Book Title: Dharmopadesh Karnika
Author(s): Shravak Hiralal Hansraj
Publisher: Shravak Hiralal Hansraj
Catalog link: https://jainqq.org/explore/034063/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner Post mmmininmrnininmmnommmmm mmmmm .. // zrI jinAya namaH // . Hayasataryalaseoultuuuuutosyalasi // zrIdharmopadezakarNikA // eka) chApI prasiddha karanAra-paNDita zrAvaka hIrAlAla haMsarAja. vIrasaMvat ........:....2465. vikramasaMvat ..........1995. sane..... ......1939. jAmanagare jainabhAskarodayamudraNAlaye mudritam.. PRAgnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnnme | .ki..-1-4-0 .- -muuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuuunnumanme EiRMAYA PEDIUIUIUIIUIUIIU Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner an asmin graMthe viSayAnukramaNikA.ORK aMka viSaya pRSTa aMka viSaya pRSTa | aMka viSaya 1 rasanopari mudattAdRSTAMtaH 11 lobhaviSaye zrRMgadattakathA | 20 prastAvoktiviSaye yazobhadramunikathA 2 tapopari sanatkumAradRSTotaH | 12 dAnaviSaye vidyApatizreSThikathA | 21 tIrthasnAne viprakathA 3 tapopari nAgadattadRSTAMtaH 4 | 13 jIvarakSaNe aghaTanRpakathA ......36 / 22 ucitavacanoktau mAdhavadvijakathA .... 69 4 kSatAMgadhartakathA | 14 vairopari duSTabuddhikathA 23 kRtakarmaphalopabhuktau kArpaTikakathA.... 5 buddhepari madanakathA |15 dharmaparIkSAviSaye somavasuvipadRSTAMtaH 46 | 24 buddharupari ajAyAH kayA 6 devadravyabhakSaNaviSaye bhrAtRdvayakathA ... 22 | 16 pauSadhopari raNazUranRpakathA .... 49 / 25 vacanAguptau kuMbhakAriNIkathA 7 ekadharmAzraye dhAracAmuMDakathA | 17 vairAgyopari atimuktamunIMdrakathA .... durvacanaviSaye vimakathA 8 ADaMbare tailikakathA .... 25 | 18 jJAnadravyasAdhAraNadravyavyayopari karmasAra- 27 pitrAdibhaktiviSaye mocikakathA .... 75 9 satpAtradAne zAtavAhananRpakathA puNyasArakathA.... 1 28. prastAvoktiviSaye yazobhadravaNikkathA 10... "caMdrodyotanartakakathA ..28 | 19 akAmanirjarAyo piThakathA ... 57EET Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza karNikA // zrIjinAya namaH // ||ath zrIdharmopadezakarNikA praarbhyte|| (AvRtti vIjI) * PRILaked jihvAgre vartate lakSmI-jihvAgre ca sarasvatI // jihvAgre baMdhanaM mRtyu-rjihvAgre paramaM padaM // 1 // .. atrodAharaNaM-vasaMtapure sudattanAma zreSThI, tasya ca sudattAnAma bhAryA, tayoH putraH zrIdattaH paMca- | vArSiko jAtaH, tasmin samaye tasya pitA mRtaH, sudattA paramaduHkhavidhurApi nijasutapAlanAyodyatAbhavat. | saptavarSAnaMtaraM tayA sa putro lekhazAlAyAM muktaH, bahvAdareNa dravyadAnena ca pAThitaH. krameNa sa sakalakalAkuzalo'bhUt. yauvanAvasare ca sa kasyAzcitkulakanyAyAH pANigrahaNamakAri, paraM karmavazataH sA vadhUH karkazabhASiNI niSThurA nirlajjA nistriMzA cAsIt. sarvadA te zvazrUvadhvau kaliM kurvataH. athaikadA jAyA PRETIRETRIOSIPHAR | // 1 // Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza kA // 2 // 17 preritena tena sutena nijajananyai proktaM, re jarati ! tvaM sukhenopaviSTA bhuMkSva ? kathamanayA me bhAryayA saha kaliM karoSi? evaM svaputradurvacanaM zrutvA sA kopAgRhAnnirgatA, purAsanne ca kasyAMcitprapAyAM sthitA, ye pathikAzca tatra samAyAMti teSAmAdareNa sA nIrapAnAdinA bhaktiM kurute. tasyA vRddhAyA miSTavAkyaizca sarve janAH saMtoSaM prApuH. evaM sA vRddhApi kaleH zAMtatvAt tatra sukhena kAlaM gamayati, yataH-je ghare kalaha kalaMtara vadhe, lekhe ANI alekhe radhe // te ghara tUTe jAte kAle / e paramAratha kahyo depAle // 1 // kapikulanakhamukhavidalita-tarutalanipatitaphalAdanaM hi vrN||n punardhanamadagarvita-bhrUbhaMgavikAriNI dRSTiH // 2 // ityAdi matvA sA svagRhaM visasmAra. athaikadA zItadharmavarSANAM trayANAmapi kAlAnAmadhiSTAyakAstrayaH surA militA mithazca vivAdaM kurvati, yathAhaM varaH, ahaM vara iti yudhyamAnAste khokaM gatAH. tatra sabho. paviSTeneMdreNoktaM, asmAkaM nAkaloke eko'pi kAlo nAsti, ato yuSmAbhirmanuSyaloke sabhyajanAgre gatvAtmasvarUpaM niveditavyaM, yataH sa tu sahavAsitvena zubhAzubhaM vetti, bhavadvivAdaM ca spheTayiSyati. tataste trayo'pi surA dvijarUpaM vidhAya vasaMtapuraMprati calitAH, aMtarAle ca prapAnivAsinyA tayA jaratyA proktaM, REDERABETE Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza // 3 // ++ 1000940 bhoH pathikAH ! yuSmAbhiH kathaM yudhyate ? yUyamatrAgacchata ? pAnIyaM ca pibata ? yataH - svacchaM sajjanacittavallaghutaraM dInArthivat zItalaM / putrAliMganavattathApi madhuraM bAlasya saMjalpavat // elAlAM cilavaMgacaMdana lasatkapUra pUrai milat / pATalyutpalaketakIsurabhitaM pAnIyamAnIyatAM // 1 // evaMvidhaM pAnIyaM yUyaM pivata ? pazcAdahaM bhavatorvAdaM spheTayiSyAmi iti zrutvA tasyA vinayAdiguNai raMjitAMste vADavarUpadhAriNastrayo'pi devAstatraivAgatAH tataH kSaNaM vimRzya tAM jaratIprati zItakAlo jajalpa he mAtastvaM brUhi ? kIdRzo'M ? zubhaH azubho vA ? tadA tayoktaM he putra ! tvaM zreSTaH, tvatsamo'nyaH ko'pi na vidyate, yato bhogasya kAraNaM zItakAlaH. yasmiMzcAgate sapta takArA bhogAya bhavaMti yataH - tailaM vApanatAMbUlaM / tulI tAmramayI ghaTI // taptabhojyaM taruNyaMgaM / zIte saptaM sukhA varAH // 1 // tatzrutvA sa zItakAladevaH saMtuSTo jAtaH tato grISmeNa pRSTaM, he mAtastvaM vRddhA, sarveSAM guNAguNau ca jAnAsi, ataH kathaya kodRzo dharmakAlaH ? iti pRSTe sA vRddhA jajalpa, he bhrAtaH ! he putra ! tvaM jyeSTaH, yatastvayi samAgate sarve'pi taravo navapallavA bhavaMti, sahakArAdi mano'bhIpsitaphalAni ca prApyaMte, sapta cakArAzca bhogAya bhavaMti yataH - caMdanaM caturadvAraM / cAmaraM 9%D**$EXP karNikA // 3 // Scanned by CamScanner Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dhamApadeza // 4 // cIracaMdramAH // caMpakaM caturA nArI / grISme sapta sukhAvahAH // 1 // evamatizayena tayA stutaH sa grISmaH || | kAlo'pi gADhaM jaharSa. tato labdhAvasareNa varSAkAlena proktaM, he zubhavAkyasudhAsAriNi mAtastvaM kathaya? | kIdRzo'haM ? tadvacanaM zrutvA svazirodhUnanapUrvakaM sA jaratI jagAda, he putra! tvaM tu sarvottamaH, vizvAdhArAdivahuvirudayukto'si, tava guNAMzca vaktuM suragururapi samathoM na bhavati, tadAnyasya kA kathA ? paramAtmaza ktyA lezamAtraM tvadguNavarNanaM karomi, tattvaM zRNu? bhavadAgamane ca sapta pakArA bhogAya bhavaMti, yataH* pItAMvaraM payaH padmaM / pAdukA pUrNamaMdiraM // purANaM padmapatrAkSI / prAvRSi te sukhAvahAH // 1 // iti tayoktaM | zrutvA so'pi saMtuSTaH, evaM ca te trayo'pi paraM saMtoSaM prAptAH. tatastaiH saMtuSTaistasyai tisraH karaMDikA dattAH, proktaM caiSvekasmin devadUSyaMdukUlamasti, dvitIye tvAbhUSaNAni saMti, tRtIye ca khaMDakhAdyAdIpsitabhojanaM va vartate. ityuktvA tAM ca stutvA te trayo'pi svargaM gatAH. tataH sA sthavirA tu hRSTamanAstAM prapAM vihAya svagRhaprati cacAla. parihitadukUlA, nakhAgrataH kezAMtamAbharaNabhAradhAriNI samAyAMtI sA vadhUsahi * ghutreNAnyairjanaizca dRSTA. ito he mAtaheM mAtariti bruvaMstatra bahurjano militaH, sarvaiH satkRtA sA sukhabhAjanaM | MediaWUMBHARA Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza 4 vabhUva. rAjAdisamagrapaurajanAnAM ca mAnyA saMjAtA. evaM krameNa katicidinAni gatAni. atha lokerhasitA | 3. karNikA zyAmamukhI sA vadhUrvicArayati, zvazrUmApRcchayAhamapyevaMvidhaM karaMDakatrayamAnayAmi. iti matvA chadmanA namrIa | bhUtayA tayA sA nijazvazrUH pRSTA, he mAtaryuSmAbhirete karaMDakAH kathaM labdhAH? tavRttAMtaM yUyaM kathayadhvaM? || * yathAhamapi tadupAyaM kRtvaivaMvidhAna karaMDakAn labhe. zvazrUH prAha, he snupe! zRNu ? vasaMtapuraparisare prapAyAM | | vAridAnena devA api tuSyaMti, evaM tatra tuSTairdevairmA tu vRddhA sthavirAM matvA mahyaM karaMDakatrayaM dattaM. paraM tvaM tu taruNI sauMdaryavatyasi, atastubhyaM te vahan karaMDakAn dAsyati. evaMvidhaM zvazravacanaM nizamya sA sagarvA nijabhartAraMprati jagAda, he prANapriya! prapAyAM pathikAnAM jalapAnArtha gaMtumahamudyatA jAtAsmi; atha bharcA nivAryamANApi kadAgrahapahilA sA tatra gatA. tatrApi lokairuktaM, bho suMdari! navaMyovanatayA tavAtra prapAyoM sthAtuM yuktaM na, evaM lokaDhiM nivAritApi kadAgrahaparA sA tatraiva tasthau. atha kiyadinAnaMtaraM te dvijarUpadharAH kAlatrayasurA mithaH kalahAyamAnAstatraivAjagmuH, tatra ca taistasyAH sthavirAyAH sthAne sA samIcInA navoDhA suMdarI dRSTA. taizca tasthau pRSTaM sA sthavirA kutra gatA? tayA bhaNitaM sA tu Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner karNikA // 6 // dharmopadeza * madIyaiva zvazrUrAsIt, kimarthaM pRcchyase? tairuktaM bho suMdari! tayA tu pUrvamasmAkaM vivAdaH spheTito'mRt. / ca adhunApyasmAkaM vivAde jAyamAne vayaM tasyAH samIpe samAgatAH smaH. sA prAhAhaM tasyA eva snuSA, | ataH kathayadhvaM madagre yuSmatkalahakAraNaM? yathAhamapi bhavatAM vivAdaM spheTayAmi. tat zrutvA teSAM madhyAt | sa zItakAlo jagAda, he bhagini! kIdRzaH zItakAlaH? tadA sA prAha, bho dvija! sa durAtmA duSTaH zI takAlastu sthavirapathikAdInAM vyathAkArako'sti, tasya tu mukhamapi na vilokanIyaM, yataH sa duSTastu zADUEa valAnyapi vanAni dahati, vArimadhyagatAni paMkajAni cApi dahati. evaMvidhAni tasyAH kuvaMcanAni | zrutvA sa ruSTaH tato dvitIyadvijena pRSTaM, atha grISmakAlaH kIdRzaH? sA prAha, sa tu duSTo dharmeNa sarvajanAn / | vyAkulIkaroti, lUkayA ca manujAna mArayati, evamatIvaduHsAdhyo vigatasneha uSNakAlo'sti, tasya | ca nAmApi na zrotuM yogya, tat zrutvA sa ruSTaH. tadanu tRtIyo dvijo'vak, he mAtaheM bhagini ! kIdRzo | varSAkAlaH? tannizamya sA svamukhaM moTayitvoce, bho mahApuruSa! tasya dRSTasya tu nAmApyagrAhya, yataH sa || tu malino bahukadamAkulabhUmikArakaH, cikhillazca sa bAlavRddhAnAM gamanAyA'yogyaH, tasmiMzcAgate pRthvyapi / HERODHP#[]ERISM deeDeparda Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza 119 11 DE-20 bahujIvAkulA bhavati, pAMthAnAmapyeSa klezakArakaH, evaMvidhaH sakalAvaguNasaMpUrNo'sAva prekSaNIya eva iti zrutvA so'pi ruSTaH tataH kruddhenekena sA chinnaghANA kRtA, dvitIyena tasyAH karNau chinnau, tRtIyena ca mahAkAyo raudrarUpaH sarpastasyAH kaMThe kSiptaH evaM durdazAM prAptA sA rudaMtI gRhe samAgatA, sarvanagarajanaizcopahasitA, bhartrApi ca tyaktA evaM kaTuvAkprasAdataH sAtIva duHkhinI jAtA. evaM zvazrUdhUdRSTAMtaM nizamya hitArthibhirjanairmadhuravacanAni vaktavyAni // iti rasanopari kathA samAptA // yaddUraM yadurArAdhyaM / yacca dUre vyavasthitaM // tatsarvaM tapasA sAdhyaM / tapo hi duratikramaM // 2 // tathAhi -- ihaiva bharate kurudeze hastinAgapuraM nAma nagaraM, tatrAzvasenAbhidho rAjA, sahadevyabhidhA ca tasya rAjJyAsIt, anyadA tayozcaturdazasvapnasUcito'tIva manohararUpavAn sanatkumAranAmA putro'bhUt tasya sanatkumArasya maheMdrasiMhanAmA sUrarAjasuto mitraM babhUva atha sa sanatkumAraH krameNa sakalakalAkalApakalita AsIt. athAnyadA sa sanatkumAro yauvanAraMbhe vasaMtotsave svamitreNa saha krIDArtha vane gataH tatra E karNikA // 7 // Scanned by CamScanner Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza || 2 || casa utsavakotukAni vilokayati, atrAMtare kenApyazvapatinA tasmai sanatkumArAya pradhAno'zva upaDhaukitaH kumAro'pi tasmiMsturage'dhirUDhaH, paraM tena turageNa so'pahRtya dUre nItaH atha tasya gaveSaNArthaM nRpaH saparikarastatazcalitaH, sthAne sthAne vilokito'pi sa na dRSTaH tatastamazvasenaM nRpaM nivArya tanmitro maheMdrasihaH svamitra gaveSaNArthaM svayameva cacAla, varSaM yAvacca sa mahATavyAM vabhrAma, athaikadA sArasadhvaniM zrutvA, | manoharakamalagaMdhaM cAghrAya, madhukaramadhuradhvaniM ca zRNvan sa yAvadagre yAti tAvattena sarovaramekaM dRSTaM tatra sarovarAsanne ca kadalIgRhe strIvRMdairanugamyamAnaM sanatkumAraM krIDataM sa dadarza tato'sau baMdimukhAdekaM stutizlokaM paThyamAnamazRNot, yathA- kurudezekamANikya- mazvasenanRpAMgajaH // zrImAn sanatkumArastvaM / jaya trailokyavizrutaH // 1 // iti zlokazravaNena tena maheMdrasiMhena vimRSTaM, nUnamayameva sanatkumAro jJAyate, iti vimRzya yAvatso'gre vilokayati, tAvattena sa eva sanatkumAro vilokita upalakSitazca tato maheMdrasiMhena tasmai praNAmo vihitaH parasparaM ca tayormahAn harSaH saMjAtaH tatastena sanatkumAreNa sa maheMdrasiMho bhaktyA bhojitaH, tatastena nijamitrAya pRSTaM mama mAtApitarau kathaM vartete ? mitreNoktaM mahatA kaSTena, pa {{EHGEEEE karNikA // 8 // Scanned by CamScanner Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza // 9 // PMI DID GENIK ramatha mamAtmIyaM vRttAMtaM kathaya ? kumAreNoktaM, bho mitra ! AyAtIyaM vakulamatyabhidhA mama vidyAdharIpriyA, sA ca prajJaptividyA prabhAvAdvijJAya mama sarvamapi vRttAMtaM tavAgre kathayiSyati ityuktvA sanatkumArastu suptaH. atha sA vakulamatI prAha, bho maheMdrasiMha ! tvaM zRNu ? athAzvApahRto'yaM kumAro mahATavyAM patitaH, atha dvitIye'pi dine sa turaMgamastu tathaiva dhAvituM lagnaH tRtIyadine kSutaDAkAMtaH sa turaMgamo mukhanirgatajihvo bhUmau patito mRtazca atha turaMgamAduttIrNaH kumAro'pi jalA'prAptyA bhrAMtAkSo'cetanIbhRya bhramo patitaH.. ito vanasthenaikena yakSeNa sa jalaiH siktaH sacetano jAtaH atha labdhacaitanyena tena kumAreNa taM yakSaprati pRSTaM bho yakSarAja ! evaMvidhaM zItalaM jalamala kutra vartate ? yakSeNoktaM bho kumAra ! etajjalaM mAnasAkhye sarovare vartate