________________
નામ સાધારણ વનસ્પતિકાય પડેલું છે. ત્યાં તે જીવને શ્વાસશ્વાસ લેવાની પરતંત્રતા હોવાથી, નારકી જીવો કરતાં પણ અજાણતાં તેઓ અત્યંત દુઃખને ભગવે છે. સૂક્ષમનિગોદમાં રહેલે જીવ પૃથ્વી વિગેરેમાં જીવપણે ઉત્પન્ન થયેલો નહિ હેવાથી અવ્યવહાર રાશિને છવ ગણાય છે.
વ્યવહાર રાશિના જીવોનું સ્વરૂપ બાદર નિગેાદનું સ્વરૂપ--સૂમ નિગદમાં અત્યંત દુઃખ ભેગવીને પછી કઈક જીવનાં કર્મ ઓછાં થાય, ત્યારે બાદર=મોટા જીવ. જેનાં અસંખ્યાતાં શરીર ભેગાં થાય, ત્યારે આંખથી જોઈ શકાય તેવી નિગોદમાં ઉત્પન્ન થાય છે.
બાદર સાધારણ વનસ્પતિકાયનું લક્ષણ-જેના સાંધા, નસો અને ગાંઠા છાના હોય, જેને ભાગવાથી ચાકની માફક ભુકે થઈ જતા હોય અથવા બંને સરખા ભાગ થતા હોય, જેમકે -ગાજર વિગેરે, વળી જેને તાંતણ ન હોય, તથા છેદીને વાવવાથી ફરીથી ઉગે છે, જેમકે -થોર વિગેરે. સર્વ કુણાં ફળ કે જેમાં બીજ ન થયાં હોય તે, અંકુરા (ફણગા) અને ઉગતાં નવાં પાંદડાં (ટીશીઓ) એ સાધારણ વનસ્પતિકાય કહેવાય છે. તેવી વનસ્પતિ ઘણું કરીને ભૂમિમાં ઉત્પન્ન થાય છે. જેમકે આદુ વિગેરે. જો કે મગફળી જમીનની અંદર થાય છે, તો પણ તેમાંથી તેલ નીકળતું હોવાથી અનંતકાય તરીકે તે ગણવામાં આવતી નથી. * આ સાધારણ વનસ્પતિકાયમાં અનંત જી હોવાથી વિવેકી જનો તેને વાપરતા નથી. પણ રસનેંદ્રિયની લોલુપતાથી
