Book Title: Anusandhan 1996 00 SrNo 06
Author(s): Shilchandrasuri
Publisher: Kalikal Sarvagya Shri Hemchandracharya Navam Janmashatabdi Smruti Sanskar Shikshannidhi Ahmedabad
Catalog link: https://jainqq.org/explore/520506/1

JAIN EDUCATION INTERNATIONAL FOR PRIVATE AND PERSONAL USE ONLY
Page #1 -------------------------------------------------------------------------- ________________ anusaMdhAna roharite saccavayaNasa palima (ThANa satra, 229) mukharatA satyavacananI bidhAtaka ch| prAkRta bhASA bhane jaina sAhitya vissyk| saMpAdana, saMzodhana, mAhitI vagerenI patrikA A saMkalanakAra : muni zIlacandravijaya. harivallabha bhAyANI CASTO zrI hemacaMdrAcArya kalikAlasarvajJa zrI hemacandrAcArya navama janmazatAbdI smRtisaMskAra zikSaNanidhi ahamadAbAda Page #2 -------------------------------------------------------------------------- ________________ moharite saccavayaNassa palimaMthU ('ThANaMga 'sUtra, 529 ) 'mukharatA satyavacananI vighAtaka che' anusaMdhAna prAkRta bhASA ane jaina sAhitya viSayaka saMpAdana, saMzodhana, mAhitI vagerenI patrikA 6 saMpAdako : muni zIlacandravijaya harivallabha bhAyANI kalikAlasarvajJa zrI hemacandrAcArya navama janmazatAbdI smRti saMskAra zikSaNanidhi ahamadAbAda 1996 Page #3 -------------------------------------------------------------------------- ________________ saMparka : prakAzaka : kiMmata : prAptisthAna : mudraka : anusaMdhAna : 6 harivallabha bhAyANI 24 / 2, vimAnagara, seTelAITa roDa, ahamadAbAda 380 015 kalikAlasarvajJa zrI hemacandrAcArya navama janmazatAbdI smRti saMskAra zikSaNanidhi, ahamadAvAda, 1996 rU. 25-00 sarasvatI pustaka bhaMDAra 112, hAthIkhAnA, ratanapoLa, ahamadAvAda 380 001. - kriSnA prinTarI harajIbhAI ena. paTela 966, nArANapurA jUnA gAma, ahamadAvAda - 380 013. phona : 7484393 Page #4 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 1. paDhamANuoganI upalabdha vAcanA zrI AnaMdamANikaya-racita : 2. 3. 4. zrInavakhaMDA - pArzvanAtha- phAgukAvya apabhraMza bhASA-baddha 'vajrasvAmi carita' vA. merunandanagaNi- viracita 'gautamasvAmichandAMsi ( eka uttarakAlIna apabhraMza racanA) 'uvasaggahara' thuttanI samasyA-pUrti 5. 6. vAcaka yazovijayajIno patra - kharaDo 7. anukrama 8. 2. jU. guja. AMbalu 'pati, priyatama' 3. lajAmaNI 4. sukumArikA, prathamAlikA 5. saM. paM. zIlacandravijaya gaNI saM. AcArya pradyumnasUri saM. ramaNikabhAI zAha apabhraMza dohA muni premavijayanI TIpa TUka noMdha : 1. mINa- pratyayavALAM ardhamAgadhI vartamAna kRdaMto 0 12. carcApatra 13. zatrujaya-maMDana - RSabhadeva - stutinI prApta vadhu hastaprato 14. svAdhyAya ('anusandhAna' nA aMkono ) saM. paM. zIlacandravijaya gaNi 56 saM. paM. zIlacandravijaya gaNI saM. muni bhuvanacandra saM. muni bhuvanacandra harivallabha bhAyANI 'aMgavijjA' mAM nirdiSTa' bhAratIya grIka kAlIna ane kSatrapakAlIna sikkA 6. priyatamA vaDe priyatamanuM svAgata 7. 'jugAijiNiMdacariyaM'nA eka padyano AdhAra Jain Monumental Paintings of Ahmedabad 10. Interpretation of a Passage in the Bhagavadajjukiya 11. pAMDavacaritra - bAlAvabodha saM. paM. zIlacandravijaya gaNI 62 Dr. Shridhar Andhare H. C. Bhayani harivallabha bhAyANI 43 47 muni bhuvanacandra w x 3 w o w 65 68 71 76 78 80 81 83 87 90 2 91 99 101 113 114 115 Page #5 -------------------------------------------------------------------------- ________________ nivedana 'anusandhAna' dhIme pagale AgaLa vadhI rahyaM che, tenI pratIti tenA A chaThTho aMka tathA tenuM sAmagrI-vaividhya jotAM thaI zake / hajI UhApohAtmaka lekhonI thoDIka UNapa avazya AmAM anubhavAya, to paNa, A patrikA-miSe prAcIna aprakaTa laghu racanAono uddhAra thAya che, te paNa ochA mahattva to nathI / A sAhitya-bhaktinA kAryamA dine dine vidvAnono vadhu ne vadhu sahayoga maLyA ja karaze tevI zraddhA cha / jaina sAhitya ane prAkRta sAhityamA rasa dharAvatA videzI vidvAno taraphathI paNa 'anusaMdhAna' mATe amane protsAhaka abhiprAya maLato rahyo che. perisathI prakAzita thatA - Bulletin D'Etudes Indiennes ( = bhAratIya adhyayanonuM sAmayika)nA 11-12mA aMkamAM (1993-94) tenA saMpAdaka prA. nalinI balabIre 'anusaMdhAna nA pahelA traNa aMkornu phreMca bhASAmAM vigate avalokana karatAM kartuM che ke A sAmayika dvArA je eka mahattvanuM kAma thaI rahyaM che te che A viSayamAM bhArata ane pazcimanI vacce eka setu sthApavAna : gujarAtamAM thatA kAryano tyAMnA vidvAnone paricaya maLe, ane videzamAM thatA kAryano ahIMnA vidvAnone paricaya maLe. temaNe aprakAzita kRtio saMpAdita karI prakAzita karAya che, ane bhASAprayogo vize je DhUMkInoMdho apAya che tenI paNa prazaMsA karI che. A avalokanathI hemacaMdrAcArya smRtinidhinA A prayAsanI upayogitA videzI vidvAnonA dhyAna upara Avaze. * A uparAMta smRtinidhi dvArA prakAzita 'prabaMdhacatuSTaya' (saMpA. DaoN. ramaNIka zAha ) pratye paNa, prAkRtabhASAmAM, siddhasena divAkara, pAdaliptasUri, mallavAdI ane bappaTTisUrinuM carita prastuta karatA padyamaya prabaMdho lekhe jaina prabaMdhasAhityamA temanuM je mahattva che te e avalokanamAM darzAvyuM che. A samabhAvI avalokana badala amArA dhanyavAda. Page #6 -------------------------------------------------------------------------- ________________ "paDhamANuoga "nI upalabdha vAcanA saM. paM. zIlacandravijaya gaNi 'paDhamANuoga' e eka bahucarcita ane aprApya jaina Agama graMtha che. 'naMdisUtra' mAM tema ja anyatra A graMtha vize prApta varNananA AdhAre, A graMthamAM arhantonAM jIvanacaritrono samAveza hovAnuM jANI zakAya che. A graMthanuM 'mUla prathamAnuyoga' evaM vAstavika nAma che. tenuM punarvidhAna zrIkAlakArye karyu, pachI te 'prathamAnuyoga' nAme oLakhAyo. A graMtha kAlAntare lupta thayAnI paraMparA che. ochAmAM odhuM 12 mA saikAthI to te aprApta ja che. A graMthanA svarUpa vize tathA tenA vize pravartatI keTalIka dhAraNAo vize AgamaprabhAkara munirAjazrI puNyavijayajIe mahAvIra jaina vidyAlayanA suvarNa mahotsava graMthamAM vigate uhApoha karyo che, te draSTavya che teo zrInA niSkarSa anusAra, 'paDhamANuogaM' nAme graMtha kAlakAryanI racanA hatI, je madhyakAlamAM aprApta eTale ke lupta banela che. mArA pUjya gurujI AcArya zrI vijayasUryodayasUrijI ma.nA saMgrahamA 14 patronI eka hastaprati che, je saMbhavataH, tenI lipi uparathI, 15mA zatakamAM lakhAyelI che. A pratinA aMte 'paDhamANuugge solasamajjhAyaNaM' Avo ullekha che, te jotAM, enA lekhaka athavA e kRtinA praNetA tene' paDhamANuoga' tarIke varNave che tema samajI zakAya che. te ullekha parathI teo zrIne te kRtimAM pratimAM rasa par3ayo, ane teoe paMDita chabIladAsa ke. saMghavI pAse vi.saM. 2029mAM tenI suvAcya pratilipi karAvI lIdhI. kRti prAkRtamAM che, ane azuddhiono bhaMDAra che. teno viSaya aitihAsika dhArmika che, paraMtu te viSayamAM saLaMgasUtratA nathI. truTaka truTaka lAgyA ja kare. A sthitimAM game vA vidvAna vAcaka ke lekhakane paNa tenI nakala karavAmAM kaThinAI vartAyA vinA rahe hi. prastuta nakalamAM paNa evaM ja hatuM. tAjetaramAM, A prati tathA tenI pratilipi mArA hAthamAM AvatAM mane paNa temAM rasa paDyo. punaH sAthI sAdhuone sAthe besADIne te vAMcI; ghaNA sudhArA thayA. te pachI tenI punaH pratilipi karI, je atre prastuta che. A racanAne, A pratimAM nirdezyA mujaba 'paDhamANuoga' tarIke oLakhAvI avazya zakAya, paraMtu te sAthe ja, te 'kUTa graMtha' che, ema paNa niHzaMka kahevuM joIe. A vidhAnanA samarthana mATenA keTalAka muddA ahIM tapAsIe : 1. 'paDhamANuoga' e jinacaritronuM vizada nirUpaNa karanAro graMtha che ema mAnya saMdarbhoM dvArA ApaNane jJAta che. enI sAme, prastuta kRtimAM jinacaritrano ekAdo Page #7 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [2] aMza paNa nathI. 2. 'paDhamANuoga'no je rIte mahimA tathA svarU pavarNana mAnya saMdarbhomAM prApta che te uparathI te pragalbha ane gaMbhIra bhASAgumpha dharAvatI eka vidvadbhogya kRti hovAnI chApa upase che; tenI sAme, prastuta racanA taddana truTaka, zlatha ane veravikhera bAbatonA aNaghaDa saMkalana jevI hovArnu, saheje jaNAI Ave che. 3. ApaNane upalabdha jANakArI pramANe, ochAmAM ochu, 11 mA zataka pachIthI paDhamANuoganA astitva para pUrNavirAma mUkAI gayo hato. jyAre prastuta racanAmA vi.saM. 1247no spaSTa ullekha koI ghaTanA saMdarbhe jovA maLe che.tethI A racanA, vahelAmAM vahelI gaNavAnI thAya to paNa vikramanA 13mA zatakathI vahelI to nathI ja, te nizcita lAge che.ma ATaluM nakkI karyA pachI paNa, A racanA konI haze? ane Ane 'paDhamANuoga' gaNAvavAnI hiMmata koNe ane kema karI haze ? te prazno to A kSaNe anuttara ja rahe che. tajjJo tathA itihAsa-marmajJone A racanAmAMthI ja A vize kAMIka jaDI Ave to te asaMbhavita na gaNAya. prastuta prati vize upara varNavyu ja che. AnI bIjI nakala koI judAM nAme kyAMka koI bhaMDAramA hoya to banavAjoga che. koInA dhyAnamAM Ave to teo satvare te vize prakAza pADe. eka saMbhAvanA evI thaI zake ke 13mA zatakamAM paNa paDhamANuoga ke pachI tenA koI aMzo, koIne paraMparAprApta, bacI gayA hoya, ane temAMnA potAne rucelA hoya tevA aMzonuM ke te aMza-AdhArita potAnA bhAvonuM nirUpaNa/Alekhana, temaNe A rUpe karyu hoya. alabatta, A aTakaLane koI sabaLa pramANano AdhAra to nathI ja. paraMtu, A kRtinA AraMbhamAM "evaM titthathuNaNaM kAUNa kariti paDhamANuugaM - dhaNamihuNe tyAdi / " evI paMkti che, te uparathI uparokta kalpanA uThI zake kharI. zrI jinaprabhasUrikRta "vividhatIrthakalpa'' nA "satyapurakalpa" vagere aMzo sAthe A racanAnA te te aMzone sarakhAvI zakAya tema che. A racanAnA vividha adhyayana tathA tenA uddezonI mAlikA A pramANe cha : 1. puMDarIya ajjhayaNa bIya uddeso 2. puMDarIya ajjhayaNa taIu uddeso 3. puMDarIya ajjhayaNa revayavaNuddeso 4. puMDarIya ajjhayaNa cau uddeso Page #8 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ; 15. [3] 5. revaya(ajjhayaNa ?) paMcamuddeso kaMcaNabalANuddeso evamuddesA paMca chaThTha uddesau soTu uddeso 10. puMDarIyajjhayaNaM 11. puMDarIyajjhayaNe chuDuddeso 12. AsAvabohatitthajjhayaNe taIu uddeso paMDavuddeso 13. caMderItitthajjhayaNaM paMcamaM cauttha uddeso 14. caMdappahAsajjhayaNaM caMdAvaI uddeso 16. caMdajjhayaNaM rayaNuddeso 16. solasamajjhayaNaM AmAM mukhyatve puMDarIkagiri, raivatAcala, azvAvabodha(bhRgukaccha)tIrtha, caMdrAvatI, caMdraprabhAsapattana, satyapura- A badhAM tIrtho vize vivaraNa che. puDalatIrtha(Aje madrAsanI najIka che)no paNa ullekha AmAM maLe che. anya paNa evA aneka aitihAsika ullekho AmAM jovA maLe che. jevA ke jAvaDa/jAvaDi zeTha, mahavvaya/mahUya(mahuvA), gUrjaradeza, bhuyaDa, durlabharAja, khurAsANa, zrImAlapura ane teno bhaMga, hammIrarAja vagere. jAvaDazeThanuM mRtyu tathA tenA AgAmI bhavanI hakIkata, zakunivihArano prasaMga satyapuranI pratiSThA tathA tenuM muhUrta ityAdi anekavidha paurANikaaitihAsika mAhitIno AmAM majAno khajAno che. itihAsavidonI dRSTie AmAM ghaj prApta thaI zake. A tabakke to A racanAne yathAvat mudrita karavAmaM Ave che. temAM nirdezAyelAM vizeSa nAmo vageranI sUci vagere have pachI taiyAra karavAno khyAla che. A racanAnuM sauthI mahattva- pAsuM te tenI prAkRta bhASA che. prAkRtamAM AvA prakAranA prabandho jUja maLe che, tethI AnuM mUlya ochu na gaNAya. Page #9 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [4] 80 // aha~ // namo duvAlasaMgassa // teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM bhagavaM vIre vaddhamANe cauddasaNasahassIhi sadevamaNuyAsurAsurehiM pariva(vu)De soraTThayammi dese vimalagirimma piyAluceiyadumma(ma)ssa-hiTThA sohammAhivaI nimmiya samavA(va) sararo (Na)ssa titthakarapeThTha(Dha)yammi smosddhaa(ddho)| bhuvaNa-joi-vemANiyA titthaM pabhAMviti / bhagavaMtaM titthapaNAmaM kAUNa thuNaMti pabha(?)siri samaNasaMghatitthaM jayai / "tiulukkatitthamauDo vimalagirI jayai vimalabhUmI ya / jattha ja(ju)gAi jiNaM (jiNeNaM ?)jugAititthaM samakkhAyaM / / " evaM titthamu(thu)NaNaM kAUNa kari(ri)ti paDhamANuu( o )gaM / "dhaNamihuNe" tyaadi| "jAva ja(?)lavaNe biMdU savvaDhe tAva eya paM( puMDarI( ri)e / kAlehi biMdusaMkhA asaMkhasiddhA ya paMDurIe( puNddrie)|" taM sattAvIsaguNalakkhAtu(u)kaM(?)bAlabaMbhacAriNIu siddhiM gayAu ukkosA sNkhgunnaau| anne vi puha[vi]vaiNo usabhassa pahuppae akhijjA / jAva jiyasattU(ttu )rAyA ajiyajiNapiyA samuppanno / gA(ga)gA eIya(NaIya)biMdU jAvaI(i)yA tattha tattha uddhAro / asaM(ssaM ?)kho puMDarIe, jo sagaro cakkavaTTI ya // evaM uddhArehi uvasohemANe asaMkhaikhA(kkhA)gavaMsanariMdakoDAkoDIu siddhA jAva suvihI arihA / titthacchee aMtara(raM)titthaccheo / iu ya puNo vi taM ceva majjhillaesu aTThasu kAlaM ti seseNaM(?)uccheu / evaM saMtI cakkI cchakhaMDAhivaI sayaM vimalagirimmi pAsAyaM kAUNa usahapaDimaM sesatitthayarapaDimaM kArai / puMDarIyapaDimaM siddhikalasaM paTTavei / saM(sa)yaM jIyaMtasAmipaDimaM ceIyaharaM kAravei abhiyaku(kuM ?)ddN| jA ceIyaharaM / jA riTunemi nivvANakAle paMca paMDavA muNiMdavIsakoDIhi, tahA kuMtI navalakkhA(kkha)samaNI paDibuddhA siddhA vaisAhapunimAe / tattha puMDa(paMDu) (?)putteNaM gaMdhAreNaM sakkAeseNaM kaTThamayaM deulaM levamaI paDimA puMDarIo succeva / evaM kAlakameNaM maha nivvANAu paMca ya gae[va]rI(ri)sa abbhahie kAle viya(i)kaMte maruMDadesassa Page #10 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [5] NhavaNasamayammi kuMkumasisiyajalavahulasamayammi galiyapaDime saMgho abbhaTTiu / kova(vi) DhaDharAbhihANe (No) sAvago mUlasuka cche yaNo ( ? ) uThThihI te khaNaM(takkhaNaM?)jalaNeNaM purAbhiogeNaM / tArAura-vali (la) hI- amaraura-vasaMtarAya cAuddisIe bArasa joyaNANi bhAsihI / kevalaM Ai-puMDarIya pAUAu ceIyarukkhamUlapaDimA saMtipaDimA tahAruvA tattheva TThiyA surapUyaNinjamANA / itthaMtarammi kAle vaTTamANe mahaisvara(?)nayare vayarasAmI dasapuvvadharo AgamissaI / vimalagiritittha niggayAu parisAu / vahave parivohiyAu / itthaMtarammi veggaraMgiyamANayA(sA ?)vaTThI(?)pucchaI gihINaM kaivihe AraMbhe halakhuttammi bhUmIe kamAlA sayaM(?)puNo "jahA NaM soNiyaM tesiM bharahaddhaM ceva vuDDaI / cakkakkhayammi maggammi vAsA vAsAsuM giNhaI // jahA NaM soNiyaM tesiM bharahaM ceva vuDDaI / bhAvA ceva gacchamANIe sapattIe maMDalaM |(?) jIvANaM soNiyaM tesiM jahANaM lavaNodahI // " iccAi succA virattA appANaM niMdamANe dhammovavAyaM sAraM picchai / AraMbhaM kAUNa musA -adatta-mehuNaM aisaMkila(li)TTha citto sujjha(?)i bujjha(?) vA vi)malassa jattAe / jAvajjIvaM pAvaM paMDiyamaraNeNaM(Na)jai marijja tahA / jjhAyaMto sittuMjjaM sijjai vujjai puNo kamaso / anAeNa(NaM)davvaM vaDato niccakUDasakkhijjo / jjhAyaMto sittuMjjaM muccA(cca)i yA(pA)vAo sipa(ggha)yaraM // appijja(jja)abbhakkhaM rAIbhoyaNaM ca bhu( )jaMto / sittu(ttuM )jjayasevAe muccai pAvAu sigha(ggha) yaraM / / gabbhaTThiyA vi jIvA kalalahiM veTThi(DDi)yA avizu(su)ddhasuI / rorAtA(?)puNa jIvA jAva ni(na)piccha(cchaM)ti vimalagiri // vimalagiri mAhappaM vakhANae - "kovi Asannabhavasiddhiu saMpai uddharihI Page #11 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [6] eyaM tihu(a)Nammi apuvvaM" / eyaM soUNa bhAvaDasiTThiputte jAvaDI cautthabhattiyaM abhiggahaM karei / chamAse kayaambA(?)ese vahusaMghapariva(vu)De tAmalitti nayariM(?)AvAsittA pavvayasiharaM picchiUNa aTThamaM karei / tattha vesamaNAeseNaM ambA paccakkhIbhUyA / tattha Aeso / tattha mahavvae nayare sahasaMvaNe domAsI(si)eNaM bhatteNaM jIvaMtasAmi icchamha / usahanAhapaDimaM ginnhaami(?)| vimalapura gAhAvaiNo dhUyA vimalamatI marudevIe sahA(ha) bhagavau usahassa aMvadhAI marudevI nirvA(vvA)NaMsi kAlaM kAUNa usahatitthe cakkesarI jAyA, niccaM usahapaDimaM ArAhei / sA ya mahavvae ibbhaya ! tujjha gayassa api(ppi)ssai / sAyaM tumaM pUiUNa ANiUNa ittha sihare ThAvaha / eyaM succA evvA(tthA ?)gau tattha gaeNaM vasahanAhapaDimA cakkesarI sirivayarasAmi-jAvaDi-samaNasaMghA ussaggeNaM appippA(ttA ?)giNhiUNa tattha gaeNaM mahavvae mahUsavaM kAUNa duvAlasaNhaM joyaNANaM ghosaNaM kAUNa vahujANa-juMgi-laMgi pamuhasahassehi varavariyaM ghosiMto abhayadANaM karite ccAuvanasaMghaparivuDe naTTa-gIyagaMdhavvapUrie savvaceIyAI pUyaMte paITThANapurAu bhiupure AvAsittA aTThAhiyaM kareI / tau NaM tAmalittIe aTThAhiyaM karei / usahapaDimaM 8vei / tattha kAusaggeNaM aMvAeseNaM soraTuu devo(vA)gamo kau / tiriyajaMbhage hiM gaMdhavAsaM cunnavAsaM pupphavAsaM kAUNa tAmalittIe aMvAkaraviyamaggeNaM sirivayarasAmi jutte jAvaDasiTThI gcchi| pahe kAussaggeNaM kuMjaThANaM patto / itthaMtare vayarasAmI sirisamaNasaMghaparivuDo AgamissaI / kAussaggeNaM jakkhaM niddhADiUNa upari gaMdhodaeNaM abhisiMcittA jaMbhagadevA vemANiyadevA joIbhavaNavAsiNo aTThAIyaM kuNaMti / . ___ majhaM nivvANAu paMcasae aTThahatarIe viyakkate cittavai aTThamIe vimalagiri matU(?) (mmiu ?)vari paTThAvaNaM kAhI / tADiyAu duMduhIu ? savatta(ttha ?) vAsaM rayaNaM(Na)vAsaM, vijjAcAraNasamaNA mUlapaDiyA(mA)aipaTThimA(?)pUIyA skkaariyaa| sirikalasAbhihANA puMDiDa)riyA Ai-sa(saM)ti paDimA kAriyA / vairasAmI saTTANaM gamissahaM / tappabhiI jAvaDasiTThI kayamahUya AvAso savvatitthapabhAve(va)NaM karito ceIyaM kAravei suvaNNa-rayaNehiM / soraTehiM pabhAvaNaM karito aMvAeseNaM aTThArasa pavahaNAI aciMtiyAI AgamissaI / majjhaM nivvANAu paMcasaya culasIe viyakaMte dhayavaDAruheNaM ajjarakkhiehiM samaNasaMghaparikhuDe supaya(i)TThie cittavaiaTThamIe majjhanhe vi paDavatthegeNaM(?)jakhe(kkhe)NaM pahAsakhittaTThieNaM avasaraM nAUNa uppADiUNa sIyAkalattasahiu jAvaDasiTThI khIrasamudre gaMgAhUde pakhitto / so kAlaM kAUNa mahAvidehe Page #12 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [7] khette pukkhalAvaIvijae puMDarikiNIe nayarIe vimalanariMda putte jiNapAlie terasame varise sirisImaMdharavaMdaNaviNayae (yeNa ?) uppannajAIsaraNe nikkhamiUNa uppannakevalanANe viharissai / sIyA vidhAIsaMDavidehe ayalapurAhivassa damaghosassa putto kaNayakeU cakkavaTTitullo terAsIpuvvalakkharajjaM kAUNa nivvANaM gammi (mi) ssaI | au paraM devANuppiyA ! aTThasae silApavve iccAi uddhArehiM pavaTTamANehiM dUsamANubhAveNaM adiTTha suragaNappahANaM solasaya ( ? ) bANaUe vAhaDauddhAro / aNAyariyapAsA do sahasse dasabbhahie datto patto guNo vi dikhayarappahAvaM vajjiya AsAyaNadosaM tau damaghose vimale causahasse / dasasahasse bhANU / solasahasse vinnho(huu)| vIsasahasse iMdapUyaNijjA paDimA / tau paraM sattamahathu (tthu ) se (sse) ho pavva / evaM vAyAlIse viyakkaMte usappiNie vaTTamA hi (?) siripuMDarIyatitthaM ane (na)nna sarisaM vikkhAyaM hujjA / tattha khIradhArA - amayadhArA - puSkaladhArAu meghAu vAsaM karissaMti / jAva sayaduvAre paumuttaraputte siripaumanAhe arihA tIsapariyAu nikha (kkha) miUNa sAhie duvAlasasaMvatsare viyakkaMte tikkosucce duvA [la ] sajoyaNa vitthaDe vimalagirimmi aNegavaNassaIhiM parisohemANe rAyaNavaNammi uppannakevalanANe / tattha paDimA AinAhassa / evaM ittha bAvIsaM titthagarANaM kevalanANaM / sayakitta ssa (?) ittha puMDarie nivvue vahukoDiparivaDo / evaM anaMtakAlaM (la) cakkaseviu // puMDarIyaajjhayaNa - vIya uddeso // goyamasAmiNA vuttaM - kahaM evaM ? jau ya goyamA ! veyAvaccagarakArassa niruvasaggayA / ittha pamAyadoseNaM jAvaDigeNaM micchadiThThiri (riM) khaNaTThayAe savvaghoruvasagganirddhADaNAe sammadiTThINaM pamAyarakha (kkha) NaTThAe sirisamaNasaMghassa niruvasaggayA(e), 'ittha pamAyadoseNaM' (?) jAvaDissa caramasarIrayA jAyA / vimalagirimmi titthe jinnuddhAreNa hoI titthakaro / jai puNa karei kAlaM ta[i] yabhaveNaM havai mukkho // eyaM succA goyamAigaNahAriNo bhagavao (vaM u ) sahasAmipaDimaM paMcahiM daMDagehiM cauhiM cauhi~ thuIhiM vaMdattaMe ( vaMdituM gae ? ) / tattha imA cattAri thuIo "du(yu)gAdipuruSendrAya" ityAdikA zlokapramANA / evaM vicittatthavehiM saMsu (thu) Nai gomo / eyammi avasare sohammAhivaI titthamauDaM vimalagirimahAtitthaM pUyaMti Page #13 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [8] vaMdaMti eyassa titthassa ArAhagANaM aNumoyaNa(NaM)kariti / akhu(kkhu)ddo niruva(ravi)kkho saMto daMto pasannavayaNo ya / madhya(jjha)ttho dayahiyau uciyanU viNayasaMjutto / hiMsaM musaM adinnaM mehunnaM garuyaM(ya)AraMbhaM / vajjato jayaNaparo jinna sinna(?)sinnaM samuddharato ya // AhAraM aNuci(di)yahaM dito aTThANago ya saMtuTTho / titthaM pahAvayaMto saMghavaI iMdavannijjo // eyaM saMthuNittA puNo vi pucchaI / au paraM jAvaDiUdArAu aNaMtaraM eyassa e(? pa?)tthayassa dAhiNammi kedAragAmammi gAhAvaI kavaDDibhihANA ubha3- bhAriyammi majjapANarae keNAvi kaIyAvi muNiUNa AsannamaraNaM namukkArapuvvaM gaTThi (?)gaMTThisahiyatti paccakkhA[NaM] vimalagiri titthAbhimuhe kareha(i) / evaM vihiNA kariti(to)kAlaM kAUNa kuvera jakkhasAmANie kauDi jakha(kkha)bhihANe jaae| tassa iMdAsaNe(iMdAeseNaM) itthaM pavvayammi saMgharakkhage ThAvee(i) / tassa bhAriyA ahigarala mAma(majja)pANageNaM kAlaM kAlaM(?)kAUNa AbhiogattAe gayavAhaNe jAe / pliuvmaauu| eyassa pahAvehe(?)NaM dUsamakAlammi goyamA ! udiudie suravAe dhmme| tauNaM aNegamahiTTi(DDi ?)ya-viddhasiyaM samaNasaMghavaMdiyaM tiuM(titthaM ?) hohI // puMDariyajjhayaNe taIu uddeso / / || namaH zrIsarvajJAya // I(i)u ya devANuppiyA ! eyassa vimalagirimmi(? ssa ?) ujjalasiharaM mahApavittaM / aNaMtatitthagaranikkhamaNa nANanivvANaTThANaM / jA ussappiNi aNaMtANatAu gayAu gamissaMti / aMgula asaMkhamitte(?)kallANatigAI aNaMtA sA ittha hujjA vi goyamA ! iha aNaMtakallANatigaTThANaM / jattuvA(jattiya)(?)pajja(jju)vAsaNeNaM annatitthammi vAsasahasseNaM kammaM nazca(nijja ?)rei tAvamittaM diNeNaM ujjilsihrmmi| anantramaNo vAsalakkhaM aTThAhiyAe / vAsakoDIe addhamAsakhavaNaM / ayareNaM mAsakkhavaNaM / evaM pariNAmaviseseNaM annNtgunn(nnN)| goyamA ! aikvaMtAarihaMtANaM namIsaraNe(?) / aNilajassoha-kakhyaggha-suddhamaijiNesarA zivaMkarasaMdaNAbhihANANaM aTThanha kallANabhi(ti)gAI vayakaMtAI / Page #14 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [9] eyAe avasappiNIe jaM samayaM kevalanANI titthagare, tassa pAse baMbhaloiMda pucchA kassa titthe majhaM nivvANaM bhAvi? / ariSTanemititthe varadinno gaNaharo hoUNa mukkhaM gamissai / evaM succA arijhurayaNamaI paDimA kayA / taM giNhiUNa baMbhaloe kappe puuii(i)yaa| egUNavIsakoDAkoDI ayarANa, jA yA ceva bharahesarassa smppiyaa| ujjilasi (ha )rammi sovannamae ceIharaNe(hare) rUppamaI sovannamaI avarA / taM ceIharaM asaMkhauddhArehi avasohiyaM / chavvIsa vIsA(sa)solasa dasa duga joyaNa dhaNussayapamANe / avasappiNIe ya vuTTi(Da)guNaM eyaM...(?) aNaMtANaMta titthagara sevie titthe ariSTarayaNapaDimA nemissa uDDa(DDa)ahaM tiriyaloe anannasarise imaM mahAtitthaM jassa vi sumaraNamitte bhavvA muccaMti dukkhaau| vai(ve)mANa joivaNabhuvaNajaMtagA jaM thugaMti pUryati / sAsayaceI(i)yA(thaM ?)bhe cavaNAyAraM pasaMsaMti // je u ja(uNa ?) aTThAvaya-vimalami (mmi ?)u saMgho aNumA(mo ?) Iu su(mu?)heNa sakkatthavassa aMte je(ce)iyathuikittaNaM kuNai / gose sumaraNapuvvaM annattha vvi(Thi)u vi aTThAhiya- addhamI(mA)sa-mAsakhavaNa dumAsa-timAsa-caumAsa-chammAsaaTThamAsa- varisa-bArasavAsAI tavo phala(laM)gaMThisahiyAI(i) pavaDDamANa paccakkhANeNaM, jattha vA vaMdaNeNaM samaraNeNaM puhattamukkho vihiNA titthavaMdaNeNaM uccAgoyaM jai na vddddhaao(bddhaauu)| na cchaTuM bhavaggahaNamaikkamaI / titthaM vaMdaNayAe paDi gayassa jai kAlaM karei savvasuddho ArAhago bhannai / jai vi bhavvo titthaM vaMhaMNaddha(vaMdaNaTTha) yAe muhAraMbhA saMgharakkhaNaTThA(TThayA)e Asatta(na ?)bhava se (si)ddhiyA / jahA balamitta - bhANumittA paiTThANapurAu ego tithiTThayAe anno viddhaNa(Na) yAe / pahe puliMdae saMma(samaM)viNaTThA / ego egAvayAro anno bhamanamA(tamatamA)e / do vi ujjeNIe baMdhavA cAuvannasaMghaparivuDA ujjilasiharammi pitttthiyaa| ego aTThAhiyAe magge kAlagau / avaro ujjilasiharammi / do vi savvaTThasiddhe uvavannA / videhe sImaMdhara ra)-jugaMdhara sAmiNo uvavannA / jo puMDarIyaM vaMdai namasai annattha vi tisaMghaM (jhaM?) ArAhittA vemANiu cAuvatra samaNasaMghaM puMDariyaM vaMdAvei iMdo vA cakkI vA taI(i)ya bhave mukkho // Page #15 -------------------------------------------------------------------------- ________________ puMDariyajjhayaNe revayavaNuddeso // chavvIsa vIsa solasa dasa duga joyaNa dhaNussa [ya] pamANe / avasarpi (ppiNIi eva (vaM ) ussappiNIe ya vuddha guNaM // eva(vaM)ma (a)NaMtatitthagaraseNIe phAsiyaM imaM titthaM / ujjalasiharatta (te) NaM vikkhAyaM taM mahAtitthaM // [10] puMDarIyajjhayaNe cauuddeso vemi // ko so ariTThanemI kayAi vi samosaDho kahiM kAle / kaisaMjuo ya siddho goyamapamhe (vhe) jiNo Aha || dhaNa - dhaNavai sohamme cittagaI - rayaNavaI daIyA / mAhiMde avarAI (i)ya pItimaI AraNe kappe | saMkho jasomai bhajjA avarAI (i)ya nemi rAimaI / titthagare siddhe vi ya dasame ya gaNanAhA // teNaM kAleNaM teNaM samaeNaM soriyapurammi nayare harivaMsamuttAhala samudde (dda) vijayassa sno devIe sivAe aparAI (i) ya vimANAu kattiyakanhaduvAlasIe ce (cittarikkhe bhagavaM arinemiM (mI) kucchi avaitre / taM samayaM savva tihUyaNANaMde jaae| cauddasa mahAsumiNAu vi jagujjoyakAragaM nAUNa savva savvaM vihiM (?) savvAriTThaviNAsaNe sAvaNasiyapaMcamIe cittarikkhammi bhagavaM ariTThanemI jaae| gaMdhodayavAsaM kusumavAsa (saM) suvannavAsaM / tasa (ssa) mayaM chappannA disAkumArIo sUikammaM kuNaMti / tau NaM sohamme sakkeNa merusihari dAhiNammi paMDukA (kaM) valaMsi utsaMge kAUNaM sumaMgalatUrapurassaraM jammAbhisegraM (yaM) kAUNa divva caMdaNa - vattha- pupphAruhaNa - dhUva - vali - aTThamaMgala - Ari(ra) ttiya - maMgallagIya - naTTha (TTa) purassaraM UsavaM kariti / taU NaM ammAe utsaMge muttUNa ujjilasiharammi ariTThanemi paDimAe aTThAhiyaM kAUNa naMdIsaraM gayA / jau ya - kaMcaNagirimmi jammU-savo arihaMta siDhivaggANaM / kallANatigaM ujjhilasiharammi mahApavittamiNaM // nariMdavaNe Usaviti savva jAyava jAyavA (vI) u khilleti / dasame divase arinemiM ghosita / Page #16 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [11] gAmANaM nayarANaM miya jAINaM(?) ariTusaMghAyA // gabdhagayami(mmi) gayA te ariTTanemi ca ghositi // . itthaMtarammi naMda goya(u)lAu kanhe(nha) balabhaddeNaM mahurAe vAsara(cANUra ?)mallAi haNittA kaMsaM nijjA(?ddhA?) hittA uggaseNaM rajje ahisiMcittA kesu vi varisesu jarAsiM(saM)dhabhaeNaM aTThArasakulakoDIhi samaM suddhAe revayasiharammi kolamANe aTThameNaM bhatteNaM satta joyaNAiM lavaNasamuddo bhUmaMDalaM appei // ittha revayavaNaMsi ego puliMdau pavvayasiharammi tisaMjjhAM mUmaMjalaM appeI // ittha revayavaNaMsi ego puliMdau pavvayasiharammi tisaMjjhaM ujjhilasiharaM vaMdai / teNaM suhajjhANeNaM kAlaM kAUNa vesamaNajakho(kkhe)jAe / so tikkAlaM pUei, ujjhilasihare arihanemiM daTTaNa harisei / jahA NaM samavasaraNaM tahA pavvayo / tattha savvayA jAyavajAyavIhiM khilliya saccAbhAmAe puttajuyalI uvavanA / tattha sakkAesi(se)NaM vesamaNeNaM suvannarayaNamaI duvAlasa nava joyaNapamANA aTThArasadhaNuccapAyAre sattabhUmIe aTThArasabhUmi(mI)e battIsabhUmi(mI)e vimANasamANapAsAesu khillaMti jAyavasahassA(ssI)u naMdaNavaNavAvimaMDavesu nicca(cca)naTTa-gIya-khella-kIlaNAI kuNaMti // tattha puvvAe revayasiharaM / tattha bhagavau ariTurayaNamaI arihanemi paDimA uiyasahassakaruvva ujjoyamANA vijjhi(mhi ?)ya hiyayA picchaMti / uttarAe veNuvaMtaM pacchimAe gaMdhamAyaNo dAhiNAe tuMgahisiharI / evaM tuM bAravaIe vAsudeva-baladevA tisa(sa)DAhivaiNo jarAsiMdhavahaM kAUNa vicittavisayakolamANA khillaMti / bAvattarIya sahassamahisIu vsudevss| achuTTAu koDIu puttANaM / nava koDIu paputtANaM / chappannAu koDIu paputtANaM / evaM dasaNhaM dasArA puttapaputtakoDilakkhehi samaM kolaMti / ittha paja(jjuna-saMvAI vahave koDi lkkhaa| eyaMti(mi)avasare bhagavaM visayavirate / tivAsasae A(a)mmApiu sussUsaNIe gacchittA saMkhaM pUrei / taM samayammi khuhie bharahe lavaNasamudde / paDisaddeNaM vimhiyaM tihuyaNaM / bhIyA bAravaI / iddhie(uTThie ?) kanhAI yAijAi(ya)vo-ki ahiNavavAsudeve cakkI vA? / jAva Agacchai tAva bhagavaM arihanemI / mA tumaM khINa cha(?ba?)le mallayuddheNaM kIlissAmo / paDhamaM sirinemiNA kanhassa vAhU valie NA lava(?)