tadA kumAraH prAha cedahaM tatra snAnaM karomi, tadA me zarIrasaMtApo'payAti iti zrutvA tena yakSeNa sa kumAro mAnasasarovare nItaH tatra ca tena snAnaM kRtaM, atha jalaM pItvA yAvatsa sarovarapAlyAmupaviSTastAvatpUrvabhava vairiNA'sitayakSeNa sa dRSTaH tatra ca tena yakSeNa sArdhaM tasya kumArasya yuddhaM babhUva atrAMtare tena maheMdrasiMhena sA bakulamatI pRSTA, bho sulocane! tena yakSeNa saha kumArasya vairakAraNaM kiM ? NEEEE karNikA // 9 // -N Scanned by CamScanner Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza // 10 // 2004-05 Time bakulamatI prAha zrUyatAM ? pUrvaM zrIkAMcanapurAbhidhe nagare vikramayazo nAma nRpaH, tasya ca paMcazatarAiya Asan. tatraiva nagare ca nAgadattAkhyaH zreSThI vasatisma, tasya viSNuzrInAmabhAryA atIva rUpavatyAsIt. athAnyadA rAjapATikAyAM vrajatA tena nRpeNa sA zreSThIpatnI dRSTA, kAmAturo vyAmohitazca sa tAM gRhItvA svapa rAjJa kAra. athAnyadA mAtsaryAccheSarAjJIbhiH kArmaNaprayogeNa sA viSNuzrIrvyApAditA, tena sa rAjAtIva duHkhito babhUva mohena ca sa tasyAH zarIrasyAgnisaMskAraM kartuM na dadAti tadA pradhAnairmilitvA pracchannaM sA viSNuzrIrvahityaktA tataH sa rAjA jalAnnaM tyaktvA sthitaH pradhAnaizca tRtIyadivase taM nRpaM duHkhitaM | dRSTvA tasmai tasyAH zavaM darzitaM. durgaMdhayutaM tatkalevaraM vIkSya sa rAjA vairAgyeNa cAritraM gRhItvA tRtIyadevaloke gataH tatazcyutvA sa ratnapure jinadharmanAmA vaNigbabhUva itazca sa nAgadattaH priyAvirahAtoM mRtvA siMhapure'gnizarmAbhidho dvijo jAtaH kiyatA kAlena ca sa vipro tridaMDavataM jagrAha tapaH kurvANazca so'nyadA rAjagRhapure gataH, tatra sa naravAhananRpeNa pAraNAya nimaMtritaH itaH sa jinadharmAbhidho vaNik tatrAgatastena tridaMDinA dRSTaH pUrvavairaM smRtvA tena tridaMDinA rAjJo'gre proktaM, he rAjan ! yayasya zreSTanaH pRSTasthitatAmra EXE-EE karNikA // 10 // Scanned by CamScanner Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza BIPIDEMONOMURBedardi sthAlyAM kSIrAnnena pAraNaM kArayasi tadA karomi, nAnyathA. tadA rAjJA tathaiva kAritaM, zreSThinaH pRSTatazcoSNa- karNikA kSIrAnnadagdhA tvaguttIrNA, zreSTinA ciMtitaM nUnamidaM me pUrvakRtakarmaNa eva phalaM mayA labdhaM. tataH sa zreSThI a jinapUjAM vidhAya tuMgagirizikhare mAsaM yAvatkAyotsarga ca vidhAya zubhArAdhanayA mRtvA saudharmeMdro jAtaH.sa tridaMDyapi mRtvA tasyaiveMdrasya vAhanamairAvaNahastI vasRva. tatazcyutvA sa tridaMDajIvastiryagyoniSu bhrAMsvA'jJA* natapasA asitAkSayakSo jajJe. tataH sa iMdro'pi cyutvA hastinAgapure sanatkumArAbhidhazcakrI babhUva. etacca / tayorvairakAraNaM jAnIhi? tatastAbhyAM yakSakumArAbhyAM mahAyuddhaM kRtaM. labdhalakSeNa kumAreNa sa yakSo muSTinA hatastato naSTaH, devayonitvAcca na mRtaH. tadA vidyAdharaizca tasya kumArasyopari puSpavRSTiH kRtA. atha sana sanatkumAro yAvadane calati, tAvattena bhAnuvegAbhidhavidyAdharasyASTau kanyA dRSTAH, tatastena bhAnuvegavidyAdhareNa tAH sarvA api kanyA sanatkumArAya pariNAyitAH. atha vivAhAnaMtaramAvaddhakaMkaNa eva sa yAvat kiMcijjAgarukaH suptastAvatkacitkaruNasvaraM zrutvA so'gre calitaH, itastena ratnazRMgagirAvekaM bhavanaM dRSTaM, tatraikaM duSTaM vidyAdharaM nirjitya karuNasvaraM rudaMtI tAM sunaMdAkhyastrIratnaM pariNItavAn. evaM tatra taM vajravegavi. 1194dIHARIDHHATTI Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza // 12 // * E14014 |dyAdharaM jitvA sa kanyAzataM pariNItavAn itazca saMgrAmasamaye tasya tatra cakraratnaM samutpannaM. evaM tasyAM vakulamatyAM jalpaMtyAmeva sa sanatkumAro'pi gatanidro jAtaH tato'sau mahatA parivAreNa yuto vaitADhaye gataH | tatazca mitraprArthanayA sa hastinAgapure samAyAtaH taM dRSTvA tasya mAtApitarAvapyatyaMtaM pramudito. itastatra tasya navanidhAnAni samutpannAni tatastena bharatakSetrasya paTkhaMDasAdhanaM kRtaM. atrAMtare saudharmeMdrasabhAyAmIzAnadevalokAtsaMgamakAkhyo devaH samAgataH tasyAtIvatejasA ca sabhAyAmudyoto'bhUt tadA devairiMdraMprati pRSTaM, he svAminnasya devasya sadRzI prabhA kiM kasyApi na vidyate ? iMdreNoktaM hastinAgapuranagare manuSyarUpasya sanatkumAracakriNo'smAdevAdapyadhikA zarIrakAMtirvidyate tat zrutvA tatparIkSArthI dvau devI tatazralito. jaradvijarUpau ca tau tasya cakriNo gRhe samAgatau tadA cakriNA tayoH pRSTa, yuvAM ko? kutazcAtra samAyAto? tAvUcaturAvAM dvijau bhavadIyarUpavilokanArthamatra sametau svaH. cakriNoktamadhunA tailAbhyaMgite mama dehe suMdaraM rUpaM nAsti, ataH sabhAyAmAgatya madIyAlaMkRtazarIrasya rUpaM | yuvAbhyAM vilokanIyaM tat zrutvA tau devo tato gato. atha snAnAnaMtaraM vibhUSitazarIre catriNi sabhAyAM 1+++ karNikA // 12 // Scanned by CamScanner Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 13 // 306-28 804013 4030094 | siMhAsane samupaviSTe tau dvijarUpadharau devau tadrUpavilokanArthaM tatra sametau tadA tadUpavilokanena tau vilakSau zyAmavadanau ca jAtau tadA cakriNA pRSTaM, bho dvijottamau ! madIyaM rUpaM vilokyAdhunA yuvAM kathaM zyAmAsyo jAtau ? tAvUcaturbho rAjan ! adhunA rogAkrAMtazarIrasya tava rUpabhraMzo vilokyate. cakravartirUce, yuvAM tatkathaM jAnIthaH ? tAvUcaturdevatvena tatastau devau pratyakSIbhUya tasya prazaMsAM ca vidhAya svasthAnaM jagmatuH atha vairAgyapareNa cakriNApi vimRSTaM, nUnaM rUpayauvanAdi kSaNavinazvarameva tataH kimanena pApaheturAjyena ! iti vicArya | tena cakriNA zrIvinayaMdharAkhyaguroH samIpe dIkSA gRhItA. gotArthaH sannekAkitvena pratimAditapaH paraH sa vijahAra. kRtaSaSThASTamAditapA gocaracaryayA paribhraman lukSAhAraparo'sAvekadA takraM labdhavAn. athaivaMvidhakadaryAhAreNa tasya zarIre sapta vyAdhayaH samutpannAH, yathA - zuSkakacchrajvara zvAsAH | kAsazcAnnArucistathA // akSiduHkhaM daMtaduHkhaM / saptaite'tyaMtadAruNAH // 1 // evaM saptavidharogaduHkhaM sa saptavarSazatAni yAvadasahata. | vairAgyayuktaH sa rAjarSirnijavyAdhipratIkAraM na karoti. athAnyadA punarapIMdreNa sabhAsamakSaM tasya vairAgyaprazaMsA kRtA. tadA dvau devau tatparIkSArthI vaidyarUpaM vidhAya tasya rAjarSeH samIpaM samupAgato. taM natvA ca tAbhyAM 400-3000-3000-3 karNikA // 13 // Scanned by CamScanner Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza || kathitaM, bho mune! AvAM tvadoyarogacikitsAM kartumicchAvaH, muninoktamahaM me bAhyarogasya pratIkAraM necchAmi, || karNikA na kevalamaMtaraMgarogacikitsAmevAhaM vAMchAmi. tAbhyAmukta tatvAvAM na bodhAvaH. tadA muninoktaM bAhyarogacikitsAM tvahamapi jAnAmi, ityuktvA tena muninA kuSTAbhibhUtA nijAMgulirekA vazleSmaNA vilipya roga rahitA svarNavarNA kRtA. tad dRSTvA tasya prazaMsAM vidhAya to devau svasthAne prAptI. athaivaM tapasaiva kSINazarIraH dsa rAjarSiH zubhadhyAnaparaH kAlaM vidhAya tRtIyadevaloke gataH. // iti tapoviSaye rAjarSizrIsanatkumAracakridRSTAMtaH // essan tapaH sarvAkSasAraMga-vazIkaraNavAgurA // kaSAyatApamRdrIkA / karmAjIrNaharItakI // 1 // atrApi tapoviSaye dRSTAMto yathA-atraiva bharatakSetre kusumapuranAma nagaraM, tatra ca nAgacaMdranAmA zreSThI nivasatisma. tasya ca nAgadattanAmA suputraH, yataH-vinItaH sttotsaahii| mAtRpitRpriyaH sudhIH // puNyavAn - vararUpADhyaH / suto bhAgyena jAyate // 1 // athAnyadA tena nAgadattena jinabhuvane kenApi bhAgyavatA dharma PIMPPSOAMIRRIDOHalala APaederHealE938 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner pideza // 15 // DeaseDRENDSDOMorelDOMBI pareNa kAritA zrIjineMdrapratimApUjA dRSTA. tadA hRSTena tena nijajanakAyoktaM, he tAta! ahamapi nijabhujAbhyAM dhanamarjayitvaivaMvidhAM zrIjineMdrapUjAM kariSyAmi. pitrA tu taM vAlaM vijJAya na kiMcidapi pratyuttaritaM. atha dravyArjanAya dezAMtaragamanotsukaH sa nAgadattastu nijahahe samupaviSTaH. itaH kazcideko brAhmaNaH paMca zatamUlyena zlokaikavikrayotsukastatra samAgataH, sa ca zloko yathA-akartavyaM na kartavyaM / prANaiH kaMThagava tairapi // kartavyameva kartavyaM / prANaiH kaMThagatairapi // 1 // atha sa nAgadattaH paMcazatadrammavyayena taM zlokaM tato brAhmaNAdagrahIta. itastatra samAgatena pitrA krodhena so'tyarthaM tarjitaH, evaM pitrApamAnitaH sa nAgadattaH paMcazatapravahaNaiH saha samudrayAtrArthaM cacAla. atha kiyaMti dinAni yAvattAni pravahaNAni samudramadhye praceluH ito'kasmAt tAni sarvANyapi pravahaNAni bhujaMgavalayaparvatakuMbhikAyAM patitAni. itazciMtAtureNa tena nAgadattenAgre'pi tatraiva kuMbhikAyAM patitaM pravahaNamekaM dRSTa. tadA sa nAgadattastasmin pravahaNe gataH. tatra ca tenaikaH puruSo maraNAMtadazAM prApto dRSTaH, nAgadattena sa puruSo'nazanapUrvakaM namaskAradAnena niyamitaH. atha tatra bhujaMgavalayaparvate suvarNadvIpAdhipati // 15 // Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 16 // dharmopadeza 13 suMdarAkhyanRpatipAlitAH paMcazatazukA nivasaMti atha tatra kuMbhikAyAM yaH ko'pi kaSTe patati, tadvRttAMtaM tanmadhyAdekaH zuko nRpAdhe sametya nivedayati, paramakRpAluH sa suMdaranRpazca tatkaSTabhaMjanopAyaM karoti. athaikadA tena nAgadattena pravahaNAgatasyaikasya zukasya pAde nijakaSTodaMtaciTTikA baddhA. tataH sa zuko'pi ciTTi kAyutaH suMdaranRpapArzva gataH tacciTTikAvRttAMtaM vAcayitvA duHkhito rAjA bhojanamapi na karoti tatastena rAjJA nAgadattakaSTanivAraNArthaM nijanagaramadhye paTahodghoSaNA kAritA. tadA tatra vAstavyenaikena vRddhanAvikena sa paTahaH spRSTaH, niveditaM ca tena rAjJe, he svAminnahamupAyena samudramadhye gatvA bhujaMgavalaya kuMbhikAmadhyAttaM kaSTe patitaM puruSaM niSkAzayiSyAmi hRSTena rAjJA tasmai nAvikAya lakSasuvarNe pradattaM. atha sa vRddhanAviko'pi pravahaNasthitastatra bhujaMgavalayaparvatadvAre prAptaH tatra tena taM pravahaNasthitaM nAgadattaMprati kathitaM, yadi bhavatAM madhyAtko'pi sAhasaM kuryAttadaitAni pravahaNAni kuMbhikAmadhyAddahirnissaraMti tadA sa nAgadattastaM vRddhanAvikaMprati jagAda, kathaMvidhaM sAhasaM vidheyaM ? nAvikenoktamasya bhujaMgavalayaparvatasyopari iMdranIlamaNimayaprAsAde maNimayaM zrIneminAthajinezvarasya biMbaM vartate, tasmin prAsAde ca mahatpramANA 3][49 04-0 karNikA // 16 // Scanned by CamScanner Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner // 17 // dharmopadeza * DhakkAH saMti; atha yaH ko'pyamuM vaTavRkSamavalaMvya parvate ca gatvA tA DhakkA vAdayet, tadA tAsAM nAdabhItAH koTisaMkhyAkA bhAraMDapakSiNa utpatiSyaMti, teSAM pakSavAtapreritAni cAmani pravahaNAni mAgeM caliSyati. tenetyukte sa nAgadatto nAvikAnprati prAha, yaH ko'pi tatra yAti, tasyAhaM lakSasuvarNa yacchAmi, paraM mRtyubhayAttatra gaMtuM ko'pi naicchat. tadA sa nAgadatto lokAnAmupakAraM viciMtya sAhasaikavIro vaTazAkhAmavalaMbya svayameva tatra jagAma. tatra jinaprAsAde gatvA prabhu ca namaskRtya tAH sarvA api DhakkA vAdayAmAsa. tAsAM - nAdena bhItA bhAraMDapakSiNastata utpatitAH, teSAM pakSavAtapreritAni sarvANyapi pravahaNAni mArge lagnAni. atha nAgadattena tatra svayaM sAmAyikamAdAyASTAhnikAtapaH pratyAkhyAtaM. atrAMtare tatraikazcAraNamunirupAgataH, tadA hRSTo nAgadattastaM muni mahAbhaktyA praNipatyovAca, bhagavan ! me'nazanaM dIyatAM? tadA muniruvAca, bho mahAbhAga! adyApi bhavato bhogaphalaM karma vidyate. itastatraiko vidyAdharaH samAyAtaH, so'pi taM cAra Namuni namaskRtya tatropaviSTaH. muninApi tasmai dharmopadezo dattaH, pratibuddhena tena vidyAdhareNa mAMsabhakSaNa-1 // 17 // 17| pratyAkhyAnaM kRtaM. tataH sa cAraNamunirgaganamArgeNotpatitaH. tato hRSTena tena vidyAdhareNa nijaputrI tena | DegorieDekdamadeddalaa BHELDHODIODODIOHDHI Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner karNikA dharmopadeza nAgadattena saha tatra pariNAyitA. tathA sRri vidyAmaMtrauSadhIdravyasvarNaratnAdikaM tena tasmai nAgadattAya dattaM. / / ca tato vimAnaM racayitvA nijaputrIyutaM taM nAgadattaM ca tatra saMsthApya sa tasya gRhe mumoca. tatra sa nAgadatto // 18 // mAtApitrormilitaH, parasparaM ca mahAnaMdo jAtaH. tAni pravahaNAnyapi tatra sukhena samAyAtAni, vardhApanA dikaM babhUva. tatastena nAgadattena tatra jinaprAsAdaH kAritaH, tatra ca jinapratimA sthApitA. tatra sa na trikAlaM jinaprajanaM karoti, vividhAM ca jinapUjAM racayati, nAnAvidhAni puNyakAryANi ca karoti. itya* TAhnikAtapoviSaye zrInAgadattakathAnakaM saMpUrNa // 3 // Dases, viSahya vapuSaH pIDAM / dhUrtAH saukhyamabhIpsavaH // paralakSmI parastrIM ca / vilasaMti kSatAMgavat // 1 // sUryapure ratnArkanAmA zreSThI bhRzaM dhaniko'bhUt. athaikadA prakaTadhanabhItena tena vyavasAyAtiriktadhanaguptaye nijasutaH proktaH, yataH-arthAnAmarjane duHkha-marjitasyApi rakSaNe // nAze duHkha vyaye duHkhaM / dhiga-* tho'narthabhAjanaM // 1 // tatastau dvAvapi pitAputrau bahudhanaM lAtvA zUnye zmazAne gato. tatra suto bhuvaM / Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza // 19 // 30 0-13000 khanitvA yAvattamarthaM tatra niHkSipati, tAvattasya pitrA proktaM, bho suta ! dhanalolupA dhUrtAH sarvatra bhramaMti, | ato manmano'dhIraM, atastvaM sarvato vilokaya ? tataH putreNa yAvatparito vilokitaM tAvannAtidUramekaM purumRtakaM vinA tatra na ko'pyanyo dRSTaH tanmRtakavRttAMtazca nijapile tena kathitaH tadA janakena tajjIvanazaMkayA pRthak pRthak tasya karNadvayanakracchedanaM ca sutapArzvAtkAritaM. tathApi sa dhUrtaziromaNirniruddha zvAso nizceSTaH kASTavadeva