Book Title: Chintamani Parshwanath Diwakar Chitrakatha 04
Author(s): Vijaymuni, Shreechand Surana
Publisher: Diwakar Prakashan
Catalog link: https://jainqq.org/explore/002804/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 10 ciMtAmaNi pArzvanAtha divAkara citrakathA aMka 4 mUlya 17.00/ Mitin ka susaMskAra nirmANa vicArazuddhi,jJAna vRddhi manoraMjana Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintAmaNi pArzvanAtha jaina dharma ke teIsaveM tIrthaMkara bhagavAna pArzvanAtha eka aitihAsika mahApuruSa the| ApakA samaya IsA pUrva nauvI-dasavIM zatAbdI mAnA jAtA hai| bhagavAna mahAvIra se 250 varSa pUrva bhagavAna pArzvanAtha ne dharma tIrtha kA pravartana kiyA thA aura 70 varSa taka bhArata ke vibhinna pradezoM meM ahiMsA, satya asteya evaM aparigraha rUpa cAturyAma dharma kA upadeza diyaa| baundupiTakoM meM aneka sthAnoM para bhagavAna pArzvanAtha ke cAturyAma dharma kI carcA hai| usa samaya pUrvottara bhArata kA aneka rAjavaMzoM para bhagavAna pArzvanAtha ke upadezoM kA vyApaka prabhAva thaa| dakSiNa bhArata ke nAga rAjataMtra Adi ke iSTadeva bhI pArzvanAtha the| bhagavAna pArzvanAtha atyanta karuNAzIla yogI puruSa the| dhyAna-yoga para unakA vizeSa bala thaa| nirvANa ke pazcAt bhI bhArata ke vibhinna aMcaloM meM unake lAkhoM zraddhAlu anuyAyI vidyamAna the| bhagavAna pArzvanAtha ne jisa jalate nAga-yugala ko NamokAra maMtra sunAkara unakA uddhAra kiyA thA, vaha dharaNendra padmAvatI ke rUpa meM deva hokara bhagavAna pArzvanAtha ke bhakta rUpa meM vikhyAta hue aura samaya-samaya para pArzvanAtha ke bhaktoM kI sahAyatA karake jina zAsana kI prabhAvanA karane meM sahAyaka bne| yahI kAraNa hai ki bhArata ke lAkhoM-karor3oM dhArmika vyakti bhagavAna pArzvanAtha kI upAsanA/ArAdhanA karate hue bhaya-vighna-bAdhAoM se mukta hokara mana icchita prApta karane meM saphala hote haiN| bhagavAna pArzvanAtha kA nAmasmaraNa hI mana ciMtita kArya sampanna karane meM ciMtAmaNi ratna ke samAna hone ke kAraNa unakA ciMtAmaNi pArzvanAtha nAma atyanta zraddhA vizvAsa pUrvaka smaraNa kiyA jAtA hai| prastuta pustaka meM bhagavAna pArzvanAtha ke pUrva janmoM kI kathA lete hue vartamAna tIrthaMkara jIvana taka kI ghaTanAe~ likhI gaI haiN| apane pratyeka janma meM ve kSamA aura karuNA ke mahAsAgara se pratIta hote haiN| pratispardhI kamaTha krodha kA pratIka hai to bhagavAna pArzvanAtha kSamA ke avtaar| kSamA aura karuNA ke mAdhyama se hI pArzvanAtha ne manuSya ko zAnta, tanAva rahita Anandamaya jIvana jIne kI zailI sikhAI hai| lekhaka zrI vijayamuni zAstrI saMpAda zrIcanda surAnA 'sarasa' saMyojana evaM vyavasthA / saMjaya surAnA citraNa DA. triloka zarmA, DA. pradIpa zarmA divAkara prakAzana e-7, avAgar3ha hAusa, ema. jI. roDa, AgarA-282002 prakAzaka zrI zvetAmbara jaina zrI saMgha bhomiyA jI bhavana, madhubana, po. zikharajI, jilA-girIDiha (bihAra) (c) sarvAdhikAra prakAzakAdhIna rAjeza surAnA dvArA divAkara prakAzana, e-7, avAgar3ha hAusa, ema. jI. roDa, AgarA-282002 dUrabhASa : (0562) 54328,51789 ke liye prkaashit| Education internationa www ainelibrary.org Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtAmaNi pArzvanAtha bhagavAna pArzvanAtha kI AtmA ne nau janma pUrva, potanapura ke rAjA araviMda ke rAja purohita ke ghara meM janma liyaa| nAma rakhA gayA marubhUti / marubhUti kA bar3A bhAI thA kmtth| kamaTha bahuta hI krodhI, ahaMkArI aura durAcArI svabhAva kA thaa| jabaki marubhUti sarala, zAMtipriya aura sadAcArI vRtti kA thaa| pitA ke bAda marubhUti ko rAja purohita kA pada mila gyaa| rAjA araviMda marubhUti kA bahuta sammAna karate the| isa kAraNa kamaTha usase mana hI mana jalatA rhtaa| Rauta ekabAra kamaTha marubhUti se milane ke lie aayaa| marubhUti ghara para nahIM thaa| kamaTha kI najara marubhUti kI patnI vasundharA para pdd'ii| DOJOMS OF Jain En International "vAha ! kyA rUpa hai? ise to maiM apanI banAU~gA / 1 marubhUti kI anupasthiti meM kamaTha vasundharA se| milane lgaa| taraha-taraha ke gahane kapar3e lAkara use bheMTa detaa| - lo! yaha saba tumhAre lie lAyA hU~ | pahanakara apsarA sI sundara lagogI...!. se Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 4057pitAmANayAzvanAtha vasundharA kamaTha ke pralobhanoM meM pha~sa gii| corI chupe donoM kI prema lIlA calane lgii| eka dina kamaTha kI patnI varuNA ne ina donoM kI pApa lIlA dekhI to vaha cauMka uThI/MAYAN he bhagavAna! yaha - kaisA durAcAra! 