________________
શ્રી નવ તત્વ સાથે. હિંડ-ચિત્ત-કલાલ-ભંડગારીણું–હેડ (એડી) સમાન આયુ
કર્મ, ચિતારા સમાન નામકર્મ, કુંભારે ઘડેલ ઘડા
સમાન નેત્રકર્મ, ભંડારી સમાન અંતરાય કર્મ છે. જહ એએસિં ભાવા-જેમ એઓના (આંખે બાંધેલા પાટા
વિગેરે ૮ના) સ્વભાવ છે. કમ્માણ વિ જાણુ તહ ભાવ ૩૮ –તેમ ૮ કમેના
પણ સ્વભાવને તું જાણ
જ્ઞાનાવરણીય કર્મને સ્વભાવ પાટા જેવો છે, જેમ વરના ઘણા કે ઓછા પાટાથી આંખનું તેજ અનુક્રમે ઓછું કે વધતું થાય છે, તેમ જ્ઞાનનાં ઘણાં કે થોડાં આવરણેથી જીવને ઓછો કે વધતો જ્ઞાનને ક્ષપશમ થાય છે.
| દર્શનાવરણીય કર્મને સ્વભાવ પળીયા જેવો છે. જેમ દ્વારપાળથી રોકાયેલે માણસ રાજાનું દર્શન કરી શકે નહિ, તેમ દર્શનાવરણીય કર્મથી છવ ઘટાદિ પદાર્થોનું દર્શન કરી શકે નહિ. - વેદનીય કર્મનો સ્વભાવ મધથી લેપાયેલ તરવારની ધારને ચાટવા જેવું છે. જેમ તરવારની ધારને ચાટતાં સુખ થાય અને જીભ કપાય ત્યારે દુ:ખ થાય છે, તેમ વેદનીય કર્મના ઉદયથી જીવને સુખ અને દુઃખ થાય છે.
મોહનીય કર્મને સ્વભાવ મદિરા જેવું છે. જેમ મદિરા પીનારને હિતાહિતનું ભાન રહેતું નથી, તેમ મેહનીય કર્મના ઉદયથી જીવને હિતાહિતને વિવેક રહેતો નથી. - આયુષ્ય કમનો સ્વભાવ હેડ (બે) ના જેવું છે. જેમ બેડીમાં પડેલો પ્રાણ તેની મુદત પૂરી થયા વિના છૂટી