sthitaH tena dhUrtenArthalobhAtkaMThacchedanAvadhi sAhasaM kRtaM tatastAbhyAM pitAputrAbhyAM niHzaMkameva tatra nijadhanaM guptIkRtaM. atha gRhaM gatayostayostena dhUrtenotthAya zIghrameva tatsakalamapi dhanaM bhUmitaH karSitaM, ciMtitaM ca zravaNanakrAbhyAM hIno'pi dhanikastu pUjyata eva tato'sau taddhanavyayena vezyAdibhiH saha vilalAsa. athaikadA tena ratnArkeNa zreSTinA taddhanAkarSaNAya tAM bhuvaM khanitvA yAvatsa gata vilokitastAvattena dhanarahito rikto dRSTaH tadA tatraiva mUrcchAM prApya sa bhRzaM vilalApa tato'sau tannijadhanaM naSTaM nizcitya gRhe pazcAdAgatazciMtayati, nUnaM tenaiva kartitanakakarNena dhUrtena stenena madIyaM taddhanaM gRhItaM saMbhAvyate tataH sa zreSThI veSAMtaraM vidhAya tatpuruSagaveSaNArthe puramadhye bhramatisma kiyadbhirdinaizca tena sa 040-23000-3000 karNikA / / 19 / / Scanned by CamScanner Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner // 20 // paTena eva chinnanakrakarNaH puruSo gaNikAgRhe vilasan dRSTaH. rAjapuruSairdhArayitvA sa zreSTI taM dhUrtaziromaNi rAjasasabhAyAM nItavAn. rAjJA pRSTena tena dhUrtena vihasyoktaM, rAjan ! mayA taddhanaM mudhaiva gRhItaM nAsti, paraM mama karNanAzike datvaiva mayA tadagRhItamasti, ataH prathama zreSThI cAyaM me karNanAzikA arpayatu, yathAhaM taddha| namapi pazcAdarpayAmi. ityuktvA tena dhUrtena sakalo'pi nijavRttAMtaH satyarUpeNa rAjJo'gre niveditaH tasya | satyavAdena hRSTo rAjApi taM vimucya sanmAnayAmAsa. // iti dhUrtakathA // . HAMIRPvAIMBBSiCall-93COMORE gauravaM vibhavAjAte / vibhavo buddhisaMbhavaH // tadatyayAddhanaH zreSThI / khedamAsedivAn purA // 1 // caMpAyAM nagA dhanAkhyaH zreSTI vabhRva. tasya madanAkhyazca suto'mRt. ekadA sa madano nijamitrayuto vipaNazreNyAM gataH, tatraikaM hada krayANakarahitaM sudhAliptaM manoharaM devagRhopamaM dhanikAzritaM dRSTvA sa vismitaH. tatastena svamitraprati pRSTaM, bho mitra! idaM haTUM krayANakarahitaM kevalamekadhanikAzritaM manoharaM ca kathaM | iyate mitreNoktaM bho madana! idaM tu buddhihaTTa kathyate, atra sthito'yaM dhaniko draviNaM gRhItvA kevalaM D // 20 // Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza // 21 // 10-10004-20 buddhimeva vikrayati tat zrutvA vismitena tena madanena paMcazatadrammadAnena tato dhanikAdekA buddhiH krItA, yathA-yatra dvau kalahAyatastatra na stheyaM. evaMvidhAM buddhiM lAtvA sa svahaTTe samAgataH tadA sa mitrairahasyata. evaM tanmitraprahasanaM vilokya jAtazaMkena janakena tatkAraNaM pRSTaM tadA tena madanakRta vyApArakAryAdikaM | kathitaM. tannizamya roSAruNaH sa zreSThI kuvacanaistaM svaputraM tarjayAmAsa yathA-re duSTa ! tasya lubdhasya dhUrtasya pAze tvaM kathaM patitaH ? tvayA sudhaiva dhanavyayaH kRtaH tatra gatvA tato vAkya-bANairvivyAdha buddhidaM // evaM| vidhagirA mugdhAn / pratArayasi vaMcaka // 1 // evaM sa dhanazreSThI taM buddhidAyakaM dhanikaM bhRzaM nirbhartsayAmAsa. tatastena buddhidena dhanikena zapathadAnapUrvakaM tAM buddhiM lAtvA tasya dhanaM pazcAdarpitaM. athaikadA tena madanena | svamitragRhaM gacchatA ho rAjamAnyau puruSo muSTAmuSTipUrvakaM kalahAyamAnau mArge dRSToM, tadvilokana kautukI sa | madano'pi tala sthitaH tatastatra saMgatalokaistau dvAvapi puruSau balAdrAjJaH pArzve nItau tadA nyAyakaraNArthaM rAjJA proktametatkalahaviSaye'sti kiM ko'pi sAkSI ? lokairuktaM dhanazreSThIputro madanaH sAkSI vartate tato rAjJAdiSTAH subhaTAstasya madanasyAkAraNArthaM dhanazreSTigRhe prAptAH tAn dRSTvA kSubdhaH zreSThI tasyaiva buddhidasya 1-1-1 karNikA // 21 // Scanned by CamScanner Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner kA kANakA dharmopadeza * dhanikasya zaraNaM gataH proktaM ca tena tasya, bho mitra! athAdhunA pAhi pAhi matkuTuMvAdi ? tatastena buddhi- na dena koTimUlyaM yAcitaM. tadA ciMtAtureNa tena dhanazreSTinA tasme koTimitamapi dravyaM dattaM. tadA tena | dhanikenApi tasmai buddhirdattA, yathA-atha tvaM svasutaM grathilIkuru ? tatastathaiva karaNena sa madanastasmAtsaMkaTAnmukto babhUva. krameNa ca sukhI jAtaH // iti buddharupari dhanazreSTiputramadanakathA // // 22 // ParalleevESIDDHARTHI / atha devadravyabhakSaNavipaye bhrAtRdvayakathA yathA-vizvapure kSemaMkarAbhidho rAjAbhavat. tasya yugaMdharAkhyaca putro'mRt. athaikadA sa yugaMdharo vanamadhye gataH. tadA tatra kasyApi muneH kevalajJAnotpattirvabhRva. tadA tatrAgatairdevagaNaiH kriyamANaM tatkevalajJAnamahotsavaM dRSTvA jAtajAtismRtiH sa yugaMdharakumAro devatArpitamuniveSaH pravatrAja. tadA rAjAdayazca tadvaMdanAya tatrAgatAH. tAvattatra kuSTavyAdhiprabhRtirogAtaH samastadaHkhapAtraM ca kazcideko rorapuruSo'pi samAgataH. tadA rAjAdayo lokAstasya rorapuruSasya pUrvabhavavRttAMtaM kevaline pRcchatisma. tadA sa kevalI prAha, kusumapurAbhidhe nagare naMdanAgadevAbhidho dvo zrAddhau bhrAtarAvabhUtA. tayornado LAPOORPHANP // 22 // Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza // 23 // 18090010 | vyavahArazuddho nyAyopArjitadravyeNa svAjIvikAM karoti. aparo nAgadevo'pi tathaiva nijanirvAhaM karoti, paraM tasya svabhAvaH kiMcillobhayuto'bhRt. atha tau dvAvapi paramazrAddha pApabhIrU vijJAya tannagarAdhipena svakAritajinamaMdire devadravyarakSaNArthaM niyukto. evaM tau dvAvapi zubhabhAvena devadravyarakSaNaM kurutaH athAnyadA pUrvabaddhAMta rAyakarmadoSeNa nAgadevaH kSINadhano babhUva, tena soMtarAMtarA svalpaM devadravyaM bhuMkte. tadarthaM vRddhabhrAtrA naMdena nivArito'pi sa nAmanyata tadA naMdena ciMtitaM etadvRttAMtaM prAtarbhUpAya nivedayiSyAmi iti ciMtayanneva sa naMdo'kasmAdutpanne zUlarogeNa rAtrau mRtvA vyavahAriNaH suto babhUva tatazcyutvA sa prANatakalpe devo jajJe. tato manuSyatvaM prApya saptabhaveSu dIkSAmArAdhyAyaM yugaMdhara munirjAto'sti asminneva bhave casa siddhiM yAsyati atha sa nAgadevastu tasminneva bhave SoDazarogayuto babhUva, pazcAttApena sa svagRhasasvaM bhakSitadevadravyapade'rpitavAn maraNasamaye ca zeSadravyArpaNAya sa nijasutebhyaH kathitavAn tato mRtvA sa nAgadattajIvazcirakAlaM narakAdiSu bhrAMtvAyaM mahArogI roro jAto'sti evaMvidhaM kevaliproktaM nijavRttAMtaM nizamya sa roro'pi jAtismaraNamavApa tataH sa nijapApamAlocya kevalipArzve vrataM jagrAha, anazanaM ca EXE-GLO E karNikA // 23 // Scanned by CamScanner Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza 13 vidhAya so'cyutadevaloke devo'bhavat, tatazcyutvA sa mahAvidehe siddhiM yAsyati. // iti devadravyabhakSaNa-18 viSaye bhrAtRdvayakathA samAptA // 6 // // 24 // ekadevAzritaM dharmaM / nizcayAnna karoti yaH // sa dhAracaMDavanmukhoM / bhavapUreNa nIyate // 1 // . naMdipurAbhidhe nagare kazciddaridro dvijaH saMtatirahito'bhRt. sa ekadA ciMtayati, mama dravyasaMtatizu-13 nyasya mAnuSyakaM nirarthakameva. tato'sau svakulakramAgate dhAracAmuMDAkhye devyAvArAdhya sutamekaM labdhavAn. | tasya sa sutazca krameNa gRhasvAmI jAtaH. athaikadA grISmAtyaye kvApi grAme gacchan soMtarAle nadyAmekAyAM na praviSTaH. itazca jalapUreNa pravAhito'so dhAracAmuMDAkhyadevIdvayaM svatAraNArtha smRtavAn. tadA te dve api devyau tatra samAgate, paraM dvayoH smaraNenaikayA ciMtitaM dvitIyainaM tArayiSyati, tathaiva dvitIyApi ciMtitaM paraivainaM tArayiSyati. evaM tAbhyAmekayApi sa nadIpUrAnna nistAritaH, tatazca sa tatra jalamagno mRtaH // ityekadharmAzraye dhAracAmuMDakathA samAptA // 7 // ..... | PETRip-Aalegal-HODE- DEHRADEMIODOGHADI SEP-19 | // 24 // Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner DAEIR dharmopadeza | vAhyADaMvaribhirbhAvyaM / mUkhairapi niraMtaraM / ADaMbarAtpurA jigye / kiM vivAdI na cakriNA // 1 // // 25 // ratnapurAbhidhe nagare mahIpAlAbhidho rAjAbhUta. tasya sabhAyAM bahavo vidvAMso'bhUvan. athaikadA paMcazataturagAnvito niHsvAnakuddAlaniHzreNikAchatracAmarAyADaMbarayutaH kazcidvAdo vidyAvAdArtha samAgataH. evaMvidhaM taM vAdinaM samAgataM zrutvA tatrasthAH kecidvidvAMso naMSTvA paragrAmaM yAtAH, kecicca pracchannaM guptagRhe sthitAH.* atha nijasabhAkalaMkabhIruNA nRpeNa tena vAdinA saha vivAdakaraNAthai nijanagaramadhye paTaho vAditaH. tadA kenacinmattapuSTena kANaikAkSiyutena tailikena sa paTahaH spRSTaH, tadA rAjJApi sa tailikaH sukhAsanAsInaH haM janaiH parivRtaM mahADaMbaradharaM taM tailikaM || dRSTvA sa videzIyo vAdI svamanasi kSobhaM prAptaH. tataH sabhAsamakSaM tena vAdinA parIkSArtha tasya tailikasya | | sanmukhaM nijaikAMgulIko/kRtA, tad dRSTvA tena tailikena nijAMgulidvayamRrvIkRtaM. tadA tena vAdinA svakIyAH paMcApyaMgulaya UdhvIkRtAH; tadA ruSTena tena tailikena nijamuSTibaMdha UrvIkRtaH. tad dRSTvA sa 13 vAdIMdrazciMtayati, nUnaM satyaM tatvaM tvayameva vidvAn vetti. anenAhaM jitaH, iti viciMtya sa nijAsanaM tyaktvA | D OWSDOMEPA Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza // 26 // 13 tasya tailikasya pAdayoH patitaH, kathayAmAsa ca sabhAsamakSaM, he rAjan ! bhavatAmayaM paMDitaH satyatatvavettAsti, karNikA evaMvidhasUkSmavAde'pyahametena parAjitaH. tadA rAjJA pRSTaM kathamanena madIyapaMDitena tvaM parAjitaH? iti / nizamya tena vAdIMdreNoktaM, mayaikAMgulyU:karaNenaika evezvara iti saMjJitaM, tadAnena yuSmadIyapaMDitarAjena nijAMgulidvayamRrvIkRtya saMjJitaM yadeka izvaro dvitIyA ca zaktiriti dviguNAtmakaM tatvamastIti. tato mayA kA paMcAMgulyUvIkaraNataH paMceMdriyANIti saMjJayA proktaM, tadAnena paMDitaziromaNinA nijamuSTimIkRtya mA / | jJApitaM, yathA paMcApyetAnIMdriyANi yamaniyamAdibhigopyAnIti. ityuktvA nijasarvasvaM muktvA sa vAdI| drastataH palAyitaH. atha tadgamanAnaMtaraM rAjJA tasmai tailikAya pRSTaM, bho tailikarAja ! tvayA kathaM sa vAdoMdraH | meM parAjitaH? tadA tenaikAkSiNA tailikenoktaM khAmin tena vAdinA nijaikAMgulyU:karaNato madIyazeSakA-13 kSisphoTanAyoktaM, tadA mayA nijAMgulidvayamRvIkRtyoktaM nUnamahaM tvadIyacakSurdvayamapi sphoTaSyiAmi. tato'sau paMcAMgulyU:karaNato mAM capeTAM dAtumudyato'bhUta, tadA mayA muSTimudgamya tasmai jJApitaM, yathA- | nena muSTiprahAreNAhaM tava jIvitamapi lAsyAmIti. etattailikoktaM nizamya rAjAdayaH sarve'pi sabhAjanAH EPIONEDRODDEHRARHI Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 482000 sAnaMdAzcaryeNa hasituM lagnAH tato rAjJA sa tailiko vastrAbhUSaNAdibhiH satkRtya nijagRhe preSitaH // ityADaMbare tailikakathA samAptA // // atha satpAtradAne zAtavAhananRpakathA prArabhyate // mInAnane prahasite bhayabhItamAha / zrIzAtavAhanamRSirbhavatAtra nadyAM // yat sakthubhirmunirakAri supAraNaM drAk / daivAdbhavaMtamupalakSya jhaSo jahAsa || 1 || pratiSThAnapurAbhidhe nagare zAtavAhanAbhidho rAjAbhRt. athaikadA sa rAjA rAjapATikAyAM vane paribhramannekasyA nadyAstaTe samAyAtaH, tatra nadyAmekaM matsyaM hasaMtaM dRSTvA'riSTabhIto nagaramadhye samAgatyaikaM jJAninaMprati tasya matsyasya hAsyakAraNaM papraccha tadA sa jJAnI muniH prAha, bho rAjan ! pUrva dvAvapi bAMdhavau dravyArjanAya dezAMtaraMprati prasthitau krameNa calaMtau tasyA nadyAstade samAyAtau tayoH pArzve zaMbalArtha sakthavo'bhUvan itaH ko'pi mAsakSapaNatapastrI munistatra samAyAtaH tadA tayorekena bhrAtrAtIvabhAvapUrvakaM nijabhAgArdhasakthavastasmai munaye nimaMtraNapUrvakaM samarpitAH; apareNa ca 444 kaNikA // 27 // Scanned by CamScanner Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner karNikA // 28 // H-RIPATELEBDIODOHOREEP kArpaNyAtkiMcidapi tasmai munaye na samarpitaM. evaM sa munidAnadAtA bhrAtA tato mRtvA dAnaprabhAvAttvaM / / zAtavAhanAkhyo rAjA jAtaH. sa kRpaNabhrAtApi tato mRtvAyaM matsyastasyAmeva nadyAM samutpannaH. saMprati ca | tvAM dRSTvA tasya matsyasya jAtismaraNajJAnaM samutpannaM. atastava pratibodhAya sa matsyo jahAsa. evaM muniproktaM vRttAMtaM nizamya sa zAtavAhano rAjA bhRzaM pramodaM prApto dharmadhyAnaparo jAtaH // iti satpAtradAne vAhananRpakathA samAptA. // 9 // pRthvIpIThAbhidhe nagare kanakabhramAkhyo rAjA rAjyaM karotisma. athaikadA tasya sabhAmadhye naTaH samAyAtaH, tena tatra sabhAyAmatIvamanoharaM nATakaM kRtaM, rAjAdayaH sarve'pi sabhAjanA saharSA jAtAH. rAjJApi tasmai bhUridravyadAnaM dattaM, tato rAjJA taM caMdrodyotaMprati kathitaM, bho naTa ! tvaM nRtyakalAyAmatIvakuzalo'si. atha caMdrapurAbhidhe nagare caMdrasenAkhyo rAjA rAjyaM karoti, paraM sa paramo jainazramaNopAsako'sti. tasya nRpasya cittaM nATakena raMjayitvA yadi tvaM tasya pArvAdAnaM labhethAstadA tava kalAM samIcInAmahaM manye. tadA tena caMdrodyotena tatra sabhAmadhye sAhaMkAraM vacanaM kathayitvA tathAkartuM pratijJA kRtA. tato'sau || --TIMRORTEENPATRIODramDEJETHI lal // 28 // Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner // 29 // dharmopadeza || zIghraM tAM caMdrapurIMprati cacAla. krameNa paMthAnamullaMghya sa tatra caMdrapuryAM prAptaH. athaikadA prastAvaM labdhvA sa | karNikA rAjasabhAyAM gatvA manoharaM nATakaM cakAra, paraM sa caMdrasenarAjA tasya nRtyena manAgapi nArajyata; sarve sabhAlokAzca raMjitAH saMtastasya naTasya dAnaM dAtaM vAMchaMti, paraM rAjA na vAMchati. tadA tena naTena nAnAvidha-IA veSeNa navanavarAgAdyAlApena sarvajanAnaMdakArakaM nATakaM kRtaM, paraM rAjA tannatyaM manAgapi svamanasi nAbhA| vayat. tadA sa naTo nijamanasyatIva khedaM prAptaH, vicArayAmAsa cAdhunAhaM