Book Title: Jivvichar Navtattva Dandak Ane Laghu Sangrahani Prakaran Sarth
Author(s): Vinayvijay
Publisher: Devji Damji Sheth
Catalog link: https://jainqq.org/explore/006064/1
JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jIvavicAra navatattva daMDaka laghu saMgrahaNI prakaraNa sAthe ane prakAraka zrAvaka amRtalAla puraSottama. a ma da vA de, -
Page #2
--------------------------------------------------------------------------
________________ 009 0 0 * -00 0 0008 giranAra Adi tIrthoddhAraka zrI vijaya nItisUrIzvarajI ; jaina graMthamAlA-maNake 3 je. paropakArAya satAM vibhUtayaH bIjIvavicAranavatattvadaMDaka - ladhusaMgrahaNI prakaraNa sarva * dIkSA saM.' zabdArtha-gAthArtha-upayogI vivecana-prazno sa pUrNa keSTaka-mUlagAthA ane aDhI dviIpanA nakazA sahita. 00000000000000000000890000 00 0 0 0. 00000000000000000000004o 00000000000* 00 77.70001 BF . . ? * * ma. ThekANuM. - prathamavRtti taiyAra karI prasiddha kartA. zrAvaka amRtalAla purUSottamadAsa, dozIvADAnI paLa, amadAvAda. vika AvRtti pahelI. sarva haka svAdhIna. prata 1000, ' ' vIra saM. 2460. saMvata 1990. sane 1934. -13-0 | ra A pustaka prasiddha kartA taraphathI sane 1867 nA rUpamAM - ekaTa pramANe rajISTara karAvavAmAM AvyuM che. rU0000ewarU0000-700000(r)8%99
Page #3
--------------------------------------------------------------------------
________________ zuddha pustakane jema tema rakhaDatuM mUkIne AzAtanA karavI nahi, jIva vicAra, zuddhi patraka pRSTha lITI azuddha 7 21 gaDha gUDha 57 11 bhamipheDA bhUmikeDA 'navata. 16 23 saya samaye daMDaka ane ladhu saMgrahaNu. 28 22 vigalAI vigalA I 36 16 pRthvImAM pRthvImAMthI 43 13 vigalAI vigalA I 67 12 bhUmimAM bhUmimAM AbhAra AcArya mahArAja zrI vijayanIti sUrIzvarajInA-sa padezathI amadAvAda nivAsI zeTha bhIkhAbhAI (budhAlAla) purUSottamadAse temanA svargastha pitAzrI caturtha vratadhArI zeTha purUSottamadAsa pItAmbaradAsa tathA svargastha mAtuzrI mAnanI yAdagiri nimitte A pustakanI nakala-500 nA agAuthI cAhaka thaine amArA kAryane sahAnubhUti ApI che, te mATe temane AbhArI mAnuM chuM. bIjA sadagRhastho paNa AvAM nityanAM upayogI, zuddha ane saraLa pustaka chapAvI bhaNanAra abhyAsIone bheTa ApavA mATe temanuM anukaraNa karaze ema huM IcchuM chuM. prasiddhakattA dhI vIravijaya prInTIMga presamAM maNIlAla chaganalAla zAha chApyuM. The. kALupura TaMkazALa-amadAvAda,
Page #4
--------------------------------------------------------------------------
________________ SIran/* E5 8degdegdegdegdegdegdegg I also be che , dabadabA janma saM. 1930 poSa suda 11. dIkSA saM. 1949 asADha suda 11. sUrIpada saM. 1976 mAgazara suda 5. zrImAna AcArya mahArAjazrI vijayanItisUrIzvarajI bALa brahmacArI tIrthoddhAraka pUjyapAda viThadvaya zrI zrI zrI - ke.' pacAsapada saM', 1962 kArataka vada 11. gaNapada sa. 1961 mAgazara suda 5,
Page #5
--------------------------------------------------------------------------
Page #6
--------------------------------------------------------------------------
________________ prastAvanA. citra dareka manuSya jIvanuM svarUpa jANavuMja joie, kAraNa ke te jANyAthIja jIvAne abhayadAna ApI zakAya che. abhayadAna ApanAranuM zarIra paNa niAgI rahe che, tethI te tattvAnuM jJAna meLavI zake che, tathA tattvAne jANavAthI jIvane Deya, jJeya ane upAdeyanuM bhAna thAya che ane tenA upara zraddhA rAkhavAthI samyaktvanI prApti thAya che tathA samyaktvane lIdhe jIva samyajJAna meLave che ane te tene lIdhe ahiMsAdi mahAvratarUpa samyak cAritranuM ArAdhana karI AtmA meAkSa mA` sAdhI zake che. jIvicArI navatattva daMDaka ane lasaMgrahaNInAM pustakA ghaNAMja chapAyAM che. paraMtu bahu moTA pramANamAM vivecana hovAthI ane prAthamika abhyAsIone atyaMta saraLa paDe tevu zuddha pustaka eke pAela nahi heAvAthI, teo jaladIthI jJAna meLave ane sabhALI zake e hetuthI ame e cAre prakaraNeAnI presakApI taiyAra karI, vidvAna munirAjone vaMcAvI A pustaka chapAvyuM che ke jemAM saMpUrNa zabdArtha, gAthA, upayAgI vivecana, temaja atyAra sudhI nahi chapAela evAM kAkA, praznA, jIvavicArAdi prakaraNeAnA chUTA khela, aDhI dvIpanA nakazA tathA vicAranA abhyAsI ane jIjJAsune mATe ochI mahenate vadhAre jANavAnuM ke yAda rAkhavAnuM maLe e hetuthI navIna pahitae saMpUrNa jaina dRSTie javAnA vicAra lakhavAmAM AvyA che, ke jethI karIne bhaNanAranA viSaya dRDha thAya, ane teo dharmanuM rahasya samajI AcaraNu karI zake. bIjAe taraphathI pragaTa thaela jIvavicArAdi pustakA karatAM A pustakAnI kIMmata ghaNIja ochI che eTale sAdhAraNa manuSya paNa kharIda karI zake. A kAmane khAsa karIne uttejana ApavA jevuM che ke jethI karIne tenA pragaTa kartAne bIjA paNa AvA saraLa ane zuddha pustakA taiyAra karavAnI utkaMThA vadhe.
Page #7
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 arihaMta paramAtmAe vavicArAdi prakaraNAnA anI parUpaNA karelI che ane temanA ziSya gaNadhara mahArAje dvAdazAMgImAM racela che, temAMthI uddharIne jIvavicArane zrI zAntisUrijI mahArAje racyA che ane navatattvane gaNadhara mahArAja pachInA pUjya maharSi - ee jyAM je gAthAnI jarUrIyAta DrAya, tyAM te gAthAone mUkIne TuMkANamAM paNa saraLa navatattva karyuM che ke jethI karIne leAkA peAtAnuM hita sAdhI zake temaja Deka prakaraNa gajasAra munie ane ladhusaMgrahaNI prakaraNane zrImAna haribhadrasUrie racyuM che. daMDaka prakaraNamAM ra4 daMDaka upara 24 dvAra bhaNanArane sahelAithI samajAya eTalA mATe kAkAmAM je je daDakAnAM dvArA lagabhaga sarakhAM hoya tevAM IMDA pAse pAse mUkavAmAM AvyAM che, tema gAthAone atha je lITImAM meATA akSareAthI chapAvavAmAM Avye hAya, tyAM teja gAthAmAM game te ThekANe te zabda heAya ema samajavA mATe che. jemake: daDakanI gAthA 11 mInA arthamAM garbhaja zabda trIjA pAdamAM hAvA chatAM sabaMdhane anusarIne ceAthA pAda (lITI)mAM ApavAmAM Avye che. mane dhArmika AdijJAna apAvavAmAM tathA prakaraNAdi pustakA saraLa rIte taiyAra karavA mATe preraNA karanAra tharA nivAsI mArA pitAzrI purUSottamadAsa nathubhAi che, tathA dhArmi`kAdi jJAna ApavAmAM upakArI tarIke mesANA zrI yazovijayajI jaina saskRta pAThazALA che tethI te baMnene upakAra mAnuM chuM. ane pruphe| sudhAravAmAM mAstara laheracaMdna hemacaMde madada karI che, te mATe temane aMtaHkaraNa pUrvaka AbhAra mAnuM chuM. matima datAthI ke presadoSathI kAMIpaNa bhUlacuka ke azuddhi rahI hAya te mATe trikaraNa yeAge mithyA duSkRta dauM chuM. tA. 6-8-34 AzIvADAnI peALa, } prasiddhakartA zrAvaka amRtalAla purUSAttamadAsa, amadAvAda.
Page #8
--------------------------------------------------------------------------
________________ bheTa. InI svargastha caturtha vratadhArI zeDa purUSAttamadAsa pItAmbaradAsa.
Page #9
--------------------------------------------------------------------------
Page #10
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI vicAra prakaraNanA chUTA mAla. nAnAdi lakSaNavALA ane prANAne dhAraNa kare te jIva. tenA e bheda 1 siddha ( kama rahita ) ane rsa'sArI ( kama sahita. ) saMsArInA e bheda. 1 thAvara ane 2 sa. sthAvara=sthira rahe te. ane trasa=bhaya dekhI trAsa pAme te. sthAvaranA 5 bheda. 1 pRthvIkAya ( mATInA jIva ), 2 ap kAya ( pANInA jIva ), 3 teukAya ( agninA jIva. ), 4 vAukAya ( vAyarAnA jIva ) ane 5 vanaspatikAya ( jhADa pAlAdikanA jIva. ) vanaspatikAyanA e bheda. 1 sAdhAraNa ane 2. pratyeka. sAdhAraNa=eka zarIramAM anaMtA jIva hAya te, ane pratyekaeka zarIramAM eka jIva heAya te, tenA 7 bheda. phaLa, pula, chAla, lAkaDuM, mULa, pAMdaDAM ne moja. trasakAyanA 4 bheda. 1 eiMdriya, 2 teiMdriya, 3 cariMdriya ne 4 paMcayi. ekeMdriya ( sthAvara )=cAmaDIvALA. eIMdriyacAmaDI ane jIbha vALA. teyi cAmaDI jIbha ane nAkavALA. cauridriya=cAmaDI jIbha nAka te AMkhavALA. paMcendriyacAmaDI jIbha nAka AMkha te kAnavALA. paMcadriyanA 4 bheda. 1 nArakI, 2 tiryaMca, 3 manuSya te 4 va. nArakInA 7 bheda. dhummA vaMzA selA aMjaNA riTThA madhA te mAdhavatI. anukrame tenAM cha geAtra. ratnaprabhA zakarAprabhA vAlukAprabhA 5kaprabhA dhUmaprabhA, tamaHprabhA ane tamastamaH prabhA,
Page #11
--------------------------------------------------------------------------
________________ pacaMdriya tiryacanA 3 bheda. 1 jalacara, 2 sthalacara ane 3 khecara. jalacara=pANImAM rahenAra. tenA pAMca bheda. susumAra (pADAnA jevA matsya.) mAchalAM, kAcabA, jhUMDa ane magara. sthalacara jamIna upara cAlanAra. tenA 3 bheda. catuSpada (cAra pagavALAM), ura parisarSa" (peTe cAlanAra) ane bhujaparisarSa (bhujAthI cAlanAra.) khecara=AkAzamAM uDanAra pakSI. tenA be bheda. 1 rUvATAMnI pAMkhavALAM mara vigere ane 2 cAmaDAnI pAMkhavALAM cAmAcIDIyAM vigere. aDhIdIpanI bahAra bese ane uDe tyAre saMkecelI ane vistArelI pAMkhavALAM ema be prakAranAM pakSI che. manuSyanA 3 bheda. 1 karmabhUminA, 2 akarmabhUminA ane 3 aMtarlIpanA. karmabhUmi (asi masI ane kRSine vepAra cAle te) kSetra 15 che. 5 bharata, 5 aravata ane 5 mahAvideha. akarmabhUmi (asi masI ane kRSine vepAra na hoya te) kSetra 30 che. 5 himavata, 5 araNyavata, 5 harivarSa, 5 ramya, 5 devakara ne 5 uttarakure. aMtapa (eka dvIpathI bIjA dvIpane antara [ cheTuM] hoya te.) kSetra para che. A jambudvIpamAM pUrva pazcima lAMbA evA himavaMta ane zIkharI e be parvata che. te be parvatanI 2 dizAnA cAre cheDAmAMthI balba gajadaMta lavaNu samudramAM gayelA che. e AThe gajadaMta upara -7 aMta8pa hovAthI pa6 aMtarlIpa che. 'devatAnA 4 bheda. 1 bhavanapati, 2 vyaMtara, 3 tiSI ne 4 vaimAnika,
Page #12
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavanapatinA 10 bheda. 1 asurakumAra, 2 nAgakumAra, 3 suvarNakumAra, 4 vidyuta kumAra, 2 agnikumAra, 6 dIpakumAra, 7 udadhikumAra, 8 dizikumAra, 9 pavanakumAra ane 10 svanita (megha) kumAra. paramAdhAmInA 15 bheda. 1 aMba, 2 aMbarISa, 3 zyAma, 4 zabala, 5 rUdra, 6 uparUdra, 7 kALa, 8 mahAkALa, 9 asipatra, 10 vana, 11 kuMbhI, 12 vAlukA, 13 vaitaraNI, 14 kharasvara, ne 15 mahAghoSa. vyaMtaranA 2 bheda. 1. vyaMtara ne 2. vANuvyaMtara. te baMnenA 8-8 bheda che, 1 pizAca, 2 bhUta, 3 yakSa, 4 rAkSasa, 5 kinara, 6 jiMpurUSa, 7 mahAraga ne 8 gaMdharva. e ATha vyaMtara. 1 aNupatnI, 2 pazupanI, 3 isIvAdI, 4 bhUtavAdI, 5 kaMdita 6 mahAkadita 7 kehaMDa ane 8 pataMga. e ATha vANavyaMtara, * tiryam jaMbhakanA 10 bheda, 1 anna lUMgA, 2 pAna juMbhagA, 3 vastra jaibhagA, ja leNa (dhara) bhagA, 5 puSpa jebhagA, 6 phala lUMbhagA, - 7 puSpaphala jaibhaMgA, 8 zayana suMgA, 9 vidyA jaibhagA, - ane 10 mA aviyatta (avyakta) bhagA. jyotiSI devatAnA 2 bheda, manuSya kSetramAM cara, ane tenI bahAra sthira. 1 ca2 ane 2 sthira tiSI (e darekanA)nA 5 bheda-caMdra, sUrya graha, nakSatra ne tArA (kula 10 )
Page #13
--------------------------------------------------------------------------
________________ vaimAnika devatAnA 2 bheda. 1 kapa panna ane 2 kalpAtIta. ka9papapanna-svAmi sevaka Adi maryAdAvALA 12 devaloka sudhInA. 9 kAMtika devanAM nAma-1 sArasvata, 2 Aditya. 3 vani 4 arUNa, 5 gaIya, 6 tuSita, 7 avyAbAdha, 8 maphata, ne 9 ariSTa. 3 kilabISiyA-pahelA kibISiyA 1-2 jA devaloka nIce. bIjA kibISiyA 3jA devaloka nIce, ane trIjA kibIpiyA 6DhA devaloka nIce utpanna thAya che. 12 devalekanAM nAma-1 saudharma, 2 izAna, 3 sanatakumAra, 4 mAhedra, 5 brahmaloka, 6 lAMtaka, 7 mahAzukra, 8 sahastrAra, 9 Anata, 10 prANuta, 11 AraNa ane 12 ayuta. kapAtIta-svAmi sevaka Adi AcAra vinAnA. sarve ahaniMdra che. tenA 2 bheda. 9 raiveyaka ane 5 anuttara vimAnanA. - 9 greveyakanAM nAma--1 sudarzana, 2 supratibaddha, 3 manorama, 4 sarvatebhadra, 5 suvizAla, 6 sumanasa, 7 saumanasa, 8 prIyaMkara ne 9 naMdIkara. 5 anuttaranAM nAma--1 vijaya, 2 vijayaMta, 3 jayaMta, 4 aparAjita, ne 5 sarvArthasiddha. siddhanA (pUrva avasthAne lIdhe thayela ) 15 bheda. jinasiha, ajinasiddha, tIrthasiddha, atIrthasiddha, gRhasthaliMgasiddha, anyaliMga siddha, svaliMgasiddha, strIliMgasiddha, purUSaliMgasiddha, napuMsakaliMgasiddha, pratyekabuddha siddha, svayaMbuddha siddha, budhita siddha, eka siddha, ane aneka siddha. e jIvonI avagAhanA (zarIranI uMcAI ke laMbAI). AyuSya, svakAya sthiti, dravyaprANa ane yoni e pAMcadhAre pAne 38' thI 41 sudhI koSTakamAMthI joIne karavAM.
Page #14
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI jIvavicAra prakaraNa sAthe. maMgalAcaraNa. bhuvaNa-(traNa) bhava- bhaNumi-kahuM chuM. | sarUvaM-svarUpa. abuha-ajJAnI | kiMci vi-kAMIka paNa paIvaM-dIvA samAna. jIvone. | jaha-jema. vIra-vIra prabhune. behatyaM-bodhanA | bhaNiyaM-kahyuM che. namiuNu-namaskAra arthe. | pUzva-pUrvane. karIne. | jIva-jIvanuM. | sUrIhiM-AcAryoe bhuvaNu paIva vIra-traNa bhuvana (varga, mRtyu ane pAtALa) mAM dIvA samAna zrI vIra prabhune. namiuNu bhaNumi abuha behatyaM-namaskAra karIne - ajJAnI ane bedha (jANavA) ne arthe kahuM chuM. " (zuM?) jIva sarva kici vi--jIvanuM kiMcit svarUpa (jJAnAdi lakSaNavALo ane prANene dhAraNa kare te jIva kahevAya.) jaha bhaNiyuM putra sUrahiM . 1-jema pUrvanA AcAyoe kahyuM che tema. jIvA-cha. | thAvarA-sthAvara. vAu-vAyukAya. muttA-mukta. saMsArI-saMsArI. | vaNassaI-vanaspatikAya. saMsAri-saMsArI. puDhavI-pRthvIkAya. yA-jANavA. ya-ane. jala-apakAya. tasa-trasa. jalaNa-teukAya.
Page #15
--------------------------------------------------------------------------
________________ chavAnA mukhya bhe. jIvA muttA saMsAriNe ca-cha mukata (kama rahita) ane saMsArI (karma sahita) ema be bhede che. tasa thAvarA ya saMsArI-trasa (bhaya dekhI Dare tathA cAle, tenA 4 bheda. beikriyAdi) ane sthAvara e be saMsArInA bheda che. puDhavI jala jalaNa vAu-pRthvIkAya (mATInA jIva), apakAya (pANInA jIva), teukAya (agninA jIva), vAukAya (vAyarAnA jIva) ane vaNasaI thAvarA neyA pArA-vanaspatikAya (jhADa pAlA dikanA jIva) e 5 sthAvara (sthira rahenAra) jANavA. phaliha-phaTika. dhAu-dhAtu. | maTI-mATI. maNimaNi. seDhI-khaDI, pAhANa-pattharanI. yaNa-ratna. vatriya-lAla mATI. jAIe-jAtio. viduma-paravAlA. araNeya-dhoLI ga-aneka. hiMgula-hiMgaleka. A mATI. sovIra-surame. hariyAla-haDatAla palevA-pAre aMjaNa-AMjavAne. maNasila-manazila. , pASANa. luNaI-mIThuM vigere. rasiMdA-pAre. abhaya-abarakha. puDhavo-pRthvIkAyanA. kaNaga-sanuM. | turI-tUrI mATI. bheyA-bhede. AIvigere. | usaM-usa-khArImATI. baccAIe vigere. pRthvIkAyanA bheda. phaliha maNirayaNa vida6ma-saphaTika ratna-maNi-ratna paravALAM. hiMgula hariyAla maNasila rasiMdA-hiMgaleka, haDa * tAla, maNazila, pAre. SbhANa.
Page #16
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 kaNagAI dhAu sehI-sonuM Adi 7 dhAtu (senuM-rUpuM tAMbu-leheM-jasata (taravuM)-sIsuM ne kalAI) khI, (e dhAtu agnine saMga thayA pahelAM pRthvIkAya che, ane agninA saMge amikAya che, pachI ajIva che.) vanaya araNeya palevA . 3-lAla mATI, peLI mATI ane pAre pASANa. abhaya tarI usaM-abarakha, turI (kApaDane pAza devAmAM Ave te mATI), usa. maTTI pAhANuM jAIe zuMgA-mATI ane pattharanI aneka jAtio. sevIrajaNa luNaI-AMkhamAM AMjavAne suramo, mIThuM vigere (sIMdhava-sAjIkhAra) puTavI bheyA I IcAI 4-e vigere (Adi padathI retI-marIA vigere) pRthvIkAyanA bheda che. bhema-pRthvInuM. karaga-karA. ghaNedahiM-ghane dadhi. aMtarikakhaM-AkA- haritaNu-lIlA ghAsa | AI-vigere. - zanuM. ' uparanuM pANI. | bheyA-bhedo. udagaM-pANuM. mahiyA-dhumasa. vara- | bhegA-aneka. AsA-ThAra. jhAkaLa. | sAdanI pharaphara. | AuTsa-apakAyanA hima-barapha. | hanti -hoya che. apakAyanA bhedo. bhemaMtarikukhamudagaM-bhUminuM nakuvA vigerenuM) pANI, AkAzanuM (varasAdanuM pANI. esA himata karaga haritahiMA-ThAra, barapha,
Page #17
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhATho. karA, lIlA ghAsa uparanuM pANI, tathA dhUmasa (vara sAdanI pharaphara). hati ghaNe dahimAI-vanedadhi (thIjyA ghI jevuM pANI Adi (darIyAnuM pANI vigere) bheyA NegA ya AutsApA-apakAyanA aneka bhede che. IMgAla-aMgArA. | asaNi-vajathI | jiyANa-jIvonA. jAla-javAlA. ane thate agni. bheyA-bhede. gninI zikhA. kaNaga-kaNione agni nAyabyA-jANavA. susmR-bharasADa. | viju-vijaLI. | niuNa-DAhI. AiAvigere. - nipuNa ukA-ulkApAta. | agaNiagnikAya. buMdhIe-buddhivaDe ' agnikAyanA bheda. IgAla jAla mumura-aMgArA, javAlA (agninI zikhA, bharasADa (unI rAkhaDI ke bhAThe). ukAsaNi keNuga vijajumAIA-ulkApAta (utpAtanA kAraNarUpa agni), vajane agni, AkAzamAMthI kharatA tArA jevA agninA kaNa, vijaLI vigere. (sUryakAnta, cakamaka, araNa ane vAMsanA ghasArAthI utpanna thayela agni). agaNijiyANuM bheyA-agnikAya jIvonA bhedo. nAyabrA niuNu buddhIe dA-nipuNa (DAhI) buddhie * karIne jANavA.
Page #18
--------------------------------------------------------------------------
________________ ubhAmaga-udhrA udbhaliyA-utkalika. sali-vaTAlIe. ghaNa-dhanavAta. mahe-mahAvAyu. taDuvAyatanavAta. vAcukAyanA bheddA. uSNAmaga uliyA--utkrAmaka (ucA bhamAve te) vAyu, utkalika (rahI rahIne dhULamAM AMkaLIo pADe te) vAyu. mali maha sudhda gu'javAyA ya--maDalika (vaTALIo) vAyu, mahAvAyu, zuddha vAyu ane gu MjArava karatA vAyu. ghaNuM tALu vAyAIAghanavAta ane tanavAta ( jene AdhAre naraka devaleAkAdi rahyA che te) Adi (pakhAnA vAyarA). bhaiyA khalu vAukAyassa ghA-nizce vAyukAyanA bhedo che. sAhAraNa--sAdhAraNa. | taNu-zarIra. pattayA-pratyeka. egA-eka. vaNasaI vanaspati kAya. sa. jIvA jIvA. duhAme prakAre. sue-sUtrane viSe. bhaNiyA kalA che. jesi-je. aNu tANu -anaMta jIvAnuM. yuddha-zuddhavAyu. gujavAyA-guMjArava karatA vAyu. sAhAraNA-sAdhAraNa. te u-te tA. kaDhA-ka damULa. aMkura-aMkurA. silaya-palA. TIzIo. pagA-pAMca varSanI lIlakula. AI-Adi. bhaiyA bheda. khalu-niSe vAukAyansa-vAyu kUMgA. kAyanA. sevAla-sevAla. bhUmiqADA-khilADInA TApa. alayatiya-Adu vigere traNa. gajategAjara. mAttha-mAtha. vasthulA-eka jAtanuM zAka. thaMgaceMga. pallakA-pAlakhu zAka.
Page #19
--------------------------------------------------------------------------
________________ renAM. kemala-kumaLAM, kuNAM. | iccAiNe-ItyAdi. | saMdhi-sAMdhA. laM-phala. aNage-aneka. parva-parva, gAMThA. sabaM--sarva havaMti-hoya che. guDha-chAnI. bheyA-bheda. . sama-sarakhA be bhAga sirAI-nasa vagere. aNutakAyANuM-a- bhaMga-bhAgavAthI thAyasiNui-ziNa vige naMtakAyanA. tesi -teone. ahIgaM-tAMtaNa pattAI-pAMdaDAM. | pari-vizeSa. rahita. BharigheranI jAta. | jANuNatyaM-jANavA- | chinnarahe chedIne vAvakuMAri-kuMvAranuM ne arthe. | vAthI pharIthI uge te. pAyuM. | lakakhANuM-lakSaNa. sAhAraNuMsAdhAraNa. guggalI-gugaLanuM vRkSa e -A. galI-gale. | sue-sUtrane viSe. sarIra-zarIra. pamuhA-pramukha, vigere bhaNiaM-kahyuM che. . tazvirIe chinnarUhA-chedIne vA- | gaDha-gupta. viparIta. vavAthI uge te. | sira-nasa. | | paoNyaM-pratyeka. vanaspatikAyanA bheda tathA sAdhAraNa vanaspatikAyanuM lakSaNa ane bheda. sAhAraNa patta -sAdhAraNa (1 zarIramAM anaMtA jIvavALI) ane pratyeka (1 zarIramAM 1 jIvavALI). vaNassa chavA duhA sue bhaNiyA-(ema) vanaspa pratikAyanA cha be prakAre sUtrane viSe kahyA che. jesi-maNutANuM taNu-je anaMta chanuM zarIra. egA sAdhAraNa te u 58-eka hoya. te te sAdhAraNa vanaspatikAya (nigoda-anaMtakAya) kahevAya. kaMdA aphara kisalaya--kaMda (suraNAdi), phaNagA, kuMpale ' (TIzIo).
Page #20
--------------------------------------------------------------------------
________________ paNugA sevAla bhUmikeDA ya-pAMca varNanI lIla phula, sevAla ane bilADInA Tepa. alayatiya gajajara mAttha-Adu Adi traNa (lIluM Adu, lIlI haLadara, lIle kacuro) gAjara, motha. vatthalA thega palaMkA lA--vatthale (eka jAtanuM zAka), | thega, pAlakhuM (eka jAtanuM zAka). kamala phalaM ca savaM--sarva jAtinAM kuNAM phala, (jemAM bIja na thayAM hoya te ). gUDha sirAI siNuI pattAI-jene kaNasale naso vigere chAnI heya te, ziNa (pIlInuM vRkSa) vigerenAM pAMdaDAM. cehari kuMAri guggalI-1 zeranI jAta, 2 kuMvaranuM pAThuM, 3 gugalanuM vRkSa. gale ya pamuhA IchinnarUhA . 10-ane 4 gale pramukha (upara kahela 4) jene chedIne vAvavAthI pharIne uge te. IncAINe aNage-ItyAdi (baTATA, zakarIyAM, mULA, komala AmalI vigere) aneka. havati bheyA aNutakAyANuM-anaMtakAyanA bhede che. tesiM parijANuNathaM-teone vizeSa jANavAne arthe. lakhaNu-mesTaM sue bhaNiyuM 11 -A lakSaNa sUtrane viSe kahyuM che. sira-saMdhi--pavuM--jenI nase, sAMdhA ane gAMThA gupta heya.
Page #21
--------------------------------------------------------------------------
________________ samabhaga-mahiga ca chinnarUha--bhAgavAthI jenA sarakhA be bhAga thAya. tAMtaNA rahita hAya ane jene cheDhIne vAvIe teA pharIthI uge. sAhAraNa sarIra --tene sAdhAraNa vanaspatikAyanuM zarIra kahIe. ta--ivaria' ca patteya* / / 12 ||--ane tethI viparIta (lakSaNavALI te) pratyeka vanaspati kahIe. tu te-te ja. pattayA-pratyeka. ega-eka. sarIre zarIramAM. agA-eka. phUla-la. jIvA jIva. phula-phula. jesi-je (vRkSa)ne. challi chAla. ega sarIre egA--1 zarIrane viSe eka. jIvA jesi' tu te ya pajJeyA -jIva je (vRkSa) ne DhAya, te ja pratyeka vanaspatikAya kahevAya. la kula challi kaThThI--phaLa, phula, chAla, lAkaDAM. mUlaga pattANu IyANi 5 135--mUla, pAMdaDAM ne khIja. (e 7 sthAnamAM judA judA pratyeka vanaspatikAyanA jIvA hAya che.) sayala-sakaLa pattaya-pratyeka. ta'-vanaspatikAyane. suttu'-mUkIne. paMcava--pAMce paNa. puDhavANA-pRthvIkA yAdi. kaThThA-kASTa. mUlaga-mULa. pattANi-pAMdaDAM. mIyANi--khIja. lAe (14) rAja lekamAM suhumA--sUkSma. huti hoya che. niyamA-nizra. aMtamurhutta-ata mu. Au--AyuSyavALA. addisA--adazya.
Page #22
--------------------------------------------------------------------------
________________ pateya taruM munuM--pratyeka vanaspatikAyane mUkIne. paMca vi puThavAINe sayala loe--pAMce paNa pRthvI kAyAdi sakala (14) rAjakane viSe. suhamA havaMti niyamAna-nitye sUkSma hoya che. aMtamuhurAu adrissA 14-te sUkSma jI) aMta-- muhUrtanA AyuSyavALA ane adazya (AMkhathI na dekhAya tevA) hoya che. je zarIramAM jIva hoya te zarIra vadhe, unuM hoya ane gamana kare. jemake --pRthvIkAya khANamAM vadhe che. kuvAnuM pANI ziyALAmAM unuM hoya che. agni uSNa che. vAyu gamana kare che ane vanaspati vadhe che. sAdhAraNa vanaspati (Adu vigere) nA jeTalA TukaDA karIne vAvIe te te dareka vadhe che, mATe temAM anaMta jIve che. saMkha-zaMkha. | alasa-alazI. pUaragA-parA. kavaya-keDA, kaDI. | lahagAI-lALIA beiMdiya-e IkiyagaMDala-moTA karamIyA. chava. vALA jIvo. jale-jaLe. . . mahari-lAkaDAnA mAchavAhAI-cUDela caMdaNaga-akSa, sthA- | kIDA. vigere. panAcArya. | kimi-karamIA... beindriyanA bheda. saMkha kavaya gaMDula-saMkha, keDA, gaMDelA (peTamAM moTA karamIA thAya te) jalaya caMdaNaga alasa lahagAI-jale, caMdanaka (sthA panAcArya), alazIA, lALIA jIva (vAzI rAMdhela annamAM upaje te).
Page #23
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 mehari kimi pUaragA--mera ( lAkaDAnA kIDA ), karamIyA, peArA. ediya mAIvADAI 515mA--cUDela vigere (chIpa, vALA) eiMdriya (cAmaDI ane jIbha vALA) jIvA che. dhannakIDA-dhAnyanA gAmI-kAnakhajUrA. sAya-savA. makaNa-mAMkaNuM. jIsma-jA. lIkha. pipIli-kIDIo. uddehuiA udhe. akroDA-ma kADA. illiya-dhAnyanI IyaLa. ghayamilI-thI meleA. gAkIDa-gI'goDAnI. jAio-jAtio. gaddahaya--gadhaiyA. utti gA. cArakIDA-viTAnA kIDA. kIDI. kuMthu-kuthuA. gAvAliya-gApAlika. dhAlayA-iyaLa. ( khAMDanI ). te diya-traNa IMdri ya vALA. iMdragAvAi-dropa Adi gAmaya-chANanA. kIDA-jhADA. teza yinA bheDhA. gAmI ma'kaNu jIA--kAnakhajurA, mAMkaNa, jI (lIkha). pipIli uhiyA ya makkADA--kIDI, udhei ane makADA. iliya ghayamillIo--dhAnyanI IyaLa ( ane ) ghImelA ( kharAma ghImAM upaje te ). sAya gAGIDa jAie ||16||--savA ( vALanA mULamAM upaje te ), gIMgoDAnI jAti gahaya cArakIDA--utti`gA ( gAyanA vADAmAM thAya te), viSTAnA kIDA. gAmayakrIDA ca iMnnakIDA ya--chANunA kIDA ane dhaneriyAM ( dhaneDA ).
Page #24
--------------------------------------------------------------------------
________________ kuthu gevAliya iliyA-kuMthuA, gopAlika, IyaLa (khAMDanI). tediya idagovAIi17-idragopa Adi (cAMcaDa vigare). te driya (cAmI, jIbha ne nAkavALA) jIve che. cauridiyA-cAra I. bhamariyA-bhamarI. | kaMsArI-kaMsArI. diyavALA. ti-tIDa. viSNu-vichI. kavila-kALIyA. mazyi -mAkhI. kiMkaNa-bagAI haMsA-DAMsa. DAlAI-khaDamAMkaDI. bhamara-bhamarA. masagA-machara. vigere. cauriMdriyanA bheda. cariMdiyA ya viccha-cauriMdriya jI (cAmaDI, jIbha, nAka ne AMkhavALA) vIMchI ane DhikaNa bhamarA ya bhamariyA tirRA-bagAI, bhamarA, - bhamarI ane tIDa. malkiya haMsA masagA-mAkhI, DAMsa, macchara. kasArI kavila DelAI 18 --kaMsArI, kareLIyA, khaDamAMkI vigere (pataMgIyAM) che, beidriyane paga na hoya. te indriyane 4-6 ke vadhu paga heya. cauriMdriyane 6 ke 8 paga hoya. paMceMdriyane 2,4,, 8 paga heya athavA na hoya. ' paMciMdiyA-pAMca I- tiriya-tiryaca. satta-sAta. | driyavALA. . maNussa-manuSya. vihA-prakAre. cauhA-cAra prakAre. . devA-devatA. nAyavA-jANavA. puDhavI-pRthvInA. nAsya-nArakI. nerayA-nArI che. bheeNabheda vaDe.
Page #25
--------------------------------------------------------------------------
________________ 12 paMcaeNkriya jIvanA bhede. paciMdiyA ya cauhA--paMceMdriya jIvo (cAmI, jIbha, nAka, AMkha ne kAnavALA ) 4 prakAre che. nAya tiriyA maNussa devA ya-nArakI, tiryaMca, manuSya ane devatA. ne raIyA sattavihA-nArakI jIve 7 prakAre che. (ghammA, vaMzA, selA, aMjaNA, ri6, maghA ne mAghavatI.) nAyabrA puDhavI bheeNuM che 19 -te (ratnaprabhAdi) pRthvInA bheda vaDe jANavA. (ratnaprabhA, zarkaraprabhA, vAlakAprabhA, paMkaprabhA, dhUmaprabhA,tama prabhA ne tamastamaHprabhA e 7 getra (guNa uparathI banelAM nAma) jANavAM.) nArakInA 14 do. getra ( guNa naMbara nAma. uparathI banelAM ki guNa? nAma).. mA ratnaprabhA ratna ghaNAM hoya. 2 | vaMzA zarkarA prabhA . | kAMkarA ghaNuM heya. selA vAlukA prabhA retI ghaNI heya. aMjaNuM paMka prabhA kAdava ghaNe heya. riThA | dhUma prabhA dhUmADo ghaNe heya. 6] madhA tamaH prabhA aMdhakAra ghaNe heya. 7 | mAghavatI | | tamastamaH prabhA atyaMta ghaNeja aMdhakAra heya - yAya e 7 aparyApta ne 7 paryAptA maLI 14 bheda nArakInA thayA.
Page #26
--------------------------------------------------------------------------
________________ jalayara-pANImAM cAlanArA. thalayara--jamIna - para cAlanArA. khayA-AkAzamAM uDanArA. tivihA-traNa prakAre. pacikriyA-pAMca IM driyavALA. tirikkhA-tiryaMcA. susumAra--pADAnA AkAranA matsyA. macchu--mAchalAM. kacchava kAcyA. gAA jhUDa,jaLa magarA-magarA. jalacArI-jaLacara ve. caupaya-cAra pagavALAM. ura parisappA-peTa tu. 13 bhraya parisappAbhujAe cAlanArA. gA-gAya. sappa-sapa, nala-mALIyA. pasuhA-pramukha, vigere medhavA-jANavA. samAseNa -saMkSepathI. khayarA-khecara. rAmaya-rUvAMTAnI. pakSI-pAMkhavALA sApa. pakSI. cambhaya pakSIcAmaDAnI pAMkha vALA pakSI. pAyaDA-pragaTa. ceva-nizce. nalAgAo manuSya leAkanI. cAlanArA. mAhi-bahAra. samugdha pakakhIsAcelI pAMkhavALA. pakSI. viSaya padmInIstArelI pAMkha vALA pakSI.. sabhye sa. jala-jalacara. thala-sthalacara. khayarA-khecara. samucchimA-samU mi.. garbhAyA-gaja. duhA-e prakAre. hanti-hAya che. kaeNmsa-kama bhUminA. akabhagabhUmi akarmabhUminA, aMtaradIvA-aMtApanA.. madhussA-manuSyA. paceyi tiryaMca jIvonA bhedA. jalayara thalayara khayarA--jalacara ( pANImAM rahenAra ), sthalacara ( jamIna upara cAlanAra ), ane khecara (AkAzamAM uDanAra. ) tivihA pacidiyA tiriA ya--tiryaMca paMcedriya jIvA 3 prakAre che.
Page #27
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 susumAra maccha kachava-susumAra (pADAnA jevA masya), mAchalAM, kAcabA. gAhA magarA ya jalacArI 20 -jhuMDa ane magaro e jalacara jIve che. caupaya uraparisapA-catuSpada (cAra pagavALA)-uraH5 risarSa (paTe cAlanArA.) bhuyaparisapA ya thalacarA tivihA-ane bhujaparisarpa (bhujAthI cAlanAra) ema sthalacara 0 3 prakAre che. ge sa5 naula pamuhA-gAya, sApa ane noLIyA - pramukha (anukrame ) bodhavA te samAseNuM 21 -te saMkSepathI jANavA. khayarA ramaya paHkhI-khecara jIvo pemaja pakSI (rUvA TAMnI pAMkhavALAM popaTa, mera vigere.) canmaya pachI ya pAyaDA ceva-ane carmaja pakSI (cAmaDAnI pAMkhavALAM vaDavAgulI, cAmAcIyAM vigere) nizca prasiddha che. naralegAe bAhiM-manuSya leka ( aDhIdvIpa)nI bahAra. sasugga pakukhI viyayapakukhI che 22 --(bese ane uDe tyAre) saMkecelI pAMkhavALA ane vistArelI pAMkhavALAM pakSI che. jaMbudvIpa, dhAtakIkhaMDa ane puSkaravAra dvIpa aDadhe e rA dvIpa tenI vacce anukrame lavaNa samudrane kAledadhi che. e 45 lAkha je jananuM kSetra te manuSyaloka kahevAya che, kAraNa ke tenIja aMdara manuSyanAM janmamaraNa thAya che.
Page #28
--------------------------------------------------------------------------
________________ 15 save jala thala khayarA-sarva jalacara, sthalacara ane becara. sacchimAM gabhayA duhA huMti-samUrNima (mAtA pitAnA saMbaMdha vinA upaje te ) ane garbhaja (ema) be prakAre che. (ekeMdriya ane vikaleMdriya samUchimaja che.) kammA--kammaga bhUmi-karmabhUminA, akarmabhUminA.. aMtaradIvA maNussA ca 23 -ane aMtadvapanA (ema 3 bhede) manuSya che. tiryaMca gatinA 48 bheda. sUkSma | bAdara simUrichama pagaja paga ga Tiya vikalaiMdriya caMdriya tiryacaciMdriyatica nA bheda pa|nA bheda. 6)nA bheda. 3 nA bheda. 5 nA bheda. 5 pRthvIkAya | pRthvIkAya | beIkiya | | jalacara sthalacara apakAya apakAya | ikiya (catuSpada ) | sthalacara teukAya teukAya ! cauriMdriya vAukAya | vAukAya ura parisarpa | ura parisapa sAdhAraNa vana- sAdhAraNava bhuja parisarpa bhuja parisarpa spatikAya | pratyeka vana jalacara khecara khecara ekedriyanA, 11 aparyApta ne 11 paryApta maLI ra2. vikalaiMdriyanA, 3 aparyApta ne 3 paryApta maLI 6. paceMdriya tiryaMcanA, 10 aparyApta ne 10 paryAptA maLI 20 bheda. kula [22+6+20=48]
Page #29
--------------------------------------------------------------------------
________________ 16 manuSyanA 303 bheda. karmabhUmi-(asi-masI ane kRSi [khetI ] ne vepAra cAle te.) 15 che. 5 bharata, 5 airavata ane 5 mahAvideha. akarmabhUmi-(asi-masI (zAhIthI lakhavAne vepArIne kRSine vepAra na hoya te.) kSetra 30 che. 5 himavata, 5 airaNyavata, 5 harivarSa, 5 ramyapha, 5 devakurU ne 5 uttarakurU. temAM yugaliA eTale bhAI--bena sAthe janma, paraNe ane sAthe marIne devagatimAM upaje, te rahe che. aMtadvapa-pa6 che. temAM yugaliA manuSya ane tiryaMca rahe che. A jaMbudvIpamAM pUrva pazcima lAMbA evA himavata ane zikharI 2 parvato che. te 2 parvatanI 2 dizAnA cAre cheDAmAMthI balba gajadaMta lavaNa samudramAM gayelA che. e AThe dADhA (gajadaMta) upara 7 -7 aMtadvapa hovAthI 8 47 = pa6 aMtadvapa che. 15 karmabhUmi, 30 akarmabhUmi ne pa6 aMtadvIpa maLI 101 kSetranA garbha ja aparyAptA ane garbhaja paryAptA maLI 202 ane garbhaja manuSyanA mala mUtra vigere 14 azuci padArthomAM utpanna thanArA 101 samUcchima aparyAptA manuSya maLI kula 303 bheda (temAMthI ApaNe jaMbudvIpanA bharatakSetranA garbhaja paryAptA manuSya kahevAIe.)
Page #30
--------------------------------------------------------------------------
________________ dasahA-dA prakAre. | vANumaMtarA-vANa- paMca vihA-pAMca. bhavasAhivaI-bhava vyaMtara. prakAre. du vihAbe prakAre. napati. | huni-che. mANiyA-vaimAnika, avihA-AThaprakAre. jeIsiyA-jyotiSI. ) devA-de. devatAnA bheda, dasahA bhavaNahivaI-10 prakAre bhavanapati de che. aThavihA vANumaMtarA haMti-8 prakAre vANavyaMtara deva che. IsiyA paMcavihA-pa prakAre jotiSI de che. duvihAvamANiyA devA . 24 2 prakAre vaimAnika deve che. devatAnA 198 bheda.. bhavanapatinA 10 bheda 1 asurakumAra, 2 nAgakumAra, 3 suvarNakumAra, 4 vidyutakumAra, 5 agnikumAra, 6 dIpakumAra, 7 udadhikumAra, 8 dizikumAra, 9 pavanakumAra, ane 10 svanita (mela) kumAra. - paramAdhAmInA 15 bheda, 1 aMba, 2 aMbarISa, 3 zyAma, 4 zabala, 5 rUdra, 6 uparudra, 7 kALa, 8 mahAkALa, 9 asipatra, 10 vana, 11 kuMbhI, 12 vAlukA, 13 vaitaraNI, 14 kharasvarane 15 mahAghoSa. | vyaMtaranA be bheda 1 vyaMtara-2 vANuvyaMtara te baMnenA 8-8 bheda che. 1 pizAca, 2 bhUta, 3 yakSa, 4 rAkSasa, 5 kinara, 6 jiMpurUSa, 7 maheraga ne 8 gaMdharva. e 8 vyaMtara 1 aNupannI, 2 pazupanI, 3 isivAdI, 4 bhUtavAdI, 5 naMdita, 6 mahAkadita, 7 kehaMDa ne 8 pataMga, e ATha vANuvyaMtara.
Page #31
--------------------------------------------------------------------------
________________ 18 tiyag jAMbhakanA 10 bheda. 2 pAna staMbhagA, 1 anna nRbhagA, 4 leNu (dhara) vRMbhagA, 5 puSpa bRbhagA, 7 puSpala bhagA, 8 zayana zrRMbhagA, ane 10 aviyatta (avyakta) vRMbhagA. jyAtiSI devatAnA 2 bheda. manuSya kSetramAM cara, ane tenI bahAra sthira. 1 cara ane 2 sthira jyeAtiSI (e darekanA)nA 5 bheda--caMdra, sUrya, graha, nakSatra ne tArA. ( kula 10 ) vaimAnika devatAnA 2 bheda. 1 pApapanna ane 2 pAtIta. kahaiApapanna-svAmI sevaka Adi maryAdAvALA 12 devalAka 3 vasra jhuMbhagA, 6 kula jAMbhagA, 9 vidyA bhagA, sudhInA. 9 lAkAMtika devanAM nAma--1 sArasvata, 2 Aditya, 3 vani 4 arUNu, 5 gatAya, 6 tuSita, 7 avyAbAdha, 8 marUta, 9 ariSTa. 3 kimISiyA--pahelA kilmISiyA 1-2 jA devalAka nIce, khIjA philmISiyA 3jA devalAka nIce, ane trIjA philmISiyA 6ThThA devaleAka nIce utpanna thAya che. 12 devalAkanAM nAma--1 saudharmI, 2 izAna, 3 sanatkumAra, 3 mAhe, 5 brahmalAka, huM lAMtaka, cha mahAzukra, 8 sahasrAra, 9 Anata, 10 prANata, 11 AraNa ane 12 acyuta. kapAtItasvAmi sevaka Adi AcAra vinAnA. sarve ahamiMdra che. tenA 2 bheda. 9 traiveyaka ane 5 anuttara vimAnanA. 9 greveyakanAM nAma--1 sudarzana, 2 supratibaddha, 3 maneArama, 4 satAbhadra, 5 suvizAla, 6 sumanasa, 7 saumanasa, 8 priyaMkara ne 9 na'dIkara. 5 anuttaranAM nAma--1 vijaya, 2 vijayata, 3 jayaMta, 4 aparAjita te 5 sarvAsiddha.