(NAlaM va'itisyAt / ) / tau pacchA harI harivva devAsurapaccakkhaM aNdoliu| evaM vilakkho kanho / evaM visayavirattamavi bhagavataM vasaMtakIlaNeNa jalakeli-hAsa-paDihAsa-gIyanaTTa-aMgamaddaNa-maMDaNa-vihUsaNa-gAhAi pa(pu)cchaNa-paDipucchaNAivihiNA kaNha bhAriyAhiM Page #17 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [12] saccabhAmA- ruppiNI- lacchipamuhAhiM niruttaraM kAUNaM vivAhUsavaM mannAviu tya(a)mmApiyarasuyaNavaMdhuvaggehiM / taM samayammi savvasavaMsi (?) bAe(ra) vaIe nayarIe majjheNaM uggaseNassa dhUyaM rAImayaM ( iM ) maggAviti / UsaviMti dasArA ahiNavaUsavanaTTagIyakhillAiyaM dhaparaDAyaM ( dhayapaDAyaM ? ) devadANavagaMdhavvakulAI jugavaM khelamANA ciTTheti / sArvaNasiyachaTThie paDhamaM majjaNaMsi kAUNa vicittavilaMvaNeNaM hAraM palaMva (baM) tisara(raM) devadUsaparimuM (maM)DiyaM / iMdeNaM raho paTTaviu mAyalI sArahI. koraMTagaM chattaM / aha UsieNa cAmarAhi ya sohiu dasAracakkeNa ya so savvau parivAriu cauraMgiNI seNAe raI(i)yAe jahakkama (maM) turayaNe (yANa ?) sannivANaNaM divveNa gagaNaphuse evaM eyArisI pai (?) duvAravaIe dhavalamaMgalatUrakheNaM zaM (saM) kha- veyajjhuNi- duMda (du) himi (mmi) tAya (va) divvakallANasayaM jAva uggaseNa toraNaMsi dhAriNIe saMtikajjAI jAva karei / vemANi[ya] joivaNabhuvaNadevayA jA thuNaMti bhagavaMtaM / rAya ( i ) maI toraNasamayaMsi vanaMti / jAyava savvUsavA vAravaI (I ) / jAva sayaMvarahatthagayA viviharUvalAinnasiMgAravibbhamagayA kuDilavaMkaloyaNA vihasiyANaNA acchA cariyakannA jAvarAimaI ciTTha | kAu vi paDava (ha) hatthA camarahatthA paNavahatthA maMgalahatthA | jAva sArahiM pucchai - " ko esa dINasaddo vIbhaccho ? / nIvANaM vaddhANaM saddo bhagavaM ! ' "kassa aTThA ime pANaparikANA (pANA pakkhiNo ) thalayarA kA (vA) rasamANA ? / " 'tumhANaM vivAhe vicittasuyaNANaM guura (gaura) vttttyaae'| eyaM soccA, soUNa tassa so vayaNaM vahupANiviNAsaNaM ciMtei sA (so) mahApaNNe sANukkAse jiehiu "jai madA kAraNA ee hammaMti subahU jiyA nAma, eyaM tu nissesaM paraloge bhavissai / "imaM sarIraM aNiccaM, asuI asuIsaMbhavaM / asAsayAvAsamiNaM, dukkhakesANa bhAyaNa (NaM) | asAsae za(sa) rIrami (mmi) pheNa vaccu (bubbu)ya sannibhe / pacchA pariyacca [vve ?] rayaM (iM) novalabhAmahaM || mANusatte asArammi vAhIrogANa Alae / jarAmaraNavatthaMpi (mi) khaNaM pi na ramAmahaM // jamma dukkhaM jarA dukkhaM rogA ya maraNANi ya / aho ! du: [ kho]ya saMsAro jattha kisaM (ssaM ) ti pANiNo // Page #18 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [13] khittaM vatthaM (tthaM) hiranaM ca puttadAraM ca vAMdhavA | caittANaM imaM dehaM ga (gaM) tavva mavassaM (sassa ) me // jahA kiMpAgaphalANaM pariNAmo na suMdarI / addhANaM jo mahaMtaM su AvAhi / jA eva - I (?) | gacchaMte se duhI hoi chuhA tihAi pADi (pIDiu ) evaM dhammaM akAUNaM jo gacchai parabha (bbha) vaM / gacchaMtI so duhI hoi vAhIrogehi pIDiu || addhAMNa jo mahaMtaM tu sukhAhi ( hI ) jo pajjaI / gaccha (cchaM) te se suhI hoi appakamme aveyaNe // tahA gehe patilittaMni (palittammi) tassa gehassa jo pahU / sArabhaMDANa nINei asAraM avai ( u ) jjhaI | eva loe palittammi jarAe maraNeNa ya / appANaM tAraissAmi tumhehiM aNumantriu || " (uttarajjhayaNassa imAo gAhAo ) evaM citiya bhAsittA jAva bhagavaM tA galiyaaMsupabbhAraloyaNe sayaNavaggaM hiyae ArasaMtANa hariNa - rojjha - zaMvara - ruru - aja-gaddaraya (ddabha) pamuhANaM kkhANA ( rakkhaNo ? )vAe jAva paloei, tAva khaNeNa vaMdhaNANi mukkANi / sadvANaM gacchaMti, savveve (e ?) / kheyarA vi savve gayaNaMgaNaM pattA jaya jaya bhadde (sadde) kala kala bha (sa) dde kusumavuTThIe ujjaMti - aho bhagavaMto ! kasa (ru) NA (?) samuddA / evaM khaNe uggaseNa toraNaMsi maMgallakammaMsi gIyamaMga [la] khellamma jAvaya (yava) - jAyavIhiM uhiM ( ? ) ubbhoDamANehiM surI (ra) jakkharakkhasakiMnarakiMpurisamahoragA (ga) vaggehiM paloyamANehiM adabmamasi (siM) gAra bhUsiM (si) yAe rAimaIe sayaMvara hatthamAlAe bhagavaMte sArahiM saddAvittA patthageyaM kAraviMti / (?) jAva nimmamohe (nimmohe) niraMjaNe nIrAgadose nivvie (NNe) tihUyaNaccherayabhUe vimhiyajAyavajAyavIvayaNa -paDicoyaNAsaMvAhaNarAimaIuvAlaMbhehiM nabhaM va vegapavvayamANehiM savatsariyaM dANaM dAUNaM varavariyaM ghosAvittA savvaM jAyavavaggaM saMvohittA dikkhAsamayaMsi abhiseyapurassaraM devAsuramaNUyavAhiNIi siviyAe vAravaIe majjhamajjheNaM divyamaMgaladhuNIhiM gIyamANe revayagirisiharammi chattasilAe chatta (ttaM) ThavittA rAimaIe su (sa) ha sahasse paDivohittA Page #19 -------------------------------------------------------------------------- ________________ ityA [14] sahassanariMdasaM[ga]e nikkhte| cchaTThassa pAraNaM bAravaIe naIe nayarIe varadinnassa nariMdassa gehe saMjAyaM / jAIsaraNaM jaayN| puvvabhavaM picchai / arihanemipaDimA mae pUIyA taM savvaM / jAya (jahA) ya paDimaM ArAhei tahA bhagavaMtaM vaMdei / ceIyaM kanho uddhri| vIsaM koDAkoDIe paDimAe jAyA / . itthaMtare savvajAyavehiM puNo vi rahanemI savvasiMgArabhUsiu samANIu uggaseNa toraNe maMgalapu(ghu ?) 8 karei / jAva rAimaI sayaMvaramAlA hatthagayA ciTThamANA eva saddei - "khIrapANaM gahiUNa sippahaDe vamiUNa rahanemi pauMjesu, aNujANaha giNhasu / pacchA vivAhemi'' / "evante kahaM vaMte giNhAmi ? ahamavi vaMtA ariTunemiNA / " vaMtuM(taM) icchasu(si) Ane(ve)uM seyaM te maraNaM bhave / ahaM ca bhogarAyassa taM ca susu(si) aMdhagavaNhiNo / mA kule gaMdhaNA homo saMjamaMmi(ni)huu va(ca)ra / / jai taM kAhisi bhAvaM jA jA icchasi nArIu / vAyAvidu vva haDho iTThiyappA bhavissasi // " paDivohiu bhagavayA saha nikkhaMte / (uttarajjhayaNe) revayammi paMcamuddeso // nmi(?)| -------- tahA vA(ya?) ujjilasiharammi ariThThanemissa aNaMte uvavanne / taM samasi (samayaMsi) sakke NaM vajeNaM girisiharassa majjhaM uTheMkei / tattha NaM dasadhaNuhappamANapaiTThiyA ariSTurayaNamaI arihanemissa (paDimA) kAriyA ThAviyA ya / tattha sanna(tta) maMDavA / maMDavaMsi aTThattarasayaaMsA / tattha savvarayaNAharaNahUsi[yA] vArasa sahassa devIu porasIe naccaMti / mahA(?)(tahA)tattheva savvama(na?)Isi rAvaNaM savvatitthamayaM aNega aisayAbhirAmaM hiccaM(divvaM)gaiMdakuMDa DaM) kayaM / mANusakhittamahAmaI(naI ?) sirAvA(va?)Na jattha nhavaNaM ti viuvvNti| u(a?) surehiM nhavijjaDa. visesau pavvatihIsu, savvamaM(?)(mannaM) naTTagIyamaMgalaraveNaM ArAhijjA(?)i ske| paDimA duppasahaMte iMdAeseNaM vesamaNapUi(ya)NijjA / tahA gaiMdakuMDajalassa gaMdhaphAsAu bhUya-peya-veyAlAu duTuMta(TThavaMta ?)rAIyaM dhammAvaraNija(jjaM) rAgadosAvaleveNa vili[A]AsannabhavasiddhiyANaM kaMcaNabalANaesu sehi (?) surehi appaTThAe vahave siddhapaDimA ThaviyA / siddho jakkho kuverAiTTho devaccaNe kusumArUhaNaM kamalAruhaNAi karei / tattha kAsaNaubhavvA AsannA payaM muccAmo pamo (?) pa(e)yaM mahAtitthaM Page #20 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [15] vaMdiUNaM - siddhatthata(ya)ssa aMte 'ujjitA'i silogapaDhaNaM [ca] / 'cattAri' ttiya gAhaM pacchA goyamarisI kAhI / / eso kaMcaNaM(Na)valANa uddeso // jaM samayaM arahA ariThThanemI ujjite kevalanANe taM samayaM kAsarahaMsi sira (ri?) bhaTTadhUyA koDInagarammi soma(ma) bhaTTabhAriyA kohiMDiguttA aMvesarI bhayavaM arihanemiNA aTThamassa pAraNaM aMbAe kAriyaM / vuTThAu paMcasarAu (?) / annayA varadinnapAraNae paitADiyA sivakara-vibhakara sahiyA daha(Dha?)sammattA siriarihanemi pAe samaraMtI reDa(revaya)saMmuhA, pahe paI picchiUNa sA(sa)hayArasAhAe kAlagayA, solasavijjAdevIu jattha ciTuMti / bhuvaNavaImajjhi jaMvudIvapamANabhuvaNA aNegajakkhagaNa -gaMdhavvasahassa paribhu(vu)DA mahA sama(mma)ddiviNA(TThiI) ariTTinemipae samarittA uhinANeNaM revayasiharaMsi bhagavaMtaM vaMdiUNa mahimaM karei tattha arihnemipddimaae| kaNheNAvi ruppahemamayI paDimA imA kAriyA varadinnapaiTThiyA / tattha aMvageNavarayaM mahimA(maM) karei / sirisamaNasaMghavanniyA cauvvihadevAiTThasohammAi(hivai ?) sakkeNa sAsayA devayA paTTaviyA / titthapabhAvagA mahiDDiyA bhavvANaM samAhivohilAbha- kAragA micchataniddhADiNI tiriyaM bhaMga(?) micchaddiTThiyoruvasaggarakkhayaNakarI tthaaviyaa| tattha rayaNamaI paDimA vaMbhiMdakayA / cauvviha saMghapasaMsiyA veyAvacca gara(rI) kAusagga ciMdheNa samAgamma savvarakkhaNakarI / jau cauviha saMghassa ceIyavaMdaNAvasarammi cattAri thuIu silogava(pa)mANAu pavaTTamANAu akkharehiM sarise ?] hiM(sarehiM ?) puttaau| aMbA mahApabhAvA taiyabhavamukkhagAmiNI vIsasahasA lakkhAuyA eyaM titthaM aNudiNaM ArAhei / / evamuddeso(sA ?) paMca // cauppanna ahorattA AvAsittA AsoyaamAvasAe uppannaM kevalaM nANaM / revayasahasaMva[va]Ne paDivohiyA vahave jIyA / ke(ka)u cAuvanno saMgho varadattAIyA ikkAra gaNaharA paTTaviyA / aTThArasa sahassasamaNA kyaa| rAimaI cattAlIsasahassaparivA[rA] nikkhaaN(kkhN)taa| vahave jIyA paDivohiyA / DhaMDhaNakumAro pavvaI(i) upuvvakammajjiyaaMtarAyAvaraNiyadAseNaM aTThanhaM Page #21 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [16] mAsANaM vAravaIe nayarIe majjhamajjheNaM kaI(i)yA vi pasaMsAe ibbhassa gehe moyage lakSUNa AloyaNaM bhagavau kAUNa "kanhassa laddhi na hu DhaMDhaNassa" evaM succA kattha vi vaNe moyage cUraMte aMtagaDe kevalI jAe / tammi diNe addha(ddha)TThAu lakkhA paDivohiyA / revayasihare kanhe mahANaM pi (?) gIyaM narse khillaM krei| aTThAhiyaM kuNai / ittha vahU saM(NaM ?) sannINaM paDivohaM karittA kaI(i)yAvi AriyANaM paDibohaM kAUNa ujjalasiharammi samosaDho / bhagavau vaMdaNasuddhayAe ahamahamIyattA(miyA)e savvajAyavANa vagge saiDDie saparivAre samakkhee, dasadasArae maMDie kanha caccarikhillagIyanaTTavihiNA... e divvavATTha(ha ?)NAiesu caulakkhAi dANadhi vi (di ?)jjamANe(?) kaNagavaIpAmuIe kAriyaddhe sahassAu bhavaNAu appANaM somANe uppannakevale(la)nANe jAe, sesA tinni lakkhAu jAyavI[u]nikkhaMtA / rAimaI tammi samae aNegalakkhaparikhuDA nivvuyA / tammi diNe devaiccatti (?) gayasukumAle sata(tta)hiyasayaM kannAunettA nikkhamiUNa sahasaM[va]vaNe kAusaggeNa mahAtitthapahAveNa somalaTeNa matthae kayamaTTiyapAlIjalaMtaaggI aMtagaDakevale(lI) mahAveNa (vaNe ?) jAe ! ittha bahave nava dasArA paDivohiyA saparivArA / kaiyAvi majjapANeNaM ariddhaM nAUNa prictt(ttN)| jau NaM saMbeNa saTThisahasseNaM sa(ma)ttaeNaM dIvAyaNaM saMmi(sami)tae / tao dhammakiriyAe saMtighosaNa(Ne)NaM vAvattarikoDIu sattasaTThilakkhAu saTThasayAu jAyavA siddhA / sattAvIsaguNAu jAyavIu siddhaau| tikkAlaM jAyavA arikhanemi pUyaMti / pamAyadosaM(se)NaM vAravaIe palayAu saMba-paju( jju)nna sAraNAI adbhuTThAu koDIu kumArANaM revayasiharaMsi addhamAsieNaM bhatteNaM apANaeNaM uppannakevalanANanivvANA jAyA / aniruddho ya kumAro ta(na)va koDisahiu ittha titthasi(se)vaNAe siddhe / viNAyago vi kumAro tilakkho siddho / ittha titthe pAMDavA paDivohiyA mahAsammadiTThiNo pabhAvagA / jA kaiyA vi goyamA ! aTThArasa akkhoha(hi)NIu kauravehi samma(sama) saMharittA egacchattaM kAUNaM rajjaM karei / etthaMtaraM[ mi] bAravaIe dIvAyaNAu palayakAlaMsi chammAsAu kanhe baladevauhatthikayAu (?) kosaMbhavaNammi jalapAvATThayAe abhibhUyassa kanhassa jarAkumArAu vau(?) valabhaddhe dde) paDivohiu tuMgIsiharammi vAsasaeNaM rahayAradANaMsi vaMbhaloe / jarAkumA[ rA ]u nAUNa hatthiNAure paMDavA veraggaraMgiyamaNA NaM mahAdukkhAbhibhUyA NaM iMdajAlu va(laM va) jAyavakulaM picchaMto(tA) nArayarisiM picchaMti, Page #22 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [17] vaMdaMti, nmsNti| mahAraMbhaniggahaNaTThayAe dhammovavAyaM pi(pu)cchaMti / uvaesaparaMparAe paDibohiyA sattuMjayatitthaM pavanai / sArAvalIsuttaM ahijjiUNa paDivohittA paMca vi pAMDavA saMvatsariyaM dANaM dAUNa duvAlasiyaM titthavaMdaNaM kAUNa nAsikaurammi nikkhaMtA / evaM samae bhagavaM ariSThanemI ujjilasiharammi AgacchitA paMcasahie (saehiM) chattIsahie(hiM) mAsieNaM bhatteNaM ceIyassa purao nivvANaM gyaa| AsADhasiyaaTThamIe puvvanhe / evaM sakkehiM jAva mAsaM tavasakkArie mahatitthe samavasaraNuvva cauduvAre aisayAinne savvatihuyaNa pUi(ya)Nijje ghosie / sAsaya -asAsayaceIyANaM keyANaM (?) siharINaM / ___ kAlakkami mahatitthaMmi goyamA ! akkhovavihiNA naMdaNeNaM AtaIyabhavAu mukkho // evaM soUNa AvassayaM kAUNa revayasiharammi gacchittA vaMdittA paMcahiM sakkatthavadaMDame(ge)hiM cauhiM thuIhiM, "namAmi neminAthasya" icca (iccAi) cattAre(ri) silogappamANAhi vaMdittA, puNo kayaMjaliuDo bhagavau pAyamUle te(ti)tthAisayaM pucchai / nemi // cha?(TTa)desau / / sArAvalIgaMDiyA bhANI(Ni)yavA (vvA)eyaM soUNa suyaM gaNaharavagnehiM goyama (mu ? )jjutto / vIravarassa bhagavao kA[U]NAvassayaM caliu / / vaMdittA usahajiNaM kAUNaM mAsakappaM(ppa) vihiNANa (NANaM ?) / sittuMjje gacchittA revayaM (ya)siharammi vaMdittA // appANaM bhAvito puMDarIiM (riyaM) [saM]thuNa(Ne)i bhattIe // "vimi (tti bemi ?) / / itthaMtare bAravaIpalayakAlamArabbha bhagavaMte nivvue ti(vi)sayassuvari kAlasaMdIva-naMdi -caMdippamuhehi micchaTThiIhi uvasagge | baMbhiMdapaDimA bharahaThAviyA kaMcaNaguhAe ThAviyA majjhe pUyaNijjA jAva cauro sahassA arihau ariTunemissa nivvuyassa paMDavaputtehi kayaM ceIya(ya)levamaI paDimA nivvANasilAe kAriyA paTThaviyA y| vAravaI palayakAlAu AraMbha(Arabbha) ittha pavvae sura-gaMdhavvAI-yA khillaMti maNuyANaM duggmpvesN(se)| Page #23 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [18] itthaMtare cauro sAhassie viya (i) kaMte gaMdhArajaNavae sarassaIpaTTaNe mayaNasatthavAho aji (jji) yaNaMtarayaNa ( No ?) aparAjiya (e ?) savva(?) NAi bhAyaaMtaMkie kayAi divayahe ma (mu) NIsarapAse pucchai - " kiM titthaM ukkosiMya ? "tehiM bhaNiyaM-" tihuyaNammi savvako (vvukko) siyaM ujjilasiharaM mahAtitthaM, jattha arinemI diyo / nhavaNaM pUyA ya tato (tavo ?) revayasiharammi karai bhattI / titthagara ( - ) cakki - iMdattaM taI (i)ya bhave nivvuiM lahai || jaM vAsasahasseNaM khavei kammAI annatitthammi || ujjalasiharammi puNo samaeNaM jattha nijjarai || kiM kaNayaM kiM rajjaM kiM vA iMdattaNaM kahaM cakkI ? | jaM titthANaM vaMdaNa-namaMsaNaM ca....... // ujjalasihare aTThAhiyA (ya) mAsaddhamAsasevAe / vajjIvaM (jAvajjIvaM ?) kammaM khaveI (i) Asannasiddhigau // ujjitaselatitthi (tthe) mayaMdakuMDassa kalasaahisitto / bhagavaM arinemI te AsannA caramadehA // ujjalasihare ulloyaNAI pajjunasaMvapamuhAI / daTThUNa savvapAvAu muccai jIvo vi sujjhijja // kAUNa mahAraMbhaM avirai mAsaNa (?NNa ?) micchadiTThIva / ujjitasi ( se ) latitthaM dahaNa (daTThUNaM) sijjhaI jIvo ||3|| eyaM souNa kayacautthAu ( i ? ) abhiggaho saMvatsaraM (re) viyadvaMte bAravaI palayakAlamArabbha daMDagaaDati ( vi ? ) vva duggai pAvasittae / taM vayaNaM succA aMbavaNe mAsovavAseNa veAvaccagara kAusaggeNaM laddhaaMvAeso niccalasammatto pAraNayaM kAUNa ghosaNayaM kuNaI ya paDahaM saddAvei " jANaM vA dhaNaM vA kaMcaNaM vA asaNaM vA pANaM vA khAimaM vA sAimaM vA vatthaM vA vilevaNaM vA saMvalaM vA titthavaMdaNaTTayAe karemi" / evaM ghosie chammAsieNaM / joyaNa sayamajjhi(jjhe) abhe (Ne) gajANa - juMgijalli - sagaDAIehi cliyaa| ThANe ThANe rahajuttA cAka- caccari - kkhilla - gIya- naTTAIe, abhayadAnaM (Na) - aNukaMpAdANa - sAhammiyAI (i) vacchallakaraNehiM / pUijjamANe sarassaIpaTTaNaM viukkamittA gejaNaya ( ? ) pavisaMti / I Page #24 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [19] tattha baMbhayArI aNuvvaya-sikkhAvayAi pare(ro) ciTThai jAva mayaNo, tAva rayaNIe dUre kAvi itthI royamANA aggikuMDasamIve ciTThai / "asthi kovi dhammiu jo maM uddharai ?" / jAva mayaNo gacchittA, saddAvittA pucchai- "kAsi tumaM ? " "kaNaga dhAyA / tujjha aTThAe kAlaM ciTThAmi / majjha sAmiu hujja, annahA aggi pavisAmi" aNegavayaNehiM a paDilohamANA evaM pa(?) bhayavaM akkhaDaM (akhaMDa?) niravikkhanicchaTTayAe kaMtagaM jA ciMtai tAva paviTThA huyAsaNaM / so vi paviTTho mAmati(?) titthajattAe khaMDaNaM / tAva aggI khaDDo khalI (?) / jAyA kusumvutttthii| duMdubhiu / "jayau mayaNo" / sA paccakkhA devI maMgalaM karei, gayaNe tahA thuNai-"saMghavaI jyu|" tau kaiyA vi gaSa( jja ? )Na (gayaNa?) desAu mahura mAgacchamANo puliMdaeNaM gujjhe laddhaaMvAvaro savvaM jiNittA saMghajutto mahurA thUbhaM pUittA caMpamAgacchai, vAsupujja pUei / tau paraM maggesoraTTayaM micchadiTThidevayAe bhoyaNasamae itthIrUvaM kAUNa palalaM mggi| "tumaM savvadANaM dito eyaM dijja / ne(no) moyagehiM tippaI " / evaM kalayale jAe jAva churiyaM giNhittA kaDDai, tAva putte AgaMtUNa piyaraM mannAvittA "mae saMgha rakkhaNaTThiyapiyarassa maNorahe pUriyavve " / jAva ammAe(?) vaddhAve(va)e suputte churiyAe appei palalaM niyasattaviseseNaM, tAva jayasadde ucchalie, kusumavuTThI, tuTThA devA / pUreha titthajattAmaNorahaM / aTThAhiyaM kariti / tau rayaNauraM / evaM kameNa AgacchaMti titthaM / vaMdaNaTThAe saparivAro gaNIsarisahiu / kattha vi phaliyAsAlikhittamagge, kattha vi amayataraMgiNIu, kattha vighaDuvva jjharaMta ravIrAu gAvIu, kattha vi AsavvaTTA ? seNA, kattha vi bhaDasahassasaMkulA u(ga)ya ghaDAu / itthaM kapi [ la] nau (ya)re mukkaparivAro / aTThAhiyA kyaa| aMbAe sakkAiTTha te(ve) samaNaniddivAe ahorattehiM culasIjoyaNagirI bhggaa| kau soraTThau devadeso / tattha mayaNo saparivAro pakkhovavAseNa ucci(jja lagiri AruhiUNa savvamahAnaIsahassasaMkulititthodagaM gaiMdakuMDaM picchiUNa nhANavihiNA harisavasabbhaMtaloyaNo nhavaNe kae takkhaNatti(vi ?) galiyaM(ya) paDimo dINe dammaNe kayabhattapariccAe cauvvihasaMgheNaM kayauvasaggo(ussaggo) / ghoruvasaggehi akkhuhie saMpa(pu)nno / vesamaNaniddiTThA aMvA smaagyaa| "tuTThA mho, pAreha" / kae pAraNae hemaguhAe kappAsiyaM AroviUNa porisIe puSpiyA phaliyA kAvi kumAriyA Page #25 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [20] auvvavibbhamA sutta(?) kAUNa samappiUNa sikkhaM dAUNa gyaa| kaha(hi)yavihiNA mayaNo savaMdhavo nhAu / gaiMdakaMDAu saMkeyagaNAI paloyaMto kameNaM gacchaMti igavIsaM aTTha maMgi(ga?)lamaMDalAu, igavIsaM toraNAiM vichiTThANaM piUNa(?) chattasilassa ahoduvAreNa majjhayaNa(Naya?) bhUmIe aNegakaMtisuMdaraH(ra) asTuineme(mi) ta(ti)tthagarasamavasaraNaM tipayAhe(hi)NI kAUNa paDimAtigaM vaMdai / bhArahI paDimA udiyasahassakara ni[kuraMvA divvapuSpAruhaNA divvakuMDalA aNegAisayAbhirAmA savvaarijhurayaNahAra(rA?) daMsaNamitte niTThaviyapAvavaMdhaNA bhagavau nemipaDimA namaMsiUNa- "aNujANaha aMgulIe tu(ga?) tta phAsaNeNa, u (U~ ?) namo bhagavau ariTunemissa NaM" bhaNaMto mayaNo bhimuho jayajayaraveNaM Agacchai / / egeNa chatteNa dharijjamANeNaM anne camarae(ya)dhArae anne gaMdhudagakkhevaMkareNaM dhUpukkhevaM ca karei / maMgalaraveNaM ceIyassa uvariTThANe pucchamuho(?) tADe(Di)yA duNduhii| suvannavAsaM puSpavAsaM kAriyaM maNirayaNamayaM ceIharaM / ma[ya]Nassa nANaM uppannaM / samAgau iho(?) vemANiya-joisa-vaNa-bhuvaNatiaNegaloyasaMkule / solu ude( he )so // itthaM kAlaka(ka)meNaM AsaseNa khattieNaM uddhi(kha)rie / nNdivddhnnennN| devANuppiyA / eyaM tittha(tthaM) asIyasAhassa(ssaM) jAva suvannamaNirayaNaM(Na) vihUsiyaM ceIharaM / majjhaM nivA(vvA)NAu aTThasae paNayAle vikaMte devAbhiugeNaM sakkAiTTha vesamaNAeseNaM kayatthAe aMvA [e] ceIhararacchAIyaM ha(dU)samANubhAveNaM aNAriyA loyA adhi(dha)mmiyA / au adiTThaauvva pabhAvaMkAlANubhAvau iMdAimaNe(he ?) pavvadiNesu khillagIyatrava(nacca)NAIyaM kaMcaNavala(lA)Nae karissaMti / vAhirau namasaNaM abhittiya(?) duggaMdhA akiriyapAviTThamaleNa ciMtaMti / kUra kiliTThAi agaNuyANaM dUrau devA / / 1 / / micchaddiTThiakaliyA mAhappatittha puNo vi dosahasse mahArUve / ujjhalaM te te pavijjhAiyapaIvadivasuvva nisAe savvasuramahoragAIhi pUyaNijje bhayavaM arihnemii| puNi tArisaM ceIyaM divvaM jiyasattu-damaghosa-nayavAhaNa-upama( pauma )puMDarIyavimalavAhaNa narAhivehi uddharissaI / paccakkhA(pacchA ?) videhakhittAu khayarA mahimaM karissaMti / Page #26 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [21] eti asa valahI silAecco jakkhadinnavijjAu gayaNaM (Na) TThiyaAso vimalagiri - ujjhilAi jitruddhAra kArau, aTTha paNa Na ( ? ) yAle kAlagau bhuvaNavado / itthaMtare titthagarakkhaNeNaM vesamaNeNaM ujjilasihara - vimalagirimmi | tau paraM paTThANavaI - sAlivAhaNeNaM nava channuIe jitruddhAro / tau paraM terasi saTTe kanna ujjAmaniveNaM jinnuddhAro / tau NaM solasapannAse gujjarAhivai uddhAro sajjaNeNaM kAhI / tau paraM dUsama (mA) vaseNa aNAriyaduggaMdhAiparAbhaveNaM kalipariNAmavaseNaM adiTThAisa tithe do sahasse dA sa ]bbhahie da (ya) a (u) ddhAro / so vi datto videhe valadevo sijjha (jjhi ) saI / visahassaM jiyasattU / cha sahasse damaghoso / aTThasahasse nayavAhaNe / duvAlasasahasse paumo / aTThArasasahasse puMDariu / vIsabbhaDa ( 5 ) hiyasahasse vimalavAhaNo / jitruddhAraka iha savve AsannasiddhiyA jIvA goyamA (ma) ! bharahariva ( kkhi ) te uvavajjissa taha sijjhaMti ( uvavajjissaMti sijjhaMti) // igavIsasahasse viyate dhaNusahassuddhe pavvayarAe / tau paraM aNu (Na) panniyapaNi (Na) panniyA si(vi) ciraM kAlaM pUya (i) ssaMti // puMDarIyajjhayaNaM // jau ya ittha vimalagirimmi siddhakhittaM a ( A ) ititthaM mi(si)vakhittaM tittharAyaM titthasu (ma ) uDaM A( a ) NAinihaNaM siddhatitthaM abhihANaM / bhAgIrathaM puMDi ( Da) riyaM sittu( ttuM )jjayaM / eyassi avasappi (ppi) NIe nAmAI ( iM ) / eammi sihare paMcakoDIsahiu puMDariGa sahi (siddhi) gau / namivinamI aDDAijjakoDisahiu, daviDa- vAlikhilla dasa koDI, bharaha pamuha asaMkhakoDAkoDI, sagarAIA koddiie| mAsieNaM siddhA jA. suvihI / tae NaM harivaMsubbhavANaM koDa (DA) koDI siddhA / rAma- suggIva - vibhIsaNAIyA / vIsa koDI siddhA / vAlI paMcalakkhaparivuDo siddho / khelagA[ya]riyA saMba- pajuva ( pajjunna ) pamuhAu adbhuTThAu koDIu ujjalasiharammi siddhA / rAimaIpamuhA nava koDI yau (?) satta sahilakkhA / satta sayA jjA (jA) yavANaM revayasiharammi pattA / Page #27 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [22] iccAi siddhavANaM tihU ( hu ) yaNa annattari viha mAhappaM / siripuMDarIyatitthaM goyama ! phAsijja sukkhaTThA // savvAu vi naIu gayaMdhakuMDammi jattha ava [i]nnA / iMdra (da) gavaNAirukkhA ujjilasiharammi AiTThA || divvaM revayasiharaM davva (divvaM ? ) kuMDaM ariTThavaranemI / de (di) vvo pahAvo bhayaMva (bhayavaM ) ! laha[i] tisu tuhuttasiddhAbhi ( ? ) || eso puMDarIyajjhayaNe chaTTude(dde)so // te NaM kAle NaM te NaM samae NaM dAhA( hi ) NasaMDe la( na ? )mmayAparisari, vnnnnu| siripurammi paDhamaM ajiyatitthaMkare arihA samosaDhe / cAummAsie viIe tau titthaM / eyammi samae sarassaIvIDhamma caMdapure jaae| caMdappahatitthe jAe // itthaMtarammi bhiupure jiyasattu rAyA / paidiNaM cha sayA ayANaM huNaNaM / cchamAse ge| AsarayaNasma huNaNaTTayAe mAhamAse nammayAtIrammi nhANaM kAriu / so ya aTTavasaTTovagau uvavannajAIsaraNo ciMtei / tassaNukaMpAe payadvANapurAu bhayavaM arihA muNisuvvae mAhasukkapaDivae cattAlIsa sahassaparivaDe sadevAsurajakha (kkha) rakkhasakiMnarakiMpurisAe parisA [e] parivuDe aTThamahApADiherakayasohe addharattIe siddhesurami(siddhapurammi ? ) khaNa(NaM) vIsamiUNa koraMTujjANavaNammi sahayArarukkhassa ahobhAge samosaDhe / rAyA vi jiyasattU sattU sattU (?) savvannusaMsaiu paTTAsakoso rapaDittA (?) bhayavau vaMdaNaTThAe paDigau / bhagavaM pi sadevamaNujAsurAe sahAe paDiyariya paDiyariya dhammovaese kahie vahave paDivohiyA / rAiNA pucchiu - "ka (kiM) jannANa phalaM ?" "pANivahe narau" / Aso vi kayasaMvigavessa gau galiyaaMsupabbhAro TThiu / rAyasamakha (kkhaM) paDibhAsiu / "bho devANuppiyA ! tumaM samuddadattassa samaNovAsagassa sAgarapotAsibhihANo ( ? ) mitto | micchadiTThI tumaM pi atu ( utta )rAyaNe jjhayakaryAliMgammi asaMkhajIvasa (saM) hArapicchaNeNaM mayA paDivannasaMpa (ma) tto vi pajjaMte virAhi[ya] dhammo aTTajjhANeNaM tiriyagaIe saMsAramAhiMDiUNa tumaM Aso jAu / ahaM titthayaro tujjha mitto / siddhagaNadhArI / tumaM pi saMpayaM dhammamaNupAlasu // " itthaMtare nariMdeNa aNujANAviUNa aNasaNaM gihiUNa satta ahoratte bhagavayA paDivohiu kAlaM kAUNa sahassAre iMdasAmANiu jAu / paccakkhAbhUeNa a terasa koDIu ujjalarayaNANaM vuTTA / paDivohiyaM savvaM pi nayaraM / kAriyaM suvannarayaNamaNivibhUsiyaM Page #28 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [23] sahassatthaMbhaM(bha)parivuDaM muNisuvvayassa ceiyaM(ya)haraM / mAhassa punimAe ThAviyaM / / bhagavaM ahorattaM dhammadesaNAe Ase paDivohie tammi samae tini koDI paMca lakhA(kkhA) muNa(maNu)ssA vohiyA / sukkajjhANeNaM mAhapunnimAe siddhA / bahu(ha)ve dupaya- caupayA aNasaNeNaM deva-maNuyA jAyA / jiyasattU rAyA cauduttaya juyo(?) / mAhapunnimAe avaranhe ceiyaharaM / levamaI paumiA / sakko rakha(kkha)go / sayaM rAyA ni[ya]sohaNu(Na)TThayAe aNasaNeNaM vijjAharattAe uvavajjittA navahallapaTTaNe mayaNo / rayaNasaTThANa(?) ajiyaaparAjiyasahiu revayasiharammi bibaTThavaNe sayaM kevalI siddho / sesA vi pahAvaNaM karitA kameNa siddhaa| ___ Asadevo iMdasAmANiu AsAvabohaM vanai thuNai niccaM / Asadevo paidivasaM pahAvaNaM karei / bhiupuraM mahAtitthaM / vemANiyajoisasurA bhuvaNavai vANamaMtarasuriMdA / bhiupaTTaNammi suvvaya-titthaM niccaM namasaMti // tau pure bArasa vAsa vAsa sahasse bhayavaM nivvue AsAvabohaNe titthaM paumacakkiNA vi micchAdiTThiNiddhADaNaM pahAvI(vi)e / hariseNacakkiNA vi uddharie / evaM ca NaM [taM ?]mi titthammi payaDI(Di)e ci(?) evaM cakkipaDivAsudeva-kanha-valadeva-nariMda-Isara-satthavAhappabhiIhiM payaDie uddharie uvvarie / itthaM ni(va)da( di)lIva-raghu-aja-dasaraha-rAmAIA ikkhAgade(vaM)sappabhavA, anne vi harivaMsappabhavA rAyANo ujjoyaMtA suyaNakaDayaM kariti / itthaMtare sUranariMde duvAlasasahassaparikhuDe siddhe / savve dasArA jAyavA harivaMsatitthasava(?) (titthUsave ?) mAhamAsammi paivarisaM uddharaMti / paMDU rAyA tilakkhaparivuDo siddho| ___ arihanemI vi samosaDho, tayaNaMtaraM bAravaIe pajjalamANe paccAsannammi jalahimmi pu(vu/u ?)cchijjamANe(!)harivaMsubbhavehiM uddhariyaM / eyammi ikkArasalakkhehi cha saU culasIisahassehiM dunisae viyakaMte, AsAvavohaNammi khitte uddhArasae viyakaMte bhaddavayammi mAse vahuvAsAvAsa sattahorattammi sauNI gayaNe rakkhAu uThThittA vAhirayammi pisiyakhaMDaM niyavillukkaTTayAe(?) bANaviddhA paDiyA / ittha duni samaNA, cArucaMdakarittamurNidehi paMcamaMgalaM dAUNaM ceIyaharassa purau lAviyA / dunni porisI Page #29 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [24] vIyA, kAlaM kAUNa si(siM )ghaladIvAhivassa vijayavAhussa rano sumaMgalAe suMdaNA( sudaMsaNA) puttI jAyA / kameNa vAvattari kA(ka)lAu ggAhiyAu / kameNa juvvaNaTThiyAe jayakeU nariMde vivAhaNaTThAe sayaMvarAmaMDavamAgacchai / tattha sahassasaMkhanariMdANaM AyaMtANaM saccasavaMmi(?)vaTTamANe jAva NaM rAyasi(sa)hAe kae u "utsa(tsaM)gaTThiyAe tAva ahiNa[va]uvANaeNaM purau jIya ayala(la)datteNaM bhiupaTTaNa satthavAleNa "namo arihaMtANa"nti bhaNaNakkhareNaM tasaM(tassamayau)vakAjAIsaraNA puvvabhavasamaraNayA sirisuvvaya vaMdaNaTThayAe kayAbhiggahA diTuMtauvaNayajuttIhi visayavirattamaNAe ammApiyaraM paDivohemANA savvasayaNaM aNumannai / na ya rajjaM na vivAho AharaNaM mahaNaM(mehuNaM ?) na icchAmi / AsAvabohatitthe suvvayapAe ya me saraNaM // iccAi daDhapainnA aTThArasasahIparikhuDA, solasarAyaputtehiM aTThahi mahAmaMgallehiM aMgarakkhavAlehiM aMgarakkhavAlehiM(?) kayarakkhA, aTThArasapavahaNapUriyamaNirayaNA