kiM karomi? tato'sau muniveSaM / gRhItvA sabhAyAmAgatyemAM gAthA papATha-saMjharAgajalabubbuovame / jIvie ya jalabiMducaMcale / juvaNe nai-19 vegasaMnihe / pAvajIva kimu hA na bujjhasi // 1 // evaMvidhAM vairAgyAMcitAM tAM gAthAM zrutvA rAjJA tasya / sanmukhaM vilokitaM, tuSTIbhUya ca taM naTaMprati proktaM, bho caMdrodyota ! anayA tava vairAgyopetagAthayAhaM tuSTo'smi, in mama catuHSaSTighoTakazAlAH saMti, tanmadhye pratyekaghoTakazAlAyAM catuHSaSTimitA ghoTakAH saMti, te sarve'pi | ghoTakA mayA tubhyaM dattAH, atastvaM tAn gRhANa ? tadA naTo jalpati "AraMbhe natthi dayA" tadA punarnu // 29 // X| peNa bhaNitaM, bho caMdrodyota! madIyAMtaHpuramadhye pratyekaM sapAdakoTimUlyAbharaNabhUSitA baDhyo yoSitaH | Degrade15PARDPREDEEMENT Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner deza saMti, tA mayA tubhyaM dattAH tadA tena naTena bhaNitaM "mahilAsaMgeNa nAsae baMbhaM" tadA punarnRpeNa jalpitaM, || karNikA ca bho naTa ! tvayA tu kevalaM kAyenaiveSa veSo gRhIto'sti, na punarvacanamanobhyAM, tadA punaH sa nRtyakaro'vadat / // 30 // "saMkAe sammattaM" atha punarbhUpena proktaM, re nRtyakara! mayA rAjyabhAMDAgArasarvasvamapi tubhyaM dattaM, atastvaM | gRhANa? tadA naTenoktaM bho narapate! "pavajjA atthagahaNeNaM" dravyagrahaNe hi cAritraM na syAta. athaivaMvidhAni 0 tasya naTasya vacanAni zrutvA rAjA nijamanasi camatkRtaH saMtoSaM ca prApya tasya guNotkIrtanaM vyadhAta. tataH sa naTastu tasminneva kSaNe saMsArasyAnityatvaM bhAvayan guNazreNimArUDho ghAtikarmacatuSTayaM kSapayitvA kevalajJAnamAsAdya surairvinirmite svarNapaMkaje samupavizya dharmadezanAM cakAra. yathA-AraMbhe natthi dayA / mahi lAsaMgeNa nAsae baMbhaM // saMkAe sammattaM / pavajjA atthagahaNeNaM // 1 // evaMvidhakevalinaTamunerupadezena ji pratibodhaM prAptaH sa caMdraseno rAjA kRtAMjaliya'jJapayat he bhagavan ! muhUrtaM yAvadyUyamatraiva sthitiM kurudhvaM ? * yathAhaM nijaputra rAjyabhAraM samarpya yuSmatpAve cAritraM gRhNAmi. kevalinoktaM bho rAjan ! dharmakAyeM vilaMbo || // 30 // na kAryaH. tataH sa caMdraseno rAjApi drutaM nijaputre rAjyabhAra samAropya tasya caMdrodyotakevalinaH samIpe | DeudaiprHOULegisluded-ROHI-38 HEREGIFEOHTASHA Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza cAritraM jagrAha. prAMte ca sa rAjarSirapi karmakSayaM vidhAya mokSa prAptaH // iti caMdrodyotanartakakathA smaaptaa|| DAIPOTHEIRRHOIDSNEP-1 a atilobho na kartavyo / nUnaM lobhaM parityajet // atilobhAt zRMgadatto / vadhUbhizcikSipe'rNave // 1 // T: rohaNAkhye pure zRMgadattAbhidhaH zreSThI nivasatisma. tasya gRhe dvAtriMzatkoTyaH suvarNasyAsan, paraM so'tIcAvalobhAbhibhUto'mRt. tasya catvAraH sutAH savadhUkA babhUvuH, paraM tasya zreSThino bhayena tatsakalamapi kuTaMbaM / | dAnabhogAdirahitaM jAtaM. sa zreSThI dhanavyayabhItaH svasutAn gRhe'pi sthAtuM na datte. vadhUnAmapi gRhAihiryAtuM / | sa na datte, arthinAmapi ca gRhapravezaM na yacchati, evaMvidhaH sa kRpaNo'pi sadA dAnapaMcakaM datte, yathA-kadaryakasyApi hi yasya maMdire / sadaivamAsIhata dAnapaMcakaM // dvAre kapATadvitayaM tathArgalA | kapolahastazca kuvAkprakAzanaM // 1 // nRpacauranidhIzAnA-mupakArAya vedhasA // kadaryaH sasRje satya-maho mohaparAbhavaH | | // 2 // vinA kadaryaM dAtApi / nAbhaviSyatprasiddhibhAk / / nizAM vinA kathaMkAraM / vAsaro'yamitISyate // 3 // // 31 // mlecchagehamivAspRzyaM / tyAjyaM cAMDAlavezmavat // rathyAnIravadazlAghyaM / tasyAsInmaMdiraM paraM ||4||itshcaikaa| 68-18nayAPRODHellapa Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza // 32 // 1-961E|8-10 siddhavidyA yoginI vyomagAminyA vidyayA tasya zreSThino gRhe praviSTA tadA tAbhizcatasRbhirapi vadhUbhiH savinayaM tasyA bahuvidhabhaktiM vidhAya proktaM, bho bhagavati ! bhavatyAtra pravezaH kathaM labdhaH ? kiM naH zvazuro dvAri nAsti ? tannizamya tathA proktamahaM vidyayA gaganamArgeNAtrAgamaM; tatastAbhirvadhUbhiH sA yoginI bhaktyA tathA prINitA, yathA saMtuSTA sA sAdhArAM tAbhyo vyomagAminIM vidyAmadAt tataH prabhRti tAH sarvA api vadhvo rAtrau sazRMgArA ekakASTAdhAreNa pratidinaM svarNadvIpe yAMti, tatra ceMdrAdidevAn raMbhAdyapsarasAM | nRtyAdi vilokya hRSTAH satyo nizAzeSe ca svasthAne samAyAMti evaM kurvatInAM tAsAM bahUni dinAni nirgatAni atha tasya zRMgadattazreSTinazcaiko mukhyasevako nityaM kASTasthAnaviparyAsadarzanAjjAtazaMka ekadA rAtrau gatanidraH sthitaH tadA tena tatkASTasthAnaviparyAsakAraNaM jJAtaM atha dvitIyadine sa sevakaH pUrvata eva tasya kASTasya koTare pravizya sthitaH, tAbhiH sArdhaM ca pracchannaM nizi svarNadvIpe prAptaH; tatra tena sarvamapi dRSTaM, manasyatyaMtaM sa vismitazca. atha valamAnena tena tataH svarNeSTikAdvayaM nijasArthe saMgrahItaM. atha tathaiva nijasthAne samAgataH sa dAso nizcitaH sukhena suSvApa tatastena zrRMgadattena kAryAya prerito dravyo karNikA // 32 // Scanned by CamScanner Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ DE-33 nmAdAtsa uttaramapi na dadau tadA tena zreSThinA ciMtitaM kimanena kuto'pi dhanaM prAptaM ? athavA kiM kenApyayaM roSito'sti ? yadadyAyamuttaramapi na ycchti| tataH zreSThinA cATUktibhirmadhurAlApaiH pRSTo'sau sa tadvadhUkRtyamAkhyAtavAn, svayamAnItasvarNeSTikAdvayaM ca tasmai adarzayat atha lobhAkAMtaH sa zreSThayapi zIghraM | sUryAstakAlaM vAMchan nizAmukhe ca karavattatra kASTakoTare pravizya maunaparazca sthitaH tato gatazca sa vadhUbhiH saha svarNadvIpe atha lobhAbhibhUtena tena svarNeSTikAbhistatkASTaM bhRzaM bhRtaM. atha kRtakRtyAstA vadhvastatkASTaM samutpATaya tahamA gaganAdhvanA calitAH paraM taddine tatkASTAtibhAreNa khinnAstAH parasparaM jalpaMti, athAsmAkaM nagaramAsannamasti, ata idamatIvabhArakaraM kASTaM tu samudre evaM mucyate, kalye ca vayamaparaM kASTaM gRhISyAmaH. tAsAmityAlApaM zrutvA tatkoTarasthena tena zrRMgadattena zreSThinA ciMtitaM, nUnaM saMprati mudhaiva me maraNaM samAgataM, ato'haM kathayAmyetAH sAMprataM yAvattA idaM kASTaM samudre na kSipaMti iti vimRzya koTarasthenaiva tena mahatA zabdenoktaM, bho vadhvaH ! bhavatIbhiridaM kASTaM sAgaramadhye na kSepyaM, yato'haM yuSmAkaM zvazusa koTaramadhye sthito'smi tat zrutvA vismitAstA atIvaruSTAstatkSaNameva tatkASTaM sAgaramadhye cikSipuH. -: 30-34 karNikA // 33 // Scanned by CamScanner Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza tatastAH pramuditA gRhe sametya sadeva svasvabhartRyutA dAnabhogAdiparAH sukhena nijasamayaM gamayAMcakruH / // iti lobhaviSaye zRMgadattakathA samAptA // // 34 // NEPARENDER-JEPHADNA atha dAnaviSaye vidyApatizreSThikathA prArabhyate-potanapurAkhye nagare sUrAbhidho rAjA babhUva. tatra ca | vidyApatinAmeko dhanavAn vyApArI vasatisma. so'hanizaM saptakSetryAM puNyalAbhecchayA nijadhanavyayaM karoti. athekadA lakSmIdevI svapnamadhye tasmai jago, he zreSTin ! atheto dazame divase'haM yAsyAmi. evaMvidhaM tasyA ? lakSmIdevyA vacanaM nizabhya sa vidyApatizreSThI ciMtayA zyAmAnano'bhavat. atha prabhAte zIlAdiguNagaNAlaM. katayA zrRMgArasaMdaryAkhyayA tasya bhAryayA nijasvAminaM ciMtAturaM vIkSya pRSTa, he svAminnadya yuSmaJcetasi kA ciMtA vidyate? tadA zreSThinApi tasyai lakSmIgamanAdikodaMtaH kathitaH. tat zrutvA tayA caturayA bhAryayoktaM, he svAmin ! yayamatha sarvasyApi dhanasya dharmabhAvanayA saptakSetryAmeva vyayaM kurudhvaM? zeSThinApi nijabhAryAvacanataH sakalamapi nijadravyaM saptakSetreSu vyayitaM. tato gurUNAM samIpe ca samAgatya tAbhyAM daMpatIbhyAM pari RM-DADISUMeeti Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza // 35 // 84140 [][/ grahaparimANavrataM zubhabhAvena svIkRtaM, trikAlaM ca tAbhyAM jinAca vihitA, dvisaMdhyayozcAvazyakaM kRtaM, supAtradAnapUrvakaM ca tAbhyAM svAmivAtsalyaM vihitaM tatastAbhyAM pRthak pRthak ekA zayyA, ubhe vastre, bhojanArthamekaM bhAjanaM, ekaM kaccolakaM ca pAnIyapAnArtha, dinamadhye ekazo bhuktiH, rAtrau caturvidhAhAratyAgaH, parvaNi copavAsAdiriti niyamaH svIkRtaH atha sarvalakSmIvyayakaraNAnaMtaraM zreSThinA ciMtitaM vinA zriyamAtra mayA lokAnAM mukhaM kathaM darzanIyamiti vicitya sa dezAMtaragamanAyotsuko jAtaH atha yadA sa prabhAte suptotthitastadA pUrvamiva punarapi lakSmIyutaM nijagRhaM vIkSya manasi camatkRto nijabhAryApratyAha, bho suzIle! etaddIyamAnamapi dhanaM sAMprataM kathamakSayameva lakSyate ? tadA caturayA tayA proktaM, svAmina dazame divase sA lakSmIryAsyati athaivaM sakaladhanavyayaM kurvatastasya zreSThino nava dinAni gatAni. athAdya tu nizcitaM lakSmIryAsyati, iti dhyAyan sa nizcitaH suptaH atha dazame'hni rAtrau sa zriyoce he zreSThinnahaM tava gRhe sthitAsmi tvayA puNyadAnabhirbaddhAhaM gaMtuM na zaknomi yataH puNyAnubhAvAttavAMtarAyo vilInaH. atha prAtaH sa vyavahArI tAM sthitAmapi zriyaM dAne datvA gRhasArabhRtAM jinAcakaraMDikAM ca nijazirasi EXE-10-11-19 karNikA / / 35 / / Scanned by CamScanner Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza 40 karNikA | dhRtvA sabhAyoM videzaMprati cacAla. atha nagarapratolI yAvatsa samAyAtastAvattannagarAdhipatiH sUrarAjA | niHputro vipannaH. tadA maMtribhI rAjyAhapuruSagaveSaNArthaM paMcadivyAni zRMgAritAni. atha tanmadhyAdgajeMdraH // 36 // svazuMDAsthitena jalasaMpUrNakalazena videzaMprati vrajatastasya vidyApatizreSThinaH zirasi napayAmAsa. evaM chatracAmarAdIni divyAnyapi tameva zreSTinaM sevaMtesma. vidyApato zreSTini ca rAjyagrahaNArtha niSedhaM kurvati gaganagIrabhavat, yathA-bho zreSThin ! tava mahadbhAgyaM vidyate. jinabiMbasnAtrakaraNaprabhAvAttava rAjyAbhiSeko jAtaH / tato'sAvevaM rAjyamAsAdya zrIjinezvarabiMbaM ca siMhAsane nivezya svayaM ca tatpAdapIThe samupavizya rAjyakArya karoti. tasya rAjyAbhiSekasamaye samyagdRSTidevai ratnavRSTiH kRtA. tai ratnaizca tena vidyApatinRpeNa ratnasuvarNa|| nirmitajinabiMbayutAni paMcazatajinacaityAni kAritAni. nijarAjyajanAdayazca karamuktAH kRtAH. dharmArAdha naparazca sa kuTuMbayutaH sukhena rAjyaM pAlayatisma. // iti dAnadharme vidyApatizreSThikathA samAptA // TOPADEEPIDERODENERA DADIPIDIODONDA prANinAmasahAyAnA-mapi puNyavatAmiha / / aghaTasyeva jAyate / vipado'pi hi saMpadaH // 1 // . Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza // 37 // tathAhi - avaMtIdeze zrIvizAlAbhidhAnAyAM nagaryau sughaTitAbhidho rAjAbhUt tasya ratnamaMjaryAhvayA rAjJI babhUva tayozca vikrama siMhAkhyaH putro'jani jJAnagarbhAkhyazca rAjJaH purohito'bhavat. atha kadAcidAsthAnasabhAyAmupaviSTe rAjJi ko'pi bhRtyaH samAgatya tasya jJAnagarbhasya purohitasya zravaNe pracchannaM kimapi kathayAmAsa tat zrutvA sa purohito'tIva vismayapUrvakaM nijamastakaM dhUnayAmAsa tadA rAjJA tadvismayakAraNaM purohitAya pRSTaM tadA purohitaH prAha mahArAja etatkathayituM na yogyaM yatastatzravaNena bhavatAM manasya sa - mAdhirbhaviSyati paraM rAjJA sAgrahaM pRSTaH sa prAha, svAmin! mama gRhe dAsyaikayA putro janito'sti, saMca tvayi jIvati tava nagaryo rAjyaM kariSyati etacca zrutvA kopAnalena jvalan rAjA tatra sthAtumazakto nijAsthAnaM visRSTavAn atha sa purohito'pi svagRhe gatvA cakracApAdiniHzeSarAjalakSaNavirAjamAnaM taM bAlamadrAkSIt tato'sau vyaciMtayadaho ! viSamAH karmaNAM gatayaH ! yadetasyApi puruSaratnasya duSkulAvatAra iti. atha sa rAjApi vardhamAno'yaM bAlo na mama zreyase iti ciMtayan tanmAraNAya svasevakadvayasyAdezaM dattavAn, tau ca taM bAlaM gRhItvA tasya puNyAnubhAvena samutpannanijamAnasakRpArasau kathamapi taM hatumanu 419 karNikA // 37 // Scanned by CamScanner Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner // 38 // dharmopadeza || tsAhavaMto jIrNodyAne kUpasamIpe muktavaMtI. atha prabhAte puSpagrahaNArthaM tatraiko mAlikaH samAyAtaH. tatra hai| karNikA ni sarvataH sakalamapi vanaM puSpitaM phalitaM ca dRSTvA vismitastaM bAlaM sa vyalokayat, vicArayAmAsa ca aho'| syaiva bAlasyAyaM mahAn prabhAvo dRzyate ! iti viciMtya sa taM bAlaM gRhItvA nijabhAryAyai samarpayAmAsa. tatastena mAlikena "asya bAlasya caritramaghaTa" iti viciMtya tasya "aghaTa" iti nAma pradattaM. athaikadA sA mAlikA taM bAlaM svasAdhaiM gRhItvA rAjasabhAyAM gataH, sugaMdhavAsitadigaMtarAlAM ca puSpamAlAM sA rAjJe | 10 samarpayAmAsa. tAM cAtIvaramyasagaMdhopetAM mAlAM ki | purohitasya dRSTistu tatraiva bAlake niviSTA. atha saMtuSTo rAjApi tAM mAlikapatnI dravyAdinA sanmAnya | visarjayAmAsa. tato rAjJA purohitAya pRSTaM, bho purohita ! kimevaM bhavatA nirapatyeneva sa vAlo vyaloki? | tannizamya tena purohitenoktaM, he svAmin ! bhAvibhUpAlaH sa evAyaM bAlo lakSaNaivilokyate. tat zrutvA rAjJA ciMtitaM, are! kimadyApi sa eva bAlo jIvati ? aMtha tatsaMbaMdhinizcayAthai rAjJA tau nijasevakAvA // 38 // kArya pRSTaM, tadA bhItAbhyAM tAbhyAmapi yathAsthitaM nigaditaM. tat zrutvA sa bhUpatiH krodhAkrAMtaH punarapi *AEBARDASTRODrepella Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza karNikA // 39 // PadalegaveIDDEHDHe* kRtAMtamiva niHkaruNa kaMcitsvasevakaM tanmAraNAya samAdideza. tadA sa sevako'pi tasyA mAlinyA gRhe gatvA balAtkAreNa ca taM bAlaM gRhItvA tanmAraNAya nirjanavane gataH. etasminnavasare "tAta tAteti" bruvatA tena bAlena nijajanakasyeva tasya kUrcamAkRSTaM. tadA tasya puNyAnubhAvAttenApi nijamanasi