________________
મનુષ્યનું સ્વરૂપ. મનુષ્યોના ભેદ–મનુષ્યના ૩ ભેદ છે. ૧ લા કર્મ ભૂમિના, ૨ જા અકર્મભૂમિના અને ૩જા અંતદ્વીપના.
ખેતી વિગેરેને વેપાર ચાલે, તે કર્મભૂમિ ૧૫ છે. ૫ ભરત. ૫ એરવત, ને ૫ મહાવિદેહ.
છે જ્યાં ખેતી, વેપાર ન ચાલતું હોય તે અકર્મભૂમિ, તે ૩૦ છે. ૫ હિમવત, ૫ ઐરણ્યવત, ૫ હરિવર્ષ; ૫ રમ્યકુ, ૫ દેવગુરૂ ને ૫ ઉત્તરકુરૂ.
અંતદ્વીપ ૫૬ છે. આ જંબુદ્વીપમાં પૂર્વ પશ્ચિમ લાંબા એવા હિમવંત અને શિખરી, એ બે પર્વતના ચારે છેડે બબ્બે ગજદન્ત હોવાથી ૮ ગજદન્ત છે, અને તે દરેક ગજદન્ત ઉપર ૭–૭ અન્તપ હોવાથી પ૬ અન્તર્લીપ થયા.
તે ૩૦ અકર્મભૂમિ અને પ૬ અંતદ્વીપમાં યુગલિક મનુષ્ય અને તિર્યંચા રહે છે. તેઓ વૈર અને ઈર્ષ રહિત તથા સ્વભાવે સરળ અને કલ્પવૃક્ષથી મેળવેલા આહાર વિગેરેથી જીવન નિર્વાહ કરે છે, તેઓ બંને યુગલિક સ્ત્રી પુરૂષનું જોડલું] સાથે જમે છે, એગ્ય ઉંમરે તે ધણધણીયાણી તરીકે રહે છે અને સાથે મરણ પામે છે. યુગલિક મરણું પછી દેવગતિમાં જ ઉત્પન્ન થાય છે. આ સમૂર્ણિમ મનુષ્યની ઉત્પત્તિ- ઉપર જણાવેલાં ૧૫ કર્મભૂમિ ક્ષેત્રે, ૩૦ અકર્મભૂમિ અને પ૬ અન્તર્કંપ