mAsiyabhattI(tti)eNa samAgayA / micchattadhUmakeu samuddamajjhammi tassa gahaNaTThA / sa(saM ?)mattagaMmi pavaNe suvvayapAe ya sumaraMtI / / sIlappahAvau puNa dANavarAyaM haNittu jjhANeNa / samaraMtI navakAraM uttinnA jalaha(hi)maggAu / / bhI( bhi )upuraM kayaM vaddhAvaNayaM / bhayavau daMsaNe harisavasu pphullA(lla)loyaNA kayabaMbhacerA titthaM pujja(pajju)vAsamaNA(mANI) ThiyA / kau jinnuddhAro / kao sauNA( NI )vihAro / aTThAhiyaM kAUNa AsasuraM ArAhiUNa kayaM NavaM ceIharaM adbhuttarasahassa va ya(?) dhayA' vihUsiya kalayalaM / itthaMtare siriuttara-dAhiNasaMDassa nariMda-cakki-Isara-satthavAhAIhiM pUijjamANe(NA ?) abhinaMdijjamANe(NA ?) sA sudaMsaNA NiccaM pUyaNarayA jjhANatammaNA tallesA vArasa vAsA viikkaMtA / tau kaI(ya)bhattapariccAyA sudaMsaNA mahAdevI mahAbalA mahAvIrI(ri)yA mahApa(ra)kkata(?)mA, jattha NaM rohiNipAmukkhAu solasa 1. dhvajA Page #30 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [25] vijjAdevIva(u)ciTuMti, tattha jaMbudIvapamANA(Na)dhavalaharA devIsayasahassaparivaDA aNegavANamaMtarasahassasAmiNI abhiNaMdijjamANA kittaNijja(kittijja)mANA uvu(v)naa| tammi samae saMbharIyapuvvabhavA niyasAmijjhayaNaM pasumakeccaM(?) jhAUNa nhAyA kayamaMgalA aNegavaNasaMDa-bhaddasAla-NaMdaNavaNa-paumasaMDavaNAu paumAI, dahAu anAu paumAI giNhiUNa caMdaNakaTThasahassA gosIsacaMdaNANi giNhiUNa sirisuvvayassa aTThAhiyAmahimaM kuNai / sayaM narse gIyaM dhUvakheyaM puvvA subhaveNaM(?) aNurAgarattA tattha TThiyA paidivasaM karei / annAu vi vANamaMtarIu sattarasa duggaau| annAu vi vANamaMtarajAyA solasapaDicAragA khittapAlA jAyA / nava kannAu duggAu(?) sesapaDiyAraNIu iI jaayaa| tau NaM mahApIDhaM jAyaM / jaMbuddIvassa vaNasaMDAu savvaM giNhiUNa acchaI / itthaMtare savvavidehatitthesu aDDAijjesu naMdIsu(sa )resu vi ceIyavaMdaNa(Na) karei / sA vi bhagavau vIrassa pAyavaDiyA vaMdaNaM kAUNa sUriyAbhuvva narse karei / sakka pucchAe paDikihiyaM-"sauNI esA / taIya[bhave ?] bhArahe khetti(tte) siddhissaI / " tappabhAvAu akhaMDiyaM puraM nimmala kaNayarayaNAharaNavibhUsiyaM DajjhitA(jhaMtA)garu-turakkhavamaghamaghAyamANaaMbarayaM niSpA(pphA)liyaariThThadosaM nayabhaM(raM) huaa(aN)| itthatare goyamasAmiNA paDivohiA / dhUlikuTTo tappabhAvAu abhago(ggo) / savvapuSpAruhaNaM kareMtI annaTThANAu NivArei / ajjasuhatthisIsehiM tthaMbhiyA kalaha(haM?)sehiM paMcapuvvA(?)riehiM / saMpai rAyA ya titthavaMdaNaM kuNaMto ya bhasa (ru) yacchi jinnuddhAra krei| tattha ya duTThabha(a ?)maraahiDiMbiyA(?) paNavA(vI)sa joyaNANa majjhe uvasaggaM kariti / siriguNasuMdarasIsehiM ajjakAliyAriehiM jugappahANehiM bharuyacche vAsAvAsaM ThiyA ti(te)hiM nivAriyA / paDivohiyA sarassaIe saha ikkArasiM(saM)gAI dasa puvvAiM sIsA suttatthaM gAhiyA / ' itthaMtare vuTTa DDa)vAyA i )sIsehiM siddhi ddha )seNadivAyarehiM ujjeNIe paDibohaTThA vikkamanariMdeNa AsAvavohaNe vimalagirimmi ujjilasu(lesu) pa(ya)jjutta(jinnu) ddhAro kau / suM(su)dasaNApaDimA gosIsacaMdaNamayI ajjakAliyArA( ri)ehi kAriyA / sA ya AyAsatalaM uppayai, siddhi (ddha )seNeNa Page #31 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [26] muNiUNa ThAviyA // itthaMtarammi sirivayarasAmI bharuyacche bhaddaguttAriyANaM Nase(? pAse ?)dasame puvve sammatte / tammi nahayalagAmiNI vijjA sarassaI suI(daM )saNAe(pa)bhAvau uddhariyA / jaMbhagadevehi mahimA kayA // tau sirigoyamasAmiNA bhayavau mahAvIrassa pAse paDipu[cchi]yaM "kahaM vii" tti // iu ya devANuppiyA ! bhammi titthe amhaM nivvANAu vva(cha) sae culasIe viyakaMte vijjAsiddhA ajjakkhauDAriyA / micchAddiTThidevayAehiM ghoraMdhAre rauvuTThI kayA, tehiM nivAriyA / paDivohiyA / duraTThanaI gihissaMti // itthaMtarammi aTThasae paNayAlehi ya vaikkaMtIe aNArIe valahibhaMga kAUNa bharuyacchammi AgacchamANe sudaMsaNA niddhADissaI // aTThasae culasIe ajjamallArIyA bhikkhusahassaM niddhADiUNa ppahAvaNaM kAUNa micchadidvisurIu uvaddavakAriNIu vahisi[ni]ddhADaissati // tau paiTThANavaisAlivAhaNo rAyA uddhAriyassaI // tahA kanho ya bharuyacche naravAhaNo ya valahIe silAicco cattAri rAyA mahUsavaM kuNaMti / ajja kAliyA jugappahANA AyarI(ri)yA pAlittAriyA da(da)saNapahAvagA / paccakkhIhUya sudaMsaNA naTTAIyaM kAhaM / tau paraM aNeganariMdasatthavAhehiM samantraNijjamaNe(?) ikkArasalakkha paMcAsIhiM(I)sahassaNavasaya ahI(hi)e puNaravi uddhara(ri)ssa[i] aMvaDAbhihANo / puNo DiyA(?)sIyasahassaM cattAahie sae viyakkaMte pADaliputtAhivadattanariMde abhaMgadattakAlaMsi ahiNavakaNagarayaNAvihUsiyaM kArissai / ta[udamaghose rAyA; ja(ji )yasattU rAyA uddhArakArago(gA) vArasalakkhehiM puNaravi suMdasaNA devI aNe vihUsiyaM(?) paccakkhIbhUyA jinnuddhAraM kAhI / vaulavAhaNo rAyA // itthaMtare do sahasse javalavahava(jalavihava?) kallolAe nammayAe kattI(tti)yamAsammi / tau paraM sirisuvvae sudaMsaNAi saeNaM / tau kaNayamayaM ceIharaM aNeganariMdapUijjamANaM micchaddiTThI vANamaMtaro ghoraMdhayArehi pakkhe kae Asadevassa kAusaggaM kAuM ta(ta) niddhADissati / puMDariu rAyA uddhAraM kAhI vemANIu narse gIyaM kAhI / evaM vArasalakkhihi paMcasahasse sAhie, bhagavau nivvANAu aTThArasa sahasse viyakaMte pulakkha(pukkhala?) vaTTavva gajjamANehiM namA(mma )yAe sudaMsaNAe sirimuNisuvvayapaDimaM giNhiUNa niyaTThANe pUissaI // Page #32 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [27] evaM kAle viyakte anneg(?)| puNaravi aNAgae kAlemi(lammi) sUradevatitthe samosaDhe / puNaravi saMcauraM( saccaura) bharuyacchaTThANe sA vi sudaMsaNA AuM pAlittA avaravidehaM dhAIsaMDe avarakaMkAe vijayakeU rAyA / tara savvaTThasiddhe / tau videhi (he) savvANubhUI titthagare hujjA // goyamA ! tattha aNegAisayapahAvahAviyaM bhavissaI aIyaarihANaM vIsamatitthagarassa titthaM bhavissai / / sirigoyamasAmivi(va)niyaM (o ?) sirisuvvayatitthuddeso // [AsA ]vabohatitthe vAsasahassattaM(?) titthaphalameyaM / taM sayaguNiyaM ca phalaM sittu(ttuM )jje goyamA ! ittha / / a A )sAvavohatitthajjhayaNe taIu uddeso // cha / paMcakalyANeSu sirisuvvayassaAsAvavohatitthe, pUyA ya tavo abbhataTuM ca / asaMkhaguNaM sukayaM, kallANe(Na)gasavvadivasesu // mAhe phAguNaaTThami--paMcami-dasamIe(?)su punimA taI(i)yA / pUyA dANaM nhavaNaM uvavAseNaM asaMkhaguNaM / citte sukka(kke) pakkhe vaisAhe paMcamAi dasasu ti(ta)hA ba // (1) karpUrAgurudhUve mayAsae(?) saMkhaguNalAho // jeTThAsADhe paMcami-aTThami-dasamIya(i) punimAdivase / abbhattaTe pUyA asaMkhaguNo tahA lAho // 2 // bhaddavae jA mAsaM niccaM nhavaNAI egabhattaM ca / AsAvavohatitthe lakkhaguNaM nijjaraM kuNai // 3 // Asoyasukkapakkhe egaM taraM pUyaNaM ca uvavAse / jaM annatitthasukayaM NaMtaguNaM Asatitthammi // jo dhaya chattaM ghaMTe kalasaM ApattiyaM tahA ghUvaM / camarAikArA(ra)NeNaM titthagarattaM samucciNai / iya vihiNA jo titthe AsAvavoha karei vacchala(llu) so taIyata(bha)ve (mu)kkho sa cakkavaTTI vi vA hujjA || eso AsAvabohatitthapabhAvo / iya AsAvabo[ hA ]titthappabhAvo siri Page #33 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [28] vI(va)yarasAmiNA vaniu / / evaM 132 uddhArANaM / paMDurAyA paMcasahassaparivuDo siddho / harivaMsubbhavA koDisahassA siddhA / cha / te NaM kAle NaM / caMderIe nayarIe caMdappahe arihA bahUhi vAsasahassA(ssehiM) samosaDho / tattha jAlAmAliNIe niyapaDimA appiyA / siMhakanneNa rAiNA ceIyaM kayaM / tattha ThAviyA paDimA / caMdakaMtamaNimaI caMdappahapaDimA NirAlaviA(?), sA Na lavaNAhivaI pUei / tappabhAveNaM velaM nAikkamai / sasibhUsaNAbhihANA pddimaa| pahAsajakkho niccaM naDheM pUyaM kareyaM(i) / amaeNaM amayaM liMga(ga)bhatrai, savvadupayacauppaya-khayarA vi namasaMti / ke ve(vi?) kAlaM kariti / tihUyaNasiddho yagaM(?) ittha NaM vahave siddhi(ddha)vijjA[jA] yA / keva(vi ?)laddharajjA laddhatihUyaNa laM(la)chi(cchi)No / keve(vi)bhImAnu(?), sesA dasa ruddA mahAvijjA ittha jAyA / caMdappahappahAveNaM / jAla(lA)mAliNI sa(bha?)ttA visesau keva tinayaNA(?)ke vi laddhAtAlaMcadA(?) kevi kaMThayalanA(?) kevi usauhavAhaNA(?) IsarA jaayaa| dasa cakki-paDivAsudeva-kanha-rAma nariMdapUiNijjA / itthaMtare aMga(aMdhaga )vanhi bhUyAe kuMtIe caMdappahe ArAhiu aTThattarasaya ayAseNaM(? uvavAseNaM?) / paMca paMDavA suyA jAyA / uddhariyaM ceiihr(rN)| 'sayAsivu' tti abhihANaM jAyaM caMdappahassa / sivabhattA paMDavA / itthaMtare sivarattI paiTThAdiNaM jAyaM mahAmahUsavo / culasIvAsasahasse siddhatthanariMdeNa uddharie / kAlasaMdIvaeNaM tahA / peDhAlaputteNaM suvvayaNA niccaM ArAhie / tilukkasAmiNI vijjA ittha siddhA // eso pa(paM)Da(?)vuddeso bimi / / iu ya-sIsA saccai-rudde caMde rAeI somarAyammi / dUsamapavesa chassaya-goyama tuTTIya micchattaM // (?) bhagavau nivvANAu chassae caMderIe sirivairaseNasIsa caMdAriyasIsa samaMtabhaddAriyA savvuttakhu'gA(?) caMdappahapahayA(payA)hiNaM karite ceiyapayAhiNaM siravuDDaga puvvaNa(Nha ?)kAlammi sumuhutte paiTThie / puNakkhara lava bhA 9 gha pU 22 taM samayaMsi rAvaNAbhihANo kAlie buhaSpAsaM karite / majjhe luTTayaM ThAviyA ahiTThiyaM Page #34 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [29] saccairuddasIsehiM micchaddiDivANamaMtare hi tattha rayaNIe suviNayaM jAe / gose paMcame(bhe?)ya nhANa pUyaNa naTTagIya suMdaratthavehi aisae vittharamANe IsaraliMga hujjA disi vitthariyaM siMhamaMDalAhiveNaM duvAraM ThaviyaM siMhAsaNA uvari nAgarAu Arakkhamo tthviu| ta tau(tau) Ayarie savvasaMghaparivuDe vijjAbaleNa ataMriyaM kAUNa ra(re)vayatalaMsi aNasaNabhatte kAlagaetattha siripuusmittaarie| dunni khayare tattha Agacchae / jau vaddhamANeNaM va(vu)ttaM / sIsA saccairuddhA( hA) iM / tattha mahuttaviseseNaM sattajaNavayarAyapAgayajaNehiM abhinaMdijja mAghavisese ppahAva somaliMgutti jAya taM(jAyaM tN)| amayalibbhaddhiyA(?) liMgutti so demi chaccAsasae muvutarAhie(?) voDiyadiTThIhiM sIyAvihAraM giNhaI / sAlAhaNaM paDivohittA pAlIttAriyA yA) ujjilasi harammi Thie / nAgajjuNapahAvage do rava(khu)DDae caMderi pavesittA nijjie vAe / pacchAe khuDDavijjAe (pacchA khuDDae vijjAe) aikkaM te / evaM cauddasa vAsasayA sAhiyA dusamANu bhAveNa bhAsarAsiggahapahAjAlaatthamiyaI(i)yaratitthappahA cakkavAle jiNajammarAsiM caiUNa gae / dattarAyaMsiM puNo caMdaNa( caMda)-ppahatitthaM sammaddiTThijakkhavise sau vuTThiyaditaM(vaDDiyaditti) sirisamaNasaMghavaMdiyaM / dasa vAsasahassA puNo vi revayasiharammi pUijjaI / vIsa sahasse aikkaMte tihuyaNasAmiNI mANa( Nu )suttaramma pUissai / tau uddesa uddesau // jahA vA bhagavau vIrassa jitu naMdivaddhaNe bhAyA pittalAmaIu vA(bA)vIsaM paDimAo kAriyAo / goyamA ! iya NaireNaM(Nayare NaM) paDimAu paiTThiyAu / ittheva gvi(tthaavi)yaau| paMcasae igAsIi viyakaMte gayaNaMgaNe aMbAdevIe uppADiUNaM caMderIe siddhamaTha majjho(jjhe) Tha(Thi)yA caMdappahapaDimA / tattha micchaddiTThIsurehiM akhuhie[hiM] pUIyA / tattha siri-ha (hi)ri-dhI-kitti-buddhi-jAlAmAliNi-aMvAu sanihiyAu pUryati / aNAriehi vikkamAu tini sae pannahattarIe, tahA aha(8)sae dasa(?)ikkAsIe, terasaculasIe, cauddasasae auNattIse veyakhuhiyA jAva dasasahasse pUissaI / tau paraM ujjilasiharammi pUissai // // eso cauttha(u)ddeso caMderItyajjhayaNaM paMcamaM / / Page #35 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [30] Iya sumaititthaM devayAI paippiyaM iha lavaNabhUmIe hi(di)?madiTThamadiddhaM(8)ca kAlau / Asura tIrtha paMcaI // ? te NaM kAle NaM te NaM samae NaM caMderIe mahAseNarAyA lakkhaNAe devIe bhagavaM caMdappahe samosaDhe / taM sayamaM(samaya)caMderAyA, satilae(?)soraTThayammi pacchimadisAmAgae suTThiya lavaNAhivaiNA nagaraM kayaM tilayapuraM / tattha bhagavaM caMdappahe samo[saDhe] / sA jasamaM maisaM(?)(jaM samaya) devadesa(vi)vimANe mA(A)gae tattha caMdappahAse duvAlasa joyaNavitthaDe samujjoIe / tassa haraNaM vikkhAyaM / bhagavau arihadatta gaNahArI koDiparivuDe mAhakanhacauddasIe nivvue, zivarattA( sivarattI) vikkhAyA / caMdavimANaasaMkhaujjoaM te ya pacchimadisAgaM caMdapahAsaM bhannAi / asaMkhamuNisivagaikhittaM tu tittha(taM tattha) tiya(ti)hUyaNasAmiNIe devIe bhagavau paDimA ThAviyA / tammi titthe vahave pANiNo siddhAU(o) / dupayaM(ya)-cauppayapakkhiNo ya niyakammanijjaravAe deya(vaM) jhAyaMti / kaiyA vi dasarahaputte ittha khitte cAummAsiyaM karei / ittha sIyAvihAro jaau| kaI(i)yA vi dasavayaNe kavi(i)lAsAu ceIyavaMdaNaM kuNato teloksAmiNIe caMdappahapaDimaM amiyaliMgaM giNhittA cNdpphaasmaagu| tAva pacchAgaehiM ittha TThAviyA rogAyaMkehiM dasavayaNe laMkA kA nayariM patte / tattha sasivasa(ya?)NAe teluksAmiNIe paTTaviu pAsAu / tau kAlakkameNaM asavvA(ccA ?)NaM apicchaNijjaM joiliMgaM vikkhAma(yaM) / vahave vijjaherI(vijjAharA) siddhavijjA jAyA / tau bhagavaM arihanemI samosaDho / jAyavANaM vijA(vijjAhara ?)devANaM piyamelau jAu / paMDavA vi siddhavijjA vArasavari sa] saMThiyA sali(si ?)laMchaNa-samudda-sarassaItIre kevalana(nA)NaThANe baMbhakuMDammi samavasaraNammi sasi-sUra-rAhu joge siddhivijjAThANaM / kaI(i)yA vi bhagavaM vIre samosaDhe / saccaI siddhavijje jAe / tau dUsamANubhAvau apicchaNijjaM joiliMgaM / tau sese nAyammi(?) kutitthapariggahiyaM / sIsA saccai bhadaM caMderIe ya somarAyammi / dUsamapavesa chassaya goyama ! vuDDA ya micchattaM / / Page #36 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [31] tANaM tavovihANaM caraNaM karaNaM [ca] ceI (i) yaM biMbaM / caMdappahAsakhitte (ttaM ? ) miva heU ApuDhattammi | caMdappahAsajjhayaNaM // cha // te NaM kAle NaM te NaM samae NaM dakSiNAvahe bhagava (vaM) te caMdappa [ ]mma samosaDhe pAivanuguNeNa (?) nAsikkaraM / govaddhaNe vaMdaNaTTAe samAgae / ittha goyamA ! sadevamaNuyAsurama ( sa ) hAe gAvI AgacchittA niyakammaM pucchai / bhA(bhaga) vayA saddAvitte rakkAi kAgiNIe jaM cari (ra) NaM puvvabhavatave ve(?) (ce ?) kae, teNa bahukammeNaM navame puvvabhave tiriyagaMThI / Asannamasava (? bhava ? ) baddhaM kammaM ve (ce?) dAsattaM tiriyattaM bhikkhuttaM pAvae ya riNI / evaM paDivohiyA aNasaNeNaM aTThArasahiM diNehiM vemANiyA jAyA / rAyA vi nikkhamiUNaM baMbhaloe kappe [de] viMdo jAU (o)| teNa velAe kAriyaM / jattha kIlai tattha va( baM) bhagirI bhannai / jIvaMtasAmipaDimA majjhe rayaNapaDimA / tattha samae gAvI amaya (yaM) jharaMtI, eyAe godAvarI sAraNI jIyA / tau kameNaM [pavaNa ]jaya bhAriyA aMjaNAe ArAhiGa, tIse jinnuddhAro / tau rAma-lakkhaNa-sIyAe cauro varisA ArAhiyaM / tau kaiyA vi hatthiNAure devIe kuMtI putte saddAvittA e agne (gge) yA pavesANakAlaM ( ? ) / nArayarisiNA puvvabhavaniveyaNo (Ne?) tinniruya (6?) saddhi vaMdie / cautthaM kAUNaM caMdappahasevaNeNaM ( juhiTThi) le jAe / vau sIlappabhAveNaM viillevAvaNeNaM sayA pUI (i) yaM / uddhariyaM paMDavehi vArasame varise jadUkoriyaccA (?) / tattha jAlAmAliNI sAsaNadevI uvavannA / tavvaseNaM jIvaMtasAmipaDimA uvavannagapaiTThiyA sirisamaNasaMghe [NaM ], taddiNAu Arabbha udiudiyamAhappaM cakki balade[va] vAsudevapUyaNijjaM / jAva harI rAyA / evaM asaMkhauddhArA / tau paraM harivaMsubbhavehiM uddhariyaM ceIyaM paDimA vi samuddhariyA / tau paMDavehiM pUijmANA cer3aganariMde hi (NaM) uddhariyA / au paraM kanhadeveNa eya vajjhAvahasamsa (?) arayassa vIsa sahasse viyakkaMte sayaM devImajjhAu caMdappahapaDimaM gihiUNa niyabhuvaNe gihissai / ayara nava koDIsayaM chAvaTThA (TThI) lakkhA chavvIsaM sahassa (ssA) jAva eyaM titthaM vijjAharanamaMsiyaM vijjAnaya cakkavAlaheuM vijayajakkhayss tittha( ttha ) heso // Page #37 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [32] te NaM kAle NaM te NaM samae NaM dAhiNasaMDe puNyanADayammidIve caMderIe purIe caMdappahapaDimA jIvaMtasAmi raiyA sakkapaiTe(TThi)yA a AuddhapahAvA vijjaaiiypivaa| Aitta(cca)sahassateyA suragaNaNamaMsiyA piivAsaM samuddhiyaaTThiNaThapallavA(?) aNavarisaMtaM amayappahAvasamalaMkiyasavvasarIrA vijjAhara sahassapUIyarohiNi pamukkhadevIhiM abhiNaMdejjAmANA vANa-rakkhasa-narAhivasiddhikAragA dUsamA u vAsaTThArasahassI jAva caTThiha(?) / tattha ppahAveNa sammattalaMkiyabhave jiNiMdadhammaTTie tinni joyaNa pvise| tau paraM devayA bhuvaNavaImajjhe pUissaMti // caMdAvaI uddeso // jaM samayaM laMkAe maMdoyarIe mahAsammaddiTThi(TThI) aTThameNa posahavaeNa tthiyaa| tiNNi divase tihUyaNasAmiNIe niyacaMdappaha paDimA mAlilukka(tilukka) devAbhihINA aNavarayaM satta vArAu pUIya(pUyai) vaMdaI namasai / kAlakkameNaM taTThANAu aujjhAe sIyAe pUIyA / tau [va] hariUNa devayAe gihiyA / kayAvi paMDumahurAe paMDurAyANA(No)mAsakha[ma]Nassa taveNaM tihUyaNasAmiNIe appiyA / sAya kuliyapAyapaTTaNe ThAviyA / sA ya solasahassAhasamAe viyakaMtAe vaNajakkharAo pUIssai // rayaNuddeso / caMdajjhayaNaM // ---------- te NaM kAle NaM te NaM samae NaM kannaujjadese hathiNAgapure siriajjamahAgiri-ajjhasuhatthiNo samosaDhe / dhammadesaNAvihimmi loe paDivuddhe loe ko vi dumago vivannadeho ratthAe paribhamamANo ga(gu)rUhi paloiu / puNo puNo devanaMdasiTThiNA savvalakkhaNutti pabhAvaga(Na)heutti nAUNa sagehe gharaNA(NI)e smppiu| paMcamo putto lAliu / pucchiu - kosi tumaM ? / sayaMbharau jAMgalavAhanANa(?) jiyasattunaMdaNo nAhaDatti / kammeNa juvvaNe sohagAnihI duvviNIu na kiMpi sikkhi| paMcamaMgalapaDhamapayasuyaM gahiyaM / kayAvi tattha paese ghoraghaTa siddhaputto jogiMdasayaparivuDo samAgato / mohiu taruNajaNo / so vi picchiu salakkhavaNutti / vijjAe siddhiheutti khuddavvayaNeNa samo(mmo)hiuM "tumaM savvasiddhatti karemi" sohiu taM na mayai / amAvasAe kaMthAravaNAe Page #38 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [33] bhayabhImammi masANe na(ni)sIhe saMkeNa(ya?) gau / tammi rayaNIe piyara vaviUNa(?) uSphAliUNa pUugavagaraNajutto pAyAra phaDiUNa tammi paese gu| mygmnnaahmaannaavii(vi)u| phukAraMta mayagaM niddhADiUNa samAgayaM tassa smppei| mayagabbhahuNaNa(Na) karito siddhaputto mayagahiyayAsaNo(Thiu) / ghorasaddehi (? thorasAhAhi ?)huNaNaM kayaM / nAhaDo gahiya turiu chiDe(churiu Thiu ?) veyAladugaM turiyehiM aggi namaha(?) parivvAyageNa khuddheNaM siri(ra)cchidaNovAe nAhaDeNaM "NamorihaMtANaM" bhayabhIeNaM samabhijjaMtANa sammaddiTThidevayAhiM thaMbhiu parivAyago khattieNaM kkhuDati nAUNa[chi]diUNa aggIe huu / mayagamavi sayaM sagehe nidaM gao / gose uTheUNa paloyaNatthaM gu| purisaduga(ga) jjhalamANaM picchiyaM / hau dhutto, siddhohaM, harisavasagassa / tammi nayare aputto kAlagau jasavammo paMca divvAI tassovari sa ghosiyANi hatthiNA abhisiNciu| kau kalayalasUriyaM baMbhaMDaM / nAhaDutti rAyA paTTalacchIe saddAviu / evaM gayaNaMgaNe devayAe ghosie / naTTa gIya rAyaciMdhasi(sa)hiyassa abhiseho jAu / duTThA vi nAmiyA / cchattIsa lakkhattau jjeANa(?) kAUNa su(pu)No sanagare pi(pe)siu mahUsava(ve)NaM / tammi diNe piyaraM nAUNa viyalaMgaM samucchiu(TThiu ?) jAIsaraNuvva mucchiUNa saceyaNo ceva sammANei, galiyaaMsuddha(vva ?) jAu-"tujjha pasAu, no mama psaau''| purisAu purisA ginhiyA / mahAnariMdo / satthavAhapiyareNa sama(ma)vArANasIe gilANavAsi(sa)TThiyANaM ajjamahAgiri gurUNaM vaMdaNayAe gau / pucchiyA bhagavaMtA"na jANaha dumago rAyA" / paDivohiu / ajjasuhatthAgamasaM(Na) daTuM saraNaM va pucchaNA kahaNaM / pave(pAva ? pava ?)yaNammi bhattI to jAo saMpaI ranno // caMdanu(gu)ttapahutte(?) viMdusArassa mittau / (?) Aruge(asoga ?)siriNo mu(pu) to, aMdho jA[ya]i kaaminnaa(kaagirnni)| javamayU sU(mU)riyavaMso(?) dAro daviNadANasaMbhogo(?) / tasapANapaDikkamao sabhAvao samaNa savva(saMgha ?)ssa // uyariyamau causu tidAresuM mahANaseso karei / NitANaMto bhAyaNa pacchA sese agutte ya / sAhUNaM de saMpa[i] rAyapiMDAu na ginhati / evamacittAgAliya guttaviyA moraM diTThamie ce vaheha tassa mullaM cemi| pucchA ya mahAgiriNo / ajjasuhatthisamatte aNurAyA dhammato jaNo dei / sabho vA vIsakaraNaM(?) takkhaNaM jAuMTaNaNiyattI saMbhoIyA Page #39 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [34] asa(saM)bhoIyA taddiNAo / so rAyA avaMtivaI rAyANa sammattaM dAvei / aNurAyANaM aNuyAI puSpAruhaNAi ukkhiraNagAi pUyaM / ceIyANA tesu bhikha jesu kare ti / vAsajiyAya veNa karija / sAhUNa suhavihArA jAyA / pacchaM(ccaM ?)tiyA dosaa.| samaNabhaDabhAviesuM rAjasumaNAIhiM sAhU suhapavihariyate(tte)NaM viya bhaddiyA tesu / tao sa(rA)iNA dhammavadhavaTTi(?) sa(saM)mANio sakkAriu vihArabhUsiyaM kayA(ya)kanaujamaMDalaM / kayAi cau[da ?] se posahiu posahasAlAe vi siddho(visiTTho ?) gayaNayalAuM(u) caubbhayaM(?)baMbhayArI uttriu| rAyA sadAviu vNdaaviu| "vaddhamANaM(Na) te(ti)tthaM akkhayaM niraMjaNaM kaareh"| apatthaNijjo jaao| gAme pucche(ccha)-yasAhUNo kahaM eso / baMbhasaMtijakkho vi harisiu ya / saddAviyA nemittiyA / bhUmi parikkhi(kkha)Na(Ni)jjAe gAmANugAmaM paloyaMtA chammAsehiM marudesaM pattA bhUmiM parikkhaMtA saccatarapaTTaNaM gayA / tattha caMdappahatitthagara samavasaraNatitthabhUmI caMdappahatitthaM / bhagavau vaddhamANasAmi( No) jIvaMtasAmipaDimA titthaparikkhabhUmIe kayA / khattakhaNeNaM kasAyA khattiyANaM rattabhUgaMdhA / tattha duvvA(? ccA?) tattateleNa tattataUyeNAvi aMkurA vi mi hUMti(?) / tattha pure jogarAyA maMDaliu / nemittiehiM nAhaya(Da)rAyassa niddiSTe paccakkhIhUe bhaNei - "kArehA(ha) niuttA suttahArA / kAriyaM ceIharadugaM / vIrapaDimA sovannamaI pittalAmaINa saMpunapaDimaM kArie(kAriyaM, evaM ?) vaMbhasaMti jkkhraayss| tau baMbhayAriNo suttahArA / saMpunne kae siriajjasuhatthiNo vaMdiUNa abbhatthiyA "pai8 kAraveha sumuhutte nakkheNa(nakkhatte) / " bhagavau vaddhamANasAmissa viyakaMte nivvANAu tinni vAsasae vaisAhapunnimAe sohaNaM laggaM / jajjagAriyA paMcapuvvadharA niddiTThA paMcasayasamaNasaMghaparivuDA saMpunne vAse vANArasIe paiTThiyA / nAhaDacakkavaTTI saccaure Agau / anne vi mahAnariMdA smaagyaa| magge dANaM abhayassa amArighosaNA / vijjAharayA bahave sammadiTThi(TThI) jakkharAyadevA y| ____ jaja(jja )gAriyA vahusamaNasaMghaparivuDA kamega dugAsayagAmaM pattA / vaisAhadasamIe / saMghAeseNa usahapaDimA paiTThiyA / samAgayA sirisaccaurapaTTaNaM / tattha egeNa khuDDageNaM saMkhAbhihANeNaM kUvapaese cchagaNavAsakkheve kae / uddhA vaddhAvaNA pAyacchittI, tau vi vihiNA paiTThA / Page #40 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [35] kAuM khittavisuddhiM maMgala kouya jayaM maNirAmaM(?) vaq(vatthu ?) jattha paiTThA kAyavvA vIyarAgANa || sadaseNa dhavalavattheNa chAIu vAsapuSphadhUveNaM / ahivAsittA tinni vArAu sUriNA sUrimaMteNaM / / gaMgApatiIhiM(?) jaleNa ahisiMcittA ya iMdavijjAe / iMdA uviMdavaggA kariti nhavaNaM jiNiMdassa / / / aThThattarasayanhavaNaM, vihiNA kAUNa sadasavatthe[Na] / samuhutte ahivAsaNa-kAraNaM(karaNaM) kArei muNivaiNA / / cattAri punnakalasA salilakkhayaNayarupparayaNamayA / (?) varakusumadAmakaMThovasohiyA caMdaNavilittA / javavArayA[ya] sayavatta-ghaMTiyA rayaNamAliyAkaliyA // suhapunavatta cautaMtu-gucchayA huMti pAsesu // maMgaladIvA ya tahA ghayagulapunnA tehiM kkhu(tahikkhu)rukkhA ya / varavannaakkhayavivinna(?)sohiyA taha ya kAyavvA / / usahaphalavatthusuvannarai(ya)NasuttAiyAI / annAi gA(ga)rUyasudaMsaNAI divvAiM vimalAI // cittabaligaMdhamallA cittakusumAI cittavAsAI / vivihAI dhannAI suhAI surUvAI uvaNeha / / caunArIu maNiNaM niyamA a(i?)tthiyAsu natthi viroho(?) / navacchaM ca imAM sijaM pavaraM iha seyaM-(?) // vaMdittu ceiyAI tassa gho(?) tahA ya hoi kAyavvo / ArAhaNAnimittaM pavayaNadevI ya saMgheNa // vaisAhaputrimAe visAhanakkhattayammi jogeNaM / veva(?) cega(?) ghaDiyA e puNo sAhiyakalayAe supaiTuM / / navaghaDiyAe paNayAlIsapalammi paNatIsaakkharaparimANe / sumuhutte sunakkhatte paiTThA kayA kellA(?) pA / / salAgAe mahughayaputrAya atthi u va ghaDo-(?) / sUttA jajjagaguruNA sakkapaccakkhayaM kuNai // sakkeNaM vesamaNe niddiDhe / teNa vi sohammavaDiMsayassa vimANassa uttara Page #41 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [36] puratthime disibhAge sahassasu(bhu)u mahApayaMDo punnabhadda-mANibhadda-ciMtAmaNipabhiiparivuDo vaMbhasaMtI ittha gaNe AiTTho mahAbalo mahApai(ya)DapabhAvo / nAhaDanariMdeNaM vinattA suyanANiNo "kahi titthaM pavaTTihI " / tittha(tthaM ?) cAuvannasamaNasaMghassa purau niveiyaM sumuhuttaviseseNaM paiTThiyA vIranAhapaDimAe / deviMdA asuriMdA khayariMdA taM tattha namasaMti / / dunni ceIsahIrAI(ceIharAiM) paDhamamuhutte paDhamapaDimAe Iyare suvamayA pddimaa| parasumuhuttaviseseNaM paDimAe / sohammakappavAsI kuverassa tattha niddiTTho / atuliyabalasahassabhuu so baMbhasaMtI mahAjakkho || ciMtA[ maNi maNibhadde aannaaniddeskaare| vAsaddhA(?)e sahase pUijjai titthamiNaM / paMsuvuTTA(TThI)ya nau(i?) majjhe pUijjA vereNa / jakkhe ya baMbhasaMtI pUija(jja)i vArAjaNA(vIrajiNa)biMbaM / siripaumanAha titthe puNaravi paiDajaI(DijjaI) sahAnUNaM(sahAveNaM ?) / sakkAeseNa puNo pUijja jasohare arihA / aDavannappamANehiM pari(ra)cakkA bhaMjihI ya jakkheNaM / bharahe navi-khaMDe abhaMgatitthe tahA eyaM // iu ya - jeNuddhariyA vijjA mahAparinnAu gayaNatalagamaNA / saccaurapure vIrassa maMdi[re]...te ya // ujjeNIe gaddabhillaniveNaM ajjakAlie(ya)bahiNI sarassaI mahattarA gahiyA-[kAliyA riehiM navanauIsagA ANiUNa viNAsau / tassa putto (vi)kkamo khapparaya - u saccauranivese jogiMdeNa mohiu / paMcamaMgalasumaraNeNaM purisa-ddhA jAyA / puNo vi ujjeNIe rajjaM bhujjai / so vi vayasAhapunnimAe UsavaM karei / vikkamarAyA bhatto vIrajiNaM vaMdai mahAbhattIi / tattha vi vijjAsiddho vikkhAu / vIracarittatti(?) / saccaura jiNabhuvaNaM tinni sayAikkame uNa paNasaya paNayAlahie valahi bhaMgammi pari(ra)cakko(?) / vaMkka(?) pama kAlAu / / 3(?) u(tau ?) tinnisae paNasattaahie valahIe silAiccA rAyA / vesiddhA pau samAvatto kaha-vagayaM patthiyadisAe aNAriyacakkA cakkIva gadAjapure ravalIvarAyA vIsalakkha Aive asIya lakkha phAraka ve bhega mAgaM desANUdesaM caliyA vahave pari(pura) puTThaNa(paTTaNa) sannivesA rakhayA / majjhimapaM(kha)Dammi micchiddivirUvAi diso disi gamissaI(i) / Page #42 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [37] mUlatthANa-vijjanAha -cakkapANi-sUlapANi-sAraMgavANiNo dAhiNI(Na)disaM gayA / palAyA asurAhivaI / valahIe Aso punimAe Arabbha chammAsaM ThiyaM / rayaNa mANikkarahA samuddapaiTTA / sovaniu raho sirimAlaM paiTTho / anne vi vahave jiNiMdA sammaddiTThi gayA devayA deva(?)gagaNatalaMmi uppaiyA vivihaTThANesu / bahave devayA AesadANeNaM pAyAlaM paiTThA / vimalagirititthAu sammadiTThidevayAihiM niddhaaddiu| ........sayalapaTTaNAI // caMderI bhaggA / bhavA vi(?)ujjayaMtaselasamIve Thiu / - maladevayAe kAlaM meha bheu / mehanAha niddhADiu / gujjaradesaMmi Thiyassa asuroha - kahaM surA / I(i)u ya bhavva( ? )varapaTTaNe sovanapaDimA devayAvaseNaM pAyAlavivarappave-hIa atuliyabalaparakkamAe vaddhamANapaDimAe vAlaNacchaMkhalIvarAu(?) paDi - tare sahassa la baMbhasaMtI uhinANovaugA(ge)NamAnAUNa cakka - rAisattheNa tADei / palAuM lavaNabhUmIi pddiu| seso khayaM gau / jamuNA rahaM chaDDo / ittha tare ulakhaura ahivaI khurasANa turayalakkhadasasaMpaDiTThaDo (?) va(ta)kkhasilA paDibhaMga kAUNa AsamudaM puvvapacchimadAhiNAdesacUDaNeNaM / itthaMtare mahAvIratitthe joyagarA sammaddiTThiNo niddhADissaMti / paMccataM deda(va)yA(?) pasaggo niyadesA eso kA ----- tassa satta saMtai paumA tannA samadiTThiNo khayA / sattasayakuhA- usagge kinhaamAvAsAe niyasattheNaM kAlaM gamissati / kusumavuTThI / dhaNayasamAgamo mahAmahimo sumuhutte viseseNaM / gaIuyA(?) / kArazaradesAhivaDe mahurAimajjadesamajjagaurayageuraM daMDei lacchicaukkaMtu ginhaI / soddhAyAi saccaM bhajehA(?) / sadda RNa(?) majjhagau / saMpatte saddaure paMcAyaNasaddaviddANo / kharanaharapharisahattho puvvatthalaka -mahigolo // saMkhuIjaha kavalaNa vippurihamaho japai siMho / palAIyA savve utthAla - saddo // 9 // (?) gho[si]--yANi maMgalatUrANi bha-[ga]vau nivvANagala(ta)ssa vAsasahassemA-vasa-se // itthaMtare gauDadesa se) vesa jAjaura rAyA ma( ga? )yavaI mahAbalo--hAsatosi -lapaTTaNa chammAse sattakoDikaMcaNasayANi daMDI(Di)UNa savvau-hakarei / kaha Page #43 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [38] paDimA nAUNa ceIhare khaNaNattha vAraMtassa ko- -paMcAyaNe gulagulaMtI hA gayaNayalaM uppaDito sayuhamavaDiu(?) bhaMjisai gayavaidalaM / gayavai vesaro smmuho| uddhaTThamANo kIliu sattadiNe, aTThamadiNe namaMsiUNa bhattIe saTThANa(NaM) gamissaI / annA iu ya saTThANagaeNa vIrapaDimA kAriyA pUIyA ya / tattha vi aMbavaNe - satI vAviu / itthaMtare dAhiNanariMda(de)bahave sirimAlapaTTaNa paTTaNAyA -rapurammi tilaMga -cavaDa-lAGa-raTuuDahivA bahavi ya balA namaMsiu -- / itthaMta[re] kannaujjanariMdo somasaMbhU arihaMtapaDiNA(NI)u nammayAi pajjaMti jiNasAsaNaM(Na) paDiNA(NI)u goviMdAriyehiM saccauraTThANe siri vaddhamANavijjAe niddhADiu // I(i)u ya / itthaMtare sisara(siri) kannauja(jja) sAmI, nAhaDarAyA taheva vikkhAu / sammaddiTThI[e]so pabhAvago hujja titthassa // tau AmarAya puttA dhUmarAyappamuhA aNAriyattaNaM pattA / bahalImaMDaMva khurasANagajjaNaM bhujjaI ahiyabalo / dUsama vAruNa vaTTai aNAriu jaNavao savvo // 1 // bahucora caraDasa(saM)kula-uvaddave jaNavae vi savve vi / meyaM saTThA(TThI) varisAu surapujjaM / itthaMtare ajjakhauDAriyA saccaurAu vijA(jjA)siddhA bheravANaMdo jAlaMdharammi mahAbhairavI vijjAvolA(valo) sammadiTThi samaNovAsagANa vANamaMtaro uvasagge karei / sattaM(?)kayaM vArasavarisA / tau ajjasiddhasirasA cAuvanasamaNasaMghajattA sirimAlapurAu aTThAhiyAmahimaM kuNaMto saMti ghosiUNa ugghaDiu vIrapurammi / chamAse sAhie siddhavijjo bheravANaMdo AiTThIe AniUNa mukko niggahio / so vi vANamaMtaro Usavo kau puNaravi saccauraMtiya / itthaMtare cayasaabhihANe gahiyapuro // 13 // __pavei(ya cei ?) haramajje Thi(?) puSkala vaducca gajjanANeNa ca viNArihaMteNa(?)niddhADiu / aNasaNI(Ne)NaM Thiu, vacca(ddha ?)mANabhatto // 13 sirivIratittha va saccavauratitthaM miyaM(da) saTThIvarisAu surapujjaM / itthaMtare hatthiNAurAu vijjAsiddho bhairavANaMdo jAlaMdharammi mahAbhairavI vijjAbalo sammadihrisamaNovAsagapaDiNIu vairipujjo(?) / Page #44 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [39] itthaMtare hatthiNAurAu viSATThANapura arihasAsaNaghoravijjAe kaNha amAvasA[e su] sANammi niccaM huNaNaM karei / vijjaM sAhito sarisavehiM homaM karei / itthaMtare ajjakhauDAriyA saccaura re) se sAhie siddhavijjo bhairavANaMdo AiTTAe A(a)i niUNa mukko niggahiu / so vi vANamaMtaro uvasagge karei / sunakayaM vArasavArisA teu ajjasiddha --cAuvanna samaNasaMghajutto sirimAlapurAu Agau / aTThAhiyAmahimaM kuNaMti saMti ghori(si)UNa agghIdau vANamaMtaro Usavo kau puNavi saccauraM ThiyaM // itthaMtare -abhihANe gahiyamuggaro !! 