13-SH 4 . maukA dekhakara varuNA ne kamaTha ko samajhAyA svAmI! Apa yaha kyA pApa kara rahe haiM! choTe bhAI kI patnI to beTI ke samAna / hotI hai| phira marUbhUti ko patA calegA to donoM bhAIyoM ke sukhI saMsAra meM Aga nahIM laga jAyegI? kamaTha ne krodha meM Akara ulTA vaLaNA ko / ddaaNttaa| yaha Aga tuma hI lagA rahI ho! devatA samAna apane pati para jhUThA Aropa lagAte tumheM zarma nahIM AtI? vAha! ulTA cora hI kotavAla ko ddoNtte| Jain Education amnational www.jainelai.org Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtAmaNi pArzvanAtha jaba kamaTha nahIM mAnA to varuNA ne vasundharA ko parantu usane kamaTha ko saba kucha batA diyaa| kamaTha ekAnta meM samajhAyA ne patnI ko mAra pITakara ghara se nikAla diyaa| pra ya bahana! jeTha to pitA ke samAna hote haiN| terA yaha duSTe ! apane pati kI burAI AcaraNa ThIka nahIM haiM, karatI hai, nikala jA mere ghara se apane kula ko Dubo degA? yaha sunakara vasundharA cupa rhii| varuNA hotI-sotI marubhUti ke pAsa gii| usakI | agale dina marubhUti ne apanI patnI se kahAbAta sunate hI vaha Aga babUlA ho gyaa| use varuNA kI bAta para vizvAsa nahIM huaa| maiM mahArAja ke kAma mujhe svayaM se kucha dina ke lie saccAI kA patA dUsare zahara jA rahA lagAnA caahie| CohuuN| cAra-pAMca dina laga jaayeNge| PA. For Private & Personal use only w ainelibrary.org Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtAmaNi pArzvanAtha marubhUti ke jAne kI khabara milate hI kamaTha ko maukA mila gayA, vaha marubhUti ke ghara A gyaa| rAta meM acAnaka bheSa badala kara marubhUti bhI vApasa AyA aura chupakara donoM kI pApa-lIlA dekhI to, use bahuta duHkha huA / marubhUti kA mana glAni se bhara utthaa| usane mahArAja araviMda se kamaTha kI zikAyata kii| "mahArAja!' mujhe nyAya caahiye| saMsAra meM isI prakAra durAcAra bar3hatA rahA to eka dina hamArA samAja rasAtala meM calA jaayegaa| duSTa kamaTha ko pakar3a kara isI samaya hamAre rAjA ko bhI yaha ghaTanA sunakara bahuta krodha aayaa| unhoMne sainikoM ko Adeza diyA sAmane upasthita kiyA jAya oha! jisa bhAI ko maiM pitA samAna aura patnI ko devI tulya mAnatA thaa| ve itane patita, chI chI!! kitane dagAbAja haiM ye nAte rishte| TA AN www kamaTha ko pakar3akara rAja sabhA meM lAyA gyaa| rAjA ne bhare darabAra meM use phaTakArA rAja purohita kA beTA hokara itanA nIca aura durAcArI ho gayA tU! mere rAjya meM cora aura durAcArI ko eka hI daNDa hai mauta kI sajA! kiMtu tU brAhmaNa putra hai isalie tujhe mRtyu daNDa nahIM diyA jA sktaa| NI MA . Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtAmaNi pArzvanAtha rAjA ne sainikoM ko Adeza diyA-- kamaTha ko kAlA mu~ha karake gadhe para biThAyA,nUtoM kI mAlA pahanAI, kAle phaTe kapar3e pahanAkara nagara meM ghumAte hue ghoSaNA kI- - isa nIca kamaTha ne apane choTe bhAI kI patnI ke sAtha durAcAra kiyA hai| isa nIca ko gadhe / para biThAkara kAlA mu~ha karake nagara meM ghumAo, aura phira hamAre rAjya kI sImA se bAhara nikAla do| kucha loga usa para thUkane lage Syn chiH! kaisA pApI hai, nIca ne, apane pitA rAja purohita vizvabhUti kA nAma Dubo diyaa| nagara meM ghumAkara sainikoM ne use rAjya kI sImA ke bAhara jaMgala meM chor3a diyaa| oha! itanA apamAna! isase to acchA thA mujhe mRtyu daNDa mila jaataa| in Edalom nemalionai For Piivate5Personal use only wwsrebraly.org Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtAmaNi pArzvanAtha kSubdha kamaTha pahAr3I se kUdakara AtmahatyA karanA kucha samaya bAda marubhUti kA krodha zAMta cAhatA thA, parantu phira vaha ruka gayA aura usI huA to use apane bhAI ke sAtha kiye pahAr3I para saMnyAsI banakara tapasyA karane lgaa| vyavahAra para pazcAttApa hone lgaa| CATNT maiMne apane ghara kI bAta rAjA se kahakara (acchA nahIM kiyaa| mere pitA samAna bhAI - ko kitanA duHkha huA hogA? STOTR sarala hadaya marubhUti bhAI se kSamA mAMgane ke lie use jaMgala meM khojane lgaa| eka pahAr3I para kamaTha ko tapa karate dekha usake pAsa jAkara caraNoM meM jhukakara kSamA mAMgane lgaa| (bhaiyA ! mujhe kSamA kara denaa| marubhUti ko dekhate hI kamaTha badale kI bhAvanA se tilamilA utthaa| usane pAsa par3e eka bar3e patthara ko uThAkara pUre vega se marubhUti ke sira para pttkaa| le terI yahI sajA hai| isI duSTa ke kAraNa mujhe itanA ghora apamAna sahanA pdd'aa| fonyle WALA Jain Education international Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtAmaNi pArzvanAtha marubhUti ke sira se khUna bahane lagA, vaha gira pdd'aa| girate-girate kamaTha se bolA he bhAI! tumane yaha kyA kiyA? maiM to tumase apane kRtya kI kSamA mA~gane AyA thaa| Jain