kRpAM | lAtvA ciMtitaM, ahaM tvanena bAlena "tAta tAteti" madharaM bhASamANenAhaM kRta eva nijapitA, tatkathamenaM | mArayAmi? dhigastu rAjasevAM! evaM ciMtayatA tena sa bAlo devakule yakSapratimayA utsaMge muktaH. tatrApi sa bAlastu tasya yakSasya pratimAyAH kUrcAkarSaNatuMdArohAdivAlalolAyitAni kRtavAn. evaMvidhAbhistadIyaceSTAbhiH pramuditaH sa yakSo'pi nijamanasi ciMtayati, aho! ayaM bAlastu mama putrasthAne'bhUta, tadayaM mayA putravatpAlanIyaH. itastatraiva vanamadhye AvAsitamekaM devadharAkhyaM vaNijaM niHputraM vijJAya tatra rAtrI gatvA sa yakSastaM vaNijapratyAha, tuSTo'haM bhavaMtaMprati, tena matputrasthAnIyo maccaityastha eko bAlastvayA grAhyaH pAlanIyazca. evaMvidhena yakSavacanena paramaM pramodaM prAptaH sa vaNigapi prAtarutthAya tatra yakSacaitye gatvA taM bAlaM jagrAha. tatastena sa bAlo nijapriyAyai samarpitaH. krameNa kalAcAryasamIpe sa bAlaH sakalA api Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza EPRODHOODDENDEMEIPI * kalAH papATha. athaikadA sa devadharavaNigapi vyApArArtha saputrastasyAmeva zrIvizAlAkhyAyAM nagaryAM samAyAtaH, | tatra ca sa nijajavanirjitavAyuvegayoIyosturagayorupaDhaukanapUrvakaM rAjAnaM nanAma. rAjApi saMtuSTastaM yathA| yogyaM dravyamarpitavAn. tasminnavasare sa purohitastu tamevAghaTakumAraM vilokayAmAsa. atha tasya vaNijo | gamanAnaMtaraM bhUpAya purohitenoktaM svAmin ! tena devadhareNa vaNijA sArdhaM yaH puruSo'tra samAgato'bhUt, sa eva bhavadIyasthAne'tra rAjA bhaviSyati. purohitasya tadvacanaM zrutvAtIvakhinnacitto rAjA ciMtayAmAsa. aho! ayamaghaTakumAro vizvAsenaiva haMtuM zakyate, nAnyathA. atha prabhAtasamayAnaMtaraM sa rAjA taM devadharaM vaNija samAhRya kathayAmAsa, bho devadhara ! tvayA sAdhaiM mama samIpe samAgataH puruSaH ko'sti ? tenoktaM sa madIyaH suto'sti. tadA rAjJoktaM kimasti tasya kiMcidapi kalAkauzalaM ? tenoktaM khAmin ! dhanurvidyAsamastakalAkuzalo'yamasti. rAjJoktaM yadyevaM tarhi so'traiva tiSTatu? ahaM tasmai dezamekaM dAsyAmi, ityuktvA rAjJA tasmai aghaTakumArAya mathurAnagarIrAjyaM dattaM. tato mathurAyAM preSitaH sa samahotsavaM tatra praviSTaH. atha tatra gamanAnaMtaraM tenAghaTarAjJA ciMtitamaho madIyavadezIyasubhaTarvinA mudhaiva mama rAjyalakSmIriyaM, iti viciMtya tena | // 40 // Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dhamApadeza kaNikA | sahasramitanijadezIyasubhaTAnAhUya taiH svarAjyarakSaNaM vihitaM. tamudaMtaM nizamya sa sughaTitanRpo nijamana-2 // 41 // || syatIvakhinno guptalekhena tamaghaTakumAramAkArya kathayAmAsa, bho aghaTa ! adya madIyaH putro vikramasiMhaH kaTa-11 kamadhye mahAsaMkaTe patito'sti, atastasya sahAyArtha tvayA tatra gaMtavyaM, ityuktvA sa durAzayo rAjA "asyAghaTakumArasya tAlapuTaM viSaM deyaM" iti lekha tasya haste samarpya taM tatra kaTakamadhye preSitavAn. atha so'-13 ghaTo'pi svasaralasvabhAvena taM lekhaM lAtvA gacchannaMtarAle kvApi vane suptastena yakSeNa dRSTaH, tadA sa yakSazcititavAn, aho mama putrasya keneyaM pathikAvasthA kRtA? tato nijajJAnena tasya sughaTitanRpasya duSTaceSTitaM vijJAya lekhamadhyasthapUrvoktAnyakSarANi parAvartya "asmai tvayA sahodarI dAtavyA" ityakSarANi sa tatra lekhaX7 madhye likhitavAn. atha so'ghaTo'pi prAtarutthAya kaTakamadhye gatvA tasya vikramasiMhAkhyasya rAjakumArasya nRpadattaM lekhaM samarpayAmAsa. lekhaM vAcayitvA rAjakumAreNApi tUrNaM svasahodarIH tasyAghaTasya pariNAyitA. tataH kumArapreSitaH ekaH sevakaH zrIvizAlAyAM nagaryo gatvA nRpAya kathayAmAsa, he svAmin ! tvaM vardhApyase, | tvadIyAdezena vikramasiMhakumAreNa nijasahodarI aghaTAya pariNAyitAsti. enaM vRttAMtaM zrutvA sa rAjA || HEADLIDIODOBATO Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner bhopadeza dhamApadaza karNikA // 42 // -ABHADRADHDBPOOJapa savismayaM paramaviSAdaM prAptaH. tadA sacivAdibhiH sabhAjanai rAjJe vijJaptaM, he svAmin ! so'ghaTakumAro'tra na bhavatsamIpe samAkAryatAM, yathAsau yuSmatpAdAnnamasyati. tadA rAjJApi taduparodhena sa nijasamIpe samAkA ritaH. so'ghaTakumAro'pi sasainyo nRpasamIpe samAgataH, rAjJApi samahotsavaM nagaramadhye pravezitaH. athaivaM / kiyatsu dineSu gateSu prakArAMtareNa taM haMtukAmo rAjA prAha, bho aghaTavatsa! adya vanasthAmasmadgotradevatAM pUjayituM rAtrau tvayA pUjopakaraNayutena gaMtavyaM. athAghaTo'pi nRpAdezamaMgIkRtya pUjopakaraNasthAlaM nijahaste | | gRhItvA rAtrau gotradevatApUjanArtha vanamadhye gaMtuM pravRttaH. ito nijaprAsAdagavAkSasthena nRpaputreNa sa gacchan ? | dRSTaH, tadA sa nRpaputrastamaghaTakumAraM svasamIpe samAhRya kathayAmAsa, bho kumAra! navoDhasya bhavata evaMvidharAtisamaye vanamadhye gaMtuM na yuktaM, ityuktvA sa svayameva tatpUjopakaraNasthAlaM gRhItvA gotradevIpUjArthaM vanamadhye gataH tatra ca yAvatsa devIbhavanasopAnamArUDhastAvadaghaTabhrAMtyA pracchannasthena nRpapreritadhanurdharasubhaTena bANairviddho bhUmau papAta. evaM nijaputramaraNaM zrutvAtIva viSaNNo rAjA vamanasi ciMtayAmAsa, aho! karmaNAmeveha prAdhAnyaM ! na punarmanazciMtitaM kArya sidhyati. athaivaM mayA tu vacasAmApyagocaraM pApaM kRtaM, ityA MSRIME-DBHABIDEOB || 42 // Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner // 43 // dharmopadeza meM dikhedaparaH sa nijAtmAnaM niMditavAn. tataH prAtaH sarveSAmapi sAdhUnAmagre vakRtaM sakalamapi pApaM nivedya ] karNikA viraktacitto rAjA tapasyAM gRhItavAn. tadA tena purohitena paThitaM-aghaTitaghaTitAni ghaTayati / sughaTitaghaTitAni jarjarIkurute // vidhireva tAni ghaTayati / yAni pumAnnaiva ciMtayati // 1 // athAghaTanareMdreNApi | niSkaMTakaM nijarAjyaM nyAyena pAlayatA sa mAlikaH, yaizca kRpAparairanyairapi sa na mAritaste sarve'pi dravyAdidAnai zaM sanmAnitAH. atha niratIcAraM vrataM pAlayan sa sughaTitarAjarSirapi taponidhUtaghAtikarmamalaH / ThajJAnamAsAdya tatraiva zrIvizAlAyA nagaryA udyAne samAjagAma. tadAgamanaM nizamyAtIvaprasannamanAH B so'ghaTanareMdraH khaparivArapauralokaizca parivRtastaM kevalinaM vaMditumuyAnamadhye samAgataH. kevalinApi tadA na dharmadezanA sudhAmadhuravacobhirdattA. yathA-trivargasaMsAdhanamaMtareNa | pazorivAyurviphalaM narasya // tatrApi dharma / pravaraM vadati / na taM vinA yadbhavato'rthakAmau // 1 // atha dezanAMte kRtAMjaliH so'ghaTanareMdraH kevalinamapracchata. he bhagavana! prarvabhave mayA kiM puNyaM kRtaM? yena samAgatA api vipado me saMpadabhyaH samutpannAH? / tannizamya kevalinA proktaM, bho nareMdra! vidarbhadeze kuMDinapurAkhye nagare puraMdarAbhidho rAjA babhUva, tasya | NaMHARIDIOAADIMAHI BETERNATIODOBAHADESH Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner // 44 // pina zacInAmnI rAjyabhavat. tayozca gajabhaMjanAkhyaH putra AsIt. sa rAjakumAraH kadAcinnagarabAhyodyAne krIDAthai || karNikA gatastatraikadeze malamalinagAtraM kAyotsargasthaM kaMcinmuniM dRSTvA jugupsAM kRtavAn, anuzAsitazca mitreNa taM / a muniM praNatavAn. muninApi tasmai dharmadezanA dattA. tatrApi vizeSeNa tasyA'hiMsAmayo dharmopadezo muninA | dattaH tat zrutvA prabuddhena tenApi niraparAdhajIvavadhaviramaNe niyamo gRhItaH. tataH sa kadAcittameva maharSi | jJa mAsakSapaNapAraNe pratilAbhavAn. atha kadAcinnavarAtrimahe rAjAdyuparodhena mahiSavadhArthaM khaDgamutpAThya puna5 stamahatvaiva karuNayA svakare eva khaDgaM dhRtavAn. evaM caturvAraM vidhAyaikazo'pi tena mahiSo na hataH. evaM kRpAparaM dharma pratipAlya mRtvA ca muniniMdayA sa tvaM dAsIgarbhe samutpannaH. yacca mahiSopari tvayA catura / khaDga utpATito na punarmArito mahiSastena bhavato'pi catasro vipadaH samAyAtAH paraM tAH sarvA api saMpadrUpAH saMjAtAH. sa mahiSajIvo'pi mRtvAyaM sughaTitAkhyo rAjA saMjAtaH, pUrvabhave bhayotpAdanavaireNa ca sa tavopari dviSTo babhUva. evaM nijapUrvabhavavRttAMtaM zrutvA so'ghaTo nRpo jAtajAtismRtidezaviratiM gRhItvA / krameNa ca sarvaviratimapi pratipAlya muktikAMtApatirbabhUva. // iti jIvarakSaNe'ghaTanRpakathA samAptA // HDPOPULABDHA REAMPARBHP-RECIPE S Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza / // 45 // jIvahiMsAvidhAnena / jano duHkhI prajAyate // ato jIvadayA kAryA / vairaM kArya na kenacit // 1 // karNikA ___ ekasmin grAme ko'pi daridro mleccho vasatisma. sa duSTabuddhirnizAyAM sarvadA kRSovalakSetreSu gatvA pracchannaM nijodarapUrtaye dhAnyaM corayati. tadbhakSaNena ca svAjIvikAM karoti. krameNa tasya tadvRttAMtaH kRSi-a | kAraitiH, paraM tasya duSTasvabhAvaM vIkSya tato nijApadbhayAtko'pi taM na nivArayati, paraM tathAkaraNataH sarve'pi kRSikArAstadupari dviSTA babhUvuH. athaikadA kenacitparAkramavatA kRSikAreNa kSetramadhye dhAnyacaurI kurvan saca duSTaH pracchannaM khaDgena hataH. evaM taM hataM prANarahitaM ca dRSTvA sarve kRSikAro hRSTA babhUvuH. atha sa duSTo'pi na durdhyAnena mRtvA vyaMtaro jAtaH, pUrvabhavavaireNa sa tadgrAmalokAnAmanartha kartuM vicArayAmAsa. tato'sau tatraiva ti nijatuMbikAmadhiSThAya sthitaH. athaikadA pUrvabhave nijahatyAkArakaH sa eva kRSikArastatra mAgeM halaM gRhItvA nijakSetre gacchan dRSTaH. pUrvavairaM smRtvA tuMbikAsthena tena vyaMtareNa taMprati proktaM, bho kimarthaM tvayA kRSikaraNAdinA klizyase? kevalaM madbhaktimeva kuru ? yathAhaM te klezavinaiva sarvasamIhitaM kariSye. camatkRtena tenApi // 45 // sA tuMbikA gRhItA, nijagRhe ca samAnItA. tatastena kRSikAreNa svagRhasthitaM sarvamapi dhAnyAdi vikrIya |3| :: Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner karNikA // 46 // dharmopadeza 1 tadrvyanItakarpUracaMdanapuSpAdibhiH sarvadA tasyAstuMbikAyAH pUjanaM prArabdhaM. evaM tatpUjanaikatatparasya niru dyamavatastasya kiyatA kAlena sarvamapi dhanaM niSThitaM. atha mArgazIrSAdau sarveSAM kRSikArANAM gRheSu zakaTabhRtaM dhAnyaM kSetrebhyaH samAgacchad dRSTvA tena kRSikAreNa tAM tuMbikAM savizeSa pUjayitvA proktaM, bho tuMbike ! atha | nijavacanAnusAreNa tvamapi madIyagRha klezaMvinaiva dhAnyAdinA pUraya? tadA vyaMtarAdhiSThitayA tayA tuMbikayA | ki hasitvA proktaM bho mugdha! pUrva mayA jIvatA'neke kRSikArAH klezitA Asan. atha mRtena mayA tu kevalaM | pUrvavaireNa tvamevaiko madIyaprANahartA kleze pAtito'si, kevalaM kRpayaiva tvAmahaM jIvaMtaM muMcAmi, ataH klezaM sahamAno nijajIvitenaiva saMtoSaM kuru? ityuktvA sA vyaMtarAdhiSThitA tuMbikA cAdRzyA babhUva. // iti 1- vairopari duSTabuddhikathA smaaptaa.|| eatine vivekapUrvakaM grAhyo / dharmaH svAtmahitaiSiNA // zuddhaM dharmamiha prApto / vipraH somavasuryathA // 1 // kozAMbInagaryAmAjanmadaridraH somavasunAmA vipro babhUva. dAridryadagdho'saudharmArAdhanArthamutsuko jAtaH. BAMPAREEdiDeOWNEDAlert HOMEHRIDHANDdPG Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza // 47 // ENE-HEEJ tato'sau nijahRdi ciMtayati, athAhaM samyak parIkSyaiva dharma kurve. iti vicArya sa satyadharmaparIkSArthaM pari| vrAjakAdidharmagurUNAM dharmaparIkSArthI babhrAma athaikadA kvApi maThe gatvA tatrasthamekaM parivrAjakaM dRSTvA vinayena tamabhivaMdya sa taddharmarahasyaM papraccha. tenoktaM bho dvija ! madguruNo dharmarahasya tripadI mahyaM proktAsti, yathA"miThThe bhuMjeyavaM," "suhaM ca soyavvaM," "loappio appA kAyavo " iti parametasyAstripadyA arthamakathAyitvaiva guruH svarge jagAma tato mayA svabudhdhyaiva tasyAstripadyA artha vicArya dharmAcaraNaM karomi, tadyathA"ahaM sarvadA ghRtAdiyutaM puSTikArakaM miSTAnnameva bhuMje." "sukomalazayyAyAM ca sarvadA sukhena zaye." "lokAnAM maMtrataMtrauSadhAdi darzayitvA ca sarvadA lokapriyo bhavAmi " iti tat zrutvA sa somavasuvipra| zciMtayAmAsa, eSa khalu dharmavidhirna zreyaskaraH pratibhAti yato maMtrataMtrauSadhAdibhirjIvaghAto bhavati sarvadA miSTAnnabhojanaiHzveMdriyANyunmattabhAvaM bhajaMte. sukomalazayyAzayanenApi kAmavikAraH prAdurbhavati iti vicArya sa tasyAstripadyAH satyArthaprAptaye'nyatra jagAma evaM bhramannasau kasmiMzcinnagarodyAne eka sugatabhikSukaM dadarza, | taM ca namaskRtya sa tasyAstripadyA artha papraccha tadA tena bhikSukeNoktaM, bho mahAbhAga ! " ekAMtarabhojanena D karNikA. // 47 // Scanned by CamScanner Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner karNikA // 48 // AADHARIWODetaala miSTAnnabhojanaM jJeyaM," " svalpanidrayA ca sukhazayanaM jJeyaM," "nirIhatvena ca lokapriyatvameva bhavati." | ityevaM tasyAtripadyA arthoM me manasi pratibhAsate. tat zrutvA sa somavasuviprazciMtayati, nUnamayaM dharmamA| rgAnusArI vartate. athaivamagre gacchatastasya trilocanAcAryanAmA jainagururmilitaH. tadA tamapi sa namaskRtya | samyagdharmaprAptIcchayA tasyAstripadyA artha papraccha. tena proktaM, bho vatsa! "akRtA'kAritA'nanumatabhikSA| labdhaM nidoSa bhojanaM miSTAnnaM jJeyaM," "vidhinA pramAdarahitatvena svalpanidrayA sukhazayanaM jJeyaM," "nirIES hatvapUrvakaM bhASAsamityA priyabhASaNena ca lokapriyatvameva bhavatIti." yataH-vizvasyApi sa vallabho guNa-* gaNastaM saMzrayatyanvahaM / teneyaM samalaMkRtA vasumato tasmai namaH saMtataH // tasmAddhanyatamaH samasti na parastasyAnugA kAmadhuk / tasminnAzrayatAM yazAMsi dadhate saMtoSabhAk yaH sadA // 1 // tat zrutvA satyatatvajJAnAtsaMtuSTaH sa somavasuviprastAM satyArthI tripadImanusRtya dharmakriyAM kurvatAM teSAmeva jainAcAryANAM samIpe nijAtmoddhArArtha pravavrAja. krameNa