Page #32
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavanapatinA 10 + 15 = 25 bheda. * vyaMtaranA 8 + 8 + 10 = 26 bheda. tiSInA 5 + 5 = 10 bheda. vaimAnikanA 9 + 3 + 12 + 9 + 5 = 38 bheda. 99 bhede aparyAptA ane 99 bede paryAptA maLI kula 198 bheda devatAnA. e rIte nArakInA 14 bheda, tiryaMcagatinA 48, manuSyagatinA 303 ane devagatinA 198 maLI 563 bheda saMsArI jIvanA thAya che. sUkSma ekedriya ane bAdara vAyukAyanuM utpattisthAna 14 rAjakamAM, bAdara pRthvI apU ane vanaspatikAyanuM bAra devaloka sudhI, prAyaH vikaseMdriya ane paMcaeNkiya tiryaMcanuM tiSThalekamAM, baMtara ane jatiSInuM tichalekamAM ja, nArakI ane bhavanapatinuM adhelakamAM, manuSya ane bAdara teukAyanuM aDhIdvIpamAMja ane vaimAnika devanuM udghalekamAM che. siddhA-siddhanA. { Ai-vigere. | jIva-jIvanA. panarasa-pannara. siddha leNuM-siddha | vigapA-bhede. bheyA-bheda. I nA bhede karIne. | | samaFkhAyA-rUDI tirthI-jina siddha. | ee-e. rIte kahyA. atitya-ajina siddha | saMkheNuM-saMkSepathI. siddhA panarasa bheyA-siddhanA 15 bheda che. tisthA tisthAI siddha bheeNuM-jina siddha ane ajina siddha Adi siddhanA bheda vaDe. ee saMkheNuM--e saMkSepathI. jIva vigappA samakhAyA che 25 -jIvanA bheda reDe prakAre kahyA.
Page #33
--------------------------------------------------------------------------
________________ siddhanA 15 bheda ane saMsArI jInA 563 bhedanuM ke. chava. 2 siddha. 15 saMsArI. 2 thAvara 5 basa, 4 pace kiyA pRthvI. apU. teuM. vAyuM. vanaspati 2 beIdriya. teIdriya. caMuriMdriya. nArakI. 7 tiryaca. manuSya3. sUkSma. bAdara. | sUkSma. bAdara. | bAdara pratyeka. sAdhAraNa 2 | vatA. 4 jalacare. sUkSma. bAdara, sUma. bAdara. sama. bAdara. | karmabhUmi.15 akarmabhUmi.30 aMtApa | khecara samRmi . game. - salacara samRmi : gaji. bharata. airavata.5 mahAvida, catuSpada. 1ra5ri5. bhujaparisa simaSThimaaparyApyA.gajA samUcchima. garbhaja. samRmi | samUcchimagarbhasacchimagaja .garbhaja samUrNima.garbhaja, aparyAptA. aparyAptA.
Page #34
--------------------------------------------------------------------------
________________ (21) auraNyavata, 5 hirava . pa himavata. 5 devaku. pa uttarakurU. 5 samUmi gaja, samUIi ma garbhaja samUrcchama garbhaja samUmi garbhaja samUkima garbhaja samUrcchima garbha ja. aparyAptA. aparyAptA. aparyAptA. aparyAptA. aparyAptA. aparyAptA. garbhaja samUrcchima aparyAptA. vyatara. T ramyapha.pa cara. pa bhavanapati. asurakumArAdi, paramAdhAmI, byaMtara. vANuSyatara. tigUrjAbhaka. 10 15 ra ' jyotiSI. ra sthira. pa vaimAnika. 2 kalpApaMpanna. sAdharmAdi. | leAkAntika 12 caMdra . graha. nakSatra. tArA. caMdra sUrya graha, nakSatra. tArA. kiSiyA. 3 saiveyaka. kalpAtIta. 2 anuttara. 5
Page #35
--------------------------------------------------------------------------
________________ (22) samarNima aparyApta manuSya vinA e darekanA aparyAptA ane paryApta karatAM saMsArI jIvano 563 bheda nIce pramANe thAya che.' ekiyanA 1142=22 karmabhUminA gabhaja manuSyanA. 1540 vikaseMdriyanA. 3xre= 6 samUrNima , 15x1=15 tiryaMca pazcimanA. 104ra0ra0 akarmabhUminA garbhaja , 34ra060 samUcchima , 3041=30 48 aMtardIpanA gaja padaxra 112 nArakInA. 42=14 >> samUrNimA 5641=pa 303 tiryaMcagatinA. bhavanapatinA. 10+15254350 vyaMtaranA. 8+8+10=2642=para. tiSInA. 5+=1042=20 vaimAnika kApapannanA. 12+3+9244=48 9+5=14*2=28 mA naraka 14 manuSya. 303 kapAtItanA. deva 198 198 bheda. 563.
Page #36
--------------------------------------------------------------------------
________________ 23 siddhanA (pRthva avasthAne lIdhe thayela ) 15 bheda. 1 lA jinasiddha, r ajinasiddha, 3 tIrthasiddha, 4 atIsiddha, pa gRhasthaliMga siddha,6 anyaliMga siddha, cha svali'ga siddha, 8 strIliMga siddha, 9 purUSaliMga siddha, 10 napuMsakaliMga siddha, 11 pratyekabuddha siddha, 12 svayaM buddha siddha, 13 buddhaaiAdhita siddha, 14 ekasiddha ane 15 aneka siddha. hii-sthiti. si -jeenuM ja--jeTaluM. . asthi-che. eesi-e. jIvANa-jIvAnu. sarIra -zarIranu pramANa. sakAya mi-peAtAnI pANA-prANa. [kAyamAM joNiyAninu . pramANa-pramANa. Au--AyuSyanuM. eesi jIvANuM--e jIvAnu. sarIra-mA ThiMI sakAya mi--zarIranuM pramANa, AyuSyanu pramANu, svakAya ( peAtAnI kAyane viSe) sthiti ( rahevAnA kALa ) nuM pramANa. ta --teTaluM. NimA--kahIzuM. pANA joNi 15mANa-prANanuM pramANa ane ceAninuM prabhANu, jesi ja asthi taM NimA // 265--jeenuM jeTalu che, teTalu kahIzuM. "gula-AMgaLane . asakha asakhyAtame. egidiyANa-eka | ahiya--adhika egidiyANa-ekadriya jIveAnuM. sanvesi-save. navara -vizeSa. pattaya-pratyeka. rUkhANa vanaspati bhAgA--bhAga. sarIr-zarIra. kAyanuM. 1 ahIM pramANu zabda dareka sthaLe joDavA. ema avacUrImAM kahela che. joyaNa-jojana. sahussa-hajAra.
Page #37
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 lA zarIra dvAranI utkRSTa laMbAI ke ucAI. ekedriya jInA zarIranuM pramANa. aMgula alekha bhAge-AMgaLanA asaMkhyAtamA bhAganuM sarIra-meciMdiyANa sasiM -sa ekedriya jIvonuM zarIra hoya che. - joyaNu sahassa-mahiya-1 hajAra jajanathI adhika. navara pateya rUkakhANuM ra7A pratyeka vanaspatikAyanuM . zarIra hoya che, eTaluM vizeSa che. bArasa-bAra. jeyaNuM-jojana. | dehuM-zarIranuM. jeyaNa-ojana. | aNumasI-anukrame | citta-capaNa tineva-traNaja. cauridiya-cauri. gAuA-gAu. kiyanA. | * laMbAI. vikalaeNTriya jIvanA zarIranI laMbAi. bArasa joyaNa tinneva-12 jojana, traNa ja gAu. gAuA joyaNuM ca aNukkamase-ane 1 ejana anukrame. bediya teIdiya--beIdriya, teIdriya (ane) cauridiya deha-sucatta 28-cauridriya jIvonA zarIranI laMbAI che. (aDhI dvIpanI bahAra) dhaNu-dhanuSyanA. | saramAIsAtamI. | uNu-ochA. saya paMca-pAMca so. | pRDhavIe-pRthvImAM. | joyA-jANavA. 5mANa-pramANuvALA. to-tethI. rayaNa pahA-ratnaprabhA. neraIyA-nArakIe. | addha-aDadhA aDadhA jAva-jyAM sudhI. nArakI jInA zarIranuM pramANa dhaNu ya paMca pamANa--pa00 dhanuSyanA pramANuvALA
Page #38
--------------------------------------------------------------------------
________________ 25 ne raIyA saramAI paDhavIe-nArakIo 7 mI pRthvImAM hoya che. tatto adhuNuM-tethI ardha ardha ochA pramANuvALA (nArakIo) neyA yaNupatA jAva . ra9-ratnaprabhA sudhI jANavA. 7 mInuM zarIra 500 dhanuSya, dInuM 250, 5mInuM 125, 4thInuM darA, 3jInuM 31, 2chanuM 1pA dhanuSya ane 12 AMgaLa, 1lInuM chA dhanuSya ane 6 AMgaLa. jeyaNa-jejana. | bhayacArI-bhujapari | joyaNu puhurtAsahassa-hajAra. sapanuM. | 2 thI 9 jejana. mANa-pramANavALA. | gAuapahatta-2thI ! gAue puhuramacchA-masya. mAchalAM 9 gAu. | 2 thI 8 gAu. uragA-ura parisarpa | khayarA-khecaranuM. mittA-pramANavALA. gaabhayA-garbhaja. : bhuyagA-bhuja pari samucchimA-samUhanti -hoya che. | sarpanuM. ' cchima. dhaNuha-dhanuSya. dhaNuha puhartA-2 thI | caupayA-catuSpada. puhurtA-be thI nava. | 9 dhanuSya. cepagA. paphakhIsu-pakSIonuM. | uragA-ura parisarpanuM. bhaNiyA-kahyA che. garbhaja tiryaMca paMcaMdriya jIvonA zarIranuM pramANa joyaNu sahassa mANuM- hajAra jejananA pramANavALA. macchA uragA ya ga bhayA phaMti-garbhaja ke sAmUchima matsya ane garbhaja ura parisarpa hoya che. dhaNuha puhurtA pakhAsu-garbhaja pakSInuM zarIra 2 thI 9 dhanuSya hoya che.
Page #39
--------------------------------------------------------------------------
________________ juyacArI gAue patta 30-garbhaja bhujaparisarSanuM zarIra 2 thI 9 gAu heya che. samUrjichama paMceMdriya ticenA zarIranuM pramANu. khayarA dhaNuha puhurtA, bhayagA-becara ane bhujaparisarpanuM 2 thI 9 dhanuSya uragA ya joyaNu puhunna--ane ura:parisarSanuM zarIra 2 thI 9 jojana hoya che. gAuA puDuta mittA-2 thI 9 gAu pramANuvALA samucchimA cau5yA bhANiyA che 31 -samUchima - catuSpada kahyA che. ceva-nicche cha. | gabhayA-garbhaja. | massA-manuSyo. gAuAI-gAunA | muNeyavA-mAnavA, ukesa-utkRSTathI. pramANavALA. . jANavA. ! sarIra-zarIranA. caupayA-catuSpada. | kesatiga-traNa gAu. mANeNa-pramANavaDe. garbha ja catuSpada ane manuSyanA zarIranuM pramANu. chacceva gAuAI-nizca 6 gAunA zarIravALA cau5yA gabhayA suNeyavA-garbhaja catuSpada mAnavA. kesa tigaMca maNussA-ane garbhaja manuSya 3 gAu ukesa sarIra mANeNuM che 32 -zarIranA pramANa vaDe utkRSTathI che. isANa-IzAna deva | satta-sAta. gevijaja-raiveyaka. lekanI. | hanti-hoya che. ! aNuttare-anuttarane aMta-aMta sudhI. | uccatta-uMcAI. viSe. ikika-eka eka. surANa-devatAonI. | duga dugae be. parihANu-ochI. e-hAtha. | phuga ca--be cAra. ! karavI.
Page #40
--------------------------------------------------------------------------
________________ denA zarIranuM pramANa, sANaMta surANuM-IzAna devalokanA aMta sudhI devanI (bhavanapati-paramAdhAmI--vyaMtara-vANavyaMtara-tirya bhaka-tiSI-19 kilabISika-saudharmane IzAna devenI) rayae satta huti uccatta-uMcAI 7 hAtha hoya che. ga phuga juga cau gevijaja--e. be, be ane cAra (deva loke caiveyaka [ane guttare I mparihANI che 33 -anuttarane viSe uMcAI 1-1 hAtha ochI karavI. 3-4thA devalokanA devenuM 6 hAtha, 5-6ThThAnuM 5 hAtha, 7-8mAnuM 4 hAtha, 9-10-11-12mAnuM 3 hAtha, 9 greveyakanuM 2 hAtha ane 5 anuttara devenI uMcAI 1 hAtha hoya che. bAvIsa-bAvIza. vAussa-vAukAyanuM. | gaNANu-samuhanuM. ThavIe-pRthvIkAyana | vAsa-varSa. teu-teukAyanuM. satta ya-sAta ane. | sahassA hajAra. dasa-daza. AumsaapakAyanuM. tarU-pratyeka vanaspa- | rastAu-rAtri divasa tini-traNa. tinA. AyuSya. rajuM utkRSTa AyuSya dvAra. ekeMdriya nuM AyuSya. bAvIsA puThavIe-pRthvIkAyanuM 22 hajAra varSanuM AyuSya. satta ya AuTsa titri vAussa-apUkAyanuM 7 hajAra varSa ane vAyukAyanuM 3 hajAra varSa. vAsa sahassA dasa tarUDa gaNANu-pratyeka vanaspatikAyanA samuhanuM 10 hajAra varSa (a) teu ti rattAu 34 -teukAyanuM 3 ahorAtri AyuSya hoya che. ti-traNa
Page #41
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAsANi--va. Asa-bAra. Au-AyuSya. beiMdiyANa --eI kriyAnuM. 28 teiMdriyANa -te diNA divasa. iMdriyAnuM. | caraDhINa-cari tu-tA. niSe. auNApanna-egaNu pacAza. tittIsa'-tetrIza. caupaya-cApagAM. tiriya tiryaMca. maNasmA-manuSyAnu vikalendriya jIvAtuM AyuSya. vANi khArasAu--12 varSanuM AyuSya. eidiANu te diANu' tu eIMdreya jIvAnu hoya che. taiindriya jIvAnu (AyuSya) te aNApanna diNA49 divasa hAya che. cari'dINuM tu chammAsA // 35 ||--caridriya jIvAnu nizce (AyuSya) 6 mAsa hAya che. tinni-traNa. nerayANa-nArakAnI. paliAvamA-pachyo sura devatA. ii-sthiti, AyuSya. uddeAsA-utkRSTathI. hanti-hAya che. sAgarANi--sAgara - pama. kriyAnu . che. mAsA cha mAsa. prema. hAi-hAya che. puLva-pUrva kADIo-kroDa (va). pa khINa -pakSIonuM. jalaya-jalacara. ura-ura:parisa. bhuyagANuM-bhujaparisanuM. pAu-utkRSTa AyuSya. DhevatA nArakI manuSya ane tiryaMcanuM AyuSya. sura nerayANa phaI devatA ane nArakInuM AyuSya, ukAsA sAgarANi tittIsa--utkRSTathI 33 sAgaropama hAya che. puNa-vaLI. Nio-kahyuM che. asakha bhAgAasaMkhyAtamA bhAga. paliyamsa-pacce pamane.
Page #42
--------------------------------------------------------------------------
________________ 29 caupaya tiriya maNussA--catuSpada tiryaMca ane manuSyAnu (AyuSya) tinni ya paliAvamA huMti // 36 // --3 patyeApama hAya che. asakhyAta vaSaeN 1 palyeApama ane 10 kADAkADi paceApame 1 sAgarApama thAya che. jalayara ura bhuyagANa--(garbhaja ke samUmi) jalacara, (gaja) ura:parisa, bhujaparisanu paramA hAi purvI keDIe--utkRSTa AyuSya pUrva kroDa (vastu) hAya che. 70 lAkha 56 hajAra kroDa varSe 1 pUrva thAya che. pakSINuM puNa bhaNuo--vaLI pakSIonuM (AyuSya) kahyuM che. ( keTaluM ? ) asakha bhAgA ya paliyamsa // 37 ll--palyeApamane asaMkhyAtamA bhAga. sabje-sa. suhumA-sUkSma jIvA. sAhAraNA-sAdhAraNa. samudghimA-samU maNussA manuSyA. ukakAsa-utkRSTathI. aMtamuhutta-aMtamu dUta . ciya-mAtra. niSe. jiyanti jIve che. Iima. jahuANa -jadhanyathI. sUkSma eke driya, bAdara sAdhAraNa ane samUmi manuSyanuM AyuSya, sanne sahumA sAhAraNA ya--sarve sUkSma jIvA ane bAdara sAdhAraNa vanaspatikAya. samucchimA maNussA ya--ane samUoima manuSyA. kAsa jahanneNa--utkRSTathI ( vadhAremAM vadhAre) ane jadhanyuMthI (echAmAM Adhu),
Page #43
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMtamuhutta ciya jiyati ||38||--atanu dyUta (utkR pRthI be ghaDImAM 1 samaya eche ane javanyathI 256 AvalikA pramANa.) mAtra jIve che. sa khevaA--saMkSepathI. visesA--vizeSa. samakhAya -rUDIrIte visesa suttAkahyuM. vizeSa sUtrathI ja. je puNa--je vaLI. itha-ahIM. AgAhuNA-ava gAhanA. Au-AyuSyanuM. mANa-pramANu. eva-e pramANe. te yA--te jANavuM. AgAhaNAu mANuM--avagAhanA ( zarIranI uMcAI ) ane 30 AyuSyanuM pramANu. evaM sakhevae samakhAya--e pramANe saMkSepathI rUDI rIte kahyuM. je puchu Ittha visesA--> vaLI ahIM ( A be dvAramAM) vizeSa che. visesa suttAu te neyA // 39 5----te vizeSa sUtra thakIja 5 jANavuM. agikriyA-eka kriya jIve. savaeN save. asakha-asakhyAta. ussappaNI-utsa piNI. sakAya mi-peAtAnI kAyamAM. ujjati-upaje che. cati ya-ane mare che. aNu takAyA-anaMta kAya. aNutA-anaMtI utsarpiNI sudhI. sakhijja-saMkhyAtA. samA--varSa sudhI. vigalA-vikaletriya. sattarlR--sAta ADe. bhavA-bhava sudhI. paNi dvi-pa'ce kriya. ti-itiryaMca. mahuA manuSyA. uvavajja ti-upaje che. sakAye-peAtAnI kA- yamAM. nAya devA--nArakI te dave. nA ceva-na ja.
Page #44
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31 3 nuM utkRSTa snekAya sthiti dvAra. ekendriya jIveAnI svakAya sthiti. agidiyA ya sav--save ekendriya jIvA. asaMkha-ussapiNI sakAya mi--asa`khyAta utsarpiNI - avasarpiNI kAla sudhI peAtAnI kAyane viSe. uvavati caryAta ya--upaje che ane mare che. aNaMtakAyA aNutAe 5405-(ane) anatakAya jIvA anatI utsarpiNI avasarpiNI sudhI upaje che ane mare che. manuSyeAnAM zarIra, AyuSya, buddhi, khaLa vigere vadhe, te utsarpiNI kALa, ane ochAM thAya te avasarpaNI kALa. vikalendriya ane pacendriya jIvAnI svakAya sthiti. saMkhijja samA vigalA--saMkhyAtA (hajAra) varSa sudhI vikaledriya jIvA (eiMdriya, teiMdriya ane caridriya) sattarlR bhavA paNa ditiAra maNuA--(tathA) pa Mcadriya tiya ca ane manuScA sAta ke AThe bhava sudhI. pUrva koDa AyuSyanA 7 bhava ane yugaliyAnA bhava utkRSTathI 3 patyeApamanA kare teA 8 bhava sudhI. uvavajjati sakAe--peAtAnI kAyamAM upaje che. nAya devA ya nA ceva // 41 --nArakI ane dhruve peAtAnI kAyamAM UpajatA nathI ja. (eTale nArakI marIne nArakI ke deva na thAya ane deva marIne deva ke nArakI na thAya.) 1 temanI nArakI ane devAnI) svakAya sthiti peAtAnA AyuSya pramANe jANavI. ema uttarAdhyayana sUtramAM kahyuM che.
Page #45
--------------------------------------------------------------------------
________________ mahA-dazA prakAre. asanni-mana saMjJA ! evaM-e prakAre. jiyANa-jIvone. rahita. | aArapAre-apAra. pANa-prANa che sanni -mana saMjJA : saMsAre-saMsAra. baMdiya-diya(pAMca) hita. sAyarami-sAgarane hisAsa-zvAsozvAsa. | paMciMdiesu-paMce viSe. Au-AyuSya. priyane viSe. balarUvA-traNa bala- | nava dasa-nava daza. bhImaMmi-bhayaMkara. rUpa, jega. kameNa-anukrame. patto-prApta karyo. eniMdiesa-e- bAdhavA-jANavA. ) aNuta-anaMta. keMdriyane viSe. tehi -te prANe. khutto-vAra. caure-cAra. saha-sAthe. hiM-jIe. vigale su-vikA~. vipaga-viyega. apaddhamaeNhiMdha| yine viSe. vANuM-jIvonuM. che satta aheva-cha | mane nahi pAmelA. aka-cha | bhannae-kahevAya che. sAta AThaja. | maraNuM-maraNa. 4 thuM dravya prANu kAra. dasahA jiyANa pANuM-jIne 10 prakAre prANa hoya che. Idiya usAsa Au balarUA-(pAMca) Iddhio, zvAsa zvAsa, AyuSya ne 3 baLa. (manabaLa, vacanabaLa ne kAyamI. egidaemu caura-ekeMdriyane viSe 4 prANa. (spaze driya, zvAsozvAsa, AyuSya ne kAcabaLa.) vigalesu cha satta ava ArA vikaseMdriyane viSe 6. 7 ne 8 ja prANa hoya che. beIdriyane rasaneMdriya ne vacanabaLa sahita 6, teIdriyane dhrANendriya sahita 7, ane cauriMdriyane cakSu sahita 8.
Page #46
--------------------------------------------------------------------------
________________ 33 asanni sani pacidie mu-asaMzI (tiryaMca) pace ndriya ane saMjJI (manavALA. nArakI Adi 4) - paMcendriyane viSe. nava dasa kemeNu badhavA-anukrame 9 prANa (mana baLa vinA) ane 10 prANa heya che. tehiM saha viSNaege-te (prANa) sAthe (je) viyoga. jIvANuM bhannae maraNuM che 43 -te jIvenuM maraNa kahevAya che. eva aNerapAre-e prakAre apAra (ane) , saMsAre sAyami bhImami-bhayaMkara saMsAra samudrane viSe. pattA aNuta khutto-anaMtIvAra (maraNa rUpa viga) - prApta karyo. (keNe?) hiM apatta-dhamehiM 44-dharma nahi pAmelA joe. taha-tathA. parya-dareka (nI) Isu-Itara (sAcaurasI-corAzI. satta sattava-sAta dhAraNa)ne viSe. lakhA-lAkha. . sAtaja (lAkha.) vigalidiesa-vikhA-saMkhyA. dasa-daza (lAkha.) kaleMdriyane viSe. jeNuNa-ninI. paoNya-pratyeka. tarUNuM-vanaspatikAhe I-hoya che. di de-be be (lAkha.) jIvANuM-chanI. yanI. caure-cAra (lAkha.) puDhavANuM-pRthvI caudasalakUkhA-14 paMciMdi-pacaeNyi. Adi. lAkha. tiriyANuM-ticakahe-cAranI. havaMti-hoya che. cenI.
Page #47
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 / sarave saT | hati caure caura4-4 ( caudasa-14(lAkha) silve-sarve. | (lAkha.) nAraya-nArakI. havaMti-hoya che. culasI-rAzI. sure su-devone viSe. saMpiDiyA-ekaThI lakhA-lAkha. maNuaNu-manuSyonI. karatAM. | jeNuM--nio. 5 muM ni dvArA taha cIrAsI lakakhA-tathA 84 lAkha. saMkhANa heAI jIvANuM-ceninI saMkhyAnI che. puDhavANuM cahiM-pRthvIkAyAdi 4 (pRthvI, apa, teu ne vAyu.) nI pattayaM satta sattava che 4pa-darekanI 7-7 lAkhaja eni hoya che. dasa patteya tarUNuM-10 lAkha yoni pratyeka vanaspatikAyanI. caudasa lakhA havAti jayasuItara (sAdhAraNa vanaspati) nI 14 lAkha (ni) vigalidiemu de do-vikaleMdriya (traNe) ne viSe 2-2 lAkha (ni) caherA paMcidi tiriyANuM 46--paMceMdriya tirtha cenI 4 lAkha eni. icauro carA nAraya--4 lAkha nArakInI ane 4 lAkha. surasu maNaANu caudasa havAti-devatAnI (tathA) - 14 lAkha yoni manuSyanI hoya che. sapiDiyA ya salve--ane te sarve ekaThI karatAM.
Page #48
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3pa culasI lakSA u teNINuM // 475-84 lAkha ceAni thAya che. ceAni=utpatti sthAna. jemAM varNa, gaMdha, rasa ne spa eka sarakhA heAya te 1 ceAni, ane bhinna heAya te judI ceAni. siddhANu-siddone. tesi tenI. natyi-nathI. hiI-sthiti.. jiNi dvA-jitedranA. Agame-AgamamAM. mihuiti-bhamaze. bhaNiyA-kahI che. cira-ghaNA kALasudhI. bhIsah-bhaya kara. itya-A (saMsAra)mAM. bhamiyA-jamyA. dehA-zarIra. kAle-kAlane viSe. jIvA-jIve. na--nathI. Au AyuSya. kama-ka. pANa-prANa. joNIo-yAni. sAI-sAdi. aNuAi-anAdi. vacanane. nihuNe-nAza, ata. jiNa vayaNuM-jinajoNiyeAnivaDe. gahumi-duHkha alahu tA-nahi aNutA-anaMta. siddhANu nathaeNi dehA--siddhone deha nathI. (ethI karIne) na AuTa kaeNmsa' na pANa joNIo--AyuSya ane kama nathI. (dravya ) prANa ane ceAni nathI. denAra. pAmelA. sAI aNutA tesiM, hiMI--temanI sAdi anaMta sthiti (1 siddhane AzrayIne ) jiNa dAgame bhaNaA 548A--jinezvaranA AgamamAM kahI che. siddha paramAtmAne anaMtajJAna - anaMtadarzIna - ana Mta cAritra ane anaMtavI e 4 bhAvaprANa hAya che. sa siddhone AzrayIne anAdi ana ta sthiti che. kAle aNAi nihaNe--anAdi nidhana ( Adi ane nAza eTale ata rahita ) kALane viSe.
Page #49
--------------------------------------------------------------------------
________________ jeNi gahaNumi bhIsaNe Intha-nivaDe duHkhadAyaka ane bhayaMkara A saMsArane viSe. bhamiyA mihiti ciraM-ghaNA kALa sudhI bhamyA ane bhamaze. (keNa?) jIvA jiNa vayaNamalahaMtA che 49-jina vacanane nahi pAmelA jI. tA-te (kAraNa)thI. | vi-paNa. si-kahelA. upadezelA saMpaI-vartamAnakALe. | sampatti-samyakatva. kareha-kare. saMpatta-pAme chate. sirizrI. lakSmI. -he bhavya ja ! maNua-manuSyapaNuM. saMtisUri-zAMtisUri ujama-udyama. dulahe-durlabha. e. zAMti vaDe pUjya. dhame-dharmane viSe. tA saMpaI saMpatta--te mATe hamaNa pAme chate. (zuM?) maNaane dulahevi sammatta-dulabha manuSyapaNuM ane vizeSa durlabha samyakatva paNa. siri-sati-sUri-siDe-zrI zAntisUrie kahelA. (athavA jJAnAdi lamI ane zAntie karI pUjya evA tIrthakara tathA gaNadharoe upadeza karelA.) kareha bhe ujajama dhame 50 -dharmane viSe he bhavya prANuo ! tame udyama kare. e -A.e. | | jANuNa heU- rUddAo-dhaNa vijIva viyAro-jIva jANavAnA hetue. vicAra. stAravALA. saMkheva-saMkSepa. saMkhita-saMkSepathI. sadaNa-sacivALA uddhari-uryo. suya samuddAochone. | ro. | zrata rUpa samuthI.
Page #50
--------------------------------------------------------------------------
________________ e jIva viyAroA jIva vicAra. saMkheva-IzuM jANuNa hela-saMkSepa rUci nathI buddhi) vALA jIvone jANavAne arthe. sakhito uddharie--saMkSepathI uddadharyo che. zemAMthI) rUddAo suya-samudAo | pa1 -ghaNA vistAravALA evA kRtarUpa samudramAMthI ( zrI jIva vicAra prakaraNa sAthe sa mAM sa. BHUFURUJUHURUGURUHURUBHIJITUTIBILITTER
Page #51
--------------------------------------------------------------------------
________________ AyuSya, svikArya sthiti janyakAla. utkRSNakALa. , aMgulano asaMkhyA tamI bhAga tiryaMca gatine viSe 5 hAra, tiya"cAdi gativALA chanI. jI | avagAhanA | tirthacanA . utkRSTa. | 1 pRthvIkAya. 22000 varSa asaMkhyAtautsapi ra 2 apakAya. 7000 varSa | 16 3] teukAya. 3 ahorAtrI vAyukAya. 3000 varSa sAdhAraNa vanaspatikAya. aMtarmuhUrta ! " anaMta pratyeka 1000je.adheikA 10000 varSa 2 asaMkhyAta 12 jajana. A saMkhyAtA haja 2tehiya. 3i gAuM. | | 49 divasa. | >> varSa sudhI3 3 cauriMdriya. 1 jejana. | 6 mAsa. garbhaja jalacara 1000 jojanA pUrva koDa varSa catuSpada 6 gAu T3 palyopama becara (pakSI) 2 thI 9 dhanuSya asaMkhyAta che uraH parisapa 1000 jejanA pUrva krioDa varSa 2 bhuja parisarpa ra thI 9 gAu 4 lAkha klAkha lAkha kalAmAM 4 14lA. I10lA. , ni. K K K G K - 1 dravyaprANa. jIvanA ochAmAM ochA be bhava hovAthI be aMtarmuhUtI varSanA ane yugalIyA. tiryaMca pacaeNkiya 1 beIyi. 6 lAkha tiryaMca vikalaeNkiya ne ekedriyanuM aMtarmuhUrta lAkhA my b` bh mr ` h h ` rwwr
Page #52
--------------------------------------------------------------------------
________________ 3 4 samUmi ma > d' .. manuSyanA bheddA. gaja samUmi nArakInA bhedA. nAma. 5 dhammA. rA vazA. 3 selA. khecara para thI 9 dhanuSya ura : parisara thI 9 jojana bhuja pirasapara thI 9 dhanuSya manuSyagatine manuSya jalacara 1000 jojana | pUrva kroDa va catuSpada 2 thI 9 gAu 84000 varSa 72000 varSa 53000 varSa 42000 varSa viSe 5 dvAra. 3 patyeApama 3 gAu aMgulano asakhyAtamA aMtarmu ta bhAga. narakagatine viSe ya dvAra. ajaNA. riTTA. madhA. 7 mAdhavatI. "" gAtra. ratnaprabhA zarkarAprabhA vAlukAprabhA pakaprabhA 315 rA dhanuSya-AMgaLa va zA--} 1 sAgarApama 100 15!!--12 OM |sA 1 7 OM dhUmaprabhA 125 tama:prabhA 250 tamastamaprabhA 500 10 17 rara hasa 33 "" "" "" ,, ,, B.e.b "" aMtamu dUta 7 10 17 ja 7 bhava pUrNAMkADI 7 ke 8 bhava sudhI da .. nathI .. bd lt ? : : : : : tiryaMcagatinAdareka ', prepea 77 3 4 keTa 10 (4 lAkha 14 lAkha alp & Plot ]]>> Ple 39
Page #53
--------------------------------------------------------------------------
________________ *Plh-bd *ePro 3d hhe]le lolbl3]e?]le asura kumAra. 15 paramAdhAmI. 9 nAgakumArade. 1 devagativALA jIvAnI. devAnA bhedA. 8 vANavyaMtara. 10tiya ga Alaka. 8 vyaMtara. 4 3 graha. 3 4 ca.. sUryAM. nakSatra. tArA. (12 devalAka) saudharma IzAna sanakumAra mAhe vAsI "" "" ,, devagatine viSe pa dvAra AyuSya. avagA hatA. utkRSTa jayanya. cha hAtha| 1 sAgareAgama a. 10 hajAra varSa dezeubhuMepalyApama 1 palyeApama ,, "" cha hAtha ,, ,, ,, ,, 7 hAtha 1 palye 01lAkhava 1 palye.1000varSa x ,, 1 palyeApama nA palseApama na pakSepama ,, "" 6 hAtha cha "" cha hAtha para sAgarApama thI "" >> "" >> "" "" thI ,, 10 hajAra varSa adhika ra .. "> nathI / iMdrahAvAthI xxx "" l>
> 10 ,, "" "" *lp & *]le Plot ]]>lba eE 40
Page #54
--------------------------------------------------------------------------
________________ kapApapanna-svAmi sevaka *>l>b] eele 3]le bd kbd-P[Ph 2 x 47 10 11 12 ~ D 3 . brahma devalAka vAsI 5 hAtha,10 sAgarApama lAMtaka mahAzukra sahasrAra Anata prANata AraN acyuta 9 traiveyaka sudana. suprabuddha. manorama. satA bhadra. suvizAla. sumanasa. saumanasa. prIyaMkara. naMdIkara. 5 anuttara vijaya-vijayaMta jayaMta--aparAjita 5 sarvAM siddha "" "" "". "" "" "" 14 "" 4 hAtha 17 18 "" 3 hAtha/19 v "" "" ,, hAtha23 ra4 25 ,, ,, ,, ,,* '' 39 .. 20 21 22 39 ra6 27 28 29 30 31 "" >> .. "" "" >> "" sAgarApama "" ,, "" "" ,, "" >> ,, 7 sAgarApama 10 14 17 18 19 20 ra1 ,,. 24 25 ra6 27 28 29 30 ,, ,, dz "" "" "" 22 sAgarApama 23 "" "" "" .. "" "" ,, 1 hAtha/33 sAgarApama 31 sAgarApama nathI 125 ,, ,, "" >> >> .. nathI. 22 , "" ,, "" ,, .. nathI dareka devatAone 10 prANa hAya che. 33 ,, "" sidhdhAne zarIra-AyuSya--kama draSyaprANa ne ceAni nathI. 1. siddhanI sAdi anaMta ane sa siddhonI anAdi anaMta sthiti che. *@hla la ele le loe ]]>lelpbo em 41
Page #55
--------------------------------------------------------------------------
________________ jIvavicAranA prazno. 1. nIcenA zabdonA artha kahe. jalaNa, kaNaga, ukaliA vatriya, ahiragaM, lahagAI, pipIli, drikuNa. mukhta, puhurta,. rayaNuo, samA, ne, khutta, aNorapAre, nihaNe, si. 2. jIvanuM lakSaNa zuM? pRthvI, apa, teu, vAyu, vanaspati ane trasamAM jIvanI sAbIti karo. 3. jenA 563 bheda gaNA. 4. nIcenA jIvo kayA bhedamAM che, te jaNAvo. abarakha, vaMToLIo, karA, jhAkaLa, ulkApAta, galo, cAMcaDa, tIDa, aLasIyAM, khasakelI, deDakAM, magara, ajagara, kukaDA, khaccara, vAgha, hAthI, vAMdare, aMjaNa, vighukumAra, rAkSasa, sUrya, azruta, ane ApaNe. 5. jIva vicAranA kartA koNa? pUrva ane papama kema thAya? 6. nIcenA jIvonI avagAhanA ane AyuSya e be dvAra kaho. samucchima ane garbhaja jalacara, catuSpada, khecara, uraH parisapa, bhuja parisarpa ane manuSya. 7. nIcenA chanI svakIya sthiti, dravya prANa ane leninuM pramANu kaho. pRthvIkAya, apakAya, teukAya, vAukAya, pratyeka ane sAdhAraNuM vanaspati, vikalaeNkiya, devatA, nArakI ane manuSya. 8. svakIya sthiti ane nine artha samajAve. 9. siddhanA chAnuM varNana kare. 10. jIva vicAra jANavAnuM phaLa zuM?
Page #56
--------------------------------------------------------------------------
________________ jaina daSTie jIvono vicAra. sAmAnyathI jIvonuM svarUpa. anAdi kALathI dareka bhavya ane abhavya sUkSma nigedamAM hoya che. tyAMthI bAdara nigAdamAM thaIne jema jema akAma (IcchA vinA) nijerA (kamanI ochAza). thAya, tema tema anukrame sUkSma pRthvI, pANuM, agni, vAyu tathA bAdara pRthvI, pANI, agni, vAyu, pratyeka vanaspati, beIdriya, teIdriya, ane cauridriyapaNAne ghaNe bhAge ja pAme che. te pachI paMceMdriyapaNuM prApta karI tiryaMca, nArakI, manuSya ane devamAM vAraMvAra utpanna thaIne chevaTe bhavya (mukita gamana gya) jIva manuSyamAM samyaphava sahita cAritra aMgIkAra karI, karma apAvI siddha thAya che. - have tenuM vizeSa vivecana jIva vicAranA anusAra jaNAvIe chIe. avyavahAra rAzinA jInuM svarUpa. , chonI prAthamika avasthA-anAdi kALathI dareka jIve sUkSmanimeda (sAdhAraNa vanaspatikAya ke anaMtakAya)mAM hoya che. temAM agnithI dhamela loDhAne gaLe jema Akhe rAte thaI jAya, tenI mAphaka eka zarIramAM anaMta ja rahe che, mATe anaMtakAya kahevAya che, ane dareka jIve sAthe-AhAra kare che ane zvAsozvAsa le che, tethI tenuM bIjuM
Page #57
--------------------------------------------------------------------------
________________ nAma sAdhAraNa vanaspatikAya paDeluM che. tyAM te jIvane zvAsazvAsa levAnI parataMtratA hovAthI, nArakI jIvo karatAM paNa ajANatAM teo atyaMta duHkhane bhagave che. sUkSamanigodamAM rahele jIva pRthvI vigeremAM jIvapaNe utpanna thayelo nahi hevAthI avyavahAra rAzine chava gaNAya che. vyavahAra rAzinA jIvonuM svarUpa bAdara nigeAdanuM svarUpa--sUma nigadamAM atyaMta duHkha bhegavIne pachI kaIka jIvanAM karma ochAM thAya, tyAre bAdara=moTA jIva. jenAM asaMkhyAtAM zarIra bhegAM thAya, tyAre AMkhathI joI zakAya tevI nigodamAM utpanna thAya che. bAdara sAdhAraNa vanaspatikAyanuM lakSaNa-jenA sAMdhA, naso ane gAMThA chAnA hoya, jene bhAgavAthI cAkanI mAphaka bhuke thaI jatA hoya athavA baMne sarakhA bhAga thatA hoya, jemake -gAjara vigere, vaLI jene tAMtaNa na hoya, tathA chedIne vAvavAthI pharIthI uge che, jemake -thora vigere. sarva kuNAM phaLa ke jemAM bIja na thayAM hoya te, aMkurA (phaNagA) ane ugatAM navAM pAMdaDAM (TIzIo) e sAdhAraNa vanaspatikAya kahevAya che. tevI vanaspati ghaNuM karIne bhUmimAM utpanna thAya che. jemake Adu vigere. jo ke magaphaLI jamInanI aMdara thAya che, to paNa temAMthI tela nIkaLatuM hovAthI anaMtakAya tarIke te gaNavAmAM AvatI nathI. * A sAdhAraNa vanaspatikAyamAM anaMta jI hovAthI vivekI jano tene vAparatA nathI. paNa rasaneMdriyanI lolupatAthI
Page #58
--------------------------------------------------------------------------
________________ 45 ajJAnI jIvA pAte khAya che ane bIjAne khavaDAve che, tethI tevA ajJAnI jIvAne pApamAMthI macAvavAne mATe jIveAnA bheda ane tenI ALakhANa kahIzuM. sUkSma jIvAnu svarUpa--mAdara sAdhAraNa vanaspatikAyamAM paNa IcchA vinA kaSTa sahana karatAM kama AchAM thAya, tyAre sUkSma pRthvI, pANI, agni, ane vAyumAM upaje che. te sUkSma jIvA 14 rAjaleAkamAM ( nIce 7 mI nArakIthI mAMDIne upara siddhazilA sudhI ) ThAMsI ThAMsIne bharelA che. te jIvA koInA mAryA maratA nathI, tene agni khALI zakate nathI, vAyu uDADI zakatA nathI, pANI nAza karI zakatuM nathI, temaja te jIvA manuSyAdi koi paNa prANInA upacegamAM AvatA nathI. teone ApaNe ApaNI dRSTithI joI zakatA nathI, paNa teone kevaLajJAnI paramAtmA peAtAnA jJAna ane danathI jANe che ane jIve che. vastune jANavAnI be rIti. ekaH-peAte jIve te, ane bIjIH-khIjAnI mAraphata sAMbhaLavAmAM Ave te, jemakeHpeAtAnI AMkhathI koi vastu joine peAte kahe keH-"A amuka vastu che" ane bIjA dezeAnA samAcAraza ApaNe bIjAnI mAraphate jANIe chIe. tevIja rIte-arihaMta bhagavAne arthathI kaheluM, gaNura mahArAje sUtrathI raceluM, ane gurUonI paraMparAe AveluM teja zAstra sAMbhaLIne "sUkSma jIvA che evI zraddhA rAkhavI." jenI buddhi tevA prakAranA sUkSma tattvA jANuvAne asamatha hAya, te mANaseAe niHsvArtha buddhithI prarupaNA karanAra jJAnI paramAtmAnA vacanamAM vizvAsa rAkhave ane temAM jarA paNa zaMkA karavI nahi.
Page #59
--------------------------------------------------------------------------
________________ bAdara ekedriyanuM svarUpa-te sUkSama ekeMdriya jI paNa krame krame jJAnAdi guNene vikAza pAmavAthI pRthvI Adi pAMce bAdara ekeMdriyamAM utpanna thAya che. temanAM zarIra paNa evAM nAnAM hoya che ke teo eka, be, traNa ke saMkhyAmAM zarIra bhegAM thavA chatAM daSTi gocara thaI. zakatA nathI, mAtra asaMkhyAta zarIre bhegAM thAya, tyAreja teo joI zakAya che. teone mAtra eka sparzaneMdriya hovAthI ekedriya kahevAya che. temaja teo sthira rahetA hovAthI tenuM bIjuM nAma sthAvara paDeluM che. 1. pRthvIkAya cha-mATI, patthara vigere. 2. apUkAya jI-kuvA tathA varasAda vigerenAM pANI. 3. teukAyajI-aMgArA ke lAkaDAM vigerenA agni. 4. vAukAya jI--zuddhavAyu, vaMToLIyo vigere. 5. vanaspatikAyanA be bheda-pratyeka vanaspatikAya ane sAdhAraNa vanaspatikAya. eka zarIramAM eka jIva hoya te pratyeka vanaspatikAya. tenA 7 prakAra che --phaLa, phula, chAla, lAkaDuM, mULa, pAdaDAM ne bIja. A sAteyamAM judA judA pratyeka vanaspatikAya ja hoya che. ekedriya jIvenuM lakSaNa--je zarIramAM jIva hAya, teja zarIra vadhe, unuM rahe, ane gamana kare. jemake-pRthvIkAya jI [mATI vigere) khANamAM vadhe che, ziyALAmAM kuvAnAM pANI unAM heya che, agni uSNa che, vAyune gati svabhAva te prasiddhaja che, ane vanaspatine AhArAdi ISTa saMjoga maLavAthI vadhatI ApaNe joI zakIe chIe, mATe temAM jIve
Page #60
--------------------------------------------------------------------------
________________ che, ema kabula karavuM joIe. vRddha DezIne yuvAna purUSa jorathI mArelI muThInA prahAra jeTalI vedanA, e keMdriya jIne manuSyAdikanA sparza mAtrathI thAya che. trasa avasthA. trasa javAnuM varNana-te bAdara ekeMdriyamAMthI paNa anukrame jJAnAdi guNone vikAza thavAthI te cha trasa avasthA prApta kare che. trasa eTale bhaya dekhI trAsa pAme, taDakAthI chAMyaDe jAya, chAMyaDAthI taDake jAya ane potAnI IcchAthI gamana kare. tenA 4 bheda che. 1. beIdriya, 2. teIdriya, 3. cauriMdriya, ne 4. paMcedriya. 1. beIdriya jI-zaMkha, pirA, aLasI vigere. 2. teIdriya jIve -kAnakhajUrA, mAMkaNa, kIDa vigere. 3. cauridriya jI-vIMchI, bhamarA, mAkhI vigere. - 4. paMcendriyanA 4 bheda-1. tiryaca, 2. nArakI, 3. manuSya ane 4. deva. IdriyanA vibhAga samajavA mATe manuSyanA mAthAnuM draSTAMta pUratuM che. jemake -dADhIe hAtha pheravavAthI kevaLa cAmavija jaNAya che. te pramANe ekeMdriya jIvone phakta cAmasparzanA idriyaja hoya che. anukame upara caDatAM-pachI meDhAmAM jIbha Ave che. eTale ke beIdriya jIvone sparzanA ane jI hA e be iMdriya hoya che. te thakI upara jatAM nAka, AMkha ane kAna anukrame Ave che, eTale ke te indriya jIvone sparzanA, jIhA ane ghANa e traNa iMdriyo hoya che. cariMdriya jIvone sparzanA, jI hA, ghANa ane cakSu
Page #61
--------------------------------------------------------------------------
________________ e cAra Idriya hoya che. temaja paMceMdriya jIne sparzanA rasanA, ghANa, cakSu ne zrotra e pAMce idri hoya che. tiryaMca paMceMdriyanA bheda-tiryaMca paMceMdriyanA 3 bheda che. 1 lA jalacara (pANImAM utpanna thanAra.) mAchalAM vigere. 2 jA becara (AkAzamAM uDanAra). cakalI, cAmA-: cIyAM vigere. ane 3 jA sthalacara (jamIna upara cAlanAra). tenA 3 bheda che. 1 lA catuSpada [cAra pagavALAM gAya bheMsa vigere. 2 jA bhujaparisarSa[bhujAthI cAlanAra naLIA, khIsakolI vigere ane 3 jA ura parisarSa peiTe cAlanAra) ajagara, sarpa vigere. A tiryaMca paMceMdriyamAM keTalAka mAtApitAnA saMyogathI utpanna thAya, te garbhaja. ane keTalAka mAtApitAnA saMyoga vinA pitAnI meLe kAdavamAM utpanna thAya, te samUcchima. deDakAM vigere. ekeMdriya, beIdriya, teIdriya ane cauriMdriya jI samUcchimaja che. nArakanuM varNana-nArakInA 7 bheda che. ghammA vigere. tenAM ratnaprabhAdi 7 gotra che. te sAte pRthvIo uMdhA vALelA chatranA AkAre, dareka 1 rAjalaka pramANa, nIce nIce AvelI ane vadhAre vadhAre vistAravALI che. temAM rahelA nArakI jIvone traNa prakAre vedanA hoya che. 1 lI paramAdhAmIe karela, 2 jI kSetrathI thayela, ane 3 jI paraspara vaDe karAyela vedanA, manuSya ane paceMdriya tiryaMca ke jeo ghaNuM pApa kare, anAcAra seve, corI kare, asatya bele, dhanAdi upara atyanta mUcha rAkhe, tevA che tyAM utpanna thAya che.