Educa | rAjA araviMda ke sainikoM ne marubhUti kI hatyA kI sUcanA dii| mahArAja! marubhUti apane bhAI kamaTha se kSamA mAMgane gayA thaa| parantu krodhI kamaTha ne usa para patthara kI zilA girAkara mAra ddaalaa| MO aura khUna se lathapatha tar3apate marubhUti ne prANa chor3a diye| mahArAja araviMda socane lage For Priva & Personal Use Only 10 'kaisA hai yaha saMsAra ! patnI pati ke sAtha dhokhA karatI hai| bhAI-bhAI kI jAna le letA hai? LIONE isa ghaTanA se rAjA ko saMsAra kI jhUThI moha, mAyA se virakti ho gii| ve rAjapATa tyAga kara muni bana gaye / tapa karane jaMgala meM cale gye| Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtAmaNi pArzvanAtha mRtyu ke pazcAt marubhUti ke jIva (AtmA) ne vindhyAcala kI talahaTI meM hAthI ke rUpa meM janma liyaa| apane bala parAkrama se vaha hAthiyoM ke yUtha (jhuNDa) kA svAmI gajapati bana gyaa| eka bAra aTaviMda muni viMdhyAcala kI talahaTI meM eka jalAzaya ke nikaTa dhyAna kara rahe the| hathiniyoM ke sAtha krIr3A karatA huA gajapati udhara A gyaa| tapasvI muni ko apane krIr3A-sthala para tapa karatA dekhakara vaha kruddha ho gyaa| (yaha kauna tapasvI krIr3Asthala) para tapa karake hamArI krIr3A meM vighna DAla rahA hai? 2068 44 7 PARENDIN gajarAja kruddha hokara muni para sUMDa se prahAra karane hI vAlA thA ki muni ne hAtha U~cA utthaayaa| muni ke tapa aura zAnti ke prabhAva se gajarAja jahA~ thA vahIM ruka gyaa| muni AtmajJAnI the| unhoMne gajapati ko udbodhana kiyA sabha ite ANSPSC S he gajarAja! kyA tuma mujhe pahacAnate ho? apane Apako pahacAnate ho? pichale janma meM tuma mere rAja-purohita marUbhUti the..yAda karo. www.janollisyorg Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtAmaNi pArzvanAtha muni kI vANI sunakara gajarAja ko apanA pichalA janma yAda A gyaa| sUMDa nIcI karake usane muni ke caraNa chue aura zAMti ke sAtha unake sAmane Akara baiTha gyaa| muni ne gajarAja ko samajhAyA Wit gell' "tumane apanI patnI aura bhAI kamaTha para krodha kiyA aura krodha kI dazA meM hI prANa tyAga isalie mAnava janma khokara pazu (tiryaMca) bane ho / aba krodha chodd'o| kSamA dhAraNa kro| kSamA se hI tumhArA kalyANa hogaa| krodha se patana hotA hai, kSamA se utthAna ! Sill gajarAja aba bilkula sAdhu jaisA zAnta, kSamA- zIla aura tapasvI bana gyaa| vaha kaI dinoM taka sUrya ke sAmane nirAhAra baiThA rhtaa| tapa krtaa| isa taraha usakA zarIra bahuta kamajora ho gyaa| eka dina gajarAja sarovara meM pAnI pIne gayA to daladala meM pha~sa gyaa| zakti kSINa hone se vaha kIcar3a se nikala nahIM skaa| w oha ! maiM pha~sa gyaa| aba to bAhara nikalanA bhI muzkila hai| utta aba maiM kabhI kisI para krodha nahIM kruuNgaa| kSamA se hI merI AtmA) ko zAnti milegii| 502 Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtAmaNi pArzvanAtha idhara kamaTha kA jIva bhI bure vicAroM (ArtadhyAna) me marakara usI jaMgala meM kukkuTa jAti kA ur3ane bAlA sAMpa bnaa| sAMpa ur3atA-ur3atA udhara hI A pahuMcA jahA~ gajarAja daladala meM phaMsA thaa| gajarAja ko dekhate hI usameM pUrva janma kA vaira jAga uThA/ are! yaha to vahI marubhUti hai, jisane merA ghora apamAna karAyA thaa| Aja apanA purAnA badalA luuNgaa| sAMpa ne ur3akara gamarAja ke peTa para viSaile DaMka maare| viSaile iMka kI jalana se gajarAja ke zarIra meM Aga-sI laga gii| asahya pIr3A hone lgii| kiMtu use muni kA upadeza yAda thA usane sarpa se kahA he bandhu! krodha ko tamo! kSamA se hI mana ko zAnti / milegii| sadgati hogii| zAnti ke sAtha pIr3A sahate hue gajarAja ne prANa tyAga diye| 10 Calon International Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtAmaNi pArzvanAtha isake bAda marubhUti kA jIva vaitADhya parvata para kiraNavega nAma kA rAjA bnaa| rAjA kiraNavega bahuta hI zAMtipriya aura saMsAra ke prati anAsakta bhAva rakhate the| vaha apane putra ko rAjya sauMpakara zramaNa bana gaye aura jaMgala meM tapa dhyAna karane lge| Simpala muni ne bhI sarpa ko pahacAna liyaa| vaha bole sarpayoni se nikalakara kamaTha agale janma meM phira bhayaMkara | viSadhara nAga bnaa| jaMgala meM muni ko dhyAnastha dekhakara | usakA purAnA vairabhAva jAga gyaa| he sarparAja! krodha tyAgo! baira ko bhUla jaao| isI baira-bhAva ke kAraNa tuma durgati meM bhaTakA rahe ho| are ! yaha to marUbhUti kA jiivhai| isI ke kAraNa mujhe apamAna tiraskAra sahanA pdd'aa| Aja isakA badalA cukA duuNgaa| S E /II parantu krodhita sarpa ne muni ke zarIra ko DaMka mAra-mArakara chalanI kara diyaa| muni apane samAdhi bhAva meM sthira rhe| aura