Book Title: Jivanmangal
Author(s): Mitesh H Shah
Publisher: Shrimad Rajchandra Sadhna Kendra Koba
Catalog link: https://jainqq.org/explore/001357/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vinaya vidhA ja pavitratA 5 , zIlA tapa Cin rogya pharaja EFERE 54545 bhAva 6 2 EFEREFERE SLF LELE A maitrI che sadAcAra guNapramoda karuNA arebble lon MA &NA madhyasthatA SS satyAga 2 Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nUtana varSAbhinaMdana nUtana varSanuM padArpaNa thaI cUkyuM che. ApaNuM samasta jIvana sadvicAra ane sadAcArathI surabhimaya bane tevo saMniSTha prayatna karIe. susaMskAro ane saddharmanI prApti dvArA sAcA arthamAM ApaNuM samasta jIvana maMgala bane tevo hRdayapUrvakano puruSArtha AdarIe. vivekapUrvaka jIvavAnI jIvanakaLA nUtana varSamAM ApaNane prApta thAo. nUtana varSa sarvane sukha-zAMti-Arogya pradAna karanAruM, dharmavardhaka tathA abhyadayane arpanAruM nIvaDe tevI paramAtmAne prArthanA che. | saMsthApaka, preraka : zraddheya saMtazrI AtmAnaMdajI saMpAdaka : zrI mitezabhAI e. zAha mUlya: rU. 5.00 prakAzaka : zrI nItinabhAI AI. pArekha (ceramena) zrImad rAjacaMdra AdhyAtmika sAdhanA kendra | (zrI sadbhuta-sevA-sAdhanA kendra saMcAlita) kobA - 382 007 ji. gAMdhInagara (gujarAta) phonaH (079) 2327 6219/483 pheksaH (079) 2327 6142 www.shrimad-koba.org E-mail: srask@rediffmail.com samajaNa + satata Eyama = saphaLatA TAIpa seTiMga : mudraka : bhagavatI oNphaseTa, 15/sI, (zAha cakSu ema.) bAraDolapurA, amadAvAda zrImad rAjacaMdra AdhyAtmika phona : 2 2 16 7603 sAdhanA kendra, kobA www.jainelibrary Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmapremI bhAIzrI/bahenazrI... A nUtana varSe viSama jhaMjhAvAtamAM Apano Atmazreyano dIpaka jhaLahaLato rahe! A nUtana varSe Apano jIvanapaMtha paramakRpALu paramAtmA saraLa ane saphaLa banAve ! A nUtana varSe ApanuM jIvana pavitra, rasamaya, premamaya, pramANika ane prakAzamaya bane! A nUtana varSe AtmakalyANa ane sevA-paropakAra dvArA sAcA arthamAM ApanuM jIvana maMgala bano ! A nUtana varSe ApanA jIvanarUpI samudramAM sadA AnaMdarUpA mojA uchaLatA rahI! - A nUtana varSe kuTuMbamAM temaja samAjamAM paraspara prema , saMpa,aikya ane AnaMda vRddhi pAmo! A nUtana varSa ApaNe paramAtmAe batAvelA abhyadayanA mArge prayANa AdarIe. A amArI aMtaranI zubhecchAo che. zubhecchaka : sthaLa : 0000000000000 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ s { prakAzIya nivemba - divALInA maMgaLamaya divaso daramiyAna suvicAronA saMpuTarUpa sAtvika sAhitya samAjanI sevAmAM samarpita karavAnI paraMparAmAM navA varSanI A navalI satyAvIsamI laghu pustikA rajU karatAM amo prasannatA anubhavIe chIe. divALInA abhinaMdana kArDa to thoDA divasomAM ja pastImAM jAya, jyAre sAMskRtika ane sAttvika sAhitya ApanA kuTuMbanA nAnA-moTA sau sabhyo potAnI navarAze vAMce ane vAgoLe. vartamAnakALamAM jeno ghaNo dukALa varte che tevAmAnavatAvAdanApAyArUpa gaNI zakAya tevA sevAbhAva, zAMti, neha, sahakAra, karuNA, kauTuMbika vAtsalya, prema, saraLatA, vinAyAdi guNo keLavavAnI preraNA pAmIne ApaNe sau eka vizALa rASTrarUpI kuTuMbanA premALa sabhyarUpe ApaNuM vyaktitva keLavIe. Ama karIzuM to vyakti ane samaSTine sAMskRtika, zaikSaNika, AdhyAtmika, Arthika ane naitika vikAsa sAdhavAmAM saraLatA paDaze ema amAruM mAnavuM che. - AzA che ke lakSmI karatAM saMskAra, jaDavAda karatAM adhyAtmavAda ane svArtha karatAM paramArthane agrasthAna ApanAra bhAratIya prajA tathA videzI prajA A prakAzanano lAbha laIne teno sadupayoga karIne sevAbhAvI kAryakarono utsAha vadhAraze. A pustikAnuM suMdara saMkalana karavA mATe jemanA satsAhityamAMthI preraNA lIdhelI che te sarva mahAnubhAvono; "divyadhvani'nA mAnad saMpAdakono tathA sahayoga ApanAra sau bhAI-bahenono amo hRdayapUrvaka AbhAra mAnIe chIe. sva-para kalyANakArI sAhityanimaNa, saMskAraghaDatara, AdhyAtmika sAhityanA sarvatomukhI adhyayananI ruci tathA cAcivikAsanI amArI nIti, rIti ane prItimAM prabhu amane sanniSTha ane zaktizALI banAvo te ja abhyarthanA ! sAhitya prakAzana samiti, zrImad rAjacaMdra AdhyAtmika sAdhanA kendra, kobA Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A AA A A A A A A A A kara vicAra to pAma jiMdagI TUMkI che, ane jaMjALa lAMbI che, mATe jaMjALa TUMkI kara to sukharUpe jiMdagI lAMbI lAgaze. pavitratAnuM mULa sadAcAra che. durjanatA karI phAvavuM e ja hAravuM, ema mAnavuM. dayA jevo eke dharma nathI. dayA e ja dharmanuM svarUpa che.jyAM dayA nathI tyAM dharma nathI. je kRtyamAM pariNAme duHkha che tene sanmAna ApatAM prathama vicAra karo. he jIva ! have bhogathI zAMta thA, zAMta. vicAra to kharo ke emAM kayuM sukha che ? pUrvanAM azubha karma udaya Avye vedatAM jo zoca karo cho to have e paNa dhyAna rAkho ke navAM bAMdhatAM pariNAme tevAM to baMdhAtAM nathI ? koI eka satpuruSa zodho, ane tenAM game tevAM vacanamAM paNa zraddhA rAkho. game te kriyA,japa,tapa ke zAstravAMcana karIne paNa eka ja kArya siddha karavAnuM che; te e ke jagatanI vismRti karavI ane sattA caraNamAM rahevuM. prabhubhaktimAM jema bane tema tatpara rahevuM. mokSano e dhuraMdhara mArga mane lAgyo che. sarva paramArthanAM sAdhanamAM paramasAdhana te satsaMga che. sani yAda Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A A ciMtAmAM samatA rahe to te AtmaciMtana jevI che. gayelI eka paLa paNa pAchI maLatI nathI, ane te amUlya che, to pachI AkhI AyuSyasthiti! ke zrImad rAjacaMdrajI * maravAvALA marIne svarga gayA ke naraka? jo koI te jANavA IcchatuM hoya to tenA mATe koI saMta ke jyotiSIne maLavAnI jarUra nathI, paraMtu tenI smazAnayAtrAmAM thatI vAtone dhyAnathI sAMbhaLavAnI jarUra che. jo loko kahI rahyA hoya ke bahu sAro mANasa hato, haju to deza ane samAjane tenI khUba jarUra hatI, bahu jaladI cAlyo gayo-to jANajo ke te svargamAM gayo che ane jo loko kahI rahyA hoya ke sAruM thayuM, dharatI parathI eka pApa ochuM thayuM to jANajo ke maravAvALo narakamAM gayo che. * duniyAmAM tamAruM potAnuM kazuM nathI. je kaMI paNa tamAruM che - tamArI pAse che te amAnata che. dIkaro che to te vahunI amAnata che. dIkarI che to te jamAInI amAnata che. zarIra smazAnanI ane jiMdagI motanI amAnata che. tame jojo : eka divasa dIkaro vahuno thaI jaze, dIkarI jamAInI thaI jaze, zarIra smazAnanI rAkhamAM maLI jaze ane jIvana motathI hArI jaze. to pachI amAnatane amAnata samajIne ja enI sArasaMbhALa