Page #62
--------------------------------------------------------------------------
________________ manuSyanuM svarUpa. manuSyonA bheda-manuSyanA 3 bheda che. 1 lA karma bhUminA, 2 jA akarmabhUminA ane 3jA aMtadvIpanA. khetI vigerene vepAra cAle, te karmabhUmi 15 che. 5 bharata. 5 eravata, ne 5 mahAvideha. che jyAM khetI, vepAra na cAlatuM hoya te akarmabhUmi, te 30 che. 5 himavata, 5 airaNyavata, 5 harivarSa; 5 ramyaku, 5 devagurU ne 5 uttarakurU. aMtadvIpa 56 che. A jaMbudvIpamAM pUrva pazcima lAMbA evA himavaMta ane zikharI, e be parvatanA cAre cheDe babbe gajadanta hovAthI 8 gajadanta che, ane te dareka gajadanta upara 7-7 antapa hovAthI pa6 antarlIpa thayA. te 30 akarmabhUmi ane pa6 aMtadvIpamAM yugalika manuSya ane tiryaMcA rahe che. teo vaira ane IrSa rahita tathA svabhAve saraLa ane kalpavRkSathI meLavelA AhAra vigerethI jIvana nirvAha kare che, teo baMne yugalika strI purUSanuM joDaluM] sAthe jame che, egya uMmare te dhaNadhaNIyANI tarIke rahe che ane sAthe maraNa pAme che. yugalika maraNuM pachI devagatimAM ja utpanna thAya che. A samUrNima manuSyanI utpatti- upara jaNAvelAM 15 karmabhUmi kSetre, 30 akarmabhUmi ane pa6 antarkaMpa
Page #63
--------------------------------------------------------------------------
________________ 50 maLI 101 kSetramAM rahelA garbhaja manuSyeAnA maLa, mUtra, leAhI, mAMsa, vI, par khaLakhA vigere 14 azuci sthAnakamAM samUmi manuSyA utpanna thAya che, tenu AyuSya aMtarmuhUnu hoya che. ane teo camacakSuthI dekhI zakAtA nathI. manuSya kSetra--jamRdvIpa 1 lAkha jojanane lAMkhe paheALA ne geALa che. te pachI anukrame samudra ane dvIpa vIMTAelA che. te vistAramAM bamaNA bamaNA che, eTale ke jaMbudrIpanI pharatA 2 lAkha jojanane lavasamudra vIMTAelA che. tene pharatA 4 lAkha jojananA dhAtakIkhaDa vIMTAelA che. tene pharatA kAlAdhi 8 lAkha jojanane vIMTAelA che. tene pharatA puSkarAvata dvIpa 16 lAkha jojananA vIMTAelA che. te puSkarAva dvIpanA adha bhAga eTale 8 lAkha jojana pachI mAnuScAttara pata cAtaram vIMTAele che. te patanI aMdaranI bAjune manuSyakSetra kahe che, eTale merU parvatanA rUcaka pradezathI mAnuScAttara parvata sudhI eka AjunA, nA lAkha jabudvIpanA, 2 lAkha lavaNu samudranA, 4 lAkha dhAtakIkhaDanA, 8 lAkha kAlAdhinA ane 8 lAkha adha puSkarAvatA dvIpanA maLI 22 lAkha jojana. teja pramANe ja khUdrIpanA meruthI gaNatarI karatAM khIjI bAjunA paNa rA lAkha jojana maLI kula 45 lAkha jojananu manuSyakSetra che, temAM rA dvIpa ane e samudra AvelA che. A jaMbudvIpa, dhAtakIkhaDa ane adha puSkarAvatA maLI rAA dvIpa thAya che, tyAM sudhIja manuSyAnI vastI hAvAthI teneja manuSyakSetra kahevAmAM Ave che. *
Page #64
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 A manuSyakSetramAMja manuSyeAnAM janma maraNu thAya che, paNa aDhI dvIpanI bahAra thatAM nathI. kadAca kAI deva ke vidyAdhara, garbhavatI strIne aDhI dvIpanI bahAra verane lIdhe laI jAya, teA paNa svabhAve prasUtinA samaya pahelAM karNA AvavAne lIdhe, te deva ke vidyAdhara athavA khIje kAI deva ke vidyAdhara teNIne manuSya kSetramAM mUke, tethI aDhI dvIpanI aMdaraja manuSyanA janma thAya che. vaLI vidyAcAraNu 8 mA nadIzvara dvIpa sudhI ane jadyAcAraNa tapazcaryAnA prabhAvathA 13 mA cakadvIpa sudhI jAtrA mATe jaI zake che. teonuM maraNa tA manuSyakSetramAMja thAya che. deveAnuM svarUpa. vizeSa prakAre sukhane bheAgave te deva. tenA 4 bheda che. 1lA bhavanapati, 2 vyaMtara, 3 jyAtiSI, ane 4 vaimAnika. adhelAmAM devAnAM sthAna ratnaprabhA pRthvInu taLIcuM jADapaNe 1 lAkha 80 hajAra che. temAMthI upara nIce 1 hajAra jojana mUkIne bAkInA 1 lAkha 78 hajAra jojanamAM 10 prakAranA bhavanapati [ asurakumArAdi] devA rahe che. nArakI jIvAne duHkha ApanArA paramAdhAmI devA paNa asura kumAra nikAyanA ja che. tirthyalAkamAM devAnAM sthAna--upara mUkelA 1 haeNjAra jojanamAMthI upara nIce 100 jojana mUkIne bAkInA 800 ojanamAM 8 prakAranA vyatara dhruvA vase che. upara
Page #65
--------------------------------------------------------------------------
________________ para mUkelA 100 jojanamAMthI upara nIce 10 jojana mUkIne makInA 80 jojanamAM 8 prakAranA vANavyatara devA rahe che. merU pavanA madhya bhAge geAstanAkAre 4 upara ane 4 nIce maLI 8 rUcaka pradeza che, tene samabhUtalA pRthvI kahe che. tyAMthIja upara nIce 900 jojana mUkIne urdhva ke adheAlAkanI gaNatrI thAya che. eTale nIcenA 4 rUcaka pradezAthI 900 jojana mUkIne apeAlAkanI ane uparanA 4 rUcaka pradezAthI 900 jojana mUkIne urdhvalAkanI gaNanA thAya che. eTale tilAka upara nIce maLI 1800 jojana ane vistAramAM 1 rAjalAka pramANu che. asaMkhyAta jojane eka rAjaleAka thAya che. samabhUtalAthI 790 ceAjane tArA, 800 ceAjane sUrya, 880 ceAjane candra, 884 ceAjane 28 nA, ane 900 ceAjana sudhImAM grahe ema 5 prakAranA jyAtiSI devAnA vimAne aDhI dvIpamAM cara che. [cAle che.] tethI rAtri divasa rUpI kALanI khabara ApaNane paDe che, ane aDhI dvIpanI bahAra jayAtiSI devAnAM vimAnA sthira che. A cara ane sthira vimAnAmAM jyAtiSI deve vase che. udhva lAkamAM devAnAM sthAna---samabhUtalAthI 1 rAjaleAka upara jaIe, te dakSiNe sAdhama ane uttare IzAna devalAka Ave che, ane tenI nIce 1 lA kimISiyAnI utpatti che. bIjA rAjale ke dikSaNe sanatkumAra ane uttare mAhedra devalAka tathA sanakumAranI nIce bIjA kimISiyA devAnI utpatti che. 3jA rAjaleAkamAM brahmadevaloka, leAkAMtika ane
Page #66
--------------------------------------------------------------------------
________________ para -tenI upara lAMtaka devaloka che, ane lAMtakanI nIce 3jA kibISiyA devenI utpatti che. 4thA rAjakamAM mahAzukra ane tenI upara sahastrAra devaka che. pamAM rAjalokamAM dakSiNe Anata ane uttara prANata tathA te baMnenI upara anukrame AraNa ane amruta devaleka Ave che. 6ThThA rAjalokamAM uparAupara 9 raiveyaka, ane 7mA rAjakamAM pUrvAdi cAre dizAe vijayAdi 4 vimAne ane tenI madhyamAM sarvArthasiddha vimAnamAM anuttaravAsI de vase che. tenI upara 45 lAkha jejananA vistAravALI siddhazillA sphaTikanA jevI nirmaLa; dheLA senAnI banelI che ane tenI upara alakane ane siddha paramAtmA rahelA che. 1 jeTalA ja mokSe jAya, teTalA ja jIvo sUma nigAdamAMthI nIkaLI bAdara nigoda AdithI deva paryantanI - vyavahAra rAzimAM utpanna thAya che. eka vAra vyavahAra rAzimAM Avela chava pharIthI sUkSma nigodamAM utpanna thAya, te paNa te jIva vyavahAra rAzinoja gaNAya che. chanA bhede tathA zarIra Adi pAMce dvAronuM keSTaka jIva vicAra pAne 20 thI tathA 38 thI joI levuM. . siddhAvasthA. .. siddha jIvenuM varNana-siddha paramAtmAne zarIra, AyuSya, karma, dravya prANa ane yAni nathI. temane janma * jarA ane mRtyunuM duHkha hetuM nathI. temanI sthiti eka
Page #67
--------------------------------------------------------------------------
________________ 54 siddha AzrayIne sAdi anata ane sa siddho AzrayIne. anAdi anaMta che. tene anaMtajJAna, anaMtardezana, anaMta cAritra ane anaMta vIya e 4 bhAva prANA hAya che. manuSya janma saphaLa karavA mATe vAravAr manana karavA ceAgya upadeza--A deza, uttamakuLa, manuSyapaNuM ane nirgI zarIra pAmavuM dula bha tA che ja. te pAmyA pachI paNa bhagavaMte upadizela siddhAMtanu zravaNa durlabha che, tathA zravaNa karyAM pachI paNa temaNe kahelAM dareka vacanA satyaja che, evI zraddhA tA atyaMta durlabha che. mATe ja A jIvavacAranA kartA zrI zAntisUri mahArAja kahe che ke " zrI tIrthaMkara paramAtmA ane gaNadhara mahArAje upadezelA dharmane nahi pAmelA jIve saMsAramAM bhaTakayA, bhaTake che ane bhaTakaze.' phaLa. '' veAnA vicAra jANavAnuM (6 jIvAne vicAra jANavAnuM phaLa e che keH-bIjA jIvAne peAtAnA AtmA samAna gaNavA. jema peAtAne kAi pIDA kare tA jevuM duHkha thAya che, tevuM ja duHkha khIjAne thatuM ja haze, ema vicArIne anya jIvAne jarApaNa pIDA karavI nahi." e dravya dayA, tathA dhama rahita jIveAne thama pamADavA e bhAva yA. A ane yA samajIne ahiMsA vrata grahaNa karavuM ane jeNe ahiMsA vrata gikAra karyuM te jIva asatya (jIThuM) khAle ja nahi, kAraNa ke asatya mAlavAthI mIjAne bIjAne duHkha karavuM tenuM nAma a duHkha thAya, ane hiMsA. have jeNuM. ja
Page #68
--------------------------------------------------------------------------
________________ ahiMsA ane satyane svIkAra karyo te prANI cerI kare ja nahi, kemake cerI karavAthI bIjAnA manane AghAta pahece che, ane bIjAne AghAta pahoMcADe, te ja hiMsA kahevAya che. dayA, satya ane cerIne tyAgI strI sevana kare ja nahi, kAraNa ke ekavAra strIsevanathI 2 thI 9 lAkha garbhaja manuSyanI tathA asaMkhyAta sAmUchima paceMdriya manuSya ane vikaleMdriya ane nAza thAya che, ema samajIne su (sArI rIte jANanAra purUSe) brahmacarya avazya pALavuM. jeNe dayA, satya, corIne tyAga ane brahmacaryane svIkAra karyo te dhanAdi upara mUcha na ja rAkhe, kAraNa ke dhana meLavavA mATe aneka prakAranAM AraMbhanAM kAryo karavAM paDe che. ethI jIva hiMsA thAya che, juThuM belAya che, kuDa, kapaTa, rU5 corI karAya che. dhana maLI AvatAM strIne mATe abhilASA karAya che eTale parigraha e paNa anarthanuM mULa che, ema samajI tene paNa choDavuM. A dravya dayA ane bhAva dayA jenA AtmAmAM vasI heya, tenuM ja bhaNeluM ne gaNeluM jJAna paNa sArthaka che. tevA prakAranuM samyapha jJAnAdi prApta karIne anukrame jIva amRta pada (mokSa) ne meLave che. lekhaka-zrAvaka paMDita amRtalAla purUSottama.
Page #69
--------------------------------------------------------------------------
________________ DOOOOOOOOO zrI jIva vicAra prakaraNa mULa. bhuvaNu paIvaM vIre, namiuNu bhami abuha bahae che jIva sarUvaM kiMci vi, jahu bhaNiye puSya srarIhiM | 1 | jIvA muttA saMsAriNe ya, tasa thAvarA ya saMsArI che paDhavI jala jalaNa vAu, vaNassaI thAvarA neyA che 2che phaliha maNuiM raNa vikama, hiMgula haricAla maNasila rasiMdA e kaNugAI dhAu seDhI, vanniya araNeya palevA che 3 almaya tarI Usa, maTTI pAhANu jAio gAme vIraMjaNa luNaI, puDhavI bheyA I IccAI che jo bhematArikha-mudaga, esA hima karagaharitaNu mahiA che huMti ghaNuMdahimAI,
Page #70
--------------------------------------------------------------------------
________________ bheyA gA ya Ausso 5 IMgAla jAla mummara, ukkAsaNi kaNuga vijumAIA che agaNi yiANuM bheyA, nAyabbA niuNu budhIe che 6. u- bbAmaga uddhaliyA, maMDali maha suddha guMjavAyA ya che ghaNuM taNu vAyAIA, bheyA khalu vAukAyansa pe 7 che sAhAraNa pattao, vaNussaI jIvA duhA sue bhaNiyA che jesi--maNutANuM taNu, egA sAhAraNa te u oTA kaMdA aMkura kisalaya, paNugA sevAla bhamipheDA ya alayatiya gajajara matya, vatthalA thega palaMkA mAlA komala phalaM ca savva, gUDha sirAI siNuI pattAI hari kaMAri guggalI, galoya pamuhAIchinnarUhAlanA IccAI aNage, havaMti bheyA aNuM
Page #71
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa takAyANuM tesiM parijANuNae lakakha-- | mee sue bhaNiyA115 gUDhasirasaMdhi--pavaeN, samabhaMga-mahiragaM ya chinnarahaMsAhAra sarIra, tagvivarie ca pattecaM che 12 ega sarIre ege, jIva jesiM, te ya pattayA ! phala phula chabi kA, mUlaga pattANi bIyANi 13 patteya taruM mutuM paMca vi puDhavAINe sayala lAe suhumA havaMti niyama, aMtamuhurAu akrissA 14 saMkha kavaDuya gaMDula, jalAya caMdaNaga alasa lahagAI meharikimi pUaragA beIdiya mAchavAhAI ! 15 gamI maMkaNuM juo,pipIli udehiyA yamakaDA che Iliya ghayamillIo, sAvaya
Page #72
--------------------------------------------------------------------------
________________ 59 gokIDa jAIe 16 gahaya cArakIDA, gemaya kIDA ya dhannakIDA yA kuMthu gevAliya IliyA, teIdiya iMdagavAI 1LA cauriMdiyA ya viSNu, TiMkaNu bhamarA ya bhamariyA tiDrAmachiyaDasA masagA, kaMsArI kavila DAlAdA 18 paMciMdiyA ya cauhA, nArayatiriyA magussadevAyA neraIyAsattavihA,nAyabbA puDhavIbheeNuM 19o jalayara thalayara khayarA, tivihA paMciMdiyAtirikhA yAAsusumAra maccha kacchava, gAhA magarA calacArIpAra mA caupaya uraparisa5A, bhayaparisapA ya thalayarAtivihA gosapanaula pamuhA, bedhabbA te samAseNuM che 21 che khayarA ramaya pachI, canmaya pamukhI ya pAyaDA cevAnarogAo bAhiM, samugapakhI viyayapakhIra rAsanvejalathalakhayarA,
Page #73
--------------------------------------------------------------------------
________________ samucchimA gabbayA duhA huMti kammA kammaga bhUmi, aMtaradIvA maNassA ya vArakA dasahA bhavaNahivai, aThavihA vANumaMtarAhuti IsiyA paMcavihA, duvihA mANiyA devA rajA siddhA panarasa bheyA, tisthAtisthAi siddha bheeNuM che ee saMkheNuM, jIva vigappA samakhAyA parapA eesiM jIvANuM, serIra-mou kiMI seMkAyaMmi che pANuM LuiM pamANuM, jesiM je asthi te bhaNime pAradA aMgula asaMkhya bhAgo, sarIra-meciMdiyANu sanvesiM joyaNuM sahassa-mahiyaM, navaraM pataya rUkhANuM pArakA bArasa joyaNu tinneva, gAuA joyaNuM ca aNukkama beiMdiya Idiya, cauriMdiya deha-muccatta 28
Page #74
--------------------------------------------------------------------------
________________ dhaNuya paMca pamANuM,neraiyA sattaramAI puDhavIe tattA addhadhruNA, nayA yaNapahA jAva rAyaNu sahassamANuM, machA uragA ya gambhayA phaMti dhaNuha pahad pakhIsu, bhayacArI gAue pahad t3 khayarA dhaNuha puhurta bhayagA uragA ya joyaNu pahatta che gAuA pahukta mittA, samucchimA caupayA bhaNiyAAsanA chacceva gAuAI caupayA gabbayA muNeyavvA che kosa tiga ca magussA, ukkasa sarIra mAeNuM karavA IsANaMta surANuM, rayaNIo satta haMti uccatta dura duga duga cau gevija, muttare IkikraparihANuM 33aaaa bAvIsA puDhavIe, satta ya Aumsa titri vAusa che vAsa
Page #75
--------------------------------------------------------------------------
________________ sahassA dasa tarU, gaNuANu teu ti rastAu che 34 1 vAsANi bArasAu beiMdiyANuM IMdiyANuM tu auNapanna diNuI, cauriMdiNuM tuchammAsApA sura neraIyANa kiMI, ukesA sAgarANi tittIsaM che caupaya tiriya magussA tigni ya paliovamAM hRti che 36 jalayara ura bhayagANuM, paramAu hAI puSya keDIo pakhINuM puNu bhaNio asaMkha bhAgo ya paliyamsa | 37 che sarve suhumA sAhAraNuM ya, samucchimAM maNussA ya e uThesa jahanneNuM, aMta muhuraM ciya jiyaMti 30 ogAhaNuu mANuM, evaM saMkhevAo samakhAya che je puNu Intha visasA, visesa suttA u te neyA 39 ebiMdiyA ya
Page #76
--------------------------------------------------------------------------
________________ sarvo, asaMkha-ussapiNI sakAyamita uvavajaMti cayaMti ya, aNu takAyA aNutAo che 40 | saMkhinna samA vigalA, sara bhavA parNidi tiri mazuA che uvavajavaMti sakAe, nAraya devA ya ne ceva nA dasahA jiyANu pANu, iMdiya usAsa Au balarUA che egiMdie su caure, vigalesu cha satta aheva karA asanni sanni paciMdiesu, nava dasa kameNu badhaLyAAtehiM saha vimpaogo, jIvANuM bhannae maraNuM 4rA evaM aArapAre, saMsAre sAyaremi bhImamiA patta aNuta khu jIvehiM apatta dhamaeNhiM jAtaha cau- rAsI lakhA, saMkhA jeNuNa heI jIvANuM puDhavANuM cakaNaha, pattayaM satta
Page #77
--------------------------------------------------------------------------
________________ satteva 4pA dasa pataya tarUNuM, caudasa lakhA havaMti Iyarelu vigaliMdienuM do do, caure paMciMditiriyANuM 46 caura caure nAsya, surenuM maNuANa causa havaMti saMpiDiyA ya sarve, culasI lakhA u jaNuNuM che 47 che siddhANuM natyi dehe, na Au kamyuM na pANa jaNIo che sAI aNutA tesiM, ThiI jizRiMdAgame bhaNiA che 48 kAle aNAInihaNe, jaNi gahaNumibhIsarvatthA bhamiyA bhaaihiMticiraMjIvA. jiNu vayaNa-mahaMtAkalA tA saMpaI saMpatta, maNuane dulaha vi sammare che siri-saMti-sUri-sikke, kareha bho ujajamaMdhammA pagAesa jIvaviyAro, saMkheva rUINa jANuNa herAsaMkhitte u dhario, rUddAo suya samuddAo palA
Page #78
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatattva prakaraNa mULa. jIvA-jIvA purNa, pAvA-sava saMvare ya nipajaraNuM che badhe mukhe ya tahA, nava tatA huMti nAyabrA 15 caudasa caudasa bAyAlIsA bAsI ya huti bAyAlA sattAvaa bArasa, cI nava leyA kamesiM . 2 egaviha duviha tivihA, cauvihA paMca chavihA jIvA ceyaNa tasa iyahiM, veya gaI karaNukAehilAeciMdiya suhamiyarA, sanniyara pachuiMdiyA ya sa bi si cauo apajatA pajatA, kameNu caudasa jiya-kUNu jAA nANuM ca daMsaNuM ceva, caritta ya ta mahA vIriya uvage ca, ee jIvasya lakhaNuM che 5 che
Page #79
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva mULa. AhAra sarIra hRdiya, pajatI ANupANu bhAsamaNe cau paMca paMca chapiya, Iga vigalA sanmi sannINuM 6 che parNidiA ti balusA, sAu dasa pANuM cau cha saga ane Iga du ti cauriMdIrNa, asani-sannINu nava dasa ya | 7 | dhabbA dhammA-gAsA, tiya tiya bheyA taheva addhA yA khaMdhA desa pasA, paramANu ajIva caudasahA 8 dhammAdhamA puggala, naha kAle paca hRti ajaLavA calaNa sahA dhame, thira saMThANe ahamma ya che 9 che avagAha AgAsaM, puggala jIvANu puggalA cauhA che khaMdhA desa paesA, paramANu ceva nAyabdhA che 10 | sadhayAra ujaje, pabhA chAyA nahi AvaNu gaMdha rasA
Page #80
--------------------------------------------------------------------------
________________ thI nava tava caLa. phAsA, puSpalANuM tu vANuM 12 u egA keDi satta-sahi, lakhA sattahunnarI sahassA ya da ya sayA sAlahiMA, AvaliA Iga muharazmi | 12aa samayAvali muhurA, dIhA pakukhA ya mAsa varisA cA bhaNie paliA sAgara, ussapiNuM sapiNu kAle 13aa pariNAmi jIva mutta, sapaesA ega khitta kiriA yANicce kAraNa kattA, savvagaya Iyara apase che 14 sA uccago maNuduga, suradugapaMciMdijAi 5NudehA | Ai titaNagu-vaMgA, Aima saMghayaNa saMThANuM che 15 vanna caukkA-gurUlahu, paraghA usAsa Ayagujajoe subhakhagai nimiNu tasadasa, sura-nara-tiriAu tirthIyara che 16
Page #81
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tattva mULa. tasa bAyara pajatta, patte thira subha ca subhaga cAsusara Aijja jasa, tasAI saguM Ima hAI ! 17 // nANuM-tarAya dasaMga, nava mIe nIa sAya micchatta ! thAvara dasa naratiga, kasAya paNavIsa tiriyadurga / / 18 // iga biti cau jAI, Dukhagai uvaghAya huMti pAvassA apasatthe vannaca, apaDhama saghacaNu saMThANA 519aa thAvara suhuma apa, sAhAraNamathiramasubha-dubhagANi ! dusara--NAijasa, thAvara Dhasaga vivajatthA 20 // iMdia kasAya anvaya, jogA paMca cau paMcatinnikA kiriA paNavIsa . ImA u tA aNumasA // 21 rA kAie ahigaraNiA, pAusiyA pAri-
Page #82
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva mULa. , tAvaNI kiriyA pANAIvAya rabhi, parigrahiyA mAyavatIyAparAmicchAdaMsaNavattI, apaccakhANuM ya diSTri puTTIo pADacciA sAmaMto, vaNa nesalthi sAhathI 23 ANuvaNi viAraNiA, aNubhagA aNuvaka khapacaIA che annA paga samudANa, pijaja doseriyAvahiArajA samiI gutti parisaha, jaIdhamma bhAvaNuM cari- rANi pazu ti duvIsa dasa bArasa, paMca bheehiM sagavannA 2pA dariyAbhAse-saNu-dANe, uccAre samiIsu A che maNugutti vayagutti, kAyamutti taheva ya | 26 me khuhA pivAsA sI uNatuM, sAcelA-raIthio cariA nisahiyA sikkA, akAsa vaha jAyaNuM
Page #83
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva mULa. . ne 27 alAbha rAga taphAsA, mala sakkAra parisahA che pannA anANu * sanmatta, bAvIsa parisaha 28 khetI maddava ajava, muttI tava saMjame a bodhave che sacce sAaM AkicaNuM ca, khaMbha ca I dhammo che 29 che paDhama-maNicca-masaraNuM, saMsAre egayA annatta asuItta Asava, saMvare ya taha nirjarA navamI 31 logasahA behI, dulahA dhammasa sAhagA arihA eAo bhAvaNa, bhAve avvA payatteNuM che 31 | sAmAi attha paDhamaM, evAvaNuM bhave bIe che parihAra vizuddhie, suhurbha taha saMpAya cAkarA to ahakhAya, khAya sarvAmi jIvaloganmi che je
Page #84
--------------------------------------------------------------------------
________________ thI nava tava mULa cariUNu suvihiA vaccati ayarAmara ThANuM che 33 aNusaNu-muariyA, vittIsaMkheva rasaccAo che kAya kilese saMlINuyA ya babbo to heI 34 pAyachitta viNao, veyAvacce taheva sakhkhAo che jhANuM usso vi a, abhiMtara to hoI 3pa che bArasa vihaM nirjarA ya, badhe cauvizipa ApavaI-Thii-azubhAga, paesa-bheehiM nAya 36 che payaI sahA kutto, ThiI kAlAvahAraNuM che aNubhAge rase che, paese dala saMcao che 37 paDa-paDihAra-simajaja, haDa-citta-kulAla-bhaMDagArINuM jaha eesiM bhAvA, kanmANa vi jANuM taha bhAvA 38 iha nANu-daMsaNuM
Page #85
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva mULa. varaNa, veya-mahAu-nAma-goANi viztha ca paNa nava kuM, aTavIsa cale tisaya du paNuvihaM 39 nANe A diMsaNAvaraNe, aNie ceva aMtarAe ane tIsa keDAcheDI, AyarANuM ThiI a uosA 40 | sattari keDAcheDI, mahae vIsa nAma goe su tirIsa ayarA, AuTiI baMdha uosA pApA bArasa muhuta jahannA, yaNie a nAma-esu sesANuM-tamuhurtA, eya baMdha-ThiI-mANuM 42 saMtapaya-pasvaNayA, dagva-5mANuM ca khita kusaNA ya kAle A aMtara bhAga, bhAve apAbahuM ceva jarA saMta suddha pattA, vijaMtuM kha kusumavana asaMta | mukhatti payaM tassa u, paruvarNa
Page #86
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva mULa. magnayIhiM 44 gai iMdie kAe, jee vee kasAya nANe ya | saMjama daMsaNuM lesA, bhava sanma sanni AhAre pApA naragaI parNidi tasa bhava, sanni ahakhAya khaIa-sanma mukha- guhAra kevala, daMsaNu nANe na seselsa che 46 daq5mANe siddhANuM, jIvadavvANi huMti kuMtAraNa logassa asaMkhijaje, bhAge Ikko ya save vi 47 kusaNA ahiyA kAlo, Iga siddha paDu sAIo | paDivAyAbhAvAo,siddhANuM aMtara nathi 48 sava jiyANu-maNute bhAge te tesiM daMsaNuM nANuM che khaIe bhAve pariNamie, A puNu heI jIvatta che 49 che thavA napuMsa siddhA, thI narasiddha kameNu
Page #87
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tattva mULa. saMkhaguNa che ia mukha tatta-meNaM, nava tattA lesao bhaNiA che 50 che chavAI nava payatve, jANuI tasa heIsanmattAbhAveNu sahaMto,ayANa. mANevi sammatta che 51 ! savvAI jiNesara-bhAsiAiM, vaNAI nannatA hRti I buddhI jassa maNe, sammAM nizcala tassa | para che amuhurtAmittapi, phAsie hujaja jehiM sammAM che tesiM ava puggala, pariaTTo ceva saMsAre che pa3 urUpiNa aNutA puggala-pariaTTae muNeao che te- kuMtA-tIaddhA,aNagaddhA aNutaguNa che. 54 che jirNa ajiNa titya tisthA, gihi anna saliMga thI nara napuMsA che pateya sayaMbuddhA,buddhabehiyasiddha-NikkA
Page #88
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva mULa. ya che 55 5 jiNasiddha arihaMtA, ajiNasiddhA ca puMDariA 5muhA ! gaNuhAritiltha siddhA, atisthasiddhAya. marudevI 5dAgihiliMgasiddha bharahe. vakkalagIrI ya annaliMgammi che sAhU saliMga siddhAthI siddhAcaMdaNu pamuhA 57 pusiddhA goyamAI, gAMgeya pamuha napuMsayA siddhA che patteya sayaM buddhA, bhaNiyA karaThaMDu kavilAI che 58 ! taha buddhabehi gurUAhiyA, Igasamaya iga siddhA cA Iga samaye vi aNegA, siddhA teNega siddhA ya che pa9 che USEFUTUBSFUFISHERISHBHUHURBHUF UTILISE - zrI navatatva prakaraNa mULa. sa mAM sa. **14:4YKSITYISYYSKUUS: 5865 hbhbhbhbhbhbhbhb
Page #89
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatattva prakaraNanA chUTA bela. jIvanA 14 bheda, ajIvana 14, puNyanA 42, pApanA 82, AzravanA 42, saMvaranA 57, nirjarAnA 12, baMdhanA 4 ane mokSanA 9 bheda che. jIvanA 14 bheda-sUkSma ekedriya, bAdara ekedriya, beidriya, teIdriya, caeridriya, asaMjJI paMcaMdriya ane saMjJI paMceMdriya e 7 aparyApta ne 7 paryAptA. jIvanuM lakSaNa-jJAna darzane cAritra tapa vIrya ne upayoga. paDhi 6 AhAra, zarIra, Ikiya, zvAsozvAsa, bhASA ne mana. epriya ne 4, vikaseMdriya ne asaMsIne 5, ane saMsIne 6 paryApti hoya che. dravyaprANa-ekiyane 4, beIdriyane 6, Idriyane 7, cauridriyane 8, asaMjJI manuSyane 7-8, asaMjJI tiryaMcane 9 ane saMjJI (emanavALA )ne 10 prANa hoya che. ajIvanA 14 bheda dharmAstikAyanA skaMdha, deza ane pradeza. adharmAstikAyanA skaMdha, deza ne pradeza, AkAzAstikAyanA skaMdha, deza ne pradeza. pudgalAstikAyanA skaMdha, deza, pradeza ne paramANu. ane kALano 1 bheda che. skaMdha=Akho bhAga. dezakadhamAMthI kapelo bhAga, pradeza kaMdhanI sAthe maLelo ane jene bhAgavAthI be bhAga na thAya te, paramANukaMdhathI chUTo paDelo ane jene bhAgavAthI be bhAga na thAya te. dharmAstikAya-jIva ane pudagalane cAlavAmAM sahAya ApanAra, adharmAstikAya-jIva ane pudagalane sthira rahevAmAM sahAya ApanAra, AkAzAstikAya-jIva ane pudgalane avakAza (jagyA) ApanAra. kALa-sarvamAM vartanAra. pudgalanuM lakSaNa-varNa gaMdha rasa ne sparza.
Page #90
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatavanA chuTA ghola. puNya bAMdhavAnA 9 prakAra-sAdhu pramukhane anna, pAna, sthAna, pATa ne vastra ApavAthI, mana, vacana ne kAyAnI zubha pravRttithI tathA namaskArAdika karavAthI. puNya bhegavavAnA sara prakAra-zAtA vedanIya, uccagotra, manuSyagati, manuSyAnupUrvI, devagati, devAnupUrvI, paceMdriya jAti, audArika vaikriya AhAraka tejasa ne kArmANa zarIra, audArika upAMga, vaikriya upAMga ne AhAraka upAMga, vaja rUSabhanArA, samacaturastra, zubha varNa baMdha rasa ne sparza, agurulaghu, parAghAta, ucchavAsa, Apa ne udyota, zubha vihAgati, nirmANa, devAyu, narAyu tiryaMcAyu, tIrthakara, trasa bAdara paryApta pratyeka sthira zubha saubhAgya susvara Adeya ne yaza. pApa bAMdhavAnA 18 prakAra-pahele prANAtipAta vigere. - pApa bhegavavAnA 82 prakAra-mati jJAnAvaraNIya, zruta jJAnAvaraNIya, avadhi jJAnAvaraNIya, mana:paryava jJAnAvaraNIya ne kevaLa jJAnAvaraNIya, dAnAMtarAya, lAbhAMtarAya, bhegAMtarAya, upabhegAMtarAya ne vIryaMtarAya. cakSu darzanAvaraNIya, acakSu darzanAvaraNaya, avadhi darzanAvaraNayane kevaLa darzanAvaraNIya, nidrA, nidrA nidrA, pracalA, pracalA pracalA, ne thINuddhi. nIca gotra, azAtA vedanIya, miyA mehanIya, narakagati, narakAnupUvI ne narakAyu. anaMtAnubaMdhI krodha, mAna, mAyA ne lAbha. apratyAkhyAnIya krodha, mAna, mAyA ne lAbha. pratyAkhyAnIya kedha, mAna, mAyA ne lobha. saMjavalana krodha, mAna, mAyA ne lobha. hAsya, rati, arati, zaka, bhaya ne jugupsA. purUSada, trIveda ne napuMsakaveda. tiryaMcagati, tiryaMcAnupUrvI. ekeMdriya, beikiya, teIyi ne cauriMdriya jAti. azubha vihAyogati, upaghAta, azubha vaNa gaMdha rasa ne sparza...
Page #91
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatatvanA chaTA bAla. rUSabhanArAya, nArAya, ardhanArAya, kAlikA ne chevaTuM saMdhayaNa. nyadha sAdi vAmana kumbha ne huMDaka saMsthAna. sthAvara sUkSma apayApta sAdhAraNa asthira azubha darbhAgya duHsvara anAdeya ne ayaza. AzravanA 42 bheda-pAMca indriyanI avirati, 4 kaSAya, prANAtipAtAdi 5 avata, traNa yoga (mana vacana ne kAya vega) ane 25 kriyAo. saMvaranA 57 bheda-5 samiti, 3 gupti, 22 pariSaha, 10 prakArano yatidharma, 12 bhAvanA ane 5 cAritra 5 samiti-IrSA samiti, bhASA samiti, eSaNa samiti, AdAna nikSepaNuM samiti ne pAriSTAnikA samiti. 3 gupti-managupti, vacanagupti ne kAyamurti. rara pariSaha-sudhA (bhUkha), pipAsA (tarasa), zAMta, uSNa, daMza (kha), acelaka (jIrNa vastra), arati, strI, caryA (cAlavAne) pariSaha, naidhikI (javA AvavAnA niSedha rU5) pariSaha, zayA, Akroza, vadha, yAcanA, alAbha, roga, tRNa sparza, mala (mela), satkAra, prajJA, ajJAna ne samyakatva. 10 prakArano yatidharma-kSamA, mArdava (namratA), ArjavA (saraLatA ), mukti (nirlobhanA), tapa, saMyama, satya, zauca (pavitratA ), akiMcanatva (parigraha rahitapaNuM ) ane brahmacarya. 12 bhAvanA-anitya, azaraNa, saMsAra, ekatva (ekalApaNAnI ) bhAvanA, anyatva (judApaNAno ) bhAvanA, azuci, Azrava, saMvara, nirjarA, leka (14 rAjaloko ) svabhAva, bedhi (samyakatva prApti) durlabha ane dharmabhAvanA. 5 cAritra-sAmAyika, chedo pasthApanIya (vaDI dIkSA levI te), parihAra (tapa vaDe) vizuddhi, sUkSma saM5rAya (gheDA lobhavALuM) ne yathAkhyAta ( kaSAya vinAnuM) cAritra.
Page #92
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navataravanA chuTA bola. 12 nijAnA 12 bheda- bAha ane 6 atyaMtara. 6 prakAre bAhA tapa-anazana ( upavAsAdi karavo ), udarikA (2-4 kaLIyA uNa rahevuM), vRttikSepa (AjIvikAne saMkSepa karavo ), rasa tyAga (vigaIne tyAga karavo), kAya kaleza (locAdi kaSTa sahana karavAM ), ane saMlInatA ( aMgepAMga saMkocavAM. ). 6 prakAre atyaMta2 tapa-prAyazcitta (AloyaNa levI). vinaya (gurU vigere pratye namratA rAkhavI). viyAya ( gurU vigerenI sevA karavI.) svAdhyAya (bhaNavuM bhaNAvavuM te.) dhyAna ane kAyotsarga. baMdhanA 4 bheda-prakRti (karmane svabhAva). sthiti (karmanA kALanuM mAna.) anubhAga (karmano tIvra maMdarasa) ane pradeza (karmanA aNuone samuha.) mokSanA 9 bheda-sapada prapaNa, dravya (saMkhyAnuM) pramANa, kSetra, sparzanA, kAla, aMtara, bhAga, bhAva ane alpa bahuva. mekSa tatvanAM saMkSepathI 9 dvArA - 1 mokSapada eka padapaNuM mATe chatuM che. ra. siddhanAM jIva dravya anaMtA che. 3. siddhanA jIva asaMkhyAtA AkAza pradezane avagAhIne rahelA che, eka siddha temaja sarva siddha lokanA asaMkhyAtamA bhAganA kSetrane avagAhI rahelA che. 4. kSetra karatAM sparzanA adhika che. 5. eka siddha AzrayI sAdi anaMta ne sarva siddha AzrayI anAdi anaMta kALa che. 6. siddhanA jIvone paraspara aMtara nathI. 7. siddhanA cha saMsArI jIvane anaMtame bhAge che. 8. kSAyika ane pAriNAmika e be bhAva siddhone che. 9. sarva karatAM thaDA napuMsaka liMge siddha jANavA, te karatAM strI ane purUSa liMge siddha anukrame saMkhyAta guNA jANavA.
Page #93
--------------------------------------------------------------------------
________________ * che , ke zrI navatatvanA chuTA bela. siddha chAnA paMnara bheda, 1. jinasiddha-tIrthaMkara thaIne mekSe gayA te. 2. ajinasiddha-sAmAnya kevaLI thaIne mokSe gayA te. tIrtha siddha-caturvidha saMgha rUpa tIrtha pravaryA pachI je mele gayA te, gaNadhara pramukha. - atIrtha siddha-tIrthanI sthApanA thayA pahelAM je mokSe gayA te. marudevI pramukha. gRhaliMga siddha-gRhasthanA veSe je kevaLa jJAna pAmI mele gayA te, bharata cakravarti pramukha. 6. anyaliMga siddha-tApasa pramukhane veze je mekSe gayA te, valkalacirI pramukha. 7. svaliMgasiddha-sAdhunA veze je mekSe gayA te. sIliMga siddha-strIliMge mekSe gayA te, caMdanabAlA pramukha. puruSaliMga siddha--purUSaliMge mekSe gayA te, gautama pramukha.. napuMsakaliga siddha-napuMsakaliMge mekSe gayA te, gAMgeya pramukha.. pratyekabudha sidha-koI paNa padArthane dekhI, bedha pAmIne cAritra laI mokSe gayA te, karakaMDa pramukha. svayaM budha siddha-gurUnA upadeza vinA pitAnI meLe bedha pAmI me gayA te, kapila pramukha. budadhAdhita siddha-gurUnA upadezathI bedha pAmI mokSe gayA te. 14. eka sidadha-eka sayaye eka mekSe jAya te. 15. aneka siddha-eka samayamAM aneka mekSe jAya te. s
Page #94
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatatva prakaraNa sAthe. tarava. chavA-jhavatatva. | Asava-Azrava- tahA-temaja. AvA-achava tatta. nava-nava. saMvare-saMvara tattva. tattA-to. nija raNa-nirjarA. huti -che. purNapuNya tarava. baMdho-baMdhatatva. | nAyavA-jANavA pAva-pApa tA. | mA -mekSitatva. navatatvanAM nAma. chavA-javA puNaNuM-jIva tattva-ajIva tattva-puNya tattvapAvA-sava saMvare ya nijajaraNu-pApa tattva-Azrava - tarava-saMvara tattva-nirjarA tattva. baMdha sukhe ya tahA-baMdha tatva temaja mokSa tatva. nava tattA heti nAyA ! 1 -e 9 tare (satya * svarUpe) jANavA gya che. 1. prANa dhAraNa kare te jIvatatva. 2. tethI viparita jaDasvabhAvavALo te ajIvatatva. 3. zubha karmanA udayathI sukhane anubhava thAya te puNya tatva. 4. azubha karmanA udayathI duHkhane anubhava thAya te pApatAva. 5. mithyAtvAdika hetue kamanuM AvavuM te Azravatatva. 6. karmanA hetubhUta mithyAtvAdikane rokavA te saMvaratatva. 1. prANu be prakAre che. 1. dravya prANu, ane ra. bhAva prANa. saMsArIne dravya ane bhAva prANa tathA siddhanA jIvane bhAva prANuja hoya che.
Page #95
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe, AvatAM karmane rokavA ane pUrvanA karmane dhIme dhIme kSaya karo te nijarAtatva. navAM karma paramANuonuM Atmapradeza sAthe kSIranIranI peThe maLavuM te baMdhatatva. 9. sarvathA karmane kSaya tha te mokSata. puNya pApanI caturbhagI. (4bhAMgA) puNyAnubaMdhI puNya-je puNya bhegavatAM bIjuM navuM puNya baMdhAya che. enA udayathI A bhavamAM sukha bhegavI, AvatA bhavamAM paNa zAlibhadranI jema sukha ja bhegave. pApAnubaMdhI puNya-je puNya bhegavatAM bIjuM navuM pApa baMdhAya che. enA udayathI A bhavamAM sukha bhogavI, AgAmI bhavamAM brahmadatta cakravartinI jema narakagatinAM duHkha bhogave. puNyAnubaMdhI pApa-je pApa bhogavatAM bIjuM navuM puNya baMdhAya che. enA udayathI pUrve karelAM pApakarmothI A bhavamAM duHkha bhogavI ane AgAmI bhavamAM caMDakauzika sarSanI jema devagatimAM sukha bhegave. pApAnubaMdhI pApa-je pApa bhegavatAM bIjuM navuM pApa baMdhAya che. enA udayathI pUrve karelAM pApakarmothI A bhavamAM duHkha bhegavI, ane A bhavamAM paNa dharmakRtya nahi karavAthI, AgAmI bhavamAM kAlika kasAInI jema narakagatinAM duHkha bhogave. sAta pAMca ane be ta. puNya ane pApa e bane tone samAveza AzravatattavamAM thavAthI cha ta thAya che, kAraNa ke zubha ane azubha karmonuM AvavuM te Azravatava che.
Page #96
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. 19 kama AvyAM che te ja samaye AtmAnI sAthe baMdha thAya che, mATe Azravatatvane samAveza baMdha tattvamAM thAya che ane nirjarA karanAra avazya saMvara kare ja che, mATe te be tatva vinA jIva, ajIva, baMdha, nirjarA ane mokSa e pAMca tattva che. nirjarA ane mokSa e baMne AtmAnA guNene pragaTa karanAra hovAthI tene samAveza jIvatatvamAM thAya che, temaja dravya baMdha karmane thAya che ane karma ajIva hevAthI tene samAveza achatatvamAM thAya che. e pramANe jIve ane ajIva ema be tattva paNa thAya che. e sivAya lekamAM kAMI paNa adhika tatva nathI. caudasa-cauda. | bAyAlA-beMtAlIza. nava-nava. . bAyAlIsA-tA sattAvanaM-sattAvana. bheyA-meda. " lIza. bAsI-khyAzI. bArasa-bAra. kameNa anukrame. hanti che. cau-cAra. esiM-eenA. navatatvanA bheda. caudasa caudasa bAyAlIsA-jIvanA 14, ajIvanA 14, puNyanA 42. bAsI ya hRti bAyalA-pApanA 82 ane AzravanA kare. sattAvanna bArasa-saMvaranA 57, nirjarAnA 12. da. ca9 nava leyA kamegesiM che 2baMdhanA 4, mekSa tattvanA 9 ema anukrame eo (jIvAdi 9 to) nA bhede che.
Page #97
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. navatattvanA chavAdi bhedenuM koSTaka. . 9 tatvanA ra76 bhedamAM ra76 bhedamAM raha6 bhedamAM tattvanAM nAma jIva ajIva rUpI arUpI heya zeyara upAdeya vi tattvanA. 14 14 | 0 ajIva tatvanA 0 | 14 14 puNya tenA ( 42. pApa tattvanA. - . Azrava tatvanA 0 | 42 | 42 | 0 -- saMvara tatvanA pa7 | 0 | | 2 | 9 | 0 | * | nirjarA tatvanA 12 0 0 | 12 ! | baMdha tatvanA. 0 | mokSa tatvanA | kula saMkhyA 92 184|188 88128 28 120 1. tajavA yogya. 2. jANavA yogya. 3. grahaNa karavA yogya. * puNyatava zrAvakane vyavahArathI grahaNa karavA yogya che ane nizcayathI tyAga karavA cogya che, munine mukhyatAe tyAga karavA gya ane apavAde grahaNa karavA cagya che.