ca sa sugatiM prApa. evaM vivekinA vicAryaiva vivekena dharmo grAhyaH // ti dharmatatvaparIkSAviSaye somavasuvipradRSTAMtaH // EMIEROBERTEBELUEBRITAH Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner kaNikA - dharmopadeza 3. aTTamIAiyacausuvi / pavadiNesu jo posahaM kuNaI // pAvai ubhayabhavesu / so raNasUrava kallANaM // 1 // | - kAMcanapuryAM raNarAbhidho nRpo rAjyaM karoti. tasya zrIkAMtAbhidhA'tIvamanohararUpalAvaNyA rAjJI 49 // babhUva. tasyAmAsakto rAjA sarvadA viSayasukhaM bhujAno dharmanAmApi na vetti. athaikadA subhaTarUpadhareNa kenaciddevena gaganatalAdAgatya sabhAsthasya tasya nRpasya proktaM, yathA-kiM na kuNasi jiNadhamma / kiM visayaM sevase vigayasaMko / / kiM niyavaladappeNaM / maccubhayAo na vohesi // 1 // bho nRpa! tvaM jinadharma kathaM na karopi? vigatazaMkaH san kathaM viSayAn sevase? nijabaladapeNa ca yamabhaTebhyaH kathaM na bibheSi? ityua ktvA sa devastaM nRpaM samutpATayaikasyAmaTavyAM mumoca. atha bhayabhrAMtacittena rAjJA tatra bhramataiko jainamu-vi | nirdRSTaH taM dRSTvA kiMcicchAMtacitto'so tamabhivaMdya tasyAgre samupaviSTaH muninApi tasmai dharmopadezaM datvA proktaM, bho rAjan ! yathA tena devena hoyamANasya tava kenApi tvatsubhaTena rakSA na vyadhAyi, tathAsmin / saMsAre viSayasevanAdiduSkarmaNA dargatau nIyamAnasya jIvasya dharmavinA kimapi zaraNaM nAsti. tata zravAla | camatkRtena rAjJA pRSTaM, bho munIMdra! ahamatra kena devena hRtaH? sAdhuH prAha bho rAjan ! paMcamakalpavAsI amR23 GOPADHAOHDJeeDENT READLENDENEPHOPPODE-10-23 Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza // 50 // *2000-JEK | tapriyAbhidhaH sa suro'sti, tenAdya mama samIpe samAgatya pRSTaM yathA bho munIza ! mayi cyute madvimAne madIyasthAne kaH suro bhaviSyati ? tadA mayA proktaM, bho deva! raNazUrAbhidho nRpastvayAtrAnIto dharme prApsyati, sa ca nijAyuHprAMte tava vimAne tvatsthAne devo bhaviSyati tat zrutvA tena devena tvaddhitakAmyayA tvamatrAnIto'si tannizamya prabuddhena rAjJA parvasu pauSadhagrahaNAbhigraho gRhItaH tatastenaiva sureNa sa nijanagare muktaH tadAdito dharmakarmarataH sa raNazUrarAjA parvasuM pauSadhatrataM cakAraH tadbhAryA zrIkAMtApi nRpopadezena dharmadhyAnaparA babhUva evaM pauSadhatratayutaM jinadharme pratipAlya prAMte cArAdhanApUrvakaM sa kAlaM kRtvA paMcama kalpe | devo'bhUt // iti pauSadhavratopari raNazUranRpakathA samAptA // asminnasAra saMsAre / hyatimuktamunIMdravat // dhRtavairAgyasaMbhAro / jIvo muktimavApnuyAt // 1 // polAsapure vijayAbhidho nRpo babhUva, tasya ca zrIdevInAmnI rAjJyabhavatH tayoratimuktakAbhiSaH suto | jAtaH krameNa SaDvArSiko'sau kumAro bahudArakadArikAbhiH saha ramamANo nijaprAsAdAMgaNe sthito'bhUta. 440943 karNikA / / 50 / / Scanned by CamScanner Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza * itastatra zrIgautamo gaNadharo gocayA~ bhraman samAyAtaH. taM dRSTvA so'timuktakumAro'vAdIt, ke yUyaM ? kimarthaM | karNikA // 51 // cATatha? tadA gotamenoktaM zramaNA vayaM, bhikSArthaM ca paryaTAmaH. atimuktakena proktaM, tarhi he bhagavan ! Agaje cchata yUyaM madIyagRhe, ahaM bhavadbhyo bhikSAM dApayAmi. ityuktvA sa bAlo'timuktakumArastaM zrIgautama* svAminaM nijAMgulyAM dhRtvA svagRhamadhye samAnayat, gaNadhareMdraM dRSTvA sA zrIdevyapyatyaMtaM hRSTA satI namaskRtya | ca zuddhAnnaiH pratilAbhayAmAsa. tadA punastenAtimuktakumAreNa gautamasvAminaMprati pRSTaM, he bhagavan ! yUyaM kva ca vasatha? gaNadhareMdra uvAca, bhadra ! mama dharmAcAryAH zrIvardhamAnasvAmino nagarAihirudyAne vasaMti, taiH sArdhaM | navayamapi tatraiva vasAmaH. tadA tena bAlenoktaM, tarhi he bhadaMta ! kimAgacchAmyahamapi tatra bhavadbhiH sArdhaM zrIma* hAvIrasya pAdAnabhivaMdituM ? gautamo'vAdIt, bho devAnupriya! yathAsukhaM. tataH so'timuktakumAro gautama-13 svAminA saha tatrAgatya zrIvardhamAnasvAminaM vaMdatesma. prabhuNApi tasmai vairAgyopeto dharmopadezo dattaH. tata, zrutvA pratibuddho'sau gRhamAgatya nijapitarAvabravIta. yathA. saMsArAnirviNNo'haM pravajyAmAdAsye, : || mAmanujAnIta? tAvUcatubhoM vatsa! bAlastvaM dharmatatvaM kiM jAnAsi? tadA'timuktakenoktaM, bho aMba! bho / Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner karNikA // 52 // dharmopadeza 11 tAta! "yadevAhaM jAnAmi, tadeva na jAnAmi." tathA "yadevAhaM na jAnAmi, tadevAhaM jAnAmotiH" iti || zrutvA to tamavAdiSTAM, bho vatsa! kathametat? so'bravIt "jAnAmyahaM yaduta jAtenAvazyaM martavyaM" paraM "na | jAnAmi kadA? vA kasmin kAle ? kathaM vA? kiyaccirAdvA? iti." "punaretanna jAnAmi yannarakAdiSu | kAH kA vedanA joveranubhUyaMte, parametajAnAmi yatsvayaM kRtaiH karmabhiH prANI tatra samutpadyate. evaM nijamA| tApitarau prativodhya tadAgrahAccekaM dinaM rAjyazriyaM bhuktvA so'timuktakumAraH pravavrAja. krameNa sa munireE kAdazAMgAnAM pAraM prayAtaH. kRtAnekavidhatapA vahuvarSANi zrAmaNyaM pratipAlya so'timukto munIMdraH siddhi| sukhaM samAsAdayat. // iti vairAgyopari zrIatimuktamunIMdrakathA samAptA // Ee-JEPARENTIABEIODP9300670 na jIvo duHkhamavApnoti / jJAnadravyasya bhakSaNAt / / sAdhAraNasya dravyasya / tathA bhakSaNato'pi ca // 1 // yathA bhogapurAbhidhe nagare caturviMzatikanakakoTisvAmI dhanAvahAkhyaH zreSTI vabhuva. tasya ca dhanava-3, tInAmnI priyAsIt. tayoH karmasArapuNyasArAbhidho dvau sutau jAto. athaikadA pitrA tayorbhAgyaparIkSArthameko Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner facs. dharmopadeza / naimittikaH pRSTaH. tadA tayorhastarekhAdi vilokya tena naimittikenoktaM, ayaM karmasAro jaDaprakRtiniHprajJo // karNikA // 53 // XI viparItabuddhizca bhaviSyati. bahupakrame'pi sa bhavaddattaM sarvamapi dhanaM vinAzayiSyati. navyadravyopArjanA'bhA-1 vAcca sa bahukAlaM bhRzaM dAridyaduHkhavAn bhAvI. athAyaM puNyasAro'pi tathaiva bhAvI. tasyApi bhavadarpitaM dhanaM nAzaM prayAsyati, navyArjitadravyasyApi punaH punarhAnirbhaviSyati, vArdhakye ca dvayorapi tayordhanaprApti| saMtatyAdi saukhyaM bhaviSyati. atha kramAttyaktabAlyabhAvau to pitrA pAThanArtha vijJopAdhyAyasya samarpito. tatra sa puNyasAraH sukhena sakalA api vidyA adhItavAn. karmasArasya ca bahupakrameNApi akSaramAtramapi | kiM bahuktena? sa vAcanalikhanAdyapi kartuM na zaknoti. sarvathA pazuriva sa niHprajJo jAtaH: atha krameNa to | dvAvapi yauvanaM prAptau. pitRbhyAM ca samRddhatayA dvAbhyAM mahebhyakanyAbhyAM saha tau pariNAyito. tato mithaH kalahabhItAbhyAM pitRbhyAM tau dvAvapi dvAdazadvAdazakoTidhanaM vibhajya datvA pRthaka kRto. tatastA pitarau tu pravajya svargaM gato. atha karmasAraH svajanAdibhirvAryamANo'pi kevalaM nijabudhdhyaiva vyApAraM kurvan sarvamapi // 53 // svadhanaM vinAzayAmAsa. evaM svalpaireva dinaiH svajanakArpitadvAdazakoTimitaM dhanaM tena nirgamitaM: puNyasA-3 MPHORNEU PAMERIES dhoinst Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner . dharmopadeza karNikA // 54 // BADIPPED AMERADIONEDERATI rasyApi janakArpitaM sakalaM dhanaM taskarairmuSitaM. tatastAvubhAvapi daridrIbhUtau svajanairapi tyaktI. tayordvayorbhAyeM | ca api kSudhAdipIDite svapitrohayogete. lokA api tayoniMdAM cakruH, yataH-dhanikasyAlIkamapi / satya | tvena prakAzamAyAti // tasyaiva duzcaraNamapi / saccaraNaM gIyate loke // 1 // guNavaMpi niguNaM ciya / gaNikA jae parijaNeNa gayavihavo // dakkhattAiguNehiM / aliehiMvi gahijjae sdhnno||2|| tato nirbuddhI abhA gyAvetAviti lokairapamAnitau tau dezAMtaraM gato. sthitau ca tatra pRthakpRthak kvApi mahebhyagRhayoranyopA| yAbhAvAmRtyavRttyA. yasya ca gRhe sa karmasAraH sthitaH sa vyavahArI duSTaH kRpaNazcAbhavat; tena sa tasya proktaM vetanamapi na datte. amukadine'haM te dAsyAmIti muhustaM sa vaMcayatesma. evaM bahubhirapi dinaistenAyena baMdhunA kimapi nArjitaM. dvitIyena ca baMdhunA kiyadarjitaM, paraM prayatnato gopitamapi taddhanaM kenaciteMnApahRtaM. evaM tenAyena baMdhunA nAnAvidhasthAneSu bhRtyavRttyA dhAtuvAdena siddharasAyanena rohaNAdrigamanena maMtrasAdhanena rudaMtyAdyauSadhIgrahaNena caikAdazavArAn mahopakramakaraNe'pi kubudhdhyAdinA vaiparItyavidhAnena kApi n||54|| dhanaM nArjitaM, kiMtu tena tAni duHkhAnyeva kevalaM soDhAni. apareNa ca punararjitamapi dhanaM pramAdAdinakA- " E-MMODAIEOPiewedpra Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner kaNikA dharmopadeza dazavArAnnirgamitaM. tato'tyudvignau tau potamAruhya ratnadvIpe gatvA sapratyayaratnadvIpadevyagre mRtyumapyaMgIkRtya || sthitau. aSTame copavAse nAsti yuvayorbhAgyamiti tau devyA prokto. tat zrutvA sa karmasArastu tata utthitaH | | puNyasArasya tvekaviMzatyopavAsardattaM tayA devyA ciMtAmaNiratnaM. tadA pazcAttApaM kurvan sa karmasAraH puNya| sAreNoktaH, bho bhrAtastvaM mA viSoda ? etanmadIyaciMtAratnena tavApyabhIpsitaM setsyatIti. atha tau dvAvapi || ca hRSTau tato nivRttya pote samArUDhau. athaikadA rAtrau ca rAkAzazAMkodaye tayovRddhenoktaM, bho bhrAtaH taciMtA. | ratnaM tvaM sphuTIkuru ? yathA vilokyate, kiM caMdrasya vA tasya ciMtAratnasyAdhikaM teja iti. tadA durdaivaprena ritena potataTasthena tena laghubaMdhunApi tadratnaM nijahaste gRhItvA, kSaNaM tatra ratne, kSaNaM ca caMdre dRSTiM nida dhatA pAtitaM tadratnaM ratnAkare nijamanorathaiH saha. tatastau dvAvapi nijamanasoratyaMtaM duHkhitau svapuraM prAptI. athaikadA kazcid jJAnI munistatra samAyAtaH, taM vaMditvA tAbhyAM pRSTaM, he bhagavan ! prAgbhave AvAbhyAM kiM | |daSkarma vihitaM yena kRtodyamAvalyAvAM daridrAveva sthito. tadA tena jJAnimaninA proktaM-caMdra parAbhidhe nagare | jinadAsajinadattanAmAnau paramArhato dvau zreSTinAvabhRtAM. athAnyadA tatratyazrAvakairekatrIbhRtaM prabhRtaM jJAnadravyaM BagaraateARRESIDER ABARI PARISMDHEPOETTER Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza // 56 // | sAdhAraNadravyaM ca tayoH kramAdrakSArtha samarpitaM. tAvapi samyakprakAreNa tadvyarakSAM kurutaH. athAnyeyurAyena || jinadAsazreSThinA svanimittaM kiMcicchAstraM lekhakapAbeM likhApitaM; svapArzve cAparadravyAbhAvAdetadapi jJAnasthAnameveti viciMtya tadjJAnadravyAttena dvAdazadrammAstasya lekhakasyArpitAH. tato dvitIyena jinadattazreSThi-13 nApyekadA ciMtitaM sAdhAraNadravyaM khalu saptakSetrIyogyatvena zrAddhAnAmapi yogya, athAhamapi ca zrAvaka iti vimRzya nijapAzve'nyadravyAbhAvAtsvagRhagADhaprayojane tasya sAdhAraNadravyasya dvAdazadrammA vyayitAH. tata| stau dvAvapi mRtvA tena duHkarmaNA prathamaM narakaM gato. yaduktaM vedAMtinApi-prabhAsve na matiM kuryAt / prANaiH | | kaMThagatairapi // agnidagdhAH prarohati / prabhAdagdhA na rohati // 1 // prabhAsvaM brahmahatyA ca / daridrasya ca | yaddhanaM // gurupatnI devadravyaM / svargasthamapi pAtayet // 2 // prabhAsvaM sAdhAraNadravyamityarthaH. narakauddhRtau ca | | tau sarIsRpo jAtau (2), tato dvitIyapRthivyAM nArako jAtI (3), tato gRddhau (4), tatastRtIyapRthivyAM / nArako (5). evamekaTyAdibhavAMtaritau saptasu pRthvISu ekadvitricatuHpaMceMdriyatiryakSu to dvAdazasahasrabhavAn : bhrAMto. prAyaH sarvabhaveSu ca sarvAMgacchedAdikadarthanayA bhUyastaraM duHkhamanusya bahukSINataduHkarmANau yuvAmatra 2040DMINIEOBHARDHA // 56 // Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza | jAto. dvayorapi dvAdazadrammopabhogAdvAdazasahasrabhaveSu tAdRgduHkhaM jAtaM. asmin bhave'pi dvAdazakoTidravyama nAzaH saMjAtaH. dvAdazavArAMzca bahupakrame'pi dhanahAnigRhadAsyaduHkhAdi jAtaM. iti zrutvA tAbhyAM dvAbhyAmapi / zrAddhadharma pratipadya prAyazcittArtha dhanaprAptau prathamaM dvAdazasahasradrammANAM jJAnasAdhAraNamArge'rpaNArthaM niyamo 2 gRhItaH. tatastayordvayorapi prAkarmakSayAjhyavasAyato vipulaM dravyaM prAptaM. kramAcca tayordvayorapi dvAdazadvAdazakoTica sauvarNikAH prAptAH tatastau dvAvapi nijaM sakalamapi dravyaM dharmakAryeSu niyujya pravrajya ca siddhisukha praaptau.