1350 ceIharamajjhe Thiu / pujjA(kkha)lavaTTavva gajjamANeNa va viNArihaMteNa(?) (ThavaNArihaMteNa?) niddhaaddiu| aNasaNeNaM Thiu vaddhamANabhatto // 13 // sirivIravi(ti)tthahAlaNe(?) paDiNIe siddharAya-pavaNarAe vikkamaka(kA) la 860 tinni diNe jakkheNa kIliyavvaM / bhae jAe / tau ga(na)maMsiUNa gamissaI // 14 vAuDa vasubhave sajogarAe ya duTThacitte ya a -e dahaNakAle so ceva ya DajjhamANo ya saMto viNIya hiu namaMsihI vaddhamANajiNatitthaM / atthamiyabalo ya va loya bhayava(va)saccaure jaya[u] vIrajiNo // 15 / / aha uddhara IsANe kAsIahivo mahiMdasIho ya / veyAlabaleNa puNo mahAbalo hiMDae bharahe / / mAlavadesaM bhuvaMmi -_-- patto gujjara maladesAI / bhaMgaM kAuM puNo vi saccaure da(du)ddharisadaNava(?)- --jakkharAuyA aTTahAsa(saM) kuNato annaa| se sahasabhuo hikkA-khaM - kuhADo paNamiUNa vAvAsa pasacca(?)tittha paDiNIu gujjarabhaMgaM kari(ri)to IsaravihuliMgAivAhaNasIlo so(sa)cca[ u]ra Asannapaese phuTTanayaNo jakkharAeNaM saddAviu- "mae nAhassa paDiNIu vi karuNAe mukko" | balANagavidhaM kAUNaga- --- rAyA vi puNo devasahasse vi(hiM ?) parivuDaM vIraM vimhiyahiyau kAliyadaMDo mAsihI siggha |-loguttrjinn ceIya viddhaMsaNe heu dinharAutti loIya aggI dhUmeNaM kAlavayaNutti ||.....jigraayaa vi puNo kitI(?) nayarI ya sAmiu pabalo Aiccabhattavi(ci?)tto / AyaiduTuhiyau ya siMhadugaM gajjaMtaM pu(pa)pphAliya gayaNacakkabhaggaheU so vi palAu ThANe ThANe vIracaNajutto // 20 iu ya kolApure mahAlacchIgaNakaMvA / tyAso ? raayaa| tassa suu narasiMhadevo Page #45 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [40] rAyA / tassAvi suu siMhaM haNA(Ni)UNa siMhavikramadevo chattIsalakkha kannaujarAyamehAparabalo paramAravaMsubbhavo / so vi tittha -liu sirivaddhamANa(NaM )saccaure caliyakuMDalAharaNo / dava sayaM -maMgalatUraravavaha(vahi)riyaM va(ba) bhaMDa(Da) picchiUNa jalapuhuttaujjaMsa(?) -vA / so vi guja(jja)rasaM(khaM )DaM bhUyaDassa dAUNa paDiniyatto / jayau vIsa(ru)tti vikkamAo manneNa desAhivo AsalakkhaDagajutto ruddajjha(1) Na paro gauDAidesatiliMgavagAhaM bhuMjaNaparo cAuvanaviddhaMsaNocchuraya(tturaya) khuru cchaliyareNugayaNayalo hakkiu jakkheNAi jUlaMti AsaMpucchAI(?) hatthIhi ma va (ca ?) cai turaehiM na calai suhaDo hi na-i / dhavalehiM ki(kiM) pi vAlihI a(aM ?)gulaM ginhiUNa saddhANa kaDamANapure / (?) tattha ghoraaM'dhayAranisApalAyaNapahuNe gahiya kaTThajjhu(jjha) yahattho vetr(vinve)i| baMbhasaMti jakkharAyeNa daMDeNaM tADiu / ta a(aM?)guli ginhiUNa hammIrarAuda(daM ?)DappaNAmeNe variseNaM Agau vaddhamANaM NamaMsiU[Na] ginhiUNa gau niyaaMgulaM vi dAveha / tassa puttA vi evaM kariti / kehi vi na karissate(ssaMti?)tau kaDamANapuraM rayatthalaM / vara(?) iu ya mAlavarAyA vArANasIrAyA sirimAlaviddhaMsaNaTThAe gacchamANA AsAyaNaM kareMtA bhagavau vaddhamANassa niviDavaMdhaNa vu(ba)ddhA ArasaMtA namaMsiUNa paDigayA 22 / mAlavarAyA mA - pakkhavasAu(?) gujjaradesapaDa(Di)NIu saccaurappaese khaDiyakavAlo(?) kAlaM gamissahI // 24 // iu ya-dullaharAyA vi sirimAlapure devarAyara yaM) haNiUNa velaMvidaNakaraNajutto(?) lAviANIyA(?) chammAse jAva saccaure vaddhamANanamaMsaNaM kAUNa saTANaM gau / / 25 / / vikkamao 1029 / vikkamau 1247 iyacchiya - NAu(?) / ceu(?) dasa disu / uttarehi AsavaI niddhADiu // 26 // 1426 / caudasa battIse mAlavarAyA palANaM kIriha // 27 // 1518 // panarasaehiM aTThArasehi AsavaIbhaMgo / 1570 pannarasasaehiM sattarivAsAhiehiM Asarvakavilo savvadevaviddhaMsaNo baMbhasaMti jakkharAeNaM viddhADisahI(ssihI) micchattatitthAI / savvatitthANaM paDiNIu paga cenna(?) karito vi bhagavaMtaM pUissai // 29 / / iu ya solasavAsasae egUNavIsahie pahadvA(paiTThA ?) kAlAu egUNavIsasae solasaahie pADaliputte nayare caDale(caMDAla)kule megada(magaha)rAyassa aMteurI cittavaiaTThamIe vuTThIe(?) kalaMkkI jAe / tammi diNe mahurAe mahumayaNabhaMgo kanhassa bhaMgo vAravaIe su bhaMgo IsaraliMgesu huyavaho siddha-jakkha-devayANa paDiNIe Page #46 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [41] samaNa[bha] ttapANaM apavittaM / vimalagiri-revai(ya)-saccaura mAga(mA)iesu titthesu sammiddiTThipabhAveNaM abhaMgaM pUia avaNijjaM / kakki tAmabaddharisipa(ya ?) diyaAsANa AruhA(hi)UNa pAvANuvaMdhipunassa udaeNaM tu paccakkho za(bA ?) rasavarisA egacchattaM kAUNa Ariya-aNAriyANaM / sohiUNaM pADaliputte nayare egacchattaM kAuM tinni vA(va)risANi jAva tau paveso de(di)?mANa pUyAvissaI niyappabhAveNa / so vi savvadaMsaNaparivvAyagapaDiNIu karabha bho nippIliya jaNa cauMvi kayA vi(?) buddhaTThiya lohasamuddo savvadaMsaNA(Na)riU savvapuhavijihANa(jIvANa) saMgahasIlo vi arihapavayaNaakAraNariU vA'esu bhikkhabaddhasabhAe sakko caliyakuMDalo(lA)haraNo paDhamavippapaiDiyAvaya - Niya(?) pacchA culasI savvAU citta bahu[la] aTThamIe bhAsarAsiyama(ga)ha pajjaMte / gAvIrUvaM annaha uvvAhae sayAutti / - bbhIhaMti kuli(liM)gA corehi eyA vilappa(ppaM)ti // 1 // rAyA 'marehiM daliyA gAmA hohiMti nAma mittAu / tassa udAeNaM bharahaM hotthA / vahupakkhapaDivattaM / hiMDaMto daTThaNa pava vi thUbhe vanaMdadavvassa(?) / jANittA khaM Nija(jja?)NathUbhe talehihA davva(vvaM) / pAsaMDo pheDihA bhajehi karehi sAhu puNa bhikkhapAvohabhogavatoM vIrahiDevayA taiyA / vucchAhIpurasaccasANeNaMgageruppavAheNa / sattarasau tattha diNe meho vAsihI nibbhaMtaM / sAdhaNapariyaNasahiu bAlasivadavANikayanicau puNaravi so sAhUNa govA'mirohaNaM kAreUNa maggihI bhikkhabhAgaM aivuddho pAvapavucco(?) Airiu mahagha pADivau sakappavavahAchAra(hAra)jau kAusaggeNaM puNo sakkeNaM dhADiu vento(?) sirivIra bhattI hajjA kakkI middhADadaMuutthili(?) jaya jaya jaya sugaMdhavAsavisuddhavavanne suvannAivuTThI ikkhAguDa ve datte rAe mahAbale mahAsammadiTThI / pasariyajiNasAsaNappabhAe egacchattAaruhadhamme datte egIbhUe arihadaMsaNe khayaMgae micchatte / datto ya paidiNaM ceiharaM ahiNavaM karissai / savvatitthesu pahAvaNe(ge?) saccaure vaddhamANajiNa jamma sihI(?) ukkiTujiNAlayA tattha vi micchAdiTThiNo vahave ppaDivittA va(ba)bhiyA-parivvAyagA gahavayaNA / / taiyA iMduvayArA, dine dhammassa ga-yamAhappo / bahuloujiviNabhatto, kAhI sAhUNa pUyAu / / so datto mahArAyA, kAhI jiNabhuvaNamaMDiyaM hohA(hI ?) / seya avahIu sasANo hohiMti suvvaiNo / Page #47 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [42] tammi diNe hemamayI paDimA paccakkhayA ya pUijja kaMcaNamaNiAharaNehi sohiyaM / vIrajiNavaNa(?) saccaure purahANee pabhAvaggA dhamma muyau(- -) valA caudasasaddhe solasaddhe ca titthynnrkyaa(?)| jinnuddhAra nUNaM kAhI so putrcNdsiddhiiyaa| dusahasse cau paMca ya nava sahakAreNa viti / vivaharaNe kiM tahAve samANae suddha karissaMti / vimale datte vi hu sa cArudatte vi taM biMti // 2 dattasuu jiyasatU hohI tassa niyameha ghosanti / saccaurA vIrajiNaM visesau viNayattayaNayaM // 32 // itthaMtare // 819 viyakaMte magahArihivaitthapaeseNoyaNAlANo // 34 iga igavIsahae saddhi paDeli dunne nariMda paumatti(?) / AvvaihA igacite duDhe vihasaMtavettha vi // 25 // cauro sahasaahie jiyasattu naravaro vi duDhe vadaMDohasaccadese jakkheNaM tADae sigdhaM // 26 // vAsaTThArasasahase aikkaMtIsu chaThThIe / aNapanniya paNapAniya kayapADiho(he)ravihiyaniccamaMgalarave / payaDiya aNudiNumahUsavo vA(ThA?) vihI tAva usappiNIe dusamasusamAe viyavaMtAe dusamAe gae dusamasusamAe siripaumanAhatitthe sammadiTThidevayAbhiugA(ge)NaM payaDija(jja)I visesau / puDalatitthe dhammaTThacchee aNArie vi pUijjaI // 27 // ti(ta)ttha aNArie vi pUma(ya ?)NaM / evaM micchaddiTThi parivIya nA(?) (parivAyagA?) // 10 // namaMsiUNa gayA // 57 // do vi micchattacakkiNo titthapaDiNIyAbhA saddhiyA eva // 58 / / sammadiTThijakkheNaM parA pUA somannANaM sakki(?) titthesarenivvue titthavucchee aNAyarie vi pUyaNaM // 50 // suvvayatitthe // 51 / / amamatitthe // 52 // evaM savve // 60 // na sakhaM(saMkha) bemi jA sAharammi titthagare sukkhapUyaTThajjAe(?) evaM sapuhuttavisesau atuliyabalamAhappavisesiu jayai vaddhamANotti / evaM suNiUNa nAhaDarAyA harisasAranibbharo saTThANaM gyu| tikAlajiNaccaNaparo annAvatitthAI phAsaMto jiNasAsaNapabhAvago siriguNasuMdarasamakkhaM kayaaNasaNo sugai(iM) paya(gao ?) / saru(rU)vA ta(ti)tthassa mAhappa(ppaM) // paDhamANuugge solasamajjhayaNaM // cha // cha / zubhaM bhavatu // cha / Page #48 -------------------------------------------------------------------------- ________________ zrIAnaMdamANikaya-racita zrInavakhaMDA-pArzvanAtha-phAgukAvya saMpA. AcArya pradyumnasUri vikramanA soLamA zatakanA uttarArdhamAM thaI gayelA, tapAgacchanI lahuDI poSALa zAkhAnA mukhya AcArya zrIhemavimalasUrijI mahArAjanA ziSya zrIAnaMdamANikyanI A racanA cha / saMskRta phAgukAvya Ameya ochA maLe che, temAM A phAgukAvya tenI manorama prAsAdikatAnA kAraNe vidvAnomAM jarUra AvakArapAtra banI raheze. A pahelAM 'anusaMdhAna' -3mAM traNa saMskRta phaggu paM.zrI zIlacandravijayajI saMpAdita prakAzita thayA che. te pahelAnI A racanA che. tethI saMskRtamAM AvA prakAranI geyaracanAnI paraMparA ghaNI jUnI gaNAya. Ama to AnA Adya prayojaka 'gItagoviMda'nA kavi jayadeva gaNAya che. A racanAnI zailI rocaka ane atyaMta prAsAdika che. kula chavvIsa padya che. varNAnuprAsa ane zabdAnuprAsa to tamAma pAMce pAMca geya rAsakamAM jovA maLe che. are ! bIjA rAsAmAM to kharI khUbI karI che. zRkhaMlAyamaka saphaLa rIte prayojyo che. ane chaTThA padyamAM-zArdUlanA eka padyamAM je bhAva gaMthyo che te bhAva vistata karIne te pachInA rAsAmAM geya cAra kaDImAM te varNave che. e bhAva stuti-stotramA supere vAraMvAra gavAyo che. chatAM ahIM te tAjagIbharyo lAge che. soLamA padyamA je bhAva bharyo che te anyatra maLe che. A bhAvanuM eka gujarAtI padya paNa pracalita cha : "je dRSTi prabhudarisaNa kare te dRSTine paNa dhanya che, je jIbha jinavarane stave te jIbhane paNa dhanya che / pIye mudA vANI sudhA te karNayugane dhanya che, tuja nAma maMtra vizada dhare te hRdayane paNa dhanya che' // A padyamAM paNa Ama to koIka saMskRta zlokano anuvAda mAtra che. kula pAMca rAsaka che temAM cAra rAsakamAM cAra cAra kaDI che tyAre pAMcamA rAsakamAM traNa kaDI che tene tripadI ja kahI che. pAMca kAvya che te badhA zArdUlamAM che. maMgalano zloka drutavilaMbita vRttamAM che. Page #49 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [44] kartA zrI AnaMdamANikyanI A racanA jotA teonI bIjI racanA paNa hovI ja joIe. teo zrInA eka gurabhAI zrI jinamANikyanI racanA maLe che. 'jaina sAhityano saMkSipta itihAsa' mAM noMdhAyelI che. e A racanAne prabhubhaktimAM aneka bhaktajano kaMThazobhA banAvaze tevI AzA che. A saMskRta phAgukAvyanI hastaprata zrIhemacandrAcArya jJAnamaMdira (pATaNa) nI che. // zrI navakhaNDa- pArzva-stavanam // vipulamaGgala - maNDala - dAyakaM, jinapati prabhu -pArzva-sunAyakam / sakala-saMpada-vRddhi- vidhAyakaM, namata rUparamA - suma- sAyakam // 1 rAsaka kamaDha - mahAsura-mada-bhara- bhaMjana bhavika - janAvali - mAnasaraMjana / khaMjana nayana - vizAla tu, jaya0 // 2 (chandastripadI) X X X X zrI azvasena - bhUmipati- naMdana caMdana - zItala-vANi tu, jaya0 // 3 asama-saMsAra- payonidhi-tAraNa viSama-gahana-gati - naraka-nivAraNa | vAraNa - karma - mahIne (?) tu, jaya0 // 4 nirupama - sakala - mahAguNa-dhAraka sevaka - loka-samIhita-kAraka / tAra- kalA - kAlitAMga tu, jaya0 // 5 kAvyam pAtAlAdhipa-zeSanAgavadalaM jihvA - sahasra - dvayaM, vaktre syAdapi yasya buddhiratulA jIvasya tulyA tathA / so'pi zrIjina pArzvarAja tava yAn stotuM bhavenno kSamaH, saMkhyAtItaguNAnaho jaDa - matiH stoSye kathaM tAn prabho ! // 6 rAsA DuDhaka rasanA - viMzati - zataM yadi vadane, vadane vacana - vilAsaM re / nAgAdhipa iva bhavati nikAmaM kAmaM kara- sollAse re // 7 devasUrIzvara iva yadi hRdaye, hRdayezvara suvikAze re / vilasati vimala - matirjana- jIvana, pIvana tava guNa dAse re // 8 Page #50 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [45] yadi bahu-sAgara-jivita-mAnaM, mAnada bhavati saMsAre re / amara-nAyaka iva dhana-dhana-sahitaM, hitakara bhava-dava-vAre re // 9 // tadapi tavAmala guNa-gaNa-rAzi, vAsita-bhuvana-vicAlaM re / notumalaM na bhavAmi hi jinavara, nava-rasa-sarasa-vizAlaM re // 10 // kAvyam zrIsarvajJa jineza tAvaka-lasatpAdAraviMda-dvayaM, prAtaryo namati prabho pramadato lakSmI-vilAsAlayam / prIti-prema-vazAdavazyamavazA seveta sevAparA, padmA puNya-paraMparA-para-naraM taM sarva-kAlaM-kalam // 11 advaiA kamalA-keli-nivAsa, zama-rasa-vihitollAsa / vAsava-nikara-pate, jaya jaya vimala-mate re jina jaya jaya vimala-mate || 12 vAmAdevI-jananI-jAta, prabhAvatI-varayati tAta / sukha-kara-vinata-jane, caraNa-pavitra mune // 13 jina0 2 mohana-vallI-kaMda, nirmita-nayanAnaMda / suMdara sadaya-mate, tvayi mano me ramate // 14 jina0 2 upazama-rasa-bhuMgAra, jagatI-yuvati-zRMgAra / zaM kuru me bhajate, bhava-sAgara-virate // 15 jina0 2 kAvyam vANI saiva manoharA nanu yayA tvaM gIyase nityazaH, zlAdhyA dRSTiriyaM yayA ca nitarAM tvaM dRzyase'harnizam / hastaH zastataraH sa eva phalado yaH pUjaye tvAM jinaM, dhyAnaM dhanyatamaM tadeva sukhadaM yasmin prabho tvaM bhaveH // 16 // // phAga // viSama-mahArasa-pUrita, dUrita-dharma-mati / zaraNAgatamatha mAM jina, avRjinaM kuru sumatim // 17 / / Page #51 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [46] madana-mahoraga-suviSama, viSa-mala-bharita-hadaM / tvaM jina-nAyaka mAM prati, saMprati diza supadaM // 18 krodha-davAnala-kIlita-, mIlita-nayana-yugaM / kuru vacanAmRta-poSaNa-, toSaNataH subhagam // 19 lobha-pralobhaka-vaMcita-, luMcita-dharma-dhanaM / mAmatha jinavara pAlaya, lAlaya sarva-dinam // 20 kAvyam tvAM yenAtha nuvaMti sAdaratayA, niMdaMti ye pApinasteSAM vAMchita-saMpadaM ca vipadaM, ghorAM dadAsi sphuTam / nIrogo'pi gata-spRho'pi vigata-dveSo'pi saMgIyase | vijJaizcitramado'thavA hi mahatAM, mAhAtmyamIdRgvidham // 22 tripadI zRMgAra-sakalA nArI saubhAgya-suMdarI re, jAne vara-surI re / abhinava-yauvana-hari-darI re // 23 kuca-bhara-namadaMgI suraMga-nIraMgI re, prema-puSpa-zRMgI re, viracita-mRgamada-bhaMgI re // 24 zIla-zAli-sadAcArA satatamudArA re, sudharma-vicArA re / jina-guNa-gAna-sutArA re // 25 AnaMda-pUrita-bAlA tava suma-mAlAbhiH, vividha-vizAlAbhI / racayati pUjAM vara-kalA re // 26 kAvyam evaM saMstuti-gocaraM jinavaraM nItvA guNairbhAsuraM, tvAM zrImannavakhaMDa-pArzva sutarAmekaM nu yAce varam / deyA me gururAja hema-vimalaM tvaM sarva-saukhyAspadaM / jJAnaM mAnyatamaM mahodaya-manA AnaMda-mANikyadam // 27 iti zrInavakhaMDa-pArzva-stavanam // Page #52 -------------------------------------------------------------------------- ________________ AgamagacchIya A.zrI jinaprabhasUri viracita apabhraMza-bhASA-baddha vajrasvAmI-carita saM. ramaNIka zAha IsvI. 13mI sadInA uttarArdhamAM thaI gayelA AgamagacchIya AcArya jinaprabhasUrie uttarakAlIna apabhraMza bhASAmAM racelI aneka laghu kRtio pATaNanA jaina jJAnabhaMDAranI tADapatrIya hastapratomAM saMgrahAyelI maLe che. evI eka kRti 'vayarasAmicariu' (vajrasvAmIcarita) ahIM prathamavAra saMpAdita prakAzita thAya che. ___ pATaNanA saMghavI pATaka bhaMDAranI naM. 311nI tADapatrIya pratamAM 17mI kRti 'vayarasAmicariu' patra 124 thI 129 sudhImAM lakhAyelI che, te parathI lagabhaga vIzeka varSa pUrve meM karelI nakalanA AdhAre prastuta saMpAdana kayuM che. kRtinI bIjI koI hastaprata maLatI nathI. A. jinaprabhasUri AgamagacchanA AcArya hatA. temanA gurunu nAma devabhadrasUri hatuM. A devabhadrasUrie saM. 1250 (I.sa. 1194)mAM aMcalagacchano tyAga karI navo Agama yA tristutika nAme oLakhAto gaccha sthApyo hato. A. jinaprabhasUrie prAkRta, apabhraMza ane prAcIna gUrjara bhASAmAM ghaNI nAnI nAnI kRtio racI hovArnu jaNAya che. temanI karmabhUmi gujarAta hoya tema lAge che. temaNe keTalIka kRtio zatrujayagiri para rahIne racI hovAnI noMdha che. temanI racanAomAM keTalIka prakAzita thaI cUkI che. jyAre ghaNI haju sudhI aprakAzita che. temanA jIvana vize anya kaI sAmagrI maLatI nathI. prastuta kAvyamAM saraLa apabhraMza bhASAmAM kavie zrIvajrasvAmInuM jIvanacarita guMthyuM che. bhASAmAM tatkAlIna gujarAtInI prabaLa asara dhyAna kheMce che. 1. A.jinaprabhasUri ane temanI kRtio mATe juo- saMdhikAvya-samuccaya, saMpA. ra. ma. zAha, prakA. lA.da.bhA.saM. vidyAmaMdira, amadAvAda, 1980. Page #53 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [48] siri-jiNapahasUri-raiDa vayarasAmi-cariu namavi jiNavara nijjiyANaMga, chattIsa-guNa-gaNa-pavara- suguru-calaNa paNamavi subhAvihi, dhammu ju jIvaha daya-sahiu sayala-sukkha-dAyagu sahAvihi / cauviha saMgha vi sura-mahio, mutti-niaMbiNi-hAru / vayarasAmi-sucariu bhaNisu, bhaviyaNa-maMgalakAru // 1 // atthi iha nayara-varu tuMbavaNu avayaMtI-desa-majjhAri / tahiM vasai dhaNagiri ibhyaputtu tasu sunaMdA vara-nAri // 2 // tumhi nisuNau bhavika-jana, vayarasAmi-carittu // jasu aTThAvai deva-bhave, goami dinnu samattu // tumhi0 [vastu] anna-divasiNa neha-paDibaddha, dhaNagiri niya-piayama bhaNiya mujjha cittu bhoga amilhai, pekkheviNu AraMbha ghaNu, niraya-tiriya bahu dukkha sallai / eu nisuNeviNu vaya-gahaNi, maI suMdari mokalli / jara-rakkhasi niya-bali sahia, Avai ajju ki kalli // 3 // tumhi0 kara joDavi sunaMdA bhaNae, AsA-luddhi annAha / putta-jammu paDakhesu priya, sAmia ma kari aNAha // 4 // tumhi0 paDhama-jovaNi tAsu vara-gharaNi, gaya-gAmiNi sasahara-vayaNi rUvavaMtu nia-taNu vahaMtIa / miga-loaNa pia-vayaNi piu bhaNai bAlu karuNaM ruaMtIa / aggai baMdhavi vau laiu, sAmIa tauM ma-na lesu / nia-kula-kamalA-keli-karu, putta-jammu paDakhesu ||5|| tumhi0 jaNaNIa kukSi-sara-rAyahaMso, devalogAu Uvannu / tau dhaNagiri sukalAvi dIkha, sIhagiri-pAsi pavannu // 6 // tumhi0 sunaMdA pasavae putta-rayaNu, rUva-lakkhaNa-saMjuttu / sahIa bhaNai jai jaNaku huMtu, jammUssavu kAriMtu // 7 // tumhi0 Page #54 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 49] suNavi eu vayaNu jasu jamma-kAle jAIsaraNu saMpattu / piya-pAsi lesu vau dharIu citta mAi lUNai(?) roaMtu / / 8 / / hAlarU hAlarU bAlapaNe saMjamu jiNa dhariu sunaMdA-naMdaNu dhaNagiri-kula-maMDaNu // hAlarU0 vastu goara-carI caliu dhaNagiri, ajja-samiti saMjuttu / sauNi jANIu bhaNai sIhagiri leu tamhi sacittu acittu // 9 / / hAlarU0 patta sunaMdA-bhavaNa-majjhammi, roaMtau ucchaMgi Thiu, levi puttu tasu priya samappai / karavi sakkhi nara-nAri-gaNa, hAsa-khiDDi dhaNagiri su ghippai / piya-pAsi AvIu muNavi, hasai su pamuiu bAlu // saMjama-siri-ukkaMTha-maNu, moharAya-khayagAlu // 10 // hAlarU0 hAsaI puttu ApeviNu, dei sA muNivara dANu / sAhu jaM gahiu taM muaiM na hu, amuNaMtIa nihANu // 11 // hAlarU0 levi muNivara putta-vara-rayaNu, saMpatta suha-guru-calaNi, bhAru bhaNavi guru-hatthi dhArIu / ANiu iha kiM vajja-varu, tAsu, rUvu lakkhaNu nihAlIu // jiNa-sAsaNa eu udayagiri, uggisai vara-bhANu / sAvaya-kuli saMgovi kare, pAlijjau su nihANu // 12 sAhu carita-pAsAya-dhara, mukka so sAvaya-bhavaNi / raMgihi dhUa vahUa bhalAvae, ApaNa eu tAraNa-taraNI // 13 // hAlarU0 siTTi sunaMdA puttu maggei, alahaMtI roaMta tarhi, pAi khIra pannahai jharaMtihi / savvi vi mahilA milavi tasu, kuNai kiccu nhANAi bhattihiM / / chavviha-jIvaha rakkhakaru, vaDDhai vayara-kumAru / taIya varasi guru-AgamaNi, kiu rAuli vavahAru // 14 // hAlarU0 rAu be pakkha melavi bhaNae, mujha pAsi lhIU pUtu / teDau jaNaNIa tau jaNaku, jasu pAsi jAi so tAsu pUtu // 15 / / Page #55 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 50 ] sUra - uggami sIhagiri suguru saMpatta yaha bhavaNi, saMghi sahIu nara - vara namaMsiu | suya - kIlAvaNa Nega sauM, patta sunaMda bahu-loa daMsIa // vayara-kumaru pikkhevi nivu, baisArai ucchaMgi / bhadde tihUaNa - maNaharaNu, hakkArisu bahu-bhaMgi || 16|| hAlarU0 saMghi sauM naravara ko vivAdo, jo dUcchI AdhAru / priyayama - baMdhavi mUka nibbhAgiNI, ApiU putu mallAru // 17 // taM Avi-na vayarakumAra ! dUkkhiNI dukhu vIsAri pUta ! tauM Avi-na, mADiya hIai AdhAru devu / tauM Avi-na sunaMdA pabhaNae, Avi vAcha ! khelAvaNAM gahevi / mAi - maNoraha pUri heva, hiaDae nehu dharevi // 18 // tauM Avi-na, pasava- kAli jaM duhu sahai, taMpi sayalu kevalI muNaMtIa / bAlappaNi suu lAlatiya maMgala sayaya karei / so puNu jaNaNIa ratti - diNu dukkha - lakkhu pari dei ||19|| tauM0 kavaNi na pAvIu maNUa - bhavo, kavaNi na pAvIu sukkhu / puttu so supurisu salahIae, jaNaNi ju jANae dukkhu // 20 // tauM0 dukkhi pAvai jIvu thI - jammu duhu bAlIa duhu paraNIaha, sahai dukkhu pIhara - viuttI / rati - divasu dukkhihiM gahIa, karai kammu para muha juaMtI // dukkhu avaccai lAlatIa, egAgiNI sahei / jaNaNI - jammu sudukkhamau, jiNavara vayaNu kahei ||21|| tauM0 jaI jiNa - dIkha tauM gahia - maNu, pacchae leji tA pUta / ammA-piari jIvaMti vIriM sA navi gahia nirUta ||22|| tauM0 vaccha ! jaNaNI dINa vilavaMta / dohagge tu ggiya rahi, baMdhu vatta nigguNa nilakkhaNa / Avi putta guNagaNa - pavara, marauM nAma vara- rUva-lakkhaNa // iya vilavaMtIa neha bhare, jai navi rakkha karesi / hiuM phuTTavi sA muia, pacchA savaNi suNesi ||23|| tauM0 Page #56 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [51] sunaMdA-dukkhi bahu dukhiu, eu pikkhiu lou rovaMtu / vayara-kumaru maNi ciMtavae, nayaNihiM nIru jharaMtu // 24 // tau0 mAi mahIyali titthu supasatthu, jaM maniM jiNavarihi, gabbhavAsi tihu-nANavaMtihi / kumarattaNi jo deva-guru namiu neva titthayara huMtihi // te vi kayannU siri mauDa, jaNaNI-calaNa namaMti // tihUaNa-lacchi-nivAsakara, viNaya-dhammu payaDaMti // 25 // tauM0 rAya bolAviu dhaNagiri, pahu hakkAri kumAru / eha be pakkha para vi puNa, lesai jaM jagi sAru // 26 / / tauM0 mAi mannavi saMghu avagaNIu, tasu matriNa sA mania vi, jeNa sajja vara-nANa-guNa-nihi / saMghihiM manniiM jiNa-bhaNiiM, tarai jIvu saMsAra-jalanihi // iya ciMtavi maNu didu karavi, saMghu pamANu karesu / jaNaNI puNu maha neha-vase, lesai samaNI-vesu // 27 // tauM0 kAUNa ya rayaharaNaM, tassa pamANaM tu dhaNagiri-hatthe / gahiUNa imaM suMdara, laggasu jiNanAha-paramatthe // 28 // jai si kayajjhavasAo, dhammajjhayamUsiyaM imaM vayara / ginha lahuM rayaharaNaM, kammaraya-pavajjaNaM dhIra / / 29 // tau naravai-ucchaMga turi, Utariu vayarakumAru / siri Aroviu rayaharaNu, jaNi kiu jayajayakAru // 30 // pikhi pikhi priyatama dali sahiu, nAThau jAi moha-rAu / bali kIjisu tasu vayarakumara, jiNi saMghaha kiu ucchAhu / pikhi0 jItauM cArita mahArAji jasu, jaNaNi-taNai vavahAre / sadAgami sadabodhi maMtri, samakatti kIa amAre // 31 // pikhi0 pamuiu saMjamu savvavirai, anu pANi-dayA saMtosu / nANa-lacchi saMvara variu, kevalasiri huu tosu // 32 // pikhi0 rAyahiM pUiu sayala-saMghu, maha-Usavi vasati pahuttu / sunaMdA vau leu suguru-pAsi, kIu nia kulu jammu pavittu // 33 // pikhi0 Page #57 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [52] samaNIa vasaI siTThi-ghari, guri melhIu kIu vihAru / sAhuNi paDhatI gAra-aMga-suu, ginhai vayara-kumAru // 34 // pikhi0 aTThamai varasi jo guri sariso, nayari UjeNi pahuttu // devi veuvvi nahagAmiNI dinI, parakhIu jasu cArittu // 35 // bho bhavio tamhi namau bhAvihiM vayarasAmi / jasu aNAgata-cArittu pekhIu, paNamIu bhaddabAhu-sAmi / bho bhavio ramIu ju appA-rAmi / gAmi gacchaMti guri muNi bhaNiya, tamha desae vAyaNA vayaru / dhanna te sIsa je taha tti bhaNeviNu, mAniuM vayaNu niya-guru // 36 // bho bhavio0 nANu jaM huMtu nia-guru-pAse, taM gahiu UjINi puNu pattu / bhaddagutta mUlI paDhiu dasa pUrava, tau dasapuri saMpattu / / 37 // bho bhavio0 tattha jiNahari sIhagiri sugari nia paTTi saMThAviU, vayarasAmi saMpanna suaharu / milivi saMghi devihi vihIu, guru-pamoi Usavu maNoharu / paMcasaI parivAri sauM, viharai puhavi muNiMdu / miccha-timira-ninnAsakaru, eu ahiNavau diNiMdu // 38 // bho bhavio0 aisaya-laddhi-saMpunna-nihi, jammi desammi viharei / vayarasAmi sobhAgi AvajjIu, loa saMkhijju paNamei ||39||bho bhaviu0 kusumapuri nayari patta, vayara-sAmi sammukho rAu Avei / desaNa suNavi aMteurI sAhae, sUri paramatthu payaDei // 40 // bho bhaviu0 suNai naravaru bIa-diNi dhammu, aMteura-pura-vara-sahio bhaNai, lou guNa rUvu naya hiu maNu tesiM jANevi guru, kuNai rUvu sAhAvi surahiu, itthaMtari dhaNa koDi sauM, siTTi dhUa Dhoei / pahu paraNisu maha puttI, annu purisu na varei / / 41 // bho bhaviu0 Page #58 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [53] visaya- sukkhehi jIa NaMta dukkhaI sahai caugaIa saMsAri / saMjama pAvae NaMta sukkhaI, kevali kahI vicAri // 42 // bho bhaviu0 suvi uvasu bahu loa paDibuddhA, tIe paDivannu cAritu / amiya- sarisehiM vayaNehiM paNAsIu, kamma - visaya - micchattu // 43 // bho bhaviu0 anna varasi parivAru bhaNai, samaNa sIaMti dubhikkhi / desa-nagara-pura-mAga-bhAgA, gayaNihiM lesu subhikkhi // 44 // bho bhavi0 jea sAhammi-vatsala bahu ujjuA, caraNa- karaNa-sajjhAya / tittha - pabhAvaga te nara akkhiya, ANa kuNaI jiNarAya // 45 // bho bhaviu0 tehi mantri nAhu arahaMtu anu saha guru siri dhammavaru, tariu tehiM duttara vi sAyaru / thira - sammatta carita - dhara, pattu muNavi je kuNaI Ayaru || sAhammiya sua- bhaNiya - vihiM, je vacchallu kuNaMti / dhammu payAsi ji - bhaNiu, te siva- suha pAvaMti || 46 || bho bhaviu0 iya citavi paTi samaNa caDAvIU, jAva gayaNammi gacchei / tA zikhA chediU bhai sijjhAgaru, rAkhi pahu sIsu kareI ||47 // bho bhaviu0 so caDAvIu gayaNa - tale jAi subhikkhi puri nayarI / buddhovAsagu rAu amANae saMghu jiNa - pUa nivArI ||48|| bho bhavi0 aha pabhAvaga aTTha jiNa bhaNiu, pAvayaNI dhammakahI vAya laddhi nemitti tavasI a / vijjAsiddha kaI ahUa dRDha - samatta suanANi saMsia || avamANiya jiNa - sAsaNaha, je u vivikkha karaMti / sattirhi huMtI tijja nara, bhava - sAyari nivaDaMti // 49 || bho bhaviu0 iya sumaravi guru gayANi calio, nayari mAhesarI pattu / kusama magIu himavaMta gire, siridevi dIvu AvaMtu // 50 // bho bhaviu0 sahasapatte tIe ApIu kamale kuMbha puphuM ghAlei / gayaNa-tale nAcaMti bahu devihi, jiNavara-bhuvaNi AveI || 51 // bho bhaviu0 Page #59 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [54] tINa utsavi bhaNai pura-lou, jiNasAsaNu jayavaMtu pari vayarasAmi jiNa atthi guNagiri / harisihi aMteurI-sahiu namai rAu AveI jiNahari // desaNa suNavi naresaraha, hUu paDibohu turaMtu / tittha-pabhAvaNa INapari, muNau sayalu guNavaMtu // 52 // bho bhaviu0 evamAIsu bahu desi vihareviNu, titthu pabhAvIU jiNavara / nANi jANIu nia-Au AsannauM, sIkha deai vayara sIsa pavAra] // 53 // bho bhaviu0 aNasaNu leu giravara-uvari paMcasaya-sIsa-saMjutta / vayarasAmi sobhAgi savve vI, marataI sauM maraMtu // 54 // bho bhaviu0 celao gAmi bholAvIU mUko, tINa vi kiu aNasaNu / savvi jiNa-ANa jiNa-dhammu ArAhIu kuNaiM dia-loki suh-mrnn-gmnnuu||55||bho bhaviu0 nANi jANIu sIsa vayara-saMtANU tassa dUra TThiya dinnu suyanANu // jhAao aNudiNu mahApabhAvu jiNarAja-sAsaNu / jiNa pAviiM lahau kevala-nANU // 56 // vayara-kappadruma-sAkha hUa ciAri / caMdu nAyallu nivRtti vijjAharu // 57 // jhAao aNudiNu0 caMda-gacchi devabhaddasUri dakkha, phUrai jiNaprabhasUri samaNa-guNa-lakkha / nANi caraNi guNi kitti samudrU deu vayarasAmi-cariu ANaMdu // 58 // jhAao aNudiNu0 sohagga-mahAnihiNo guruNo siri-vayara-sAmiNo cariaM / teraha-soluttarae raiyaM suha-kAraNaM jayau // 59 // Page #60 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [55] jima jiNesari thuNiI maha puttu sua kevali gaNahari, pavari nANa-laddhi-saMpuna guNahari, / / jaha samatti caritti thiri dANi sIli tavi punnu mahAhari, taha bhaviyaNa taM ciru havaU, vayara sAmi su[ca]ritta / paDhata guNaMta suNaMtaha, saMvegu dharaMta // 60 // * * * Page #61 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vA. merunandanagaNi - viracita 'gautama svAmi - chandAMsi' (eka uttarakAlIna apabhraMza racanA) - saM. paM. zIlacandravijaya gaNi vAcaka merunandana kRta gautamasvAmInI chaMdobaddha rAsakRti ahIM prastuta che. tenI bhASA uttarakAlIna apabhraMza che. 22 kaDIomAM patharAyelI kRtinI prastAvanA bAMdhatAM prathama dohAmAM kavi kahe che tema, A kRtimAM 8 chaMda, 10 dUhA, 1 SaTpadachappaya ane 2 aDillA chaMda che. tenuM vargIkaraNa A pramANe che : prAraMbha kaDI dUhA chaMdamAM che. te prastAvanA rUpa hoIne gaNatarImAM na letAM kaDI 3 thI 12 - ema 10 dUhA che. 2 tathA 13 e be catuSpadI aDillA che. 14 thI 21 - e 8 chaMda che. jyAre chellI -22mI kaDI te chappaya che. jene 'chanda' nAma Apyu che te caraNa dITha 29 mAtrAno kavita chaMda che. chappaya be ghaTakano banelo cha : vastuvadanaka (pratyeka caraNamA 24mAtrA) + karpUra (pratyeka caraNamA 15+13 mAtrA). racanA apragaTa che. sarala tathA rocaka che. gautamasvAmIne lakSyamA rAkhIne thayelI gurjara-apabhraMza racanAo atialpa maLe che, te dRSTie A kRtinuM mUlya vadhAre gaNAya. saMbhavataH 16mA zatakanI lakhAyelI eka pratinA AdhAre A chaMdakRti saMpAdita karavAmAM AvI che. kRtigata aMko vAraMvAra badalAtAM hovAthI - ekasUtratA jALavavAnA AzayathI AraMbhe saLaMga padya kramAMko lakhI umeryAM che. prAMte kaThina lAge tevA zabdono koza mUkyo che. zrImerunandana-viracitAni zrIgautamasvAmi-cchandAMsi // aTTha chaMda dasa dUhaDA chapadu aDillA dunni / je nisuNaI goyamataNA te parivarIyaiM punni maMgala-kamala-vilAsa-diNidaha, paDhamasIsu pahu vIrajiNiMdaha / sayala-saMgha-maNa-vaMchiya-dAyaku, vannisu sirigoyamu gaNanAyaku // 1 // // 2 // Page #62 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [57] // 3 // // 7 // ||8|| nAyaka trihuM bhuvaNahataNA joyaiM jAsu pasAu / ikka jIha kima vaniyai so goyamu gaNarAu tahavi su gaNaharu saMthuNavi pAmisu nimmala buddhi / jasu sAmiya nAmaggahaNi phuraI aciMtiya siddhi // 4 // hoi su naru kavicakkavai, lacchi-sarassai-kaMtu / jo ArAhai ikka-maNi iMdrabhUti bhagavaMtu siri-goyama-gaNaharu jayau bahuvihaladdhisamiddha / sayala-sUri-cUDA-rayaNu jiNasAsaNi supasiddha // 6 // kajjAraMbhihiM je bhaviya goyamu citti dharaMti / te galahatthiya duriyabharu duttaru jhatti taraMti sirigoyamaguru paya-kamalu hiyai-sarovari jAhaM / bAlaka jima raMgihi ramaI navanihi aMgaNi tAhaM je guNiyaNa niyamaNi dharaI ahanisi goyama-jhANu / te rAyahaM maMdiri lahaI siri sohagu saMmANu // praha uTThavi bhAvihiM bhaNaI je goyama-guru-nAmu / te dhaNu bhoyaNu paMguraNu pAmaI maNa-abhirAmu // 10 // iNi bhavi parabhavi bhaviyajaNa pAmiya sukkha-sayAI / bhavasAyaru lIlaI taraI goyama-pAya-pasAiM goyamasAmiu maI thuNiu ima garuyau guNavaMtu / saMgha-maru naMdaNa-vaNihiM surataru jima jayavaMtu // 12 dUhA // tA / surataru jima jayavaMtu mahAvaNi, surabhaMDAri jema ciMtAmaNi / diNamaNi jima sohai gayaNaMgaNi, tima jiNasAsaNi siri-goyama-gaNi // 13 // siri-goyama-gaNi tima jiNasAsaNi sohai jima nisi caMdu / vas-gubbas-gAmi magaha-mahi-maMDali baMbha-vaMsa ANaMdu // // 9 // // 11 // Page #63 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [58] - jANu pahuvI - suha - kuccha kaMti-kula- picchala nimmala - rayaNa- samANu / bhUdeva - deva- vasubhUi - sunaMdaNu caudasa - vijjAjo jannu karaMtara pikkhi turaMtau gayaNaMgaNi surasatthu / savvannavAi-rosAruNu calliubhaDu uppADavi hatthu || vimhiyamaNu samavasaraNa paDibohiya miliya- surAsura - iMdi / so paMcasayahaM sauM dikkhiu goyamu gaNaharu vIrajiNidi / jo kaMcaNa-kamala-vimala - komala - taNu satta - hattha- supamA tihuyaNa - jaNa - vayaNa - nayaNa-maNa-ma - mohaNa - lavaNima- rUva - nihANu // jiNi bihuM upavAsihiM nitu pAraMtai laddhiya - labadhi apAra / so anabhUti-baMdha gurugoyamu mani samarauM savicAra jo kAmakuMbha - suradheNu - suduma-suramaNi dANi pahANu / jiNi appa - kanhai aNahUMtauM appiu ghaNa-jaNa - kevala - nANu // jiNi niya-guru- nivaDa - nehi avaganniya kevala - siri-vara-nAri / tasu goyamasAmi - samau gurubhattirhi kavaNu bhaNauM saMsAri jo niyabali jiNa cauvIsai vaMdai caramasarIrI ittha / iya jiNadesaNa suravayaNi suNeviNu phalu aTThAvaya-tittha // AlaMbavi sahasakiraNa - kara- taMtuya caDiyau giri kailAsa / accabhuya - cariu rahiu so gaNaharu ikka rayaNi tiNi vAsi bharasara- cakkAhiva - nimmiya niya-niya - vanna - pamANi / jiNa vaMdiya valatai khIra- khaMDa - ghiya - bhoyaNu iccha - pamANi // aMgura Thaviya panarasai tAvasa kAriya ikkaiM ThAmi / akhINa- mahANasi - laddhi-samiddhau jayau su goyamasAmi paravAiya-mayagala - mANa- maDapphara- moDaNa - kesarirAu / siri- re-vAyabhUi - gaNahAri-sahoyaru sacarAcari vikkhAu || jo kevalakajji karaMtara ADau guruaggai jima bAla / tiNi kattiya - mAsa - amAvasi paraNIya kevala lacchi visAla // 14 // // 15 // // 16 // // 17 // // 18 // // 19 // 112011 Page #64 -------------------------------------------------------------------------- ________________ // 21 // [59] rohaNagiri rayaNa, gayaNi tArAyaNu, sAyari jala-kaNa-saMkha / jo muNai viyakkhaNu so vi na sakkai jasu guNa bhaNiu asaMkha // so siddha-buddha siri-goyamasAmiu saMpattau sivarajji / mai vaniu kiM pi merunaMdaNa thira niya-maNa-vaMchiya-kajji niya-maNa-vaMchiya-kajji namaI jasu sura-nara-kinara iMda-caMda-nAgiMda-asura-vijjAhara-muNivara / ucchava maMgala riddhi viddhi jasu nAmi payAsaI roga-soga-dohagga-duriya dUraMtari nAsaI / / so vIrasIsu sUrIsavaru mahima-garima-guNi meruguru| siri goyamagaNaharu jayau ciru sayalasaMgha kalyANa karu // 22 // iti zrI gautamasvAmicchaMdAMsi / / Page #65 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [60] "gautamasvAmicchaMdAMsi" gata kaThina zabdo 1/4 paravarIyaI puni puNyathI parivare, vadhe. 2/4 gaNanAyaku gaNa(gaccha, munisamudAya)nA nAyaka 3/4 gaNarAu gaNarAja-gaNanA rAjA 4/1 gaNaharu gaNadhara (tIrthaMkaranA mukhya ziSya) 5/2 kaMtu kAMta-priya 6/2 laddhisamiddha labdhi-samRddha; (labdhi-viziSTa zakti) 71 kajjAraMbhihiM kAryAraMbhe 7/1 bhaviya bhavya (-jana) 7/3 galahatthiya gaLe jhAlIne kADhI mUkIne 7/3 duriyabharu durita vRnda 7/4 duttara 7/4 jhatti zIghra 9/2 jhANu dhyAna 10/3 paMguraNu pAMgaraNa-kapaDAM vagere 11/2 sukkhasayAI saukhyazata-seMkaDo sukho 14/3 picchala suMvALu, lIsuM, camakatuM 15/1 jannu yajJa 15/1 surasatthu surasArtha - devono samUha 15/3 savvanavAi sarvajJavAdI (potAne sarvajJa mAnato) 15/4 uppADavi UMco karIne 17/3 samavasaraNi samavasaraNa - tIrthaMkaranI dharmasabhA 16/1 sattahattha supamANu sAta hAtha UMcI kAyAvALA 16/3 pAraMtai pAraNAM karatAM dustara Page #66 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 16 / 3 laddhiya 17/3 nivaDa 18 / 1 caramasarIrI 18/2 aTThAvayatittha 18/3 kara- taMtuya 18/4 accabbhuyacariu 18/4 vAsi 19 / 1 cakkAhivanimmiya 19/1 vanna - pamANi 20/1 paravAiya-mayagala 20/1 maDapphara 20/1 Aiu 20 / 4 21/3 sivarajji kevalalacchi [61] prApta karI nibiDa jeno aMtima janma che te; have pachI ajanmA aSTApadatIrtha (sUrya - ) kiraNarUpI dorI ati-adbhuta caritra vALA nivAsa mATe cakravartI nirmela varNa (raMga) pramANe paravAdI rUpa hAthI garva, darpa haTha kevalajJAnanI lakSmI ziva (mokSa) nuM rAjya X Page #67 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 'uvasaggahara' thuttanI samasyA pUrti - saM. paM. zIlacandravijaya gaNi zrutakevalI zrIbhadrabAhusvAmI mahArAje racelu uvasaggahara stotra jaina jagatamAM atyaMta prasiddha tathA pracalita che. tenI pAMca gAthA che. e gAthAonAM pratyeka caraNane guMthI laIne 22 gAthA pramANa samasyApUrti stotra atre prastuta che. racanAnA kartA 22mI gAthAmAM prApta nirdeza pramANe upAdhyAya zrI harSakallolagaNinA ziSya che, jemaNe potAnaM nAma ApyuM nathI. racanA pragalbha tathA prasAdasabhara che. prAsa bahu sahajatAthI goThavAtAM jaNAya che. keTalAka taLapadA zabdaprayogo paNa bahu ja rUDA thayA che. dA.ta. 'malukkaM' (gA. 3) - mulaka, 'TAlia' (gA. 5) TALela vagere. mArA vidvAna mitra munizrIdhuraMdhara vijayajI pAsethI prApta eka phuTakara patramA A kRti sacavAyelI che. temAM thoDoka aMza tUTato hovAthI te navo banAvI [ ] mAM umeryo che. zrI pArzvastavanaM samasyApUrtirUpam // OM namo jinAgamAya // paNamia suravarapUia .. payakamalaM purisapuMDariyapAsaM / saMthavaNaM bhatticaNo bhaNAmi bhavabhamaNabhIyamaNo // 1 // uvasaggaharaM pAsaM paNamiha(maha) naTThaTThakammadaDhapAsaM / rosariubheapAsaM viNihayalacchItaNayapAsaM // 2 // jaM jANai telukkaM pAsaM vaMdAmi kammaghaNamukkaM / jo jhAiUNa sukkaM jhANaM patto sivamalukkaM // 3 // visaharavisaninnAsaM rogagaiMdAibhayakayaviNAsaM / merugirisannikAsaM pUriaAsaM namaha pAsaM // 4 // maragayamaNitaNubhAsaM maMgalakallANaAvAsaM / TAliabhavasaMtAsaM thuNimo pAsaM guNapayAsaM // 5 // upagItiH // Page #68 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [63] visaharaphuliMgamaMtaM saccaM niccaM maNe dharijjaMtaM / kuNai visaM uvasaMtaM bhaviyA ! iya muNaha nibbhaMtaM // 6 // payapaNa[ya]devadaNuo kaMThe dhArei jo sayA maNuo / so havai vimalataNuo nAmakkharamaMtamavi a Nuo ||7|| tassa gaharogamArI parAbhavaM na ya karei visamArI / jo tuha sama( sumi?) raNakArI saMsArI pattabhavapArI // 8 // pathyA // tassa vi sijjhai kAmaM duTThajarA jaMti uvasAmaM / saMthuNai jo pagAma abhirAmaM tujjha guNagAmaM // 9 // upagItiH // ciThThaha dUre maMto jo jhA[ya]i niccameva egaMto / tuha nAmamasaMbhaMto so jAyai lacchimaimaMto // 10 // na ya Dasai duTThabhoI tujjha paNAmo vi bahuphalo hoI / tuha nAmeNa vioI na havai, Na parAhavai koI // 11 // naratiriesu vi jIvA bhamaMti narae ya kAyarA kIvA / samiajiNasamayadIvA jehiM tuha na nAmiA gIvA // 12 / / riddhi AhevaccaM pAvaMti na dukkhadogaccaM / je tuha ANaM saccaM pArliti ya bhAvao niccaM // 13 // tuha sammatte laddhe jIveNaM havai sAsapaisaddhe(?) / aNuvamate asamiddhe aNaMta tuha nANasaMbaddhe // 14 / / tuha suranaravaramahie ciMtAmaNikappapAyavabbhahie / payakamale malarahie maNabhasalo vasau maha suhi(ha)e // 15 // pAvaMti aviggheNaM jIvA jaya (jai?) duTThadosavaggheNaM / na naDijjati a siggheNaM bhavapAraM vihia viggheNaM(?) // 26 // sAsayasukkhanihANaM jIvA ayarAmaraM ThANaM / labbhaMti tuha payANaM jesiM vaTTai maNe jhANaM // 17 // upagItiH / Page #69 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 64] iya saMthuo mahAyasa ! kittiM dittiM dhiI ca maha paisa / vayaNarasavijiyapAyasa ! ninnAsiaduria ! hayaayasa ! // 18 // kalimalamairahieNaM bhattI(tti )bbhara nibbhareNa hI (hia) eNaM / [saddhAe sahieNaM mae thuo jiNa ! paNihieNaM] // 19 // tA deva ! dijja bohiM [patthemi ahaM tahA hiyayasohiM / taha maha dUramabohiM] kuNasu bhavAraNNabhamaNohiM // 20 // avagayapavayaNanissaMda ! bhave bhave pAsajiNacaMda ! / tuha payapaMkayamayaraMda - bhasalattaM bhavau maha vaMda! // 21 // uvajhAyaharisakallola - sIseNaM bhddbaahuriyss| . saMthavaNassa samassA vihiA vibuhANa ya pasaMssA // 22 / / iti zrIpArzvastavanaM samasyAstotram // likhitaM dAmodara purusottamena / / --x Page #70 -------------------------------------------------------------------------- ________________ vAcaka yazovijayajIno patra-kharaDo - paM. zIlacandravijayagaNi bhUmikA : vAcaka yazovijayagaNi-racita 'samudra-vahANa-saMvAda'nI kharaDArUpa pratimAM (juo 'anusandhAna'-2), te saMvAdanI pUrNAhuti pR. 8/1mAM thayA bAda, nIcenA aMzamAM tathA 8/2 pR. mAM zrI yazovijayajIe eka patra lakhyo che. patranA maroDa jotAM te utAvaLamAM lakhAyelo hoya tema jaNAya. 'saMvAda'nA tathA patranA akSara-maroDo judA judA hovAthI banne alaga alaga samaye lakhAyA hovAno vizeSa saMbhava che. patramAM lekhake kyAMya potAnu nAma nathI lakhyu; potAne "vineyalezadezIyo vijayaH" e rIte ja nirdeze che. vaLI, patra gacchapati AcArya upara lakhAyo che, tema spaSTa hovA chatAM kayA AcArya para lakhAyo - teno kyAMya nAmollekha nathI. saM. 1717mAM yazovijayajI potAnA gurujI Adi sAthe ghoghA cAturmAsa rahelA, ane saMbhavataH "samudravahANa - saMvAda" tyAM ja, te cAturmAsa daramyAna ja racAyo jaNAya che. jyAre A patra to, pote rAjanagara cAturmAsa hatA, ane gacchapati purabandira (porabaMdara)mAM comAsuM hatA, tyAre lakhAyo hovAno pragaTa nirdeza che. patramAM koI koI akSara lakhatAM ja caherAyA che, to koI azuddhi paNa - -utAvaLa janya-jovA maLe che. A badhA parathI e patra patra nahi, paNa lakhavA dhArelA patranA kharaDA (Draft) rUpa hovAnuM mAnavaM vadhu ucita lAge che. patramA vizeSatA eTalI ja che ke - patralekhake gacchapatine arajI karI che ke "cAlu varSa daramiyAna Apa zrIpUjyano eka paNa patra mArA para kema nathI ? have patra lakhIne mane Azvasta karazo." adyAvadhi apragaTa evo A patra-kharaDo ahIM prastuta che. Page #71 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [66] patrano pATha svasti zrImad yadIyakramakamalanamannAkikoTIrakoTibhrazyanmandAramAlA paricayaraci(?)tA bhRGgarAjI vireje / namraukaH sthairyahetoH kimu padanihitA zRGkhalA sindhuputryAstanyAdanyAyyavRttivyuparamaparamazrIsamRddhiM sa vIraH // enaM zrImantaM sutrAmagrAmajejIyamAnamahAmohasaGgrAma labdhajayapatAkAbhirAmajagada'tizAyisthAmadhAmarAmaNIyakadattajanacamatkAraM tarkasamparkasamitiprAsAdaDiNDIrapiNDaprapANDupavAdapAthodhisvatantrapracAramudraNasetubandhAyitasapta(?)bhaGgItasyAtkAraM sahRdayahRdayaGgamaramaNIyatAlaGkata sarvabhASApariNAmivacanaracanAracita sudhAra[sa] tiraskAra zrIvIrajinajagadAdhAraM praNamya vidhUdayapravarddhamAnagataraGgamiSAdunmiSadvidhUpalanirmitaprAkAravistArikAntijAnhavIM rasollAsAdAliGgituM vistAritakareNevodanvatA virAjite zrIpUjyapAdapAvite zrImati purabandire, purandarapuralakSmIluNTakavilAsakalitAtrA(?d rA)janvataH zrIrAjanagarAd vineyalezadezIyo vijayaH savinayaM sAnandaM premaprAgbhAraprakarSamantharaM dvipatarkapramitAvarttavandanenA'bhivandya vidhivad vijJapayati yathA kRtyaM cAtra prAtarmahebhyasabhyaparipUritAyAM sabhAyAM granthasvAdhyAyavidhAnAdiprastutakArya paramparAyAM pravarttamAnAyAM kramAgataparyuSaNAparvApi sakSaNanavakSaNakalpasUtravAcana kalpitAkalpasaMkalpakalpalatopamazrIjinabhavanapUjA - sArmikajanapoSaNa-dInoddhArazrIjinazAsanaprabhAvanAdibhAvanAnuvihitAneha:samucitabhAvadustapatapastapanAdikarmazatrunirmUlana-zamazarmapradadharmakarmopabRMhitaM sukhamAzikharamadhyAropitaM zrImatpUjyacaraNaparicaraNakaraNaprabhAvAda'param / aparAhaThaparamparAkamalinIparAgalubdhakavikulamadhukaranikarajhaMkArasphItasaubhAgyasvacchatapagacchasAmrAjyadhurandharANAM kRtArthIkRtA'rthasArthavitaraNaguNavijita surataru zobhAbharANAM niHsImasthairyaguNapATavapAThanachAtrIkRtasurabhUdharANAM agaNyalAvaNyapuNyatAruNyasara:snAnarasikasurapurapurandhrInayanakalabhasulabhanirupamadhUtaraGgaraGganirjharANAM lakSabharANAM zrIpUjyapurandarANAmasminnabde'dya yAvannaiko'pi lekho matkarakamalamalaMcakAra / tada'taH paraM prasAdamAsAdaya(dya?)tatpreSaNena pramodanIyaM vinayaparamANoH paramANvindriyanaikAyikamukhyacAturIdhurINaiH / Page #72 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [67] kiM ca - kuvalayollAsazItapAdaivitIrNabahulaprasAdairgalitasakalaviSAdainirAcikIrSAkoTya'dhirUDhanikhilagUDhaprasAdai: zrIpUjyapAdaistrisandhyaM natiravadhAryA / prasAdye ca natyanunatI yathArha tatrA'ntiSadAM paM. la. prabhRtInAm / ziSyocitaM kRtyaM prasAdyam / jinanAmagrahaNe smAraNIyo vineya iti bhadram // -x - Page #73 -------------------------------------------------------------------------- ________________ apabhraMza dohA saMpA. muni bhuvanacandra prAcIna gujarAtI ane apabhraMzanA saMdhikAlanA gaNAya evA A dohA eka patra khaMbhAtanA pArzvacaMdragaccha saMgha hastakanA jJAnabhaMDAranI prakIrNa patronI pothImAMthI maLyUM che / lekhanakALa soLamA saikAno pUrvArdha mAnI zakAya / bhASAkIya adhyayana mATenI sAmagrI tarIke upayogI thaze ema mAnI ahIM rajU kA~ cha / jiha jiNadhamma na jANIyai, navi devaha guru bhatti / tiNi tUM jIvA daMgaDai, vasisi ma ekai ratti // 1 jahi saMmatta na AlavaNa, saMjama navi cAritta / tiha tUM jIva ma rai karisi, chijjai jeNa paratta // 2 je jiNasAsaNa lINa maNa, aNudiNa daDha saMmatta / tiha siuM kijjai mittaDI, sijjhai jeNi paratta // 3 dANa supatti na diddhau caMgaM, tava-niyameNa na sosiuM aMgaM / jiNa na nimiu bhava-taraNa-samattho, hA hA jamma gayau akayattho // 4 jima paMthihiM pahiya nisaMbalau, disi pakkhA joyai bhukkhiyau dhamma-vihUNA jIva tUM, jihiM jAisi tihiM dukkhiyau // 5 jiha bihu paharaha maggaDau, tiha jiya saMbaMla lei / jiha caurAsI bhaka -gahaNa, tiha avahela karei // 6 atthaha jIviya-juvvaNaha, dhammi na lAhau lei / guNa tuTTai dhANukka jima, pari hatthaDA malei // 7 mA rUsau mA rosa kari, rosihi nAsai dhammu / dhamma-vihUNA naraya-gaya, dulahau mANusa-jammu // 8 koha paiTThau deha-ghari, tinni vikAra karei / appaNu tAvai para tavai, parataha hANi karei // 9 sUdhA baM(vaM ?)chai dIhaDA, ciMtijjai appANu / jIva payANA-dhaMdhalihiM, kiha saMjama kiha dANu // 10 Page #74 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [69 ] bhArI-kammA jIvaDA, jai bujjhisi tau bujjha / sayala kuTaMbau khAisyai, mAthai paDisyai tujjha // 11 laggai koha-palevaNai, Dajjhai guNa-rayANAI / uvasama-jali ji na ulhavaI, sahaI ti dukkha-sayAiM // 12 dhamma na saMciu tava na kiya, namiu na jiNavara-deu / jIvu ji hIDai dukkhiyau, tiha kammaha phala eu // 13 dAna-sIla-tava-bhAvaNA, eha taraMDau jAhaM / navakArihiM vaulAvaNauM, siddhi gharaMgaNi tAhaM // 14 saMsAraDai bIhAmaNai, Asa ki baMdhaNa jAi / suppai anna-maNoraheM, anneraDai vihAi // 15 jima ghara-kAraNi nisi-divasa, jaha jiya suppaDilaggu / tima jai dhammaha dui ghaDI, tA pAmai siva-maggu // 16 saMsAraDai bhamaMtaDA, laddhA dui rayaNAI / jiNavara sAmi susAhu guru, ciMtAmaNi-tullAI // 17 siri ikkekau paliyaDau, Aviu aggevANu / nIsari juvvaNa-pAhuNA, jarA malesii mANu // 18 giu juvvaNa baMbali karavi, chaDA payANA deu / jara thakkI matthai caDavi, dhavalA guDDara deu // 19 . mohu na melhai ghara-taNau, jau siri paliyA kesa / vali vali jiNa-dhammaha taNA, ko desyai uvadesa // 20 hIyaDA jiNavara vaMdIyai, saMpai virUau kAlu / jima macchahaM tima mANusahaM, paDai aciMtiu jAlu // 21 dIhA jaMti valaMti nahu, jima giri-nijjharaNAI / lahuyA-lagi jiya dhamma kari, sUvahi nicaMtauM kAI // 22 Page #75 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 170] [ha. bhAyANI ane agaracaMda nAhaTA saMpAdita ane ela.DI. sirIjha kramAMka 40 tarIke 1975mAM, 'prAcIna gUrjara kAvya saMcaya'mAM saMpAdita, pATaNanA jJAnabhaMDAranI eka prati (sUcI pR. 25)ne AdhAre prakAzita, 39 kramAMka vALI 'daMgaDu' nAmaka racanA-gata pahelAM pAMca padya, padya kramAMka 8(= khaM. 7), 16 (= khaM. 8), 17 (khaM. 9), 23 (= khaM. 10), 24 (= khaM. 11)-eTalA ahIM saMpAdita khaMbhAtanI pratamAM maLatAM padyo sAthe, thoDAka pAThabhede, samAna che. bAkInAM padya navAM che. ukta 'daMgaDu' racanAnAM bAkInAM padya khaMbhAtanI pratamAM nathI. 'daMgaDu' nAma nAhaTAjIe kAmacalAu Apyu hatuM. hakIkate to e nAma vagarano phuTakaLa (mukhyatve dohAono) subhASitasaMgraha jaNAya che. ha. bhA.) Page #76 -------------------------------------------------------------------------- ________________ muni premavijayanI TIpa __ saMpA. muni bhuvanacandra jagadguru vijayahIrasUrIzvarajInA samudAyanA muni premavijayajIe svIkArelA niyamonI sUcinI A prati temanA potAnA upayogArthe lakhAyelI jaNAya che / khaMbhAtanA zrI pArzvacandragaccha saMgha hastakanA bhaMDAranI A prati (vibhAga 2, prata kra. 909) lAla ane kALI zAhIthI lakhAI cha / akSaro suMdara ane moTa cha / eka pRSThamAM 11 paMkti tathA eka paMktimAM sarerAza 35 akSaro che. pAMca patranI A prati sArI sthitimA ch| jaina zramaNoe pAlana karavAnA pAMca mahAvrata tathA anya AnuSAMgika niyamo uparAMtanA svecchAe dhAraNa karelA niyamonI A sUci cha / saMyamI jIvana kaI sImA sudhI jIvI zakAya tenu nidarzana to AmAM maLe che ja, paraMtu prastuta niyamAvali mAtra kaSTamaya jIvana jIvavAnA jaDa prayAsarUpa nathI; AMtarika jAgRti, namratA, sahajatA tathA vyAvahArika dRSTikoNanAM paNa AmAM darzana thAya che / apavAdonuM Ayojana khAsa dhyAna kheMce cha / bhASAkIya dRSTie paNa A kRti upayogI banaze evI AzA cha / .80 / paramaguru vijayamAna bhaTTArika zrI zrI... zrI hIravijayasUrigurubhyo namaH / muni premavijayanI TIpa likhii chai / jAvajIvanA abhigraha jANivA / kalapaDo, kAMbalI, saMthAriuM, colapaTTa - etalai eka bola / 1 pAtrAM triNa, paDalA pAMca, ratANAM triNa, jholI badU-e bola bIje / 2 jAvajIva auSadhanuM paMcakhANa, athavA bai AMkhinai heti, athavA sAdikanai DaMsai, athavA lU lAgai mokalau; athavA prahArapATUI mokalau-e bola trIjau / 3 vigai pAMca- pacakhANa-e cauthau bola / 4 nIlo nAlikera 1, goTo 2, ToparAM 3, khArIka 4, khajUra 5, drAkSa 6, lavaMga 7, elacI 8, suMThi 9, mirI 10, pIpari 11 - e samastanuM pacakkhANa-e bola pAMcamo / 5 khIranuM pacakhANa anai nivInuM dUdhanuM pacakhANa-e bola chaThau / 6 dhAnanuM sUkauM sAlaNauM mokalUM, avara samasta nIlavaNa anai samasta sUkavaNae samasta khAeM sAlaNauM Adi deInai pacakhANa-e bola sAtamo / 7 Page #77 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [72] dina prataI sAlaNAM triNi kalapaI; gAMThasInauM jAvajIva pacakhANa; jivAraI chUTai tivAraI cauvihAra; ima karatAM viharI AvyA pachI gAMThasI chUTI sAMbharai tau te AhAra jatI vAdhato UsArai tau pacakhANa bhaMga na thAi; ima karatAM te AhAra jatI na khapAvai to te AhAra huM karI UThauM anai UThInai cauvihAra pacakhANa karuM / valI sahasra sajhAya ubhAM gaNauM - e bola AThamo / 8 jAvajIva biyAsaNauM tivihAra karivauM - e navamo bola / 9 pAMNI potAnI mAtrAnA tavA (?) pacakhANa / ima karatAM jatI bhagataI karAvai to kareM - e bola dasamo / 10 dina prataiM devadarzana karivaThaM, ima karatAM varAMsai na thAi tu bIjai divasa sAlaNauM niSedha - e bola igyAramau / 11 dina prataI trikAla deva na vaMdAi tu bIjai divasa eka naukaravAlI UbhAM guNavI - e bola bAramau / 12 / dina pratiiM triNi sahasra sajjhAya guNavo, paNi upavAsanai divasa, anai pAraNAnai divasa, anai vihAra karivau hoi tivArai, anai yogAdikanai kAmaI, anaI likhavauM hoi tivArai, anai bhaNavalaM hoi tivAraI, anai veyAvacca vizeSa thakI karavau hoi tivAraI, anai lepa vATavAnai kAjaI, anai AloyaNanI sajjhAya karavI hoi tivAraiM, anai zarIranai kAraNa, anai loca karavA hoi tivAraI, etalai kAraNaI sajjhAyanI jaiNA; anai dina prataI moTakA kAraNa vinA sajhAya-sahasra na mUMkivauM / jau tINai divasa na thAi tau bIjai divasa guNI puhacADivauM / eka naukaravAlI zrIsettuMjA nAmanI, eka naukaravAlI zrIsImaMdharasAminA nAmanI, eka nokaravAlI zrIgautamasAminA nAmanI, eka nokaravAlI zrIANaMdavimalasUrinA nAmanI, eka nokaravAlI zrIvijayadAnasUrinA nAmanI, eka nokaravAlI zrIharivijayasUrinA nAmanI, eka naukaravAlI zrIvijayasenanA nAmanI, eka naukaravAlI zrIvimalaharSa upAdhyAyanA nAmanI, eka naukaravAlI paMDita zrIvAMdaraRSinA nAmanI, eka nokaravAlI samasta sAdhanA nAmanI - etalI 10 naukaravAlI dina pratiiM gaNavI / kAraNa vinA - e bola teramo / 13 sajhyAtaranA gharanuM dhRta, anai udhAyaM, anai gakAra, anai cautho AhAra e samastano pacakhANa - e bola caudamo / 14 khetrAtIta, kAlAtIta, mArgAtIta, e AhArapANI levA pacakhANa / kAraNa vinA / anai AhArapANI je nadI mAhi leI Utarai chai te AhArapANI levA Page #78 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [73 ] pacakhANa / paNa vAsA cAlavauM hoi, anai kosa triNa, tathA cyAra-pAMca jAvauM hoi, anai jo tathAvidha gAma na AvaI to kalapai-e bola panaramau / 15 dina prataiM AhAra tivAraI kareM (jivAraiM) dasavIkAlikanI satara gAthA guNauM / jau na guNAi tau bIjai divasa eka nokaravAlI guNavI-e bola solamo / 16 jAvajIva vigai pA sera uparAMta pacakhANa / athavA vAdhatau hoi tu mokalUMe bola sataramau / 17 nIvInai divasa tIna ghANavA uparAMta dAdhela hoi to kalapai - e bola aDhAramo / 18 mujha thakI bIjA kuNahInaiM aprIti Upajai to bIjai divasa nIvI karivIe bola ugaNIsamo / 19 anai paranau avaguNa bolavA pacakhANa / ima karatA varAMsai bolAi tau bIjai divasa sAlaNauM niSedha - e bola vIsamo / 20 dina pratiI thaMDila paDilehavA; ima karatAM na paDilehAi tu bIjai divasa nIvI karavI - e bola ikavIsamo / 21 / / bhairava, sAlU, mahimadI, bAhAdarI, jhUno, goDIuM, aTANa, zrIbApa, tathA resamI vastra-e Adi deInai samastanauM pacakhANa - e bola bAvIsamuM / 22 pothI eka, pAThAM dholAM bi, vITAgaNau eka-e bola trevIsamo / 23 sUtranI nukaravAlI, athavA patrajIvAnI paNa eka rAkhuM - e bola cuviismu| 24 ___ aNagalyauM pANI vAvaravA pacakhANa / ima karatAM