zAntipUrvaka zarIra choDakara svarga meM deva bne| vaha dhyAna meM magna muni ke zarIra para lipaTa kara DaMka mArane lgaa| Is Personal Use Only Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintAmaNi pArzvanAtha bhagavAna pArzvanAtha kA nIva apanI jIvana-yAtrA ke chaThe janma meM vajranAbha nAma ke rAjA bne| rAjA vajranAbha / zrI rAma-tyAgakara muni banakara tapasyA karane cale gye| kamaTha kA jIva yahA~ mero nAma kA bhIla bnaa| eka bAra kisI ghane jaMgala meM vihAra karate hue muni ko sAmane hI kuraMga bholi paayaa| vaha dhanuSa para bANa car3hAkara zikAra karane nikalA thaa| muni ko sAmane Ate dekhakara usakI krodha agniM bhar3aka utthii| VImaal Aja sabase pahalA zikAra isI sAdhu mahAtmA kA kruuNgaa| bhIla ne muni ko nizAnA sAdhakara bANa maaraa| bANa lagate hI muni bhUmi para gira pdd'e| Namo sindrANaM samatA bhAva ke sAtha zarIra chor3akara muni deva bne| 12 Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ / idhara zikArI bhIla ko eka sAMpa ne DaMsa liyaa| cintAmaNi pArzvanAtha 05 sAtaveM janma meM pArzvanAtha kA jIva pUrva videha kSetra meM suvarNabAhu nAma kA cakravartI bnaa| eka bAra cakravartI suvarNabAhu ghor3e para car3hakara jaMgala meM akele hI bahuta dUra nikala gye| usa ghane vana ke Arambha meM eka sundara tapovana thaa| vahA~ eka salaune mRga zizu ko goda meM liye hue eka sundarI kanyA phUla tor3atI huI dikhAI dii| hiMsA ke vicAroM meM prANa tyAgakara vaha naraka meM gyaa| suvarNabAhu vRkSoM kI oTa meM chupakara usakA adbhuta saundarya dekhane lge| kanyA ke bAloM meM phUla lage hue the jisakI sugaMdha para maMDarAte bhaMvare bAra-bAra usake gAloM para Akara baiTha jAte the| taMga Akara usane apanI sakhi ko pukArA Plati sakhi! jaldI Ao ina bhramara-rAkSasoM se merI rakSA kro| bahana ! tumhArI rakSA to mahArAja suvarNabAhu hI kara sakate haiN| yaha vana-kanyA to kisI rAjakumArI jaisI lagatI hai| 13 w Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtAmaNi pArzvanAtha suvarNabAhu apanA nAma sunakara vRkSa kI oTa se nikalakara sAmane A khar3e hue| acAnaka eka sundara yuvaka ko sAmane dekhakara donoM kanyAe~ bhayabhIta ho giiN| suvarNabAha ne unheM bhayabhIta dekhakara kahA sundarI! Daro mata! jaba taka isa pRthvI para mahArAja suvarNabAhu / kA rAjya hai, tumheM koI kaSTa nahIM de sktaa| de sktaa| tapovana kI kuTiyA meM sthita gAlava RSi ne kisI puruSa kI AvAja sunI to ve bAhara Aye, eka vIra sundara zreSTha yuvaka ko sAmane khar3A dekhakara RSi ne pUchA-mAla he narazreSTha! Apa kauna haiM? suvarNabAhu RSI kI bAta kA koI uttara dete isase pahale hI unake ghur3asavAra sainika unheM DhU~Dhate huye vahA~ A phuNce| ghur3asavAroM ne dUra se hI apane rAjA ko dekhakara khuzI ke mAre jayaghoSa kiyaa| mahArAja suvarNabAhu MY kI jaya! TV 14 Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtAmaNi pArzvanAtha sainikoM kI jayaghoSa sunakara gAlava suvarNabAhu ne sundarI kI tarapha izArA karate RSi ne prasanna hokara kahA hue kahAoha ! to Apa hI haiM cakravartI RSivara ! isase bar3I aura zreSTha bheMTa kyA ho sakatI hai? maiM isa kanyA se samrATa suvarNabAhu! hama AzramavAsI/ Apako kyA bheMTa deM? vivAha karanA cAhatA huuN| (CON seog RSi ne kahA rAjan ! isakA janma to Apake liye hI huA hai| yaha rAjakumArI panAvatI haiN|aashrm meM RSi-kanyA banakara samaya bitA rahI haiN| eka nimittajJAnI ne batAyA thA ki eka dina mahArAja suvarNabAhu yahA~ AyeMge aura ve hI isake svAmI hoNge| A. Sna atyanta sundarI rAjakumArI pabhAvatI se vivAha karake cakravartI suvarNabAhu apanI rAjadhAnI lauTa gye| 15 www.jeinelibrary.org. Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ciMtAmaNi pArzvanAtha ekabAra barasAta ke mausama meM saMdhyA ho jAne para dAsI ne jIvana kI sArthakatA para socate-socate suvarNabAhu ko | dIpaka mlaayaa| kucha dera bAda dIpaka para pataMge A-Akara viSaya-bhogoM va rAja vaibhava Adi se virakti ho gii| girane lage/suvarNabAhu yaha dRzya dekhakara socane lage- apane putra ko rAjya sauMpakara ve zramaNa bana gaye 3 saMsAra ke sukha-bhogoM kI camaka isa dIpaka ke lau kI ekAnta vana meM Atma-dhyAna meM lIna rahane lge| taraha hai| jise pAne ke lie ajJAnI jIva pataMgoM kI bhAMti apane prANoM kI Ahuti de rahe haiN| kyA merA jIvana bhii| ina maDha pataMgoM kI taraha hai ? vyartha jAyegA? eka dina kSIragiri vana meM muni dhyAna lagAkara khar3e the| eka bhUkhe khUkhAra siMha ne muni para jhapaTTA mArakara AkramaNa kara diyaa| siddhe saraNaM.... dhammasaraNaM shd WiMAP IVAy 2NDIA atyanta zAnti