|| iti jJAnasAdhAraNadravyavyayopari karmasArapuNyasArakathA samAptA // FedEPIDEOSHDOODENGIPHA athAkAmanirjarAyAM miThakathA prArabhyate // "vasaMtapuranAmAsti / vasaMtartusamaM puraM // pradyumnAnaMdi satprekSyaM / vizAlaM sumanaHpriyaM ||1||shresstthii tatre bhyanAmAbhUt / preyasI tasya dhAriNI // kAMtAnanaH punaH putraH / snuSA saubhAgyasuMdarI // 2 // snAMtI dRSTAnyadA / IX| nadyAM / yUnA kenApi sA snuSA // tadaMgasaMgamAkAMkSI / sa tAmUce sasaMbhramaM // 3 // susnAtaM pRcchati te| Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza / nayeSA mattavAraNakaroru // ete ca nadIvRkSA / ahaM ca pAdeSu te patitaH // 4 // taM dRSTvA dRSTAMtaH sApyUce-18 subhagA bhavatu nadIyaM / ciraM ca jIvaMtu te nadIvRkSAH // sunAtapRcchakAnAM / prayatiSyAmaH priyaM kartuM // 5 // tasyA gRhAyajAnana sa / DibhAna papraccha tatragAna // keyaM te'bhyadharibhyasya / snuSA saubhaagysNdrii|| so'tha dadhyau kathaM me'syAH / saMgamaH saMbhaviSyati // tataH pravAjikAmekAM / dAnAdibhirupAcarat // 7 // hi sA tena preSitA gatvA / taduktaM tatra tAM jgo|| ruSTeva cAruNIbhUya / tarjayitvA tayA kharaM // 8 // prakSAlayaMtyA 2. bhAMDAni / maSIliptakareNa sA // hatvA capeTayA pRSTe-'padvAreNApasAritA // 9 // yugmaM / Akhyad gatvAtha - sA tasya / nAmApi sahate na te // jJAtaM tenAtidakSA sA / vikrItAsau varAkikA // 10 // maSIpaMcAMgulIbiMbAta / pRSTe'padvArakarSaNAt // AhUtaH kRSNapaMcamyA-mapadvAre'hametayA // 11 // prAptaH saMketakAle sa | suptAvupavane'tha tau // bhojane makSikevAgAt / kutazcit zvasurastadA // 12 // dadarzAyaM na me putraH / kazcanopapatidhuvaM // AcakarSa snuSApAdA-nUpuraM sa zanaistataH // 13 // jJAtvoce sa tayA zIghraM / nazya kuryAH sahAyatAM // sAtha gatvA patiM proce / dharma na supyatAM bahiH // 14 // azokavanikAmadhye / suptAvatha muha DEHRE-REARRHOEIDIHEARTICEIPosa 0-40das- deODBHABI Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza // 59 // rtataH // utthApyovAca sA kAtaM / kimidaM vaH kulocitaM // 15 // yatpAdAt zvasuro'gRha - nnUpuraM nistrapo jaran // sa Uce grathilo hyeSa / sUnorAkhyajjarI prage // 16 // so'vadadvikalo'si tvaM / so'vagdRSTaH sphuTaM paraH // bhokSye zudhdhyaiva soce'tha / UcuH sarve'pi kurviti // 17 // tatra sa pratyayo yakSa-statpadoraMtare vrajan // dhiyate doSavAMstena / nirdoSo yAti tatkSaNAt // 18 // sa snAtA svajanopetA-'cAlIyakSAlayAMtare // unmattIbhUya tenAsau / zliSTA lokena mocitA // 19 // sA ca tatra gatovAca / yakSa sAkSAttavAkhilaM // muktvA svapatimenaM | ca / na spRSTApyadhunA paraM // 20 // ityuktvA maMkSu yakSAMhyo - bhUtvA madhyena sA yayau | tadvacazcitayanneva | yakSo'sthAt kiM karomyahaM // 21 // yakSo'pi vaMcito hyeSA / khyAtA nUpurapaMDitA // sarvaiH zuddheti ca proktA / lokairvRddhastu hIlitaH // 22 // tasyA'dhRtyA'nazannidrA / jJAtametacca bhUbhujA // cakre'thAMtaHpurArakSo / rAjJA nirnidra ityasau // 23 // saudhApAMte'sti hastIMdro / rAjJI tanmiMThake ratA / nizAyAM hastihastenA'varohatyAdhirohati // 24 // tadA jAgrati tasmiMzca | muhurdevI nirIkSate // tataH so'bhyanayannidrAM / rAjJI prAgvadavAtarat // 25 // bRhadvelA babhUveti / hastyAroheNa roSataH // hatA zrRMkhalayA rAjJI / tasyoce kAMta mA 004 karNikA // 59 // Scanned by CamScanner Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza // 60 // 15-08-20 kupa || 26 // adyArakSo navaH ko'pi / na sa nidrAti tanmama // velA jAteyatI tacca / vRddhaH sarvaM nirIkSya ca // 27 // dadhyau rAjJo'pi duHzIlA / yadyevaM rakSitA api // tannaH strISu na doSo ya-nnAsAM trAtA kulaMvinA ||28|| so'tha supto na jAgartti / sarvaH ko'pyutthitaH prage || saptAhAdutthitaH so'tha / sarvAmAkhyatvaprabhoH kathAM // 29 // taM visRjya nRpeNAMta - mRnmayaH kAritaH karI // rAjJyaH sarvA nRpeNoktA / vivastrAstamalaMghayan // 30 // sA tu rAjJI jagAdaivaM / hastino'smAddibhemyahaM // hatAthotpalanAlena / rAjJA sA mUrchayApatat // 31 // rAjJoce'tha na te bhIti - mattebhAtkRtrimAcca bhIH // nAmUrddhaH zrRMkhalAghAtAnmUrcchitA tutpalAhatA // 32 // tatpRSThe zrRMkhalAghAtaH / prekSitaH kSmAbhRtA tataH // are pApAdhamA saiSA / vadhyA sArohakadvipA // 33 // so'thAnAyya gajA roho / rAjJoce pApa saMprati // sarAjJIko gajArUDha - stvaM zailAgrAditaH pata // 34 // sa tathAhiM samAruhya / rAjAdezAdgajaM dadhau // kramAt trIMzvaraNAn vyomni / vidhApyekAMhiNA sthitaM // 35 // rakSebhamiti rAjoceM / lokairdoSo'sya na prabho // lokavAkyAttato rAjJA / sa Uce rakSa hastinaM // 36 // so'bhyadhAtkariNaM trAsye / cenno yacchasi jIvitaM // dattaM tenAMkuzenebho / vAlayitvA sthale kRtaH He Hui Hui Yi Hui Hui karNikA *11 & 0 11* Scanned by CamScanner Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza // 61 // 100 // 37 // athottArya gire rAjJA / kRtau tau dezatADitoM // gacchatau ca kvacid grAme / zUnye devakule sthitau karNikA // 38 // rAtrau grAmeyakaistatra / trAsitaH pAripaMthikaH // tadeva devakulakaM / zaraNyaM zaraNaM zritaH // 39 // | veSTayitvA tadA'rakSA-stasthuH zvo'sau gRhISyate // sparzAccaurasya sA tatra / raktA caure'bhyadhAdidaM // 40 // bhava tvaM me patiH so'pi / mene'thArakSakaiH prage // Aroho'kSepi zUlAyAM / sA caureNa samaM gatA // 41 // mArge dRSTvA nadIM caura - smRce devi te'sti yat // tadarpayAdau yenedaM / sarvamuttArayAmyahaM // 42 // tvAmanutArayiSyAmi | duruttAraM sahAkhilaM // zarastaMbe vivastrAsthA - tsarvasvaM tasya sArpayat // 43 // nadI cauro'tha / dadhAve sAtha taM jagau // kimevaM yAsi so'vAdI -nna vizvasAmi te zubhe // 44 // yathA tyaktastvayaiko hi / tathA tvaM yadi mAmapi // ityuktvA taskaraH so'gA - dvilakSA rAjJyapi sthitA // 45 // zUlAproto hastipakaH / zrAddhAjalamayAcata // sa Uce cennamaskAraM / dhyAyasi tvaM dadAmi tat // 46 // dhyAyAmIti ca tenokte / zrAddho'gAjalahetave // dhyAyanneva namaskAraM / miTho mRtvA suro'bhavat // 47 // zrAddhazvArakSakerbaddha-caurArtha jalamAnayan // devo'vadheH prekSya zilAM / vikurvya tamamocayat // 48 // zarastaMbe ca 3-4-45-3 / / 6.1 / / Scanned by CamScanner Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza // 62 // J040446-20 dRSTvA tAM / tadarthaM pherurUpabhAk // avAk muktvAmiSaM vaktrA tIre matsyAya dhAvitaH // 49 // AmiSa jagRhe zyeno / mInoMtaHsalilaM gataH // zRgAlo'tha vilakSo'sthA-dhdhyAyaMstamatha sAbravIt // 50 // mAMsakhaMDa | parityajya | matsyaM dhAvasi jaMbUka // bhraSTo mInAcca mAMsAcca / hA kiM dhyAyasi dainyataH // 51 // so'vak patrapuTacchanne / ayazaHkArike pituH // bhraSTA patyuzcopapatyuH / kiM mAM vadasi baMdhaki // 52 // ityukte vrIDitA | sAsthAt / so'thAbhUddivyarUpabhAk // tasyAH svavRttamAvedya / vratArthitvamajIjanat // 53 // tena saMta rAjAtha / tamagrAhya ca puMzcalIM // atha satkArapUrva sA / niHkramya svargabhAgabhUt // 54 // ityakAmanirjarAyAM miThakathA samAptA // // atha prastAvoktiviSaye yazobhadramunikathA // ihaiva bharate sAketapuraM nAma nagaraM, tatra ca puMDarIko nAma rAjA, tasya laghubhrAtA ca kaMDarIkaH, kaMDakasya ca yazobhadrAnAmnI bhAryAsIt. athAnyadA kAmabANairAhatasya tasya vRddhabhrAtuH puMDarIkasya citte laghu XNXX0001024 karNikA // 62 // Scanned by CamScanner Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza // 63 // 3300-30 404079 bhrAtuH kaMDarIkasya bhAryAyAmanurAgo babhUva athaikadaikAMte sa puMDarIkastAM yazobhadrAmUce, bho suMdari ! tvaM mAM patiM bhajasva ? tayoktaM rAjan ! kimevamabhidadhAsi ? yataH - ahnAya vahnau bahavo vizaMti / zastreH svadehAMzca vidArayati // tIvrANi kRcchrANi samAcaraMti / mArArivIraM viralA jayaMti // 1 // kiMca he rAjan ! tvayi caivaM jalpati nUnamamRte viSamutpannaM, sUryAdaMdhakAro jAtaH, caMdramasoMgAravRSTirjAtA, jalAdagnirutthitaH, yata Ara|kSakAttvatta evedaM me bhayaM jAtaM. yadi tvatsadRzaH sunetro nara unmArge yAti, tadA dRSTivikalasya tu ko doSaH ? tat zrutvA kupitena rAjJA durvacanaiH sA vadhUstarjitA. tato'nyadA kopAtureNa tena rAjJA tasyAH saMgaM ciMtayatA tasya nijalaghubhrAtuH kaMDarIkasya mAraNAya viSaM dattaM yataH divA pazyati no ghUko / rAtrau kAko na pazyati // kAmAMdha ko'pi pApIyAn / divA rAtrau na pazyati // 1 // athaivaM svakIye bhartari kaMDarike mRte sati sA yazobhadrA ciMtayati, nUnamayaM pApI nRpo'tha meM zIlakhaMDanaM kariSyati, tato'haM kvacidanyasthAne gatvA nijazIlaM rakSAmi. iti svamanasi vicitya sA rAtrau tato nirgatya zrAvastInagaryo gatA, tatra ca suvratAkhyAyAstapodhanAyAH pauSadhAgAre sthitA. tanmukhAcca dharmopadezaM nizamya tasyAH saMsAropari virAgo babhUva tatazca Odia X ECX karNikA // 63 // Scanned by CamScanner Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza // 64 // **3][43 | sA tasyAH samIpe dIkSAM jagrAha. atha tasyA udare pUrvasaMbhavo garbha AsIt paraM vratAMtarAyabhayAttayA tasya mahAsatyA agre svakIyaM tatsvarUpaM na niveditaM. atha tasyAH sa nijapatisaMbhavo garbho'nukrameNa vRddhiM prApa: tadA tayA mahAsatyA suvratayA tasyai proktaM, vatse kimetat ? sA prAha bhagavati ! dIkSAgrahaNAkAMkSayA mayeSa vRttAMto bhavatyA na jJApitaH tatastayA pravartinyA sA guptavRttyA gItArthasuzrAvakagRhe muktA, tatra tasyAH putraprasavo babhUva, tasya putrasya ca yazobhadra iti nAma parikalpitaM krameNASTavArSikazca sa gurubhirdIkSito'dhyApitazca, yauvanakAle ca sa unmattIbhUya viSayAbhilASI jAtaH, tena ca sa viMdhyAcalaM smaranmadonmattahastIva niraMkuzaH paribhramati, cittaM vinA ca kevalaM muniveSaM dhArayati yataH - haribaMbha puraMdara-suranaraniva* hANivi jiyA jeNa // so mayaNo laddharaso / jeNa jio taM jiNaM namaha // 1 // savagahANa pabhavo / | mahAgaho saba dosapAvaThiI || kAmaggaho durappA | jeNabhibhUyaM jagaM savvaM // 2 // itazcaikasminnavasare tena nijamAturagre niveditaM, mAtarna zaknomyahaM vrataM pAlayituM, ato nije rAjye | yAsyAmi, bhajiSyAmi ca tatra gArhasthyaM bhuktabhogazca punarvRddhatve vrataM gRhISye, adhunA cAhaM nijapitRvya D 330040030 karNikA // 64 // Scanned by CamScanner Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 65 // dharmopadeza puMDarIkapArzve sthito rAjyaM kariSyAmiH tat zrutvA mAtA prAha, vatsa tarhi mamaikaM prArthitaM kuru ? - azakto'pi vrataM kartuM / mama prArthanayAnayA // tiSTa dvAdaza varSANi / pazcAtkuryAdyathocitaM // 1 // tat zrutvA tenApi mAtustadvacanaM pratipannaM tato dvAdazavarSAMte guruNyA dvAdazavarSANiyAvat sa sthApitaH tato guruvAkyena sa dvAdazavarSANi yAvatsthitaH evamaSTacatvAriMzadvarSAMte yAvatsa tato gaMtuM lagnaH, tAvattasya mAtA tasyaikaM ratnakaMbalaM dadau tato'sau svapitRvyapuMDarIkapArzve gaMtuM pravRttaH, rajanyAM ca sAketapure prAptaH atha prAtarahaM bhRpAlA yAsyAmIto vicitya sa rAtrau kasmiMzcidevakule prekSaNakaM vilokayan sthitaH itastatra bhUpAlAdayo / bahavo lokAstatprekSaNakaM vilokayituM samAyAtAH tatraikA manoharA nartakI lokAnAmatIvAnaMdadAyakaM nRtyaM vidadhAtisma, evaM rAtripraharatraye vyatikrAMte sA nartakI khinnA. atha tAM khinnAM dRSTvA tasyA mAtA prAha, vatse ! bahrau vyatikrAMte stoke ca vyatikare'thAvaziSTe kathaM tvaM khinnA satI nijAMgaM moTayasi ? yataH - suSTu gItaM tvayA suSTu / nartitaM suSTu vAditaM // dIrgharAtrimatikramya / mA pramAdIrnizAtyaye // 1 // enaM zlokaM zrutvA sa yazodhanastapodhano vairAgyaparo nijaM ratnakaMbalaM tasyai dadau rAjakumAro'pi tasyai ratnajaTitaM suvarNakuMDala 00:06 100 00: --- karNikA // 65 // Scanned by CamScanner Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner mayacchat. tannagaravAstavyA zrIkAMtAbhidhA zreSThIpatnI ca tasyai nija mauktikahAraM samarpayAmAsa: nRpasya hasti-18 karNikA / pakazca tasyai nijaM svarNajaTitamaMkuzaM dadau. jayasiMhAbhidho maMtrI ca nijahemakaTake ayacchat. evaM tasya | nartakyai tairdattAni lakSamUlyavastUni dRSTvA rAjJo manasi vismayo vasUtra. evaM vismitena rAjJA munaye tadanucitadAnakAraNaM pRSTaM tadA sa prAha-yannAnItaM manaH sthAne / guruNA'nAyi tattayA / sUryaH khagaM bhinattyeva / jadIpikA bhRgRhe tamaH // 1 // rAjanneSA nartakI me guruNIbhUya sugatimayacchat, ataH kAraNAnmayA tasyai me | 2 ratnakaMbalaM dattaM. tato rAjJA sA zrIkAMtA zreSTinI pRSTA, sApi vakti, rAjanme manasIti pUrva vicAro'bhUt, IS o yadahaM svabhartAraM vinAzyAnyaM patiM kariSyAmi, paramasyA nartakyA vAkyAnmamApi pratibodho jAtaH. tato * rAjJA sa hastipako dAnakAraNaM pRSTaH. sa Aha, rAjannahamanyarAjye gaMtukAmo'bhUvaM, tena raNAMgaNe gajeMdrArUDhaM | tvAM vairibhyaH samarpaNotsukazcAbhavaM, paramasyA nartakyA vAkyazravaNato'haM taduSkRtyAtpratinivRtyAsyai nartakyai gajAMkuzamayacchaM. tato rAjJA pRSTau tAvamAtyarAjakumArAvavadatAM, he rAjannAvAM tvAM vipAdya rAjagrahaNotsuka mArAvavadatAM, he rAjannAvAM tvAM vipAdya rAjagrahaNotsukA| vabhavAva, paramasyA vAkyAtpratibuddhau. Avazyake'pyuktaM suThu gAIyaM suhu| vAIyaM suTu nacciyaM sAme // aNupAliyaM PRADESHDAII-IDODARADIPI Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza DadaPAD *-del-M | dohraaii| thovaMte mA pamAyehi // 1 // evaM sa rAjA sarveSAmAzayAnnizamya sahaSoM babhUva, saMsArAsAratAM ca vijJAya pratibuddhaH saH, vizeSatastapodhanadezanayA sarve'pi te pratibuddhAH tato rAjA taM nijakumAraM rAjye | nivezya munipAve ca vrataM gRhItvA niraticAraM ca cAritraM pAlayitvA divamagamat. sa yazobhadro munirapi | gurupAveM gatvA svaduHkRtaM ca samAlocya pratikramya ca punazcAritraM pAlayitvA kevalajJAnI babhUva, prAMte ca va samAdhimaraNapUrvakaM zivaM jagAma. ataH kAraNAt-prastAve bhaNitaM vAkyaM / prastAve dAnamaMginAM // prastAve vRSTiralpApi / bhavetkoTiphalapradA // 1 // // atha tIrthasnAnena pApApagamane viprakathAnakaM prArabhyate // staMbhatIrthe kazcideko viprastIrthayAtrikasAthai gaMgAditIrthayAtrAkaraNayiyAsurabhUt. tadA tasya caturayA | palyA proktaM, svAmistava sArthe'hamapi samAgatya tIrthayAtrAM kariSye. paraM vipreNa bahvAgraheNa sA gRhe sthApitA. hai| 1 tatastayA tatpratibodhArtha kaTutuMbikaikA tasya samarpitA, proktaM ca, yatra yatra tIrthe yUyaM snAnaM kurutha tatra* DRDHA alalalaaHARTERATE // 67 // Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza karNikA 6 // " PARDHADSHEPHERIODEHP-REPRE tatraiSA tuMbikApi yuSmAbhistattIrthajale snApyA, so'pi tatheti pratipadya tAM kaTutuMbikAmAdAya tatazcalitaH va tataH sa krameNASTaSaSThitIrthayAtrAM vidhAya nijagRhe samAgataH. sabahumAna militazca tatra svajanavargaH, tena | proktaM tIrthayAtrAvRttAMtaM ca nizamya sakalo'pi svajanavargastasya prazaMsAM vidhAya taM ca dhanyaM manyamAno OM svasvasthAnaM yayau. tatastena vipreNa harSapUrvakaM tAM tuMbikAM datvA proktaM, priye! mayaiSA tuMbikA tvatkathanA nasAreNa