varAMsai vavarAi tu nukaravAlI eka UbhAM guNauM-e bola paMcavIsamo / 25 jatI bihu~nai dina prataI vIsAmaNa karivI / kAraNa vinA - e bola chAvIsamau / 26 viharavAM gayAM je hIDyo viharAvai te viharuM / khapasArU nA na kahivI - e bola sattAvIsamau / 27 mAsa mAhi upavAsa pAMca, AMbila bi, nivI pAMca karavI / etalo tapa zarIranai kAraNaiM na thAi tau je tapanI jetalI sajhAya thAi te tapanI tetalI sajhAya guNI puhacADavI - e bola aThAvIsamau / 28 viharavAnI vasta chuTI nakhAya tu, anai chUTI nAMkhI livAi tu eka naukaravAlI Page #79 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [74] guNavI-e bola iguNatrIsamo / 29 / udhADai muDhai bolAi tu nokAra vIsa guNavA, anai AhAra karatAM kaugalA kIdhA pAkhai bolAi tu naukaravAlI eka guNavI - e bola tIsamo / 30 kAjau aNapUMjyai baisAi tu, udharyA pAkhai baisAi to nokaravAlI eka guNavI-e bola ikatrIsamau / 31 vaDilehaNa karatAM, anai paDikamaNuM karatAM bolavA pacakhANa; guru bolAvaI tivAraI bolauM, bIjI paraI bolAi tu naukaravAlI eka UbhAM guNavI-e bola batrIsamau / 32 saMthArIu anai utarapaTaNauM uparAMta adhikauM upagaraNa pAtharavA pacakhANa; anai usIsai paNa kisI vasta mUMkavA pacakhANa / usIsai bAhaI anai zarIranai kAraNaiM tIna paDa UDhavAM - e bola tetrIsamo / 33 mAharI mAtrAnuM upagaraNa aNapaDileDaM rahai to naukaravAlI eka guNavI - e bola cautrIsamo / 34 jAvajIva pADihArU vastra athavA kAMbalo-kAMbalI vAvaravA pacakhANa; anai kAraNaI paNi vAvaravA pacakhANa-e chatrIsamo bola / 36 ___ mAharai DIliI tela Adi deinai vilepaNanI jAta copaDavA pacakhANa; ima karatAM koI balAtkAraI copaDai tu bIjai divasa nokaravAlI, daMDa 1-e bola sAMtrIsamau / 37 . rAtaI akhoDA-pakhoDA na paDilehAi to nokaravAlI eka-e bola atthtriismo| 38 sIkInI paDilehaNa pacavIsa, uvadhinI paDilehaNa pacavIsa, thApanAnI paDilehaNa tera, DAMDo, DaMDAsaNoM, kANadoru, ughAro-e samastanI paDilehaNa dasa, - eNai prakAraI jehanI jetalI paDilehaNa chaI tehanI tetalI paDilehaNa karivI / adhikI-UchI thAi to naukAra pAMca, paDilehaNa DITha guNavA / paNi iNI vidhi paDilehaNa potAnA upagaraNanI paDilehaNa karivI / kAraNa vinA - e bola igunncyaaliismo| 39 sIkI, upadhi, DAMDo aNapUMjyo levAi tu, anai aNapUMjyo mUMkAi tu eka nokaravAlI guNavI - e bola cyAlIsamau / 40 sAMjai sarIra akAlasanyA thAi tu AMbilatapa karI puhacADavo, anai sajhyAtara ghara kIdhai jo hIDyA paNa na palai to bhaMgaI AMbilatapa karI puhacADivauM Page #80 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [75] e bola ikatAlIsamo / 41 anai iriyAvahI paDikamyA pAkhai AhArapANI karAi to naukAra pAMca guNavA-e bola bitAlIsamo / 42 ThAbaDai bhAgai chaThatapa karI puhacADavo - AMbila tathA nIvI tathA sajhAya sahasra cyAra guNI puhacADavo-e bola traitAlIsamo / 43 mAtrauM aNapUMjyai paraThavAi tu, anaiM UbhAM paraThavAi tau nokAra pAMca guNavA / kAraNa vinA / - e bola cautAlIsamau / 44 ____ mAharai kAjaI mAharai muMDhai khAeM-khATauM kahavA pacakhANa, varAMsatAM kahavAi tau naukAravAlinau daMDa 1; anai jatI prataiM athavA grahasta prataI mAharA mUMDhai muMhaI thakI kaThorabhASA bolAi tau nokaravAlI dasa guNavI - e bola pacatAlIsamau / 45 iNI prakAraiM pacatAlIsa bola lakhyA chaI / zrI sImaMdharasvAmI sAkhi / pratidina vijayamAna bhaTTArika paramaguru tapAgacchatilakasamAna, visvAdhAra, kalikAlagautamAvatAra, kalpadruma, gacchAdhirAja zrI zrI..... hIravijayasUri - tatpaTTaprabhAkara, dharmabhAradhoriMdhara, saubhAgyavaMta AcAryapadacakrasamAna, saMyamazrIhRdayAra, kUrcAlasarasvatI, pratakSabhAratI, caturbuddhinidhAna, vAdIgajapaMcAnana, kumatimAnamardana AcArya zrI zrI... vijayasenUri- tadgacche vAcaka cakracUDAmaNisamAna mahopAdhyAya zrI zrI... bimalaharSagaNitatziSya muni premavijayanI TIpaNI jANivI / saMvat 1639 varSe Aso sudi 1 dine vAru gurudine likhitaM / cha / cha / muni premavijayapaThanArthaM / kalyANaM bhavatumiti bhadraM / guruprasAdAt // (noMdha : pAMtrIzamA bolano pATha khUTe che - ha. bhA.] Page #81 -------------------------------------------------------------------------- ________________ TraMkI noMdha 'mINa pratyayavALa ardhamAgadhI vartamAna kRdaMto 1. zvetAMbara jaina AgamonI bhASAnA adhyetAo jANe che ke paraMparAthI e AgamonI bhASA ardhamAgadhIne nAme jANItI hovA chatAM hAla ApaNI pAse Agamono je pATha che tenI bhASA mizra svarUpanI che / temAM moTA pramANamA mahArASTrI prAkRtanAM lakSaNa che, kvacit zaurasenI prAkRtanAM to keTaleka aMze ardhamAgadhInAM. moTo prazna to prAcIna ardhamAgadhInI lAkSaNikatAo kaI kaI hatI te nizcita karavAno cha / A viSayanI aneka vidvAno varSothI vicAraNA karatA rahyA cha / ke. Ara. candre chellAM thoDAMka varasomAM A viSayanAM vividha pAsAMnuM saghana adhyayana kayuM che / 'prAcIna ardhamAgadhI kI khoja meM' (1991), Restoration of the Original Language of Ardhamagadhi Texts (1994), aura 'paraMparAgata prAkRta vyAkaraNa kI samIkSA aura ardhamAgadhI' (1995) e pustakoMmAM pUrvavartI saMzodhana tathA AgamagraMthonAM vividha saMpAdanone AdhAre samIkSAtmaka sAmagrI prastuta karI che. ahIM to mAtra temaNe eka vyAkaraNa-rUpane lagatI je mAhitI ekatrita karIne pizelane ane azokalekhone AdhAre 'prAcIna ardhamAgadhI kI khoja meM' nA pR. 56-57 upara ApI che te tarapha dhyAna doravAno Azaya cha / saMskRtamA AtmanepadI dhAtuonA vartamAna kRdaMtano pratyaya 0mAna hovAnuM jANItuM che / tenuM prAkRta rUpa 0mANa cha / paraMtu jaina AgamomAM je prAcInatama gaNAya che te 'AcArAMga' ane 'sUtrakRtAMga'mAM thoDAMka rUpomAM 0mANane badale 0mINa pratyaya maLe che| pizele potAnA prAkRta vyAkaraNamA je evAM rUpa noMdhyAM che (jema ke 6562) te nIce pramANe che : abhivAyamINe : AyA0 pR. 41, 1. AgamamINa : AyA0 1, 6, 3, 2; 1, 7,4, 1; 1, 7, 6, 2; 1, 7, 7, 1. samaNujANamINa AyA0 1, 6, 4, 2; 1, 7, 1, 3. ADhAyamINa : AyA0 1, 7, 1, 1; 1, 7, 2, 4, 5. Page #82 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [77] aNADhAyamINa AyA0 1, 7, 1, 2. apariggahamINa AyA0 1, 7, 3, 1. amamAyamINa AyA0 1, 7, 3, 2. AsAemINa AyA0 1, 7, 6, 2. aNAsAyamINa AyA0 2, 3, 2, 4. nikAmamINa sUya0 405 (= 1. 10, 8) bhisamINa : NAyA0 6 122; jIvA0 481, 493. bhibdhisamINa : NAyA06 122; jIvA0 481, 493, 105, vikAsamINa : sUya0 pizele 'AyAraMga'nA yAkobInA 1812nA tathA kalakattAnA 1936nA saMpAdanano upayoga karyo che : to 'sUyagaDaMga' mATe muMbaInuM saMvata 1936nu, 'NAyAdhammakahA' mATe Steinthaly 1882- ane 'jIvAbhigama' mATe amadAvAdanuM saMvata 1939rnu saMpAdana upayogamA lIdhuM che. 'pAiasaddamahaNNavo'mAM 'NikAmamINa', 'bhisamINa' ane 'bhibbhisamINa' pizelane AdhAre noMdhAyAM che. 2. pizele e paNa noMdhyuM che ke uparyukta 0mINa pratyayavALAM rUpone sthAne hastapratomA -mANa evaM pAThAMtara maLe che, ane -mINa pratyayavALu rUpa azokanA zilalekhonI bhASAmAM paNa maLe che. vulnare potAnA Asoka Text and Glossary e pustakamAM (1924) pahelA bhAgamAM azokalekhonA vyAkaraNanI je rUparekhA ApI che, temAM vartamAna kRdaMtanA AtmanepadI rUpomAM pakamamIna, palakamAmIna, pAyamIna, vipaTipAdayamIna ane saMparipajamIna eTalAM ApelAM che. (pariccheda 54, pR. XXXVI) zabdasUcimAM ApelA A rUpo sAthe tevAM rUpa ardhamAgadhImAM maLatAM hovAno pizelano havAlo Apyo che / sahasarAma, siddhApura, rUpanAtha, dhaulI vagere pUrvabhAratanAM azokalekhomAM AvAM ja rUpo maLe che te khAsa noMdhapAtra cha / jaina Agama granthamAlAmAM saMpAdita 'AyAraMga'mAM uparyukta rUpone sthAne 0mANa pratyayavALo pATha che. paNa 'sUyagaDaMga' ane 'NAyAdhagmakahAo'mAMnAM rUpo 0mINavALAM apAyAM che. yAkobI vALAM pAThAMtara noMdhAyAM nathI / paraMtu betraNa sthaLe 0mINavALA rUpa, pAThAMtara noMdhAyuM hovAnuM mArA dhyAnamAM Avyu : Page #83 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [78] 1, 6, 4, sU. 192 mAM tathA 1, 8, 2, sU. 200mAM AvatA haNa pANe ghAtamANA mATe haNapANaghAtamINA evaM cUrNi- pAThAMtara, tathA 1, 8, 2, sUtra 207 mAM ADhAyamANe mATe ADhAyamINAe evaM jUnI prato, pAThAMtara / AvAM bIjAM paNa pAThAMtara noMdhAyAM hoya / jema. ke 'AyAraMga-cUrNi'mAM AraMbhamINa evaM rUpa paNa maLe che. candre 'sUyagaDaMga'-mAMthI vikAsamINa noMdhyuM che. prAcIna prAkRta abhilekhonI bhASA para jemaNe vidvatAbharyu pustaka lakhyu che te Do. ga. a. maheMdaLae paNa noMdhyuM che ke -mIna-/-mINa- pratyayAMta kRdaMta-rUpo azokalekhonI pachI maLatAM nathI. AnuM tAtparya e che ke azokalekho ane prAcIna jaina AgamonI bhASAmAM jaLavAyelAM, ane pachIthI pAli ke prAkRtomAM ajJAta AvAM 0mIna/0mINa pratyayAMta virala vartamAna kRdaMto isu pUrve trIjI zatAbdI AsapAsanI magadha-pradezanI lokabhASAmAM pracalita hovArnu A uparathI joI zakAze, ane tene jaina AgamagraMthomAM vividha kakSAe vadhatAochA pramANamAM mULa paraMparA jaLavAI hovAnA eka cokkasa purAvA tarIke paNa cIMdhI zakAze. jU. guja. AMbalu 'pati, priyatama' 'vasaMtavilAsa-phAgu'nA 49mA padyano pATha ane anuvAda, saMpAdaka kAMtilAla vyAsa anusAra (I. 1959, 1969) A pramANe che : dhana dhana vAyasa tUM sara, mUM saravasu tUMa desu, bhojani kUra karAMbulu, AMbulu jari huM lehasu / - 'dhanya che tArA svarane, bAyasa ! mAruM sarvasva huM tane ApIza; bhojanamAM kUra ane dahIbhAta ApIza -- jo (tArA zukane hu~) mArA vahAlAne pAmIza / ' Indo-Aryan (=L' Indo-aryen - aMgrejI anuvAdaka Alferd Master, 1965)mAM Jules Bloch evaM jaNAve che (pR. 251) ke saM. pratyaya-mAna-nA mULamAM bhAratairAnIya --mna- che, ane pUrvIya azokalekho ane 'AyAraMga-sutta mAM maLato -mInapratyaya enuM rUpAMtara che, jenA upara saM. AsIna-jevA rUpamAM maLatA-Ina-pratyayano prabhAva paDyo hoya. blokhe temAM prAkRta melINa-ne paNa dhyAnamA levAnuM kartuM che, paraMtu melINa-, galINa-, papalINa sAdRzyamUlaka hovArnu me anyatra sUcavyuM che. Page #84 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [79] 'AMbulu' zabda uparanuM vyAsanuM TippaNa A pramANe che : 'AMbulu' = priyatama, svAmI (< apa. 'aMba' + 'la'). sarakhAvo : koila sarikhI strI nahI, jasa mana isiu viveka, aMbavihUNI avarasiuM, bola na bolai eka / ('prAcIna subhASito', 'bhAratIya vidyA, 3, 1, pR. 176). 'amha sarisa ma bolIsi AmalA' ('prabodhaciMtAmaNi', 'prAcInagurjara kAvya', pR. 120) / 'aMbaNu lAivi je gayA, pahia parAyA ke vi.' (siddhahemacaMdra, 8-4-376) / / AmAMthI pahelA uddharaNamAM aMbavihUNI' zabda dviarthI che : 'AMbA vagara' ane 'priyatama vagara'. bIjA uddharaNamAM 'AmalA' zabda 'priyatama'nA arthamAM che ke 'maraDATa vALAM, dveSa ke khAra vALAM vacana' evA arthamAM che te haM saMdarbha joIne cokkasa karI zakyo nathI / trIjA uddharaNamAM 'aMbaNa'no artha 'dodhakavRtti'mAM 'amlatva, sneha' ema Apyo che| A noMdhano hetu 'AMbulA' zabda uparyukta arthamAM jUnI marAThImAM maLe che e hakIkata tarapha dhyAna doravAno che. __ marAThI saMtabhakta kavi 'jJAnezvarI'kAra jJAnadevane nAme maLatI 'jJAnezvarI gAthA' e kRti (jemAMnI keTalIka racanAo jJAnadevanI nahIM, paNa temane nAme caDhelI pachInA keTalAka kavionI racanA hoya)mAM 'aMbulA' ke 'dAdulA' (= priyatama)nAmanAM gIto che. nIcenI paMktiomAM e zabdaprayoga maLe cha : 'aMbulA mAherI bhogi ghaNIvarI, maga tayA zrIharI sAMgo gaja / (mahiyaramAM meM mArA pati sAthe ghaNA bhoga bhogavyA ane pachI meM e guhya zrIharine kahyu.) A mAhitI ane uddharaNa meM Catherina Kiehnle nA nibaMdha Metaphors in the Jhanadev Gatha e lekhane AdhAre Apela che / (Studies in South Asian Devotional Literature, saMpAdako : enTavisala ane mAlijhoM, 1994, pR. 310-311). kinlee 'jJAnezvarI gAthA' nA keTalAka bhAgano anuvAda prakAzita karela che (Texts and Teachings of the Maharastrian Nath Yogis tathA A Garland of Songs on Yoga, 1994). Page #85 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [80] 'vasaMtavilAsa'mAM saMbaMdhavibhaktino 'cA' anuga, 'niropa' (= Adeza Apavo) ane A 'AMbulu' jUnI marAThImAM pracalita prayogo che. ('kharataragaccha-bRhad gurvAvali'mAM 'niropa' zabda AdezanA arthamAM saMskRtamAM vaparAyo che : yUyaM pustaka-samarpaNa-niropaM dadadhvam / ' (pR. 3). "niropa'nA anya prayogo mATe juo jayaMta koThArI, 'madhyakAlIna gujarAtI zabdakoza', 1995 / lajAmaNI gujarAtImAM lajAmaNI, risAmaNI eTale evo choDa jenAM pAMdaDAM hAtha aDADatAM ja saMkocAvA lAge / kozamAM A mATe lAjALu ke lAjALI paNa Apyo hindImAM tene mATe lajavanI, lajAdhura, lajAlU ke lAjavaMtI evA zabdo kozamAM Apela che. ___A badhA zabdono artha choDanI lAkSaNikatA zaramALa strInA jevI hovAnI lokamAnyatA upara AdhArita che. hemacaMdranA prAkRta vyAkaraNamA lajjAluA ane lajjAluiNI zabdo noMdhAyA che. prAkRta kozamAM te 'lajAmaNI'nA arthamAM hovArnu mAnyu cha / hindImAM A uparAMta chuImuI zabda paNa lajAmaNI mATe che. aDatAM ja marI jAya, karamAI jAya e rIte e choDanI lAkSaNikatA ghaTAvAI che. 'pAiasaddamahaNNavo' mAM tathA 'dezI zabdakoza'mA 'vizeSAvazyaka-bhASya'mAMthI (gAthA 1754) lajAmaNI mATe chikkaparoIyA zabda Apyo che. uddharaNa cha : chikkaparoiyA chittamettasaMkoyao kuliMgo bva / eTale ke 'kuliMganI jema aDakatAM ja je saMkocAI jAya che te chikkproiyaa|' chikka paroiyA (= spRSTa-praroditA) eno yaugika artha cha 'aDakyAthIaDakIne jene raDAvavAmAM Ave che'- 'aDakatAM ja je raDI par3e che.' kuliMgano artha A saMdarbhamAM cokkasa nathI / iMdragopa (= iMdrano govALa), caMdravadhUTI ('caMdranI vahu'), gokaLa-gAya e comAsAmAM nIkaLatAM lAla raMganA suMvALA kIDA mATe, bharavADya e comAsAmAM nIkaLatA lAMbI IyaLa jevA kIDA mATe, mAmaNamUMDo e eka dhoLA raMganA kIDA mATe, bilADIno Topa ke hindI kukuramuttA 'comAsAmAM thatI chatrI-AkAranI Page #86 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [81] phUga' (saMskRta chatraka nAma AkAra pramANe), vANiyo 'tIDanA prakAraceM comAsu jaMtu' vagere jevAM kIDAMnAM ke choDanAM nAma lokakalpanAnA sUcaka cha / sukumArikA, prathamAlikA pUrNabhadranA 'paMcAkhyAna'mAM eka sthaLe 'sukumArikAbhigraha-labdha-vratAdezaH' evo prayoga pAMcamA taMtranI pahelI kathA 'bhikSuonAM mAthAM phoDanAra vALaMda'mAM maLe che. bhAgAlAla sAMDesarAe 'paMcataMtra'nA temanA anuvAdamAM (pR. 331-32, TippaNa 4) paMcataMtranI bIjI paraMparAomAMthI sukhamAlikA ane suSmAlikAtyAga evAM pAThAMtara noMdhI, harTalano artha TAMkI, potAnuM sUcana ApyuM che ke "ahIM sukumArikA eTale gujarAtI suMvALI 'sUkavIne taLelI pUrI, je kUNI hoya che' e pATha ja hoya." temaNe 'vipAkasUtra' paranI abhayadeva-sUrinI vRttimAMthI sukumArikA-talana-bhAjanAni e uddharaNa paNa ApyuM che / suMvALI tyajavAno niyama lIdho e artha barAbara che'' temane A bAbatamAM zaMkA batAvI che te akAraNa che. sukhamAlikA/suSmAlikA e bhraSTa pATho che. taruNaprabhAcAryanA 'SaDAvazyaka-bAlAvabodha'mAM, zubhazIlagaNikRta 'paMcazatIprabodha'mAM tema ja anyatra jaina saMskRtamAM sukumArikA vaparAyo che. 'paMcazanIprabodha'mAM ApelA eka uddharaNane samajAvatAM zubhazIla kahe che : 'kasmin grAme vivAhe jAyamAne bAlAnAM prAtarevAnukaMpAyai sukumArikAdinA prathamAlikA dIyate (pR. 104). ahIM prathamAlikA zabda 'zirAmaNa'nA arthamAM che. 'pAiasaddamahaNNavo' mAM paDhamAlikA zabdano prayoga 'oghaniyuktibhASya' (gAthA 47)mAMthI, ane 'dezI zabdakoza'mAM 'AvazyakacUrNi' (pR. 82)mAthI noMdhyo che. prA. kiyADiyA kiyADiyA zabdano 'pAiasaddamahaNNavo' anusAra 'kAnanI buTTI', 'kAnano uparano bhAga' evo artha che. ane te 'vyavahArabhASya'nA pahelA uddezakamAM vaparAyo cha / 'dezI zabdakoza'mAM ene ja anusarIne te Apyo che ane 'vyavahArabhASya'nI TIkAmAMthI nIceno saMdarbha Apyo che : 'taM cellayaM kiyADiyAe ghettuM sIse khaDukkaM dAuM....' Page #87 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [82] artha :- 'e celAne kiyADiyAthI pakaDIne mAthA para TuMbo mArIne.....' ahIM kiyADiyA = saM kRkATikA. e dezya nahIM, tadbhava zabda che. kRkATikA eTale hemacaMdrArye 'abhidhAnaciMtAmaNi'mAM kA che tema ziraHpITha-eTale ke 'Doka ane mAthAnI saMdhino pAchalo bhAga.' kRkATa zabda e arthamAM 'atharvaveda'mAM (9, 7, 1), kRkATI varAhamihirakRta 'bRhatsaMhitA'mAM (2, 9) ane kRkATikA suzrutamAM maLe che. 'vyavahArabhASya'nA upara ApelA uddharaNamAM khaDukkA zabda khaDuga, khaDuhA, khaDDayA evAM rUpAMtare AgamasAhityamAM vaparAyo hovA- 'dezI zabdakoza'mAM noMdhyuM che. 'jItakalpabhASya'mAM kaNNAmoDa-khaDuhA-caveDAdI evo prayoga che, tyAM 'kAna AmaLavo, TAkara mAravI, thappaDa mAravI' evA prakAro ApelA che. pUrato saMbhava che ke uparyukta khaDukkA vagere eka ja mULa zabdanA rUpabheda ke lipibheda che, ane te ravAnukArI che. Page #88 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [83 ] 'aMgavijjA'mAM nirdiSTa bhAratIya-grIka-kAlIna ane kSatrapakAlIna sikkA - ha. bhAyANI sadgata muni zrIpuNyavijaya vaDe saMpAdita prAkRta graMtha 'aMgavijjA' (prAkRta grantha pariSada, kramAMka 1, 1957)mAM IsavI cothI zatAbdInI (tathA tenI pUrvavartI betraNa zatAbdIonI), jIvanano bhAgye ja koI pradeza bAkI rahe tevI aDhaLaka zabdasAmagrIno saMcaya che. ane saMpAdake moTA kadanA 87 jeTalAM pRSThomAM savistara vargIkRta zabdasUci ApIne abhyAsIone ghaNI sagavaDa karI ApI che. ___ 'aMgavijjA'mAM eka sthAne dhanane lagatI vigato ApatAM suvarNamASaka, rajatamASaka, dInAramASaka, NANa(?)mAsaka, kArSApaNa, kSatrapaka, purANa ane sateraka eTalA sikkAono nirdeza cha (pR. 66, padyAMka 185-816). bIjA eka sthAne A uparAMta ardhamASa, kAkaNI ane 'aTThA'no nirdeza che. anyatra paNa be sthAne sikkAono ullekha cha (pR. 72, 189). __ A sikkAonuM graMthanI bhUmikAmAM sadgata vAsudevazaraNa agravAle je savistara vivaraNa ApyuM che te itihAsarasikonA dhyAna para Ave te mATe nIce uddhRta kayuM che. 'mauryakAlathI guptakAla'mAM ('gujarAtano rAjakIya ane sAMskRtika itihAsa', graMtha 2, 1972) raseza jamInadAre AmAMthI kAhApaNano (pR. 177) tathA bhogIlAla sAMDesarAe kAhAvaNa, khattapaka ane saterakano (pR. 227) ullekha ko che. 'aMgavijjA' nA pAMcamA pariziSTanA bAramA vibhAgamAM pR. 66 tathA 72 upara nirdiSTa sikkAonI sUci ApI che. ___jamInadAre 'prAk-guptakAlIna bhAratIya sikkAo'mAM (1998), pRSTha 134 upara 'aMgavijjA'mAMthI kAhApaNa ane khattapakano nirdeza ko che. temaNe jaNAvyuM che tema 'vidyApITha' dvaimAsikamAM keTalAMka varasa pahelAM prakAzita lekhamALA emanA e pustaka rUpe have sulabha bane che. emAM lekhake sikkAvijJAna vize tathA bhAratIya sikkAzAstra vize sAmAnya mAhitI ApIne pachI cinhita saMjJA vALA sikkAo, nagara, gaNa ane janapadanA sikkA tathA videzI zAsakonA sikkA vize vyavasthita mAhitI ApI che. AthI sikkAzAstrane lagatA sAhityanI gujarAtImAM abhAva jevI dazAmAM eka pramANabhUta pustaka lekhe enuM mUlya ughADu che. Page #89 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [84] (2) 'isI prakaraNa (9, 2) meM ghana kA vivaraNa dete hue kucha sikkoM ke nAma Aye haiM, jaise svarNamAsaka, rajatamAsaka, dInAramAsaka, NANamAsaka, kAhApaNa, kSatrapaka, purANa aura srk| inameM se dInAra kuSANakAlIna prasiddha sone kA sikkA thA jo guptakAla meM bhI cAlU thA / NANa saMbhavataH kuSANa samrAToM kA calAyA huA moya gola ghar3I AkRti kA tAMbe kA paisA thA jisake lAkhoM namUne Aja bhI pAye gaye haiM / kucha logoM kA anumAna hai ki nanAdevI kI AkRti sikkoM para kuSANakAla meM banAI jAne lagI thI aura isIlie cAlU sikkoM ko nANaka kahA jAtA thA / purANa zabda mahattvapUrNa hai jo kuSANakAla meM cAMdI kI purAnI Ahata mudrAoM (aMgrejI paMcamArkDa) ke lie prayukta hone lagA thA, kyoMki naye DhAle gaye sikkoM kI apekSA ve usa samaya purAne samajhe jAne lage the yadyapi unakA calana beroka-Toka jArI thaa| huviSka ke puNyazAlA lekha meM 1100 purANa sikkoM ke dAna kA ullekha AyA hai| khattapaka saMjJA cAMdI ke una sikkoM ke lie usa samaya loka meM pracalita thI jo ujjainI ke zakavaMzI mahAkSatrapoM dvArA cAlU kiye gaye the aura lagabhaga pahalI zatI se cauthI zatI taka jinakI bahuta lambI zrRMkhalA pAyI gaI hai| inheM hI Arambha meM rudradAmaka bhI kahA jAtA thA / sateraka yUnAnI sTeTara sikke kA bhAratIya nAma hai / sateraka kA ullekha madhyaeziyA ke lekhoM meM tathA vasubandhu ke abhidharmakoza meM bhI haiM AyA 1 pRSTha 72 para suvarNa - kAkiNI, mAsaka- kAkiNI, suvarNaguJjA aura dInAra kA ullekha huA hai / pR. 189 para suvarNa aura kArSApaNa ke nAma haiM / pR. 215-216 para kArSApaNa aura NANaka, mAsaka, addhamAsaka, kAkaNI aura aTThabhAga kA ullekha hai / suvarNa ke sAtha suvarNa- mASaka aura suvarNa - kAkiNI kA nAma vizeSa rUpa se liyA gayA hai (pR. 216) adhyAya 56 meM isake atirikta kucha pracalita mudrAoM ke nAma bhI haiM, jo usa yuga kA vAstavika dravya ghana thA; jaise kAhAvaNa (kArSApaNa) aura NANaka / kAhAvaNa yA kArSApaNa kaI prakAra ke batAye gaye haiN| jo purAne samaya se cale Ate hue maurya yA zuMga kAla ke cAMdI ke kArSApaNa the unheM isa yuga meM purANa kahane lage the, jaisA ki aMgavijjA ke mahattvapUrNa ullekha se (AdimUlesu purANe bUyA) aura kuSANakAlIna puNyazAlA stambha lekha se jJAta hotA hai (jisameM 1100 purANa mudrAoM kA ullekha hai) / pR. 66 para bhI purANa nAmaka kArSApaNa kA ullekha hai / purAnI Page #90 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [85] kArSApaNa mudrAoM ke atirikta naye kArSApaNa bhI DhAle jAne lage the / ve kaI prakAra ke the, jaise uttama kAhAvaNa, majjhima kAhAvaNa, jahaNNa (jadhanya) kAhAvaNa / aMgavijjA ke lekhaka ne ina tIna prakAra ke kArSApaNoM kA aura vivaraNa nahIM diyA / kintu jJAta hotA hai ki ve kramazaH sone, cAMdI aura tAMbe ke sikke rahe hoMge, jo usa samaya kArSApaNa kahalAte the| sone ke kArSApaNa abhI taka prApta nahIM hue kintu pANini sUtra 4.3.153 ( jAtarUpebhyaH parimANe) para 'hATakaM kArSApaNaM' yaha udAharaNa kAzikA meM AyA hai| sUtra 5.2.120 ( rUpAdAhata prazaMsayoryap) ke udAharaNoM meM rUpya dInAra, rUpya kedAra aura rUpya kArSApaNa ina tIna sikkoM ke nAma kAzikA meM Aye haiN| ye tInoM sone ke sikke jJAta hote haiM / aMgavijjA ke lekhaka ne moTe taura para sikkoM ke pahale do vibhAga kie - kAhAvaNa aura NANaka / inameM se NANaka to kevala tAMbe ke sikke the / aura unakI pahacAna kuSANakAlIna una moTe paisoM se kI jA sakatI hai jo lAkhoMkI saMkhyA meM vematakSama, kaniSka, huviSka, vAsudeva Adi samrAToM ne DhalavAye the / NANaka kA ullekha mRcchakaTika meM bhI AyA hai, jahAM TIkAkAra ne usakA paryAya zivAGka TaMka likhA hai / yaha nAma bhI sUcita karatA hai ki NANaka kuSANakAlIna moTe paise hI the, kyoMki unameM se adhikAMza para nandIvRSa ke sahAre khaDe hue nandikezvara ziva kI mUrti pAI jAtI hai / NANaka ke antargata tAMbe ke aura bhI choTe sikke usa yuga meM cAlU the jinheM aMgavijjA meM mAsaka, ardhamAsaka, kAkaNi aura aTThA kahA gayA hai| ye cAroM sikke purAne samaya ke tAMbe ke kArSApaNa se saMbaMdhita the jisakI taula solaha mAse yA assI rattI ke barAbara hotI thI / usI taula mApa ke anusAra mAsaka sikkA pAMca rattI kA, ardhamAsaka DhAI rattI kA, kAkaNi savA rattI kI aura aTThA yA ardhakAkaNi usase bhI AdhI taula kI hotI thI / inhIM cAroM meM ardhakAkaNi paccavara (pratyavara) yA sabase choTA sikkA thA / kArpApaNa sikkoM ko uttama, madhyama aura jaghanya ina tIna bhedoM meM bAMTA gayA hai / isakI saMgati yaha jJAta hotI ki usa yuga meM sone, cAMdI aura tAMbe ke tIna prakAra ke naye kArSApaNa sikke cAlU hue the / inameM se hATaka kArSApaNa kA ullekha kAzikA ke AdhAra para kaha cuke haiM / ve sikke vAstavika the yA kevala gaNita arthAt hisAba kitAba ke liye prayojanIya the isakA nizcaya karanA saMdigdha hai, kyoMki suvarNa kArSApaNa abhI taka prApta nahIM hue| cAMdI ke kArSApaNa bhI do prakAra ke the| eka naye aura dUsare maurya zrRMga kAla ke battIsa rattI vAle purANa kArSApaNa / cAMdI ke kArSApaNa kauna se the isakA nizcaya karanA bhI kaThina hai| saMbhavataH yUnAnI Page #91 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [86] yA zaka-yavana rAjAoM ke DhalavAye hue cAMdI ke sikke naye kArSApaNa kahe jAte the| sikkoM ke viSaya meM aMgavijjA kI sAmagrI apanA vizeSa mahattva rakhatI hai| pahale kI sUcI meM (pR. 66) khatapaka aura satteraka ina do viziSTa mudrAoM ke nAma A bhI cuke haiM / mAsaka sikke bhI cAra prakAra ke kahe gaye haiM - suvarNa mAsaka, rajata mAsaka, dInAra mAsaka aura cauthA kevala mAsaka jo tAMbe kA thA aura jisakA saMbaMdha NANaka nAmaka naye tAMbe ke sikke se thaa| dInAra mAsaka kI pahacAna bhI kucha nizcaya se kI jA sakatI hai, arthAt kuSANa yuga meM jo dInAra nAmaka sone kA sikkA cAlU kiyA thA aura jo gupta yuga taka cAlU rahA, usI ke tolamAna ye saMbaMdhita choTe sone kA sikkA dInAra mASaka kahA jAtA rahA hogaa| aise sikke usa yuga meM cAlU the yaha aMgavijjA ke pramANa se sUcita hotA hai / vAstavika sikkoM ke jo namUne mile haiM unameM sone ke pUrI taula ke sikkoM ke aSTamAMza bhAga taka ke choTe sikke kuSANa rAjAoM kI mudrAoM meM pAye gaye haiM (paMjAba saMgrahAlAya sUcI saMkhyA 34, 67, 123, 135, 212, 237), kintu saMbhAvanA yaha hai ki SoDazAMza mola ke sikke bhI banate the| rajatamASaka ke tAtparya cAMdI ke raupyamAsaka ye hI thaa| suvarNamAsaka yaha mudrA jJAta hotI hai jo assI rattI ke suvarNa kArSApaNa ke anumAna se pAMca rattI taula kI banAI jAtI thii| isake bAda kArSApaNa aura NANaka ina donoM ke vibhAga kI saMkhyA kA kathana eka se lekara hajAra taka kina lakSaNoM ke AdhAra para kiyA jAnA cAhIe yaha bhI batAyA gayA hai / yadi praznakartA yaha jAnanA cAhe ki gaDA huA dhana kisameM baMdhA huA milegA to bhinna bhinna logoM ke lakSaNoM se uttara denA cAhIye / thailI meM (thavikA) camaDe kI thailI meM (cammakosa), kapar3e kI poTalI meM (poTTalikAgata) athavA aTTiyagata (aMTI kI taraha vastra meM lapeTakara), suttabaddha, cakkabaddha, hettibaddhapichale tIna zabda vibhinna bandhanoM ke prakAra the jinakA bheda abhI spaSTa nahIM hai| kitanA suvarNa milane kI saMbhAvanA hai isake uttara meM pAMca prakAra kI sone kI taula kahI gaI hai, arthAt eka suvarNabhara, aSTa bhAga suvarNa, suvarNamAsaka (suvarNa kA solahavAM bhAga), suvarNa kAkiNi (suvarNa kA battIsavAM bhAga) aura pala (cAra karSa ke braabr)|' uparanA vivaraNamA je sateraka nAmano sikko che te yUnAnI sTeTara (stater) hovAnu agravAle tema ja sAMDesarAe kA che / paraMtu bIjI eka zakyatA paNa vicArI Page #92 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [87] zakAya / keTalAka bhAratIya-grIka sikkAo para agrabhAge grIka lipimAM ane pRSThabhAge kharoSThI lipimA je lakhANa che temAM rAjAnA eka biruda tarIke Soteras / tratarasa ( = trAtArasya) ApeluM che. A Soter parathI saMskRta rUpa 'sateraka' thayuM hoya, jema rudradAmAno sikko te 'rudradAmaka' tema saterano sikko te 'sateraka' : 'pArUthaka dramma', 'spardhaka' e sikkAnAmomAM paNa 'ka' pratyaya rahelo che. Soter ane 'sateraka', uccArasAmya adhika che. jema Apolodotas nuM prAkRta 'apaladata' karAyuM, temAM grIka ne mATe 'a' maLe che, te ja pramANa Soter nA One sthAne 'sateraka' mAM 'a' che. saMskRtamAM zauTira 'abhimAnI', zauTIrya 'abhimAna, pauruSa' e zabdo mahAbhArata-kAlIna cha / e uparAMta zauNDIra tathA rUpAMtare zauNDira ane zauDIra tathA nAma zauNDIrya ke zauNDarya e pramANe maLe cha / 'vIra' ane 'vIratA' evA artha paNa noMdhAyA che. prAkRtamAM soDIra, soMDIra 'zUra', 'zUratA' evA zabdo che. mArI evI aTakaLa che ke mULa zabda saM. zauTIra, prA. soDIra hoya, ane e A grIka - Soter 'vAtA' uparathI saMskRta-prAkRtamAM levAyo hoya / zauNDIra, soMDIra e rUpAMtaro pachIthI kadAca zauNDa 'vyasanI, nipuNa' sAthe joDI devAyAthI thayA hoya / priyatamA vaDe priyatamanuM svAgata IsavI bIjI sadImAM thayelA pratiSThAnanA rAjA hAla sAtavAhanano, vividha kavioe racelAM prAkRtabhASAnAM muktakono je saMgraha, 'gAthAsaptazatI' ke 'gAthAkoza'ne nAme jANIto che, tenI 140mI gAthA nIce pramANe cha : racchA-paiNNa-NaaNuppalA tumaM sA paDicchae etaM / dAra-NihiehiM dohiM vi maMgala-kalasehiM va thaNehiM / artha : tArA AvavAnA mArga para dRSTinAM nIlakamaLa bichAvIne ane dvArapradeza para stanakalaza rAkhIne te tAruM svAgata karavA UbhI che. ahIM, AvI rahelA nAyakanA svAgata mATe puSpo ane maMgaLa kalazane sthAne pratIkSA karatI nAyikAnA nayanakuvalayathI thato dRSTipAta ane tenA kalaza samA stana hovAnI kalpanA che. bIjA eka muktakano anuvAda huM nIce ApuM chu : taruNInA stanakalaza upara jhUlatI, rAtAMlIlAM kiraNAMkure spuratI mANekanIlamanI mALA : prItamanA hRdaya-praveza-utsava mATenA maMgaLa pUrNakalaza upara toraNe jhUlatI vaMdanamAlikA. Page #93 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [88] A vicAranuM vistaraNa 'amaruzataka'nA 25mA muktakamAM jovA maLe che. ke. ha. dhruve potAnA anuvAdamAM uparyukta prAkRta gAthAno tulanA mATe nirdeza karelo che. (te ja pramANe jogaLekare potAnA 'gAthAsaptazanI' nA anuvAdamAM 'amaruzataka'nuM muktaka tulanA mATe ApyuM che.) amarunu e muktaka tathA ke.ha.dhruvano anuvAda huM nIce ApuM chu : dIrdhA vaMdanamAlikA viracitA dRSTyaiva meMdIvaraiH puSpANAM prakara: smitena racito no kuMda-jAtyAdibhiH / datto svedamucApayodhara-bhareNAryo na kuMbhAMbhasA svairevAyavayaiH priyasya vizatasa tanvyA kRtaM maMgalam // ('dRSTyai va'ne badale pAThAMtara 'netrair vineM0') 'dvAre vaMdanamALa dIrdha suhave nene, na nIlotpale pUre markalaDe ja coka juvatI, nA jAIjuI phUle ne ardhe arape payodharajaLe, nA kuMbhakerA paye vhAlAnAM pagalAM vadhAvI vidha e aMge ja tanvI liye.' A muktakanA bhAva, saMcArI, rasa vagerenuM vivaraNa karatAM dhruve kahyu che : 'ahIM pahelA caraNamAM autsukya, bIjA caraNamA hAsa ane trIjA caraNamAM sveda Adi bhAva pratIta thAya che, te badhA harSa nAme saMcArI bhAvanA sahakArI banI pravAsAnaMtara saMbhogazRMgAranuM poSaNa kare che. 