________________
આ કાંતિકારીની માતાની દેશદાઝી
૧૯૨૭નું વર્ષ ! બ્રિટિશ સત્તા નીચે જકડાયેલું હિંદ !
આ વિદેશી સત્તાની ધૂંસરીમાંથી મુક્તિ પામવા અનેક હિંદી ક્રાંતિકારી યુવાનો જાનની બાજી લગાવી રહ્યા હતા !
એ નવયુવાનોમાં ક્રાંતિકારી રામપ્રસાદ બિસ્મિલનો પણ સમાવેશ થતો હતો. અદાલતે એમને ફાંસીની સજા ફટકારી. ગોરખપુર જેલમાં એમને ફાંસી આપવાનું નક્કી કરાયું.
પણ જેલના દરવાજા પર એમની માતા બ્રિટિશ અધિકારીઓ સાથે ઝઘડતી ઊભી હતી કે પોતાના પુત્રની લાશ તેને મળવી જોઈએ. ખૂબ ઝઘડા બાદ અધિકારીઓ રામપ્રસાદ બિસ્મિલની લાશ એની માને સોંપવા કબૂલ થયા અને એ મા અઠ્ઠાવીસ વર્ષના પોતાના વહાલસોયા નવયુવાન પુત્રની લાશ લઈ ચાલવા લાગી.
ધીમે ધીમે લોકો પણ એની સાથે જોડાતા ગયા અને છેવટે એ લોકસમૂહ એક મોટી સ્મશાનયાત્રામાં ફેરવાઈ ગયો. રસ્તામાં માએ પુત્રની નનામી ઊભી રખાવી અને એક સ્કૂલ મંગાવ્યું. સ્કૂલ પર ચઢીને આ ક્રાંતિકારીની માતાએ સ્મશાનયાત્રામાં સામેલ લોકોને સંબોધન કર્યું, “મારા પુત્રે માત્ર મારી કૂખની જ લાજ રાખી નથી, બલકે આપ બધાની લાજ રાખીને એક નવો માર્ગ ચીંધ્યો છે, જે માર્ગ છે દેશની આઝાદી મેળવવાનો! મારો પુત્ર જેમ શહીદ થયો એ જ રીતે આપણે પણ મા ભોમની આઝાદી માટે શહાદત વહોરવાની
હ૭૪૭૦૪૭૭
pa Jain Education International
For Private & Personal Use Only
www.jainelibrary.org