sarveSvapi tIrtheSu tattattIrthajalena snapitAsti. tataH sa vipro'pyatIva hRSTo nijamitrAdimilanArtha bahirgataH atha tayA caturayA viprapatnyA tatpratibodhArtha tAM tuMbikAM saMskRtya tasyAH palevaH kRtaH. bhoja| nAvasare sa vipro'pi gRhe samAgatya bhoktumupaviSTaH atha tayA pariveSitaM tatkaTutuMbikApalevaM viSaprAyaM vijJAya * kopAturaH sa vipraH prAha, are duSTe! durAcAriNi! tvayA kimetatkRtaM? tayA proktaM svAmin ! eSA kaTutuM. | bikApi mayA tu sakalatIrthasnAnenAmRtamayIbhRtA jJAtA, tena mayA tatpalevaM kRtvA yuSmAkaM bhojanAya pariveSitaH: tat zrutvA sa vipro'pISadvihasya prAha, bho mugdhe! tattuMbikAmadhyasthaM kaTukatvaM tu tIrthasnAnenApi na zuSyati. tadA tatpatnyA proktaM, svAmin ! sarvadA durAcaraNapararAjapratigrahamRtazrAddhAdibhojanayajJavi-12 Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza |hitajIvahiMsAdisamudbhavaM pApaM tIrthasnAnena tarhi kathaM prayAtIti pratibodhya sa tayA samyagdharma grAhitaH, evaM sa dvijo'pi tasyA nijapatnyAH paramopakAraM manyamAnaH samyaga jinadharma pAlayana prAMte sugatibhAgbabhUva. // iti tIrthasnAnena pApApagame viprakathA smaaptaa||. . // 69 // BHOOMARATDOORDEEPERHI // athaucityayuktavacanoktau viprakathA prArabhyate // ... ekatraucityavacana-mekato grNthkottyH|| pazyaucityagirA lebhe / baMdhamokSaM sa maadhvH||1||kaashiipuyaaN mAdhavAkhyo dvija eko durgato durbhago daridrazcAsIt, tena sa lokAnAmasukhAvaho babhUva. lokaizca sarvatraivaM kathyate, yo'sya mAdhavaviprasya mukhaM prabhAte vilokayiSyati, tasya nUnaM madhyAhnAnaMtarameva bhojanaM bhaviSyati. | evaM sA vArtA zanaiH zanaistannagaranRpasyAgre prAptA. tadA sa rAjA lokAMstarjayitvA sakrodhaH prAha, are! duSTA nagaralokA nUnaM mRSAbhASiNaH saMti, mudhaiva tasya niraparAdhasya mAdhavadvijasya dUSaNaM yacchaMti. atha zvo'hameva | tasya dvijasya mukhaM dRSTvA prAtareva bhokSye. evaM lokavAtA mRSAkaraNAya sa rAjA prAtareva tasya viprasya mukhaM AMERIEBHBIEODHAaudai Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ dharmopadeza // 70 // *LEELEY-20 | dRSTvA svayaM bhoktumupaviSTaH evaM yAvatsa bhojanasya prathamaM kavalaM gRhNAti tAvadakasmAnniSAdibhirAgatya tasya paTTahastimaraNaM niveditaM tat zrutvA zokAturaH sa nRpo mumUrcha. mUrchAnaMtaraM sa tata utthAya hAhAravaparo mRtahastisamIpe gataH tadanaMtaraM kathaMcidgatazokaH so'tIvAgraheNa maMtribhiH saMdhyAkAle bhojitaH atha dvitIyadine maMtriprabhRtibhistadbrAhmaNamukhadarzanaphalaM smArito'sau nRpaH kathayAmAsa, nUnaM lokoktiH satyaiva, yo durbhago dvijo mamApyevaM bAdhAkArako jAtaH, sa lokAnAM kathaM na pIDayiSyati ? ata enaM dugetaM dvijaM zUlAdhirUDhaM kuruta ? athaivaM nRpAdiSTAH subhaTA yAvattaM mAdhavaM dvijaM badhdhvA vadhasthAne nayaMti, tAvattenoktaM, nAhamekAkyevamevaMvidhaH, ityuktvA sa hasatisma. subhaTaizca taistaduktaM tasya hasanaM ca rAjJe jJApitaM, tadA kautukA sa rAjA taM pazcAnnijasamIpe samAhUya tatkAraNaM papraccha tadA sa mAdhavo dvija uvAca, rAjan ! nUnaM tvaM matto'pyadhikaniHkRSTo mayA jJAtaH, ato'haM naikAkyeva niHkRSTaH, yato madIyamukhaM darzanastava vikAle | bhojanaM jAtaM, mama tu tvadIyamukhadarzanAdevaM maraNameva jAyamAnamasti tat zrutvA raMjito rAjA taM dravyAdinA satkRtya mumoca // ityucitavacanoktau mAdhavaMdvijakathA || CHENE karNikA // 70 // Scanned by CamScanner Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza ... // atha kRtakarmaphalopabhukto kArpaTikakathA prArabhyate / / kazcidekaH kArpaTikaH somezvarayAtrAyAM vajan pathi kasmiMzcidgrAme kasyacillAhakArasyokasi rAtrI // 71 // a| suptaH. atha tasya lohakArasya patidveSiNI bhAryA svapatiM nihatya rudhiraliptAM kRpANikAM pracchannarItyA tasya / | suptasya kArpaTikasya pAzve nidhAya kolAhalaM kRtvA rudituM pravRttA. tasyA ArtanAdaM zrutvA'rakSakaistatrAgatya | tasya niraparAdhinaH kArpaTikasya karo chinnI. tadA sa kArpaTiko rudana devamupAlavdhuM pravRttaH tadA tena deve nApi nizi prakaTIbhaya tasya proktaM, bho kArpaTika! tvaM vRthA rudanaM mA kuru? tava prAgbhavaM ca zRNu ? pUrva-14 E bhave tavaiko bhrAtA ajamAraNAyodyato babhUva. tadA tvayA tasyAjasya karNo dhRto, tava baMdhunA ca so'jaH zastrikayA vyApAditaH, evaM so'jo mRtveyaM lohakArasya yopijjAtA. sa tava baMdhurapi kAlAMtare mRtvA * tasyAH patirabhRtu, tvamapi ca mRtvA kArpaTiko jAtaH. athaivaM krameNa bhavatAM trayANAmapyatra saMyogo'bhavat. pUrvabhavavareNa dviSTayA tayA nijasvAmI vyApAditaH, tvayApi ca nijakaracchedanarUpaM tatkarmaphalaM labdha. athaivaM all71 // || nijakRtakarmaphalaM muMjAnastvaM vRthA mAM kathamupAlabhase ? ityuktvA so'dRzyo babhUva. // iti // Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner karNikA dharmopadeza // atha buddharupari ajAyAH kathA prArabhyate // ca kvacidaraNye mahadajAyUthaM caritvA sarvadA saMdhyAsamaye grAmamadhye samAyAti. itazcaikadaikaH siNhstdH| 72 // " jAyathaM haMtu samAgacchan yUthapena dRSTaH, tadA tena tatsakalamapi yUthaM drutameva | khajA ajA drutaM calitumazaktA vanamadhye pazcAtsthitA. tAM haMtuM yAvatsa siMhaH samAgacchati, tAvattamAyAMtaM vIkSya sAjApi tasya sanmukhamacalat. khaMjatI ca tAM sanmukhamAgacchaMtI vIkSya cakitaH sa siMho nijamanasi | dadhyauM, nUnameSA kApi rAkSasI ajArUpaM vidhAya mAmeva hetuM samAgacchaMtI vilokyate. yadi sA satyaivAjA bhavettadA madIyadarzanata eva nazyet, paramiyaM tu mama sanmukhameva samAyAti! iti viciMtya siMho bhayena dUrameva sthitvA tAM papraccha, kAsi tvaM? sA prAha-sapta siMhA mayA jagdhA / nava vyAghrAstrayo gajAH // ekaM siMhaM vane naSTaM / haMtumatrAgatAsmyahaM // 1 // etadvacanaM zrutvA sa siMhastatkSaNameva tato naSTaH. evaM svabuddhiprapaMcena sA chAgI kuzalena nijagrAmamadhye samAyAtA. // iti ajAkathA samAptA // *AMPADMEROEIODERSHORT 72 // Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner EMAIL dharmopadeza // atha vacanAguptau kuMbhakAriNIkathA prArabhyate // kasmiMzcidagrAme kAcidekA kuMbhakAriNI vasatisma. sA caurabhItyA nizAyAM nijAbharaNAni gRhAMgaNe // 73 // | mRttikAnikarAdhaH sarvadA gopayitvA sthApayati. nidrAvasare ca sarvadA paThati, yathA-sukhe suvei kuNbhaarddii| cora na maTIyAM lei // khUNe vAMdhI gAdahI / vArai trATI deI // 1 // evaM sA sarvadA mahatA vareNa paThitvA | sukhena nidrAM karoti. tadgRhanikaTe vasan ko'pi dhUrtazcauraH sarvadA tayoktAni tAni vacanAni zRNoti. - athaikadA tena dhUrtena caureNa ciMtitaM, iyaM kuMbhakArI nityamevetthaM paThati, tato'syA etatpaThane ko'pi hetuvilokyate; nUnaM sA nijamRttikAsamUhe dhanaM gopayitvA sthApayati, ato rAtrau pracchannaM mayA tasyA mRtti kaiva vilokanIyA. iti viciMtya rAtrau tasyAM suptAyAM tena ghUrtena pracchannaM tatrAgatya sA mRttikaiva vivRtya | vilokitA, tadA tanmadhyAttasyAH svarNAbhUSaNAni gRhItvA sa dhUtoM nijagRhe sametya sukhena nidrAmakarot. | atha prabhAte jAgRtA sA kuMbhakArI nijAMgaNasthaM taM mRttikAsamuhaM viralIbhRnaM vilokya svAbhUSaNAnyapi // 73 / / 3 tatrAnavalokya vilapaMtI nijavacanA'gupti niMdatisma. // iti vacanA'guptau kuMbhakArIkathA smaaptaa|| HOMEqE-HEIDOHORI -11-OPHP-RDEN009 Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza // 74 // DIPEDIOJABIEDERA // atha durvacanaviSaye viprakathA prArabhyate // ko'pi mAravo durmukho vipraH kAzyAM vidyAdhyayanaM vidhAya nijagRhaprati calitaH. mAgeM kvApi grAme || bhikSArtha bhraman kasyA api kauTuMvinyA gRhe prAptaH. tayApi dayayA tasmai viprAva kSipracaTikA dattA, raMdhanArthaM | dhanAni mRttapaNikApi ca pradattA. tadA sa vipro'pi tasyAH kauTuMvinyA vATake sthitastadattAM kSipracaTikAM | / pacatisma. atha tasmin vATakakoNadeze tasyAH kauTuMbinyAH puSTazarIraikA manoharA mahiSI tRNAdIni bhakSayaMtI | sthitAbhUt. tato'rdhapakvAyAM kSipracaTikAyAM tasya paThitamUrkhasya viprasya hRdaye to'bhUt, are! asyAH | al kauTuMbinyA dehalIdvAraM saMkaTataraM vidyate, atazceyaM mahiSI yadA mariSyati, tadA saMkaTatarAdasmAd dvArataH | X kathaM sA bahirniSkAsayiSyate? iti vitaLa tena durmukhena vipreNa tasyAH svakIyaH sa vitakoM vacanato niveditaH. tadA ruSTayA tayA proktaM, re duSTa! tvamadhunaiveto nissara? ityukto'sau durmukhaH paThitamUkhoM vipraH * stAmardhapakkAM kSipracaTikAM nijottarIye kSiptvA tatazcalitaH. tadA taduttarIyAjalAvazrAvaNaM dRSTvA hAsyaparai na // 74 // ra loMkaiH pRSTaH sa prAha, bho lokAH! ayaM madIyamukharogaH zravati. ityuktvA tena khIkIyadurvacanavRttAMto lokA-2 edgebagales-MEENA Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner kaNikA dharmopadeza |nAmagre niveditaH. tat zrutvA lokaiH prasabhaM prahasyamAnaH sa taM grAma muktvAgre cacAla. / / iti durvacana: // 75 // viSaye durmukhaviprakathA // DealeeCRPRODDESSERedI .. // atha pitrAdibhaktivyavahArazuddhyAdiviSaye mocikakathA prArabhyate // kasmiMzcidgrAme eko vipro vasatisma. sa prativarSa tIrthayAtrArtha gaMgAMprati gacchati. gaMgAbhaktA bahavo , janAzca tatra tIrthe zubhamAgeM vyayArthaM svakIyaM dhanaM taddhaste samarpayaMti. so'pi tatra gato'nAthadInAdibhyastaddhanaM prayacchati, svayamapi gaMgAsnAnAdinA nijAtmAnaM pavitrIbhUtaM manyamAnaH pazcAnijagRhe samAyAti. athaikadA tatra vAstavyenaikena mocikena (carmakAreNa) tasya viprasya tatra tIrthe vyayArtha kiyaddhanaM samArpitaM, na kathitaM ca yadi gaMgA svayaM nijahastaM prasArthatanmadIyaM dhanaM gRhNIyAttadA tvayA tasyai samarpaNIyaM anyathA na. etannizamya nijamanasi vismitaH sa dvijo vicArayati, iyatkAlaM gaMgayA svahastaM prasArya kadApyapi matto * nUnaM kasyApi dhanaM gRhItaM nAsti, ayaM carmakArazcaivaM vadati, ato mayaitatkautukaM dhruvaM vilokanIyameva. iti / Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza | viciMtya sa tatra gato mocikArpitaM taddhanaM nijakare samAdAyovAca, bho mAtagaMge! madIyagrAmavAstavyenA-14 | mukena mocikenaitaddhanaM madIyahastena tubhyaM samarpaNAya preSitamasti, paraM tena mahyaM kathitamasti, yadi gaMgA ca // 76 // svahastaM prasArya gRhNIyAttadA tvayA tasyai caitanmadIyaM dhanaM samarpaNIyaM, anyathA na. tatkathanAnaMtaraM tUrNameva gaMgApravAhataH svarNajaTitaratnAdyAbhUSaNAlaMkRto gaMgAyA hasto bahiniHsRtaH. taM hastaM dRSTvAtIvavismitaH sa | hi dvijastasmin haste taddhanaM samarpya provAca, he mAtagaMge! prativarSamahamatra tvadIyayAtrAthai samAgacchAmi, E) puNyArtha madIyaM parakIyaM ca bhUridravyaM vyayAmi, paraM tvayA kadApi nijahastaM prasArya gRhItaM nAsti, athAya | a tasya honajAtIyasyApi carmakArasya dravyaM svahastaM prasArya grahaNe ko hetuH? tenetyukte gaMgA nijadivyarUpaM prakaTokRtya prAha, bho dvija! ahaM zuddhabhAvayuktabhaktyA sadAcaraNena ca priye, paraM na bAhyavRttyA, yataH-pa nadAraparadroha-paradravyaparAGmukhaH // gaMgApyAha kadAgatya / mAmayaM pAvayiSyati // 1 // ityAyuktvA yAvatsA | gaMgA sthitA, tAvatso'tyaMtaM cakito dvijaH papraccha. bho mAtastasya carmakArasyApyevaMvidhA kA shubho sti ? tenetyukte gaMgayA proktaM, bho dvijottama ! tatra gatvA tvaM svayameva tadAcaraNaM vilokayeH, ityuktvA | DEMERADDHARMENDEEBA // 76 // Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner kaNikA // 77 // | gaMgA tiro'dhatta. atha nijamanasyatIvacamatkRtaH sa dvijastUNa pazcAnnijagrAme samAgatya tasya carmakArasya 31 mAtApitrobhaktiM zuddhAcaraNAdi ca vilokya hRSTastasmai kathayAmAsa, bho puruSottama! tvadIyaM dhanaM gaMgayA | svahastaM prasArya gRhItaM, tvaduttamAcaraNaprazaMsA ca satyaiva kRtA. ityuktvA tasmai dhanyavAdaM datvA sa dvijo | nijagRhe yayau // iti mAtRpitRbhaktivyavahArazudhyAdiviSaye mocikakathA samAptA // 5 // atha prastAvoktiviSaye yazobhadrakathA prArabhyate // __kasmiMzcinnagare ko'pi laghukUcoM vAlo rAjA rAjapATikA) gacchan hadRzreNI samAyAtaH. tAvatA 17 hasthitena kenApi yazobhadrAbhidhena yUnA vaNijA svakIya sthalaM kUrce nijahastena spRSTaM tad dRSTvA tena bAlena nRpeNa ciMtitaM nUnamayaM vaNiga madIyaM laghukUca dRSTvA'haMkAreNa svakIyaM sthUlaM kUce spRzati. iti zaMkayA tena bAlena rAjJA roSatastaM dhRtvA cauradaMDaM kArayituM talArakSakANAM sa samarpitaH. tadA buddhivatA samayajJena ca tena vaNiz2A nijajIvitarakSArtha tasya nRpasya pAdayoH patitvA proktaM, svAmin ! madIyaM sthUlaM kUca spR-17 Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner dharmopadeza: zatA mayaivaM ciMtitaM, yadeSa nRpo laghukUcoM'pi sakalajanodarabharo'sti, ahaM ca dIrghakUcoM'pi svodaramapi | kaSTena bhartuM zakto'smi, evaM svaM kUca niMdatA satA mayaitatspRSTaM. evaMvidhAni tasya vacanAni zrutvA saMtuSTena rAjJA sa jIvanmukto vastrAbhUSaNAdibhizca pridhaapitH||iti prastAvoktiviSaye yazobhadravaNikkakathA smaaptaa|| EPHilelya-BaIDDhage // iti dharmopadezakarNikA samAptA // // zrIrastu // // 78 // Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Scanned by CamScanner NASA DEECESSENGE RS CIENCE 90909ki P prdaalN EECE GREEN tt l aNdkrNdN-vrNgl 95 loo .G.Receased PS:266666666660 Ommmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmn ree NA Gmmmm;mmma || I UIUITTI THIRT || amm mm;names Heart BODmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmmm me: Theenmaa Ca.. areas . REDBUBBSERRESERBER RS:SREER GREECREBERENCE createEGEORGEORYTe crecbhrdrN 930 n 09 :26683