'sarasvatI kaMThAbharaNa' pramANe samAhita alaMkAra che, te nAyakanA paritoSa rUpI dhvani- aMga che. A vilAsa nAme svabhAvaja alaMkArano dRSTAMta che. AtmopakSepa narma che. vyatireka alaMkArano dhvani che'. (pR. 25-26) / bhojakRta 'zRMgAraprakAra mAM saMbhogazRMgAranA nirUpaNamAM. ratiprakarSanA nimitta lekhe je priyAgamana-vArtA, priyasakhIvAkya vagere darzAvyAM che, temAM eka prakAra maMgalasaMvidhAnano che. priyanA svAgata mATe dadhi, durvAMkura vagere jogavavAM te maMgalasaMvidhAna. tenuM je dRSTAMta ApyuM che, te apabhraMza bhASAmAM hoIne teno pATha ghaNo bhraSTa cha (pR. 1221). tenuM punarghaTana karatAM je keTaluM samajAya che teno artha A pramANe che : priyane Avato jotAM ja harSAvezathI tUTI paDela valaya te zveta java, hAsya sphuyuM te dahIM, romAMca thayo te dUrvAMkura, prasveda te rocanA(?), vaMdana te 4. Page #94 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [89] maMgaLapAtra, virahotkaMThA adRzya thaI te utArIne pheMkeluM lUNa, sakhIonI (AnaMda)azrudhArA te jaLano abhiSeka, virahAnala bujhAyo te AratI-A rIte priyatamanA Agamane mugdhAe maMgaLavidhi saMpanna karyo / (vI. ema. kalakarNI saMpAdita Prakrit Verses in Sanskrit Works on Poctics. bhAga 1, pariziSTa 1, pR. 34) / . Ano ja jANe ke paDagho somaprabhe 'kumArapAlapratibodha mAM pADyo che. kozA gaNikAe sthUlabhadrane potAne tyAM Avato joI kaI rIte tenuM potAnAM aMgo vagerethI premabhAve svAgata karyaM te varNavatAM kavi kahe che : kaliu dappaNu vayaNa-paumeNa rolaMba-kula-saMvaliya, kusuma-vuTTi diTThihi payAsiya / / palhattha-uvarilla thaNa, kaNaya-kalasa-maMgala-darisiya / / caMdaNu daMsiu hasiya-misi, iya kosahiM asamANu / ghara pavisaMtaha tAsu kiu, niya-aMgihiM saMmANu // (1995nuM punarmudraNa, pR. 506, padyAMka 14) 'vadanarUpI darpaNa dharyu, dRSTipAto vaDe bhramara-maMDita kusumavRSTi karI, uttarIya khasI jatAM pragaTa banela stano vaDe mAMgalika kanakakalaza darzAvyA, hAsyavaDe caMdana - ema gharamA praveza karatA sthUlabhadranu kozAe potAnAM aMgo vaDe anupama saMmAna kayuM.' chevaTe vizvanAthanA 'sAhityadarpaNa'mAMthI : atyunata- stana-yugA taralAyatAkSI, dvAri sthitA tadupayAna-mahotsavAya / sA pUrNa-kuMbha-nava--nIraja-toraNa-srak-saMbhAra-maMgalamayatna-kRtaM vidhatte // 'jenuM stanayugala ati unnata che, ane netro caMcaLa tathA dIrgha che evI te taruNI priyatamanA Agamanano utsava manAvavA dvArapradezamAM UbhI che. tethI pUrNakuMbha, nIlakamaLa ane toraNamALAnI maMgaLasAmagrI kazA ja yatna vagara upasthita thaI gaI che.' . Ama, mULe bIja rUpe jovA maLatuM eka kAvyAtmaka bhAvanuM varNana uttarottara paraMparAmAM kavio dvArA kevu vistaraNa pAmatuM jAya che tenuM A eka sarasa udAharaNa che. Page #95 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [90] 'jugAijiNidacariyaM' nA eka padyano AdhAra vardhamAnasUrie temanI 'jugAIjiNiMdacariya', vagere kRtiomAM pUrva paraMparAono ThIkaThIka lAbha lIdho cha / 'jugAijiNiMdacariya' (racanAkAla I.sa. 1104)mAM RSabhanAthanA dhanasArthavAha tarIkenA pahelA bhavanA varNanamAM dhana eka savAre je maMgaLapAThaka vaDe uccArAtuM maMgaLa padya sAMbhaLe che te nIce pramANe che (mudrita pATha azuddha hoIne zuddha karI Apyo che) : kumuya-vaNamasohaM pauma-saMDaM susohaM amaya-vigaya-soyaM ghUya-cakkANa cakkaM / pasiDhila-kara-jAlo jAi atthaM mayaMko udayagiri-sirattho bhAi bhANU pasattho // (pR. 4, padyAMka 43) saMskRta chAyA : kumuda-vanamazobhaM padmaSaMDaM suzobhaM amada-vigata-zokaM ghUka-cakrANAM cakram / / prazithila-kara-jAlo yAti astaM mRgAMka udayagiri-zira-stho bhAti bhAnuH prazastaH // A nIce ApelA mAghakRta 'zizupAlavadha nA jANItA padya (11, 64)no ja prAkRta anuvAda cha : kumuda-vanamapani zrImadaMbhoja-khaMDaM tyajati mudamulUkaH prItimAMzcakravAkaH / udayamahimarazmiryAti zItAMzurastaM hata-vidhi-lalitAnAM hI vicitro vipAkaH // vardhamAnasUrie AnuM cothu caraNa choDI dIdhuM che / __ * * * Page #96 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jain Monumental Paintings of Ahmedabad Dr. Shridhar Andhare Pilgrimage is one of the primary institutions in India, which has exercised great influence on the minds of the people of all dimensions. According to Kashi Khanda of Skanda Puranal there are two kinds of Tirthas namely, Manas Tirtha and the Bhauma Tritha i.e. spirirtual and physical objects of pilgrimage. It is said that those whose minds are pure, who are men of virtue and those who are self controlled and saintly beings sanctify the places they visit and theniselves become peripatetic Tirthas. In the Tirtha Yatra chapters of Mahabharata? it is mentioned that,"It is the purity of mind and senses, wisdom, truth, freedom from anger, pride and sins and above all treating all creatures as their own selves is the essence of all pilgrimage." In the second category of physical Tirthas are included the Dharma Tirtha i.e. places noted for men of learning; the Artha Tirtha i.e. centers of trade and industry on the banks of a confluence; the Kama Tirtha i.e. where men of worldly desires enjoyed life in full luxury and the Moksha Tirtha i.e. secluded spots among natural surrounding fit for meditation. More often all or more than one of the above factors nike a place famous as a place of pilgrimage such as Varanasi, Avanti, Dwarika and many others which are common to other religions including Jainism. Buddhism inspired Buddha's disciples in creating holy spots. The same phenomenon holds good for Hinduism and Jainism. We observe that even the aboriginal cult figures of Yakshas and Nagas were assimilated to fulfill the needs of the Buddhist, the Brahminical and Jain pantheons which gave rise to new Tirthas. At this point of time the Sthala Mahatmya' evolved and regarded each Tirtha as the epitome of the entire country, 1. N. P. Joshi. Skanda Purana (Marathi Trans.) sake 1905. Pune. See Kashi Khanda (Uttarardha) pp. 197-252. 2. Mahabharata. Aranyaka Parvan. ch.80. 3. ob-cit. Page #97 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [92] The ancient Jain tradition, rich in its system of philosophy, religion and ethics presents in its Tirthas an equally interesting cross section of Indian cultural heritage. This vast material is recorded in the Tirthamala, or the memoirs of the Jain pontiffs, of the Sanghas, Practically all the great centers of civilization were included among the Jain Tirthas such as Mathura, Kampilya, Ahichhatra, Hastinapur, Rajagraha, Kaushambi, Ayodhaya, Mithila, Avanti, Pratisthana, Champa(Bhagalpur), Pataliputra, Sravasthi, Varanasi, Prayag, Nasikeya, Prabhas, Dwarika and many others. Acharya Jinabhadra Suri (ca. 14th cent.) preserved the records of the Jain religious tradition in his Vividha-Tirtha-Kalpa, a compendium of hymns and stotras composed by these wandering religious teachers, constitute a valuable account of their literary activities and provide a religious history of the Sanghas. The heads of such pilgrimages were called Sanghapatis who organized such activities under the guidance of some spiritual teacher or Acharaya and undertook its financial responsibility. It is this pious act which earned them the honorific title of Sanghapatis, Sanghvi or Sanghi in Hindi, Gradually, this concept gave a great impetus to the Tirtha Yatra activity among the Jain coniniunity and achieved for it a vitality and continuity unknown elsewhere. Thus, it is apparent that like other sects, the Jains also had and still have their Tirhtas or holy places all over India. They are invariably located on picturesque hilltops which are difficult to access, but which provide undoubtedly, the most natural surroundings for concentration. Famous among them are Satrunjaya and Girnar in Gujarat, Samimeta Shikhara in Bihar and Astapada (the exact location of this Tirtha in geographical terms is not clear, though it is ragarded as one of the Tirthas by the Jains). It is customary for the Jains to visit the Tirtha of Satrunajaya at least once in their lifetime to gain wisdom because this Tirtha is most sacred to them. For those who are unable to visit the Tirtha, the Jains created a radition of commissioning such painted Patas (cloth banners) illustrating the Tirthas in a symbolic and cartographic manner. A number of such banners have been published by the Page #98 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 93 ] author in the recent catalogue of "The Peaceful Liberators."** These banners are hung oriented toward the direction of the Satrunjaya hill, at sacred jain locations such as temples, Upasrayas (temporary resting places for itinerant Jain monks and nuns) and other such institutions on the day of Kartik sud punam, i.e. on a full moon day of the month of Kartika (October-November) for public viewing. On this day thousands of devotees visit and worship the Pata and the Tirtha of Satrunjaya is thrown open to all from this day. As a result of this religious belief wealthy Jain families often commissioned painting of Tirtha Patas mainly on cloth. Therefore we see a number of such banners surviving even today. Moreover, such Patas were also made on wooden planks, in plaster work on temple walls and also carved in stone in low relief, to be displayed inside the temples. The earliest examples of these can be seen at the Osian and the Ranakpur temples in Rajasthan which date back to the 11th and the 15th centuries respectively. : It is generally observed that smaller Panchatirthi Patas i.e. banners showing five Trithas, were of early dates and were by and large preserved in folded or scroll forms for easy portability. Subsequently the size of the Patas become large as they were in tended to be displayed in Jain public places for big audiences. Some of these Patas bear inscriptions mentioning the place, time of creation and also the names of the benefactors etc. Two such interesting specimen of Vividha Tirthi Patas? are dicussed here in detail. These form the subject matter of this paper. 4. 5. 6. Pratapaditya Pal. The Peaceful Liberators. Jain Art from India. LACM 1994. See Jain Monumental Paintings. U.P.Shah. Vardhamana Vidya Pata. JISOA Vol.X. 1942. pp 42-51. Shridhar Andhare."A note on the Mahavira Samavasarana (pata). Chhavi I. Golden Jubilee Volume. Bharat Kala Bhavan, Benares, 1972. U. P. Shah. Treasures of Jain Bhandaras. L. D. Series 69. Ahmedabad 1978. col. pls. V and VI; B+W pls. 131-133. Also see Shridhar Andhare. painted Banners on cloth: Vividha Tirtha Pata of Ahmedabad. Marg, Homage to Kalamkari. Bombay, 1979, p. 40. Page #99 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 94] Both the Patas are in a vertical format, the longest one measuring 4.5 x 1.20m. of the Samvegi Jain Upasraya and the other somewhat shorter measuring 3.5 x 1.08m. of the Anandji Kalyanji Pedhi, in Ahmedabad diplay identical subject matter of illustrating various Tirthas in a symbolic manner. Both have extensive colophons and Sanskrit text relating to pictures on the Pata describing each, line by line. Such a practice is noted here for the first time. Apsrt from mentioning the name of the benefactor as Seth Shantidas of Ahmedabad, the Jain magnate of the Mughal period, the scribe mentions a succession of the great Jain monks of the late Akbar - early Jehangir period starting from Shri Hiravijayji to Vijayasena Suri to Rajasagar Suri to Buddhisagar Suri and others by whose commands the Pata was ordered by Seth Shantidas. The end of the long colophon mentions the following in Devanagari script. "svasti zrI. vikrama saMmat 1698 varSe jyeSTha sita.......... mahArAjAdhirAja pAtazAha zrI. akabara pratibodhaka.... hIravijayasUri paTTodaya giri dinakara .... bhaTTAraka zrI. vijayasena sUrizvarANAm bhaTTAraka zrI. rAjasAgara sUri caraNAnAm, yuvarAja bhaTTAraka zrI. buddhisAgara sUri pramukhAneka vAcanA di catura parikara caraNAnAm upadezAt ahimadAbAda vAstavye osavAla jJAtIya zrI. ciMtAmaNI pArzvanAtha prAsAdAdi, dharma, karma, nirmANa, niSNAta zA. zrI. zAMtidAsena sakala manuSya yogya paMcabharata, paMcairAvata, paMcamahAvidehAtItAnAgatA ? vartamAna 20, virahamAna 4, zAzvatajina - zAzvata jina tIrthapaTa zrI. zatrujaya, girinAra, tAraMgA, arbuta, candraprabhu, munisuvrata, zrIjirAIlA pArzvanAtha, ca, zrI. navakhaMDA pArzvanAtha, devakula pATaka, mathurA, hastinAgapura, kalikuMDa, kalavRddhi karahATaka sAcora Adi nAma yukta - saptaviSata nAmaM - idam." Though the last few lines of this colophon are not legible, the rest undoubtedly confirms that the Pata was commissioned by Seth Shantidas living at Ahmedabad in A.D. 1641. The Samvegi Upasraya Pata has also similar text but certain portoins have been left blank. However both colophons need detailed study. From this elaborate colophon it would be apparent that Seth 8. M.S.Commisseriat. A History of Gujarat. Vol. II. Orient Longmans. Bombay. 1957. Ch. XIII. p. 140-143. Page #100 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [95] Shantidas was a devout Jain and spent his great resources freely on purposes enjoyed by his faith. His career and activities flourished during the reigns of Emperor Jehangir and Shah Jahan and his great resources as a financier, and business connections at the inperial court as a jeweller, enabled him to enjoy considerable favour and influence at the imperial court at Delhi. He had attained a very high social position and was made the first "Mayor of Ahmedabad" by social voice. During the course of his magnificent career he built the temple of Chintamani Parsvanath in a suburb of Ahmedabad. According to Chintamani Prasasthi', a Sanskrit verse, written in A.D. 1640, on the basis of the original copy found by Muni Jinavijayaji in Ahmedabad, this temple was begun in A.D. 1621 during the regin of emperor Jehangir by Seth Shantidas and his brother Vardhaman. In view of Jehangir's happy relations with Jain leaders and his tolerance of their religion, the construction of the temple was finally completed in A.D. 1625. This monument was seen by an itinerant German traveller Mendelslo, who confirms that after his visit Aurangzeb converted this teniple into a masjid. Another French traveller by the name of M.de Thevenot who visited the city in A.D. 1666, writes that,"The inside roof of the mosque is pretty enough and the walls are full of the figures of men and beasts etc." This brings to light the fact that there was painting activity in Ahmedabad in the early 17th century. Moreover, Shah Jahan also issued a number of farmans in favor of Shantidas which throw significant light on the activities of that period. A detailed study of these documents is on the way. In yet another instance quoted in the Jain Rasamalalo which, apart fron giving a vivid account of Shantidas's career mentions in Gujarati that, "He had got made several Tirtha Patas of Siddhachal and others fron emperor Akbar.' mahAna akabara ane jahAMgIra bAdazAha pAse temanU sArI rite mAna hatu. akabara bAdazAha pAsethI temaNe siddhAcala tIrthAdinA paTTAo karAvI lIdhA hatA." 9. ob-cit 10. Jain Rasamala (Gujarati). Pt. I.Srimad Buddhisagarji Grantha mala. No. 24. Bombay 1902. p. 8. Page #101 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [96] 9 It is well known that Ahmedabad and Patan in Gujarat have been prolific conters of Jain and secular paintings on paper and cloth till about the middle of the 15th century, of which the Champaner Panchatirthi Pata11 of A.D. 1433, and the Vasanta Vilasa scroll of A.D. 145112. painted at Ahmedabad are the major landmarks. It is very likely that due to the frequent visits of the Mughal royalty in and around Gujarat in the late Akbar-early Jehangir period that practicing Gujarati painters shed some of their earlier characteistic features and adopted new conventions of dress and landscape as evidenced by the Matar Sangrahani Sutra of A.D. 1583 now in the collection of the L.D.Museum in Ahmedabad. At the same time the cultural scenario of Ahmedabad appears to be gradually changing. Obviously, Seth Shantidas's cordial relations with the imperial Moghuls at Dehli may have brought about certain changes which are reflected in the arts and crafts of that period. Art of miniature painting in particular shows a new understanding in the first quarer of the 17th century in the so called popular Moghul documents but with a strong Rajasthani and Gujarati flavor. This material was discovered and published in the last two decades of which the MS. of Anwar-i-Suhaili of A.D. 160114 painted at Ahmedabad, the Cowasji Jehangir folio of Gita Govinda15 and a set of horizontal Ragamala paintings16 published by Saryu Doshi and Tandon in Marg and the latest set of Bhagavata Purana11 discovered by the author, all 11. Moti chandra. Jain miniature Painting fron Western India. Ahmedabad 1949. Figures. 177,182, also see N.C.Mehta, A Painted Roll from Gujarat. A.D.1433 Indian Arts and Letters Vol. VI. pp. 71-78. 12. Norman Brown. The Vasanta Vilasa. New Haven 1963 13. Moti chadra and U.P.Shah. New Documents of Jain Paintings. Mahivara Jain Vidyalaya. Pt. I. Bombay. 1968. p. 356. 14. R.Pinder Wilson. Paintings from the Islamic Land. Oxford 1969, pp. 160-171. 13 15. Karl Khandalavala and Moti Chandra. Miniatures and sculptures from the late Sir Cowasji Jehangir Bart, Bombay 1965. col. pl.D. Fig. 69. 16. Saryu Doshi and R.K.Tandon. Marg. 1981. Notes. 17. An Illustrated MS. of Bhagvata Purana. (Private collection.) Unpublished. Page #102 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [97] may belong to Gujarat or may have been painted in Gujarat up to ca. 1650 A.D. In respect of building activity of Gujarat in the early 17th century, especially at the mosque of Sarkhej ka Roza in Ahmedabad; there are extant remains of wall paintings above the arches and on the interior of tombs of some of the subsidiary mosques in the contemporary Mughal style, which stylistically resemble the two Suri Mantra Patas of the early 17th century, published by Sarabhai Nawab 8. These Patas have been lost but they impart a glimpse of the style that prevailed in Ahmedabad in the early 17th century. The Pata from Prachya Vidya Pratisthana, Paladi, Ahmedabad which represents Vividha Tirhtas again is an example of the type of painting that was done at Ahmedabad in the early 17th century. It is a curious mixture of Mughal and Jain elements with male and female figures clad in contemporary Mughal costume. The next two large vertical Patas from Samvegi Jain Upasraya and Anandji Kalyanji Pedhi respectively, hereafter culled no. 1 and no. 2 are quite similar in many respects and are perhaps painted by the same hand at the same time. They are divided into four parts horizontally. The only difference being that the first has the colophon on the top whereas the second has it at the bottom. The general arrangements of Patas shows the ground completely filled with smaller rectangles of different colours showing seated Tirthankaras and other deities in rows numberin 904. The first register from the top has a Shikhara shaped arrangement with ascending steps having rectangles filled with cosmological calculations, smaller and larger temples and other figures etc. The second register has two Tirthas, Satrunjaya above and Girnar Garh below, divided by a second line of boundary wall. The drawing and painting in this square is similar to what one observes in the Mewar Ramayana of 1649 by Manohar. This does not appear to be very far in date from the Patas presently under discussion. In this semistylized landscape the artist has tried to give a number of symbolic 18. Sarabhai Nawab. Suri Mantra Vidhi, Ahmedabad 1971. Page #103 -------------------------------------------------------------------------- ________________ . [98] and historic details which can be interpred. It shows a number of teniples, Kundas, lakes and ohter details, The last register has various other Tirthas including Astapada and Sammeta Sikhara. The arrangement here is so complex that it becomes rather difficult to identify. However, the following; Sri Satrunjaya, Girinara, Taranga, Arbhuta, Chandraprabhu, Muni Suvrata, Sri Giraila Parsvanath, Kalavriddhi, Karahataka, Scahor etc. are included in the text. The last two examples are late and belong to the Anandji Kalyanji Pedhi and the Samvegi Jain Upasraya respectively. I acknowledge the courtesy of the institutions which have allowed me access to their material in the preparation of this paper. I am also thankful to Shri Laxmanbhai Bhojak and Shri Amrutbhai Patel for their help in reading the colophon. Page #104 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Interpretation of a Passage in the Bhagavadajjukiya H. C. Bhayani In the well-known farce Bhagavadajiukiya by Mahendravikramavarman (7th cent. A.C), the Yama's agent taking with him the snatched away life of the courtesan, decribes the route he traverses to reach Yama's land in the following verse. (no.25) : gaGgAtIrya vindhyaM zubha-salila - vahAM narmadAmeSa sahyaM goleyIM kRSNaveNNAM pazupati - bhavanaM suprayogAM ca kAJcIm / kAverI tAmraparNImatha malayagiriM sAgaraM laGghayitvA / vegAdutIrya laGkAM pavana - sama-gatiH prAptavAn dharma- dezam // Lockwood and Bhat have understood goleyim as qualifying Krsnavenna and meaning 'whirling'. The translations of Beloni-Filippi, Van Buitenin and C. Minakshi are not accessible to me. I think goleyim (better gauleyim) here is a synonym of the river Godavari on the following grounds. The river Godavari is also known as Goda in later Sanskrit. Its Prakrit form gola has been widely used, and adopted in late Sanskrit also. In medievel literature Golla is known as the name of a country. Probably it is based on golya, 'the country around the river Gola'. golla- occurs in Hemacandra's Parisistaparvan (8,194) (MW) and in Prakrit in Malayagiri's commentary on the Avasyaka (PSM). In the Raula-vela (in a mixture of Late Apabhramsa and Early Indo-Aryan), datable in P. 12 cent. A.C. occur golla 'a person from the Golla country' and golla 'a girl from the Golla country'. In view of this gauleyi in the third line of the cited verse can be taken to mean the river of the Golya country. It is in line with the other river names occurring in the verse Ganga, Narmada, Krsna/ Krsnavenna, Kaveri and Tamraparni. * * Page #105 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [100] References : Bhagavadajjukiya. Ed., Anujan Accan. 1925. King Mahendravarman's plays. Edited and Translated by M. Lockwood, A. Vishnu Bhat. 1978, 1991. (The Preface and the Bibliography give infromation about other editions and translations of the Bhagavadajjukiya). Raula-vela of Roda. Ed. H. C. Bhayani. 