI. jema sarpa Dasita mANasa kaDavA lIMbaDAne paNa mITho mAnI rucithI khAya che tevI rIte tuM mohamamatAthI maDhAi jai viSayathI du:khane paNa sukha mAne che. jyAre mANasa nirviSa thAya tyAre tene lIMbaDo jema kaDavo lAge che tema moha mamatA ghaTavAthI koi viSayanI vAMchA ratuM nathI. jevI rIte adhama mANasa joyA vinA chidravALI nAvamAM besI darIAmAM javAthI bUDe che tema viveka vicAra vinA bhekha dhAraNa karI, bhekhane nahi bhajavatA bhavarUpI samudramAM DUbe che, jema akhaMDita nAva upara caDanAra samudrano pAra pAme che, tema zu vicAraka AtmArUpa nIkAmAM caDavAthI bhava samudrano pAra pAme che, jema madonmatta thai gaelA hati aMkuzane mAnato nathI tema mananI sthiratA vinAno mANasa kArya akAryane gaNato nathI, jema mANaso upAya karI, te madonmatta hAthIne grahaNa karI ThekANe lAvI bAMdhe che tema manane vaza karavAthI AtmA nirmaLa dhyAnanI samAdhimAM lIna thAya che. jema cakSamAM roga hovAthI kAMine badale kAMi lakhAi jAya che tema jIvo mithyAtvamAM doDatA hovAthI jyAM jAya tyAM saMzayamAM ja paDe che. jema oSadhanA aMjanathI AMkhano timira roga maTI jAya che tema sadgurunA jJAnarUpI aMjana karavA vaDe mithyAtva timira dUra thAya che, jema kaipAyane cAre bAjuthI dvArikAne saLagAvI dIdhI ane temAMthI koi nIkaLI zakyuM nahi tema tuM paNa mAyAgnimAM phrAela tyAMthI nIkaLI kevI rIte kyAM bhAgI zakIza ? mATe munimahArAjAo mAyAne tyAgI nigraMtha sAdhano veSa lai mukti paMthe paDe che, tema tamo paNa mAyAjALa tyAgI muktino paMtha pakaDo. jema kudhAtumAM meLavala kaMcananI kAMti ghaTavadha thAya che tema pApapUnya karanAra mUDha AtmA bahujAtibhavone kare che, to paNa kAMcana potAno kAMtino guNa tyAga nahi karavAthI zuddha thai divya kAMti Ape che, tema punya pAparUpa melA dhovAthI AtmA potAnuM mULa svarUpa pragaTa karI paramAtmArUpa thAya che. jema parvarAhuno saMga thatA sUrya caMdranI kAMti vinAza pAme che tema kusAdhunI saMgati karavAthI sajjana hoya te paNa malina thAya che. jema malayAcalanA caMdananI sugaMdha lIMbaDAne paNa sugaMdhI caMdanarUpa banAve che tema sArA sAdhunI saMgata karavAthI. durjana paNa sajjana thAya che. jema cAre bAjuthI pANI AvavAthI taLAva bharAi jAya che, tema AzravarUpI. pANI AvavAthI AtmA karmabaMdhanathI bharAi jAya che, jema taLAvamAM AvatuM pANI baMdha karavAthI taLAva sukAi jAya che tema AzrayadvAra baMdha karavAthI AtmA karmamaLano baMdha thavAthI bahu ja nirmaLa thAya che, jema jaDIbuTTInA yoge pAro mare che tema karmamelathI jIvo paNa mUcchita thayela che. jema mela kADhIne maMjana karavAthI pAro pragaTa rUpavALo thAya che, tema zukladhyAna abhyAsathI jJAnadarzana nirmaLa thAya che, mATe he cetana ! jJAnadazAne jAgRta karI, vivekarUpa dIpaka pragaTa karI-moha mamatva vArI, dhyAnAnala pragaTAvI, AtmArUpa kaMcana zuddha karI, nirmaLa kevalajJAna darzana upArjana karI, sakaLa karmamaLa dhoi, zIghratAthI zivaramaNI varI Page 46 of 51