aura samabhAva ke sAtha prANa tyAga diye| SHARPATI ranhum IGA HIN D # yaha khUkhAra siMha kamaTha kA jIva thaa| 16 Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintAmaNi pArzvanAtha isa taraha bhagavAna pArzvanAtha kA jIva apanI nau janmoM kI yAtrA meM puNya karmoM kA saMcaya karatA huA | dasaveM janma meM vArANasI ke rAjA azvasona kI paTAnI mahArAnI vAmAdevI ke garbha meM avatarita huaa| mahArAnI ne usa rAta caudaha vilakSaNa zubha svapna. dekhe| svapna dekhakara vAmAdevI jAga utthii| rAjA azvasena ko jagAkara ve apane alaukika svapnoM ke bAre meM batA hI rahI thI, tabhI unhoMne apane pati kI| bagala se eka sarpa ko jAte hue dekhA/BTE svAmI ! vaha dekhiye eka sarpa Apake pArzva# se jA rahA hai| sahAya hua Azcarya! itanI a~dherI rAta meM Apako kaise dIkha rahA hai? agale dina rAjA azvasena ne ina svapnoM aura ghaTanA ke bAre meM jyotiSiyoM se vicAra-vimarza kiyaa| mahArAja! avazya hI mahArAnI ke garbha meM kisI alaukika AtmA ne praveza kiyA hai| (UK INE CeDees sarala GurugPROC03 # pArzva = pAsa se, nikaTa Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintAmaNi pArzvanAtha pauSa kRSNA dasamI ke dina rAtri ke samaya, mAtA vAmAdevI ne nIla varNa vAle sarpa cinha yukta atyanta sundara putra ko janma diyaa| devI-devatA, indra-indrANI svarga se putra kA janma kalyANaka manAne vArANasI nagarI meM aaye| gi SoyAlA dina mahArAja azvasena ne bhI putra kA janmotsava bar3I dhUmadhAma se mnaayaa| mAtA vAmAdevI dvArA aNdherii| rAMta meM mahArAja ke pArzva meM sarpa jAtA dekhane ke kAraNa bAlaka kA nAma pArzva kumAra rkhaa| sApaka paOPTIDIO Socebos vAPRON # janma utsava 18 Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintAmaNi pArzvanAtha pArzva kumAra kA lAlana-pAlana bar3e lAr3a pyAra kucha bar3e hone para unheM gurukula bhejA gyaa| jahA~ para se hone lgaa| astra-zastra Adi vidyAoM kA zikSaNa diyA gyaa| yuvA hone para pArzva kumAra atyanta sundara lagane lge| nau hAtha U~ce pArzva kumAra jaba sapheda ghor3e para baiThakara nagara meM nikalate to striyA~ unheM dekhakara kahane lagatI vaha strI parama saubhAgyazAlI / hogI jisake pati kAmadeva sIkhe apane rAjakumAra hoNge| BALL IAS yA eka dina pArzva kumAra apane pitA rAjA azva sena ke sAtha rAja darabAra meM baiThe the| tabhI kuzaM sthala nagarI ke rAjA prasenajita kA dUta darabAra meM aayaa| mhaaraaj| hamAre rAjya para eka gambhIra saMkaTa A gayA hai| hameM ApakI madada kI AvazyakatA hai|| LERIAL 5 ALTIMATRIEIRLINE avazya! hama ApakI madada kareMge Apa hameM vistAra pUrvaka pU rI bAta btaayeN| gaNA TO dUta mahArAja ko ghaTanA sunAne lagA 19 Elion Intemational / Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintAmaNi pArzvanAtha rAjA prasenajita ke prabhAvatI nAma kI eka atyanta rUpavatI kanyA hai| eka dina rAnakumArI apanI saheliyoM ke sAtha udyAna meM baiThI thii| pAsa hI latA kuMja meM kucha kinnaTiyA~ Apasa meM bAteM kara rahIM thIM rAjakumAra pArzva rUpa-yauvana aura parAkrama meM karor3oM meM eka hai| vaha kanyA bhAgyazAlI hogI, jise pArzvakumAra jaisA pati milegaa| kannariyoM kI bAteM sunakara rAmakumArI ne mana hI mana meM praNa kara liyA ba maiM vivAha karUMgI to pArzva kumAra se hI (anyathA janma bhara Apa kuMvArI rhuuNgii| G AAM-STRA With M antra hironment ODAI aba mahArAja ko rAjakumArI prabhAvatI ke praNa kA patA calA to unhoMne ApakI sevA meM mujhe bhejane kA nizcaya kara liyaa| itane meM hI vahA~ kaliMga deza ke zAsaka yavanarAja kA dUta sandeza lekara aayaa| mahArAja,hamAre rAjA yaha sambhava nahIM haiN| prabhAvatI ne ApakI putrI prabhAvatI se YOvArANasI ke yuvarAja ko mana hI mana vivAha karanA cAhate haiN| vavaraNa kara liyA hai, isaliye aba hama anya kucha soca bhI nahIM sakate. ICCCCCIDCADR.CO2Oiyo TAITRITI yeta isa bAta se kupita hokara yavana rAja ne hamAre nagara ko ghera liyA hai| aba Apa hamArI rakSA kiijiye| 20 Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintAmaNi pArzvanAtha dUta kI bAteM sunakara pArzva kumAra rAjA azvasena se bole pitAzrI, Apa mujhe AjJA diijiye| maiM yavana rAja ko sabaka sikhA kara AtA huuN| AAP jAo putra vijayI hokara vApasa aao| SISEVA pArzva kumAra apanI senA ke sAtha yavana rAja se yuddha karane cala pdd'e| jaba yaha khabara devarAja indra ke pAsa pahuMcI to unhoMne apanA divya astroM se bharA ratha pArzva kumAra kI sevA meM bhejaa| pArzva kumAra usa divya ratha meM baiTha gye| stha bhUmi se Upara AkAza meM senA ke Age-Age calane lgaa| HEAL DO kuza sthala ke pAsa pahuMcakara pArzvakumAra