Page #98
--------------------------------------------------------------------------
________________ veyarveda, zrI nava tatva sAthe. egaviha-1 prakAre. . chavihA-6 prakAre che IhiMtara duviha-2 prakAre. - A ( sthAvara ) vaDe. tivihA-3 prakAre. | jIvA-cho. gai-gati. cauviha-4prakAre. ceyaNa-caitanya. karaNa-Ikiyo. paMca-pAMca prakare. tasa-trasa. . | kAeNhiM-kAya vaDe. jIvanI jAti, egaviha viha tivihA-1 prakAre prakAre-3 prakAre carivahA paMca chavihA chavA-ja prakAre-5 prakAre ne 6 prakAre jIve che. ceyaNa tasa iyare hiM-(sarva jIve) citanya (upayoga) vaDe 1 prakAre, trasa ane sthAvara vaDe 2 prakAre. veya gaI karaNa kAehiM paDA(strI-purUSa ne napuMsaka) veda vaDe 3 prakAre, (narakAdi) gati vaDe 4 prakAre. * iMdriyavaDe 5 prakAre ane (pRthavI-apaneuvAyu vanaspati ne trasa) kAya vaDe 6 prakAre che. ebiMdiya-epriya. sa-sahita pajajatA-paryAptA. suhuma-sUkSma. | bi-beIdriya. kameNu-anukrame. Iyara-Itira(bAdara). ! ti-teIyi. caudasa-cauda. cau-cauridiya. sanni-saMsI. Iyara-itara(esasI) ajarA-aparyA- jIadANAjIvanA pa|idiyA-paceMdriya. tA. || meda. jIvanA 14 bheda, egidiya sumiyarA-sUkSama ekeMdriya-bAdara ekeMdriya. sanIyara paNidiyA ya sa bi ti cau-saMjJI paMceMdriya ane asaMjJI paMceMdriya, beidriya-teIdriya ane cauriMdriya sahita 7 bheda thayA.
Page #99
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 zrI nava tatva sAtha. apajatA pajajanA-e 7 aparyAptA (svayegya paryApti pUrI na kare te) ane 7 paryAyA. ( svayegya paryApti pUrI karIne mare te.) kameNu caudasa jiyANuM 4-ema anukrame 14 : jIvanA bheda che. 1. sUkSama ekedriya aparyAptA, 2 sUkSama ekeMdriya paryAptA. 3. bAdara ekeMdriya aparyAptA, 4. bAdara ekedriya paryAptA. 5. beIdriya aparyAptA, 6. beIdriya paryAptA. 7. te iMdriya aparyAptA, 8. teidriya paryAptA. 9 cauriMdriya aparyAptA, 10. cauriMdriya paryAptA. 11. asaMjJI paMceMdriya aparyAptA, 12. asaMjJI paMceMdriya paryAptA . 17. saMjJI paMceMdriya aparyAptA, 14, saMjJI paMceMdriya paryAptA. * sUkSma ekedriya-sUkSama nAma karmanA udayathI carma daSTithI na dekhAya evA sUkSma zarIravALA. bAra ekedriya-bAdara nAma kamanA udayathI eka ke vadhu ne samuha bhegA thAya tyAre draSTithI dekhAya evA bAdara dehavALA. beIdriya-sparzanA ane rasanA e be iMdiyavALA. teITriya-sparzanA rasanA, ane prANa e traNa idriyavALA. - cauridriyasparzanA rasanA prANu ane cakSu e cAra iMdriyavALA.
Page #100
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthI ra3 asaMjJi paMcaeNTriyamana saMjJA vinAnA sparzanA, rasanA, ghANa, cakSu ane zrotra e pAMca iMdriyavALA. saMjJa paMcedriya-mana saMjJA sahita pAMca iMdriyavALA che. apamA-pitAne egya payAmi pUrNa na karI hoya evA jI. - paryAptA-pitAne yogya paryAmi pUrNa karI hoya evA jI. nANuM-jJAna. ! tave-tapa. | eaM--e, A. saMNu-darzana. tahA-temaja jIvasa-jIvanuM (ne). ceva ane nizca.. viriyaM-vIrya. lakhaNuM-lakSaNa. caritta-cAritra. |. uvage-upayoga. | jIvanuM lakSaNa. nANuM ca daMsaNuM ceva-jJAna (8 prakAre) ane nice ' darzana (4 prakAre.) caritta ca ta tahA-cAritra (7 prakAre) ane temaja tapa ( 12 prakAre.) vIriyaM u ge ya-vIrya (2 prakAre) ane upayoga ' (12 prakAre) ee jIvasya lakhaNuM che 5 -e (cha) lakSaNa (dareka) jIvane hoya che. * AhArAdika pudagalene grahaNa karIne pariNumAvavAnI zakti vizeSa.
Page #101
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tattva sA. jJAna--mati-zruta-avadhi-manaHpava-kevalajJAna-mati ajJAna, zruta ajJAna ne vibhaga jJAna. e 8 mAMthI 1 ke vadhu jemAM hAya te jIva. ' dana--cakSu-acakSu-avavidha ne kevala darzIna. e 4 mAMthI 1 ke vadhu jemAM heAya te jIva. cAritra--sAmAyika-chedepasthApanIya-parihAra 24 vizuddhi sUkSma sa'parAya-yathAkhyAta-dezavirati ne avirati. e 7mAMthI 1 ke vadhu jemAM hAya te jIva. tapa--6 mAhya ane 6 abhyaMtara tapamAMthI 1 ke vadhu jemAM haiAya te jIva. vIya --labdhi ( AtmAnuM baLa ) ane karaNa (iMdriyAnuM) aLa. e 2 bhedamAMthI 1ke vadhu jemAM haiAya te jIva. upayAga----5 jJAna-3 ajJAna ne 4 dana maLI 12 upayAgamAMthI ochAmAM ochA 2 ke vadhu jene hAya te jIva. IMga-ekedriyane. vigalA-vikale driyane. AhAra--AhAra. sarIra-zarIra. iMdriya- driya. pujattIparyaMti. ANapANa-zrvAsA bhAsa-bhASA. maNe-mana. cau-cAra. asanni-asanine. sannINa-sanIne. paMca-pAMca. zvAsa. pi-7. ekendri yAdi jIveAnI paryApta. AhAra sarIra diya--AhAra paryApti-zarIra paryAtiiMdriya paryApti. yajjattI ANupANa bhAsa maNe--zvAseAzvAsa paryAptibhASA paryApti ane mana paryApti e 6 paryApti che.
Page #102
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. . 25 cau paMca paMca chapiya-temAMthI prathamanI) 4-5 5 ne 6 paryApti anukrame. Iga vigalAsagni satrINuM che dA-ekeMdriyane (4), vikalaiMdriyane (5), asaMjJIne (5) ane saMsIne (6 paryApti) hoya che. 1. AhAra paryAsi-bIjA bhavamAM utpatti samaye AhAra grahaNa karIne rasa ane khaLa rUpe juduM karavAnI zakti vizeSa. 2. zarIra paryAsi-rasarU5 AhAramAMthI rasa, rUdhira, mAMsa, medu (carabI), athi (hADakAM), majA (hADakAMmAM rahela cikAza) ane zukra (vIrya) e sAta dhAturUpe pariNamAvavAnI zakti vizeSa. 3. Idriya paryAsisAta dhAtumAMthI jene jeTalAM dravya . Idriya joIe, tene teTalAM IdriyapaNe pariNumAvavAnI zakti vizeSa. A traNa paryApti pUrI ryA vinA keI jIva mare nahi. tathA sAmUchima manuSyane paNa prathamanI traNa paryApti hoya che. 4. zvAsocchavAsa paryA si-zvAse zvAsa vargaNAnAM dalika grahaNa karI, zvAsozvAsapaNe pariNumAvI, avalaMbI mUkavAnI zakti vizeSa. 5. bhASA paryAmi-bhASA vagaNAnAM dalika grahaNa karI, bhASApaNe pariNumAvI, avalaMbI mUkavAnI zakti vizeSa. 6. manaH paryAsi-mane vargaNAnAM dalika grahaNa karI, mana paNe pariNumAvI, avalaMbI mUkavAnI zakti vizeSa.
Page #103
--------------------------------------------------------------------------
________________ 26 zrI nava tattva sAthe. kayA kayA jIvAne keTalI paryApta heAya ane te pUrI karatAM darekamAM keTalA kALa (vakhata) lAge tenuM kASTaka, jIvAnAM nAma. *kedriya. vikaleyi ane asa'nI paMce driya. audArika zarIrI manuSyane tiryaMca. vaikriya harIrI ane AhAraka zarIrI nArI. devatA. 4 *sa samayamAM kare che. 5 M sa 6 sa sa sa ' sa tsh a paNi kriya-5 ka kriyA. - pANa-prANa. ti alaNuM baa. UsAsa-zvAseAzvAsa. Au-AyuSya. sadaza. a ' ' sa sa a | a a a' Asamaya. a=aMtamu. devatA pa-6ThThI paryAmi bhegI 1 sa a sa sa ' sa sa sa TM sa sa sa ti-te driya. cari'DhINa-ca3 cau -cAra, che. saga aH--sAta,ArTa IMga-eka driyane. du-eI driya. eka kriyAdi vAne dravya prANa. paNidiati alusA--5 IMdriyA, 3 khaLa (yoga), 1 gAmazvAsa. ridriyane.. asanni-asa nIne. sannINa-sanIne.
Page #104
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatra sA. 27 sAu dasa pANu cau cha saga a6-1 AyuSya.e 10 mANe che. temAMthI 4-6-7 ne 8 prANe anukrame. Iga duti caurirINuM-ekeMdriyane 4i], beIdriyane [6], teindriyane [7] ane cauriMdriyane [8]. asanni sannINu nava dasa yA 7 -asaMsI tiryaMcane 9 ane saMjJIne 10 prANa hoya che. navatattavanA prazno 1. nava tatvanA artha ane bheda tathA rUpI, arUpI, heya, reya. ane upAdeyanI saMkhyA kahe. 2. puNya ane pApanI caubhaMgI. 3. jIvanI jAti, bhede ane lakSaNanuM vistArathI vivecana kare. 4. paryAmi eTale zuM ? te dareka paryAptinI vyAkhyA ane tene kALa keTale ? 5. pRthvI, apU, teu, vAla, vanaspati, beIdriya, Ikiya, caritra diya, devatA, nArakI, samuchima ane garbhaja tiryaMca ane manuSyane keTalI paryApti ane keTalA prANa che? te kahe. 2 juM ajIvata. dhammA-dharmAstikAya. | tiya tiya-traNa traNa | dasa-deza. adhamA-adharmAti | bheyA-bhedo. ' paesA-pradeza. kAya. | taheva-temaja. paramANu-paramANu. AgAsA-AkAzA- | addhA-kALa. ajIva-avatatva. stikAya. | baMdhA-skaMdha caudasahA-14 prakAre ajIvatatvanA 14 bheda, dharmAnjanmA gAsA-dharmAstikAya, adharmAstikAya ane AkAzAstikAya.
Page #105
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 zrI nava tatva sAthe. tiya tiya bheyA taheva adA ya-e traNe traNa bheTavALA che. temaja kALa ane khaMdhA desa esA-(pudagalAstikAyanA) kaMdhadeza pradeza (ane) paramANu ajIva caudasahA 8-paramANu. e sarva maLI ajIva tattva 14 prakAre (bhede) che. skaMdha=Akhe bhAga. desa skaMdhanI sAthe sabaMdhavALe kapele keTalAka bhAga. pradeza=kaMdhanI sAthe maLela ane jene kevaLInI buddhi vaDe bhAgavAthI bIjo bhAga na thAya te. paramANu skaMdhathI chuTA paDele ane jenA kevaLInI buddhie vaDe be bhAga na thAya te. asitakAya=pradezane samUha. - ajIva tattvanA 14 bheda. ajIva dravya. 5 | skaMdha riza | pradeza | dhamastikAyanA paramANu bhe! 2 adharmAstikAyanA 3 AkAzAstikAyanA 5galAstikAyanA 1 kALano guNa ane paryAya jene hoya te dravya kahevAya.
Page #106
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tattva sAthe. calaNa sahAvA calana svabhAvavALA. dhammA-dharmAstikAya. yuggala-pudgalAti cira sahANA-sthira svabhAvavALA. nahu-AkAzAstikAya" ahummA-adharmAsti dhammA-dharmAstikAya. adhammA-adharmAsti kAma. kAya. kAlA-kAla. paca-pAMca. hunti che. ajIvA--avadraya. kAya. 29 puggala-pudgalAne. jIvANa-jIvAne. puggalA-puddagaladrazya. cahA-4 prakAre. khavA kaya. kresa-deza. paesA-pradeza. paramANu-paramANu.. ceva-ane nizce. nAyavA-jANavA yeAgya.. avagAhA-avakAza. AgAsa-AkAzAstikAya. ajIvadravya ane tenA guNa. dhammA-dhammA puggala--dharmAstikAya, adharmAstikAya, pudgalAstikAya. naha kAle 5ca ti ajjavA--AkAzAstikAya ane kALa e 5 ajIvadravya che. huM calaNa sahAvA yammA--(jIva ane pugalane) cAlavAmAM sahAya ApavAnA vabhAvavALA dharmAstikAya che. cira saDhANA ahammA ya ||9||--ane sthira rahevAmAM sahAya ApavAnA svabhAvavALe adharmAstikAya che. avagAhI AgAsa'--avakAza (jagyA) ApavAnA svabhAva vALe AkAzAstikAya che. (keAne Ape che) suggala jIvANu puggalA cahA--pudgalA ane jIvAne. pudgala dravya 4 prakAre che. khayA desa paaisA--skaMdha, deza, pradeza. paramANu cetra nAyavvA 5 10||--ane paramANu nizce jANavA caiAgya che.
Page #107
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 zrI nava tatva sAthe. sada-zabda. * Atavehi-taDakAvaDe.phAsA-sparza. aMdhayAra-aMdhakAra. A athavA. puSpalANuM-pudagalonuM ujaa-prakAza. vanna-vaNuM. pabhA-prabhA. jyoti. | gaMdha-gaMdha. tu-vaLI. chAyA-pratibiMba. | rasA-rasa. lakhaNuM-lakSaNa. pudgalanuM lakSaNa. saddhayAra ujajoe-zabda, aMdhakAra, (caMdrAdikane ThaMDe) pabhA chAyA tehi A- divA vigerenI) ti, chAyA (pratibiMba) ane taDakAvaDe pudgale jaNAya che, athavA vaNu gaMdha sA phAsA-varNa, gaMdha, rasa, ane sparza. puggalANaM tu lakhaNuM ! 11 -e vaLI pudgalonuM lakSaNa (guNa) che. ekeDI-1 kroDa. | Iga-eka. '' bhaNie-kahyuM che. sattasadi-saDasaTha. | muhurUzmi-muhUrtamAM paliA-palyopama. lakhA-lAkha. samaya-samaya. sAgara-sAgaropama. sattaDuttarI-sattotera. AvalI-AvalI | upiNI-utsasahassA-hajAra. muhurA-muhUrta. dAya sayA-base. piNI. salahiyA-16 adIhA-divasa. sapaNu-avasadhika. pakhA-pakhavADIyuM. piM. AliyA-Ava- | mAsa-mahine. kAle-kAlacaka. likA. varisA-varSa kALanA bhede. ega keDi satta sa -1 koDa 67 lAkha. lakhA sattaDuttarI sahassA ya-77 hajAra. de ya sayA selahiA--base ne (adhika) soLa.
Page #108
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe, AvaliA Iga muhurUzmi che 12 -AvalikAo 1 muhUrtamAM thAya che. samayAvali suhA-samaya (atisUkSyakALa), (asaMkhyAta ' samayanI) AvalI, (1,67,77,216 AvalIna)1 muhUrta. dIhA paphakhA ya mAsa varisA ya--(30 muhUrtane) dIvasa, pakhavAdhayuM, mAsa ane varSa. bhaNie paliA sAgara--(asaMkhyAta va) palyopama, (10 kalAke pahayopame) sAgaropama kahyuM che. umpiNI sapiNa kAle 13-10 keDAke sAgaropame) utsarpiNI, (10 keDIkeDa sAgaropame) avasarpiNI, (1 utsapiNuM ane avasarpiNI maLIne) kALacaka thAya che. pariNAmi-pariNamI. khitta-kSetra savyaya-sarvagata. jIva-jIva. - kiriA-sakriya. Iyara-bIjAM bAkInAM. mutta-mUrtimaMta. ciM -nitya. sapaesA-sapradeza. kAraNa-kAraNa. apase-praveza ega-eka. | kattA-kartA. rahita. - 6 dravyonuM vizeSa svarUpa pariNAma jIva mutta-jIva ane pudagala e be pariNAmI, chavadravya e chava, pudagala e mUrtimaMta (rUpI). sapaesA ega khitta kiriA ya-kALa sivAya 5 dravya sapradezI. dharma, adhama ane AkAzAstikAya e 3 eka. AkAza e kSetra, jIva ne pudgala e be sakriya. Nirca kAraNa kattA-dharma, adharma AkAza ane kALa e 4 nitya, jIva vinA 5 dravya kAraNa, jIva e kartA.
Page #109
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 zrI nava tatva sAthe. savagara Iyara ampavese 14-AkAza sarvagata (loka ane alokamAM che.) bAkInAM 5 lekamAM che. 6 e dravya pravezarahita che. (eka dravya bIjA dravyarupe thatuM nathI.) 6 dvivyanAM pariNAmI. jIva. opre sapradeza, eka. aneka, nAma. jIvAstikAya. dharmAstikAya. | 5 by | mymy mr my | adharmAstikAya by | | | 0. | | | | 1 - | | _ | _| | | | | | kSetra.' | sakriya | nitya. | kAraNa kato. | sarvagata, | apravezI. | | | | | | | | _ | 0 | | | | | _ | | | | | -- | 0 | 0 | 0 | 6 | | - 1 | | | | | | _ | | _ | | _ | - | * | | | T - | | | | AkAzAstikAya pulAstikAya _' | kAla. tA aneka| | kula saMkhyA 2 1 | | 3 ! 1| | kI 5 1| 1 dharmAstikAya ane adhamastikAya e baMne varNa, gaMdha, rasa, sparza, zabda ane rUparahita, caidarAjaloka vyApI, asaMkhya pradeza, bhUta, bhaviSya ane vartamAna e traNa kALe zAzvatapaNe rahenAra che. AkAzAstikAya varNa, gaMdha, rasa, sparza ane rUpa rahita, lokaaleka vyApI, anaMta pradeza, trikAla sthAyI che.
Page #110
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. 33 kALa--samayAdirUpa che. varNa, gaMdha, rasa, sparza, zabda ane rU5 rahita, vyavahArathI aDhIdvIpa vyApI, apradezI; trikALa eka samayarUpa dravyapaNe rahenAra che. pudagalAstikAya-varNa, gaMdha, rasa, sparza, zabda ne rUpa sahita; cauda rAjalaka vyApI, be paramANuthI mAMDIne saMkhya, asaMkhya, ane anaMta pradeza skaMdhavALe ane puraNa galana svabhAvI che. dravyanAM nAma kSetrathI. je guNathI. saMsthAna. dharmAstikAya. 11rAjaloka arUpI gati sahAyaka | lokAkAza adharmAstikAya. sthiti sahAyaka AkAzAstikAya 1 le kAloka8 jagyA ApanAra ghanagolika pagalAstikAya.| rAjalakara rUpI saDavuM-paDavuM vimaMDalAdipa aDhIdvIpa ||arUpI vartanA vigere ! nathI jIvAstikAya. | |14rAjaloka | | jJAnAdi zarIra AkAre ajIvatavanA prazno.. 1. dravya eTale zuM? ane te keTalAM ane kyAM rahelAM che? 2. ajIva dravyonA bheda, ane guNa kaho. 3. skaMdha, deza ane astikAya kone kahe. 4. pradeza ane paramANumAM zuM phera ? AvalI ane palyopama zI rIte thAya? 5. 6 e dravyanuM pariNamI Adi vizeSa svarUpa kahe. 1 pUrAvuM=paramANuonuM maLavuM ane gaLI javuM ochuM thavuM thavuM te. + maMDala (maMDala AkAre) vRtta (goLa) vyasa-caturastrane Ayata (dIrgha.) kALa. * anata
Page #111
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 zrI nava tattva sAtha 3 nuM puNya tattva. vagA-upAMga. Ama pahelu. saMghayaNa-saMdhayaNu. saMDANA--saMsthAna. vanacaukA -vaNuM catuSka. . sA-zAtA vedanIya. uccagAma-uccagAtra macchu duga-manuSyadrika. sura duga-devidraka. paMciDhijAI-5 ce kriya jAti. paNa dehA-5 zarIra. AI-AdinAM. agurUlahu-anulaghu paraghA-parAvAta. UsAsa-zvAseAzvAsa. titaNUNa-3zarIranAM. Ayava-tapa. puNya tattvanA 42 bheda, sA uccageAa maNuduMga--zAtA vedanIya, ucca gAtra, manuSyadrika ( manuSya gati ne manuSyAnupUrvI,) surajjuga 5cidijAi paNudehA--devadrika (devagati devAtupUtrI), paMce driya jAti, 5 zarIra (audvArika-vaikriya - AhAraka-tejasa ne kANuM). AItitaNAjIva gA--prathamanAM 3 zarIranAM upAMga (audArika upAMga-vaikriya upAMga ne AhAraka upAMga. ) AIsa sa`ghayaNa sa'ThANA |1pAA--paheluM sAyaNa ( vajA RSabha nArAca) ne paheluM saMsthAna (samacaturasa). vana cakkA-gurUlahuM--vaNuM catuSka (zubhava, zubhaga'dha, zularasa, zubhaspa) anurUlaghu.. paraghA UsAsa Aya-gujroa--parAghAta, zvAseAzvAsa, Atapa (ane) udyota. ujajoa -udyota. subha khagai-zubhakhagati. (vihAyAgati). nimiSNu-nirmANu. tasa dasa-trasa zake. sura-denuM (AyuSya). nara-manuSyanuM(AyuSya) tiriAI-tiryaMcAyu. tisthayar tirthaMkara.
Page #112
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. kaMpa subhakhagaI nimiNu tasadasa-zubha vihogati, nirmANa ane trasa vigere 10. sura-nara-tiriAutirthIyara -devanuM AyuSya, manuSyanuM AyuSya, tiryaMcanuM AyuSyane tIrthakara nAmakarma. (e sarva kara bheda puNyanA udayathI maLe che.) puNya bAMdhavAnA nava prakAra. 1. sAdhu pramukhane-anna ApavAthI, 2. pANa ApavAthI, 3. rahevAne sthAnaka ApavAthI, 4. suvAne pATa pramukha ApavAthI, 5. paheravA-oDhavA mATe vastra ApavAthI, 6. temane viSe manamAM zubha saMkalpa karyAthI, (17. vacane karIne stutyAdika kayAMthI, 8. kAyAe karIne sevA karyAthI, ane 9. namaskArAdika karyAthI. puNya bhegavavAnA beMtAlIza prakAra. 1. sAtavedanIya -je (kama)nA udayathI zArIrika sukhane anubhava thAya che. 2. ucca gAtra-jenA udayathI aizvaryAdike karIne yukta ucca kuLamAM janma dhAraNa karIne pUjA pratiSThAdika pAme. 3. manuSya gati nAma-jenA udayathI manuSya gati pAme. 4. manuSyAnupUrvI nAma-jenA udayathI anya gatimAM vAMkA jatA jIvane manuSya gatimAM lAve te.
Page #113
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tattva sA. AnupUrvI eTale parabhavamAM vakragatie jatA jIvane aLadanA nAthanI peThe sIdhA utpatti sthAne laI jAya te. 5. devagati nAma--jenA udayathI devagati pAme te. 6. devAnupUrvI nAma--mIjI gatimAM vAMkA jatA jIvane devagatimAM lAve te. 7. pacedriya jAti nAma--jenA udayathI pa`ce driyapaNuM prApta thAya te. 36 8. audArika zarIra nAma--jenA udayathI audArika zarIra ceAgya pudgaleA grahaNa karIne, tene teja zarIrapaNe pariNmAvIne, jIva peAtAnA Atmapradeza sAthe meLave te. 9. vakriya zarIra nAma--jenA udayathI vividha kriyA karavAne samartha evA zarIranI prApti thAya te. 10. AhAraka zarIra nAma--jenA uddayathI cauda pUrvadhara sAdhu, tIrthaMkaranI Rdhdhi jovA mATe athavA teA sUkSma arthanA sadbe TALavA mATe mahAvideha kSetramAM javAne eka hAthanA pramANanuM viziSTa rUpavALu zarIra kare te. 11. tejasa zarIra nAma--jenA udayathI AhAra pacAvavAnA ane tejoleyAnA hetubhUta zarIranI prApti thAya te. 12. kANu zarIra nAma.--jenA udayathI sarva prakAranA zarIranA upAdAna (mUla) kAraNarUpa ane 8 kanA vikArarUpa evA kANu zarIranI prApti thAya te. 1 vaikriya zarIranA e bheda che. 1 bhava pratyayika. ne 2 labdhi pratyayika, bhavapratyayika nArakI tathA devane hAya che, ane labdhi pratyayika manuSya tathA tiryaMcane hAya che.
Page #114
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe, 13. dArika aMgopAMga nAma-jenA udayathI audArika zarIranA aMga tathA upAMganI prApti thAyate. 14. vaikriya apAMga nAma-jenA udayathI vaikriya zarIranA aMga upAMganI prApti thAya te. 15. AhAraka aMgepAMga nAma-jenA udayathI AhAraka zarIranA aMga upAMganI prApti thAya te. 16. varaSabhanArA saMghayaNanAma-(vajIHkhIlI, RSabha=pATa, nArAca=be pAse markaTabaMdha, saMghayaNuM= hADakAne samuha). jenA udayathI be pAse markaTa baMdha upara pATe ane tenI upara khIlI je majabUta baMdha hoya te. 17. samacaturasa* saMsthAna nAma-jenA udayathI paryakAsane besatAM jenI cAre bAju sarakhI hoya evA saMsthAna (zarIranI AkRti ) nI prApti thAya te. 1 be hAtha, be sAthaLa, pITha, mastaka, chAtI ane peTa e ATha aMga che. 2 aMgulI pramukha te upAMga ne rekhAdi te aMgopAMga. pahelAM traNa zarIrane aMgopAMga che, zeSa taijasa ane kAzmaNa e be zarIrane aMgopAMga nathI. * 1. be DhIMcaNanuM aMtara 2. jamaNe DhIMcaNa ane DAbA khabhAnuM aMtara. 3. DAbe DhIMcaNa ane jamaNA khabhAnuM aMtara ane 4. palAMThI ane lalATanA madhyabhAganuM aMtara.
Page #115
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. 18. zubhavaNa nAma-jenA udayathI zveta, pIta, ane raktarUpa zubha varNanI prApti thAya te. 19 zubhagaMdha nAma-jenA udayathI surabhi gaMdhanI prApti thAya te. 20. zubharasa nAma-jenA udayathI Amla, kaSAyelA ane mIThArasa rUpa zubha rasanI prApti thAya te. 21. zubhasparza nAma-jenA udayathI haLave, cIkaNe, suMvALe, ane uNu sparzarUpa zubha sparzanI prApti thAya te. 22. agurulaghu nAma -jenA udayathI lehanA goLApare atyaMta bhAre nahi, temaja AkaDAnA rUnI pere atyaMta halakuM paNa nahi, evA madhyama vajanadAra (pate pitAnA zarIrathI gamanAdi karI zake tevA) zarIranI prApti thAya te. 23 parAghAta nAma-jenA udayathI game tevA baLavA nane paNa jItavA samartha thAya te. 24. zvAsozvAsa nAma-jenA udayathI zvAsozvAsa labdhivALe hoya te. Apa nAma-jenA udayathI pite zItaLa chatAM anyane tApa karanAra thAya te. ( 1 sUryanA vimAnamAM rahelA bAdara paryAptA pRthvIkAya ekendriyane ja Atapa nAma karmane udaya hoya che.
Page #116
--------------------------------------------------------------------------
________________ 39 zrI nava tattava sAtha. 26. udyota nAma-jenA udayathI caMdrAdinI peThe zItaLa ane prakAza yukta zarIranI prApti thAya te. 27. zubhakhagati nAma-jenA udayathI vRSabha tathA haMsanI pere sArI cAlavAnI gati prApta thAya te. 28. nirmANa nAma-jenA udayathI suthAre ghaDela putaLInI peThe aMge pAMga egya sthaLe goThavAya te. ra9 thI 38. trasa dazaka-jenA udayathI trasa Adi dazakanI prApti thAya te. 39 surAyuM-jenA udayathI devatAnuM AyuSya pAme te. 40. manuSkAyu-jenA udayathI manuSyanuM AyuSya prApta na thAya te. 41. tiryaMcAyu-jenA udayathI tiryaMcanuM AyuSya prApta thAya te. ra. tIrthakara nAma-jenA udayathI tribhuvananA jIvane pUjevA yogya thAya che. tene udaya tIrthakara kevaLIne jANo. jJAnA darzanA - | vedanIya mehanIya, aMtarAya. kula, |_| AyuSya, 'dIe 6i | nAma. navamA
Page #117
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 zrI nava tatva sAthe, tasa-trasa. surbha-zubha. tasAI-trasAdi. bAyara-bAdara. subhaga saubhAgya. pajajad-paryApta. sussa-susvara. dasagaM-10 prakRtio. pa -pratyeka AIjaja-Adeya. Ima-e. A. thira-sthira. jasaM yaza, kIrti. | heI-che. vaza dazaka. tasa bAyara jajatta-vyasa, bAdara, paryApta. . paree thiraM subha ca subhaga ca-pratyeka sthira-zubha ane saubhAgya. susara AIjaja jasaM-susvara Adeya ane yaza. tasAI saguM Ima hAI 17-e trasa vigere 10 prakRtie bheda. nAmakarmanA] che. 1. trasa nAma-jenA udayathI beIdriyAdi jIvapaNAnI prApti thAya te. 2. bAdara nAma -jenA udayathI carma cakSue dekhAya evA moTA dehanI prApti thAya te. 3. paryApta nAma -jenA udayathI jIva pitAne gya paryApti pUrNa kare te. 4. pratyeka nAma-jenA udayathI eka zarIrane viSe 1 jIva hoya te. 5. sthira nAma-jenA udayathI hADa, dAMta, Adi sthira avaya hoya te. 6. zubha nAma-jenA udayathI nAbhinA uparanuM aMga * aMge aDavAthI bIjAne khedakArI na thAya te.
Page #118
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tattva sA. 41 7. subhaga nAma.--jenA udayathI sarva mANasene priya lAge te. 8. susvara nAma0--jenA udayathI kAyalanA jevA madhura svaranI prApti thAya te. 9. ATheya nAma.--jenA udbhayathI leAkamAM vacana mAnanIya thAya te. 10. yaza nAma-jenA udbhayathI leAkamAM cazakIti phelAya te. puNya tattvanA prazno. 1. puNya keTalA prakAra vaDe ane kayA kayA prakArA vaDe badhAya ? 2. puNya tattvamAM kayA kayA karmInI keTalI prakRti che te saMkhyAmAM kahI. 3. nIcenI prakRtine artha kahe. odArika zarIra, vajra rUpabhanArAya, samacatusra, zubha vaN tuka, parAdhAta, Atapa, nirmAMNu, tirthaMkara, bAdara ane saubhAgya nAmaka 4. sayaNu, sasthAna ane AnupUrvIne a kahA. 5. puNya bhagavavAnA 42 bhedanAM phakta nAma gAthA uparathI kahe. 4 zuM pApatattva. naya tiga-naraka trika. nANa-jJAnAvaraNIya. aMtarAya-aMtarAya. dasaga'-dRza. navanava. kasAya-kaSAya. paNa vIsa-pacIza. bIe-bIjA(karma)nA tiriya duga-tiryaMca ki. nIa-nIca gAtra, asAya--AzAtA vedanIya. micchatta -mithyAtva. thAvara isa-sthAvara zake. IMga-ekedriya. bi-eiMdriya. ti-teIdriya. cau-cauriMdriya. jAIo-jAtio. kuMkhagaI-azubha vihAyeA gati. uvadyAya--upaghAta. nti che. pAvasa-pApanA(bheda) apasatva-azubha. vajracau--varNAdi 4. apaDhama-prathama vinA. saghayaNa--sa dhayaNu. sANA-saMsthAna,
Page #119
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tattva sA. pApatattvanA 8ra bheda. nANuM tarAya dasaga--5 jJAnAvaraNIya ane 5 atarAya (e be) maLIne 10 bheda. matijJAnAvaraNIya-zruta jJAnAvaraNIya-avidha jJAnAvaraNIya--manaHpa va jJAnAvaraNIya-ane kevala jJAnAvaraNIya, dAnAMtarAya-lAbhAMtarAya--bhegAMtarAya-upabhAgAMtarAya ane 43 vIyAtarAya. nava khIe nIa sAyamicchatta--khIjA danAvaraNIyanA 9 bheda-nIca geAtra-azAtA vedanIya-mithyAtva mAhanIya. cakSu danAvaraNIya, acakSu darzAnAvaraNIya, avidha danAvaraNIya, kevaladarzanAvaraNIya, nidrA, nidrAnidrA, pracalA, pracalApracalA te thIddhi. thAvara dasa naratiga --sthAvara vigere 10 bheda-narakatrika nirkagati-narakAnupUrvI ne narakAsuSya.] sAya paNavIsa tiriyaduga. // 18 5--25 kaSAya ne tiryaMcadvika [tiryaMcagati-tiryaMcAnupUrvI,] IMga miti cau jAIo-ekedriya jAti-eiMdriya jAti-teIMdriya jAti ne cari Mdriya jAti. kuMkhagai uvaghAya huti pAvasta--azubha vihAyeAgati ne upaghAta nAma. e pApanA bheda che. apasatya' vanacau--azubha varNAgni-4 ( anubhava - gadha-rasa ne sparze.) apama saMghayaNu sadANA ! 19 !--pahelA vinA 5 saMghayaNa ne pahelA vinA 5 sasthAna.
Page #120
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. rUSabhanArAcanArAca-ardhanArAca-phIlikA ne cheva e. 5 saMghayaNa. nyagrodha parimaMDala-sAdi-vAmina-kuja ne huMDaka e 5 saMsthAna, (e sarva 82 bheda pApanA udayathI maLe che.) pApa bAMdhavAnA 18 prakAra1 prANAtipAta, 2 mRSAvAda, 3 adattAdAna, 4 maithuna, 5 parigraha, 6 krodha, 7 mAna, 8 mAyA, 9 lobha, 10 rAga, 11 zreSa,12 kalaha,13 abhyAkhyAna,14 pazunya,15 ratiarati, 16 para5rivAda, 17 mAyAmRSAvAda ane 18 mithyAtvazalya. pApa bhegavavAnA khyAtI prakAra 1. mati jJAnAvaraNIya-jenA udayathI pAMca iMdriya tathA manavaDe je niyata vastunuM jJAna thAya evA mati- jJAnanuM AcchAdana thAya te. zruta jJAnAvaraNIya-jenA udayathI zAstrAnusAre je jJAna thAya evA zrutajJAnanuM AcchAdana thAya te. 3. avadhi jJAnAvaraNIya-jenA udayathI iMdriyAdikanI apekSA vinA AtmAvaDe, maryAdApUrvaka je rUpI dravyanuM jJAna thAya evA avadhijJAnanuM AcchAdana thAya te. 4. mana paryava jJAnAvaraNIya-jenA udayathI sAdhu rA dvIpamAM rahelA saMjJI paMcendriyanA mane gata bhAva jANe zake evA manaH5ryavajJAnanuM AcchAdana thAya te. 5. kevaLa jJAnAvaraNIya-jenA udayathI kAlekamAM rahelA rUpI arUpI padArthonuM jJAna thAya evA kevaLajJAnanuM AcchAdana thAya te.
Page #121
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tattva sAthe. 6. dAnAMtarAya-jenA udayathI pitAnA gharamAM devA gya vastu chatAM, yegya pAtrane samAgama thayA chatAM, tathA dAnanuM phaLa jANavA chatAM, paNa dAna ApI zakAya nahi te. 7. lAbhAMtarAya-jenA udayathI sAme dAtAra chatAM, dAtAranA gharamAM vastu chatAM, ane mAganAra pote pAtra chatAM, pitAne icchita vastu maLI zake nahi te. 8. bhegAMtarAya-jenA udayathI pite yuvAna ane surUpa chatAM, tathA bhegya vastunI prApti thayA chatAM, paNa bhegavI na zake te. upabhegAMtarAyara-jenA udayathI pite yuvAna ane surUpa chatAM, tathA AbhUSaNadi upagya vastu pApta thayA chatAM, paNa bhogavI na zake te. vItarAya-jenA udayathI pite yuvAna ane nirogI chatAM hIna baLavALo thAya te. cakSu darzanAvaraNIya-jenA udayathI AMkhe karI rUpanuM sAmAnyapaNe jJAna thAya evA cakSudarzananuM AcchAdana thAya te. acakuM darzanAvaraNIya-jenA udayathI cakSu vinA bAkInI iMdriye karIne je potapotAnA viSayanuM sAmAnyapaNe jJAna thAya evA acakSudarzananuM AcchAdana thAya te. ekavAra bhogavAya evA AhArAdika bhega kahevAya che, 2. vAraMvAra bhagavAya evA vastra AbhUSaNa Adi upabhega kahevAya che.
Page #122
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. 13. avadhidarzanAvaraNaya-jenA udayathI iMdriyAdikanI apekSA vinA maryAdA pUrvaka rUpI dravyanuM sAmAnyapaNe. jJAna thAya evA avadhidarzananuM AcchAdana thAya te. 14. kevaLadarzanAvaraNaya-jenA udayathI lokAlokamAM rahelA rUpI arUpI padArthanuM sAmAnyapaNe jJAna thAya evA kevaLadarzananuM AcchAdana thAya te. 15. nidrA-jenA udayathI nidrAvasthAmAMthI sukhe karIne pratibaMdha (jAgavuM) thAya te. 16. nidrAnidrA-jenA udayathI nidrAvasthAmAMthI duHkhe karIne jAgRta avasthAnI prApti thAya te. 17. pacalA-jenA udayathI ubhA ane beThA thakAM nidrA Ave te. 18. pra calApracalA-jenA udayathI cAlatAM cAlatAM paNa nidrA Ave te. 19 thINuddhi--jenA udayathI jAgRta avasthAmAM ciMtaveluM A kArya rAtrIe nidrAvasthAmAM kare te. 20 nicagetra-jenA udayathI aizvaryAdika rahita nica kulamAM janma thAya te. 21 azAtA vedanIya-jenA udayathI zarIre duHkhane anubhava thAya che. 1 vajaRSabhanArA saMdhayaNavALAne thINuddhi nidrAnA samaye vAsudevathI ardha baLa hoya che. cakravati ane vAsudevane te nidrA na hoya, kAraNa ke teonuM baLa adhika che. bIjA saMdhayaNavALAne pitAnA sahaja baLathI bamaNuM -maNuM baLa hoya che. thINuddhi nidrAnA udaye maranAra chava naraThagAmI jANa. deva ane nArakI marIne naraka gatimAM utpanna thatA nathI, tethI teone te nidrA na hoya.
Page #123
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tarava sAtha. 22. mithyAtva mohanIya-jenA udayathI vItarAganA vacanAthI viparIta zraddhA thAya te. 23-32. sthAvara dazaka-jenA udayathI sthAvara Adi 10 nI prApti thAya che. tenuM varNana AgaLa kahevAze.) 33. narakagati nAma-jenA udayathI narakamAM utpanna thAya te. 34. narakAsupUthvI nAma-jenA udayathI anya gatimAM jatA jIvane narakanI sanmukha laI jAya che. 35. narakAsu-jenA udayathI (AyuSyanI sthiti anusAre) nArakImAM rahevuM paDe te. 36-39. anaMtAnubadhI 4-kodha, mAna, mAyA ne lebha. jenA udayathI samyakatva prApta na thAya, utkRSTapaNe mAvajajIvara sudhI rahe ne marIne te jIva narakagati pAme. tene krodha parvatanI rekhA samAna che, mAna pASANanA staMbha samAna che, mAyA vaMzanA mUla samAna che ne lobha karamajanA raMga samAna che. 40-43 apratyAkhyAnIya 4-krodha, mAna, mAyA ne lobha. jenA udayathI dezaviratipaNuM na pAme, eka varSa sudhI rahe. marIne tiryaMcanI gatimAM jAya. tene krodha sukAyelA taLAvanI rekhA samAna, mAna hADakAnA staMbha samAna, mAyA meMDhAnA zIMgaDA samAna, ane lAbha gADAnI maLI samAna che. 1. anaMta saMsAranI paraMparAnA hetu bhUta. 2. yAjajIva ane narakAdigati e prAyika vacana che. 3. jenA udayathI thoDuM paNa pratyAkhyAna na pAme.
Page #124
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthI 44-47. pratyAkhyAnIya 4krodha, mAna, mAyA ne lebha. jenA udayathI sarvaviratipaNuM na pAme, cAra mAsa sudhI rahe. marIne manuSyagatimAM jAya. tene krodha retInI rekhA sarakha, mAna kASTanA khaMbhA sarakhe; mAyA gomUtra sarakhI, ane lebha kAjaLanA raMga sarakhe jANo. 48-51.brujavalana 4-krodha, mAna, mAyA ne lebha. jenA udayathI yathAkhyAta cAritra na pAme, tenI sthiti eka pakSanI che, marIne devagatimAM jAya. tene krodha jalarekhA samAna che, mAna netaranI latA samAna che, mAyA vaMzanI chAla samAna che, ne lAbha haladaranA raMga samAna che. (evI rIte seLa kaSAya thayA, have nava nekaSAyanuM varNana kare che.). 52-57. hAsyaSaka-jenA udayathI koI paNa nimitte athavA te nimitta vinA (ciMtavavAthI) hAsya, rati, arati, zeka, bhaya ane jugupsA (durgachA) thAya te. 58. purUSada-jenA udayathI strI bhegavavAnI IcchA thAya te. A vedane udaya tRNanA agni sarakho jANa. + jenA udayathI sarva viratirUpa pratyAkhyAna na pAme. * jenA udayathI cAritra dhAraNa karanArane paNa thaDe kaSAya thAya. 1. kaSa saMsAraAya lAbha=saMsAranI paraMparA jenAthI maLe che. 2. kaSAyanA sahacArI, kaSAyanI utpattimAM madada karanAra.
Page #125
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. 59 strIveda-jenA udayathI purUSa bhegavavAnI IcchA thAya che. A vedane udaya bakarInI lIMonA agni sarakhe jANa. 60. napuMsakaveda-jenA udayathI strI purUSa banene bhega vavAnI IcchA thAya te. A vedano udaya nagaranA dAha samAna jANa. 61. tiryaMcagati nAma-jenA udayathI tiryaMcamAM utpanna thAya te. dara. tiryaMcAnupUravI nAma-jenA udayathI anya gatimAM vAMkA jatAM jIvane tiryaMca gatimAM laI jAya che. 63. ekendriya jAti nAma-jenA udayathI ekendriyapaNuM . prApta thAya te. 64. eIdriyajAta na majenA udayathI beidriyapaNuM prApta thAya te. 5. teIdriyajAti nAmaH-- jenA udayathI teidriyapaNuM prApta thAya te. 66. cauriMdriyajA ta na ma --jenA udayathI cauriMdriya paNuM prApta thAya te. 67. azubha vihAgati nAma-jenA udayathI uMTa tathA gadheDAnI peThe zu vAnI gati prApta thAya te. 68. upaghAta nAma. - yakI pitAnA avayavovaDe pite haNa ya. je sALI, paDachabhI Adi prApta . thAya te. - pAka
Page #126
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sA. 499. aprazasta varNa nAma-jenA udayathI nIla tathA kRSNarUpa azubha varNanI prApti thAya te. 70, aprazasta gaMdha nAma-jenA udayathI durabhigaMdharUpa azubha gaMdhanI prApti thAya te. aprazasta rasa nAma-jenA udayathI tikta tathA kaTukarUpa azubha rasanI prApti thAya te. 7ra, aprazasta spazanAma -jenA udayathI bhAre, lakhe, khaDabacaDo ane zIta sparzarUpa azubha sparzanI prApti thAya te. 73. gaSabhanArAca saMghayaNa nAma-jenA udayathI be pAse markaTabaMdha ane tenI upara pATe hoya, e hADakAne baMdha prApta thAya te. 74. nArAca saMghayaNa nAma-jenA udayathI banne pAse - markaTabaMdha hoya, e hADakAne baMdha prApta thAya te. 5. ardhanArAca saMghayaNa nAma-jenA udayathI eka pAse markaTabaMdha hoya ane bIje pAse khIlI hoya, e hADakAne baMdha prApta thAya te. 76. kAlikA saMghayaNa nAma-jenA udayathI mAMhomAMhe maLelA hADakAne phakata khIlIne baMdha hoya te. 77. cheva6 saMghayaNa nAma-jenA udayathI hADakAM paraspara ane rahelAM hoya te, athavA tela coLavA vigere sevAnI jarUrIyAta rAkhe te sevAta. 78. nyadha parimaMDala saMsthAna nAma-jenA udayathI vaDanI peThe nAbhinI uparanuM aMga lakSaNe peta heya te.
Page #127
--------------------------------------------------------------------------
________________ 20. zrI nava tatva sAthe. 79 sAdi saMsthAna nAma-jenA udayathI nAbhinI nIcenuM aMga lakSaNavALuM prApta thAya ane uparavuM aMga hIna hoya te. vAmana saMsthAna nAma-jenA udayathI udara, hRdaya, ne pITha lakSaNe peta hoya ane hAtha, paga, mAthuM ne Deka pramANu hIna hoya te. 81. kAja saMsthAna nAma-jenA udayathI hAtha, paga, mAthuM ne Deka pramANe peta heya ane udara, hRdaya ne pITha pramANu hIna hoya te. 82. huMDaka saMsthAnuM nAma -jenA udayathI sarva avayava pramANa vinAnA hoya te. thAvara-sthAvara. | | asubha-azubha. thAvara-sthAvara. suhuma-sUkSma. dubhagANi-daurbhAgya. | apajaja-aparyApta. dilsara-dusvara. | dasa-dazaka. sAhAraNuM-sAdhAraNa. | aNAIja-anAdeya. vivajattha-vipaathira-asthira. | ajasaM-ayaza. | rItArtha sthAvara dazaka thAvara suhuma apajaja-sthAvara-sUkSma-aparyApta. sAhAraNu-mathira-masubha-dubhagANi-sAdhAraNa-asthira azubhadaubhagya. dusara-NAIjaja-jasa-duHsvara-anAdeyane apayazanAma. thAvara dasagaM vivajajaltha che 20 -e sthAvara dazaka (trasa dazakathI) viparIta arthavALe che.