karavI joIe. tenI para mAlikIno dAvo nA karavo joIe. - 4 munizrI rUpAsAgarajI - : : E ja 5 huM ! triNcukuNttuNdi Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [, maMgaLamaya jIvana sAmAnyapaNe maMgaLa zabda "sarvAga' unnatisUcaka ane zubhecchAvAcaka che. mATe koI paNa sArA prasaMge teno upayoga vyApakapaNe thAya che. janmadivasa hoya ke koI maMdiranI pratiSThA hoya, to ApaNe temane maMgaLa-zubhecchAo pAThavIe chIe ane kauTuMbikasAmAjika-dhArmika saMbaMdho sAcavavA ke vikasAvavA AvA kAryo Avazyaka che. ApaNe to AkhA jIvanane maMgaLamaya banAvavuM che mATe tene anurUpa vicAra-vivekapUrvaka jIvanacaryAne goThavavI jarUrI gaNAya. kuTuMbanA pAlana mATe sapramANa (8 thI 10 kalAka) AjIvikAno parizrama karavo yogya che. A sAthe sAttvika, sapramANa, pauSTika ane rasapUraka bhojana levuM joIe. rAtrinA ujAgarA ane tAmasika AhAra, temaja badhA prakAranA vyasanothI dUra rahevuM Avazyaka che. eka-be kilomITara khullI havAmAM cAlavuM, yogAsana, haLavo vyAyAma vagerene apanAvavAthI zarIramAM skUrti ane haLavAza anubhavAya che. ApaNI vANI hita, mita, priya ane saune prasannatA bakSe tevI rAkhIe. maMda smita saune priya lAge che ane ApaNA aMtaraMga sukhada vyaktitvanuM pratibiMba che, mATe te apanAvavuM. chellA paMdareka varSothI mAnasika tanAva sAthenI, 16 thI 18 kalAkanI arthopArjananI pravRtti moTA zaheromAM vizeSapaNe dRSTigocara thAya For Private' & Personal Use Only Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che, je saumya Arogyaprada jIvana mATe ahitakara hovAthI tyAgavA yogya che. mAnasika zAMti, kauTuMbika saumanasya ane khuzanumA vAtAvaraNa mATe thoDI miniTa, gharanA sau sabhyo jema sAthe maLIne bhojana kare che tema nAnI prArthanA, AratI, dhUna ke koI sArA pustakanuM vAcana kare to gharamAM mAnasika tanAvamAM ghaTADo thaI sukha-zAMti, haLavAza ane pavitratA prasare che. Ama thatAM, ekabIjA pratyeno AdarabhAva vadhe che ane kuTuMba temaja samAjanuM udyAna vikasita thaI deza AbAdI ane saMskAritAnI dizAmAM AgaLa vadhe che - OM tathAstu parama zraddheya saMtazrI AtmAnaMdajI ( nutana varSanI maMgala kAmanA ? nathI kAmanA svargalokanI, janasevAmAM vyasta rahuM; saMkaTa samaye sAMkaLa thaI, huM dInaduHkhIjanonA hAtha grahuM. kuzaLakSema huM vAMchu saunuM, nUtana varSanuM najarANuM; lakSya jIvananuM thajo saphaLa tama, mubAraka saune A TANuM! [avanagala Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ aka gulAba gulAbane kAMTA lAgyA che, kamaLane kAdava coMTyo che, caMdanane sApa vIMTaLAyA che ane mAnava du:khathI gherAyelo che. mAnava duHkhathI raDe che, duHkha mATe phariyAda kare che, duHkhathI te vicalita banI jAya che. paNa gulAba kAMTA vacce hase che. kamaLa kAdava vacce paNa harakhAya che. caMdane sApanI bhIMsamAM paNa smita vere che. A traNeya pratikULa saMjogomAM paNa suvAsa relAve che. mAnavI eka evo che ke je du:khanA rodaNAM raDe che ! gulAba kahe che, "huM kAMTA pratye dhyAna ja nathI ApatuM. mAruM kAma suvAsa phelAvavAnuM che." AthI ja mAnavI gulAbane cUMTe che, kAMTAne nahIM. AthI ja mAnavI kAdava to cUMthe che, paNa cUMTe che to kamaLa ja. AthI ja mAnavI sApanA jherane bheguM nathI karato, te caMdananA kASTha ja ekaThAM kare che. phUlo suvAsa relAve che. phUlo sadAya prasanna rahe che. phUlo mAnavIne kahe che, "tame tamArA haiyAne saMyamanI suvAsathI sabhara rAkho. tamArA jIvanamAM sukha hoya ke du:kha, sadAya hasatA raho. na duHkhonA rodaNAM raDo, na sukhonA baNagAM phUMko. ame jANIe chIe ke amAre sAMje karamAI javAnuM che. tame paNa jANo ke tamAre eka divasa marI javAnuM che. to jIvananA aMtima zvAsa sudhI evuM jIvo ke tamArA jIvanathI sau mahekI UThe. 4 AcAryazrI padmasAgarasUrizvarajI kNkN kNttee reNddNtN Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ I DabA - vAnI kaLA ! divALI pustikAmAM raDavAnI vAto viSe lakhAya? - ghaNAne Avo prazna thaze. paraMtu kharekhara A lekha vAMcIne bhAgye ja koI raDaze enI mane khAtarI che; kadAca raDatA haze to baMdha thaze ke nahi te judI vAta ! eka vakhata eka jaNa gujarI gayA tyAre emanA mosALamAMthI badhA rovA-phUTavA AvavAnA hatA. mosALamAM badhA yuvAno ja hatA eTale koIne raDavAnuM AvaDatuM na hatuM. eTale emaNe e gAmanA eka moTI uMmaravALA bhAIne maLIne raDavA mATe joDe laI AvyA ane e mATe so rUpiyA ApavAnuM kahyuM. e bhAIe badhAne evA jora-zorathI raDAvyA ke pelA bhAInA sagAMvahAlAM paNa cakita thaI gayAM ke A lokone ATalI badhI lAgaNI che e amane khabara ja nahi! thoDI vAra pachI badhA raDIne thAkyAM eTale pelA bhAInI bAjuvALAe dhIre rahIne kahyuM ke have chAnA raho. pelAe dhIre rahIne kahyuM ke raDavAnA so rUpiyA ApyA che, chAnA rahevAnA nahi. chAnA rahevA mATe bIjA so rUpiyA Apo ! thoDI vAra to raDavAnuM cAlu rahyuM paNa chevaTe pelAne bIjA so rUpiyA ApavAnI hA kahI eTale e zAMta paDayA ane bIjA paNa. A vAta bhAIonI thaI. bahenomAM paNa AvuM ja kaMIka jIvana maMgala Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ hoya che. pahelAnA vakhatamAM gAmamAM koI gujarI jAya tyAre baheno kALI sADI paherI, cokamAM jaIne chAtI phUTI phUTIne raDe ane gAtA jAya - "madharAte maraghaDo bolaze.........hAya paroNA, hAya hAya !" - nAnA hatA tyAre A sAMbhaLeluM. tyAre paroNAno artha eka moTI uMmaravALAne pUchaLyo to emaNe kahyuM, "besa, tane samaja na paDe." Aje ema lAge che ke kharekhara e bhAI paNa eno artha jANatA nahIM hoya. paroNA eTale mahemAna. ApaNe A duniyAmAM(zarIramAM) thoDA varSonA mahemAna chIe eTale e samaya pUro thatAM zarIra choDIne javuM paDaze ema vicArIe to bahu duHkha nahIM thAya. TUMkamAM, mahemAnagIrI thoDA samaya mATe ja hoya che. mULa vAta para AvIe. pelI baheno chAtI phUTI phUTIne gAya. eka bahena taddana nAnI uMmaranA hatA. emanA sAsu gujarI gayelAM eTale emane AvavuM paDeluM. ghera jaIne chAtImAM dukhAvo thayo eTale paDozavALA kAkIne kahyuM, "kAkI tamane chAtImAM nathI dukhatuM?" kAkIe pUchyuM, "kevI rIte kUTatI hatI?" to eNe kahyuM, "be hAtha chAtIe jorathI TIcAvIne." kAkIe kahyuM, "gAMDI, evI rIte te kUTAtuM haze ? jo Ama be hAtha ekabIjAne TIcAya, paNa chAtIthI adhdhara rakhAya, samajI!" kUTavAnI A kaLAthI pelI nAnI uMmaranA bahena taddana ajANa hatA. Jain Education international Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ eka vakhata mArA dUranA sagAM bahena emanA gAmathI, badhA rovA AvelAM tenI sAthe AvyA hatA rovAnuM patI gayA pachI mane maLavA AvyA. meM pUchyuM, "ahIM