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ akhaMDa cidAnaMda sukhano bhoktA thA. kastvaM bhadra ! khalezvarohamiha kiM dhore bane sthIyate ? jJArdUlAdibhireva hiMstrapazubhi: khAdyohamityAzayA / DramAcmidaM vA vavasitaM maddehamAMzAzana , pratyutpannanamAMsamakSaNadhiyaste dhantu sarvAnarAn / / 1 / / bhAvArtha :- koi vyakti koine prazna pUche che. he bhadra ! tuM koNa che ? teNe javAba Apyo ke huM durjanaziromaNi mANasa chuM, phrI pUchayuM- tuM A ghorAtighora vanamAM kema rahelo che ? uttara Apyo. ke-siMhAdika hiMsaka jAnavaro mane khAi jAya tevA AzayathI rahelo chuM. phrI pUche che- AvuM kaSTa tuM zA. kAraNathI sahana kare che, eTale uttara Apyo ke mArA dehanA mAMsane AsvAdana karI mANasanA mAMsabhakSaNa karavAnI buddhivALA te siMhAdika hiMsaka jIvo tamAma mANasone mArI nAkho, evA AzayathI huM ahIM beTho chuM. kahevata che ke-peTano baLelo AkhuM gAma bALe tema durjanaziromaNi potAno ghAta icchIne paNa bIjAonA prANane haraNa karavA karAvavA cUkato nathI. durjananA cheSonI saMkhyA nathI (1) jema meghanI dhArAnI saMkhyA nathI. (2) jema samudrane viSe mAchalAonI saMkhyA nathI. (3) jema mAtAne viSe snehanI saMkhyA nathI. (4) jama satpAtrane viSe punyanI saMkhyA nathI. (5) jema AkAzane viSe tArAonI saMkhyA nathI. (6) jema meruparvatane viSe suvarNanI saMkhyA nathI. (7) jema AkAzane viSe pradezonI saMkhyA nathI. (8) jema jIvone gayelA bhavonI saMkhyA nathI. (9) jema samudro ane parvatonI saMkhyA nathI. (10) jema sarvajJamAM guNonI saMkhyA nathI. (11) tema durjana mANasone viSe doSonI saMkhyA nathI. mAnava janmanI zobhA zenAthI che ? (1) jema rAtri caMdravaDe karIne zobhe che. (2) jema AkAza sUryavaDe karIne zobhe che. (3) jema prAsAda devovaDe karIne zobhe che. (4) jema devo pUjAvaDe karIne zobhe che. (5) jema pUjA bhAvavaDe karIne zobhe che. (6) jema bhAva zradvAvaDe karIne zobhe che. (7) jema velaDI puSpavaDe karIne zobhe che. (8) jema puNya parimalavaDe karIne zobhe che. (9) jema kusuma bhramaravaDe karIne zobhe che. (10) jema yuvatI yovanavaDe karIne zobhe che. (11) jema kulavadhU zIyalavaDe karIne zobhe che. (12) jema mukha netravaDe karIne zobhe che. Page 47 of 51
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ (13) jema netra kAjaLavaDe karIne zobhe che. (14) jema kAjaLa zyAmatA vaDe karIne zobhe che. (15) jema zyAmatA guNavaDe karIne zobhe che. (16) jema prekSaNa gItavaDe karIne zobhe che. (17) jema gIta gAnatAnavaDe karIne zobhe che. (18) jema pIMchA mayUravaDe karIne zobhe che. (19) jema mayUra kekAravaDe karIne zobhe che. (20) jema prajA rAjAvaDe karIne zobhe che. (21) jema rAjA nyAyavaDe karIne zobhe che. (22) jema chatra daMDavaDe karIne zobhe che. (23) jema nagara kIllAvaDe karIne zobhe che. (24) jema rAjya rAjAvaDe karIne zobhe che. (25) jema dhanezvara dAnavaDe karIne zobhe che. (26) jema yogI dhyAnavaDe karIne zobhe che. (27) jema ziSya vinayavaDe karIne zobhe che. (28) jema yati nirmamatvapaNAvaDe karIne zobhe che. (29) jema zUravIra satvavaDe karIne zobhe che. (30) jema mastaka mukuTavaDe karIne zobhe che. (31) jema mukuTa hIrAvaDe karIne zobhe che. (32) jema hIro tejavaDe karIne zobhe che. (33) jema mukha dAMtavaDe karIne zobhe che. (34) jema zAnti vinAno sAdhu zobhato nathI. (35) jema paisA vinAno gRhastha zobhato nathI. (36) jema sArA vacano vinAnuM gaurava zobhatuM nathI. (37) jema kamala vinAnuM sarovara zobhatuM nathI. (38) jema putra vinAnuM kula zobhatuM nathI. (39) jema sugaMdha vinAnuM