Page #128
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe 1. sthAvaranAma-jenA udayathI sthAvarapaNuM prApta thAya te. 2. sUkSma nAma-jenA udayathI carmacakSune adazya evA sUkSma dehapaNAnI prApti thAya te. 3. aparyApta nAma-jenA udayathI pitAne yogya paryApti pUrNa na kare te. 4. sAdhAraNa nAma-jenA udayathI anaMtA chava vacce eka zarIranI prApti thAya te. 5. asthira nAma-jenA udayathI dAMta (lehI-hoTha- jIbha) Adi asthira pudgalane baMdha hoya te. 6. azubha nAma -jenA udayathI nAbhinI nicenuM aMga aMge aDavAthI azubha lAge te. 7. darbhAgya nAma-jenA udayathI sarva lokane apriya lAge che. 8. dura nAma-jenA udayathI kAgaDA ane gadheDAnI peThe kharAba svaranI prApti thAya te. 9. anAdeya nAma-jenA udayathI lokamAM vacana mAnya na thAya te. 10. ayaza nAma-jenA udayathI lekamAM apakIri phelAya te. jJAnA darzanA vedanIya. mehanIya, AyuSya, aMtarAya. tra. nAma. pApatatvamAM. 5 | 9 | 1 | 26/ 1/34 | 1| paTara nAmakarmamAM varNAdi 4 puNya ane pApa e baMne tattvamAM gaNelA che.
Page #129
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe , pApa tattvanA prazno. 1. pApa zAthI baMdhAya ? 2. pApa tattamAM kayA kyA karmanI keTalI prakRti che ? te saMkhyAmAM kaho. thINuddhi nidrA kone kahe ? nArakI, devatA. cakravarti ane munirAjane te nidrA hoya ke nahi ? te kAraNa sAthe kahe. 4. tiryaMcanuM AyuSya ane gati kayA tatvamAM che te kAraNa sahita jaNAvo. u0 tiryaMcAyu puNyatatvamAM che kAraNa ke tiye AyuSyane I che ane gati pApatatvamAM che kAraNa ke te gatimAM kaSTa sahana karavuM paDe che mATe gati icchatA nathI. 5. nyagrodha ane zubha, sAdi ane azubha nAmakarma tathA bhegAM tarAya ane upabhegAMtarAyamAM taphAvata kahe. 6. nIcenA zabdonuM vivecana kare. avadhi jJAnAvaraNaya-pracalA-narakAyu-apratyAkhyAnIya 4- upaghAta ardhanArAca-heDaka-daubhagya-sUkSma ne anAdeya. 5 muM Azrava tattva. diya-kriye. (5) | paMca tiji-pAMca | ImA-A. kasAya-kaSAya. (4) traNa. | avaya-avato(5) | kamA-anukrame. | tAote jegA-cage. (a) | kiriAe-kriyAo. (25 kriyAo ) paMcAMca-pAMca. cAra. paNavIsaM-pacIza. ! aNumase-anukrame.
Page #130
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. 53 IdiA kasAya avaya, jagA paMca cau paMca tinni kamA-anukrame 5 iMddhi, 4 kaSA, 5 abate (ane) 3 cogA. [ maLI 17 bheda ane ] kiriAe paNavIsa-25 kriyAo. (maLIne 42 bheda thayA. ImA u tAo akkamaso 21 me--A [ AgaLa kahevAtI] te 25 kriyAo anukrame che. mithyAtvAdika hetue karIne karmanuM AvavuM tene Azrava tattva kahe che. jIvanA zubhAzubha pariNAma te bhAvAzraya, ane tene lIdhe karmanuM AvavuM te dravyAzraya. 5. sparzaneMdriya, rasaneMdriya, ghrANendriya, cakSuriMdriya, ane zreneMdriya, e pAMca iMdriyanI avirati. 6-9 krodhI mAna mAyA ane lobha e cAra kaSAya. 10-14. prANAtipAta, mRSAvAda, adattAdAna, maithuna, ane parigraha, e pAMca agrata. 15-17. manayoga,10 vacanayoga, 11 ane kAyayoga,12 e traNa yoga. - 1. gusse. 2. ahaMkAra. 3. kapaTa. 4. dhanAdi vadhAre meLavavAnI IcchA. 5. prANuno nAza. 6. juThuM. 7. cerI. 8. kAmaga. 9. vastunA saMgraha upara mamatva bhAva. 10. zubha azubhamAM manane joDavuM. 11. zubha azubhamAM vacanane joDavuM. 12. zubha azubhamAM kAyAne joDavI.
Page #131
--------------------------------------------------------------------------
________________ 14 kAIa-kAyikA. hiMgaraNIadhikaraNikA. pAsiyA-prAdeSika. apaccakhANAya- pAritAvaNI-pAri apratyAkhyAnikI. zrI nava tattva sA micchAda saNavattI mithyAdarzana pratyayikI. tApanikI. iidaSTikI. puTTIa-sRSTikI ke pRcchikI. pADaccia-prAti kI. kiriyA-kriyA. pANAIvAya-prANAtipAtikI. rabhiya-Ara bikI. pariggahiyA-parima hiMkI. mAyavattI ya-ane mAyA pratyayikI. ANavaNa-AjJApanikI. AnayanikI. viraNi-vidAraNakI. aNubhAgA-anAbhe gikI. aNuvaka khapAIoanavakAMkSA pratyayikI, annA--mIjI. paAga-prAyeAgikI, samudRANu-samAdAnikI. sAmatAvaNIa- pijja-premikI. sAma tepanipAtikI. DhAsa-dreSikI. netyi naizastrikI. iriyAvahi-- sAhathI-svAhastikI. Iryo pathikI. kAIe ahigaraNIA--kAyikI---adhikaraNakI. pAsiyA pAritAvaNIkiriyA--prAddheSikI-pAritApanikI kriyA. pANAivAya razia--prANAtipAtikI-Ara bhikI. parigahiyA mAyavattI ya aa 22 5--parigrahikI ne mAyA pratyayikI. micchA-da"saNa-vattI--mithyAdarzana pratyayikI. apaccakkhANA ya U~ puTTI a--apratyAkhyAnikI STikI ne spaSTikI. pADuccia sAmaMtA, vaNIa--prAtitya sAma`tApani pAtikI.
Page #132
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tattva sAthe. nesalthi sAhasthI 23 -nazastrikI ane svA hastikI. ANuvaNi viAraNiA-AyanikI [ AjJAnikI), vidAraNikI. aNubhagA aNavataMkha paracaIo-anAgikI anavakAMkSA pratyayikI. annA paga samudANa-bIjI prAyogikI samAdAnikI. pija deseriyAvahiA che 24 -premikI, draSiko, IryA pathikI. paccIza kriyAo. 1. kAyikI kiyA-kAyAne ayatanAe pravartAvatAM je | kiyA lAge che. 2. adhikaraNikI kriyA-ghaMTa Adi adhikaraNe karI jIvane haNavAthI je kiyA lAge che. 3. prASikI kiyA-jIva ane ajIva upara dveSa karavAthI je kriyA lAge che. 4. pAritApanikI kriyA-pitAne ane parane paritApa upajAvavAthI je kriyA lAge che. 5. prANAtipAtikI kriyA-ekeMdriyAdika jIvane haNavA haNAvavAthI je kiyA lAge che. 6. AraMbhikI yiA-khetI Adika AraMbha karavA karAvavAthI je kriyA lAge che.
Page #133
--------------------------------------------------------------------------
________________ 56 zrI nava tatva sAthe. 7. parigrahika kriyA-dhana dhAnyAdika meLavatAM ane tenA upara mUchI rAkhatAM je kiyA lAge che. 8. mAyApratyayikI kyiA-kapaTa vaDe anyane chetaravAthI - je kriyA lAge che. 9. mithyAdarzana pratyayikI kriyA-jina vacananI azraddhA karavAthI tathA viparIta prarUpaNa karavAthI je kiyA lAge che. 10. apratyAkhyAnikI kriyA-aviratie karI (pacca phakhANa nahi karavAthI) je sarva vastunI kriyA lAge che. 11. daSTikI kriyA-kautuke karIne azva pramukha jevAthI je kriyA lAge che. 12. smRSTikI ke pachikIkiyA-rAgAdikanA vaza karI strI, 'purUSa, sukamALa vastu vigerene sparza karavAthI je kiyA lAge che. athavA rAgAdikathI pUchavA vaDe je kiyA lAge te pRchikI kriyA. 13. prAtityakI kriyA-bIjAne ghera hastI ghoDA vigere dekhI IrSA karavAthI je kiyA lAge che. 14. sAmatepanipAtikI kriyA-pitAnA ghaDA pramukhane jevA AvelA lokone prazaMsA karatA sAMbhaLI harSa dhAraNa karavAthI je kriyA lAge che, athavA ghI tela vigerenAM bhAjana ughADAM mUkavAthI je kiyA lAge che. 15. naisRSTikI kriyA-rAjAdikanA Adeze yaMtra, zastrAdi ghaDAvavAthI je kiyA lAge che.
Page #134
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tattva sA. 57 16. svAhastiI kriyA--neAkarane karavA cAgya kAya abhimAnathI peAtAnA hAthe karavAthI je kriyA lAge te. 17. AnayanikI ke AjJAnikI kriyA-jIva pAse kAMi magAvavAthI je kriyA lAge te. athavA jIva ajIvane AjJA karavAthI je kriyA lAge te AjJApanikI kriyA. 18. vidAraNakI kriyA--jIva ajIvane vidyAraNa karavAthI je kriyA lAge te, athavA tA koInAM machatAM duSaNa prakAza karI tenI mAna pUjAne nAza karavAthI je kriyA lAge te. (ane anyane ThagavAthI je kriyA lAge te vaitAraNuikI kriyA. ) 19. anAeAgikI kriyA--upayAga vinA zunyapaNAthI uThatAM, besatAM, ke gamanAdika karatAM je kriyA lAge te. 20 anavakAMkSA pratyayikIkriyA--AlAka ane paralAka virUddha kArya karavuM. (athavA vItarAge kahelI vidhimAM anAdara karavAthI je kriyA lAge te. ) 21. prAyAgikI kriyA--mana, vacana ane kAyAnA azubha vyApArathI je kriyA lAge te. 22. samAdAnikI kriyA--keAIpaNa evI pAparUpa kriyA kare, ke jethI AThe kanu samudAyapaNe grahaNa thAya te. (athavA phAMsInA lAkaDe caDhAvAtA mANasane jovA janArA tamAmane je kriyA lAge te.) 23. premikI kriyA--mAyA tathA lAlavaDe parane prema upajAvavAthI je kriyA lAge te.
Page #135
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. 24. heSikI kriyA-kodha ane mAnathI evAM garvita vacana bele ke jethI anyane dveSa utpanna thAya te. 25. IryApathikI kriyA kevaLIne mAtra cogavaDe che samayane baMdha thAya che. athavA to cAlatAM pApa lAge te. Azrava tatvanA prazno. Azrava tatvanA 42 bheda saMkSepathI gAthA uparathI kaho. dravyAprava ane bhAvAzrava eTale zuM ? nIcenI kriyAone artha kaho. prASikI, AraMbhikI, pRthvikI, prAtiyakI, sAmaMta panipAtikI, svAhastikI, anAgikI, anavakAMkSA pratyayikI, samAdAnikI, iryApathikI. 6 huM saMvara tatva. samiI-samiti. | bhAvaNa-bhAvanA. bhAvaNuM-bhAvanA. ' dasa bArasa-daza bAragutti-gupti. carittANi-cAritra. | paMca-pAMca. parisaha-pariSaha. paNa ti-pAMca. traNa bheehiM-bhede vaDe. jaIdhame-yatidharma. ! duvIsa-bAvIza. | sagavanA-sattAvana. - saMvara tattvanA pa7 bheda. samiI gutti parisaha-samiti, gupti, pariSaha. jaIdhame bhAvaNuM caritANi-yatidharma, bhAvanA ne cAritra. einA anukrame paNa ti vIsa dasa bArasa-pa (samiti), 3 (gupti), 22 [pariSaha), 10 (yatidharma, 12 [bhAvanA), ane paMca bheehiM sagavannA rapA-5 [cAritranA bhede vaDe saMvaranA pa7 bheda thAya che.
Page #136
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sArtha. 29 karmanA hetubhUta mithyAtvAdikane rokavA, tene saMvaratatva kahe che. te be prakAre che-bhAvasaMvara ane dravyasaMvara. temAM bhAvasaMvara te karmane rokavA samartha je AtmAnA zubha pariNAma te, ane te nimitte karmadalanuM rekAvuM tene dravyasaMvara kahe che. 1. samiti-samyapha upayoga pUrvaka pravRtti karavI te. 2. gupti-azubha mana vacana ane kAyayogone rokavA, ane zubha mana vacana ne kAyathegone pravartAvavA. 3. pariSaha-mokSamArgamAM sthira karavA mATe ane karmanI nirjarAne mATe samyapha prakAre sahana karavuM te.' 4. yati dharma-odhAdi vibhAva dazAmAM paDatA jIvane zuddha AtmadazAmAM dhAraNa karavA te. pa. bhAvanA--savega (mekSa prApta karavAnI IcchA) ane vairAgya (saMsAra upara rAga na karavuM te) ne mATe vicAraNA karavI te. 6. cAritra-hiMsAdi sAvadya ga thakI viramI, zuddha AtmadazAmAM sthiratA karavI te. iriyA-I samiti. AdANe-AdAna ni- su-sArI. bhalI. bhAsA-bhASAsamiti paNa samiti. | maNaguttimanagati. uccAre-pAriSThA- | vayagutti-vacanagupti esaNu-eSaNa sa panikA. | kAyamutti-kAyagupti. miti. | samiI-samiti. | taheva-temaja.
Page #137
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe pAMca samiti ane traNa gupti. . IriyA-bhAse-saNa-dANe-IryAsamiti-bhASAsamiti eSaNa samiti-AdAnabhaMDamatta niphakhevaNa samiti. uccAre samiI su a-pArijhApanakA ( e pAMce) samiti sArI che. maNagutti vayagutti-managupti-vacanagupti. kAyamuri taheva ya mArA ane temaja kAyagupti. ei ATha pravacana mAtA kahevAya che.]. 1. I samiti-dhuMsarA pramANa bhUmikA joIne cAlavuM te. 2. bhASA samiti-hita, mita, zaMsaya rahita ane doSa, rahita vacana bolavuM te. 3. eSaNa samiti-42 doSa TAlIne anna, vastra pAtra Adi grahaNa karavAM te. 4. AdAna nikSepaNuM samiti-vastra pAtra vigere je, - te pachI rajoharaNathI pramAIne levuM tathA mUkavuM te. 5. pAriSThapanikA samiti-jIvathI rahita bhUmi joIne tathA pUchane maLa mUtra Adikane tyAga kara te. managupti-azubha saMkalpane tyAga kare ne zubha saMka95 (vicAra) karavA. athavA zubha ke azubha bane prakAranA saMkalpane tyAga karo te. vacana gupti-khapa pUratuM pApa rahita vacana bolavuM te. athavA te sarvathA mauna dhAraNa karavuM te. 1. samiti-Ahata dharmane anusAra samyaka prakAranI ceSTA.
Page #138
--------------------------------------------------------------------------
________________ 61" zrI nava tatva sAthe. 3. kAya gupti -sUvuM, besavuM, javuM, AvavuM, ItyAdi kriyAne viSe kAyAnA vyApArane niyama karo athavA sarvathA kAyayogane rAdha kara te. A AThe, cAritrana nirvAha karavAmAM mAtA samAna hovAthI tene aSTa pravacana mAtA kahevAmAM Ave che. khuhA-sudhA. bhUkha. | cariArcaryA. | mala-mala. mela. pivAsA-pipAsA. | nisahiyA-naidhikI. sakAra-satkAra. tarasa. sijajA-zayA. parisaMhA-pariSaha. sI-zIta. TADha. akosa-Akroza. pannA-prajJA. uNahuM-uSNa. tApa. vaha-vadha. annANu-ajJAna. daMsA-daMza. jAyaNAyAcanA. sammatta-samyaktva.. acela-acelaka. alAbha alAbha. a-e pramANe. araI-arati. rega-roga. bAvIsa-bAvIza. Isthio-strI. - | taNuphAsA-tRNasparza. | parisahA-pariSaha. bAvIza pariSaha. khuhA pivAsA sI uNahaM-kSudhA [ bhUkha ] pariSaha-tRSA (tarasa) pariSaha-zIta pariSaha-uSNu pariSaha. dasA-celA-raIthio-daMza [DaMkha] pariSaha-acelaka (jIrNa vastra) pariSaha-arati pariSaha-strIpariSaha. cariA nisahiyA sijajA-caryA (cAlavAne pariSaha, - naidhikI (javA AvavAnA niSedharUpa) pariSaha-zasyA pariSaha. akkosa vaha jAyaNa che 27 -Akroza pariSaha, vadha pariSaha, yAcanA pariSaha. * gupti-samyak prakAre yogane nigraha kare te.
Page #139
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. alAbha rAga taNaphAsA-alAbha pariSaha, rega pariSaha, tRNa sparza pariSaha. mala sakAra parisahA-mala [mela] pariSaha, satkAra pariSaha. pannA anANuM sanmatta-prajJA (jJAna) pariSaha, ajJAna pariSaha, samyakatva pariSaha, ia bAvIsa parihA che 28--e pramANe bAvIza pariSaha che. samyaga darzanAdi mArgathI bhraSTa nahi thavA mATe tathA kamanI nirjarone mATe je samabhAve sahana karavA yogya che. tene pariSaha kahe che. te bAvIza che. 1. sudhA parisaha--game tevI bhUkha lAge, topaNa doSavALA AhAranI IcchA na karatAM bhUkhathI utpanna thatI vedanAne samabhAve sahana karavI te. 2. pIpAsA parisaha-game tevI tRSA lAge te paNa doSavALA sacitta jalanI IcchA na karatAM tRSAne sahana karavI te. 3. zIta parisaha--TADhathI thatI vedanAne sahana karavI te. 4. uSNa, parisaha-tApathI thatI vedanAne sahana karavI te. 5. daMza parisaha--jU mAMkaDa AdinA DaMkhane samabhAve sahana karavo te. 6. acelaka parisaha-navAM ane sArAM vasane abhAve - kheda na karatAM, junA ane melAM vastrathI uga na kare te. .
Page #140
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe: 7 arati parisaha--rogAdikanA sabhAve manamAM arati dhAraNa na karatAM, e pUrvakRta kamanuM phaLa che, ema jANI sama pariNAmamAM rahevuM te. 8. strI parisaha-strInA hAvabhAva joIne tenA upara moha na karatAM te durgatinI hetu che, ema ciMtavI manane sthira karavuM te. hacaryA parisaha-gAmegAma apratibaddha vihAra kare te. 10. naidhika parisaha-smazAna pramukhamAM kAussagga dhyAne rahetAM vyAdhrAdikanA bhayathI DaravuM nahi te. 11. zayA parisaha--uMcI nIcI bhUmi upara saMthAro karavAthI utpanna thatA dukhane samya prakAre sahana * karavuM te. 12. Akeza pariSaha-keI AkozanAM vacana kahe, te tenA upara dveSa na karatAM sama pariNAmamAM rahevuM te. (draDha prahArInI jema.) 13. vadha parisaha-keI vadha kare to te karanAra upara dveSa na karatAM sama pariNAmamAM rahevuM te. (skaMdhaka sUrinA ziSyanI jema.) * 14. yAcanA parisaha-cakravaryAdi paNa saMyama laIne bhikSA levA jatAM lajjA na pAme te. 15. alAbha parisaha-gRhasthane tyAM kAMI paNa cIja levA. jatAM maLe nahi, te tethI udvega na kare te. (DhaMDhaNakumAranI jema.)
Page #141
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. 16. rega parisaha--roga thakI utpanna thayelI vedanAne samyapha prakAre sahana kare te. (sanakumAranI jema.) 17. tuNa sparza parisaha--DAbhanI zayyAe sUtAM, tenA agra bhAga lAgavAthI udvega dhAraNa na kare te. 18. mala parisaha-parase mela vigere zarIra upara caDavAthI gaMdhAya, tethI uga dhAraNa na kare te. 19. satkAra parisaha-mAna satkAra thavAthI manamAM abhimAna na ANe te. 20. prajJA parisaha--vizeSa zratane jANa hoya, tethI pUchelA praznano javAba devAnI zakita hovAthI, leke bahu mAna kare, te dekhI garva dhAraNa na kare te. 21. ajJAna parisaha-pote bhaNe paNa na AvaDe, tethI manamAM dInatA dhAraNa na kare, paNa ema vicAre ke mAre jJAnAvaraNIya karmane udaya che, te tapa anuSThAnathI dUra thaze. 22. samyakatva parisaha zAstranI sUkSma vAtanI samajaNa na paDavAthI e sAcuM haze? ke juThuM haze? evI zaMkA na ANe te. (eTale ke vItarAge kahela te sAcuM ja che, e prakAre zraddhA rAkhe che.) eka samaye vadhumAM vadhu pariSahA. e 22 pariSahemAMthI eka manuSyane zIta ane uSNamAMthI eka hAya ane caryA, niSadyA nadhikI) tathA zasyA e traNamAMthI eka pariSaha 1 samaye hoya, kAraNake eka bIjAthI paraspara virodhI che, mATe emAMthI 3 pariSaha ochA karatAM 19 pariSade 1 samaye 1 manuSyane vadhumAM vadhu hoya.
Page #142
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tattva sA 65 pariSahAmAM mediya,guNasthAnaka tathA anukulAdinu kASTaka. pariSahAnAM nAma. samyaktva pariSaha. darzana meAhanIya acelaka. arita. strI. naiSedhikA. Adeza. yAcanA. satkAra. 31211. ajJAna. kayA karmonA | kace guNauddayathI. sthAnaka. alAbha. kSudhA-pIpAsA-zIta uSNa--daza-caryAM. zayyA-mala-vadha. rAga-tRNusparzI. bhrugupsA ati purUSaveda bhaya krodha mAna leAla dr ,, "" 34 Plae *]]>$e 34 ,, 99 ,, lAlAMtarAya. 97 1thI7 sudhI nathI ke nathI 1thI9 sudhI 92 99 39 99 27 99 pratikulara ha. anukula che jJAnAvaraNIya. 1thI12 sudhI che "" lat a lab X * * X * X x 24 nathI 32 , X che 99 35 x x che X , Pl]/g , * * che x x x che X X X x allo) | 22 99 X vinA vedAya te. 2. cittane kSeAbha 1. cittane kSeAla karyAM utpanna kare te. 3. rAga utpanna kare te. 4. dveSa utpanna kare te. che 36 39 x che ,, 99 ""
Page #143
--------------------------------------------------------------------------
________________ khetI-kSamA. mava-mAva.namratA. ajava-saraLatA. muttI-mukti. nirlo latA. zrI nava tattva sA. tava-tapa. sa'jame-sayama. mAdhave-jANavA. sA-zoya. Aki caNa -akiMca natva. khaMbha brahmacarya. jaIdhammA-vyatidharmo. sacca-satya. 10 prakAranA yuti dha. ajava--kSamA, mArdava (namratA), Arjava . khatI ma (saraLatA) dharma. muttI tatra sa'jame A mAdhave--mukti ( nibhitA ), tapa ane saMyama dharma jANavA. sacca' sAa Aki caNuM ca----satya, zauca (pavitratA), akiMcanatva (parigraha rahitapaNu) ane a'bha' ca jaI dhammA !! 29 |!--brahmacarya e 10 prakAre sAdhu dhama che. 1. kSamA dhama--koSanA abhAva ( kSamA. ) 2. mAtra dharma--mAnanA abhAva ( namratA. ) 3. Arjava dha--kapaTa rahitapaNuM ( saraLatA. ) 4. mukti dhama--niI~bhatA. 5. tapa dha IcchAnA rASa karaveA. 6. sayama dha--prANAtipAtAdi pAMcanuM viramaNu, pAMca iMdriyAnA nigraha, cAra kaSAyanA jaya, ne traNa daMDanI nivRtti. e sattara prakAre sayama dharma jANavA. 7. satya dharma--sAcu' khelavu. 8. zauca dha--paga vigere avayava zuddha rAkhavA tathA metAlIza DhASa rahita AhAra pANI levA te dravya
Page #144
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthaS. zaica, ane AtmAnA zuddha pariNAma rAkhavA te bhAva zAca. 9 akiMcanatva dharma samagra parigraha uparathI - mUchIne tyAga kara. , 10. brahmacarya pama-nava prakAre audArika ne nava prakAre vaikiya saMbaMdhI mithunane tyAga karavo te. paDhamaM-prathama. | saMvare-saMvara. dhammassa-dharmanA. aNicaM-anitya. | taha-temaja. | sAhagA-sAdhaka. asaraNuM-azaraNa. nijajarA-nirjarA. arihA-arihaMta. saMsAra-saMsAra. navamI-navamI. eAe-e. egayA-ekatva. legasahA-leka- bhAvaNA-bhAvaanna-anyatva. nAo. asuItta-azuci. behI-badhi. bhAveyavA-bhAvavI. Asava-Azraya. dulahA-durlabha. | payaoNNuM-prayatna vaDe. bAra bhAvanA. paDhama-maNicca-masaraNuM-pahelI anitya bhAvanA, 2 jI. azaraNa bhAvanA. saMsAre egayA ya annatta-3jI saMsArabhAvanA, 4 thI ekatva [ekalApaNanI] bhAvanA ane 5 mI anyatva (judApaNAnI) bhAvanA. asuItta Asava-dahI azucitva bhAvanA, 7mI Azrava bhAvanA saMvare ya taha nijajarA navamI 30-8mI saMvara bhAvanA ane temaja zrI nirjarA bhAvanA.
Page #145
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. legasahA behI-10mI leka (14 rAjaka) sva bhAva, 11mI bedhi (samyatva prApti) durlabha. duhA dhamassa sAhagA arihA-12mI dharmanA sAdhaka arihaMta pAmavA durlabha (dharma bhAvanA). eAe bhAvaNuo-e (12) bhAvanAo. bhAve aSA payateNuM 31 -prayatna vaDe bhAvavI. 1. anitya bhAvanA-A saMsAramAM zarIra, dhana, dhAnya, kuTuMba, Adi saMva vastuo anitya che, evuM cintavavuM te. azaraNa bhAvanA-(mANasa vinAnA araNyamAM sudhA pAmela balavAna siMhanA hAthamAM pakaDAyela mRgalAne keInuM zaraNuM hotuM nathI. tevI ja rIte) janma, maraNa Adi vyAdhie pIDita jIvane A saMsAramAM dharma zivAya keInuM zaraNa nathI, evuM cintavavuM te. 3. saMsAra bhAvanA-A anAdi anaMta saMsAramAM svajana ane parajananI koI paNa prakAranI vyavasthA nathI. mAtA marIne strI thAya; strI marIne mAtA thAya; pitA marIne putra thAya; putra marIne pitA thAya; evI rIte saMsAranI vicitratA bhAvavI te. 4. ekatva bhAvanA-jIva ekale ja utpanna thAya che, ne ekalo ja mRtyu pAme che; ekalo ja karma bAMdhe che ane ekaleja karma bhegave che. ItyAdi cintavavuM te. 5. anyatva bhAvanA huM (AtmA) zarIra thakI bhinna chuM, zarIra anitya che, ne huM nitya chuM; zarIra jaDa che, ne huM cetana chuM. e prakAre cintavavuM te.
Page #146
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. 6. azucitva bhAvanA-A zarIra apavitra che, kAraNa ke A zarIranuM Adi kAraNa zuka che, ne pachInuM kAraNa AhArAdikane pariNAma che. te baMne atyaMta apavitra che; nagaranA khALanI peThe purUSanA nava dvAramAMthI ne strInA bAra dvAramAMthI niraMtara azuci vahyA kare che, evuM cintavavuM te. 7. Azrava bhAvanA-mithyAtvAdike karIne karmanuM AvavuM thAya che, tethI AtmA malina thAya che; dayA dAnAdike zubha karma baMdhAya che, ane viSaya kaSAyAdike azubha karma baMdhAya che, evuM cintavavuM te. * 8. saMvara bhAvanA-samiti gupti Adi pALavAthI Azravane rodha thAya che, evuM cintavavuM te. 9 nirjarA bhAvanA-bAra prakAranA tapa vaDe karmane dhIme dhIme kSaya thAya che, evuM cintavavuM te. 10. leka svabhAva bhAvanA-keDa upara hAtha mUkI, paga paheLA karI, ubhA rahela purUSanA AkAre dhamastikAyAdi cha dravyathI pUrNa, evA A cauda rAjalakanuM utpatti sthiti ane nAzanA svabhAvavALuM svarUpa vicAravuM te. bAdhi durlabha bhAvanA-A anAdi saMsArane viSe narakAdika gatimAM bhramaNa karatAM, akAma nirjarA vaDe punyanA udayathI manuSya janma, Arya deza, uttama kuLa, nirogI kAyA, dharma zravaNanI sAmagrI ItyAdi
Page #147
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. pAmI zakAya che, paraMtu jIvane samyaga darzana pAmavuM ati durlabha che; evuM cintavavuM te. 12. dharmabhAvanA-dustara saMsAra samudramAM tAravAne vahANa samAna zrI vItarAga praNIta zuddha dharma pAmavo ati durlabha che, tathA dharmanA sAdhaka arihaMtAdine cega paNa pAma ati durlabha che, evuM ciMtavavuM te. A bAra bhAvanA uparAMta mitrI, pramada, kAruNya ane mAthathya e bhAvanAo tathA dareka mahAvratanI 5-5 bhAvanA hovAthI 25 bhAvanAo che. 1. maitrI-sarva jInI sAthe mitratA rAkhavI. ' 2. pramoda-guNI janenA guNa dekhI harSita thavuM. 3. kAruNaya-duHkhI cho upara dayA rAkhavI. 4. mAdhyacya-nahi samajI zake tevA mUDha prANio upara madhyasthapaNuM rAkhavuM. sAmAIa-sAmAyika. sahama-sanma. | jIvalegami-jagaalTa-ahIMyAM. taha-temaja. tamAM. 58ma-paheluM. saMparAya-saMparAya. ja-jene chevAvaNuM-che. cariUNa-AcarIne. dApasthApanIya. taro-te pachI. suvihiA-suvihita bhave-che. ahakhAyeyathAbIaM-bIjuM. khyAta. | varacaMti-pAme che. parihAra vizuddhi khAyaM-prasiddha. ayarAmara-mokSa. -parihAra vizuddhi. | sabaMmi-sarva. | ThANuM-sthAnakane. pAMca cAritra. sAmAI attha paDhamaM ahIMyAM paheluM sAmAyika cAritra. - sAdhu.
Page #148
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. ovAvaNuM bhave bIaM-bIju chede pasthApanIya cAritra [ vaDI dIkSA levI te ] che. parihAra vibhuddhiaM-3nuM parihAra (tapa vaDe) vizuddhi cAritra. suhamaM taha saMparAmaM ca o 3ra -ane temaja 4thuM sUma saMparAya [DA lobhavALuM cAritra. tatte A ahakhAya--ane te pachI pamuM yathAkhyAta | (kaSAya vinAnuM) cAritra. khAyaM sarvAmi jIvalegazmi--e sarva jagatamAM prasiddha che. (zAthI ?) ja cariUNu suvihiAje cAritra AcarIne suvihita (sArI vidhi pramANe pALanArA) sAdhuo. varacaMti ayarAmAM ThANuM che 33 -ajarAmara sthAna (mokSa) ne pAme che. . 1. sAmAyika cAritra-samarAgadveSa rahitapaNuM. Aya= . lAbha. jemAM rAgadveSanA rahitapaNane lAbha thAya che, tene sAmAyika cAritra kahe che. te be prakAre che, dezavirati ane sarva virati. sAvadya yoganI keTaleka aMze virati hoya tene dezavirati, ane sarva prakAre virati hoya tene sarva virati kahe che. 2. chedepasthApanIya-pUrvanA sadoSa ke nirdoSa paryAya (kAcI dIkSA)ne chedIne, gaNAdhipe ApeluM paMcamahAvratarUpa cAritra (vaDIdIkSA) levuM te. tenA be bheda-1. sAticAra ane 2. niraticAra. temAM jeNe mahAvratane mULathI bhaMga karyo hoya, tene pharIthI
Page #149
--------------------------------------------------------------------------
________________ pAraNIyA ane sAticAra to zrI nava tatva sAthe. dIkSA ApavI te sAticAra. tathA nava dIkSita ziSya chejajIvaNIyA adhyayana bhaNyA pachI vaDI dIkSA le te, athavA pArzvanAthanA tIrthanA sAdhu kezInI jema cAra mahAvrata rUpa dharmane chevane, mahAvIra svAmInA tIrthe AvI pAMca mahAvrata rUpa dharmane aMgIkAra kare te niraticAra. 3. parihAravizudi-tapara vizeSa karIne zuddhi karavI te. 4. sUkSma parAya-jyAM sUkSma thiDe kaSAyane udaya hoya che te cAritrane tathA 10 mAM guNaThANAne sUkSma saM5rAya kahe che. upazama zreNie caDatAM vizuddha mana vALA ane paDatAM saMkilaSTa manavALA manuSya hoya che. 5. yathAkhyAta-jyAM sarvathA kaSAyanA udayano abhAva hoya te. aupazamikane agyArame guNaThANe, kSAyika 1, nava jaNane ga7 nikaLe, temAMthI cAra jaNa tapasyA kare ane cAra jaNa vaiyAvacca kare ne ekane AcArya sthApe, e prakAre cha mAsa sudhI tapasyA kare; pachIthI veyAvacca karanAra cAra jaNa tapasyA kare ne tapasyA karanAra veyAvacca kare, te paNa pUrvokta cha mAsa sudhI. pachIthI AcArya cha mAsa sudhI tapasyA kare sAta jaNa vaiyAvacca kare ne ekane AcArya sthApe. e prakAre aDhAra mAsa sudhI tapasyA kare tene parihAra vizuddhi cAritra jANavuM. 2. tapa unALAmAM jadhanyathI 1 upavAsa, madhyamathI 2 ane utkRSTathI 3, ziyALAmAM 2-3-4 upavAsa ane comAsAmAM 3-4-5 upavAsa kare, pAraNe AyaMbIla kare. vaiyAvacca karanAra niya AyaMbIla kare.
Page #150
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tava sAthe. chadhasthane bArame guNaThANe ne kevalIne terame-caudame guNaThANe yathAkhyAta cAritra hoya che. hAle bharata ane airAvata kSetramAM prathamanAM be cAritra hoya che. pachInAM 3 cAritra viccheda gayAM che. saMvara taravanA prazno. 1. saMvara tatvanA bheda saMkSepathI gAthA sAthe kahe. 2. samiti, gupti, pariSaha, yatidharma, bhAvanA ane cAritra kone kahe ? 3. nIcenA zabdonI vyAkhyA karo. alaka, naidhikI, mala, prajJA, samyaktva pariSaha, mArdava, zauca ane brahmacarya dharma. 4. eka samaye vadhumAM vadhu keTalA pariSaha hoya ? te samajAve. tathA kayA karmanA udayathI karyo pariSaha thAya te kaho. 5. nIcenA zabdono bhAvArtha kahe. anitya, azucitva, dharma bhAvanA, sAmAyika, parihAra vizuddhi ane yathAkhyAta cAritra. 7 muM nirjarA tattva. cha prakAranA bAhya ane cha prakAranA atyaMtara tapavaDe nirjarA thAya che. aNasaNuM anazana. 2sacAo-rasatyAga. | bA-bAhya. kANe AyA-u- kAyarTilese-kAya te-ta5. darikA. vittIsakhevANuM-vRtti kaleza. | I-che. siMkSepa. saMlaNayA-selInatA. | aNasaNa-mUNeariyAanazana tapa ( upavAsAdi kara, udarikA tapa [2-4 keLIyA uNA rahevuM.]
Page #151
--------------------------------------------------------------------------
________________ 74 zrI nava tattva sA. vittIsa khevaNa rasaccA--vRtti sa MkSepa (AjIvikAne saMkSepa karavA), rasatyAga (vigaInA tyAga karavA.) kAya kalesA salIyA--kAyakaleza (lAcAdi kaSTa sahana karavAM), salInatA [aMgeApAMga sa'kAcavAM.] ya mantra tavA hAi !! 34 --e cha prakAre khAdya tapa che. cha prakAranA khAdya tapa. 1. anazana tapa--gheADA kAlane mATe athavA yAvajIva sudhI AhArAdikanA tyAga karavA te. 2. uNAdarikA tapa--pAMca sAta kolIA ubhuM rahevu te. 3. vRtti saMkSepa--AjIvikAnA sakSepa karavA te. tathA abhigraha karavA ane 14 niyama dhAravA te. 4, rasa tyAga--dUdha, dahIM, ghI tela, geALa ane pAna e 6 vigaimAMthI 1 ke adhika vigaInA tyAga karavA te. 5. kAya kaleza--lAca, kAussagga adi vaDe kAyAne kaSTa Apavu te. 6. salInatA--ageApAMga sa'kAcI rAkhavAM, tenA 4 bhedaiMdriya salInatA, kaSAya salInatA, cega salInatA, ne vivitacarcA saMlInatA (ekAMtasthAne vasavuM te). pAyacchitta -prAyazcitta. sajja svAdhyAya . ambhi taraAviSNuo--vinaya. abhyaMtara.. vaiyAvacca vaiyA nRtya. taheva-temaja. brANa-dhyAna. ussaggA-kAce tsarga. vi-paNa. tavA-tapa. hAI che.
Page #152
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. pAyachitta viNuo-prAyazcitta (AleyaNa levI.) vinaya [gurU vigere pratye namratA rAkhavI.] veyAvacce taheva sakjhA-vaiyAvRtya [ gurU vigerenI sevA karavI ], temaja svAdhyAya [bhaNavuM bhaNAvavuM te. jhANuM ussagga vi a-dhyAna ane vaLI kAussagga. abhiMtara ta heIi3pA-e cha prakAre atyaMtara tapa che. cha prakAre atyaMtara tapa. 1. prAyazcitta-karelA aparAdhanI zuddhi mATe gurUe karavA kaheluM tapa pramukha karavuM te. 2. vinaya tapa-jJAnI ane jJAnAdikane vinaya karavo te. 2 vaiyAvRtya tapa-AcAryAdika 10 nI sevA karavI te. 1. AcArya, 2. upAdhyAya, 3. tapasvI, 4. navadIkSita ziSya, 5. rogI, 6. kula (1 AcAryane ziSya samudAya.) 7. gaNa (ghaNA AcAryone parivAra.) 8. saMgha. 9. sAdhu. ne 10. samajJa (jJAnAdi guNe vaDe samAna.) 4. svAdhyAya tapa-vAcanA pRcchanAra parAvartanA anuprekSA ane dharmakathA e pAMca prakAre jANa. 5. dhyAna-Ata ane raudra dhyAna tajIne dharmadhyAna ane zukladhyAna dhyAvavAM te. 6. kAtsarga-karmanA kSaya nimitte kAussagna kare te. 1 bhaNavuM. 2 saMdeha dUra karavo. 3 bhaNeluM saMbhAravuM. 4 arthanuM ciMtavana karavuM. 5 dharmopadeza karo.
Page #153
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. nirjarAnA 2 bheda-1 sakAma. ane akAma. athavA 1 dravya ane 2 bhAva. 1. sakAma IcchA pUrvaka kaSTa sahana karavuM te. 2. akAma IcchA vinA tiryaMcAdikanI mAphaka kaSTa sahana karavuM te. 1. dravya nija rA-jemAM kaSTa ghaNuM ane lAbha thoDe tathA je zarIrane kRza kare ane jene bIjA leke tapa karI mAne che. 2. bhAva nirjarA-jemAM kaSTa zeDuM ane AtmAnA zuddha adhyavasAya havAthI lAbha ghaNe thAya te. nirjarA tavanA prazno. 1. dravya nirjarA ane bhAva nirjarA kone kahe? 2. nirjarAnA bheda keTalA ane kyA kyA che ? te gaNavo. 3. nIcenA zabdone artha vistArathI kahe. vRtti saMkSepa, saMlInatA, vinaya, svAdhyAya ane dhyAna. 8 muM baMdhatatva. - bArasavihaM-12 pra- ThiI-sthiti. kiMI-sthiti. kAre. | aNubhAga-rasa. kAla-kALane. tatapa. paesa-pradezanA. avahANa-nizcaya. nijarA-nirjara. | bheehiM-bheda vaDe. aNubhAga-anubhAga. baMdha-baMdhatattva. rorasa. nAyo -jANavo. P -jANa. cau-cAra. paya-prakRti. paesapradeza. - vigapa-bhede prakAre sahA-svabhAva. dala-dalikano. payaI-prakRti. | kutto-kahyo che. saMcae-samUhe.
Page #154
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI tava tattva sA bArasa viha' tavA nijajarA ya--12 prakAranA tapa e nirAtattva che. ane wy maLyA carU vigappA a--(8mu) aMdha tattva 4 prakAre che. (kayA 4 prakAra? ) paMcaI-8I-aNubhAga-1. prakRtibaMdha, 2. sthitima dha 3. anubhAga [rasa] aMdha ane paesa-bheehi nAcavvA // 365--4. pradezakha dhanA bheda vaDe jANavA. payaI sahAvA puttA--prakRtiSadha eTale karmanA svabhAva kahyo che. kiMI kAlAvahAraNa--sthitibaMdha eTale karmonA kALane niyama (nizcaya). aNubhAgA rasA Nee-anubhAga eTale kamaneA (tIvrama) rasa jANavA. paesA dalasa'A // 37 5--pradeza eTale kanA dalikanA (aNuonA) samUha, azrcatattva samajAvavAne mATe meAdakanu dRSTAMta kahe che. jema suDha vigere vastuthI banelA mAdaka svabhAvathI vAta (vAyu)nuM haraNa kare che. jIrU' vigere ThaMDI vastuthI banelA meAdaka svabhAvathI pittanuM haraNa kare che, tema jJAnAvaraNIya kamanA svabhAva jJAnane AvaravAnA che. danAvaraNIya kama nA svabhAva darzanane AvaravAnA che. e prakRtimadha jANavA.
Page #155
--------------------------------------------------------------------------
________________ * zrI nava tattva sAthe. - jema keI mAdaka 1 divasa 15 divasa 20 divasa ke mAsa sudhI rahe ane pachI varNa--gaMdha-rasa ane sparzane pheraphAra thavAthI bagaDI jAya, tema kaI kama utkRSTathI 20, 30 ke 70 kaDAkaDI sAgaropama ane jaghanyathI 12-8 muhUrta ke aMtamuhUrta pachI nAza pAme, te sthitibaMdha jANa. ' jema keI medakamAM ghI goLa vigere ghaNAM hoya ane keImAM ceDAM hoya, tevI ja rIte ke kamane rasa ghAtI ke aghAtI, tIvra ke maMda, zubha ke azubha, athavA ekaThANio, beThANio, viThANio ke cau ThANio rasa hoya che. e rasabaMdha jANo. jema modaka cheDA pugala paramANuno banelo hoya ane kaI vadhu paramANu banelo hoya, tevI ja rIte koI karmamAM thoDA pradeza ane keImAM vadhAre pradeza hoya, e pradezabaMdha jANa. paDapaTa. citta-citAre. | bhAvA-svabhAvo. paDihAra-poLIo. kulAla-kuMbhAra. kammANuvi-karmonA | bhaMDagArINuM-bhaMDArI. paNa. asi-naravAra. jaha-jema. jANu-samaja. maja-madirA, dArU, eesiM-e(vastuo) taha-temaja. -haDa-heDa (beDI). ) nA. e bhAvA-svabhAvone. 8 karmane svabhAva. paDe-paDihAra-si-majaja-AMkhanA pATA samAna jJAnAvara NIya karma, poLIA dvArapALa) samAna darzanAvaraNIya, madhathI lepAyelI taravAranI dhArane cATavA jevuM vedanIya, - madirA (dArU) jevuM moMhanIya.
Page #156
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. hiMDa-citta-kalAla-bhaMDagArINuM-heDa (eDI) samAna Ayu karma, citArA samAna nAmakarma, kuMbhAre ghaDela ghaDA samAna netrakarma, bhaMDArI samAna aMtarAya karma che. jaha eesiM bhAvA-jema eonA (AMkhe bAMdhelA pATA vigere 8nA) svabhAva che. kammANa vi jANu taha bhAva 38 -tema 8 kamenA paNa svabhAvane tuM jANa jJAnAvaraNIya karmane svabhAva pATA jevo che, jema varanA ghaNA ke ochA pATAthI AMkhanuM teja anukrame ochuM ke vadhatuM thAya che, tema jJAnanAM ghaNAM ke thoDAM AvaraNethI jIvane ocho ke vadhato jJAnane kSapazama thAya che. | darzanAvaraNIya karmane svabhAva paLIyA jevo che. jema dvArapALathI rokAyele mANasa rAjAnuM darzana karI zake nahi, tema darzanAvaraNIya karmathI chava ghaTAdi padArthonuM darzana karI zake nahi. - vedanIya karmano svabhAva madhathI lepAyela taravAranI dhArane cATavA jevuM che. jema taravAranI dhArane cATatAM sukha thAya ane jIbha kapAya tyAre du:kha thAya che, tema vedanIya karmanA udayathI jIvane sukha ane duHkha thAya che. mohanIya karmane svabhAva madirA jevuM che. jema madirA pInArane hitAhitanuM bhAna rahetuM nathI, tema mehanIya karmanA udayathI jIvane hitAhitane viveka raheto nathI. - AyuSya kamano svabhAva heDa (be) nA jevuM che. jema beDImAM paDelo prANa tenI mudata pUrI thayA vinA chUTI
Page #157
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. zakta nathI, tema AyuSya kamanI mudata pUrI thayA vinA jIva chUTI zakatuM nathI. nAma kamane svabhAva citArA jevo che. jema citAre vividha prakAranAM rUpa (citro) ALekhe che, tema nAma karmanA udayathI jIva paNa gati jAti vigere vividha rUpe kare che. getra kamane svabhAva kuMbhAra jevo che. jema kuMbhAra mAMgalika kAryo mATe ane madirA bharavA mATe ghaDo banAve che, te AkAra mAtrathI pUjanIya ane niMdanIya thAya che. tema uMca kuLamAM utpanna thavAthI jIva pUjAne pAme che ane nIca kulamAM utpanna thavAthI jIva niMdAne pAme che. aMtarAya kamane svabhAva bhaMDArI de che. jema bhaMDArI viparIta thaye thake rAjA dAnAdi karI zakato nathI, tema aMtarAya karmanA udayathI jIva paNa dAnAdi karI zakatA nathI. ihaahIMyAM. | meha-mohanIya. paNa nava-pAMca. nava. nANa-jJAnAvaraNIya. | AuAyuSya. adbhavIsa aThayAvIza daMsaNu-darzana. nAma-nAma (karma). u-cAra. AvaraNa AvaraNaya. gAANi-getra. tisaya-ekase traNa. vaya-vedanIya. | vigaeN-aMtarAya. paNaviheM-5 prakAre. AThe karmanA uttara bheda. Iha nANu-daMsaNAvaraNa ahIM jJAnAvaraNIya-darzana varaNIya. veya-mahAu-nAma-geANi-vedanIya, mehanIya, AyuSya, nAma, trikama. du-be.