1994. * * * Page #106 -------------------------------------------------------------------------- ________________ meruratna-upAdhyAya-ziSya-kRta pAMDavacaritra-bAlAvabodha ('anasaMdhAna'-4, pR. 85 thI cAlu) (aMbA-aMbikA-aMbAlikA-haraNa) vicitravIrya-vivAhaha resi cara mokaliyA cihu disi desi // 126 je dekhu kaMnyA guNavaMti vinayavaMti je vali rUpavaMti / bali chali te kaMnyA ANesuvicitravIrya huM paraNAvesu / / 127 (bolI) isai prastAvi eki cara kAsI-nagara-thikA AviyA chaiM / tehe gAMgeu taNA pada kamala praNamI-nai vArtA kahaI chaI / sAMmI, sAMbhali kaMnyA trihuM-nI vArtA / Ava Ava (?) apasarA bhAMjI nai akekI ghaDI chai / kAsIpurI nagarI kAsI-narezvara rAjA rAjya karai / teha-nai kAsIzvarI paTarAMNI / teha-nai triNNi kumari / triMNNa-i yovana saMprApta huI chaI / tiNi kAsI-narezvari vizva mAhilA gamA aneki rAja-kumara joAvyA / paNi tIha-nI jAMmaliI vara kuNhai na milaI / ti-vAra amhe isiuM vimAsiuM / IhaM trihuM kaMnyAnI jAMmalii eka vara rAjA vicitravIrya chai paNi bIju vara nathI / ti-vAraM gAMgei kahiuM / te kaMnyAnAM nAma siyAM? cara kahaI chaI, sAMbhalu / vaDI nAMma aMbA, teha luhuDI-nuM nAma aMbikA, trIjI-nuM nAma aMbAlikA / paNi devAM hI durlabha / valI gAMgeu kahai chai / eka vAra mgaaviiaii| jai mAgI di ta liiN| nahItari balAtkAri leI Avisu / cara valI kahaI chaI / sAMmI, mAgiQ-tAgiq rahiu / ata kAMI sayaMvarA-maMDapa maMDANuM chai / mahA-manohara suvarNamaya ratnamaya pITha / pittalAmaya rupyamaya bhIti / thAMbhA kuMbhI sirAM pATa pIDha suvarNamai Upari ratna-kaMbala vastra tehanA ulloca / caMdroAnAM maMDANa / ti-vAra-pUThiI maNi-muktAphala-taNAM jhUbikA / aneki kikiNi-taNA jhnntkaar| koraNI-taNI vitipiti / citrAMmaNataNI vicitrAI / jala-yaMtra maMDANA chaiM / aneki maMconmaMca baMdhANA chaiM / rAya rANA maMDalIka pratiiM kuMkuma-patrikA mokalI chaI / rAja-kumara-nI koTi milI chaI / paNi ji kAI ApaNapA hUi niuMcaM nathI / te satya-nuM kAraNa bhaNI / kAI rAjA vicitravIrya beDIvAhA-nI beTI-nu beTu / eta na mAMna vicArIai chai / satyavatI-nu mUla saMbaMdha na jAMNai / Page #107 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 102 ] gAMgeu kahai chai / pAdhaeM ApaNapA niuMtaraM nathI mokaliuM ? tu joe mAharA hAtha / tima karuM jima khAtAM navi saraI / ti vAraM valI pailA kahaI chaI / svAmina, lagana-ADA pAMca dina chaI / ti vAta sAMbhalI anai gAMgei cara pahirAviyA / UThiu gAMgeu / divyamai ratha eka saja kIdhu / chatrIsa DaMDAudha tehe bhariu pUriu / ApaNapaiM hAthi koDaMDa dhanuSa lIghu / tolA yamala bhAlA bhAthA bhIDiyA / cAli kAsI-purI-bhaNI / __pAMcamai dini prabhAta-samai gAMgeu rathi baiThu sayaMvarA-maMDapa-mAhi pahutu / rAja-kumara-nA lAkha koDi dekhivA lAgu / AbharaNi alaMkaraNi parivAri prvriyaa| aneki siMghAsaNa maMconmaMci baiThA nitya prekSaNIka karAvaI chaI / isi prastAvi kAsI-narezvara-rAjA maMDapa-mAhi Aviu chai rAMNI-sahita / triMNNai [3kha] kumari pratIhArI-sahita AvI chaiM / te kumari-nA satya-nai teji karI rAjakumara-nAM teja AchAM kiyAM / triMNNi-i kumari trihuM-ne hAthe vara-mAlA / maMDapa mAlhatI mAlhatI pratIhArI muharaM thikI vara-taNAM vraNana karI vara dikhAlai chai / chatrIsa lAkha kanoja-desa-nu sAMmI kanoja-rAya-nu kumara karNa / gamai? na gamai / valI AgheraDI cAlI pratIhArI / A sAta-lakSa karNATa-deza-taNu svAmI vipularAjA teha-nu kumara jaitamAla / gamai ? ata nA / valI AgheraDI cAlI pratIhArI / A nava-lakSa kUkaNa-deza-taNu svAmI balicaMDa rAjA teha-nu kumara balamitra / gamai ? ata nA / valI A nava-sahasra navasArI-desa-taNu svAmI rAjA rUpasena teha-nu kumara sasivadana / gamai ? ata nA / valI pratI0 / A sATha-sahasra kekiMdhA, teha-nu svAmI ketu rAjA, teha-nu kumara sUryasena / gamai ? ata nA / valI pratI0 / A batrIsa-lAkha marahaTTha-nu svAmI mahIpAla rAjA, teha-nu kumara pradyotana / gamai ? ata nA / valI pratI0 / A mAlavA desa-nu svAmI dharavIra rAjA, teha-nu kumara pratApamalla / gamai ? ata nA / valI pratI0 / A nava- sahasra lADa desa-nu svAmI lIlAMgada rAjA, teha-nu kumara caMdrasena / gamai ? ata nA / valI pratI0 / A nava-sahasra surASTra desa, jehanu svAmI AnaMdadeva rAjA, teha-nu kumara karNarAja / gamai ? ata nA / valI prtii0| A pAMcAladesa-nu svAmI pAMcAla rAjA, teha-nu kumara vidyutprabha gamai ? ata naa| valI prtii0| A kacchadesa-nu svAmI kapola (?) rAjA, teha-nu [kumara] suMdara / gamai ? ata nA / valI pratI0 / A nava-lAkha siMdhu desa-nu svAmI rAjA savera - Page #108 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 103 ] nu kumara dadhipUrNa / gamai ? ata nA / valI pratI0 / A maru-desa-nu svAmI kRSNadeva rAjA-nu kumara mahInAtha / gamai ? ata nA / valI pratI0 / arbudAcaladesanu svAmI praharAja rAya-nu kumara rAjasyaMghA / gamai ? ata nA / valI pratI0 / dasa-sahasra medapATa-nu svAmI sahasramalla-nu kumara kalAkarNa ! gamai ? ata naa| valI pratI0 / savAlakha-nu svAmI mallarAja teha-nu akhairAja kumara gamai ? ata naa| valI pratI0 / UMDaDavihAradesa-nu svAmI gaMgAdhara rAjA-nu kumara gaMgadatta / gamai ? ata nA / tihAM thikI triMNNai cAlI anai gAMgeu-nai rathi AvI chaI / pratIhArI kahai chai, sAThi lakSa kurUkSetra desa, e teha-nu svAmI gAMgeu bolIai, jAnhavI gaMgA-taNA udara-nu Upanu, syAMtana-rAya-taNu putra, sobhAga-suMdara, asama sAhasIka malla / sahasrakiraNa sUrya-nai pratApi, sola-kalA-saMpUrNa jeha-nI kirnnaavlii| zUravIra parAkramI, syaMgha-ne parikramI / mAtA-pitA-nu bhagata / gaMgAjala-samAna jeha-nA nirmala guNa / vAcA-avicala maryAdA-mayarahara / saraNAIciDAya-pAMjara / dAMni dalidrahara, jAcaka-jana-kalpatara / ekAMga vara vIra / vIrAdhivIra biridA caturdaza vidyA-nidhAna batrIsa-lakSaNaka / bahuttari-kalAkuzala / kUrcAla sarasvatI / gotra-govAla / bAla-brahmacArI / eha gAMgeu kumara / jai eha-nA pada-kamala prAmIaI tu manovAMchita vara-taNI prApti hui / pratIhArI-nA e bola kahatAM samI triMNNai kanyA UpADI samakAla ApaNai rathi baisArI / valI gAMgeu kahai chai, bhaIo ! kahisi aNakahiiM chala karI giu / huM kahI kahAvI jAuM / jeha-ne khave khAji hui, te Avijyu / jehanaI peTa dukhatuM hui, te Avijiu / isyA bola kahI gAMgei hAthi dhanuSa lIdhu / dhoMkAra nIpajAviu / tivAraM ghaNA kumara pulAyana karivA lAgA / nAsatA eki aDavaDI paDaI chaI / hAtha-paga alagA huI chaI / jima kesarI syaMdha-nai nAdi gajeMdra gaDaDI paDai te pari sayaMvara-maMDapa-mAhi huvA lAgI chai / cAliu gAMgeu hastinAgapura-bhaNI / tIha-mAhi je mahA zUravIra hatA te paraspariI kahivA laagaa| ApaNapaI jIvatAi A ekAkI mAtra triNNii kanyA leI cAliu / valI kahI kahAvI-nai / ti vAra lAkha rAjakumAra U(4 ka)ThiyA / ApaNe ApaNe parivArasahita gAMgeu-nA ratha bhaNI AvIA / ... galaI valiyA ratha cau kera viiNttiu| bAMNa-nI dhara dhoraNi calAvI / paNi gAMgeu-lagai ekai na jAI / paNi tuhai Page #109 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [104] gAMgeu - nai mani dayA - nu pariNAMma / ti vAra gAMgei bAMNa melhiuM / caupaI java gAMgei paraThiuM bANa maNua bApaDA kahi kuNa mAtra melhiuM kSipra bAMNa gAMgevi kahi-nAM nAka gayAM kahi kAMna kAsIpati bolAviu rAu amha kUM kutrI nahI mokalI kAsIpati lAgu tu pAi e triNai kaMnyA tumhi varu cAlu huM sAthiI Avesu Apisu savi mayagala tokhAra gAMu - sAthi thiu rAu gayapura pATaNi utsava-raMga vicitravIrya paraNAviu rAu manaha taNA manoratha savai viSaya - sukhi lAgu rAjiMda rAja- taNI kaya na karai sAra vIsArI mAya-taNI bhagati gAMgeu mana-mAhi na dharai amara-loka chAMDai sura-ThANa viNa - lAgA moDAviyA gAtra veNI - DaMDa gayA savi khevi nAsa bhaDa melhi savi mAMma kahi tUa karauM kisu hiva ThAu hava je tau sikhyA diuM kara joDI vIMnatI karAi jaM jaM jANu taM taM karu tihA AvI vIvAha karesu aratha garatha koThAra bhaMDAra lodhA apara save samudAu varatiu vaDau mahotsava - raMga paNi te gAMgeu-nu pasAu paMca viSaya suhabhara bhogavai ani kAMI teha ji ANaMda pAyaka parighu gaya tokhAra guru-deva-nI na jAMNai jugati dharama nIMma kAMI navi karai diNi diNi ramaNi - sarisa ghaNa neha chuDi rAu durbalau deha zravaNa aMkhi nAsA huI hINa taM jAMNI jaMpai gAMgeu viSaya - sukhi lAgu ekaMta dharma artha ziva - sukha - nuM ThAMma eka kAmi lAgu mana raMgi satyavatI dIdha upadesa gAMgeu-ne lAgu pAi lI 130 vacana - kalA saghalI thaI kSINa sAMbhali bAMdhava sAcu bheu dekhi deha-nu Aviu aMta trihuM - taNuM taI pheDiDaM ThAMma jAisi marI nIMmisahi bhaggi lAjiu mani kAMI lavalesa cyArai bola patagariyA rAi 135 140 Page #110 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [105] [dhRtarASTra-pAMDu-vidura-janma] jAyau aMbAdevihi putra dIu nAma dhRtarASTra nirutta dAu nAma vRtarA kAMI ika puvva-kaMma-vInAMNi janama-lagai jAyaMdha su jAMNi ji(?ja)Niu aMbikA valI suputra dhura-laga pAMDu-rogi saMjutta pAMDu nAma dIdhuM teha-naI pAMDu-roga dhura-laga jeha-naI aMbAlikA ji(?ja)Niu suta teNi jANItu rAMNe rAeNi vidura nAma dIdhuM sua tAsa vidyA-kalA-sarisa abhyAsa paMca paMca vauliyAM jai varasa gAMgeu baiThau trihuM sarisa kAMI ika puvva-neha-i(?a)hinAMNi vidyA kalA... bhaNAvai tAMNi sakala-kalA-nA haA sajAMNa poDhA thiyA prAkrama-parAMNa vicitravIrya vIsariu upadesa karai puNya navi kaya lavalesa 145 valI kAMma sevai atyaMta diNi diNi deha jhuDI gaI aMti khayana-roga lAgu jasa aMgi vivanu rAu vilAsi aNaMgi mRtyu-kAja kIdhAM gAMgei bolAviu dhRtarASTra guNei vaDu kumara tuM vaDu guNe u baisi pATi bolai gAMgeu dhRtarASTra bhaNi saMbhali tAu majha rAjya-nu nahIM e nyAu hu~ jAcaMdha kahiu dhRtarASTra pAMDu-kumara baisAru pATi pAMDu-kumara-rahaiM dIdhuM rAja jAMNe gAMgeu yuvarAja krami krami pAMDu huu vRdhivaMta tapai rAji jimi kamaliNi-kaMta 149 (dhRtarASTra-vivAha) (bolI) je vicitravIrya-nA kumAra dhRtarASTra, pAMDu anai vidura, tIhanA pANigrahaNaciMtA gAMgeu-nai mani apAra huI chai / ciMtA karu ma cItavu, avara ku ciMtai kaaNii| kSIra payohari jiNi Thaviu, bAlaka udari ThiyAi // gAMdhAra-desa, sabala rAjA, teha-nai zakuni beTu / gAMdhArI-pramukha ATha beTI, paNi AThai apacharA-samAMnA / ketaleI. eke dihADe te sabala-rAjA divaMgata huu / zakuni rAji baiThu / paNi je ATha bahina chaI, tIha-nA vivAha-taNI ciMtA ghaNI / eka rAja-ciMtA / bIjI ATha bahina-nA vivAha-nI ciMtA / tiNi karI Page #111 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [106] rAjA zakuni vyagra-citta dihADai dihADai dUbalu thAi / biMdunA'pyadhikA ciMtA cicA, thAi (?) bhavet tu me matiH / citA dahati nirjIvaM, ciMtA jIva-samanvitam // ekadA prastAvi rAjA zakuni nidrAM puDhai chai, sipunAMtara-mAhi siuM dekhivA lAgu chai / devi-eka dekhai, dIdIpyamAna deha, calata kuMDala AbharaNa (4kha), deva-dukkhita(?Sya) vastra / jisiu kAMI teja-nu puMja hui / rUpa saubhAgya lAvaMnya-nI dhaNIyAMNI jANai huMti / (ti)Ni jaagviu| rAi page lAgI praNAMma kIdhu / mAta, tamhe kuMNa / khiiu| huM tamhArI kulavati(? devatA) / tuM ciMtAvanta jAMNI karI huM tujha rahaI kahivA AvI / e kumari-naI vara-taNI ciMtA ma krisi| IharaI eka-i-ji vara sirajiu chai / zakuni valI pUchai chai / mAta, kahu-na te kuMNa / devi kahai chaD, sAMbhali / hastinAgapura pattana tihAM gAMgeu kumara syAMtana rAya-nu beTu jayavaMtu vartai, tailokya -namaskaraNIya, bAla-brahmacArI, zUravIra praakrmii| teha-nu laghu bhrAtA vicitravIrya rAjA divaMgata hUu / teha-nA triNNi putra chaI, dhRtarASTra, pAMDu anai vidura / je dhRtarASTra chai, je janma-jAcaMdha chai, paNi bhAgyanu dhaNI chai / tAharI ATha-i bahinahaM raI vidhAtrAM teha-i-ji vara sirijiu chai / e vAta sAcIa-i-ji / paNi jANe teha-thikA tajha-raI sakhAIA ghaNA husiiM / etalI vAta kahI-nai devI jima vIja-nu jhAtkAra hui tima jAtIai thAkI / zakuni jAgiu, jihAM devi AvI hatI tihAM pArijAtaka-nAM puSpa-nu prakara dekhai / ti vAraM sipunAMtara-nI vArtA sAcIa-i-ji jAMNI / rAi vimAsaNa kIdhIa-i-ji nahI / caturaMgI senA dravya-nI koDi, aneki samudAu, AThai kaMnyA gAMdhArI-pramukha pradhAna puruSa-rahaI rAjA calAvI anai hastinAga-pura-bhaNI cAliu / Agali thikA bhaTTamAtra mokaliyA chaI / tehe gAMgeu jaNAviu / te vAta jAMNI gAMgeu suharSita huuu| bhaTamAtra-rahaI ghaNuM dAMna dIrcha / moTai vistAri gAMgeu sAMmhu cAliu chai / rAjA gAMgeu Avatu dekhI zakuni revaMta-thiku Utariu gAMgeune page lAgu / vivAha-nI vAta jaNAvI / moTai mahocchavi dhRtarASTra ATha kumaritaNAM pANigrahaNa karAviu / zakuni ApaNi rAji puhutu / (pAMDu-vivAha) valI gAMgeu pAMDava-kumara-nA vivAha-nI ghaNI ciMtA karai / isii prastAvi kuNahiiM ekaM desaMtarI Agai gAMgeu yAdaveMdra-nI vAta jaNAviu chai / havaM Page #112 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kuMtI - nI vAta calAvIai chai / [ 107 ] (caupaI ) mathurA - nayara vasai suvisAla jAMNe sahasakira (Na) avataMsa aNaha-- tatu (?) Agara bhara-pUra vistAri paNi bolI na sakesu jAMNe kira amarApura pavara nAMma na jAMNuM savihuM taNAM aMdhaviSNu Thavi rAji loki rAji tapai jima sahasakiraNa pratApIka nai savi sucaritra sUravIra - paNa pAra na koi nAma - pahai adhikuM pariNAMma jeha - nA guNa jAMNaI savi deva jaga jAMNIai rAi - rAMNeNi jAI tisI na surasuMdarI eka jIbha te maI na kahAi kUMtI jAMNe rUpa-nidhAMna sakala kalA ApI uvajhAi rAjA ciMtAtura thiu timai vara jo Avai kuMtI - resi kUMtI - jogi na vara ko milai ( bolI ) gaMgA nai jamaNA bihuM vicAli yadurAjA-nu moTu vaMsa teNi vaMsi avatarIu sUra kathA eka boli lavalesa zauri - nAMmi sorIpura nayara zaurirAya - nai beTA ghaNA zauriu puhutu para- loki mathurAM rAjA bhojagaviSNu aMdhagaviSNu-taNA dasa putra dasa dasAra te bhaNIaI loi vaDA - kumara samudravijai nAMma dharaNa pUraNa lahuDu vasudeva bhojagaviSNu-taNai ugraseNi aMdhaviSNu-taNai dIkirI ati utsava hUA pura-ThAi josI dIdhuM kuMtI nAMma poDhI thaI lesAlaM jAi joaNa- vesa puhuttI kimai cara pAThavIA desi videsi rAjA atihi maNihiM Talavalai 150 155 rAi aMdhagaviSNi vaDu beTu samudravijai teDiu chai je mahA- guNe karI gaMbhIra, zUravIra, parAkramI / sAMbhali vatsa, kauMtI mahA - sarUpa kaMnyA / valI guNe karI viziSTa / eha- nA mana-gamatu abhISTa vara na milai / pracchanna- cittii majharaI ghaNA dina hUA joAvatA / ti vAra samudravijai kahiuM Ama tAta, e kauMtInuM rUpa paTTi likhAvIai / ko eka ApaNu cakora puruSa leInai ( 5ka) prithvImaMDala - mAhi mokalIai / je anurUpa vara dIsai, moTA kula-nu moTA vaMza - nu 160 Page #113 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [108] teha-naI diiji| ti vAraM moTu eka paTTa karAviu / paNi mahA viziSTa valI kalAvaMta citrakara eka teDAviu / kauMtI-nA rUpa-nI citrAmi cItarivA-nI vAta jaNAvI / ti vAraM citraki kahiuM - mahArAja, kauMtI-nA rUpa-nu lavakeza eka siuM kuNahiiM cItrAi chai, jai vRhaspati Avai tuhai ? paNi tuhai tamhAraI Adezi karI jisiuM jANisu tisiu paTTa nIpAisu / ' 'tu niiNpaaii| (caupaI) AMNyA hIMgaloa harIAla paMca-varNa vAnAM suvisAla rasa kIjai tihAM eki rUpamai valI nIMpanA eki kanakamai kauMtI bhaNai rUpi ahimAMNi sakala zarIra deha-paramANi likhiuM rUpa sarasai-AdhAri jisI avara nAri na saMsAri / koraka-nAmi pAThaviu dUta vidyA-kalA ji guNa-saMjutta aMtara-gati ApiyA avibheu cAliu koraka te paTa leu pUrava paMtha phiriu nepAla aMga baMga nai tilaMga DAhAla marahaTha soraTha sahi naMmIADa gUjara maru mAlava mevADa kauMtI jogi nahI kai bhUpa sUravIrapaNa guNi anurUpa kuNahii eka naimitti visesi koraka vahI gayau kurudesi 165 gayapuri pATaNi gayu sujAMNa rAjapATi kAM rAMNorAMNi gAMgeu sahi pikkhIa pAMDu anupama rUpa anai balavaMDa dIThau vidura anai dhRtarASTra apara rAya-sua saI sAtATha jisiu pAMDu guNi rUpihi hoi tisiu avara navi dIsai koi nava-jovaNa nava-neha-guNeNi koraka-nuM mana baiThu teNi vAta jaNAviu tiNi gAMgeu paTTa dAkhi bhAkhiyA savi bheu gAMgeu tiNi baiThu maMnna pAMDu-kumara-rahaI kahi uvavaMtra maI e dIrcha rUpa majha gamai jai tAharu citta iNi ramai kumara na boliu kaMnyA gamI UThiu gAMgeu-paya namI koraki pAMDi karI avali vAta meli vivAha ma karije cAtra 170 koraka-sAthi je jaNa jAMNa kaMnyA joI kare pramANa Page #114 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [109] beI sorIpura gayA kUMtI rAu achai utsaMgi soi mokaliu sorIpura-bhaNI vAra ma lAisi kahIai ghaNI aMdhaviSNu - u bheTIA dasa dasAra- sahi kahI su vAta pAMDu prati kuMtI diu rAta pAMDu vAna savi guNi mana - raMgi majha iNi janami pAMDu bharatAra bhojana- bhagati huI suvilAsi ma karu eha vivAha - nI vAta janama-lagI eha- naI pAMDu-roga Agai vAta kahI majha keNi havaDAM achai vimAsaNa kAMi milI karI nai pAchau valiu pAMDu Talata na karuM bharatAra tiNi AzAsana dIdhI teha hastinAgapura pATaNa jihAM tihAM-taNu saha kahiu bheu (bolI) tu kuMtI samarai kiratAra te bei mokaliyA avAsi jAdava - rAi kahI mana - vAta e vara kUMtI siu saMjoga pAMDu nAMma lAdhuM guNi teNi sUta mokaliu pAchu rAi paNi toI kUMtI - rahaiM miliu kUMtI vara jAMNiu te sAra dhAtrI vAta jaNAvI eha gAMgeu - nu cara giu tihAM vegihi miliu jaI gAMgeu cara kahai chai-sAMbhalI, pailA moTA rAjAdhirAja / paNi tuhai ApaNu vasa vakhAMNiu / kula vakhAMNiuM / valI tehe kahiuM - jIha - nai pUrvija zrIzAMtinAtha - prabhu, zrIkuMthunAtha, zrI aranAtha cakravarti dharma - cakrivarti huA huI, te ghara te vara kiNi mAgiuM, kiNi lAdhuM ? paNi tAMhi vaDAM vimAsaNa chai / valI sarUpa kahAvI ai chai / (caupaI ) ehI nahI amara - suMdarI navi kinnarI na kai ciMtarI isI nAri avara na suNi bhUpa kahai pAMDu teha - nuM mana kisiuMjai jAMNai tu kahi chai jisiuM kuMtI-taNuM anupama rUpa (5kha) be kara joDI te cara bhaNai kharIa vAta e savi jAMNau sAMbhali mAharI vAcA sAra iNi vAtaM mani harakhiu bhUpa kuMtI kalatra husii tamha - taNai majha-Agali bhAgu tiNi bheu pAMDu Talata na karu bharatAra jAMNiuM kUMtI - taNauM sarUpa 175 178 180 Page #115 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [110] pAMDu-kumari navi lAI vAra dIdhu tAsa lakSa dInAra paNi toI mani ati asamAdhi jAMNe aMgi vilAgI Adhi kiNi diNi kuMtI paraNisu kahai tanu palaMgi nizi-bhari navi rahai bhojani rasi manu mAMnai nahI vAvi sarovari na ramai rahI surabhi sugaMdhi na manu vIsamai nadI-taDA-taDi jaI navi ramai (pAMDu vaDe vidyAdharanI mukti) eka divasa pallAMNi pavaMga bAhiri vaNi jAvA mana-raMga vegi vegi giu vani udyAMni turiya baMdhi pamariu ArAMmi 185 dIThu khAyara-thuDi eka purakha karaDa pukAri dehi ghaNa dukkha jaDiu nivaDa khIle lohamai dIThu khAMDu kumari tiNi samai te dekhI dukha thiuM bhUpAla divasa-mAhi puhacai(i)ha kAla janamiyA kAMI jiNiNi te purakha je na sakai bhaMjI para-dukkha samariu saMtinAha siri kuMthu samariu gAMgeu guNavaMta mAharA mana-nuM ciMtiu hujiu eha purakha-nuM dukha bhAjiu eka-manu giu tasa Asannu khIlu tAMNiu te lohamu sAhasa-bali soi nIkali jAipaDiu purukha mahi-maMDali ThAi ceta-veta navi kAMI tAsa adhiku levA lAga sAsa jAMNiuM marisii diuM navakAra vAruM ceta kimai jai lagAra 190 vAlA-keru kari vIMjaNu . tINi vAu kIdhu tasa ghaNu vali navakAra-maMtra-saMketa visA sola siri vAliGa cita mudrA pAMNi dikhADI teNi kara UtArI lai rAeNi tasa abhikheki nIri chAMTei gaia pIDa vegihi UThei pAMDu-kumara-ne lAgu pAi vinaya-vacana bolai tiNi ThAi kahi bAMdhava kuNa diuM apamAMna taI majha dIdhuM jIvI-dAMna upagAraha kIjai upagAra e navi kAMi vaDu vicAra paNi tAM tuM mani achai saciMta kahi majha-Agali bhAMgeM bhaMti majha vaitADhya vAsa-nu ThAma vizAlAkSa suNi mAhIM nAma vesAsI vidyAdhari lIu ihaM AMNI apAi pADIu 195 puvva-sanehi nisuNi balavaMta iNi vani Aviu bhamata bhamaMta Page #116 -------------------------------------------------------------------------- ________________ kihAM vaitADha (kihAM ) e rAna majha taI dIdhuM jIvI-dAMna eha neha rakhe hue bhaMga tuM to u vasuha-vikhyAta jai bhAMjI na sakuM saMtApa viralA jANaMti guNA, viralA virayaMti laliya - kavvAiM / viralA para- kajja- karA, para- dukkhe dukkhiyA viralA // hiva ApaNapA bihuM saneha jehu mora anai vali meha avicala prIti anai mana - raMga majha Agali kahi mana - nI vAta tu majha kRtaghana-keru pApa guhyamAkhyAti bhASate / dadAti pratigRhNAti, bhuMjayate bhuMkte caiva SaDvidhaM prIti - lakSaNam // (dohA) pAMDu bhai bAMdhava nisuNi majha yAdava - vaMza jA na dii taM suNi vidyAdhara bhaNai manaha manoratha pUrisii iNi vidyA chai thaMbhaNI kaja-siddhi adRzIkaraNa iNi kari thikI sahU namai jai lavalesa sukIa hui ApuM agAsa-gAminI iNi mudrAM adhikI phurai vidyAdhara mukalAvi giu mudrA pahirI rAi kari vidyA - bali UpaDiu agAsi ramali - resi tihAM kUMtI (6ka) isai sUra Athamiu su jAMNi dhAtrI gaI mAhi vana khaMDa --- kahIsu kuMtI - vatta tiNi huM adhuM sacita eha ji mudrA ha .. mani mAM' Nisi saMdeha vamIkaraNa iNi hoi atulIa bala iNi joi rAula rA rAjiMda saMbhali pAMDu nariMda vidyA huM tamha-resi hoMDe desi videsi vali ApaNai suvAsi joI vAta vimAsi ( pAMDunuM zaurIpura - gamana ) (caupaI ) giu sorIpura - taNa nivAsi achai gayu pAMDu tiNi vanakhaMDi pachai nava- pallava levA ahinAMNi adRza na dekhai kUMtI pAMDu 200 205 Page #117 -------------------------------------------------------------------------- ________________ 210 [ 112] kUtI dhuri jAMNAvI vAta / tuM to dhAtrI mAharI mAta majha vara pAMDu naresara saraNi nahIMtara kaya saMjaya kaya maraNa Ama-tAta navi desii (tihAM) mAharu mana-ciMtita vara jihAM dhAtrI kahai sa buddhi karesu pAMDu naresara vara taiM desu savi vAta suNai chai pAMDu dhAtrI gaI mAhi vana-khaMDa nava pallava levA vana-khaMDa kUtI rahI kayala-gRhi maMDi kUtI valI vimAsI vAta kihAM gahilI nai kihAM somanAtha kihAM sorIpura kihAM kurunAha tAta mAMDa kima hui vivAha DAbha-taNu tiNi kIdhu dora lAMbu jADu atihi aghora caDi asoki gali ghAlI pAsa paramesara pUre majha Asa samariu mahA-maMtra navakAra hujiu pAMDu majha bhavi bharatAra caDi asoka-taru-kerI DAli baMdhi dora kUtI tiNi kAli galai pAsa ghAli saja thaI nIcuM melhiu kSaNi navi mUMI pAMDu-rAi khaggihi siuM dora maMtra japiu navakAra aghora 215 kuMtI paDI dharaNi thaI aceta le utsaMgihi vAliGa ceta jAMNai apara puruSa-nai phurisi hava jIvInai kisiuM karesu ghaDIa eka-doi caDIu caMda kuMtI pikkhavi pAMDu nariMda nAmAMkita kaMkaNa bihuM hAthi harikhI hIai suakSara vAci pAMDu bhaNai ma giNisi mani bhrati huM te pAMDu nariMdu kahaMti ima karatAM dhAtrI tasa mAi AvI tiNi kadalI-gRhi ThAi dITha pAMDa olakhiu ti vAra tAM kuMtI tU? kiratAra vegi vegi gAMdharva-vivAha kIdhu kuMtI pAMDu-sanAha rahiyAM beu kadalI-gRha-mAhi raMgi ramaMtAM rayaNi vihAi lAdhuM kaMta-taNuM ati mAMna kaMtA-devi haI sAdhAMna rayaNi galaMtI cAliu rAu tihAM gayu jihAM gayapura-ThAu dhAtrI anaiM sa kUtA-devi saMpuhutI ghari kusale khemi kUtI-udari vAdhai saMtAMna tapai kAMti tasa kaMcana-vanna manaha-taNA DohalA visAla dAMna-taNI mati abalA bAla (cAlu) 220 Page #118 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [113] carcApatra snehI zrI bhAyANI sAheba 'anusaMdhAna 'no tAjo aMka (1995) snehapUrvaka tame mokalyo te mane samayasara maLyo. eno keTaloka bhAga huM joI gayo chu. tamAro A upakrama sarasa che, ane tame je cIvaTathI e cAlu rAkhyo che te mATe tamArI prazaMsA ghaTe / 1. pR. 84 para tamAro 'mana'no khulAsA karatI pUrti che. tamArA maMtavya mujaba 'mana' mAM niSedhavAcaka 'ma'nI sAthe bhAravAcaka 'na' joDyo che. bhAratIya bhASAomA anurodha ke Agraha darzAvato 'na'no prayoga maLI Ave che te para tame dhyAna kheMcyuM che I pUnA - 4 tA. 11-12-95 'karo-na' jevA prayogomAM mULamAM A 'na' anurodhasUcaka haze ke ? mane ema lAge che ke emAM eka vAkyano saMkoca thayo che. eTale ke mULamAM vAkya AvuM bolAtuM haze : 'tame A kAma karazo ke na karazo?" aMgrejImAM jema kahevAya che 'You would do it, won't you ?' AgaLa jatAM 'ke na karazo ?' nuM saMkSipta 'na' eTaluM ja rahyuM, mArI A mAtra eka kalpanA che / 'mana' no khulAso bIjI rIte thaI zakaze ke ? emAM niSedhadarzaka 'mA' ane 'na', banene ekatrita karyA che ? 2. 'anusaMdhAna' chApavA mATe vaparAtI devanAgarI lipi mane ThIka lAgatI nathI. devanAgarI sAthai sAro paricaya hovA chatAM, kAma cAle paNa gujarAtI bhASAmAM thayeluM lekhana devanAgarI lipimAM vAMcatAM mane sahelAI lAgatI nathI. gujarAtIne badale devanAgarI lipino upayoga karavAnuM kAraNa tame kadAca pahelA aMkamAM ApyuM haze. kadAca A mArI ekalAnI kaThinAI haze kuzaLa hazo. li. ma. a. meheMdaLe [mArA mitra Do. meheMdaLene 'anusaMdhAna' upayogI lAgyuM tethI amArA utsAhanuM saMvardhana thayuM che. 'ma-na'no temaNe sUcavelo khulAso vicAraNIya che. vaidika upamAvAcaka 'na'no khulAso paNa 'naLaM na bhinnamamuyA zayAno' 'jANe ke nALa tUTyuM na hoya tema sUto' - jevAmAM Avo ja apAyo che. nAgarI lipimAM gujarAtI lakhANa ApavAno hetu para prAntanA ke videzI vAcako gujarAtI lipi karatAM nAgarI lipithI paricita hoIne keTaleka aMze bhASA samajI zake evo che. ha. bhAyANI ] Page #119 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 114] 'zatrujaya-maMDana-RSabhadeva-stuti'nI prApta vadhu hastaprato muni bhuvanacandra _ 'anusaMdhAna' (5)mAM pR. 80 upara 'zatrujayamaMDaNa-RSabhadeva-stuti' e nAmanI apabhraMza kRti prasiddha thaI cha / khaMbhAtanA pUrvokta jJAnabhaMDAramAthI A kRtinA bAlAvabodha tathA TIkAnI be hastaprato pAchaLathI prApta thaI / TIkAnA prAraMbhe 'zrIvijayatilakopAdhyAyavihitavijJapte...' evo spaSTa ullekha cha / AthI AnA kartA vijayatilaka upAdhyAya nizcita thAya ch| 'jaina gUrjara kavio' mAM tathA 'madhyakAlIna gujarAtI sAhitya koza-1'mAM AnA kartA tarIke 'vAsaNa' sAdhu noMdhAyA che te have parimArjanano viSaya bane cha / TIkAracanA ke pratilekhanano samaya pratimAM Apelo nthii| prati soLamA saikAnI jaNAya che| TIkAkAranA nAmano paNa nirdeza nathI / TIkA saMkSipta cha- 'arthaghaTanA'-artha besADavAno ja uddeza TIkAkAre rAkhyo che| apabhraMza/jUnI gujarAtI bhASAnI kRti upara saMskRta TIkA lekhe A racanAnuM mahattva avazya gaNAya / bAlAvabodha kaMIka vistRta ch| kartAno nirdeza nathI / lekhanakALa soLamo zataka jaNAya che / baMne pratiomAM azuddhi puSkaLa che / chatAM A be pratomAMthI keTalAka sthaLoe zuddha pATha maLe che, je ahIM noMdhyA cha / 31mI gAthAmAM AvatA 'AravelA' zabda viSe baMne prato- arthaghaTana juhUM paDe cha / baMne pratonA saMbaMdhita aMza vidvAnonI vicAraNA arthe ahIM noMdhuM chu : bAlA - valI samudranai viSai vela thAi / ihAM saMsArarUpiyA samudramAhi rAga-dveSa-rUpiNI vela, Ara kahatA uchakacila (tuccha kacila ?) jima vahaI / TIkA - Aravelatti / krodhAtmiko dveSaH, anurAgamayo rAgaH, dve AravelA payobhramacyutAH potabhaMjanazIlA kuMbhI, te dve vhtH|| mULa pAThamAM saMzodhana : gAthA kra. saMzodhita pATha gAthA kra. saMzodhita pATha paribhamiu 22 lahuDalaI sayala kasAyaha bhea | 23 e cihuM e kAraNajogi 20 pamuha cihuM tihiM huMti | 31 dosalau e rAgalau Page #120 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [ 115] svAdhyAya : 'anusandhAna nA aMkono vidvatpravara kavi-munirAja zrIdhuraMdharavijayajIe 'anusandhAna'nI patrikAono jhINavaTapUrvaka svAdhyAya karyA pachI, potAnI vizALa vidyA-mUDImAMthI je kAMI temane jaDyu-sUjhyu, te temaNe eka patramA lakhI mokalyuM che. tenuM saMkalana atre prastuta che. UhApohathI ja tattvano ke arthano nirNaya karavA sudhI pahoMcI zakAya che, te dRSTie A badhI rajUAtanuM bahu mUlya gaNAvU joIe. 1. adhivAsiyAM (anusaM. 3/33) adhivAsiyAM - adhivAsita karyAM - devAdhiSThita karyAM ke abhimaMtrita karyAM, evA arthamAM A prayoga thAya che. 2. anivaDa. ( anusaM. 3/33) anivaDa-anibiDa temaja anikaTa. nivaDa eTale nibiDa-evaM to pracalita gabdikA-gADI (anusaM. 4/39) gADInuM mULa gaMtrI hovAno saMbhava vadhu jaNAya che. 4. toDahiA (anusaM. 4/44) toDahikA - tUrahi -- tUrI - ema bese che. 'tUrI' nAme vAjiMtra mAravADamAM prasiddha che. 'tUrahi' kahevAtuM. 5. ghavaLI vize (anusaM. 4/87) / jaino gahuMlI tarIke oLakhe - Alekhe che. ernu mULa zodhaq paDe. sAcI gahu~lI zrIyaMtranI pratikRti jevI atyAre paNa mAravADamAM bAIo kaMkuthI dore che, pachI enA para sAthiyo kADhe che. 6. be sarasvatIstotra (anusaM. 5/24) prathama stotra (antaHkuNDalini) A.bappabhaTTisUrinI racanA che, ane te 'bhairava padmAvatIkalpa' (sA.ma. navAba dvArA mudrita)mAM prakAzita thayela che. paraMtu anusaM.nI vAcanAmAM paheluM padya che te adhika che. bha.pa.ka.mAM te 'kandAt0' padyathI ja zaru thAya Page #121 -------------------------------------------------------------------------- ________________ [116] che. 11mA padyano pUrvArdha alaga alaga jaNAya che. bhASAprauDhinI daSTie bane racanA alaga par3e che. 7. uvahANapaiTTA paMcAsaga (anusaM. 4/34, 5/52) __ A racanA haribhadrAcAryanI jaNAtI nathI. mAtra 'viraha' na cAle, 'bhavaviraha' pada hoya to ja kartA tarIkenI temanI oLakha pAkI thAya. mahAnizItha kUTa hovA - na hovA vize cAlatI carcAnA saMdarbhamAM A prakaraNa racAyuM hovAnuM vadhu saMgata jaNAya 8. (anusaM. 5/54-55) madhusUdana DhAMkI jaNAve che tema 'zrAvakaprajJapti' vinaSTa nathI; upalabdha che, mudrita paNa. vaLI, 'sUrimaMtrane caityavAsI jamAnAnI nIpaja' gaNAvI che, te paNa barAbara nathI. Arya susthita-supratibuddha nAme be AcAryo je AryasuhastInA ziSyo che, te 'kauTika' kahevAtA; tenuM kAraNa temaNe koTivAra sUrimaMtra japelo te che. te parathI nirgranthagacchanu nAma paNa 'koTikagaNa' paDyu. sUrimaMtra na hoya to A badhuM kema saMbhave? sAdhu pratiSThA nahotA karAvatA - e muddo paNa ThIka nathI. zilAlekhI purAvA uparAMta sAhityika pramANone paNa lakSyamA levAM anivArya gaNAya. pAdaliptasUri traNa haze bhale, paraMtu temAM 'kImiyAgara' ekeya nahotA. emane jJAna hatuM, to paNa kyAreya suvarNa banAvyuM nahotuM. 9. arhatpravacana (anusaM. 5/88) A joyu. 11 rudranI vAta tathA 14 kulakaro digaMbara paraMparAmAM che. te uparathI A kRti digaMbarakartRka hovA- vadhu saMbhavita lAge che. (patramAthI saMkalita) www.jainelibrary.ord Page #122 -------------------------------------------------------------------------- ________________ Jan omat For Private & Personal use only www.alinelibrasyon