ne nagara ke bAhara udyAna meM apanI senA sahita par3Ava DAlA ko sandezalekara yavana rAma ke pAsa bhejaa|| AMIT he yavanarAja! Apa yA to kukSasthala nagara se gherA haTA| leN| anyathA yuddha ke liye ANY taiyAra ho jaayeN| e 21 www.spmiteubiasjory Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintAmaNi pArzvanAtha yavanarAja ne pArzva kumAra ke adbhuta bala parAkrama ke viSaya meM pahale se hI suna rakhA thaa| jaba usane unake divya ratha aura ameya astroM ke bAre meM sunA to vaha aura bhI bhayabhIta ho gyaa| apanI jAna bacAne ke lie pArzva kumAra kI zaraNa meM jA phuNcaa| he pArzva kumAra, mujhe kSamA kIjiye! maiM Apase yuddha nahIM, maitrI cAhatA huuN| merI ora se ye tuccha bheMTa svIkAra kreN| ASAR ENA yavanarAja ne pArzva kumAra ko svarNa-maNi-muktAhAra kI bheMTa dI aura vApisa lauTa gyaa| jaba rAjA prasenamita ko, yavanarAja dvArA pArzva kumAra ke sAmane sarmapaNa karane kI khabara milI to vaha saparivAra pArzva kumAra kA abhinandana karane nagara ke bAhara udyAna meM aaye| pArzvakumAra ! ApakA MAA aura mahArAjAdhirAja azvasena kA hama para asIma upakAra hai| aba Apa merI putrI prabhAvatI ko svIkAra karake eka upakAra aura kreN| NIRGOOKC ELLICH pArzvakumAra rAjA prasenamItaM kA pyAra bharA Agraha TAla na sake, pitA kI svIkRti ma~gAkara unhoMne vahIM rAjakumArI prabhAvatI ke sAtha vivAha kiyaa| aura use lekara vApisa vArANasI ko lauTa aaye| 22 Jan Education International Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintAmaNi pArzvanAtha idhara kamaTha kA jIva apane duSkarmo kA phala janma ke kucha samaya bAda mAtA-pitA kI mRtyu ho gii| bhogate huye pAMca janmoM taka naraka aura pazu yoni usakA ghara Aga se jala gyaa| bAlaka ko bhAgyahIna kI yaMtraNAyeM sahatA huA vArANasI nagara meM eka samajhakara loga use kamaTha kahane lge| bar3A hokara garIba brAhmaNa ke ghara jnmaa| janma se hI vaha bdd'aa| samAja se tiraskAra pAtA huA kamaTha saMnyAsI banakara kulapa thaa| rAta-dina rotA rahatA thaa| jaMgala meM kaThora tapa karane calA gyaa| yaNakA mala eka dina pArzva kumAra mahArAnI prabhAvatI ke sAtha rAjamahala ke gavAkSa meM baiThe nagara kA avalokana kr| rahe the| unheM rAjamArga para hajAroM loga Ate-jAte dikhAI diye| unhoMne sainika se kahA lAmulakaNakaelAkara jAo, jAkara patA lagAo vaha bhIr3a kahA~ jA rahI hai? bagara meM itanI halacala kyoM haiM? 00000 23 . Jain Education Private & Personal Use Only Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintAmaNi pArzvanAtha sainika ne lauTakara btaayaa| (hama bhI vahA~ jaayeNge| dekheM kauna tapasvI kaisA yajJa kara rahA rAjakumAra! ngr| ke bAhara kamaTha nAma kA tapasvI paMcAgni yajJa kara rahA hai| nagara vAsI usI yajJa ko dekhane jA rahe haiN| vahA~ pahu~cakara pArzva kumAra ne tapasvI ko dekhaa| tapasvI ke cAroM ora agnikuNDa meM Aga jala rahI thii| tapasvI ko dekhate hI pArzva kumAra ko apane pichale janmoM kA smaraNa ho gyaa| oha! yaha to vahI kamaThaMAY hai jisakA mere sAtha pichale aneka janmoM meM JAL sambandha rahA hai| tabhI pArzva kumAra ne apanI divya dRSTi se agnikuNDa kI trphdekhaa|| are! isa agnikuNDa meM to eka sarpa kA jor3A bhI lakar3iyoM ke sAtha jala rahA hai ? 24 Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintAmaNi pArzvanAtha nAga jor3e ko jalate dekha pArzva kumAra kA hRdaya karUNA se dravita ho uThA, vaha kamaTha se bole tapasvI! yaha kaisA ajJAna tapa hai? jindA jIvoM ko Aga meM jalAkara Apa yajJa ke nAma para ghora hiMsA kara rahe haiM? TOGEORA rAjakumAra! tuma abhI bAlaka ho, yajJa aura dharma kA rahasya tuma kyA jAno? tumheM kaise patA ki isa yajJakuNDa meM koI jIva jala rahA hai? Pr yaha sunakara kumAra ne apane sevaka ko agnikuNDa meM se jalatA huA lakkar3a nikAla kara cIrane kA Adeza diyaa| lakar3I ko cIrate hI usameM se jalatA huA eka nAga kA jor3A bAhara niklaa| vaha adha jalI maraNAsanna sthiti meM pIr3A se tar3apha rahe the| pArzva kumAra ne socA, isa marate huye nAga yugala ko sadgati milanI cAhiye isaliye ve pAsa meM jAkara unheM navakAra mantra sunAne lge| / he nAgarAja! Apa zAMtipUrvaka pIr3A sahana karate huye navakAra mantra kA dhyAna kiijiye| For Privar2.5ersonal use only Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintAmaNi pArzvanAtha zraddhA bhAva pUrvaka namokAra mantra sunakara nAga yugala ko bar3I zAnti milii| sadbhAvoM ke sAtha prANa tyAgate huye vaha sarpa yugala agale janma meM nAga kumAra jAti ke devoM ke indra-indrANI dharaNendra evaM padmAvatI hue| yaha dRzya dekhakara