Page #158
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. vidhvaM ca paNa nava du-ane aMtarAya e ATha karma anukrame 5-9-2 prakAre. aThavIsa cau tisaya du paNuvihaM lA-28-4 103-2 ane 5 prakAre che. nANe-jJAnAvaraNIya. kaDAkoDI-koDAkoDI. ) vIsa-vIza. desaNAvaraNe-darzanA ayarANuM-sAgare nAma-nAma. pamanI. : varaNIyane viSe. esa-getrane viSe. aNie-vedanIya. ThiI-sthiti. tittIsaM-tetrIza. uosA-utkRSTathI. ceva-niSe. sattari-sittera. ayarAi-sAgarepama. aMtarAe-aMtarAkeDIkeDI-koDAkoDI. | Au-AyuSyanI. yane viSe. | mohaNIe-mehanIyane ThibaMdha-sthitibaMdha. tIsa-trIza. viSe. | uosA-utkRSTathI. 8 karmanI utkRSTa sthiti, nANe a desaNuMvaraNe-jJAnAvaraNIya ane dazanAvaraNIyane viSe. aNie ceva aMtarAe a-vedanIya ane aMtarAya | karmane viSe nize. tIsa keDADI-30 kalAke. AyarANuM kiI a ukesA 40 -sAgaropama sthiti | (baMdha) utkRSTathI che. sattari keDIkeDI-70 kaDAke sAgaropama [sthiti haNIe vIsa nAma gee su-mehanIya kamane viSe
Page #159
--------------------------------------------------------------------------
________________ 2 zrI nava tattva sAthe. che. nAma ane gotrane viSe 20 kaDAke sAgarepama [sthiti che. tittIsa ayarAI-33 sAgarepama. AuIi-baMdha ukesA 41-AyuSya kamanI sthitine baMdha utkRSTathI che. bArasa-bAra. | nAma-nAma. | eyaM-e. muhura-muddata sudhI. | gesu-gotrane viSe. baMdha-baMdhanI. jahunA-jaghanya. | sesANa-bAkInAnI. | viyaNIe-vedanIyanI. aMtamuhurta-aMta- | kiI-sthitinuM. a-ATha. (muhUrta) | muhUrta | mANuM-pramANa. 8 kamanI jaghanya sthiti. bArasa muhura jahannA-12 muhUrtanI jaghanya sthiti. veyaNie ATha nAma-gesu-vedanIya karmanI che. nAma ane netra karmanI 8 muhurta jaghanya sthiti che. sesANuM-tamuhurtA-bAkInAnI (5 karmanI jaghanya sthiti) aMtarmuhUrta che. eya baMdha-ThiI-mANuM che 42 -e (jaghanya) baMdhanI sthiti (sthiti baMdha)nuM pramANa kahyuM. baMdha tatvanA prazno. baMdhanA bheda keTalA? ane te dareka bhedane artha daSTAMta ApI samajAve. 2. AThe karmane svabhAva vistArathI kahe. dareka karma AtmAnA kyA guNane Avare che ? te kahe. 4. AThe karmanA uttara bheda tathA utkRSTa ane jaghanya sthiti ' baMdha kahI.
Page #160
--------------------------------------------------------------------------
________________ , , ga 1 thI 8 karmanAM nAma kenA jevuM. | 4 | AtmAnA kayA | guNane rokaye. uittara bheda. utkRSTa sthiti. jaghanyasthiti 5 30 keDADI sAgaropama aMtarmuhUrta jJAnAvaraNIya. | AMkhe pATA jevuM. | anaMta jJAna. 2 darzanAvaraNIya.| peLIo jevuManaMta darzana. 12 muddata, 3 vedanIya karma. | taravAranI dhAra e avyAbAdha sukha. | 230 ,, kI mehanIya karma | madirA che | anaMta cAritra. | 2870 ,, aMtarmuhUrta. zrI nava tatva sAthe, paNa AyuSya karma | heDa (kedakhAnuM) akSaya sthiti. |33 sAgaropama. da nAma karma. citArA | arUpIpaNuM. | |10ra0 kaDAkoDI sAgaropama 8 muhUrta 7 gotra karma | kuMbhAre ghaDela ghaTa , amuladhu. | | rara0 9 ) [ 8 ) aMtarAya karma.| bhaMDArI anaMtadAnAdi labdhi 1deg 530 ,, p [ aMtamu dUta. 158
Page #161
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. 9 muM mokSa tasva. saMtapa-chatA padanI. pitta-kSetra. bhAga-bhAga. paravaNayA-prarUpaNa. | phusaNA-sparzanA. bhAve-bhAva. apAbahu-alpa dava5mANuM-dravya | kAlA-kAla. * bahatva.. pramANu. ' aMtara-aMtara. | ceva-ane nizca. saMtapaya-paruNuyA-chatA padanI prarUpaNa dvAra. daba-pamANuM ca khitta kusaNa ya-dravya (saMkhyAnuM) pramANa-kSetra ane sparzane. kAlo a aMtara bhAga-kAla-aMtara ane bhAga. bhAve apAbaDuM ceva 43 -bhAva ane nitye alpa bahuva (e 9 bheda mokSa tatvanA jANavA.) mokSatanA 9 bheda, 1. satpada prApaNu dvAra-mokSapada chatuM che, vidyamAna che; evI prarUpaNA karavI te. 2, dravya pramANa dvAra-siddhanAM jIva dravya keTalAM che. - ema vicAravuM te. 3. kSetra dvAra-siddhanA jIva keTalA kSetramAM rahela che, ema vicAravuM te. 4. spazanA dvAra-siddhanA cha keTalA AkAza pradezane | sparzIne rahelA che, ema vicAravuM te. 5. kAla dvAra-siddhanA chanI sthiti keTalA kALa sudhInI che, ema vicAravuM te. 6. aMtara dvAra-siddhanA jIne keTaluM aMtara che, ema - vicAravuM te.
Page #162
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAtha, 7. bhAga dvAra-siddhanA cha saMsArI jInA keTalAme bhAge che, ema vicAravuM te. 8. bhAva dvAra-siddhanA ja pAMca bhAvamAMthI kaye bhAve rahelA che, ema vicAravuM te. 9. alpabadutva dvAra-panara bhede siddha thayelAmAMthI vedane AzrayIne kaNa vadhAre ane koNa ochA che, ema vicAravuM te. saMtaM-chatuM. | kava-peThe. jema. ( tassa u-tenI vaLI. suddhapattA -zuddha pada | na-nathI. paNAthI. || pavaNA-prarUpaNa. vijajataM vidyamAna. asaMta-achatuM. khakusuma-AkAzanA mukhatti-mokSa e. | magaNAIhiM-mArgaphulanI. | parya-pada. zuo vaDe. - paheluM satpada prarUpaNAdvAra. saMta suda-5yattA-zuddha (eka) pada paNuM hevAthI (mokSa e) chatuM eTale. vijata kha-kusumabdha na asaMta-vidyamAna che, paraMtu AkAzanA kulanI peThe achatuM nathI. (kAraNa ke) mukhatti payaM tassa u-mekSa e 1 pada che.tenI (mokSanI) vaLI. paravaNuM magaNuIhiM 44-prapaNuM 14 mArga zuo (ane tenI dara uttara mArgaNuo) vaDe thAya che. mokSa 1 padavALuM nAma hovAthI duniyAmAM ghaTa paTa vigerenI jema avazya hoya che ja. be padavALAM nAma hoya athavA na paNa hoya, jemake prabhunI pratimA che ane ghoDAnuM ziMgaDuM e nathI. mArgaNu-kahelA bhAvene gatyAdi vaDe vicAra karavA te.
Page #163
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. khyAta. tasa-trasakAya. gaI-gati. samaye-samyakatva. ahaphakhAMyayathAiMdie-Idriya. sani-saMjJI. lae-kAya. khaIa-Ayika. AhAre-AhAra. jee-oga. sama-samyakatva. naragaI-manuSya. muko-mekSa. e-veda. * gati. aNAhAra-aNahArI. phrAya-kaSAya. kevala-kevaLa. nANa-jJAna. paNidi-pakriya jAti. dUsaNa-darzana. saMjama-saMyama. nANe-(kevaLa) jJAna. dUsaNu-darzana. na-nathI. lesA-lesyA. bhava-bhavya. semesu-bAkInI bhava-bhavya. | sanni-saMjJI. | (mANa)ne viSe. 14 mULa mArgaNa ane tenA dura bheda. gaI Idie kAe-4 gati-5 iMdriya (jAti) 6 kAya. joe vee kasAya nANe ya-3 caga-3 veda-4 kaSAya ane 8 jJAna, saMjama daMsaNuM lesA-7 saMyama-4 darzana-6 lezyA. bhava same sanni AhAre che 45-2 bhede bhavya, 6 samyakatva, 2 bhede saMjJI ane 2 bhede AhAra | mAgaNa che. gati-4. (naraka-tiryaMca-manuSya ne devagati.) IDhiya. jAti-5.(ekedriya-beIkiya-takriya-cauriMdriyane paMcaeNyi.) kAya-6.(pRthvIkAyana-apUkAya-teukAya-vAyukAya-vanaspatikAyane trasakAya.) yoga-3. (mana ga-vacanayoga ne kAyAga.) veda-3. (purUSada-strIveda ne napuMsaka veda.) kaSAya-4. (krodha-mAna-mAyA ne lobha.) jJAna-8. (mati-kRta-avadhi-mana paryava ne kevaLajJAna, matijJAna zrutajJAna ne vilaMga jJAna.)
Page #164
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tattva sA. saMyama-7. (sAmAyika-chedepasthApanIya-parihAra vizuddhi-sUkSmasa parAya yathAkhyAta-dezavirati ne ati.) darzana-4. (cakSu-acakSu-avadhi ne kevaLa dRna.) lezyA-6. (kRSNu-nIla-kApAta-tejo-padma ne zukala lesyA.) bhavya mAgaNuA--2 (bhavya te abhavya.) samyaktva-6. (aupamika-kSAye pamika-kSAyika-mithyAtva-sAsvAdana mitra, saMjJI mA`NA-2. (sanI ne asI.) AhAra mANA-ra. (AhArI ne aNuAhArI.) naragai paNidi tasa bhava--manuSyagati-paMcendriya jAti, trasakAya-bhavya mANA. sanni aha khAya khaIa-sammatte--saMjJI-yathAkhyAta cAritra-kSAyika samyaktva. mukhA-NAhAra kevala, dasaNa nANena sesesu||4||-- aNAhArI-kevala dana (ane) kevaLajJAna (e 10 mAgAMmAM peAtAnI ceAgyatA)thI meAkSa thAya che. paNa bAkInI (4 mULa ane khAvana uttara) mANAne viSe (mAMthI) kAI mAhne jatA nathI. 62 dRvaSamANu-dravya hanti che. Na tANi-anaMtA. lAgasa-lAkanA. asakhijje asa khyAtamA. bIjI' dravya pramANa dvAra dantrapamANe siddhANa --dravya pramANa dvAramAM vicAratAM siddhonAM (mAM). pramANane viSe. siddhANa sihonAM. jIva DhavANi--va dravyeA. bhAge-bhAgamAM. kro-eka. ya-ane. santhevi-sa paNa.
Page #165
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tatva sAthe. jIva-davyANi huti suMvANi-jIva dravyo (chanI saMkhyA) anaMta che. 3 juM kSetradvAra. legassa asaMkhijaje,bhAge--kAkAzanA asaMkhyAtamA bhAga jeTalA kSetramAM. - Iko ya savi 47-1 siddha ane sarve siddho paNa rahelA che. - 1 siddhanuM kSetra jaghanya 1 hAtha ne 8 AMgaLa, tathA utkRSTa 3333 dhanuSya ane sarvasiddhonuM 45 lAkha jajana che. kusaNA-sparzanA. | pahuca-AzrayI. | abhAvAo-abhAva ahi-adhika. | sAie-Adisahita hAvAthI. kAlo-kAla. siddhA-siddhAne. Igasiddha-eka siddha. | paDivAya-paDavAne. | nathi-nathI. * 4 thuM spazanA ane 5 muM kALadvAra. phesaNuM ahiyA kAlo-siddhanA jIvanI sparzanA - (potAnA avagAha karatAM) adhika che. jemake-1 paramANune 4 dizA, urva-adhe ne je sthaLe rahyo hoya te sthaLanI, ema cha AkAza pradezanI sparzanA hoya che. kALa (dvAramAM siddhane keTale kALa?) Igasiddha pahucca sAIe |1 siddha AzrayI sAdi anaMta (kALa) che. jIva mokSe jAya te vakhate tenI Adi thaI, mATe Adi sahita (sAdi) ane tyAMthI paDavAne abhAva hovAthI anaMta che. Nata-anaMta. aMtaraM--aMtara.
Page #166
--------------------------------------------------------------------------
________________ 89 zrI nava tatva sAthe. 6 6 aMtara dvAra, paDivAyA-bhAvAo-pI javAne [siddhapaNuM maTI saMsArI paNuM prApta thavAno abhAva hovAthI. siddhANaM aMtara nathi 48-siddhanA jIvone aMtara nathI. [siddhapaNu pAmyA pachI manuSyapaNuM pAmI pharI siddha thAya te aMtara cheTuM nathI. athavA siddhanA jIne mAMhomAMhe aMtara nathI.] sava-sarva. tesiM-teone. | pariNAmie-pArijiyANuM-jInA. ! daMsaNuM-kevaLa darzana. | Namika bhAve. aNu te-anaMtame. | nANuM-kevaLajJAna. puNa-vaLI. bhAge-bhAge. khaie bhAve-kSA- he hoya che. te-te (siddhanA cha). | yika bhAve. jIva-jIvapaNuM. 7muM bhAga dvAra savya jiyANa-maNuM te, bhAge te-sarva saMsArI jInA - anaMtame bhAge te siddhanA jIva che. ( 8 mu. bhAva dvAra, tesiM daMsaNuM nANuM-te siddhanA jIvane kevaLajJAna ane kevaLadarzana. khaIe bhAve pariNAmie-kSAyika bhAve varte che, ane pAriNamika bhAve. a paNa hoI jIvatta kalA-vaLI (e siddhanA ne) jIvapaNuM hoya che. thavA-cheDA | siddhA-siddha thayelA. muphakhatatta-kSatatva. napuMsa-napuMsakaliMge. | kameNu-anukrame. | e -e. siddhA-siddha thayelA. saMkhaguNu-saMkhyAta | navatattA-navata. thI-strI. ' guNa. | lesa-saMkSepathI. nare-purUSa. | ie pramANe. ) bhANuA-kahyAM.
Page #167
--------------------------------------------------------------------------
________________ ha0 zrI nava tatva sAthe. 9 muM alpabahuva dvAra.. covA napuMsa siddhA-kRtrima) napuMsakaliMge siddha thayelA sarvathI thoDA che. thI nara siddhA kemeNa saMkhaguNa-strIliMga ane purUSa liMge siddha thayelA anukrame saMkhyAtaguNA che. ia sukha tatta-meaM-e mekSa taravA kahyuM. e pramANe. nava tattA lesae bhaNiA pagA-jIvAdi] navata nuiM svarUpa saMkSepathI kahyuM. dravya [liMgAkAra mAtra] vede mekSe jAya, paNa bhAva [abhilASa rUpI vede mokSe na jAya, janmathI napuMsaka bhAva cAritra na pAme, paNa pachIthI kRtrima napuMsaka thayelA 1 samaye 10, strIo 20 ane purUSa 108 utkRSTathI mokSe jAya. mekSatatvanAM saMkSepathI 9 dvArane sAra. 1 mokSapada eka padapaNA mATe chatuM che. 2. siddhanAM jIva dravya anaMtA che. 3. siddhanA jIvo asaMkhyAtA AkAza pradezane avagAhIne rahelA che, eka siddha temaja sarva siddha lokanA asaMkhyAtamAM bhAganA kSetrane avagAhI rahelA che. 4. kSetra karatAM sparzanA adhika che. 5. eka siddha AzrayI sAdi anaMta ne sarva siddha AzrayI anAdi anaMtakALa che. 6. siddhanA jIvone paraspara aMtara nathI. 7. siddhanA jIvo saMsArI jIvonA anaMtame bhAge che. 8 kSAyika ane pariNAmika e be bhAva siddhone che. 9, sarva karatAM thaDA napuMsaka liMge siddha jANavA, te karatAM strI ane purUSa liMge siddha anukrame . sakhyAtaguNA jANavA.
Page #168
--------------------------------------------------------------------------
________________ TI. , zrI nava tatva sAthI. chavAI-jIvAdi. saddata-zraddhA rAkha- na-nahi. na. nava payatve-9 padA nAra. annahA-anyathA. huti hoya. theMne. | ayANamANe vi Ia-evI. je-je. ajANune viSe paNa. buddhI-buddhi. jANaI-jANe. sammatta-samyaphava. jasmajenA. tassa-tene. savAi-sarve maNe manamAM. I-hoya. jisara-jinezvare e. samatta-samyaktva. samatta-samyaktva. | bhAsiAI-kahelAM. | nicala-nizcala. bhAveNa-bhAvathI. | vaNAI-vacano. | tassa-tene. jIvAInavapaltha-jIvAdi 9 padArtho (to) ne je jANatamsa hAI samatta-je (bhavya prANI jANe, teNe samyaktva hoya che. bhAveNa sahaMto-athavA bhAvathI (navatatvanI) zradhdhA kara- nAra evA. ayANumANevi sammatta 51-ajANa (navatatva nahi jANanAra) jIvane viSe paNa samyaphatva hoya che. savAI jiNesara-bhAsiAI jInezvare kahelA sarve. vaNAI nannAhA huMti-vacane anyathA (asatya) na hoya. Ia buddhI jassa mae--evI buddhi jenA manamAM heya. sanmatta nizcala talsa para --tene nizcala driDha] samyaktva hoya che. aMtamuhura-aMta ! jehiM-jeoe. (ne). pula-pudagala. muhUta. samanna-samyaktva. | pariaDDo-parAvartA.. mittapi-mAtra paNa. kAsiaM-sparyuM. tesiM-teone. ceva-nicce. huja-hAya. ava ardha. saMsAra-saMsAra.
Page #169
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tattva sAthe. aMte muhura-mittapi-aMtamuhUta mAtra paNa [8 samayathI mAMDIne be ghaDI (48 mInITa)mAM 1 samaya ochA vakhata sudhI.] phisia huja jehiM sanmatta-je jIvone samyaphava sparyuM hoya. tesiM avayugala, pariaTTo ceva saMsAra parA te jIvene (chello) ardha yugala parAvata vize saMsAra bAkI rahe che. (ane pachI te jIva mekSe jAya che.) ardha pudgala parAvata saMsAra bAkI rahelo te ghaNI AzAtanA karanArane jANa. zuddha samyaphavI te kaI te bhavamAM ke tenI pachInA tarata bhAmAM mokSe jAya. ussappaNuM-utsa- | murNaya-jANavo. atIaddhA-bhUtakALa. rpiNIe. aNutAanaMta. | te-tevA. | aNagaddhA-bhavipagale-pagala. pariae-parAvarta (kALa) | bhANavALA.) | guNA. pudgala parAvartana kALa. ussapiNuM aNuMtA-anaMta utsarpiNI avasarpiNI kAle puggala-pariaTTae muNe a -1 pudgala parAvartakALa jANo. teNuMtA-tIaddA-te (tevA) anaMta pudgala parAvata pramANa bhUtakALa che. aNuAgayadA aNutaguNa che pakA-[ ane tethI ] anaMtaguNa (pudagala parAvarta jeTale) bhaviSyakALa che. dhyakALa. | aNutA-anaMtA.(prI anaMtaguNA-anaMta
Page #170
--------------------------------------------------------------------------
________________ jijinasiddha. ajiNa-ajina siddh. tistha-tI siddh. atisthA atItha siddh. gihi-gRhasthaliMga zrI nava tattva sAthe. anna-anyaliMga siddha. saliMga-svaliMga siddh. thI-strIliMga siddha. nara-purUSaliga sid. napu'sA-napu'sakaliMga siddha. 3 pattea-pratyekabudda siddha. saya yuddhA-svayaM buddha siddha. yuddhamAhiya-buddhaedhita siddha. siddha-(eka)siddha. aNimA-aneka ya-ane sid. si. jiSNu ajiSNu tistha titthA--jinasiddha, ajinasiddha, tIrthasiddha, atIsiddha hianna sali`ga thI nara napuMsA--gRhasthaliMga siddha, anyaliMga siddha, svaliMga siddha, strIliMga siddha, purUSa liMga siddha, napusakaliMga siddha pattaya saya muddA--pratyekabuddha siddha, svayaM buddha siddha, ahiya sid NukA yApA--buddhamedhita siddha, eka siddha ane aneka siddha. (e pramANe siddhanI pUrva avasthAnA 15 bheda che.) anyaliMgI vigerenuM AyuSya kevaLajJAna thayA pachI vadhAre hAya tA teo sAdhunA veSa grahaNa kare che. strIliMga pratyekabuddha haiAtA nathI.
Page #171
--------------------------------------------------------------------------
________________ 94 zrI nava tatva sAthe. jigasiddhA-jina- | vikalacIrI-valkala- [ karakaDa-karakaMDu. siddha. cIrI. | kavilAI-kapilAdi. arihaMtA-arihaMta. anna liMgazmi- | taha-temaja. ajiNa siddhA- anyaliMge. | buddhabehi-buddhaajinasiddha. sAhU-sAdhu. bedhita. kaMDariA puMDarIka. saliMga siddhA-sva- gu-gurU pAse. pamuhA-pramukhavigere. liMge siddha. | hiA-bodha gaNahAri-gaNadhare. thI siddhA-strIliMga | . pAmelA. siddha. tisthasiddhA-tItha caMdaNa -caMdanabAlA. I.samaya-1 samayamAM siddha. | siddhA-purUSaliMge Iga siddhA-1 siddha. atityasiddhA-a siddha. | Iga samaye-1 samatIrtha siddha. gAyamAi-gautamAdi. yamAM. marudevI-marudevI | gAMgeya-gAMgeya. | vi-paNa. mAtA. | napuMsayA siddhA- ' amegA-aneka. gihiliMga-gRhastha napuMsakaliMge siddha. | siddhA-siddha thayA. liMge. ! pattaya-pratyekabuddha. | sayabuddhA-svayaM buddha te-te. siddha-siddha. - siddha, aNagasiddhA-aneka bharahe-bharata cakrI. | bhaNiyA-kahyA che. | siddha. siddhanA (pUrva avasthAne lIdhe thayela) 15 bheda daata sahita. jiNasiddhA arihaMtA-zrI tIrthakare (siddha thayelA) te jina siddha. ajisidA ya puMDariA pamuhA-ane puMDarika gaNadhara vigere siddha te ajina siddha. gahAri tistha siddhA-(sa) gaNadhare (siddha) te tIrthasiddha.
Page #172
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI nava tattva sAthe. atisthasiddA ya marudevI // 56 --ane marudevI mAtA (vigere) siddha te atI siddha. gihiliMga sid bharaheA--bharata cakravati (vigere) siddha te gRhasthaliMge siddha valacIrIya annali'gasmi-valkalacIrI (vigere)tApasa veSe ) siddha te anya li Mge siddha. sAhU saliga siddA--sAdhu veSe siddha te svaliMga siddha thI siddA caMdaNA 5muhA / 57mA--caMdanabAlA pramukha siddha te strIliMga siddha. puMsiddhA gAyamAI--gautama vigere siddha te purUSaliMga siddha. gAMgeya pamuha napuMsayA siddhA--gAMgeya pramukha siddha te napu'sakaliMga siddha patteya saya muddA--[ koI padArtha dekhI pratibAdhAelA te] pratyekabuddha siddha ane svayamruddha siddha (peAtAnI meLe edha pAmelA te) anukrame. bhaNiyA karakaDu kavilAI 5 58 u--karakaM u ane kapila kevaLI vigere kahyA che. tahu buddhehi gurUhiyA--temaja gurUnA upadeze siddha te yuddhaaiAdhita siddha. Ingasamaya iMga siddA ya--1 samayamAM mahAvIra svAminI jema 1 meAkSe jAya te 1 siddha. iMga samaye vi ahegA--1 samayamAM paNa aneka (2 thI mAMDIne 108 sudhI.)
Page #173
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI navatattva sA. siddA te Nega-sidhdA ya 5 59 ||--siddha thayA te aneka siddha. [ rUSabhadevanI jema 1 samaye 108 siddha thayA.] A 15 bhedamAMthI rUSabhadeva bhagavAn jinasiddha, tIsiddha, svaliMga siddha, purUSaliMga siddha, svayaM buddha siddha, ne anekasiddha kahevAya. evI rIte dareka siddha 15 bhedamAMthI ghaTatA evA 6 bhedamAM Ave. phAI jinane prazna kare ke keTalA vA. meAkSamAM gayA che? tyAre tIrthaMkara bhagavAn uttara Ape ke atyArasudhI eka nigeAdanA anatamA bhAga mekSe gayA che. meAkSatattvanA prazno. 1. nIcenA zabdonA ardhAM spaSTatAthI kahe. satpada prarUpaNA, kSetra, aMtara ane alpabahutva. 2. mANA eTale zuM ? ane kaI kai mANAvALA chA mekSe jAya ? ajJAnI jIvAne samyaktva hAya ke nahi? te kahe. 4. jIvane nizcala dRDha samyaktva kayAre thAya? ane te thayA pachI saMsAramAM jadhanyathI ane utkRSTathI keTalA kALa sudhI rahe. pudgala parAvane kALa keTalA ? pratyeka mudde ane svayaM buddha kAne kahe ? 3. 5. 6. 7. 8. rUSabhadeva bhagavAna ane marUdevI mAtA siddhanA 15 bhedamAMthI kayA kayA bhedAe siddha thayAM ? navatattvanA racanAra kANu ? ane tene jANavAnuM phUla zuM ? zrI navatattva prakaraNa sAthe samAsa.
Page #174
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI daMDaka prakaraNa sAthe. * a 12 maMgalAcaraNanamiuM-namaskAra. . viyAra-vicArane teciya-te(ji) karIne. lesa-leza mAtra. | nize" cauvIsa-covIza. jiNe-jinone. desaNuo-kahevAthI. thAsAmi-stavIza. tasyutta-temanA daMDaga-daMDakanA. suNeha-sAMbhaLe. sUtranA. paehi-padavaDe. bhavA-he bhavya ! namiu cakavIsa jiNe-cavIza jinezvarone namaskAra karIne. tasmatta viyAra lesa desaNuo temanA sUtranA vicArane leza mAtra kahevAthI. daDagapahiM te ciya-daMDakanA padee karIne te jine dharone nicce. thAsAmi suNeha bhe bhavyA che 1-huM stavIza. he bhavyajane ! (te) tame sAMbhaLo. ' jene viSe daMDAya te daMDaka kahevAya. have 24 daMDaka dekhADe che. naraA nArakI (1) | bediyAe -e- | maNussA-manuSya (1) . asurAI asura- 1 ikiyAdi (3) | vaMtara-vyaMtara (1) kumArAdi (10) | ceva-ni. | joisiya-tiSI puThavAI-pRthvIkAyAdi | gababhaya-garbhaja. | (1) (5) | tiriya-tiryaMca (1) vimANu-vaimAnika (1)
Page #175
--------------------------------------------------------------------------
________________ neraIA asurAI sAte narakIne 1, asurakumArAdi daza bhavanapatinA-10, puThavAI beI diyAdae ceva-pRthvIkAyAdi pAMca sthAvaranA-5,(ane) beIdriya Adi (vikaleMdriyanA). traNaja. gambhaya tiriya maNussA-garbhaja tiryaMcane-1, (a) manuSyane-1 vaMtara jesiya mANI ra -caMtana-1, - tiSIne-1 ane vaimAnikane-1 temAM pRthvIkAyAdikathI mAMDIne tiryaMca gatinA 9 ane anuSya gatine 1 maLI 10. asura kumArAdi cAra prakAranA devatAnA 13 ane nArakI 1 ema badhA maLI 24 daMDaka thayA. have vIsa dvAra kahe che. sakhittayarI-atyaMta | kasAya-kasAya (4) | uvavAya-upapAta saMkSepa. Tlesa-lezyA (6) cavaNa-cavana. maraNa. u-vaLI. iMdiya-Idriya (5) Thi--sthiti. AyuSya. ImA-A. dusamugdhAyA-e sa- | pajatti-paryApti. sarIraM-zarIra. dikI-daSTi (3) kimAhAre-kimahAra AgAhaNa-avagA daMsaNa-darzana (4) sannI-saMjJA (3) nANe-jJAna (5+3) saMghayaNu-saMdhayaNa(6) | gaIgati. jerA-joga (15) sannA-saMjJA (4-10)] uvA -upayoga ! AgaI-Agati. saThANu-saMsthAna (6) | (12) vee-veda (3) muddaghAta. hanA..
Page #176
--------------------------------------------------------------------------
________________ sakhittayarI u ImA--A sAyaNI vaLI atyaMta sakSama che. sarIra-mAgAhaNA ya saMghaSaNA--zarIra pAMca-avagAhanA ane saMghayaNu che. sannA saDANa kasAya--sadAcAra sa MsthAna cha-kaSAya cAra. lesa IMdiya dusamugdhAyA / 3 |--azyA che, iMdriya pAMca, ( jIva ane ajIva e) e bhedde samudghAta. diThThI dasaNa nANe--STi traNa, darzana cAra, jJAna pAMca, ajJAna traNa. jogu-vaAgA-navAya cavaNu-ThiI-yAga 15,upayAga khAra, upapAta ( janma )-cyavana(maraNa) sthiti ( AyuSya ). pajjatta kimAhAre--paryAmi cha-kimAhAra ( keTalI dizAnA AhAra lete) sannI gaI Agaivee 54A--saMjJA traNa-gati-Agati -veda traNa. 24 daMDakamAM kayA kyA daMDake kayuM kayuM dvAra hAya, te kahe che, paheluM zarIradvAra. duA banne prakAre. aMgula-AMgaLanA. ca-cAra. gabhUtiri--garbhaja tiryaMca. vAuruvAyukAyane viSe sadguNa -manuSyAne. paMca-pAMca. sesa-bAkInA (21)te tisarIA--3 zarIra. asa kha-asakhyAtamA asA- -bhAga. bhAga-bhAganuM. tA-zarIra. sasipi sa. agulansa AMgaLano. asakha-asaMkhyAtamA, ukkAsa-utkRSTathI . paNa saya-pAMcaso. dhaNadhanuSyavALA. daMDaka paNa. neIyA--nArakI. thAvara cage-cAra | jahannA-jadhanyathI. sattahatya-cha hAthanA. sthAvarane. | sAhavia-svAbhAvika surA devatA.
Page #177
--------------------------------------------------------------------------
________________ cau gabha tiri ca vAusu-garbhaja tiryaMca ane vAu kAyane viSe (audArika-vaikiya-taijasa ane kArpaNa e) cAra zarIra hoya che. maNuANuM paMca esa tisarIrA-(temAM AhAraka umerIe te) manuSyane 5 zarIra hoya che. ane bAkInA 21 daMDake traNa zarIra hoya che. (nArakIno-1 ane devatAnA 13 daMDaka maLI 14 daMDake vaikriya -taijasa ane kArmaNa e traNa zarIra ane vAyukAya vinA 4 sthAvara tathA vikalaeNkiya maLI 7 daDake audArika-taijasa ane kArmaNae traNa zarIra hoya che. ) ( 2 nuM avagAhanA dvAra ) , thAvara cauge duhAo-vanaspatikAya vinA) 4 sthAvarane (jaghanya ane utkRSTathI ema) banne prakAre. aMgula asaMkhya bhAga taNU pA-AMgaLanA asaM khyAtamA bhAganuM zarIra hoya che. sasipi jahannA-(4 sthAvara vinA bAkInA) sarva daMDake paNa jaghanyathI. sAhAviya aMgulaksa asaMkha-svAbhAvika (zarIra) AMgaLane asaMkhyAtame bhAga hoya che. ukesa paNusaya dhaNa--utkRSTathI 500 dhanuSya zarIravALA nerIyA satta haltha surA 6 -nArakI hoya che, ane - devatA 7 hAthanA hoya che.
Page #178
--------------------------------------------------------------------------
________________ vakhate. gabhatiri-garbhaja beIdiya-eiDiyanuM. | bhaNiya-kahyuM che. tiryaMcanuM. jemaNe bAra-12 veviya-( uttara) sahassa-hajAra. - jana. jeyaNa-jejana. jayaNuM-jojana. puNa-vaLI. * vaNasaI-vanaspatinuM, ega-eka. aMgula-AMgaLano. ahiya-adhika. cauridi-cauriMthinuM. sahassa-hajAra. saMkha-saMkhyAtame. nara-manuSya. dehuM-zarIra.. aMsa-bhAga. iMdi-teIdriyanuM. uccattaNuM-uMcapaNe. | AraMbhe-AraMbhatI ti gAu-3 gAu. | sue-sUtramAM. gambha tiri sahassa joyaNu-garbhaja tiryaMcanuM zarIra 1000 jejana hoya che. vaNussaI ahiya joyaNusahassa-vanaspatikAyanuM zarIra * 1000 jejanathI (kAMIka) adhika heAya che. nara te diti gAu-manuSya ane teIdriyanuM zarIra 3 gAu heAya che. bediya joyaNe bAra kA--beIdriyanuM zarIra 12 jejana hoya che. jeyaNa-mege cauriMdi-cauridriyanuM 1 jana dehamuccattaNuM sue bhaNiaM-zarIra uMcapaNe sUtrane viSe kahyuM che. vezviya dehaM puNa-vaLI (uttara) vaikriya zarIra aMgula saMkhasa-mAraMbhe 8 -- AraMbhatI vakhate AMgaLane saMkhyAtame bhAga hoya che.
Page #179
--------------------------------------------------------------------------
________________ revanyatAnuM. nava-nave. nArayANuM-mArIonuM naralmanuSyanuM. jeyaNa-jejana. bhaNiyaM-kahyuM che. ahiya-adhika. | sayAI-se. uviya-na uttara) lakhaM-lAkha (jojana) duguNuM-bamaNuM | vaikriya tiriyANuM-tienuM. | tu-vaLI. sarIra-zarIra. deva nara ahiya lakakhaM-devatAnuM vikriya zarIra lAkha je jana ane manuSyanuM lAkha jejanathI (4 AMgaLa) adhika hoya che. (kAraNake devatAo bhUmithI ochAmAM ochA 4 AMgaLa upara cAle che.) tiriyANuM nava ya joyaNa sayA-tiryaMcanuM (vaikiya - zarIra) 900 jejana duguNuM tu nArayANuM-nArakIonuM vaLI pitAnA zarIrathI bamaNuM. bhaNiya vehaviya sarIra ne lA-kriya zarIra kahyuM che. aMtamuhuraM--aMta- | tiriya-tiryaMca. uzkesa-utkRSTathI nirae nArakImAM. sahanacAri | devesu-de mAM. mudata. | amAse-aDaghamAsa kAle-kAla. " vikavela vaikiya zarIrane kALa. aMtamuhuta nira-nArakImAM aMtamuhUta , suhA cAri tithi mahuesu tiryaMca ane mag khyAo che ju vesu addhamAtA devastAramAM eka mAsa A muhUrta maNaesu-manuSyamAM. viuThavaNa-vimurvaNAno..
Page #180
--------------------------------------------------------------------------
________________ ukAsa viuvvaNuM kAle . 10 -utkRSTathI uttara vaikriya zarIrane kALa jANa. thAvara-sthAvara (5) [ vigala-vikalaeNkiyane. | nara-manuSya. sura-devatA (13) | --chevaTuM. tiriesa-tiryaMcane naraIA-nArI. | saMghayaNa-saMghayaNa. viSe. asaMghayaNu-saMghayaNa | chagga-cha. | vi-paNu. rahita.] gabhaya-garbhaja. | murNayathaM-jANavAM. 3jI saMghayaNa dvAra. thAvara sura nera -pa sthAvara devatA ane nArakI (e 19 daMDaka) asaMghayaNa ya vigala cheva-saMghayaNa rahita che ane vikaseMdriyane chevaTuM (sevAta) saMghayaNa hoya che. saMghayaNa chaga gabhaya-cha saMghayaNa (vajIrUSabha nArAca-rUSabha nArAcanArAca-ardha nArAca-kIliMkA " ane cheva nara tirieevi praNeyava . 11 - bhaja manuSya ane tiryaMcane vize paNa jANavAM. salaeNsiM-sarve (24) | chaThANa-6 saMsthAna. | vaNa-vanaspati. ane viSe. | kaMDA-huMDaka. | vAu-vAyukAya. cau daha vA-ke 10 ligaliMdi-vikeleMdriya teu-teukAya. sannA-saMjJA. ! apakAyA-apakAya. raIA-nArakIne. salve-sarve. puDhavI-pRthvIkAya. nANuviha-judA masura-masUranI dALa. surA-devatAo. prakAranA. | caMda-caMdramAnA. caurasA-samacaturasa. ! dhanya-dhvajAnA. AkArA-AkAravALA. nara-manuSya. sUI-soyanA. saThANuo-saMsthAnathI, tiriya-tiryaMcane. ' bugmaya-parapoTAnA. ! bhaNiyAkhyahyA che.
Page #181
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvAranuM nAmastrI 1 huM zarIra. | 2 juM avagAhanA. AraMbhatI dArika vaikriya AhAraka tejasa kArpaNa daMDakanuM nA mUla zarIra utkRSTa 2 jadhanya. nArakI 0 1 12 500 dhanuSya chA 6 AMgaLa 0. h h 0 h 10 bhavanapati vyaMtara jyotiSI vimAnika pRthvIkAya. apakAya vanaspatikAya h 0 hy hy hy vIze daMDake aMgulane asaMkhyAtame bhAga. teukAya 1 7 hAtha 1 7 hAtha 1 0 1 1 7 hAtha 1 1 7 thI 1 hAtha sudhI. 0 1 1 AMgaLano 0 1 1 asaMkhyAtame bhAga 0 1 1 1000jejanethI vadhu 0 1 1 AMgaLano | asaMkhyAtame 0 1 1 bhAga 12 jojana 1 3 gAu 1 1 1 jejana 1 1 1000 jejana 1 1, 1 3 gAu my my my 0 0 vAukAya beikiya taiindriya caurikriya gaja tiryaMca 1 gabhajamanuSya | 1 my my 0 0 0
Page #182
--------------------------------------------------------------------------
________________ aMgulanA saMkhyAtamA bhAga. nathI .. "" 3 jI saMghayaNa. * 4 44 peAtAnA mULa zarI- aMtamu dUta nathI rathI bamaNuM. 99 1 lAkha jojana aMgulanA saMkhyAtameA bhAga. "" "" "" nathI "9 .99 nathI 39 "" 29 "" "" gA mAsa 900 jojana 1 lAkha jojanathI 4 AMgaLa adhika ,, aMzulanA asaMkhyA aMgulanA asaMkhyA- aMta dUta tameA bhAga. tameA bhAga. nathI .. "" nathI 29 99 nathI 29 "" 4 mudda 99 ::: ,, nathI .. ka 99 "3 1 1 1 1 1 1 by by fy fy fy 1 rUpa che. 10 1
Page #183
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 4 thuM saMjJA dvAra." sasi caudAha vA, sannA-sarve (24 daMDake) ne viSe 4-10 ke 16 saMjJA hoya che. | ( AhAra-bhaya...maithuna ane parigraha e cAra krodha-mAna-mAyA --lebha-evi ane leka maLI 10. sukha-duHkha--meha-vitigikI--- dharma ane zoka maLI 16) (5 muM saMsthAna dvArA) salve surA ya caurasA-sarve devatAo samacaturasa saMsthAnavALA hoya che. nara tiriya cha saMDANuM-manuSya ane tiryaMcane (samacatu rasa-nyodha-sAdi-vAmanakumbha ane haMDaka e) che saMsthAna hoya che. huMDA vigaliMdi neraiyA che 12 -vikalaiMdriya ane nArakIne huMka saMsthAna hoya che. nANuviha dhaya sUI-judA judA prakAranA ( saMsthAnavALA) dhajAnA, senA (ane) abuya vaNa vAu teu apakAyA-parapoTAnA saMsthA navALA anukrame vanaspatikAya, vAyukAya, teukAya, ane apakAya hoya che. puDhavI masara caMdA-pRthvIkAya masUranI dALa ane caMdramAnA kAza saThANuo bhaNiyA ! 13 -AkAravALA saMsthAnathI kahyA che.
Page #184
--------------------------------------------------------------------------
________________ 11 savrevi-sarve jIvo | nAya--nArakI. teNe--teukAya. paNa. cau kasAyA--4 kakSA yavALA. lesa igga--6 lessA. gabha--gaja. tiyi--tiryaMca. maNuesa--manuSyane santhevi--sarve paNa. hanti--hAya che. vAu-vAyukAya. vigalA--vikale driya. vemANiya--vaimAnika. ti lesA--3 lephsAvALA joisiya--jyAtiSI. maNaANa-manuSyane cau lesA--4 lephsA. iMdriya dvAra--IMdriya dvArasugarbha--sugama. teu lesA--tejolezyA. satta--sAta. sasugdhAyA- samudlAta. viSe. | sesA--bAkInA (14). 6 huM kaSAya dvAra. savva vi cau sAyA--save jIvA paNa ( krodha-mAnamAyA ane lAbha ema) 4 kaSAyavALA hAya che. ( 7 suM lezyA dvAra ) lesa chagga gakhsa tiriya maesa--gaMbhaja tiryaMca ane manuSyane viSe (kRSNa-nIla-kApeAta-teo-padma ane zukla e ) cha lezyA hAya che. nAya te vAu--nArakI, teukAya ane vAyukAya. vigalA vemAyi ti lesA / / 14 |--vikalendriya ane vaimAnika 3 lezyAvALA hAya che. ( nArakI--teukAya vAyukAya ane vikzendriyane kRSNa--nIla ane kApAta ane vaimAnikane tejo-padma ane zukla lesyA hoya che. ) naIsiya te lesAnaitiSo teno vezyAvALA hAya che. sekSa savaeNvi huti thauM lesA bAkInA sarve (10 bhavanapati-vyaMtara pRthvI-apa ane vanaspati e 14 daMDaka) paNa 4 vezyAvALA hAya che.
Page #185
--------------------------------------------------------------------------
________________ (8 muM Idriya dvAra) Idiya dAra sugama IdriyadvAra saheluM che. (9 muM samudUghAta dvAra) maNuANuM satta samugdhAyA che15 -manuSyane 7 . samuddaghAta hoya che. * veyaNa-vedanA. ergidiyA-eke- | gabhUtiri-garbhaja kasAya-kaSAya. dine. | tiryaca. . araNe-maraNa. kevali-kevalI. sure su-devone viSe. veviya-vaikriya. teya-taijasa. nAraya-nArakI. teyaetaijasa. AhAraga-AhAraka. vAusa-vAyukAyane viSe viNau-vinA vaLI. caura-cAra. . AhAre-AhAraka. cattAri-cAra. tiya-traNa. kevali-kevalI. te-te (traNa) sese-bAka samuThThAyA-samuddaghAta.velDaviya-vaikriya. vagala-vikadriyane. satta-sAta. vajA-vajIne. du diThIe dRSTi. ime-e. A. vigalA-vikalaeNyi. | thAvara-thAvarane. hutti -heya che. asINa-asaMsIne. michattI-mithAdaSTi sannINuM-saMgI teceva-te(traNa)nize. sesabAkInA (16)ne. (manuSyo)ne. | paNa-pAMca. tiya diThThI-3 daSTi. veNu kasAya maraNe-vedanA, kaSAya ane maraNa. utriya teyae ya AhAre-kriyatejasa AhAraka ane. kevali ya samugdhAyA-kevalI samuddaghAta. satta Ime hRti sannINuM 16-e 7 samudaghAta - saMjJI manuSyone hoya che. egidiyANa kevali-ekeMdriya (vAyukAya) ne kevalI.
Page #186
--------------------------------------------------------------------------
________________ 13 teyA-hAraga viNa u cattAri-tejasa ane AhAraka (e traNa) vinA vaLI (prathamanI) 4 samuhughAta ' hoya che. te veviya vAjA-te (traNa) ane vaiyi vache. vigalA-saraNa te ceva 17A-te (prathamanI) traNa samuddaghAte vikaseMdriya ane asaMjJIne nize heAya che. paNa gabha tiAra surasu-garbhaja tiryaMca ane devatAne viSe (prathamanI) 5 (samughAta). nAraya vAusu caura tiya sese-nArakI ane vAyukA yane viSe 4 ane bAkInA (pRthvI-apa-tela ane vanaspati e 4) daMDake 3 samuddaghAta hoya che. - (10 muM daSTidvAra ) . vigala du diThI thAvara vikaleMdriyane viSe ( mithyASTi ane keTalAka aparyApta vikaseMdriyane sAsvAdana hovAthI - samyaphadaSTi ema) be daSTi heya che. sthAvarane viSe. micchattI sesa tiya diThI che 18-1 mithyASTi. hoya che. bAkInA (garbhaja tiryaMcamanuSyanArakI ane devatA e 16) daMDaka (samakita-mizra ane mithyA e) traNa daSTi hoya che. thAvara-sthAvara. tadugaM-te be (darzana) saNiNe-darzanavALA mi-beIkiya. | 3 tisute Idriyane viSe. | sue-sUtramAM. acakhu-acakSu | bhaNiyaM-kahyAM che. | (15) ne. | machuA manuSya. tiga tiga-traNa traNa. cauridisu-cauri dilane. | cau-cAra. | bhaNiya-kahyAM che. bigada viSe kInA ahiya-kalAM che darzana.
Page #187
--------------------------------------------------------------------------
________________ 34 11 zuM dana dvAra. thAvaN aitisu aca--sthAvara, beiMdriya ane teiMdriyane viSe acakSudRzana heAya che. caladisu tadaduga' sue baNima"--caridriyane viSe te che ( cakSu ane annu) dRna sutramAM kahyAM che. macchuA cau dANA manuSyA (cakSu macakSu avidha ane kevala e ) cAre dazanavALA hAya che. seseTsa niga niga yi tA 19mA--bAkInAne viSe (gaja tiAca-nArakI ane devatA. e 15 daDake cakSu macakSu mane avadhi e) traNa traNa dana kahyAM che. cirasthAvarane viSe. annANadRga -e vigale vikale driyane. maNue manuSyane viSe. ajANa--ajJAna. nANu jJAna. ajJAna. tiya tiya traNa traNa. sura devatA. tir tiryaMca. nire-nArakIne viSe. | annAdu-khe ajJAna. nANu-jJAna (e). 12 muM jJAna ane 13 muM ajJAnadvAra. annANu nANu tiya tiya--3 ajJAna (mati ajJAnazruta ajJAna ne vila gajJAna) ane 3 jJAna (matizruta ne avidha) sura tiri nirae thire annANu duga--devatA, tiryaMca ane nArakIne viSe DAya che. sthAvarane viSe (mati ane zruta e) e ajJAna hAya che. paNa nANurUpa jJAna. ti annANA-3 ajJAna.