tame jemane tyAM gujarI javAthI rovA AvyA e tamArA sagAM thAya ?" emaNe kahyuM, "nA, mane raDAvatAM sAruM AvaDe che eTale maraNaprasaMge loko mane bolAve che.' meM zrI tattvArthasUtra kADhI vaMcAvyuM ke raDavuM ane raDAvavuM e baMne azAtAvedanIya karma baMdhAvAnA kAraNo che ane e bahene raDAvavAnuM kAyamane mATe choDI dIdhuM. ApaNe paNa A nUtana varSe raDavuM - raDAvavuM vagere choDavAno niyama laIzuM ? Gan maNibhAI jha zAha mota tarapha ghaDiyALamAM 12 vAgyAnA TakorA paDyA. ghaDiyALanI sAme meM joyuM to ghaDiyALa hasatI hatI. "tuM hase che kema ?'" "hasuM nahi to zuM karuM ? tuM ema mAne che ke huM pharI rahI chuM. paraMtu hakIkatamAM to tuM ja pharI rahyo che. mArA banne kAMTAomAMnA pratyeka kAMTAnI gati tArA motane najIka lAvI rahI che. tane tAruM najIka AvatuM A mota dekhAtuM nathI ane jANe tuM evI rIte jIvI rahyo che ke mane to kAMI ja thavAnuM nathI !..tArI A mUrkhAI para huM hasI rahI chuM." - ghaDiyALa bolI. jIvana saMcAla Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ la? jANa "amone sadAkALa duHkha paDo" - ApaNe koI divasa AvI mAgaNI karatA nathI paraMtu kuMtAjI, narasiMha mahetAe mAgaNI karI, "bhagavAna amane duHkha Apajo, jethI ame tamane eka paLa paNa na visarIe!" bhaktoe temanI bhakti vaTAvI nathI. bhagavAna pAse prArabdhamAMthI chaTakavA kyAreya mAgaNI karI nathI. eka cakravartI rAjAe eka kaMgALa bhikhArIne kahyuM, "tuM mArI pAse je joIe te mAga. tuM je ane jeTaluM mAgIza te huM tane ApIza." pelA bhikhArIe rAjA pAse mAgyuM, "mAruM bhIkha mAgavAnuM cappaNiyuM tUTI gayuM che, te navuM apAvo." rAjAne A sAMbhaLIne duHkha thayuM. bhikhArIne mAgatA na AvaDyuM. aDhaLaka dhana mAgyuM hota to paNa rAjA ApatuM paNa A durbhAgI bhikhArIe bhIkha mAgavAnuM cappaNiyuM mAgyuM ! ApaNe paNa bhagavAna pAse AvI kSullaka mAgaNIo karIe chIe tethI bhagavAna nArAja thAya che! ApaNe vagavAna pAse dhana, baMgalA, gADI, vADI, lADI, dIkarAo vagere sAMsArika tuccha padArtho mAgIe chIe. A badhI mAgaNIo pelA bhikhArInA cappaNiyA jevI che. sAco bhakta bhagavAna pAse mAgaNI kare che, "mAgIeto eTaluMke mokSane ja mAgIe, tamejeno tyAga karyoe kadIna mAgIe." saMkalana : DaoN.zanizAbena sonejI % ja 3, 2 :. " Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAsa no eka sAcAbolA saMta hatA. teo eka gRhasthane tyAM padhAryA. gRhasthane badhI vAtanuM sukha paNa prakRti evI ke saheje zAMta bese nahi ! na hoya tyAMthI jhaghaDA raLI lAve. vAtanuM vatesara kare. dhamAla-dhAMdhala ane ADaMbarano pAra nahi. jevo puruSa hato, evI ja patnI hatI. puruSa jhaghaDo kare, to patnI baLatAmAM ghI home ! saMte emane tyAM utAro to lIdho, paNa eka divasa kADhavoya agharo banI gayo. agninI bhaDabhaDatI jvALAo jevuM jIvana joI saMta to trAhimAm trAhimAm pokArI gayA. saMte vahelI take vidAya lIdhI. vidAyanA samaye puruSa ane strIe AzIrvAda mAgyA. saMte mAtra be ja zabdo kahyA, "mANasa banajo.' saMte vidAya lIdhI. pati-patnI paLavAramAM vicAramAM paDI gayA ke saMte Ama kema kahyuM haze ? zuM ame mANasa nathI ? varSo vItI gayAM. saMta pharI pAchA A zaheramAM AvyA. pelo puruSa ane tenI patnI saMtane maLavA gayA ane varSo pahelAnAM emanA AzIrvAdanuM rahasya pUchyuM. saMte potAnA sAmAnamAMthI eka kAca kADhyo. pelA puruSane kAca ApatAM kahyuM, "juo! A eka daivI kAca che. emAM mANasa jevo hoya tevo barAbara dekhAya che. A kAcamAM tamArA sAcA rUpanuM pratibiMba 59 paDaze. - saM Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ utAvaLI strI patinA hAthamAMthI kAca jhUMTavIne AturatAthI jovA lAgI. jevuM kAcamAM potAnuM pratibiMba joyuM ke chaLI UThI, ane cIsa pADIne bolI, "o bApa re! AmAM to huM kUtarI dekhAuM chuM. zerInA nAke besIne bIjI kUtarIo sAme ghurakIyAM karuM chuM. hAya ! hAya! zuM huM kUtarI chuM?" . adhIrA puruSe tarata ja kAca chInavI lIdho ane emAM potAnI jAtane jovA lAgyo to ene ukaraDAmAM ALoTato gadheDo jovA maLyo. - baMnee kahyuM, "he saMtapuruSa ! ame to mANasa chIe, ane AmAM to jAnavara dekhAya che. AnuM kAraNa zuM?" saMte kahyuM, "bhAI ! A kAcamAM to tame jevA cho, tevA ja dekhAzo. tamAruM bahAranuM rUpa nahi, paNa aMtaranuM sauMdarya AmAM pragaTa thAya che. bahArathI vyakti mANasa lAge, paNa aMdara to e pazu hoya che!" pati-patnIne saMtanA "mANasa banajo e upadezanuM rahasya samajAyuM. ka pANI DaoN. kumArapALa desAI ja - - modha, samAna viSa nahi, samA samAna amRta nahi. A vobha samAna du:kha nahi, satoSa samAna sukha nahi. pApa samAna vAnuM nahi, dharma samAna mitra nahi, dara kuzIla samAna bhaya nahi, zIla samAna nirbhayatA nahi , Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ potAno janmadivasa anyanA jIvanamAM ajavALuM pAtharanAro bane te mATe mAdhavarAva pezvA potAnA janmadivase koI garIba mAnavIne dAna ApatA, to vastranI jarUravALAne vastra ApatA. dayALu pezvAne koI kahetuM ke mArI pAse bhojana mATe roTalo che, paNa vasavA oTalo nathI. Ave samaye mAdhavarAva pezvA ene makAna bAMdhavA mATe bhUmidAna karatA. eka vAra tera varSano eka brAhmaNa vidyArthI emanI pAse Avyo. mAdhavarAva pezvA ene dAna ApavA gayA, tyAre brAhmaNakumAre e dAnano asvIkAra karyo. AthI pezvAe pUchyuM, "he kumAra! tame kyuM dAna Iccho cho ? zA mATe dAna ke dhAnyano svIkAra karatA nathI ?" brAhmaNakumAre kahyuM, "mahArAja! meM joyuM che ke dhanika vyakti samaya badalAtAM nirdhana paNa banI jAya che, AthI ja lakSmI caMcaLa kahevAya che ! jemane Ape saMpattidAna karyuM, teonI saMpatti samaya jatAM kSINa thaI javAnI. annadAna paNa bhojana karatAM khUTI javAnuM che. vastradAna Apa Apo, paNa samaya jatAM e vastra meluM-gheluM thaIne phATI jAya che ane bhUmidAna paNa samaya jatAM vyartha banI rahe che.". mAdhavarAva pezvA A kumArano uttara sAMbhaLIne prabhAvita thayA. emaNe pUchyuM, "to tame kayA prakAranuM dAna Iccho cho ?" brAhmaNakumAre kahyuM, "rAjan ! huM to ApanI pAse evuM * dAna meLavavA IcchuM chuM ke je sadeva mArI sAthe rahe. kadIya khUTe nahIM. Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mArI peDhI dara peDhI sudhI cAlyA kare. mAre to jJAnadAna joIe chIe. huM anAtha chuM, vidyA-upArjana karavA mATe mArI pAse dhana nathI. mane abhyAsanI vyavasthA karI Apazo to huM AjIvana Apano RNI rahIza." mAdhavarAva pezvA A bALakanI bhAvanAthI prasanna thayA. emaNe enA abhyAsa mATe jarUrI saghaLI sagavaDa karI ApI. samaya jatAM e bALaka prasiddha nyAyamUrti 2AmazAstrI banyA. rAmazAsrI emanI pramANikatAne lIdhe nyAyanA paryAyarUpa banI rahyA. 