janatA kI zraddhA kamaTha para se haTa gii| ve use dhikkArane lge| janatA dvArA tiraskRta hokara kamaTha mana hI mana khisiyA utthaa| isa duSTa pArzva kumAra merI varSoM kI tapasyA para kSaNa bhara meM pAnI phera diyaa| maiM isakA badalA luuNgaa| vaha nagara se dUra jaMgala meM jAkara ugra tapa karane lgaa| badale kI malina bhAvanA mana meM liye tapa karatA huA kamaTha marakara meghamAlI nAma kA rAkSasa bnaa| Gr 26 Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintAmaNi pArzvanAtha rAjabhavana meM vApasa Akara pArzva kumAra isa ghaTanA para cintana karane lge| TROIT 0400 croce saMsAra meM cAroM ora ajJAna aura pAkhaNDa kA bolabAlA hai| bholI-bhAlI janatA apanI manokAmanAyeM pUrNa karane ke lie kamaTha jaise pAkhaNDiyoM ke caMgula meM jA pha~satI hai| mujhe inako sahI mArga dikhAnA caahie| aisA vicAra kara unhoMne saMsAra ke rAja vaibhava ko tyAgakara dIkSA lene kA nizcaya kara liyaa| pauSa-kRSNA ekAdazI ke dina pArzvakumAra ne vArANasI nagara ke bAhara Azrama pada udyAna meM tIna sau manuSyoM ke sAtha azoka vRkSa ke nIce rAjasI jIvana tyAgakara dIkSA le lii| indra mahArAja ne unaka deva dUSya vastra bheMTa kiye| Pan Jelication International For Priva& Personal Use Only Vras Prok A Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintAmaNi pArzvanAtha | meghamAlI ne khUkhAra siMha, jaMgalI hAthI, jaharIle nAga Adi rUpa banAkara pArzvanAtha ke zarIra ko jagaha-jagaha se kATA, DaMka maare| parantu bhagavAna apanI dhyAna-avasthA se vicalita nahI V ARTAVYAMANG PAN mahAzramaNa pAzrva vihAra karate hue eka vana meM phuNce| vahA~ ghane vaTa vRkSa ke nIce khar3e hokara dhyAnastha ho gye| usI vRkSa para - meghamAlI nAma ke asuradeva kaa| nivAsa thaa| usane mahA-zramaNa pArzva ko dekhA to usake mana meM pUrvajanmo kI baira-bhAvanA jAga utthii| isI ke kAraNa Email janatA ne mujhe DhoMgI pAkhaMDI kahakara pratAr3ita kiyA thaa| Aja maiM apanA badalA luuNgaa| UA apane sabhI prayatna khAlI jAte dekha meghamAlI NIRMY bhayAvanI megha garjanA, kar3akar3AtI bijalI aura asura ne bhagavAna ko jala meM DubAkara mArane AKOAAmUsalAdhAra varSA se jaMgala ke jAnavara ghabarAkara ke lie ghanaghora varSA prArambha kara dii| idhara-udhara chupane lge|paarshvnaath vahIM para avicala dhyAna meM khaDe rhe| # jo pichale janma meM kamaTha thaa| 28 Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintAmaNi pArzvanAtha thor3I dera meM cAroM tarapha pralaya kA dRzya upasthita ho gyaa| asura meghamAlI teja - tUphAnI havAoM ke sAtha mUsalAdhAra jala varSA kara rahA thaa| mAlaIAMERI isa upasarga ke kAraNa dharaNendra panAvatI kA siMhAsana | Dolane lgaa| dharaNendra ne apanI divya dRSTi se dekhA | to use meghamAlI deva kI karatUta kA patA claa| hA hA hA..... AVAN a hama Aja jo kucha haiM vaha saba prabhu pArzva ke upakAra kA phala hai| duSTa meghamAlI prabhu ko kaSTa | pahuMcA rahA hai| hameM turanta una kI sevA karanI caahie| nAgendra dharaNendra indrANI pannAvatI ke II sAtha turanta bhagavAna pArzvanAtha kI sevA | meM phuNce| prabhu ko jalamagna hotA dekha sarvaprathama kuNDalI mArakara prabhu ke 5 caraNoM ke nIce eka kamala jaisA Asana banA diyA aura apanA phana prabhu ke sira para chatarI kI taraha tAna diyaa| prabhu pArzvanAtha jala meM kamala ke samAnasthita ho gye| donoM ne prabhu kI vandanA kii| 29 Jain E llion International Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintAmaNi pArzvanAtha dharaNendra deva ne asura medhamAlI ko pahale phaTakArA, phira yuddha ke liye MEW llkaaraa| dharaNendra kI lalakAra sunakara meghamAlI bhayabhIta ho gayA aura apanI prANa-rakSA ke liye pArzvanAtha prabhu ke caraNoM meM hAtha jor3akara kSamA mAMgane lgaa| KARTA hee bhadra kSamA aura zAnti ke jala se dveSa agni ko zAMta kro| prabhu ! maiM ajJAnI huuN|vair bhAvanA ke vaza pichale janmoM meM maiMne Apako bahuta kaSTa diye| mere sabhI aparAdha kSamA kara diijie| maiM ApakI zaraNa meM AyA huuN| DOT pArzva prabhu ke upadeza sunakara kamaTha ke janma-janmoM kI dveSaagni zAMta ho gyii| usake bAda prabhu pArzvanAtha vArANasI ke nikaTa Azrama pada udyAna meM Akara kAyotsarga dhyAna karane lge| unake prabhAva se jaMgalI jIvoM meM paraspara prema kA saMcAra hone lagA And # kAyotsarga = zarIra ke moha kA tyAga krnaa| 30 i Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintAmaNi pArzvanAtha dIkSA se bayAsI dina pazcAt caitra kRSNA 4 ke dina bhagavAna ko isI udyAna meM dhAtakI vRkSa ke nIce kevala jJAna prApta huaa| aba ve vItarAga jinapada ko