Page #188
--------------------------------------------------------------------------
________________ - viSe. nANunnA 9 vigalee jJAna ane be ajJAna vika beMdriyane viSe hoya che. . - zizue paNa nANu ni jANyA 7 -manuSyane - viSe ya jJAna ane apanA hoya che. ikakArasa-11 (yoga). tera-13 (ga) | cau-cAra. sura-devatA. para-15 (ga). | pazu-pAMca nira-nArakIne viSe. maNaesumanuSyane kAe lAyakAmane viSe. jema tirthaM-3 jaga. tirie su-tiryaMcane thAjasthAvaramAM. viSe. | vigale-vikakiyane. ' heI-Aya che. 14 muM citra dvAra. IkArasa sura nirae-devatA ane nArakIne viSe (dA' rika drika ane AhAraka dvika vinA) 11 yuga hAya che. tieisu tera para aNuesu-tiryaMcane viSe 13 (AhAraka dvika vinA.) ane manuSyane viSe 15 yoga hoya che. vigale cau paNa vAe--vikaseMdriyane viSe 4 (dA rika dvika-kAzmaNa ne vyavahAra bhASA.) vAyukAyane viSe pa ga (orika zcika-kAmaNa ne vaikriyadrika.) - jaga tiya thAvare heI 21 -sthAvarane viSe 3 jaga hoya che. (dArika dvika ne kAmaNa.) :
Page #189
--------------------------------------------------------------------------
________________ viSe. uvagA -upayoga. | niya-nArakI. pazu-pAMca. cha -cha. maNaesu-manuSyane | tiriya-tiryaca. cauridisucauridevesu-devane viSe. kiyane viSe. bArasa-Ara. vigala duge-be vi- thAvara-sthAvarane viSe. nava-nava. - kaleMdriyane viSe.' tiyAM-traNa 15 muM upayoga dvAra. uvaogA maNue su-manuSyane viSe upaga 12 hoya che. bArasa nava nisya tiriya devesu-nArakI, tiryaMca ane devatAne viSe 9. vigala duge paMNu chakka-be vikaleMdriya (be indriyante driya) ne viSe 5, caridriyane viSe 6, (eNne) caUridisa thAvare tiyAM che 22 pA-sthAvarane viSe 3 upaga hoya che. saMbaM-saMkhyAtA vaNa-vanaspatikAya. cavaNe vi-cavavAasaMkhA-asaM- aNutA-anaMtA. mAM paNa khyAtA. 1 thAvara-sthAvara. bAvIsa-bAvIza. samaye-1 samayamAM. asaMkhA-asaMkhyA- saga-sAta. gabhayatiri-garbhaja ti-traNa. tiryaca. asanI nara-a- dasa-daza. vigala-vikalaiMdriya. saMsI manuSya. vAsa-varSanuM. nAraya-nArakI. jaha-jema. sahassa-hajArasurA-de. uvavA-upajavA- ! uki-utkRSTa. aNuo-manuSya. | mAM. puThavAI-pRthvI AniyamA-niSe. | taheva-temaja. dinuM. tA.
Page #190
--------------------------------------------------------------------------
________________ * 17 16 muM upapAta ane 17 muM cyavana dvArA saMkha-masaMbA samaye-1 samayane viSe saMkhyAtA ane asaMkhyAtA. gambhaya tiri vigala nAraya surA ca-garbhaja tiryaMca, vikalaiMdriya, nArakI ane devatA upaje che. maNuAniyamAnaMkhA-manuSya nisaMkhyAtA upaje che. vaNu-rNatA thAvara asaMkhA che 23-vanaspatikAya anaMtA ane sthAvara asaMkhyAtA upaje che. asatrI nara asaMkhA-asaMjJI manuSya asaMkhyAtA upaje che. jaha uvavAe taheva cavaNe vi--jema upajavAmAM temaja vavAmAM paNa jANavuM. 18 muM utkRSTa ane jaghanya AyuSya dvAra. bAvIsa saga ti dasa vAsa-22 hajAra, 7 hajAra3 hajAra ane 10 hajAra varSanuM. sahassa ukTha puThavAI ra4 -utkRSTa AyuSya anu krame pRthvIkAyAdinuM (pRthvI-apa-vAyu ne vanaspatinuM) hoya che. ti diNa-3 divasanuM. | tiri-tiryaca. paa-palyopama. agni-agnikAyanuM. | sura-deva. isa-jyotiSInuM. ti pA-3 palyopama. niya-nArakInuM. varisa-varSa. | sAgara-sAgarepama. lakhAhiaM-lAkha AU-AyuSyavALA. tittIsA-tetrIza. adhika. nara-manuSya. | vaMtara-vyaMtaranuM. paliya-palyopama.
Page #191
--------------------------------------------------------------------------
________________ dvAranuM nAma kI 5 muM saMsthAna daMDakanuM nAma, 26 ra _II samacaturansa | nyAdha sAdi e vAta ]. | $8. Phka: BJ1 nArakI IT 10 bhavanapati bhUta jAtinI vaimAnika | | | | | | | | | my fy | | | | | | pRthvIkAya akAya save daDake 4-10 ane 16 saMjJA heAya che. masuranI dALa jevuM 1 pANInA parapoTA ] hy hy | | | | | _| krodha-mAna-mAyA ne lAbha e 4 kaSAya sarva daMDake hoya che. vanaspatikAya hy | teukAya vAukAya | judA judA prakAranuM 1 seyanA jevuM dhajAnA jevuM hy hy | | beIkraya teIdriya cauriMdriya | hm hh my | | | | bhaja tirthaMca | 1 1 1 1 1 gabhaja manuSya | 1 1 1 1 1 1 1 1 1 hm my 1 - - -
Page #192
--------------------------------------------------------------------------
________________ 1 1 1 0/ 2sa. 1 1 - - | | | | | | - - 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 cakSu zrotra vedanA kaSAya | maraNa 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 vikriya 1 taijasa AhAraka kevalI samyaka mithyA cakSu atyakSa = 0 | | | | | | | | 0 0 0 0 avadhi
Page #193
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAranuM nAma Ii 12 muM jJAna 13 muM ajJAna 14 muM yogazakti, daMDakanuM nAma, | mati ajJAna | mana 5ryAva zrata ajJAna vibhaMga jJAna asatya mana satya mane satyAsatya mane avadhi asatyAmRSA mane asatya vacana satya vacana satyAsatya vacana mati zruta kevala I nArakI, 1bhavanapati. vyaMtara jyotiSI vimAnika 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 - pRthvIkAya apakAya | | | | | vanaspatikAya | | | | | | | | | | | teukAya - vAyukAya beIdriya teiMdriya caurikriya me me IILULLI - - - ny ny ny | | | | | | | | | na gaja tiryaMca T1 1 1 - 1 1 1. 1 1. 1 1 1 1 1. garbhaja manuSya 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1, | |
Page #194
--------------------------------------------------------------------------
________________ _ - - - |_| | 1 1 1 0 0 0 0 0 0 0 1 1 2 _| | | | | 1 1 - I | | | |_| | 1 1 1 _| \ -- 0 0 0 0 atyAmRSAvacane ! | audArika kAya 0 0 0 | _| |_| | dArika mizra vaikriya kAya | | ' -0 - - - | vaikriya mizra [1] AhAraka kAya _| | _| _ | |_|. _| AhAraka mizra taijasa-kArpaNa kAyA | matijJAna | zrutajJAne _| | _ deg deg deg | avadhijJAna _ |_| |_ |_| | mana:paryavajJAna | | | | | | | kevaLajJAna matiajJAna e | mutaajJAna | | virbhAgajJAna | cakSu darzana acakSudarzana | | deg deg 0 [avadhi darzana | kevala darzana _| _ | | |_ | _| |_| | | | 15 muM upayoga. - ~ ~ | | | | | |
Page #195
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 asurANu-asura | du paddhayaM-2 palyopama. 3 diNa-divasa. - kumAranuM. | nava nikAye-9 ni- 1 chaggAsa-cha mAsa. ahiya-adhika. kAyamAM. ukiTha-utkRSTa. ayara-sAgaropama | bArasavAsa-12 varSa. vigala-vikaleyinuM. uNapaNu-gaNupasuNu-kAMIka chuM. | cAza. AU-AyuSya. ti diNagni ti palAu-3 divasanuM agnikAyanuM AyuSya hoya che. 3 "pama AyuSyavALA. nara tiri sura niraya sAgara tittIsA-manuSya ane tiryaMca hoya che. devatA ane nArakInuM (utkRSTa AyuSya) 33 sAgaropama hoya che. vaMtara palaM joIsa-caMtaranuM 1 palyopama ane - tiSInuM (AyuSya) varisa lakakhAnaviya paliyaM 25 -1 lAkha varSa adhika 1 palyopama heya che. asurANu ahiya aya-asura kumAranuM AyuSya 1 sAgaropamathI adhika (55mane asaMkhyAtamo bhAga adhika) heAya che. sUNu 6 palaya nava nikAye-bAkInA 9 nikAyane viSe kAMIka uNuM 2 parama AyuSya heya che. bArasa vAsuNa paNadiNa-12 varSa, 49 divasa (ane chamAsa ukki vigalAla che ra6 -6 mAsa anukrame vikaseMdriyanuM utkRSTa AyuSya hoya che.
Page #196
--------------------------------------------------------------------------
________________ puThavAI-pRthvIkAyAdi. | mANiya-vaimAnika. cauga-4 (paryApti.) dasa payANuM-10 jeisiyA-jyotiSI. vigale-vikalaiMdriyane palla--palyopama. " viSe. aMtamuhurtA-aM- tayaTha-tene AThame. paMca pajatI-5 tamuhUrta. aMsa-bhAga. paryApti. jahanna-jaghanyathI. AuA-AyuSya- chiisa-6, dizAne. Au--AyuSyanI. " vALA. ThiIsthiti. AhAra-AhAra. hanti-hoya che. heInheAya che. dasa sahasa-10 sura-devatA. sasiM -sarvene. hajAra. nara--manuSya. varisa-varSanI. paNagAI-pAMca Adi. tiri---tiryaca. niraesa-nArakIne parya-padane viSe. bhaviNahiva-bhavana - viSe. bhayaNa-vikalpa. - pati. .. aha-have. paryApti. | sanni tirthaM-3 saMtA. vaMtariA-vyaMtara. ' thAvara-sthAvarane viSe. | bhaNissAmi-kahIza. | cha pajajattI- nira-nArI. - have jaghanya sthiti kahe che. puThavAI dasa payANuM-pRthvI kAyAdi 10 padanI (5 sthAvara-3 vikaseMdriya-tiryaMca ane manuSyanI) aMtamuhatta jahanna au Thi--jaghanyathI AyuSyanI sthiti aMtamuhUrta hoya che. dasa sahasa varisa kiI-10 hajAra varSanI sthiti . (AyuSya) vALA.
Page #197
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhavahiva niraya vaMtariA che ra7 -bhavanapati, nArakI ane vyaMtara hoya che. mANiya IsiyA-vaimAnika ane jyotiSI devo (jaghanyathI) paddha tayasa AuA haMti-anukrame 1 papama ane tene (1 palyopamane) 8 mo bhAga AyuSyavALA heya che. 19 muM paryAmi dvAra. sura nAra tiri niraesa-devatA, manuSya, tiryaMca ane - nArakIne viSe. cha pajajattI thAvare cauge che 28-6 pati haya che ane sthAvarane viSe 4 paryApti hoya che. vigale paMca pajattI-vikalaiMdriyane viSe 5 paryApti hoya che. - 20 muM miAhAra dvAra. chardisi AhAra hAI sasiM -sarva jIvone (pUrva, pazcima, uttara, dakSiNa, urdhvane adho e) 6 dizAne AhAra hoya che. paNugAI pace bhayaNu-pRthvIkAyAdi pAMca (sUkSma sthA varanA) padane viSe bhajanA hoya che. (eTale koIne 3-4-5 ane 6 dizAne AhAra hoya che.) - 21 muM saMjJAkAra aha sanni tiya bhaNirUAmira9 -have 3 saMjJA kahIza.
Page #198
--------------------------------------------------------------------------
________________ cauviha-4 prakAranA. | diha kAligI-dIrgha | hevaezA-hetUsura-deva. - kAlikI. padezikI. tiriesutiryaMcane viSe. sannA-saMjJA. } hiyA-rahita. niraesu-nArakIne || vigale-vikaleyine thira-sthAvare. viSe. | viSe. | sabdha-sarve. cauviha sura tirie su-ka prakAranA devatA ane tiryaMcane viSe. niraesu a dIhakAligI sannA-(tathA) nArakIne viSe dIrgha kAlikI (pUrvIparanuM jANavuM te) saMjJA hoya che. vigale helavasA-vikalaiMdriyane viSe hetupadezikI (tAtkAlika ISTamAM pravRtti ane aniSTathI pAchA pharavuM te) saMjJA hoya che. sannA rahiyA thirA save 30 -sarve sthAvare saMjJA rahita hoya che. maNuANa-manuSyone. | maNua-manuSyo. tahevatemaja. dIhakAliya-dII | zciya-niche. pajate-paryAptA. kAlikI. cauviha-4 prakAranA. ! bhU-pRthvIkAya. diThIvAvae- devesu-devamAM. daga-apakAya. siyA-daSTivAdopade- | gacchAnti-jAya che. paya-pratyeka sakhAu-saMkhyAtA vaNe-vanaspatikAya. kevi-keTalAka paNa. AyuSyavALA. eesa-e (5 pajaja-paryAptA.. paNidipaceMdriya viSe. paNu-paMceviya. tiriya-tiyeca. | sura-devAnuM. tiri-tiryaca. | naresa-manuSyone viSe. | AgamaNa-Agamana. zikI.
Page #199
--------------------------------------------------------------------------
________________ mANuANu dahakAliya-manuSyone dIrghakAlikI saMjJA * hoya che diThivAe-vaesiyA kevi-keTalAka samaktiI manuSyo) daSTivAde padezikI (dvAdazAMgInuM jJAna jene hoya te) saMjJAvALA paNuM hoya che. 22 muM gati ane ra3 muM AgatidvAra. pajaja paNa tiri maNua ricaya-paryApta paMcaMdriya tiryaMca ane manuSya nikSe. cau viha devesu gacchati che 31-4 prakAranA deva tAone viSe jAya che. (e devonI Agati kahI.) saMkhAu jaja parNidi-saMkhyAtA varSanA AyuSyavALA paryAptA paMceMdriya. tiriya naresa taheva pajajane-tiryaMca ane manuSyane viSe temaja paryAptA. bhU daga paoNyavaNe-pRthvIkAya, apakAya ane pratyeka vana - spatikAya. eesa zciya surAgamaNuM 3ra -e (pAMca) ne viSe nicce devatAnuM Agamana (utpatti) che. (e devonI gati kahI.) pajata-paryAptA. niraya-narakamAM. | eesa-e (be) ne saMkha--saMkhyAtA | sarage-sAte. . | (AyuSyavALA.) | jati-jAya che. | vivajajati-upaje gallaya-garbhaja. upaje che. tiriya-ti. niraya-narakamAMthI. | na-nathI. narA-anu. uva--nikaLelA. sese su-bAkInAmAM.
Page #200
--------------------------------------------------------------------------
________________ pajajana saMkha gabhaya-paryAptA saMkhyAtA varSanA AyuSyavALA gabhUja (kaNa?) tiriya narA niraya sattane jati-tiryaMca ane manuSya sAte narakane viSe upaje che. (nArakInI Agati kahI.) niraya uvA eesu-narakamAMthI nIkaLelA e - be (tiryaMca ane manuSya)ne viSe. uvavajajati na sesesu che 33 -upaje che. (paNa e be vinA ) bAkInA daMDakamAM upajatA nathI. (nArakInI gati kahI.) puDhavI-pRthvIkAya. vivajiA-vajIne. niya niya-pitaAu-apakAya. | jIvA-jI. pitAnA. vaNassaI-vanaspati. sarve-sarve. | kansa-karmanA. maja-mAM. mAMhe. . uvavajati-upaje amANekhuM--anunAzya-nArakI. sAre. padavI Au va ksaI-pRthvIkAya, apakAya ane vanaspatikAya. maja nAraya vivajijayA jIvA-mAMhenArakI vajIne (bAkInA 23 daMDakanA) sarve uvajati-sarve jIve upaje che. (pRthvI apa ane vanaspatinI Agati kahI.) niya niya kamANumANe che 34 -pita pitAnA kamanA anusAra karIne.
Page #201
--------------------------------------------------------------------------
________________ 28 puThavAI-pRthvI Adi. teu-teukAya. | payanavage-9 padamAM. dasa payesu-10 padamAM. vAUsu-vAyukAmAM. puThavAI-pRthvI Adi. puDhavI-pRthvIkAya. uvavA -upaje che. | ThANu-sthAnakanA Au-apakAya. teu-teukAya. vaNassaI-vanaspati. | vAu-vAukAyanI. ( 9 ). jati-jAya che. gamaNuM-gati. dasagA-daza. | upaje che. puDhavI-pRthvIkAya. vigalAi-vikalaeNkiya. puThavAI-pRthvI Adi. | muhUmi-pramukha. | tiyaM-traNe. dasa pahi -10 vigere. tahiM-te (10 pada)mAM. padathI. | heinheya che. | jati-jAya che. puThavAI dasa pazu-pRthvIkAyAdi 10 padone viSe. puDhavI Au vaNasaI aMti-pRthavIkAya, apakAya ane vanaspatikAya upaje che. (e traNanI gati kahI.). puThavAI dasa paehi ya-ane pRthvIkAyAdi 10 pada mAMthI nIkaLelA jI. teu vAusu uvavAo 35 -teukAya ane vAyukAyane viSe upaje che. (tela ane vAyukAyanI Agati kahI.) teU vAu gAmaNuM-teukAya ane vAyukAyanuM gamana (gati) puDhavI pahaMmi hoI paya navage-pRthvIkAya pramukha 9 padane viSe hoya che. ' puThavAI ThANuM dasagA-pRthavIkAyAdi 10 sthAnakanA jI. vigalAI tiyaM tahiM jati 36-vikalaiMdriya thAya (upaje) ane traNe vileMdriya te (pRthvI Adi 10 pada) mAM jAya che. (vikaleMdriyanI Agati ane gati kahI. )
Page #202
--------------------------------------------------------------------------
________________ gamaNu-gati. ThAsu-sthAnakamAM. teu-teukAya.. AgamaNuM-Agati. | satya-sarva gabhaya-garbhaja. daMDakomAM. vAha-vAyukAyatiriyANuM-tiyanI. jati-jAya che. mAMthI. sayalaiva-sarva jIva. maNuA-manuSya. ne jati-na jAya. gAmaNu-gamaNuM gabhaya-gati ane Agati garbhaja ( konI? ) tiriyANuM sayala jIva ThANe su-tiryanI sarva (24) daMDakone viSe thAya che. savvastha jati maNuA-manuSya sarva daMDakone viSe jAya che. (manuSyanI gati.) tela vAuhiM ne jati 37 -(paNa) tela ane - vAyukAyAmAMthI manuSyamAM na jAya. ( manuSyanI Agati rara daMDakamAMthI.) veya tiya-3 veda. . cauviha-ja prakAranA. | napuMsa ve -napuM-- tiri-tiryaca. surasu-devone viSe. saka veda. nasu-manuSyamAM. thira-5 sthAvara. vigala-vikeleMdriya. havaI-hoya che. IthI-strIveda. | nAraesa-nArIne | ega-eka. purisa-purUSada. 24 muM veda dvAra. veya tiya tiri namu-3 veda tiryaMca ane manuSyane viSe hoya che.
Page #203
--------------------------------------------------------------------------
________________ 30 * IthI purie ya cauviha surasu-4 prakAranA deva tAne viSe strIveda ane purUSaveda hoya che. thira vigala nAraesu-pa sthAvara, 3 vikaseMdriya ane nArakane viSe. napuMsa vee havaI ege che 38-1 napuMsaka veda , hoya che. paja-paryAptA. | tiriyA-tiryaMca. | kameNa-anukrame. maNa-manuSya. beidiya-eiDhiya. | ime-e. A. bAyarazmi-bAdaraagni teIdiya-te Ikiya. | hati hoya che. mANiya-vaimAnika. | bhU-pRthvIkAya. salaeNvi-sarve paNa. bhavazu--bhavanapati. Au-apakAya. bhAvA-bhA. nizya-nArakI. vAu-vAyukAya. jiNuM-he jinezvare ! vaMtariyA-vyaMtara. vaNussaI-vanaspati. mae-meM.. Isa-jyotiSI. ciya-ni. aNuta-anaMcaucauriyi. | ahiyA ahiyA tIvAra. paNu-paMcaeNkriya. | | adhika adhika. | pattAprApta karyA. - paryApta jIvonuM a5 bahutva. pajaja maNa bAyaragni-paryAptA manuSya (sauthI thoDA, tethI adhika) bAdara agnikAya. vimaNiya bhavaNa niraya vaMtariyA-vaimAnika, bhavana pati, nArakI, vyaMtara. neIsa cau paNa tiriyA-jyotiSI, cauriMdriya, paceM- driya tiryaMca.
Page #204
--------------------------------------------------------------------------
________________ 31 eidiya tediya bhU AU // 39 --eindriya, teikriya, bhU pRthvIkAya, apakArya, vAu vaNasaI ciya--vAukAya ane nizce vanaspatikAya. ahiyA ahiyA krameNa maiM huMti ( sarve paryAptA) anukrame (eka ekathI) adhika adhika hAya che. santhevi Ime bhAvA A sarve paNa bhAvA. jiNA mae 'tasA pattA // 40 !--hai jinezvarA ! me' anatIvAra prApta karyAM che. sapai-hamaNAM. tumhe-tamArA. bhramaNa-bhamavAthI. bhagga-nivRtta. bhattasa-bhakta(evA). hiyayamsa-hRdayavALA. krutiya--3 daMDanA. TruDaMga-daDakanA. yasthAnane viSe. | vi-virAmathI. sulahu sulabha. lahu-jhaTa. mama-mane. TviMtu-Apo. mukhaya -mAkSapada. sapai tumheM bhattasa, da'DeMga paya samaNuM bhagga hiyayassa--hamaNAM (24) daMDakanA sthAnane viSe bhamavAthI nivRtta manavALA tamArA bhakta evA mane. daDatiya vizya sulaha ( mana vacanane kAyA e ) 3 IMDanA virAmathI sulabha evuM. lahuM mama ditu sukha pacaM // 415-mokSapada jhaTa Ape. siri zrI. sIseNa-ziSya. esA A. jihu sa-jinahaMsa. | gajasAreNa--gajasAra | vinnattI-vijJapti. suNIsara-munIzvaranA. munie. ahiyA--peAtAnA 2-rAjyane viSe. lihiya-lakhI. hitane mATe.
Page #205
--------------------------------------------------------------------------
________________ 32 sirijiPhaMsa suNasara-zrI jinahaMsa munIzvaranA. raje siri dhavalacaMda sIseNu-rAjya (pATa)ne viSe zrI dhavalacaMdra muninA ziSya. gajasAraNa lihiyA, esA vinnatti ahiyA che 4ra -gajasAra munie A vijJapti potAnA (AtmAnA) hitane arthe lakhI. ' zrI daMDaka prakaraNa sAthe samApta. daMDakanA prazno. 1 nIcenA zabdone artha spaSTatAthI samajAve. daMDaka avagAhanA-ga-uvavAya-cyavana ane kimahAra. ' 2 nArakI, tiSI, vanaspatikAya, vAyukAya, teIdriya ane garbhaja tiryaMcane viSe zarIra, avagAhanA, saMghayaNa, saMsthAna, lesyA - samuddaghAta-STi-upAga-sthitisaMjJA-gati Agati ane alpa bahuta kahe. 3 vaikriya zarIrane utkRSTa kALa keTale ? deva ane manuSyane vaikriya labdhi zAthI prApta thAya? u0 (bhava ane guNathI.) 4 ojAhAra eTale zuM ? sUmajIne keTalI dizAne AhAra hoya? 5 daMDaka sUtranA racanAra koNa?
Page #206
--------------------------------------------------------------------------
________________ 17 dvAranuM nAma*i16mu papAta | 18 muM sthiti (AyuSa) daMDakanuM nAma. keTalA upaje 1 samayamAM utkRSTa 1 samayamAM keTalA eve jaghanya nArakI saMkhyAtA ke asaMkhyAtA che 33 sAgarepama 1hajAra varSa asurakumAra - nAgAdi vyatara. jyotiSI. 1 sAgaropamathI a. . dize uNAbe palyopama , 1 palyopama | 1 palyopama ne palyopamAM 1 lAkha vaSa thI 33 sAgaropama / 1 palyopama 22 hajAra varSa aMtarmuhUrta 7 hajAra varSa | vaimAnika asaMkhyAtA pRthvIkAya. apakAya. upapAta dvAra pramANe avanadAra 24 daMDake jANavuM. vanaspatikAya. anaMtA, 10 hajAra varSa 3 rAtri divasa 3 hajAra varSa teukAya. vAyukAya. asaMkhyAtA. siMkhyAtA ke ane be iMdriya. teikiya. cauriMdriya. 12 varSa 49 divasa 6 mAsa 3 palyopama rw rw garbhaja tiryaMca garbhaja manuSya saMkhyAtA asaMsI manuSya asaMkhyAtA
Page #207
--------------------------------------------------------------------------
________________ kAranuM nAma] 19 muM paryAsi | 20 muM | ra1 muM kimAhAra. saMjJA. daMDakanuM nAma, dIrgha kAlikI hetUpadezikI daSTivAdezikI | zvAsozvAsa bhASA mane. AhAra zarIra iMdriya nAkI, 6 dizAne 17bhavanapati. | vyaMtara, tiSI 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 | 1 - - = = my vimAnika my - pRthvIkAya akAya, my my | | sthAvarane 3-4-5-6 dizAno. vanaspatikAya my | teukAya vAyukAya my my | | my fr my | | | beidriya te Idriya cauriMdriya garbha ja tiryaMca gabhaja manuSya = = =
Page #208
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 muM gati. | 23 muM Agati. ra: kerI napusaka paryAptA saMkhyAtA varSanA AyuparyAptA saMkhyAtA varSanA AyuvALA - vALA garbhaja tiryaMcane manuSyomAM garbhaja tiryaMcane manuSyamAMthI saMkhyAtA varSanA AyuSyavALA | garbhaja paryAptA paMcaeNkiya tiryaMca paryApta paMcaeNkiya tiryaMco | ane manuSyamAMthI manuSya-pRthvI-a, ne || upara pramANe vanaspatikAyamAM 5 sthAvara-3 vikalaeNkiya tiryacI nArakI vinA 23 daMDakamAMthI ane manuSyamAM - upara pramANe TI tiryaMcamAM . , ,, pasthAvara-vikaleMdriyane ) 5 sthAvara-3 vikalaeNkiya-tiryaMca ane / manuSyamAMthI 5 sthAvara 3 vikalaMkiya) | * upara pramANe tiryaMca ne manuSyamAM , tuM 24 daMDakamAM upara pramANe 24 daMDakamAMthI teu-vAyu vinA 22 daMDakamAMthI
Page #209
--------------------------------------------------------------------------
________________ ko jIva vadhumAM vadhu kaI naraka sudhI maraNa pAmIne upaje samUrNima tiryaMca paceMdriya pahelI naraka sudhI, bhujaparisarSa bIjI naraka sudhI, khecara trIjI naraka sudhI, siMha vigere thI naraka sudhI, ura parisarSa pAMcamI naraka sudhI, strI chaThThI naraka sudhI, manuSya ane matsya sAtamI naraka sudhI azubha adhyavasAye karIne upaje. kaI nArakImAMthI Avele jIva kayAM AvI upaje ane tyAM vadhumAM vadhu zuM pAmI zake ? pahelI naraka pRthvImAMthI nIkaLela chava cakavati Adi (nIce lakhelI) padavIo pAmI zake e pramANe dareka naraka pRthvImAM nIce lakhelI bAbato pAme, paNa upara kahelI bAbato na pAme. bIjI naraka pRthvImAMthI nIkaLelo jIva vAsudeva ke baLadeva paNuM pAme paNa cakravarti naja thAya. trIjI naraka pRthvImAM nIkaLelA jIva tirthaMkara padavI pAme paNa cakravati vAsudeva ke baLadeva naja thAya. cethI naraka pRthvImAMthI nIkaLelo jIva sAmAnya kevaLI thAya paNa tirthaMkara Adi na ja thAya. pAMcamI naraka pRthvImAMthI nIkaLela jIva sarvavirati paNuM pAme paNa sAmAnya kevaLI vigere na ja thAya. chaThThI naraka pRthvImAMthI nIkaLelo jIva garbhaja tiryaMca ke manuSyamAM dezavirati paNe pAme paNa sarvaviratipaNuM naja pAme. sAtamI narakamAMthI nIkaLela jIva gaja tiryaMca thAya ane samyakatva paNa pAme paNa deza viratipaNuM naja pAme. 1. je jIva cakavati thAya te vAsudeva ke baLadevanI padavI na ja pAme.
Page #210
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI ThaMDaka prakaraNa mULa. namiuM caNavIsa jiSNu, taskrutta viyAra lesa desaNue ||MDagapaaihi te cciya, theAsAmi suNeha bhA bhavA / / 1 / neraiA asurAi, puDhavAI beI - diyAda ceva // gambhaya tirica maNussA, vatara joisiya vemANI // 2 // sakhittayarI u ImA, serIra-mAgRhaNA ca saMdhaiyA / sa~nnA sadANu kasAya, lesa iMdirya krusa++gvAyA 35 diI 11 12 13 14 15 16 17 dasaNa nANe, jogu-vagA-vavAya cavaNu 19 18 20 21 22 -Thi ! patti kimAhAre, sannI gaI 23 24 AgaI vee 54aa cau ganma tiri ca vAusu, maNuANuM pA~ca saise tisagIrA
Page #211
--------------------------------------------------------------------------
________________ 38 thAvara cage duhue, agula asakha bhAga taN // 5 // santhesipi jahannA, sAhAviya agulansa asaMkhasA / u keAsa paNasaya dhaNa, neraicA satta hatya surA // 6 // gakhza tiri sahasa joyaNa, vasaI ahiya joyaNu sahassuM ! nara teIdi tigAu, eI kriya joyaNe khAra // 7 // joyaNa-mega caridi, deha muccattaNu sue bhaNua aa venviya deha puN, agula sakhasa-mAraMbhe 5 8 ! deva nara ahiya lakSma, tiriyANuM nava ya joyaNa sayAI // du guNa tu nArayANuM, bhayi venviya sarIra // 9 // aMtamuhutta niraeN, muhutta cattAri tiriya maNuesa 5 IMvesu amAsA, usa viujvaNA kAleA
Page #212
--------------------------------------------------------------------------
________________ 39 24 / 10 / thAvara sura neraIA, asa ghaya- NA ya vigala chevatlR ! saMghayaNa chagga galbhaya, nar tiraesuvimujJeyatva / 11 / / sa~nvesi cau daha vA, sannA salve surA ya carasA ! nara tiriya cha saThANA, huMDAviga idi neraIyA ||1rarA nANAvittu dhaya sUi, jISNuya vaNu vAu teNe apakAyA / puDhavI masUra caMdA, kArA saThANu bhaNiyA| 13 / saMgve vi ca kasAyA, lesa chagga gajja tiriya maNuesu / nAya te vAu, vigalA vemASTriya ti lesA / 14 / joIsiya teu lesA, sesA santhevi hRti cau lesA ! Ikriya dAra sugama, maNuANu satta samugdhAyA / 15 / / veyaNu kasAya maraNe,venviya teyae ca AhAre 24
Page #213
--------------------------------------------------------------------------
________________ 40 4 kevali ya samugdhAyA, satta ime huti sannINu' // 16 // egiDhiyANa kevali, tecA-hAraga viNA ucattAri ! te veu- vviya vajjA, vigalA-sannINu te ceva // 17 ! paNa gakhma tiri suresu, nA-- raya vAsu cara tiya saise vigala 6 diI thAvara, micchattI sesa tiya diI 518nA thAvara bi tisu acappu, caIdisu tadnuga sue bhaNia'u mahuA ca da NA, sesekse tiga cauda tiga bhaNiya // 19 5 annANu nANu tiya tiya, sura tiri nirae thire annANu durgA nANAnnANu du vigale, maNue paNu nANu ti annANA !! 20 / / IkkArasa sura nire, tiriesa tera pannara maNuesa ! vigale cau paNa vAe,
Page #214
--------------------------------------------------------------------------
________________ joga tiyaM thAvare hei 21 uvaogA maNuesa, bArasa nava nisya tiriya devesu vigala duge paNa chaE, cauriMdisu thAvare tiyAM che 22 ne saMkhamasaMkhA samaye, gambhaya tiri vigala nAraya surA ya che mathuA niyamA saMkhA, vaNuMtA thAvara asaMkhA 23 | asatrI nara asaMkhA, jaha uvavAe taheva cavaNe vi che bAvIsa saga ti dasa vAsa, sahassa ukirda puThavAI che 24 ti dipuSyi ti pallAU, nara tiri sura niya sAyara tittIsA che vaM- tara palaM jaIsa, varisa lakhA-hiyaM paliyaM 25 asurANa ahiya ayara, desUNu du palayaM nava nikAce che bArasa vAsuNa paNudiNa, chammAsa ukidu viga
Page #215
--------------------------------------------------------------------------
________________ lAza che 26 puThavAI dasa payANuM, aMtamuhurta jahanna Au Thii che dasa sahasa varisa ThiI, bhavaNuhiva niraya vaMtariA 27 mASTriya IsiyA. pala tayarDasa AuA huMti che sura nara tiri niraesa, cha 5jajattI thAvare cauge che 28 vigale paMca pajajanI, chahiti AhAra heI savaeNsiM che paNagAI pace bhayaNuM, aha sannitiyaMbhaNi- slAmi 29 cauhi sura tiriesu, niraesu adIhakAligI sattA che vigale heviesA, sannA rahiyA thirA sarve 30 maNaANu dIhakAliya, diviAo-esiyA keviApajaja paNa tiri maNua zciya, cau viha devesu, gacchati che 31 che saMkhAu 5ja 5
Page #216
--------------------------------------------------------------------------
________________ rNidi, tiriya naresa taheva pajate che bhU daga paoNyavaNe, eesu ciya sura- gamaNuM che 32 5jajana saMkha gambhaya, tiriya narA niraya satage jaMti niraya viTTA eesu, uvavajaMti na sesetu 33ApuDhavI Au vaNassaI,majhenAraya vivajiyA jIvA ke sarve uvavajrati, niya niya kammANamANeNuM che 34 che puThavAIsa paesa, puDhavI Au vaNa slaI jati | puDhavAda dasa paehi ca, teu vAusu uvavAo rUpA tela vAjI gamaNuM, puDhavI pamuhaMmi heI paya navage che puThavAI ThANa dasagA, vigalA tiyaM tahiM jaMti 36 gamaNu-gamazuM gambhaya, tiriyANuM sayala jIva ThANesu e savvastha jaMti machuA, te
Page #217
--------------------------------------------------------------------------
________________ vAuhiM ne jIti + 37 vaya tiya tiri narensa, indI purie ya yauviha susu che thira vigala nAraesu, napuMsa veo havai ego che 38 5ja maNa bAyaragi, maNiya bhavaNa niyavaMtariyA che joIsa cau paNa tiriyA, beIdiya teIMdiya bhU AU che 39 5 vAu vaNasaI ciya, ahiyA ahiyA kameNu me hRti che savaeN vi ime bhAvA, jiNa mae |tA pattA che 40 | saMpaI tumha bharansa, daMDaga paya bhamaNu bhagna hiyayasta chedaMDatiya vira sulaha, lahu mama diMtu mukha payaM che 41 siri jiguhaMsa muNIsara, rajaje siri dhavalacaMda sAsaNa gajasANu lihiyA, esA vinnati apahiyA che 4ra che
Page #218
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrI laghu saMgrahaNI prakaraNa sA. namiya-namaskAra ke rIte. jiNa-jItanAra. ji nane savanu-sana. jagapujya-jagatane jagadgurU -jagatanA gurU. mahAvIra -mahAvIra svAmIne. jabuddIva-jakhUddI khaMDA-khAMDavA. khaMDa, joyaNa- jojana. vAsA-kSetre. panvaya-5 tA. kuDA--zikharA. prayatne-padArthAne. luccha -kahIza. suttA-sUtrathI. sa para--peAtAnA ane paranA.. panA. pUjya. namiya jiNuM savvanuM, jagapujja jagadgurU' mahAvIr--rAgadveSane jItanAra, sarvajJa, traNa jagatane pUjya, traNa jagatanA gurU evA zrI mahAvIra svAmIne namaskAra karIne. heu hetue. mATe. jamuddIva payatne--ja khUdbIpanA ( zAzvatA ) padArthone tuccha suttA saparaheu 51A--sUtranA anusAre peAtAnA ane paranA mATe kahIza. tistha-tIrthAM. seDhIA zreNio. vijaya-vijayA. daha-drahA. piDa-samuha. esi-eene. hAI che. salilAo-nadIe. | saMghayaNI-saMgrahaNI.. khaMDA oyaNu vAsA--khAMDavA ( khaMDa --jojana-kSetreA. pAya kuDA ya titva seDhIA--parvata-zikharA-tIthI ane zreNie.
Page #219
--------------------------------------------------------------------------
________________ vijaya daha salilAo-vijaya (cavatine jItavA dezo-kaho (sarevara) ane nadIo, piMDesi heI saMghayaNa e 2 -eone (10 padA rthone ) samuha te saMgrahaNI che. naunA sayaM-190 lakhe-lAkhane. bharaha pamANuM-bharaaMDANuM-khAMDavA. ahavA-athavA tenA pramANane. bharaha-bharatakSetranA. | pamANeNa-pramANa vaDe. naumAM saya-190 thI. havaIcAya. heya. bhAI-bhAge chad. | guNuM-guNatAM. | lakakhaM-lAkha. 1 luM khaMDa dvAra. nakaa sayaM khaMDANuM-190 khaMDa (pa26 jajana ne 6 kalA pramANuvALA) thAya. (kyAre?) bharaha pamANeNa bhAIe lakhe-bharatakSetranA pramANa ( pa26 jeTa ne 6 kalA ) vaDe jabUdvIpanA 1 lAkha janane bhAge chate thAya. ahavA nauasaya-guNuM, bharata-pamANuM havaI lakakha 3 -athavA bharatakSetranA pramANane 10 vaDe guNatAM 1 lAkha jejane thAya. 1 jananI 19 kalA thAya tethI kalA karavA mATe je janane 19 e guNavA. 1 lAkha jejananA jaMbuddIpanI kalA 19 lAkhane bharatakSetranI kalA daza hajAre bhAgatAM 190 khAMDavA thAya. athavA para6 jojanane ekase nevue guNatAM navANuM hajAra navase cAlIza jojana thAya ane cha kalAne 100 e guNatAM agIyArase cAlIza kalA thAya tenA jojana karavA mATe ogaNIse bhAgatAM 60 jana thAya te 89940 mAM umerIe te 1 lAkha jejanane jaMbudvIpa thAya.
Page #220
--------------------------------------------------------------------------
________________ bhAratanuM pramANu. para 6-6 41 4734 9994 +6 kalA umarIe. 10000 bharatanI kalA. 100000 jejanane jabUdIpa. 419 tenI kalA karavA 19 e guNavA. 10000) 1900000 (190 10 0 0 0 1. 1 80000 0, 6 0 0 - I 0 0 0 0 0 0 kalA. bharatanuM pramANa, jana ne pa26 190 190 0 0 0 4734x para 64 544 * 64 99940 ejana 1140 kalAnA yojana karavA * + 0 . 19 e bhAgIe. 19) 114 (60 jana. 100000 janane jaMbUdIpa. * 114 0 00:
Page #221
--------------------------------------------------------------------------
________________ 48 AhavA-athavA. | mahA himavaMte-ma- te sadI-trezaTha. iga khaMDa-1 khaMDa. hAhimavaMta parvatamAM. bIya pAse vi-bI bharahe-bharatakSetrane. selasa-soLa. jI bAjune viSe paNa.. khaMDAi-khaMDa, causadI-cosaTha. himavate-himavaMta harivAsa-harivarSa u-vaLI. parvatanA. kSetramAM. battIsaM-batrIza. videhe-mahAvidehane " a-ane. viSe. puNa-vaLI. hemavaI-himavata tirAsi-traNe samuhane nirde-niSadha parvakSetranA. piMDe-ekaThA kare chate. ure-cAra. miliyA-maLelA | nauya sayaM-eka se. aDha-AThe. maLIne. ne nevuM. ahaviga khaMDe bharahe-athavA 1 khaMDa bharatakSetrane. ke himavaMte A hemavaI cau-2 khaMDa himavaMta parvatanA ane 4 khaMDa himavaMta kSetranA. a6 mahA himavate-8 khaMDa mahAhimavaMta parvatanA. selasa khaMDAI harivAse che 4-16 khaMDa harivarSa kSetranA che. battIsaM paNa nisa -vaLI 32 khaMDa niSadha parvatanA. miliA esaTI bAyapAse vie sarva maLI 63 khaMDa thAya. ema bIjI bAjune viSe paNa 63 khaMDa. (1 khaMDa eravata kSetrane-2 zikharI parvatanA-4 airaNyavata kSetranA-8 rUkamI parvatanA-16 ramyaThTha kSetranA-32 nIlavaMta parvatanA e sarva maLI 63 khaMDa). causaTI u videhe-vaLI mahAvideha kSetrane viSe 64 khaMDa che.
Page #222
--------------------------------------------------------------------------
________________ 49 tirAsi piMDe I nauca sayaM pa e traNe rAzine ekaThA kare chate 190 khaMDa thAya. nabaga 7 kSetro ne 6 varSadhara | yojana, kaLA. pavate, - 6 ja na tha bharata kSetra. himavaMta parvata. himavaMta kSetra. mahAhimavaMta pavarta. harivarSa kSetra. niSadha parvata. mahAvideha kSetra. nIlavaMta parvata. 2myaka kSetra. rUkima parvata. airaNyavaMta kSetra. zikharI parvata. airAvata kSetra. a para6 1052 2105 4210 8421 16842 33984 16842 8421 4210 2105 1052 526 = " N >> 11 | 12 | 13 ] - 12 - 6 - 180 99996 +4 76kaLAnA jana meLavatAM 100000 ejana khU dvIpano vistAra. joyaNu-jejananA. : | itya-ahI (jaMbU- | tapAya-tenA cothA parimANuI pramA- | dvIpamAM) | - bhAge. vALA. ! khaMDAI-khaMDa. bhAga. samacaurasAI-sa- lakhassa-lAkhanA. | zANAyA. , marasa. | parihIe-paridhine. | huM teva-niro thAya.
Page #223
--------------------------------------------------------------------------
________________ 10 vikh*bha-paheALA 2 jI ejana dvAra. joyaNu parimANuAI jojananA pramANavALA. samacarasAI Itya kha'DAga--samacaturasra (samaceArasa ) khaDa aDIyAM (jaMbUdrIpanA ) kevI rIte thAya ? lakakhasa ya pArahIe-1 lAkha jojananA paridhine. takhAya guNe ya huMteva // 6 ||--tenA ( 1 lAkhanA ) ceAthA bhAga vaDe guNavAthI nizce [kSetraphaLa] thAya. vikkha bhavistAranA. pAya-ceAthA bhAge. guNio-guNavAthI. riraA-paridhine. gherAvA. tassa--te (gALakSetra)nuM. karIne. hAi--thAya. gaNiya paya'kSetraphaLavikamabha vargI daha guNu--paheALAInA vargane ( te saMkhyAne teja sa MkhyAe guNyA pachI) 10guNA karIne. karaNI vaTTamsa parirae he!I-vargImULa karavAthI goLa kSetranI paridhi thAya. karaNI-va mULa karatAM. vaTTasavATalAkSetranI. piraraA-piridha. vargI-va ne. daheguNa-10 guNA vikh`bha pAya guNuio--te paridhine vistAranA ceAthA bhAga vaDe guNutAM. parira tassa yi--paya // 7||--te ( goLakSetra)nuM kSetraphaLa thAya. InA. pariNA-paridhi. ti laklRkha-3 lAkha. sAlasa sahasya-16 hajAra. DhAya saya-mase te. sattavIsa-satyAvIza. ahiyA--adhika. kAsa tiga-3 gAu. aThThAvIsa aThavA dhaNu-dhanuSya. saya-sA. teragulagna-13mA AMgaLathI. vIza. ahiya'-adhika
Page #224
--------------------------------------------------------------------------
________________ pariNI tilakama selasa, sahassa--( jamUdrIpanI ) paridhi 3 lAkha 16 hajAra. ko ya sUca sattavIsahiyA--227 ojana aSika. kAsa tiga a%0IvIsa--3 gAu 128 dhanuSa ane dhaNusaya teragula hia'ghaTA--13A AMgaLathI adhika thAya che. 3 ? /6/ 626 + } 6322 +ra 63242 +ra 632447 n+ ja buddhopanI ridhi. 100000 jamUdrIpaneA viSNula( vistAra ). x100000 va karavA mATe eja rakamathI guNAkAra. 10000000000 va tene x10 daze guNavA, pachI viSama | sama-karI, vargamULa kADhavuM. )1040404044( 316227 ceAjana pirAdha. 9 100 (1 61 3900( 3756 14400(2 12644 175600(2 126424 4911600(7 4427129 6 32454 bhAjakathI paridhi aDadhI Ave. 484471
Page #225
--------------------------------------------------------------------------
________________ 22 63254 484471 ja keza (gA) karavA mATe. 632454) 1937884 (3 gAu. 1897362 40522 42000 dhanuSya karavA mATe, 632454) 81044000 (128 dhanuSa.. 632454 1779860 1 64908 5149520 5059632 88888, 496 AMgaLa karavA mATe. 539328 8089924 632454) 8629248 (13 AMgaLa. 632454 2304708 1897362 ejana. gAu, dhanuSya. AgaLa. 407346 312-3- 128- 13 316227. 91119 jeone vargamULa kADhatAM na AvaDatuM hoya temaNe vistAra bAvIse guNu sAte bhAgavAthI lagabhaga paridhi Avaze.