phUla zobhatuM nathI. (40) jema zastra vinAno zUravIra zobhato nathI. (41) jema maMtra vinAno maMtrI-pradhAna zobhato nathI. (42) jema paiDA vinAnI gADI zobhatI nathI. (43) jema kIllA vinAnuM nagara zobhatu nathI. (44) jema svAmI vinAnuM bala zobhatuM nathI. (45) jema dAMta vinAno hasti zobhato nathI. (46) jema daMDa vinAno dhvaja zobhato nathI. (47) jema kalAhIna puruSa zobhato nathI. (48) jema teja vinAno maNi zobhato nathI. (49) jema tapa vinAno muni zobhato nathI. (50) bANa vinAnuM dhanuSya zobhatuM nathI. Page 48 of 51
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ (51) jema dhAra vinAnI taravAra zobhatI nathI. (52) jema pratijJA vinAno puruSa zobhato nathI. (53) jema lA vinAnI kulavadhu zobhatI nathI. (54) jema vRkSa vinAnI vADa zobhatI nathI. (55) jema dAna vinAnuM dhana zobhatuM nathI. (56) jema svAmI vinAno deza zobhato nathI. (57) jema gaMdha vinAnuM phla zobhatuM nathI. (58) jema netra vinAnuM mukha zobhatuM nathI. (59) jema mIThA vinAnI rasavatI zobhatI nathI. (60) jema satya vinAnI sarasvatI (vANI) zobhatI nathI. (61) jema rUpa vinAnuM zarIra zobhatuM nathI. (62) jema guNa vinAno mANasa zobhato nathI. (63) jema deva vinAnuM maMdira zobhatuM nathI. (64) tema devagurudharmanA ArAdhana vinA punyahIna mANasa zobhato nathI. tIrthakaranA janmAdi kalyANaka vakhate sAte nArake keTaluM ajavALuM thAya ? pahelI narake sUrya sarakho udhota. bIjI tarake sAbhasUrya samAna teja. trIjI narake pUrNimAnA candra samAna udhota. cothI narake sAbhacandra samAna teja. pAMcamI narake zubRhaspati ityAdi grahanA sarakhuM teja hoya. chaThThI narake nakSatra sarakhu teja. sAtamI narake tArA sarakhuM teja hoya. namaskAra maMtra siddhi pR. 145 namaskAra mahAmaMtranI sAdhanA karanAramAM kevA guNo hovA joie tenuM varNana paMca parameSThi dhyAna mAlAmAM kareluM che. (1) zAMta - samatA, (2) dAta - indriyone jItanAra, (3) khAMta - kSamA. sAcA sAdhakamAM dayA, namratA, prArthanA, samatA ane zAMta svabhAva eTalA lakSaNo avazya hovA joie. (1) zAMta, (2) dAMta, (3) guNavAna dayA, paropakAra vagere. (4) saMta purUSonI sevA, (5) viSaya kaSAyanuM vAraNa karanAra, (6) jJAna darzanano ArAdhaka suvicArI, (7) syAdavAda rUpI rasathI raMgAyelo, (8) samatAno rasa temAM haMsanI mAphTa jhIlavuM eTale taravuM ke temAM nimagna rahevuM, (9) zubha pariNAmanA nimittathI azubha saghaLA karmane chole AvA jIvo parameSThipada sAdhanAnAM kAraNane pahoMcI zake. paMcaparameSThi sAdhanAno mULahetu bhava bhramaNanI bhItimAMthI rakSaNa meLavavAno che. rakSaNa tyAreja male ke janma maraNanI zRMkhalAno sadAne mATe aMta AvI jAya. sukara maladhAritaM sukara durUpaM tapaH | sumaroDakSa nirodha% duSkaram citta nirodhanam | zarIra vibhUSAno tyAga karI melA rahevuM luM che. anna jalanA bhAga rUpa tapa karavo sahelo che. indriyono nigraha karavo e paNa sahelo che paNa mananI vRttione jyAM tyAM rakhaDatI rokavI e kAma ghaNuM duSkara che. zamArtha sarvazAstrANi vihitAni manISibhiH | tasmAta sa sarva zAstrajJo yasya zAMta manaH sadA | buddhimAna purUSoe sarva zAstronI racanA zama eTale zAMti ke samatAnA zikSaNa arthe karelI che. tethI jenuM mana sadA zAMta che te sarva zAstrano jJAtA che. namaskAra mahAmaMtranA sAdhake sAdhanA daramyAna avazya satsaMga karavo joie ane zAstra svAdhyAyamAM paNa dattacitta thava joie. Page 49 of 51