prApta ho gye| devatAoM ne samavasaraNa kI racanA kii| jahA~ tIrthaMkara pArzvanAtha ne prathama dharma dezanA dI jise sunakara saikar3oM vyaktiyoM ne munidharma tathA zrAvaka dharma svIkAra kiyaa| zra NGFan aho bhavya prANiyoM! jarA, roga aura mRtyu se bhare isa saMsAra rUpI mahAn bhayAnaka vana meM dharma ke sivAya aura koI rakSaka sahAyaka nahIM hai| dharma hI sacce sukha kA mArga hai| GOPA isa taraha bhagavAna pArzva ne lagabhaga 70 varSoM taka logoM ko dharma kA mArga dikhaayaa| 31 Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ cintAmaNi pArzvanAtha nirvANa samaya nikaTa Ane para bhagavAna apane ziSyoM ke sAtha sammeda zikhara parvata para padhAre aura tapa evaM zukla dhyAna meM lIna ho gye| zrAvaNa zuklA aSTamI vizAkhA nakSatra meM prabhu ko mokSa prApta huaa| sammeda zikhara parvata, jahA~ bhagavAna ko mokSa prApta huA thaa| Aja jainoM kA eka bhavya tIrtha hai| isa parvata para bIsa tIrthaMkara tathA hajAroM muniyoM ne mokSa prApta kiyaa| yaha pavitra siddha kSetra kahalAtA hai| hajAroM loga pratidina usa sthAna kI darzana yAtrA karane jAte haiN| 32 Sun samApta / Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ jaina zvetAmbara zrI saMgha, sammedazikharajI : eka paricaya jaina zvetAmbara zrI saMgha, zrI sammedazikharajI mahAtIrtha meM mAnava-sevA kI bhAvanA se vyApaka rUpa meM kAryarata hai evaM madhuvana meM zrI bhomiyAjI bhavana, dharmazAlA, bhojanAlaya Adi kA sundara saMcAlana kara rahA hai| vizva meM sarvaprathama Adhunika DhaMga se zrI bhaktAmara jinAlaya kA nirmANa kArya isa bhavana meM kiyA gayA hai| mUlanAyaka ke rUpa meM zrI zatrujaya mahAtIrtha se prApta parama tAraka devAdhideva kI alaukika, advitIya, bhavya evaM camatkArika pratimA zrI AdinAtha bhagavAna ke sAtha-sAtha anya devAdhideva zrI zaMkhezvara pArzvanAtha jI, zrI nAkor3A pArzvanAthajI, zrI ajitanAthajI evaM zrI supArzvanAthajI Adi kI pratimAe~ pratiSThita kI gayI haiN| jinAlaya meM Arase se banI dehariyoM meM yantra-mantra, prabhujI ke caraNoM kI pratiSThA ke alAvA bhaktAmara gAthAoM kA aMgrejI evaM hindI meM bhAvArtha sahita aMkana kiyA gayA hai evaM isake racayitA zrI mAnatuMga sUrIjI kI mUrti (ber3I sahita) pratiSThita kI gayI hai| zrI zAntinAtha jinAlaya kA nirmANa kArya cAlU hai evaM zIghra pratiSThA karavAne kI bhAvanA hai| sAtha hI tIrtha kSetra ke Asa-pAsa base asahAya logoM ke liye kamalA mehatA ceriTebala TrasTa, divAlI behana mohalalAla mehatA ceriTebala TrasTa, bambaI, mai. kAntIbhAI gA~dhI cairiTI TrasTa, jamazedapura kI preraNA va sahayoga se anAja vitaraNa kA kArya vidhivata cAlU hai| isake alAvA Asa-pAsa kSetra meM base hajAroM garIba parivAroM ko niHzulka anna, vastra, auSadhi Adi dvArA sahAyatA pahu~cAI jAtI hai| abhI aneka yojanAe~ kAryAnvita karanI hai, jinameM ApakA sahayoga nizcita vikAsa kAryoM meM cAra cA~da lgaayegaa| jaina zvetAmbara zrI saMgha, bhomiyAjI bhavana madhubana po. zikharajI ke TrasTIgaNa zrI dinezakumAra jaina, kalakattA zrI sumeramala lUMkaDa, bambaI zrI rAjakumAra golachA, kalakattA zrI ratanalAla hiraNa, baiMgalora zrI sundaralAla dUgar3a, kalakattA vartamAna kAryakAriNI samiti zrI dinezakumAra jaina-adhyakSa zrI jJAnacanda lUNAvata-kAryakAriNI sadasya zrI pukharAja bAphanA-sa. adhyakSa zrI sampatalAla golachA-kAryakAriNI sadasya zrI khuzAlacaMda banecaMda zAha-upAdhyakSa zrI zAntilAla golachA-kAryakAriNI sadasya zrI cA~damala baraDiyA-saciva zrI prakAzacanda bAMgANI-kAryakAriNI sadasya zrI sundaralAla dUgaGa-upa-saciva zrI bhaMvaralAla siMgI-kAryakAriNI sadasya zrI bhIkhamacanda DAgA-koSAdhyakSa zrI candrakumAra botharA-kAryakAriNI sadasya zrI maganamala lUNiyA kAryakAriNI sadasya zrI kuzalacanda bA~ThiyA-kAryakAriNI sadasya zrI vijayamala lor3hA-kAryakAriNI sadasya salAhakAra evaM kArya-sahayogI sadasya zrI lakSmIcanda koThArI, baiMgalora zrI dilIpa eca. zAha (ghI vAlA), bambaI zrI esa. kapUracaMda, baiMgalora zrI sampatalAla jhaMvarI zrI manojakumAra bAbUmala jI haraNa, sirohi zrI bhUpendra ema. zAha, bambaI zrI bhAnamala jaina, kalakattA zrI kaMvaralAla kocara, kalakattA SHES Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrI sammedazikharajI mahAtIrtha ke rakSaka samakitadhArI deva zrI bhomiyAjI zrI sammedazikharajI mahAtIrtha kI talahaTI meM pratiSThita tIrtha rakSaka zrI bhomiyAjI kA mandira evaM bhomiyAjI bhavana kA eka dRzya DIWAKAR PRAKASHAN, A-7 AWAGARH HOUSE, M.G ROAD AGRA-2. PH.: (0562) 54328, 51789 Pinted Mack Offset Printers 207 Jaipur House. Aga 6 331209 rak