3. prItibena zAha saNuM tAruM koNa sAcuM ? "pahelAM to Akho divasa gharamAM tamArA mitro AvyA ja karatAM hatAM..hamaNAM ochA ja mitro Ave che...kAraNa zuM?' patnIe patine pUchyuM. "e to evuM che ne ke kAraNa jANyA pachI A ATalAya mitro Avaze ke kema te prazna che.' patie javAba Apyo. "kema evuM te zuM thaI gayuM che ?' "dhaMdhAmAM khoTa AvI che. rUpiyA paMdara lAkha gayA. pAMca lAkhanuM devuM thaI gayuM che. AvatIkAle kadAca dukAna paNa kADhI nAkhavI paDe." "to to huM paNa mArA piyara jAuM chuM. mArA bApa sAcuM ja kahetA hatA ke tamArI sAthe lagna karavA jevA nathI !!" Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ yuvAna madanalAla DhIMgarA bhAratamAtAnA zahIda vIra javAna. temanI nasenasamAM rASTrabhakti gUMjatI hatI. Impiriyala InsTITyUTanA jahAMgIra haoNlamAM rASTrIya bhAratIya saMghanuM adhivezana cAlatuM hatuM tyAM bhArata taraphathI teo gayelA. morlenA rAjanaitika aMgarakSaka karjhana vAyalI bhAratanI prajA vadhune vadhu gulAmImAM sabaDIne prANa pUrA kare, vadhAre ne vadhAre prajA upara julamo karavAmAM Ave tevuM IcchatA hatA tyAre madanalAla DhIMgarAe vAyalIne goLIothI dharabI dIdhA. korTanA cukAdA pahelA DhIMgarAe guno kabUlI lIdho ane kahyuM, "je sajA karavI hoya te karo."cukAdo Avyo ke madanalAla DhIMgarAne phAMsInI sajA ApavAmAM Ave che. phAMsInA mAMcaDe caDhatAM pahelA teoe prArthanA karI, "he prabhu, huM mAdare vatana choDIne paralokano pravAsI banavAnI aNI upara chuM. tArI maherabAnIthI mArAdezano pratyeka nAgarika AtmabalidAnano sabaka zIkhe ane AjhAdInA ajavALA jue. eTalI mArI aMtima AzA pUrI karaje." ane phAMsInA phaMdo pote ja gaLAmAM nAkhIne AjhAdI Icchato bhAratIya yuvAna rASTrabhakta zarIranA pIMjarAmAMthI mukta thayo. praNAma zahIda madanalAla DhIMgarAne"nathI koI paravA dahana ke daphananI, nathI koI paravA kabara ke kaphananI, nathI koI paravA badananA jatananI,ene phakta paravA che vahAlA vatananI." nUtana varSe AtmasvataMtratAnA praharI banIe te bhAvanA - prArthanA. * prA. cAbahena pavAla Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che te mumukSu na hoI zake, ke je. " vAhana calAvatAM ke raste cAlatAM mobAIla vAparato hoya, vANI ane vartanamAM avAranavAra Avezayukta hoya, che je jarUriyAta vagara UMcA avAje bolato hoya, bIjAnI vAta sAMbhaLavA tatpara na hoya, asaMgata vAta karI cAlu vAtano dora kApato hoya, TeliphonamAM binajarUrI vAto karato hoya, koInI niMdA karavAmAM ke sAMbhaLavAmAM haju rasa paDato hoya, hAnikAraka Fast Food ke unk Food leto hoya, AhAra, vihAra ane nihAramAM aniyamita hoya, niraMtara samayanI ochapa anubhavato hoya, TV, Computer AdimAM binajarUrI samaya veDaphI kuTuMba sAthe vAta karavAno samaya paNa na phALavato hoya, ApelA samaya karatAM moDo ja pahoMcato hoya, bIjAno haka chInavI leto hoya, vaNamAgI salAha ApavA besI jato hoya, garIba pheriyA sAthe binajarUrI bhAvanI rajhaka karato hoya, sughaDa ane svaccha rahevA byuTIpArlaranI jarUra paDatI hoya, (suMdaratA byuTIpArlarathI nahIM paraMtu Arogya ane prasannatA jALavavAthI Ave che.) ANabhAI pI. zA. Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mahAbhAratanA racayitA vedavyAsa kahe che ke he mAnavo, vadhu kahevAthI zo lAbha ? huM mAtra eTaluM ja saMkSepamAM kahuM chuM ke dharma eTale paropakAra karavo ane bIjAne pIDA na devI. koIne anyAya karIne ke chetarIne sukhI na thaI zakAya. badhA ja loko khoTuM kare che paNa temane sajA thatI nathI tema mAnIne ApaNe khoTuM karavA prerAIe chIe. jasTIsa je. sI. zAhe kaheluM che ke, "God's methods are slow...but certain.' arthAt Izvarano nyAya bhale dhImo rahyo, paNa te nyAya kare ja che. eTale kharAba karmo karo to tenuM phaLa vahelAmoDA bhogavavuM ja paDe che. vedavyAsanI A TUMkamAM kahelI vAta mAnavA jevI che ke paropakAra karo ane koIne pIDA na Apo. saMkalana : dIpakabhAI AI. pahela paNa AvI je joI doza ThaMDInA divasomAM eka divasa mahAtmA gAMdhIjI AzramanI gauzALAmAM pahoMcyA. tyAM gauzALAmAM UbhA rahelA eka garIba chokarAne joI gAMdhIjIe pUchyuM, "rAtre tuM zuM oDhIne sUI jAya che ?' chokarAe tenI phATelI cAdara gAMdhIjIne batAvI. bApue te ja vakhate potAnI kuTiramAMthI be jUnI sADIo, thoDA jUnA peparo tathA thoDuM rU maMgAvyuM. rUne potAnA hAthathI sApha karyuM. sADIonI khoLa karI ane rajAI banAvI. pachI pelA chokarAne bolAvyo ane tene te rajAI ApI. bIjA divase savAre bApu jyAre gauzALAmAM pahoMcyA, to pelo chokaro doDato-doDato Avyo ane kahevA lAgyo, "bApu kAle rAtre mane khUba sarasa UMgha AvI." bApunA caherA upara hAsya khIlavA lAgyuM. teo bolyA, "tyAre to huM paNa AvI ja rajAI oDhIza !' Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ $ javAnI tenuM nAma javAnI zaheranI eka poLanA nAke keTalAka juvAniyAo gAmagapATA mArI rahyA hatAM. te samaye 90 varSanI uMmaranA eka mAjI pasAra thayA. uMmarane kAraNe teo keDathI vaLI gayA hatA. lAkaDInA Teke dhIme dhIme cAlI rahelA mAjIne joI pelA juvAniyAone mazkarI sUjhI. teoe mAjInI mazkarI karatAM kahyuM, "mAjI!mAjI! tame zuM zodhI rahyA cho ? tamAruM kaMI khovAI gayuM che ?" mAjI paNa javAba ApavAmAM pAchA paDe tema nahotA. teoe kahyuM, "hA, dIkarAo! huM mArI kImatI cIja zodhI rahI chuM. huM kyAranIya mArI javAnI zodhI rahI chuM paNa te maLatI nathI. dIkarAo! yAda rAkhajo, eka divasa tamAre paNa AvI dazA thaze!" mAjIno uttara sAMbhaLI pelA juvAniyAo avAcaka banI gayA! sAmAnya mAnavInuM jIvana kevI rIte vyatIta thAya che te darzAvatA eka saM . kahyuM che, bAlApana khelanameM khoyo, jobana mohyo nAra, bUDhApana tana jarjara hove, mana tRSNA apAra." manuSya moDAmAM moDuM 30 (tarIza = saMsArarUpI samudra taravA prayatna karIza) varSanI uMmarathI sevA, paropakAra tathA dharmanI ArAdhanA mATe udyamavaMta thavuM joIe. 40 (cAlIsa = satyanA paMthe cAlIza) varSanI uMmare to pUrI zakti lagADIne zAzvata AnaMdanI prAptine mArge cAlavA lAgavuM joIe. 50 varSa pachI ekAvana....bAvana.. eTale vanamAM rahevAno samaya arthAt E jIvana maMgala Jan caucation international Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ghara-kuTuMbAdi pratye mamatva ghaTADI samAjanI sevA tathA nivRttikSetra (Azrama)mAM rahI satsaMga, bhakti, svAdhyAya, sadAcAra dvArA AtmakalyANa karavAno udyama karavo joIe. jo 60 varSa pachI paNa saMsAranI mAyAne vaLagI rahe to ekasaTha..bAsaTha..zaTha eTale lucco yuvAvasthA e manuSyajIvananI zreSTha avasthA che. A