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI siMhatilakasUri mahArAjAe maMtrarAja rahasyamAM kahyuM che kezvetavarNanA arihaMto roganI zAMti mATe che. raktavarNanA sidhdho trilokanuM vazIkaraNa kare che. suvarNaraMganA AcAryo jala-agni ane zatrunA mukhanuM staMbhana kare che. upAdhyAyano nIla varNa ehika lAbhArthe che. ane sAdhuono zyAma varNa pApIonAM uccATana ane mAraNanuM kAraNa bane che. je manuSyonuM dhyeya mokSa che athavA AdhyAtmika vikAsa che teto potAne prApta thayelI zaktino durupayoga kadI kare ja nahi. zrI arihaMta devonAM :- jJAnAtizaya upara uMDuM ciMtana karatAM jJAna vadhe che. vacanAtizaya upara uMDu ciMtana karatAM ApaNI vANImAM vizadatA Ave che ane te anekanuM AkarSaNa kare che. pUjAtizaya upara uMDu ciMtana karatAM ApaNe sanmAnane pAtra thaie chIe ane loka priyatAmAM vadhAro thAya che. tathA apAyApaga mAlizayanuM uMDuM ciMtana karatAM je koi ApattI AvI hoya ke AvavAnA bhaNakArA vAgatA hoya te dUra thAya che. apAyA be prakAre. (1) svAzrayI, (2) parAzrayI. (1) svAzrayI - dravyathI rogo nAza thai gayA che ane bhAvathI aMtaraMga aDhAra dUSaNo tyAga karelo che te. (2) parAzrayI apAyA :- jenAthI pArakA upadrava nAza pAme eTale jyAM bhagavAna vicare tyAM dareka dizAmAM maLIne savAso yAjana sudhImAM prAyaH roga, dukALa vagere thAya nahi te. citta prasAdo manasa% tuSTirabhAzitAsvapra parAMga mukhatvam | svaBSa yAnAdhupa laMbhanaMca sidhdhasya cinhAni bhavAnti sadhaH || sAdhaka jyAre sidhdha bane tyAre tenA keTalAka cinho tarata ja jovAmAM Ave che jemake-cittanI prasannatA manano apUrva saMtoSa alpabhojana svakharahita nidrA vagere kadAca A vakhate svapta Ave to koi vAhananI prAptinuM ane tenA upara savArI karyAnuM Ave che. navapadanAM varNa saMbaMdhI jalatatvano pradhAna guNa nirmaLatA che tenA pratika rUpa arihaMta ane chellA cAra pado che jethI zvetavarNa che. agnitatvano guNa dAhakatA = jalAvavAno che. tenA pratika rUpa sidhdhano raktavarNa che. pRthvItatvano guNa kaThInyatA yAne AdhAratA che. tenA pratikarUpa AcAryano pILo varNa che. AkAzatatvano guNa vizALatA ane avagrAhartAno che. tenA pratikarUpa upAdhyAyano nIlavarNa che. vAyutatvano guNa apratibadhdhatA che tenA pratikarUpa sAdhuno zyAmavarNa che. navapadA anukrame - upakAra, sukha, AcAra, vinaya, samarpaNa bhAva, vaiyAvacca, bhAva-vairAgya, sarvaguNa ane saMtoSanAM bhaMDAra che. jiNa sAsaNamsa sAro caudasa puvvANa jo samudhdhAro | jasTamaNe navakAro saMsAro tassa kiM kuNai ||. jinazAsanano sAra ane caudapUrvano samyaga udhdhAra evo navakAra jenA manamAM rame che tene saMsAra zuM karI zakavAno che ? dizAo sAta prakAre :- nAma, sthApanA, dravya kSetra, tApa, bhAva ane prajJApaka. bhAva dizA 18 prakAre :- pRthvIkAya, apakAya, teukAya, vAyukAya, vanaspatinI cAra - mULa, skaMdha, agrabIja, parvabIja, beindriya, teindriya, caurIndriya, tiryaMca paMcendriya, manuSyanI cAra - karmabhUminuM, akarmabhUmi, aMtaradvIpa, samuIima manudevanI ane narakanI = 18 thAya. Page 50 of 51
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ Page 51 of 51