Page #226
--------------------------------------------------------------------------
________________ 53 sateva-ni sAta.. sahassA-hajAra. ( dhaNidhanuSya. keDI-phoDa. sayaM divaa-dehase . pannarasa-paMnara. sayA-se. sAhiya-adhika. | sardi-sAeTha. nauA-nevuM. | gAu-gAu. aMgulAi-AMgaLa. chapanna-chapana. ega-eka. jabuddIvarsI-jaMsaya sassAI-lAkha ! panarasa-paMnara. - bIpanuM. caunauyaM-corANuM. ghaNu sayA-se dhanuSya. | gaNiya parya-gaNita ca-ane. || taha-temaja. | pada, sareva ya keDisayA, nau -ni 790 kroDa. chapanna sayansahassAI-pa6 lAkha. caunaumaM ca sahassA-94 hajAra ane. sayaM diva8 ca sAhiye che 9 -150 jejanathI adhika. gAua-mega 5narasa, dhaNusayA taha dhaNuNi parasa ' 1 gAu temaja 15 se 15 dhanuSa. sa ica aMgulAI-ane 6 AMgaLa. jabuddIvasa gaNiya payaM che 10 -eTaluM jabUdIpanuM gaNitapada ( kSetraphaLa) che. 24 AMgaLIne 1 hAtha. 4 hAthano 1 dhanuSa. 96 AMgaLane 1 dhanuSa. * 2000 dhanuSane 1 gAu. 8000 hAthano 1 gAu.. 4 gAuno 1 jejana. -
Page #227
--------------------------------------------------------------------------
________________ jabUdvIpanuM gaNitapada (kSetraphaLa). " " yojanA gAuM. 316227 425000 425000 , 000000 0000004 000000X 15811354 632544 75000 gAu tene cAre bhAgavAthI jana Ave. 7905675000 18750 co. gAumAMthI. 400 che. dhanuSyamAMthI. 799,5694150 1-1515-60 905694150-1-1515-60 4) 5000 (1875. yojana. kura 20 20 000 90 kroDa, 56 lAkha, 94 hajAra, 1 se. 5. yojana,
Page #228
--------------------------------------------------------------------------
________________ AMgaLa, 13mAM jabUdIpanI paridhi tene. 128 425000 425000 264 0004 00 04 6404 2564 325000 12500 3200000 dhanuSya. 337500 AMgaLatenA dhanuSya tenA e. karavA mATe karavA mATe 96 e 8000 e bhAgavA. bhAgavA. 96) 333500 (3515 dhanuSya. 288 495 480 8000) 3200000 (400 yojana, 32000 150 0 0 0 00. 540 480 60AMgaLa. 2000) 3515 (1 gAu. 2000 1515 dhanuSya. 1 gAu- 1515 dhanuSya, - 60 AMgaLa, jaMbudvIpanuM kSetraphaLa.
Page #229
--------------------------------------------------------------------------
________________ bharahAi-bharatAdika. satta vAsA-7 kSetre. viya'' ca3-4 4 tAya. carita sa-ce trIza. viTTayare-lAMbA. sAlasa-sALa. vakkhAra giri-vakSaskAra parvata. 56 DhA-e. citta vicitta-citra ane vicitra. DhA-e. jamagA-jamaka te samaka. DhA saya-ase. kaNaya girINa'-- carcA gayatA--cAra gajatA. tahu-temaja. tathA. sumeru-merU parvata. che vAsahurA-6 varSoM dhara. piDe-ekaThA karatAM. eguNa sattara-agaNAtara. cagiri. sayAdunnI--khase. 3jI kSetradvAra. bharahAI satta vAsA--bharatAdi 7 kSetrA che. ( bharatabhairavata-mahAvideha-himavata--araNyavaMta--harivaMSa ne ramyak ) 4 zuM pati dvAra viyatlR cau caratisa viTTayare--4 vaitADhaya vATalA (goLa ) ane 34 lAMbA vaitADhaya che. sAlasa vakakhAragirI--16 vakSaskAra parvata che. DhA citta vicitta DhA jamagA||11||--citra ane vicitra maLI che, jamaka ane samaka maLI e parvata che. dAsaya kaya-girI--200 kaMcanagira che, cau gayadatA ya tahu sumerU ya--4 gajajjatA parvata temaja 1 merUparvata. cha vAsaharA piDe 6 vaSadhara parvata che. e sava ekaThA karatAM. eguNusattara sayA dunnI // 12 5-269 ( parvata ) thAya che.
Page #230
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa7 saMkhyA. selasa-seLa. cautIsa-trIza. [ hima-himavaMta giri. vakhAresu-vakSaskAra viyasu-vaitADhaya | siharIsu-zikharI upara. - upara. - upara. cau cau-cAra cAra. kuDA-zikhare. vijupaha-vidhu. | kArasa-agIyAra. hRti -che. trabha. iya-e pramANe paoNyaM-darekane. nisaha-niSadha. | IsI -ekasaTha. semaNasa-samanasa. nIlavaMte su-nIla- girIzu-parvata upara gadhamAyaNa-gaMdhamA te upara. | kUDANuM-zikharanI. - dana upara. taha-tathA. satta-sAta (zikhara) mAlavaMta-mAlyavaMta. egate-ekaThI karyo aTha-ATha. suragiri-merU parvata * chate. ca-ane. salva dhaNuM-sarva razmi-kima. nava nava-nava nava. mahAhimave-mahAhi- | kaDAI-zikharo. | saya caura-cAra se. - mavaMta upara. | pattayaM darekane. sattasaThI-saDasaTha. pAMcamuM phaTa dvAra. selasa vakhAsu-16 vakSaskAra parvata upara. cau cau kaDA ya hanti pateya-darekane 4-4 zikhare che. semaNasa gaMdhamAyaNa-manasa ane gaMdhamAdana (e be gajaraMta) upara 7-7 zikhara che. satta6 ya rUSi mahAhimave che13-rUkima ane mahA himavata (e be varSadhara ) upara 8-8 zikhare che. cautIsa viyasu-34 vaitADhaya parvata upara. vijajupehanisa8 nIlavaMte su-vidyuObha (gajadaMta), - niSadha ane nIlavaMta (e be varSadhara ) upara.
Page #231
--------------------------------------------------------------------------
________________ taha mAlavaMta suragiri tathA mAlyavaMta (gajadaMta). ane merUparvata upara (naMdana vanamAM). nava nava kaDAI che 14 che-e dareka (39 parvate)ne 9-9 zikhare che. hima-siharIzu kArasa-laghu himavaMta ane zikharI . (e be varSadhara) upara 11-11 zikhare che. Ica IgasaDI girIsu kUDANuM -e pramANe 61 parvate. upara zikharonI. egate saravaNuM-sarva saMkhyA (64+30-351+22) ekaThI karatAM. saya cahare sattasI ya che 15 -467 zikhare thAya che. cau-cAra. kUDehiM-zikhare sAthe. | guNuyAlaM-ogaNa satta-sAta. guNahatvaguNe. cAlIza. a-ATha. jaha saMbaM-anukrame. duve-be parvatane. navage-nava. selasa-seLa. sagaThI -saDasaTha. egAsa-agIyAra. ' dube be. | saya cau-cAra.. cau satta a6 navage-4-7-8-9 ane. gArasa kaDehi guNaha jahasaMbaM-11 zikharo sAthe anukrame guNe. ( kone ?) selasa dudu guNuyAla-16-2-2-39. duve ya sagasa6 saya cakarA 1dA-ane 2 parva. tene. te sarve maLIne 467 zikhare thAya che.
Page #232
--------------------------------------------------------------------------
________________ pa vakSaskAra 16 x 4 = sAmanasa-gaMdhamAddana 2 x 7 rUmi--mahAhimavata 2 4 8 = 34 x 9 = 24 9 = dIdha vaitADhaya niSadha-nIlavaMta vidyutprabha--mAlyavaMta 2 x 9 = merUpa ta 1 4 9 = laghu himavata-zikharI 2 11 = 64 = 14 viSe. sahu kUDA rUSabha phUTa. ? AThe. 16 306 18 18 9 22 61 parvatanAM 467 zikhara merU-merU pAse. cautIsa-ceAtrIza. harikUDa-harikUTa. vijaaNu-vijayAne jabhUmi-jaMbUvRkSa- | harismahe risaha nA vanamAM. phUTa.. saTTI-60 (bhUmikUTa). ad-Ai. devakurAi--devakurUmAM. 60 bhUmikuTa. cautIsa vijaesu--34 vijrayAne viSe. usaha kaDA arju merU jabummi--34 rUSabhaphUTa che. ( tathA ) merU pAse ( bhadrazAla vanamAM ) ane jammUvRkSanA vanamAM ( uttarakurU kSetramAM ) 898 bhUmiTa che. arR ya devakurAI--ane devakurUne viSe ( zAmalI vRkSanA vanamAM ) 8 bhUmikUTa che. ( kula 58 phUTa ). hari harismahe saTTI // 17 5--rikrUTa ane harisaha phUTa maLI 60 bhUphrUiTa che.
Page #233
--------------------------------------------------------------------------
________________ mAgahu-mAgaya. varadAma-varadAma. pabhAsa-prabhAsa. tistha tIryAM. vijaaNu-3ra vijayAmAM. 0 eravaya--aravata. bharahe-bharatamAM. cautIsA--ceAtrIzane. tIhitraNa vaDe. guNiyA-guNelA. gu sehIo-zreNio. phunnI dutrI-e e. durattara saya-ekasA e. tuvaLI. NatAM. tieANa"--tIrthA. 6 haiM tI dvAra. mAgaha varadAma palAsa--mAgadha, varadAma ane prabhAsa. titva vijayaMsu eravaya-bharahe--( e traNa) tIrtho ( mahAvidehanI ) 32 vijayAmAM, airavata ane bharata ( maLI 34 vijA )mAM che. cautIsA tihiM guNiyA--( tethI ) 34 ne traNa vaDe guNutAM. durUttara-sayaM tu tithANuM // 18 // -- sa maLI ) vaLI 102 tIrtho thAya che. vijjAhera-vidyAdhara. veDruvaitADhaya upara. chattIsa sayaM-ekaIzma-e pramANe. caguNa-4 vaDe gu abhiAgiya--liyeAgikanI. seA chatrIza. gutAM. tuvaLI. cautIsA-ceAtrIzane. | seDhINa-zreNi. 7 zreNi dvAra. vijjAhara abhiAgiya--vidyAdhara manuSyeAnI ane AbhiceAgika devAnI.
Page #234
--------------------------------------------------------------------------
________________ seDhIe dunni dunni vea-2-2 zreNio (nagarenI. - hAra) vaitADhaya parvata upara che. - Iya cauguNa cautIsA-e pramANe 34 vaitADhayane - 4 vaDe guNatAM. chattIsa-sayaM tu seDhINuM che 19 -vaLI 136 zreNio thAya che. cakI-cakravartIne. | huti che. | paumAI-padya Adi. jeazvAI-jItavA | cautIsA-trIza. kurUsu-kurUkSetramAM. megya. vijayAIvijo. | mahadahu-moTAM sara dasaga-daza. ittha--ahIM (jabU varo. ti-e pramANe. ema. dvIpamAM.) | cha-che. selasagaM-saLa. 8 muM vijaya dvAra. cakkI jeavAI cakravatIne jItavA gya. vijyAI Intha haMti cautIsA-34 vijaye ahIM (jabUdvIpamAM) che. 9muM kaha dvAra. mahadaha cha paumApadma Adi (mahApadya-puMDarika mahApuMDarika-tigicchI ane kesarI e) cha moTAM saravare che. karUsu dasarga ti selasa | 20 |-devakurU ane uttara kurUkSetramAM 10 nAnAM sarovare che. ema (sarva maLI) 16 sarovaro che.
Page #235
--------------------------------------------------------------------------
________________ gagAgagA. si'siMdhu. ttA-ratA. rattavai-raktavatI. cau-cAra. naiA--nadIe. pattaya -dareka. cadasaha -cauda. sahussehi hajAra (nadIe.) samaga-sAthe. vacceti-jAya che. jalahismi-samudramAM eva-e pramANe. abhbhi tariyA aMdaranA kSetranI. caurA-cAra. puNa-vaLI. vara chappannahi cho. sahussehi-hajAra nadIo sAthe. jaMti-jAya che. cau salilAcAra sAthe. puNa vi-vaLI paNa. nadIe. kurU mae-kura kSetramAM. carAsI--ceArAzI. sahussAUhajAra (nadIe.) tahu-temaja. tathA. vijaya selasesu- 16 vijayAmAM. khattIsANa-batrIza. nai-nadIomAMnI. pattaya-darekane. adravIsa--aThayAvIza. | cauddesa-cauda. sahusai-ihajAra naIo-nadIo. vijaya majgillAvijayAmAM sIAyAe-zItA dAmAM. nivati-paDe che. maLe che. tahu-temaja. sIyAI sItAmAM. ameva-emaja. sIyA-sItA. | sIeyA-sItAdA, vi ya-paNu ane. chattIsa sahussa- 32 hajAra. caudasa sahassA- paMcalakhe.huM-palAkha, 14 hajAra. savaeN sarve. cauddasa laxkhA-14 lAkha. sahussa-hajAra vaDe. guNiyA-guNAelI. aDatIsa-ADatrIza. - melaviyA-meLavatAM. 10 muM nadI dvAra. gagA siMdhU rattA--gaMgA, siMdhu, raktA ( ane ). ttavaI cau naie patteya--raktavatI e cAra nadIo che. te dareka nadI. chappanna sahussa-56 hanara
Page #236
--------------------------------------------------------------------------
________________ caudasahi sahassehi--14 hajAra nadIo ( sAthe ). samaga vati jalahimi // 21 za--ema 56 hajAra nadIe) sAthe samudramAM jAya che. eva abhbhitariyA--evI rIte a MdaranA ( himavaMta- araNyavata ) kSetranI. carA puN avIsa sahastehi'--( zahitA-rAhitAMzA-rUSyakulA ane suvarNa kulA e ) 4 nadIe vaLI dareka 28 hajAranA parivAra sAthe samudramAM jAya che. puvi chappannahi, sahassehi jati cau salilA // 22 pra--vaLI paNa 56 hajAranA parivAra sAthe ( harava ane ramya' kSetranI harikAMtA-hari salilA -narakAMtA ane nArIkAMtA e ) 4 nadI samudramAM jAya che. gurUmajajhe caurAsI, sahassA--devakurU ane uttarakurUmAM 84 hajAra nadIo che. taha ya vijaya sAlasesu--temaja (pazcima mahAvidehanA ) 16: vijayAmAM. attIsANa narkaNu 32 nadIomAMnI. cadasa sahassAI patteya // 23 !!--darekane 14 hajAra nadIonA parivAra che. cadasa sahassa guNiyA--14 hajAra nadIe vaDe guNAelI. aDatIsa naI ( 32 nadIo ane 6 aMtanI maLIne) vijaya majhilA--16 vijayamAMhe 38
Page #237
--------------------------------------------------------------------------
________________ nadIo che. tene parivAra 5 lAkha 32 hajAra thAya.) sIyAe nivaDaMti-eTalI nadIo zIdAmAM maLe che. taha ya sIyAI emeva che 24 -temaja e pramANe ja (parivAra sahita 532000 nadIo) sItAmAM maLe che. sIyA sIeyA vi ya-sItA ane zItAdA paNa (e . dareka nadI.) battIsa sahassa paMca lakakhehiM-5 lAkha 32 hajAranA - parivAre che. sa caudasa lakhA, chappanna sahassa melaviyA 25 -te sarve meLavatAM (ekaThI karatAM ) 14 lAkha 50 hajAra nadIo thAya che. cha jayaNa-6 jejana. | vittha-vistAra. | Iya-e pramANe. sakese-1 kosa sa- | mUle-mUlamAM | dudu-bamaNuM bamaNAe hita. | dasa guNie-10 guNa-guNavAthI. guNe. aMgAsiMdhUNa-gaMgA | pajate-paryanta. | sesANuM-bAkInI ane siMdhunA. ) cheDe. | (nadIonA). cha joya sakese je jana ane 1 gAu sahita ( 6 jejanane.) gaMgA sidhaNu vistha mUle-gaMgA ane siMdhune mULamAM vistAra che. dasa guNie jaja te--(tethI) 10 guNa (darA jana) vistAra cheDe che. Iya 6 6 guNeNu sesANuM 26 -e pramANe - bAkInI (4+4+2) nadIone vistAra bamaNA - bamaNAe guNavAthI jANa.
Page #238
--------------------------------------------------------------------------
________________ ( 65 ) 90 meTI nadIo ane nAnI nadI -14 lAkha ne 56 hajAra, meTI nadIo dareka meTI nadIne kula nAnI mULa pravAha cheDe pravAha parivAra | nadIo | (yAjana) | (jana) 4 x 14000 = T 56000 | $ gaMgA-siMdhu-raktA-raktavatI - 1 + 1 + 1 + 1 = rohitA-hitAMzA-rUNakulA-suvarNakalA 1 + 1 + 1 + 1 = harikAMtA-harisalilA-narakAMtA-nArIkAMtA 1 + 1 + 1 + 1 = zItadA . 6 rAThI) rA u uDI 125 | 4 4 28000 = 112008 | 12 T'250. 4 x 56000 = 224000 1 4 532000 = 532000 1 4 532000 = T 532000 25 50 50 sItA ] 500 aMtarnadIo mahAvidehanI 1456000 | | 12] A nadIone parivAra zIdA ane sItAmAM 64 gaNavela hovAthI pharIthI kahyo nathI.
Page #239
--------------------------------------------------------------------------
________________ jeyaNa sayaM-se rUpa-rUpAno. | sarvevi-sarve paNa. jojana. | kaNyamayA-senAno. 5vayavara-zAzvatA uccidA-uMcA. | cattArijeyaNa sae - parvata. kaNayamayA-sonAnA. cArase jojana. samaya khittazmisihari-zikharI. uciThe-uMcA. | nisaha-niSadha. aDhIdvIpamAM. cuddha himavaMtA-la nIlavaMte-nIlavaMta. | aMdara-merU parvata (5) chuM himavaMta. nisa-niSadha. | vihUNu- sivAyanA rUpi-kima. tavANijajamae- | dharaNi tale-bhUmimAM. mahA himavaMtA- tapAvelA sonA jevo. uvagADhA-daTAyela. mahAhimavaMta. | velie-vairya | useha-uMcAInA. dusaya-baseM (jojana) | ratnane. | cautha bhAryAmiuccA-uMcA. nIlavaMte-nIlavaMta. | cothA bhAge. joyaNu saya-suciThTha-eka so jojana uMcA. kaNayamayA sihari-yuddha himavaMtA-senAnA zikharI ane laghuhimavata (e be parvate) che. rUdhdhi mahAhimavaMtA-rUkima ane mahA himavaMta parvata. dusa uccA rU5 kaNayamaya che ra7 -base jana uMcA che. temAM rUkima rUpAne ane mahAhimavaMta senAne che. cattari jayaNa sae-cArase jojana. uci nisa8 nIlavaMte ca-uMcA niSadha ane nIlavaMta parvata che. nisa tavANijajamae--(temAM) niSadha tapAvelA sonA jevuM (lAla) che.
Page #240
--------------------------------------------------------------------------
________________ 7 veliA nilavatA ya // 28 ||--ane nIlavaMta vaiduya 4 ratnanA vaNu jevA ( lIle) che. savaeNvi pantrayavarA--save ( zAzvattA ) parvatA pazu. samaya khattami maMdara viThUNA--aDhIdvIpamAM pAMca merU sivAyanA ( je ) che. dharaNitale uvagADhA--te patA pRthvI talamAM (bhUmimAM ) daTAyelA che. ( keTalA ? ) usneha cattha bhAyami ! 29 --pAtAnI uMcAInA ceAthA bhAge. ( 5 merUmAMthI ja budvIpanA madhya meT 1000 jojana jamInamAM ane 99 hajAra jojana upara maLI 1 lAkha jojana che ane bIjA 4 merU 1000 jojana bhamimAM ane 83 hajAra bejana bahAra uMcA che. ) khaMDA khAMDavAkinI. jaddIvasa jaMbU- raiyA-racI. gAAhi -gAthAo haribhad-haribhadra. dvIpanI. sa`ghayaNI--saMgrahaNI. sammattA--samApta thai. | sUrIhi-sUrie. khaMDAI gAhi--khAMDavAdikanI gAthAovALAM. dahi' dArehi jamuddIvarsI--10 dvArAthI jaMbUdvIpanI saMghayaNI samattA--saMgrahaNI samApta thaI. raIyA haribhad sUrIhiM // 30 ||--zrI haribhadra sUrie tenI racanA karI. zrI laghu sa MgrahaNI prakaraNa sAthe samApta vALAM. dasaMha dvArehiM 10 dvArAthI.
Page #241
--------------------------------------------------------------------------
________________ jabUdvIpanA 10 zAzvatA padArtho saMkSepamAM. 1. jaMbUdvIpanA bharatakSetra (para6 jajana ne 6 kalA) pramANe khaMDa-190. 2. jabUdIpanI paridhi. 3 lAkha 16 hajAra 227 jajana 3 gAu 128 dhanuSya ne 13mA AMgaLathI adhika. kSetraphaLa (gaNitapada) 790, kroDa pa6 lAkha 94 hajAra 150 jejana 1 gAu 1515 dhanuSya ne 60 AMgaLa. kSetra-bharata, airAvata, mahAvideha, himavaMta, airaNyavaMta, harivarSa ne ramya. 4. parvata-269 4 goLa vatAya, 34 lAMbA vaitADhaya. 16 vakSaskAra, citra ane vicitra, jamaka ane samaka, 200 kaMcanagiri, 4 gajadaMta, 1 merU, ane 6 varSadhara. zikhare 467 (61 parvatanAM). 16 vakSaskAranAM 64 zikhare, somanasa ane gaMdhamAdananAM 7-7, rUkima ane mahAhimavaMtanAM 8-8, 34 dIrdha vaitADhaya, niSadha, nIlavaMta, vidyu--bha, mAlyavaMta ane merU parvata e 38 parvatanAM 9-9, laghu, himavaMta ane zikharInAM 11-11 zikhare che. bhUmikUTa-60. rUSabhakUTa-34, merU pAse (bhadrazAla vanamAM) 8, uttarakuramAM ( khUkSanA vanamAM) 8, devakurUmAM (zAlmalI vRkSanA vanamAM) 8, harikUTa 1 ane harisaha 1. tIrtho-102. 34 vijemAM mAgadha varadAma ane prabhAsa e traNa tIrthe hevAthI 102 tIrtho thAya. zreNio 136. cotrIza dIrdha vaitADhaya upara vidyAdhara manuSyanI bae zreNio hevAthI 68 ane Abhigika devanI bae zreNio hovAthI 64 maLI kula 136 zreNio thAya. vijaya, 34, 16 pUrva mahAvidehanI, 16 pazcima mahAvidehanI, 1 bharata ne 1 airavata. 8.
Page #242
--------------------------------------------------------------------------
________________ 9. kaha (serevara) 16. padma, mahApadma, puMDarika, mahApuMDarika, * tigicchI ne kesarI e 6, devakaramAM 5, ane uttarakuramAM 5. 10. meTI nadIo-90 tathA te nadIono parivAra 14 lAkha ne 56 hajAra. ladhu saMgrahaNInA prazno. 1. jaMbudvIpamAM rahelA zAzvatA daza padArtha gaNA. 2. bharatakSetra keTalA yojana ane kalAno che? A saMkhyAne keTalAe guNIe te eka lAkha pejana thAya ? e mApa kayA dvIpanuM haze ? 3. bharata, himavaMta, harivarSa ane mahAvidehakSetra tathA zikharI rUkima ane nIlavaMta parvatanA khAMDavA keTalA che ? te kahe. 4. vidyama va aa e gAthAno artha kahe. eka geLa ku 10 hAtha vaccethI pahoLo che to tene paridhi keTale thAya ? 5. daza hAtha lAMbA deraDAvatI khIle bAMdhela gheDo vadhAremAM vadhAre keTalA hAthanA goLa cakkaramAM pharaze. ( hisAba gaNune kara) vyAsa ane paridhinuM guNottara 7 : 22 che. 4 gajadaMtA ane 6 varSadhara parvatanAM nAma tathA te parvatanI upara keTalAM zikhare che ? te kaho. 7. jaMbudvIpamAM moTI nadIo keTalI ane te darekane parivAra * keTale ? tathA tene mULamAM ane cheDe vistAra keTalo ? 8. jambudvIpane merU bhUmimAM keTale ane upara keTale? tathA bIjA parvata bhUmimAM ane upara keTalA jojana che ? te kahe. 9. zikharI laghuhimavaMta niSadha ane mahAhimavaMta parvatanI uMcAI keTalI ? laghu saMgrahaNI prakaraNanA racanAra kezu? . , +
Page #243
--------------------------------------------------------------------------
________________ zrIlaghusaMgrahaNI prakaraNa mULa. namiya jirNa savanuM, jagapunarja jagagurUM mahAvIre jaMbuddIva payatve, vukSu suttA saparahelA 1khaMDA joyaNa vAsA, pavyaya kuDA ya tiltha seDhIo viya daha salilAo, piMDesiM hoI saMghayaNa 2 naumAM sayaM khaMDANuM, bharaha pamANeNu bhAIe lakhelA AhavA nauasaya-guNuM, bharaha-paramANuM havaI lakhe che 3 che ahaviga khaMDe bharahe, di himavate A hemavaI caure che adR mahA himavate, selasa khaMDAI harivAse che battIsaM puNu nisaTTa, miliA
Page #244
--------------------------------------------------------------------------
________________ tesaTTI bAyapAse viA causI u vidahe, tirAsi piMDe Inauya-sayaM pA joyaNu parimANuI, samacarisAI itya khaMDAI lakhassaya parihIe, tapAya guNe ya huMtevI che che vikhaMbha lagna daha guNa, karaNI vakTsa parirao hoIe vikhaMbha pAya guNio, parirao tassa gaNiya-5ya che 7 | parihI tilakha selasa, sahassa do ya saya sattAvIsahiyA che ke tiga akUvIsuM, dhaNasaya teraguladdhatie 8 sattava ya keDi sayA, nauA chappana saya-sahassAI che caunauyaM ca sahassA, sayaM divaDhaMca sAhiyaM 9 che gAua-mege panarasa, dhaNasayA taha dhaNi pannarasA sahUiM ca
Page #245
--------------------------------------------------------------------------
________________ 72 jamagA aMzulAI,, jaMbuddIvarsa gaNiya paya / 10 / bharahAi satta vAsA, viya cau cautisa viTTayareA sAlasa vAra girI, deA citta vicitta // 11 5 saya kaya-girISNu, ca gayaEtA ca tahasumerU ya aa cha vAsaharA piDe, eguNasattara sayA kunnI / 12 / sAlasa vamAAresu, cau cau kUMDAya hanti patteya AsAmaNasa gaMdhamAyaNa, sattatlR ya rUdhdhi mahAhimave / 13 / / cautIsa viyaDvesu, viSNuparha nisaDha nIlavatesu !! tahu mAlavata sugiri, nava nava kUMDAIM patteya 5 14 ll hima-siharIsu ikkArasa, iya igasaTTI girIsu kUMDANuM L * egatta savadhaNuM, saya ca| satta
Page #246
--------------------------------------------------------------------------
________________ 73 saTI ya che 15 cau satta a6 navage, gArasa kUDehi guNaha jahasaMkhe selasa dudu guNayA, duve ya sagasaTI sayA caro che 16 cautasa vijasu, usaha kUDA a6 merU jaMbaMmi adR ya devakarAI, harikUDa harissahe sarI 1chA mAgaha varadAma pabhAsa-tirtha vijacesu eravaya-bharahe che cautIsA tihiM guNiyA, durUttara-sayaMtutisthANuM 18 vijAhara abhigiya, seDhIo dunni dunni aDe che I cauguNa cautIsA, chattIsasayaM tu seDhINuM 19 me cakkI je avvAI, vijayAIM Itha hati cau- tIsA che maha daha cha paumAI, kurasu dasarga ti selasaga | 20 | gaMgA
Page #247
--------------------------------------------------------------------------
________________ siMdhu rattA, ravaI cau naio parya caudasahiM sahastehiM, samaga vaccati jalahiMmi che 21 che evaM aksiMtariyA, caure puNu a6vIsa sahastehiM puNaravichappannahiM, sahastehiM jati cau salilA maracA kurUmakke caurAsI, sahassAI taha ya vijya selasesu battIsANuM naIzuM, caudasa sahassAI pattayaM che 23 che caudAsasahassa guNiyA, aDatI naI vijaya majhilA | sIyAe nivavaMti, taha ya sIyAI emeva che 24 sIyA cIyA vi ya, battIsa sahassa paMca lahiM savaeN caudasa lakhA, chapanna sahassa melaviyA 25 che.
Page #248
--------------------------------------------------------------------------
________________ chajoyaNu sakese, gaMgA siMdhUNu vitthare mUle che dasa guNio pate, Iye du du guNeNu sAruM che 26 me joyaNuM sayamucci, kaNayamayA sihari cuddha himavaMtA che rUpi mahAhimavaMtA, dusa uccA rUpe karNayamayA 27aa cAri joyaNu sae, uccio nisaDha nIlave te ya nisaDha tavaz2ima, verUlio nilavaMte ca | 28 savi pavayavarA, samaya khitRmi maMdira vihUNuM che dharaNitale uvagADhA, ussaha cautthA bhAyaMmi A2lA khaMDAI gAtAhiM, dahiM dArehiM jaMbuddIvasyA saMghayaNI samarA, raiyA haribha surIhiM 30
Page #249
--------------------------------------------------------------------------
________________ 76 bhavAbhinaMdI jIvanAM 11 lakSaNa. pAMca indrionAM viSaya sukha nizcaye karI duHkhakArI che to paNa tene viSe je che sukhanI buddhie karIne AnaMda mAne che tene bhavAbhinaMdI kahIe, 1 AhArane athe-je huM sAmAyika pauSadha tathA dezAvagAsAdika dharma karaNI karIza te jamavAnuM maLaze evI vicAraNAthI dharma karaNa karavI te. 2 pUjAvAne arthe-jo dharma karaNa karIza to lekamAM pUjanIka thaIza evo abhiprAya rAkhavo te. 3 upadhi-vastra pAtrAdikane arthe dharma karaNI karavI te. 4 riddhi gArava-je huM dharma karaNa karIza te A zrAvaka mArA thaze ane enAthI mAruM gujarAna thaze evI buddhie karIne dharma karaNI karavI te. 5 zruka (agaMbhIra heya)-pArakAM chIdra baLato phare ane lekAnA meTo guNane DhAMke ane pitAnA guNane utkarSa kare. dareka rIte potAno guNa pragaTa thAya ema lAke AgaLa bolavuM te. 6 lebhane viSe (padugaLa bhAvane viSe) Asakta-dhana, dhAnya, vastra, pAtra jazakIrti meLavavAne viSe Asakta rahevuM te. - 7 dIna (pudugaLa bhAvanA viyoge karIne rAMka)-AgAmI kALanI ciMtA kare ke hAya hAya huM zuM khAIza ? ane have huM kema karIza ? have mArA kuTuMbana nirvAha kema cAlaze? evI ciMtA kare paNa Atma svarUpane kAMI paNa vicAra kare nahi te.. 8 matsarI-pArakA guNane na sahe te. 9 bhayavAna-pagalAdika vastunA viyogathI bhaya karavo te. 10 zaTha-kapaTI. 11 ajJAnI-sarva vastune ajANa.
Page #250
--------------------------------------------------------------------------
________________ 97 mithyAtvanA tamAma prakAra. prathama cAra prakAra. 1 prarUpaNA mithyAtva--zrI jinezvare kahela dharmAMnI viparIta prarUpaNA karavI te. 2 pravarttana mithyAtva--laukika tathA leAkeAttara mithyAtvanI karaNI karavI te. 3 pariNAma mithyAtva--manamAM juThA haThavAda rAkhe ane kevaLI bhASita nava tattvanA a yathA na sahe te. 4 pradeza mithyA--sattAmAM rahelI meAhanIya karmInI sAta prakRti te. daza prakAra. 1 dharmane adharma kahevA te--jinezvara bhASita zuddha dharmane adhama kahevA te. 2 adharmane dharma kahevA te--hiMsAdi pAMca Azrava sahita azuddha evA adharmane dharma kahevA te. 3 mAne unmA` kahevA te--samati sahita savara bhAva sevana karavArUpa mAte unmA kahevA te. 4 unmAne mA rUpa unmAne kahevA te--kudeva, kugurU, kaidhane sevana karavA kaheve te. mA 5 sAdhune asAdhu kahevA te--satyAvIsa guNayukta taraNatAraNa jahAja samAna zudde prarUpaka, evA sAdhune asAdhu kahevA te. 6 asAdhune sAdhu kahevA te--AraMbha parigraha viSaya ane kaSAyanA bharelA, lAbhI, khATI zraddA karAvanAra, leAhanA nAva samAna evA asAdhune sAdhu kahevA te. 7 jIvane ajIva kahevA te--eka yiAdika jIvane ajIva kahevA te. 8 ajIvane jIva kahevA te--sAnA rUpA Adika ajIva vastune jIva kahevA te.
Page #251
--------------------------------------------------------------------------
________________ 78 9 mUne amUrta kahevA te--deha ( zarIra ) rUpI mUrtI padArthane amRta ( arUpI ) kahevA te. 10 amUrtane mUrta kahevA te--jIva tathA dharmAstikAyAdi arUpI dravyane rUpI kahevA te. pAMca prakAra, 1 abhihika--kharA kheATAnI parikSA karyA vinA peAtAnI matimAM AvyuM te sAcuM mAne te. 2 anabhihika--sava dhama sArA che, chae dana rUDAM che, saune vaMdIe, kAine niMdIe nahIM ema viSa amRta sarakhAM gaNavAM te. 3 Abhinivezika--jANIne jIThuM mAle, peAtAnI bhUla samajAya chatAM kheATI prarUpaNA kare ane kAi samakata STi samajAve te paNa haTha na mUke te. 4 sAMyika--jina vANImAM saMzaya rAkhe, eTale peAtAnA ajJAnathI siddhAMtanA artha samaje nahIM tethI DAmADeALa rahe te. 5 anAleAgika--ajANapaNe kAMi samaje nahIM te athavA ekakriyAdika jIvane anAdikALanuM lAge che te. cha prakAra. 1 lAkika devagata--rAga dveSanA bharelA laukika devane mAne, pUje tathA temane kahelA mArga pALe te. 2 laiAkika gurUgata--aDhAra pApasthAnakanA bharelA, navA navA veza banAvanAra anya danInA gurUne gurU mAnavA ane temanuM bahu mAna karavuM te. 3 laukika pagana--A lAkamAM pugalika sukhanI icchAe mithyAtvI loka kalpelA hALI khaLavAdika parvane zraddhAe ArAdhavAM te.
Page #252
--------------------------------------------------------------------------
________________ ja lakattara devagata-aDhAra deSa rahita erihaMta devanI AgaLa A leka paralokanA pagalika sukhanI vAMcchAe mAnatA mAnavI te. 5 kettara gurUgata-aDhAra pApasthAnaka sevanAra, chakAyane AraMbha karanAra, evA jinanA sAdhuno veSa dherenArane gurU mAnavA te tathA zuddha jJAna darzana cAritra sahita evA munirAjane Aloka paralokanA sukhanI vAMchAe vAMdavA, pUjavA, paDilAbhavA te. 6 lokottara parvagata-jinarAjanA kalyANakanA divase tathA AThama caudazAdi parvanA divase A leka paralokanA sukhane arthe AyaMbIla ekAsaNAdi tapa karavo te. zrAvakanA 21 guNa. 1 akSudra ra rUpavAna 3 zAMta prakRtivAna 4 lokapriya 5 akrUra 6 pApabhIrU 7 azaTha 8 dAkSiNyatAvAna 9 lajjALu 10 dayALu 11 madhyastha sAmyadaSTi 12 guNarAgI 13 satkathAkhya 14 apakSayukta 15 dIrgha daza 16 vizeSajJa 17 vRddhAnugAmI 18 vinacI 19 kRtajJa 20 parahitArthakArI 21 labdhalakSya. 1 akSaka-je uchAMchaLI. buddhivALe na hoya, svaparane upakAra karavA samartha haya, pArakAM chidra khele nahIM evo gaMbhIra hoya te. 2 rUpavAna-saMpUrNa aMge pAMgavALo, pAMca IdriyothI suMdara dekhAto, sArA bAMdhAvALo hoya te. 3 zAMta prakRtivAna svabhAve zAMta prakRtivALe, prAyaH pApa bharelA kAmamAM na pravarte, sukhe sevavA yogya tathA bIjAone zAMti ApanAra hoya te.
Page #253
--------------------------------------------------------------------------
________________ 4 loka priya-je purUSa dAtAra, vinayavaMta ane suzIla heI, A loka ane paralokathI je virUddha kAma hoya te na kare, te loka priya thaIne lekamAM dharmanuM bahu mAna upajAve. 5 akrUra--ghAtakI pariNAmI je na hoya te. 6 pApabhIra A leka paralokanAM saMkaTa vicArIne ja pApamAM na pravartI ane apayazanA kalaMkathI Darato rahe che. 7 azaTha-bIjAne Thage nahI, tethI vizvAsa karavA yogya tathA vakhANavA lAyaka thAya ane bhAvapUrvaka dharmane viSe udyama kare te. 8 dAkSiNyatAvAna-sudAkSiNya guNavALo, pitAne kAmadhaMdho mUkIne bIjAne upakAra karatA rahe, tethI tenuM vAkaya sau kabula rAkhe tathA sau loko tenA pachavADe cAle (anusare) te. ha lajajA-lajajALu purUSa nAnAmAM nAnA akAyane paNa dUra vaje che tethI te sadAcAra Acare che ane svIkArelI vAtane koI paNa divasa mUke nahIM te.. dayALu-dayA e dharmanuM mULa che ane dayAne anukULaja saghaLuM anuSThAna jena siddhAMtamAM kaheluM che mATe tevA guNavALo hoya te. madhyastha ane saumyadaSTi-kharA dharmavicArane sAMbhaLanAra, guMNe sAthe joDAI doSane dUra tajanAre ane sarva sthaLe rAgadveSa rahita hoya te. guNarAgI-guNavAna mANasanuM bahumAna karanAre, nirguNaonI upekSA karanAre, guNane saMgraha karanAre ane pAmelA guNone malIna na kare te. 13 sathAkhya-uttama purUSanAM caritra kahenAra thavuM te. 14 supakSayukta-jene parivAra anukuLa ane dharmazALa hAI sadAcAra yukta hoya te. 15 dIrghadarzI-pariNAme suMdara, bahu lAbha ne thoDI mahenatavALuM
Page #254
--------------------------------------------------------------------------
________________ 81 ane keLavAyela mANusane vakhANavA kAma karanArA hAya te. lAyaka hAya tevAM 16 vizeSajJa--apakSapAtapaNe vastuonA guNudoSa jANanArA hoya te. 17 vRddhAnugAmAM--nAnAdicuNAe karI vRddha mANasanI pAchaLa cAlanArA (anusaranArA) hAya te. 18 vinacI--jenA vaDe ATha prakAranA karmanA nAza karAya evA samyak jJAnadanAdi guNAe karI sahitanA vinaya karanAra. 19 kRtajJa--karelA guNane barAbara jANanAra hAya eTale vinA kAraNe upakAra karanAra gurU mahArAjane paNa kharI buddhithI parama upakArI gaNIne temanuM bahumAna karanArA hoya te. 20 parahitAkArI--pArakAnuM hita karavAmAM taiyAra rahenAra tathA khIjAne satya dharma pamADavAmAM tatpara hoya te. 21 lambulakSya--prApta thayuM che jANavA lAyaka anuSThAna te jene evA purUSa te sukhe sadhaLu dharma kavya jANI zake che. bhAva zrAvakanAM 6 liMga. dharmAMjanAne 1 kRtavrataka=vratanI pharajo bajAvanAra hoya te. tenA cAra bheda. (1) AkarNana = sAMbhaLavuM, ( 2 ) jJAna eTale samajavuM, (3) grahaNu eTale svIkAravuM, (4) pratisevana=kharAbara pALavuM te. 2 zILavAn----tenA 4 bheda. ( 1 ) Ayatana = maLavAnuM sthAna seve. (2) prayeAjana vinA pArakA gharamAM na pese te. (3) vikAravALAM vacana na khele te. (4) bALakrIDA vaje eTale mUkha` lAkAne AnaMda thAya evAM jugArAdi ka vaje ane mIThAM vacane kAma siddha kare te. 3 guNavAnapaNuM"--tenA pAMca bheda. (1) svAdhyAyamAM tatpara. (2) kriyAnuSThAnamAM tatpara. (3) vinayamAM tatpara. (4) sarva bAbatamAM kadAgraha rahita. (5) jInAgamamAM rUciva ta.
Page #255
--------------------------------------------------------------------------
________________ a vyavahAra-saraLapaNe cAlavuM. tenA cAra prakAra che. (1) yathA' kahenAra. (2) avaMcakakriya=vecavA levAmAM na Thage te ane jIDI sAkSI na puranAra heya te. (3) chatA aparAdhanA prakAzaka. (4) kharA bhAvathI niSkapaTa maitrI karanAra. 5 gurUzuzrUSA--tenA cAra bheda. (1) zuzruSA=gurUjananI sevA karavI. (ra) kAraNu=mIjAne gurUjananI sevAmAM pravartAve. (3) auSadha bhaiSajagurUne esaDavesaDa karavAM. (4) bhAva sahita gurUmahArAjanI sevA kare. 6 pravacana kuzaLa--tenA cha bheda. (1) sUtrakuzaLa-sUtramAM pravINu hAya te. (2) akuzaLa=arthAMmAM nipuN. (3) utsa kuzaLasAmAnya kathanamAM heAMzIAra. (4) apavAda kuzaLa-vizeSa kathanamAM pravINa. (5) bhAva kuzaLa = vidhi sahita dha kAya karavAmAM tathA anuSThAna karavAmAM heAMzIAra. (6) vyavahAra kuzaLa=gItA purUSonAM AcaraNamAM kuzaLa heAya te. bhAva zrAvakanAM bhAvagata 17 lakSaNa 3 a ( dhUna ) 1 skrI 4.sasAra 2 iMdriya dha viSaya 8 duna 6 Arabha 7 ghara 9 gaharI pravAha 10 Ama purasara pravRtti 11 yathAzakti dAnAdipravRtti 12 vidhi 13 aktaSTi 14 madhyastha 15 asaMbaddha 16 parA kAmeApabhAgI 17 vezyAvat gharavAsa pALanAra. 1 srI--strIne ananI khANa, caMcaLa ane prAyaH narake laI janArI jANatA thakA hitecchu purUSa tene vazavatI na thAya. 2 iMdriya--iMdriyArUpa capaLa dhADAe haMmezAM durgAtinA mA tarapha doDanArA che temane saMsAranuM svarUpa samajanArA purUSa samyak jJAnarUpa rasI (deAraDI)thI rekI rAkhe che.
Page #256
--------------------------------------------------------------------------
________________ 83 3 a --AyAsa tathA kalezanuM kAraNa hAvAthI dhana asAra che ema jANIne buddhimAna purUSa temAM jarAe lAlAtA nathI. 4 sasAra--saMsArane duHkharUpa, du:khakULa, du:khAnubaMdhI tathA vITa'banA rUpa ane asAra jANIne temAM rata na kare te. 5 viSaya--kSaNamAtra sukhadAyI viSayAne haMmezAM viSa samAna gaNIne bhavabhIrU tathA tattvArthane samajanAra purUSa viSayAmAM gRhi na kare. 6 AraMbha--tIvra AraMbha vaje, nirvAha nahIM thatAM kadAca kAMi karavuM paDe te aNuIcchAthI kare tathA nirAraMbhI janane vakhANe ane sarva jIvA upara dayALu rahe te. ghara--dharavAsane pAsa ( kAMsAnI mAphaka ) mAnatA thakA duHkhita thai temAM vase ane cAritra meAhanIya kama jItavAnA udyama kare. darzana--zraddhA sahita rahe. prabhAvanA ane varNavAda (prazaMsA) vagere karatA rahe ane gurUnI bhaktivALA thai niLa darzana dhAraNa kare. G < 9 gaDDarI pravAha----gADarIyA pravAhanI jema gatAnugatika ( vagara vicAre anusaravA rUpa) lAkasaMjJAnA pirahAra karI dhIrapurUSa dareka kriyA kare. 10 Agama-paraleAkanA mArgomAM jInAgama sivAya khIjuM pramANa nathI mATe Agama purasaraja ( AgamamAM kahyA mujaba ) sarva kriyA kare te. 11 yathAzakti dAnAdi pravRtti--zakti geApavyA sivAya AtmAne bAdhA na thAya tema sumativAn purUSa dAnAdika caturvidha dharmane Acare che. 12 vidhi--ciMtAmaNI ratna mAphaka durlabha, hitakArI, nirdoSa kriyA pAmIne, tene gurUe kahelI vidhipUrvaka AcaratA cakA mugdha jatAnA hasavAthI zaramAya nahIM.
Page #257
--------------------------------------------------------------------------
________________ 84, 13 araktadviSTa-zarIranI sthitinA kAraNu dhana svajana AhAra ghara vigere sAMsArika padArthomAM paNa araktadiSTa (rAgadveSa rahita) thaIne rahe. 14 madhyastha-upazama bharelA vicAravALo hoya kemake te rAgadveSe phasAyele hoto nathI tethI hitArthi purUSa madhyastha rahIne sarvathA kadAgrahano tyAga kare che. 15 asaMbaddha-samasta vastuo kSaNabhaMgura che, ema niraMtara bhAvatA thakA, dhana vigeremAM saMbaddha ( joDAyele ) chatAM, paNa pratibaMdha (mUcharUpa saMbaMdha ) na kare te. parAkAmopabhegI-saMsArathI virakta mana rAkhI, bhAgapagathI tRpti thatI nathI ema jANI kAmagamAM paranI IcchAthI varte evo hoya te. 17 vaizyAvata gharavAsa pALanAra-vezyAnI mAphaka nirAzaMsA rahI, Aja kAla choDIza ema ciMtavato rahI, gharavAsa parAyo na hoya tema gaNIne zithila bhAve gharavAsa pALe te. 1. nIcenA zabdonI vyAkhyA kare. ane te zemAM Ave che? te kahe. gurU zuzruSA, madhyastha, parArtha kApabhegI, matsarI, Abhinivezika, rUpavAna, labdha lakSya, pravacana kuzaLa, asaMbaddha, dIrghadaza, satkathAkhya, akSaka, rUju vyavahAra. 2. A dravya ane bhAva zrAvakano artha tathA bhAva zrAvakanAM cha liMga kahe. bhavAbhinaMdI jIva kone kahe ? tathA tamAma prakAranA mithyAtvane cothe bheda kaho. 3. kRtajJa thavAthI zA phAyadA thAya ? tenuM vivecana lagabhaga daza lITI thAya teTaluM karo. rAjanagara trIjI dhoraNa samApra
Page #258
--------------------------------------------------------------------------
_