avasthAmAM tAjagI, skUrti, utsAha ane zakti apAra hoya che. jo A zaktine sanmArge vALavAmAM Ave to jIvana unnata banI zake. gAMdhIjInA AdhyAtmika mArgadarzaka zrImad rAjacaMdrajI jaNAve che, "yuvAvayano sarvasaMgaparityAga paramapadane Ape che." "ghaDapaNamAM goviMda gAzuM A vAta sarvathA satya nathI kAraNa ke IndriyonI zaktio kSINa thaI gaI hoya te avasthAmAM paramAtmaprAptinuM sarvottama kArya zI rIte saMbhave ? chatAM "jAgyA . tyArathI savAra evA mahApuruSonA bodhane anusarI sva-para kalyANa mATe tatpara banavuM joIe. jIvananA aMte pastAvAno vAro na Ave te mATe atyArathI sAvadhAna banI jaIe. sevA, paropakAra, satsaMga, svAdhyAya, bhakti ane sadAcAranI saurabhathI sAcA arthamAM jIvana maMgala banAvavAno daDha saMkalpa karIe e ja abhyarthanA. A nUtana varSe ApaNA saunuM jIvana nyAruM, pyAruM, pavitra, nItimaya ane dharmamaya bane tevI prabhune prArthanA che. ka mitezabhAI e. zAha vaALTH Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ritnakaNikAo . pANI ane vANI bannene gALIne vAparavA sArA. krodha premano nAza kare che, ahaMkAra maitrIno nAza kare che ane lobha to sarvanAza kare che. mRtyu nivArI na zakAya paraMtu sudhArI to jarUra zakAya. dUdha khaTAzathI phATe che, jyAre mAnavI khuzAmatathI phATe che. cIja bagaDe to cAlaze paNa citta bagaDe te nahIM cAle. Aphatono pahADa baraphano hoya che, kALe karI ogaLI jaze. haLavAzathI kahezo to koI sAthe kaDavAza nahIM thAya. che - malAI vagaranuM dUdha nakAmuM tema bhalAI vagaranuM jIvana nakAmuM che. ke jyAM 'huM che tyAM vivAda che ane jyAM "ame chIe tyAM saMvAda che. aMte rAkha" aMtaramAM ghUMTI rAkha. eka maNa bhASaNa karatAM eka kaNanuM AcaraNa vadhu upayogI che. sukha e svapna che, to du:kha mahemAna che. baMnenI khAsiyata che ke koI lAMbo samaya rahetA nathI. AjanuM duHkha jo gaIkAlanA pApanI jAherAta che to AjanuM pApa e AvatIkAlanA du:khanuM rijharvezana che. zarIranuM saranAmuM badalAI jAya enuM nAma jo mota che, to AtmAnA svabhAvano ughADa thaI jAya enuM jItanA mAlaDI Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAma mokSa che. je kArya AgrahathI nathI thatuM te kArya prema ane zAMtithI thAya che. AMkha khUle ene UDyA kahevAya paraMtu daSTi khUle to jAgyA kahevAya. roganA bhoga banIe tyAre taMdurastInI kiMmata samajAya che. jarUriyAto to bhikhArInI pUrI thaI jAya che, jyAre IcchAo to karoDapatinIye adhUrI rahe che ! buddhi takarAra karAve che jyAre hRdaya ekarAra karAve che. pavitratA haze to pratiSThA jaLavAze. ApaNuM mahattva keTaluM? ApaNe vikasAvIe eTaluM. bhaviSya banatuM nathI, paraMtu bhaviSya banAvavuM paDe che ! zuddha ane saraLa hRdayamAM ja dharmano vAsa hoya che. buddhino upayoga bajAramAM, snehano upayoga saMsAramAM ane zraddhAno upayoga dharmamAM karavo joIe. ApaNuM hoya te jAya nahIM, jAya te ApaNuM nahIM. yAda rAkhajo - kAvAdAvA ane dagAthI Avelo paiso dago ApIne ja jaze. samajaNanA LENS vagara zAMtinuM BALANCE na rahe. rAtre nirAMte UMghAya evo vyavahAra divase rAkhavo. peTa ane peTIne thoDA UNAM rAkho, nahitara apaco thaze. L jIvana mAla Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A kAMtikArInI mAtAnI dezadAjhI 1927nuM varSa ! briTiza sattA nIce jakaDAyeluM hiMda ! A videzI sattAnI dhUMsarImAMthI mukti pAmavA aneka hiMdI krAMtikArI yuvAno jAnanI bAjI lagAvI rahyA hatA ! e navayuvAnomAM krAMtikArI rAmaprasAda bismilano paNa samAveza thato hato. adAlate emane phAMsInI sajA phaTakArI. gorakhapura jelamAM emane phAMsI ApavAnuM nakkI karAyuM. paNa jelanA daravAjA para emanI mAtA briTiza adhikArIo sAthe jhaghaDatI UbhI hatI ke potAnA putranI lAza tene maLavI joIe. khUba jhaghaDA bAda adhikArIo rAmaprasAda bismilanI lAza enI mAne soMpavA kabUla thayA ane e mA aThThAvIsa varSanA potAnA vahAlasoyA navayuvAna putranI lAza laI cAlavA lAgI. dhIme dhIme loko paNa enI sAthe joDAtA gayA ane chevaTe e lokasamUha eka moTI smazAnayAtrAmAM pheravAI gayo. rastAmAM mAe putranI nanAmI UbhI rakhAvI ane eka skUla maMgAvyuM. skUla para caDhIne A krAMtikArInI mAtAe smazAnayAtrAmAM sAmela lokone saMbodhana karyuM, "mArA putre mAtra mArI kUkhanI ja lAja rAkhI nathI, balake Apa badhAnI lAja rAkhIne eka navo mArga cIMdhyo che, je mArga che dezanI AjhAdI meLavavAno! mAro putra jema zahIda thayo e ja rIte ApaNe paNa mA bhomanI AjhAdI mATe zahAdata vahoravAnI ha7470477 pa Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che. mArI pAse dezane arpaNa karavA kazuM ja nathI...hA, mAre eka bIjo putra che tene huM dezane caraNe soMpuM chuM ! tene huM AjJA karuM chuM ke, tuM paNa tArA moTAbhAInI mAphaka dezane khAtara balidAna mATe taiyAra raheje ! mAro A nAno putra paNa potAnA moTAbhAInI jema jo hasato hasato phAMsInA mAMcaDA para caDhaze, to mArI khuzAlIno koI pAra raheze nahi !' na bAdonA nA 26 je khAya bhAjI, tenI tabiyata tAjI. je khAya maga, tenA joramAM cAle paga. je pIve bIDI, te caDhe rogonI sIDI. tulasInA pAna, dilamAM lAve jAna. ziyALAmAM tala, zarIra kare khaDatala. aLavInA pAna, suMdara banAve vAna. AnA badale caNA, to jIve ghaNA. khAMDanA badale goLa, to hAthamAM Ave jora. breDa ane pAuM, tabiyata kare cAuM. bheLapurI ne bhAjIpAuM, kamaLo kahe huM tane khAuM. lIlI bhAjInuM zAka, jaldI utAre thAka. RAnA badale rAba, to vadhe rUAba. AmaLAMne jAmaphaLa, Arogya rAkhe saphaLa. 26 jo khAya vAsI bhajiyA to peTamAM thAya kajiyA. A. K. DR K. A A A A A A A A A jIvana maMgala Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( apUrva dezapremI netAjI subhASacaMdra bojha IMglenDamAM AI. sI.esa.mAM pAsa thaIne bhArata pAchA pharyA tyAre temaNe eka lekhita parIkSA ApavI paDI. - praznapatramAM eka prazna vAMcatAM ja subhASacaMdra bojhanuM moTuM roSathI lAlaghUma banI gayuM. e praznamAM eka aMgrejI paricchedanuM vidyArthIoe potapotAnI mAtRbhASAmAM bhASAMtara karavAnuM hatuM. paricchedamAM eka vAkya A pramANe hatuM: "inDiyana soljarsa Ara janaralI DisaonesTa' arthAt "hiMdI sainiko sAmAnyatayA beImAna hoya che.' A prazna vAMcatAM ja subhASabAbu UbhA thaI gayA ane nirIkSakane potAnI pAse bolAvIne kahyuM, "maherabAnI karIne A prazna kADhI nAkho." to temane javAba maLyo, "jarUrarUpe ja A prazna pUchavAmAM Avyo che, jene kADhI na zakAya. tame jo e praznano uttara nahi lakho to AvI moTI nokarI tamane maLaze nahi." A sAMbhaLatAM ja subhASacaMdra bojha manamAM samasamI UThayA! temaNe eka paLano paNa vilaMba karyA vinA praznapatra phADI nAkhyuM ane kahyuM, "A paDI rahI tamArI nokarI! potAnI mAtRbhUminA loko para kalaMka mUkavA karatAM bhUkhe maravuM bahetara che. Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ mAre nathI joItI tamArI nokarI ! mArA dezanA sainiko beImAna che evuM huM kadI paNa lakhI zakuM nahi." ane praznapatra phADIne teo tarata ja parIkSAkhaMDamAMthI bahAra nIkaLI gayA. siphaLatA kAyado jahona haMTara nAmanA eka prakhyAta dAkatara thaI gayA. eka vAra koIe emane pUchayuM, "dAkatara sAheba, Apane ApanA kAmamAM ATalI saphaLatA maLI che, enuM kAraNa zuM?" DaoN. jahaoNna haMTara namrapaNe bolyA, "mAro evo siddhAMta che ke, koI paNa kAma zarU karatA pahelAM huM e viSe sArI peThe vicArI lauM chuM. mArAthI e kAma barobara pAra paDaze ke nahIM, eno huM tAga kADhI lauM . jo e kAma mArAthI thaI zake evuM hoya, to pachI enI pAchaLa tanatoDa mahenata karavAmAM huM jarAye kasara AvavA deto nathI. eka vAra koI paNa kAmano AraMbha karuM chuM, pachI tene pAra pADIne ja huM jaMpu chuM. A ja siddhAMtonA AdhAre cAlavAthI mane mArA kAmamAM saphaLatA maLI che." pustakonuM mUlya | che je vyaktinA gharamAM sArA pustakono saMgraha nathI, e ghara nathI paNa smazAna che. - mahAtmA gAMdhIjI ratna bahAranI camaka batAve che, jayAre sArA pustako aMtaHkaraNane ujjavaLa kare che. tethI pustakonuM mUlya ratna karatAMya adhika che. RAnamAla Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ komaLa hRdaya baMgALanA izvaracaMdra vidyAsAgara sAkSAt dayAnI eka jIvaMta mUrti samAna hatA. temanAmAM bacapaNathI ja dayAnA saMskAranuM AropaNa karanAra temanI mAtA hatA. mAtAe vidyAsAgarane bacapaNathI ja garIbonI sevA karavAnuM zIkhavADyuM hatuM.vidyAsAgaranI mAtA potAnA bALakone je upadeza ApatA e potAnA jIvanamAM caritArtha paNa karI batAvatA. ziyALAnI eka sAMja ! kaDakaDatI kAtila ThaMDImAM eka bhikhAraNa potAnA eka bALakane laI vidyAsAgaranI mAtA pAse AvI. enA bALaka para eka phATelA cIMtharA sivAya anya koI vastra nahotuM ane e bAIne jyAM sAdA kapaDAnAM paNa phAMphA hoya tyAM garama kapaDAMnI to vAta ja zI karavI? bhikhAraNe vidyAsAgaranI mAtAne AMsubharI AMkhe kahyuM, "mA, ekAda garama vastra maLI jAya to mArA A nAnA bALakanI ThaMDIthI rakSA thAya.'' vidyAsAgaranI mAtA A kaMgALa bAInA bALakane ThaMDImAM dhrujatuM joI lAgaNIvaza banyA. temaNe jarA paNa vicAra karyA vinA potAnA zarIre je garama dhAbaLo oDhayo hato te utArIne pelI bAInA hAthamAM mUkayo ane kahyuM, "bahena,bALakane A dhAbaLo oDhADajo !'' jIvana maMgala Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dhAbaLo navo hato. be divasa pahelAM vidyAsAgara e dhAbaLo mA mATe kharIdI lAvyA hatA. vidyAsAgaranI mAe A vAta koIne kahI paNa nahi. AkhI rAta te rasoDAmAM cUlA pAse besI rahyA ane rAta pasAra karI. bIje divase jyAre gharanA mANasone A vAtanI khabara paDI tyAre teoe kahyuM, "A tame zuM karyuM?" mA bolyA, "je karavA jevuM hatuM e ja meM karyuM che. koI kumaLA bALakane ThaMDImAM tharatharatuM mArAthI kema jovAya? AvuM kumaLA phUla jevuM bALaka garama kapaDA vinA karamAI jAya. evA kumaLA bALakane kaMI ochuM karamAvA devAya?" | mAtA | | mAtA jevI koI chAyA nathI, mAtA jevI koI paraba nathI. - mahAbhArata. [T mAtAnuM RNa cUkavavA jatAM to bhagavAnanuMye devALu nIkaLe! - umAzaMkara jozI ]i mAnavajAtinA hoTha parano sauthI suMdara zabda che - "mA" ane sahuthI suMdara sAda koI hoya, to te sAda che - "mArI mA." - khalila jibrAna [G] duniyAnI sahuthI moTI pAThazALA che - mAnI goda. - jemsa rasela lovala [avanI mazAla Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMta tukArAmanA bhajano sAMbhaLavA mATe eka mANasa roja Ave kharo, paNa te saMta tukArAmanI prazaMsA karavAne badale niMdA ja kare! tukArAmanI niMdA karavAnI eka taka paNa te javA de nahi. eka divasa to saMta tukArAma sAthe jhaghaDavAno tene eka moko paNa maLI gayo. vAta ema hatI ke, tukArAmanI bheMsa caratI caratI A mANasanA vADAmAM pesI gaI ane vADAmAM paDeluM thoDuM ghAsa khAI gaI. pelo mANasa kUdI kUdIne tukArAmane gALo bhAMDavA lAgyo. chatAM tukArAma mauna ja rahyA. temaNe pelA mANasane sAmo eka zabda paNa kahyo nahi. tukArAmanuM AvuM mauna joIne pelo mANasa vadhu uzkerAyo ane vadhu jorathI gALo bhAMDavA lAgyo. chevaTe te tukArAma para eTalo badho gusse bharAyo ke tukArAmanI pIThamAM bAvaLanI eka zULa ja bhoMkI dIdhI! tukArAme kazuM bolyA vinA haLavethI zULa bahAra kADhI. paNa ema thatAM temanI pIThamAMthI lohInA ragaDA vahevA lAgyA. sAMja paDI. bhajanakIrtanano samaya thayo. saMta tukArAma bhajana gAvA beThA. e samaye bhajana sAMbhaLavA roja AvanArA badhA hAjara hatA, paNa pelo mANasa hAjara nahoto. jIvana maMgala Jain Education international Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ tarata ja tukArAma UbhA thaIne pelAnA ghera pahoMcyA ane bolyA, "bhAI, mArI kaMI bhUla thaI hoya to huM tArI mAphI mAguM chuM paNa mArI bhUlanA kAraNe te prabhunA bhajana na sAMbhaLe e te kyAMno nyAya? cAla, bhajana sAMbhaLavA cAla. mArA parano roSa Izvara upara zA mATe ThAlave che bhalA ?'' tukArAmanA A zabdo sAMbhaLI pelo khUba zaramAyo. te bhajanamAM Avyo. bhajana pUrA thayA eTale teNe tukArAmane kahyuM, "mane mApha karo ! ApanA jevA akrodhI para krodha karIne meM moTuM pApa karyuM che." koNa garIba? ghInA vepArIne tyAM garIba mA-dIkaro ghI levA gayA. mAe phATelA sADalAnA cheDe bAMdhelAM rUpiyA kADhIne vepArIne ApatA kahyuM, "pA zera ghI Apo." pelA vepArIe A garIba bAInI najara ADI-avaLI jatAM tolamAM chetarapiMDI karI nAkhI, paNa tenI bAIne khabara na paDI. ghare AvyA bAda dIkarAe mAne vAta karI, "bA! pelA vepArIe ghI tolavAmAM garabaDa karI hatI." te e ja vakhate vAta kema na karI?" bA! e ja vakhate vAta karI hota to pelo bicAro vepArI zaramAI jAta..! e na zaramAya mATe vAta na karI!" putranI vAta sAMbhaLI mAnI AMkhamAM AMsu AvI gayA. ion International L udd e . Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kAra che di tyAgamAM viveka) eka vakhate zeTha tribhuvanabhAI, zrI mANekalAla, zrI jeThAbhAI vagere jamavA beThA hatA. zrImad rAjacaMdrajI paNa e loko sAthe jamavAmAM hatA. prathama judI judI jAtanAM zAka pIrasavAmAM AvyAM. mANekalAlabhAIe tithinuM kAraNa batAvI zAka levAnI nA pADI. rAyatuM pIrasatAM temAM hiMdalane kAraNe nA kahI. pachI keTalIka paracUraNa vastuo pIrasavAmAM AvI. temAMthI keTalIka lIdhI ane keTalIka na lIdhI. chevaTe dUdhapAka pIrasAvA lAgyo. te mANekalAlabhAInI thALImAM pIrasAto hato tyAM to ene aTakAvIne zrImadjI bolyA, emane dUdhapAka pIrasavo rahevA do. emane nAnI nAnI vastuone tyAgI potAnI mahattA vadhAravI che, paNa kharekharI rasapoSaka vastuno tyAga karavo nathI!" [niyAnI rIta eka divasa zrI ThAkarazIbhAI laheracaMda zAhe zrImad rAjacaMdrajInI niMdA thatI kyAMka sAMbhaLI. eTale sAMje pharavA jatAM raste zrImadjIne e vize jANa karI. e sAMbhaLI zrImadjI kahe, "duniyA to sadAya evI ja che! jJAnIo jIvatA hoya tyAre koI oLakhe nahIM, te eTale sudhI ke jJAnIne mAthe lAkaDIonA mAra paDe toya thoDA. ane jJAnI mUA pachI tenA nAmanA pahANAne paNa pUje!'' jIvana maMgala T A ja kAma www.jainenbrary.org Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ to janoIno kazo artha nathI ! hiMdI bhASAnA mahAna sAhityakAra mahAvIraprasAda dvivedInA jIvanano eka prasaMga che. ekavAra teo koI rastA para TahelI rahyA hatA, evAmAM koI bALakano raDavAno avAja temanA kAne paDyo. thoDe dUra cAlIne joyuM to tyAM koI bALakane sApa karaDyo hato ane e bALaka pIDAthI raDI rahyo hato. dvivedIjI bALaka pAse javA lAgyA to AsapAsa UbhelAM loko bolI UThyAM, "enI pAse na jatA.' 'kema vAra?' "e to harijanano bALaka che! rijanane ApaNAthI kaMI ochuM aDakAya ?'' paNa dvivedIjI to tyAM jaIne bALaka pAse besI gayA. je jagAe bALakane sApe daMza dIdho hato e jagA para koI dorI bAMdhavAnI temane jarUriyAta lAgI. temaNe pelA loko pAse dorI mAgI, paNa koIe dorI ApI nahi. dvivedIjIe tarata ja potAnI janoI zarIra parathI utArI nAkhI ane bALakanA paga para jorathI bAMdhI dIdhI. pachI daMza para capputhI cIro karIne temAMthI thoDuM jherI lohI bahAra kADhyuM. A prAthamika jIvana maMgala Janation International Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ upacArathI bALakane thoDI rAhata thaI. pachI tarata ja tene UMcakIne teo tene eka davAkhAne laI gayA ane tyAM tenI sAravAra karAvI. jyAre savarNone A vAtanI khabara paDI ke dvivedIjIe janoI kADhIne te harijananA chokarAnA page bAMdhI hatI tyAre temaNe dvivedIjInA mAthe mAchalAM dhovAmAM kazuM bAkI rAkhyuM nahi. - dvivedIjIe to AnI kazI paravA karyA vinA te lokone kahyuM, "jo janoI mAnavakalyANanA kAmamAM na Ave to evI janoI zarIra para dhAraNa karIne teno bhAra veMDhAravAno zo artha? harijana bALakane huM aDakyo ane tethI jo mAre kadAca narakamAM javuM paDe to e mATe paNa huM taiyAra ja chuM !" ( mAtA-pitA ke jemaNe tArA AMsu luchaDyAM, kIdhAM mabalakha lADa, duHkha veThIne tuja jIvanamAM, khaDakyA sukhanA pahADa, e ja mAtA-pitAnuM kAM karato, Aje tuM apamAna ? kAM dekhADe e mane Aje, gharaDAgharanuM dvAra ? nAma tamArA bhavya bhavananuM cItaryuM che - "mAtRchAyA paNa kyAMya maLe nA jovA emAM mamatALu mAnI chAyA!! dIkarA kerA mukhane, jue AMkha vinAnI mA! kinta dekhI zakto dIkaro, joI zake na mA! premasudhArasa pAIne, jemaNe tane nabhAvyo; e mAvatarano paDachAyo paNa, kAM tane na bhAvyo ? Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ veDaphavuM ke vAparavuM ? maharSi ramaNa emanA AzramamAM patarALA banAvI rahyA che. tyAM eka mANasa AvI caDyo. AvA moTA saMta patarALA banAvavAnuM kAma kare che ane keTalI kALajIpUrvaka ! e Avyo hato potAnI mUMjhavaNa laIne, paNa saMtane kAryamagna joI mUMgo besI rahyo. saMta kahe, "tame bahu ciMtAmAM lAgo cho. kaMI samasyA naDe "bApajI, samasyA eka nahIM, aneka che. traNa sAMdhu ne tera tUTe che. mAthAnA vALa jeTaluM devuM thayuM che. bImArI keDo mUkatI nathI. kauTuMbika kaMkAsa ne paDozIo joDe jhaghaDA.... eTalo badho trAsI gayo chuM ke A dojhakhamAMthI chUTavA AtmahatyAnA nirNaya upara AvI gayo chuM. chelle ApanA darzana ka2vAnI bhAvanA thaI eTale Avyo chuM. have jaIne jiMdagIno aMta ANIza. e pahelAM kaMI AjJA hoya to pharamAvo." che?'' saMta UMDI koThAsUjha dharAvatA hatA. jayAre mANasa potAnA praznothI bhayaMkara rIte trAsI gayo hoya ane AtmaghAta karavAnI gAMTha vALI cUkayo hoya tyAre upadezanA nAyagarA dhodha paNa niSphaLa jAya. saMta kahe, "mAruM thoDuM kAma karazo ?'' mANasa, "khuzIthI pha2mAvo, zuM kAma che ?' / 4 jIvana magala Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ A patarALA paDyAM che ne e badhAne ukaraDe nAkhI Avo ne " are ! mahAtmAjI ! A badhA patarALA to Ape mahenata karIne taiyAra karyA che. haju eno upayoga paNa karyo nathI ne ukaraDe pheMkI devAtA haze?" marmALu hasatA hasatA maharSi kahe, "tame mane AvuM DahApaNa ApI zako cho, ane tame pote kema gAMDapaNa karo cho?" mane ApanI vAta samajAI nahIM" - AtmahatyAnA nirNayavALA mahAzaya bolyA. ramaNa maharSi kahe, "eka patarALu vAparyA vinA nirarthaka na pheMkAya to jenI kiMmata karoDo rUpiyAthI paNa aMkAya ema nathI evA mAnavabhavane AtmahatyA karI pheMkI devAya? Avo durlabha mAnavadeha pharI maLaze kharo? jiMdagI veDapho nahIM, vAparo." - tejIne Takora basa che. mahAzaye nirNaya karyo ke AtmahatyAnuM kAyara pagaluM nahIM bharuM. takalIphonA jhaMjhAvAtamAM aDIkhama rahIza. mArA karelA karmo mAre bhogavavAnAM che to samabhAve sahIza. ( mArAthI Izvarane paNa have "tathAstu' kahetAM Dara lAge che, kAraNa ke AjanA yugano mAnavI phakta eka phUla caDhAvIne Akho bagIco mAgato thaI gayo che!! vinA mAlI Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ huM sAro vepAra kI guru nAnakanA jIvanano eka preraka prasaMga A mujaba che. - ekavAra emanA pitAe emane thoDA rUpiyA ApyA ane lAhora jaIne koI lAbhadAyI dhaMdho karavA kahyuM. nAnaka pachI to lAhora tarapha ravAnA thayA. paNa thoDo mArga kapAyo ke emaNe eka jhADa nIce sAdhuonI koI eka maMDaLI joI. lAhora tarapha AgaLa vadhavAne badale nAnaka e sAdhuo pAse pahoMcyA. sAdhuone joIne nAnakane thayuM ke pitAe je paisA ApyA che tenAthI huM A sAdhuone bhojana zA mATe na karAvuM? e sAdhuonA vaDA pAse jaIne bolyA, "mahArAja ! A badhA AkhA divasanA bhUkhyA lAge che, kharuMne ?" hA baccA ! savArathI ame kazuM khAdhuM nathI. paNa ame to rahyA sAdhuo, amane bhUkhatarasano zoka hoya nahi." nAnake kahyuM, "e badhuM to ThIka che, paNa juo, mArI pAse paisA che e huM tamane ApuM chuM. tame bhojanano kazoka prabaMdha karI zakazo?" A sAMbhaLI sAdhuonA A vaDAe nAnakane eka prazna pUchayo, "beTA! sAcuM kahe, A paisA tuM kayAMthI lAvyo athavA koNe tane ApyA?" Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nAnake kahyuM, "mArA pitAe mane A paisA lAhora jaIne koI sAro vepAra karavA mATe ApyA che." to pachI amane e paisA zA mATe Ape che? tAre to - e paisAthI koI sAro vepAra karavAno che, ane e mATe ja tArA pitAe tane e paisA ApyA che." nAnake javAba Apyo, "huM mArA pitAnI AjJAnuM ja pAlana karI rahyo chuM! sAdhusaMtone jamADavAmAM paisA vAparavA e zuM eka sAro vepAra nathI? AnAthI vadhu sAro bIjo vepAra kayo hoI zake ?" * sarva guNanuM mULa - vinaya sarva kalezanuM mULa - hAMsI sarva rasanuM mULa - pANI sarva baMdhanuM mULa - rAga sarva dharmanuM mULa - dayA sarva zarIranuM mULa - karma sarva roganuM mULa - ajIrNa sarva pApanuM mULa - lobha divALI ane besatuM varasa divALI ane besatuM varasa, eka to chello divasa ne bIjo pahelo! aMta ja ane zarUAta joDAyelAM che. jo taDako ane chAMyo joDAyelAM che. chellA divase paNa AnaMda, pahelA divase paNa AnaMda. AnaMda e jIvananuM AdarzabiMdu che. ' Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ baLano upayoga zAmAM karavo ? ] sastuM sAhitya' saMsthAnA saMsthApaka svAmI akhaMDAnaMdajI ekavAra amadAvAdanA elisabrija para cAlI rahyA hatA. evAmAM koI eka guMDAne svAmIjInI mazkarI karavAnI ane potAnA baLano paraco batAvavAnI IcchA thaI AvI! te dhImo dhImo svAmIjI pAse pahoMcyo ane svAmIjInA hAthanuM kAMDu jorathI pakaDI lIdhuM! e guMDAne manamAM ema hatuM ke svAmIjI potAnA kAMDAne mArI A nAgacUDamAMthI choDAvavA zaktimAna raheze nahi. paNa e bicArAne kyAMthI khabara hoya ke svAmI akhaMDAnaMdamAM mAnasika zaktinI to apUrvatA hatI ja, uparAMta zArIrika zaktinI paNa emanAmAM apUrvatA hatI. svAmIjIe sAmethI bIjA hAthathI pelAnuM kAMDu pakaDI lIdhuM ane bolyA, "tAkAta hoya to tAruM kAMDu choDAva!" - svAmIjI to potAnuM kAMDu choDAvI zakyA, paNa pelo guMDo ema karavAne zaktimAna banyo nahi. tenuM abhimAna baraphanI jema ogaLI gayuM! te bolyo, "svAmIjI, mane mApha karo! tamArAmAM ATaluM zArIrika baLa haze enI mane khabara nahotI !" svAmIjI bolyA, "bhAI, mArAmAM zArIrika baLa [38] * * * Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apratima che paNa huM rahyo saMnyAsI, eTale mArA e baLano upayoga bIjAne herAna karavAmAM thaI zake nahi. A baLano upayoga huM bIjAnuM rakSaNa karavAmAM ane lokakalyANanA kAryomAM karuM chuM. amAruM baLa ame koIne herAna karavAmAM vAparatA nathI. ame sarva prati dayAbhAva dAkhavIe chIe ane tethI ja e dayAbhAvathI tane javA dauM chuM. paNa havethI eka vAta tAre dhyAnamAM rAkhavI paDaze !" pelo bolyo, "kaI vAta?" svAmIjI bolyA, "havethI tuM eka niyama kara ke tuM kadI koI bhagavAdhArIne herAna karIza nahi, mAtra evA bhagavAdhArI sAdhuone ja nahIM, koI nirdoSane paNa tuM herAna karIza nahi." ane pelAe tyAM ja, koI paNa nirdoSane herAna nahIM karavAnI pratijJA lIdhI. (m) nIrogI rahevAnI pAnI | je samatola AhAra le che, niyamita kasarata kare che, badhA kAma vicArapUrvaka kare che, IndriyonA viSayomAM saMyamI hoya che, je vartanamAM nyAyIpaNuM, udAratA, satya ane kSamAvRtti rAkhe che temaja Aptajano sAthe saMpIne rahe che te vyakti sarva prakAre nIrogI rahI zake che. - potAnI parolI bhUla je joI zakato nathI te mUrkha che, je 'potAnI pahelI bhUlane jANavA chatAM paNa sudhAravAnI koziza karato nadI . mArI maM che. temaNe : che kahe che Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ( EdAnA ) bhAratamAM aneka udyogonI sthApanA karanAra ane ghaNI moTI sakhAvato karanAra jamazedajI tAtA pArasI hatA. ekavAra teo muMbaInA koI eka rastA para cAlI rahyA hatA. evAmAM emanI bAjumAM cAlatA koI majUranA mAthA parano kothaLo temane athaDAyo ane temanI pAghaDI mArga para paDI gaI. jamazedajInI pAchaLa ja temanA be-cAra nokaro cAlyA AvatA hatA. temaNe A badhuM joyuM ane temaNe pelA majUrane dholadhapATa karI ! A bAju jamazedajIe jamIna parathI pAghaDI upADI, mAthe mUkIne potAnA nokaro pAse teo pahoMcI gayA ane bolyA, are ! tame A majUrane zA mATe mAro cho? teno zo vAMkaguno? mAthe bhAre vajanano kothaLo hoya ane ethI vAMkA vaLIne ja teNe cAlavuM paDe. evI rIte cAlatAM te koInIya sAthe bhaTakAI paDe! emAM tene koI rIte doSita gaNI zakAya nahi." nokaroe pelA majUrane mAravAnuM baMdha karyuM. bAda jamazedajI pelA majUra pAse pahoMcyA ane bolyA, "bhAI, mArA nokaronA kharAba vartana badala temanA vatI huM tArI mAphI mAguM chuM." ATaluM kahIne temaNe majUranA hAthamAM pAMca rUpiyA mUkyA. 1 sudhArI levA jevI che svanI bhUla,bhUlI javA jevI che paranI bhUla, ATaluM mANasa kare kabUla, to gRhAMgaNe sukhanI phUla. ERRORISTS Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ che zrImada rAjacaMdra AdhyAtmika sAdhanI kena, kobAre saMsthApaka - preraka parama zraddheya saMtazrI AtmAnaMdajI saMsthAnA mukhya uddezo | bhAratIya saMskRtinA zAzvata satya mUlyonuM pratiSThApana, saMrakSaNa ane saMvardhana. adhyAtmazAstronuM ane anekAMtavidyAnuM adhyayana-adhyApana-saMzodhanaprakAzana tathA anuzIlana. bhaktisaMgItanI sAdhanA ane vikAsa. yogasAdhanAno abhyAsa ane samAjanA svAthya mATenAM kAryomAM davAkhAnAnA saMcAlana Adi dvArA sahayoga Apavo. samarpaNa yoga ane AjJApAlananI jijJAsAvALA viziSTa sAdhakamumukSuonuM AcArasaMhitAmAM sthApana. pravRttio :) satsaMga-svAdhyAya-bhakti tathA dhyAnano abhyAsa : bhAratIya saMskRtine anurUpa, AdhyAtmika mUlyone jIvanamAM vikasAvavA mATe, sadguNasaMpannatAnI siddhi mATe A kAryakramone kendranI dainika pravRttimAM AvarI levAmAM AvyA che. sAhityika pravRttio : jIvanane sAttvika banAvavAmAM preraNA ApanArA lagabhaga 14,OOO graMthovALA pustakAlayanuM kendramAM Ayojana thayuM che. saMsthAe Aja sudhImAM gujarAtI, hindI, aMgrejI tathA saMskRta-prAkRta bhASAomAM 45 jeTalA nAnA-moTA graMtho prakAzita karela che. Atmadharmane upadezatuM saMsthAnuM 'divyadhvani' nAmanuM AdhyAtmika mukhapatra chellAM 31 varSathI pragaTa thAya che; jenI kula sabhyasaMkhyA 55OOthI vadhu che. A uparAMta vaividhyapUrNa zibiro, tIrthayAtrAo, nidAnayajJo Adi anekavidha AdhyAtmika ane gurukuLa-saMcAlana dvArA saMskAra-siMcaka pravRttio vakhatovakhata thatI ja rahe che. Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ icchuM ACHI . no sahAjI sIno kija] zuM che -pUjya zrI AtmAnaMdajI kra sAdhanA : , AdhyAtri, 1 phendrakAbA, dhyAna satsaMga svAdhyAya bhaktio saMgIta zrImad rAjacaMdra -382007 sevA ? zrImada 2 007. 15 ba---SEP THE zrImada rAjacaMdra AdhyAtmika sAdhanA kendra (zrI sadbhuta-sevA-sAdhanA kendra saMcAlita) kobA-382 007 (ji. gAMdhInagara, gujarAta) ia phona : (079) 23276219, 23276483-84 pheksa : (079) 23276142 Fol Private & Personal Use Only www.ainelibrary